장음표시 사용
21쪽
is Ius civile, et pontificium recte, pureque didicerat, et, ut immortali atquen aeterna memoria erat tanquam tum primum ex illorum studiorum officinan prodiisset, memoriter Sanctiones, et patrum decreta omnist, et doctorum insuper sententia recitabat Philosophiae Aristotesicae acerrimus, dispu- istator suit theologiae vero Christianae summus interpres, et magiSter,
et coelestis arcani antistes sapientissimus. At Patonis nostri, et 'th rigoremm dogmatum, ita cupidus, atque studiosus, ut nemo magis illi .. scientiae putaretur intendisse. Aegre mihi temper ab exscribendis. c. teris, quae in hominiS, nominisqua Germani sum nam cedunt gloriam. Praetermittere tamen non possum id quod in alia jusdem heriresis legi epistola, data ad eundem summum pontificem PauIum II., praemissa Tomo l. epistolarum sancti Hieronymi Romae an. 146 per Conr Schweinhelm, et Arnoldum Annam. Cetera inter scribebat Aleriensis 'usmodi est impreuorum stirorum, es characteres e genitium artiscium, ut vix inter homi minuenta, non modo nova, Sed vetera quidem quidquid excellentioris inventi possis referri. Digne honoranda, seculisque amnibus magni facienda profecto Germania est, utilitatum inventrix rima. Hoc est, quod semper gloriosa illa, et coelo digna anima Nicolai Cusensis gardinalis ad ineuia sanet Petri peroptabat, ut haresancta ars, quae oriri tum videbatur in Germania, Romam deduceretur. Quae,
quia libenter legi in epistolis Almissis episcopi, qui sex annos continuos in obsequio erat Nicola Cusani, Gennani Cardinalis, mihique placuerunt: ea exscribenda, hucque transferenda putavi, ratus, his, qui nostra legent, eadem injucunda non fore: Finio longum eius o sermonem, brevi Celtis disticho; quod in laudem Trithemii, et Cusani habet Lib. III. Eleg. XII. His ripis duxit clarus Trithemius ortum: Cusaque Mosellae qui decus omne suid II. Cusan propositionibus adjunctum est e Itis armen seculare pro incolumitate imperii Germanici, decantatum an 1500. Sapphica haec Ode, empnsita ad imitationem Horatiani carminis similis argumenti, constat tetraphis 4 quae respondeant numero horarism diurnae revolutionis. Quemadmodum Horatius Phoebo potissimum atque Dianae dicavit hymnum suum,
22쪽
rogavitque pro salute imperatoris ita Celtis suis versibus se convertit ad quatuor elementa, ad planeta Septem, atque duodecim i Zodiari, precibusque sollicitavit ut Germani terris aveant, influxu amico juvent, mala quaeque avertant, et bona quaeVis largiantur. Mercurium stropha rea rogat poeta οSter, ut Germaniae artes, et scientias inserat: Quique contectus vase es galero mu' linguas doceas, et artes Et lyram nostras fidibus canoris Inser ad oras. Octava autem stropha, suae succedit. Iovem alloquens, Trecatur salutem et incolumitatem imperatori maximilia e Iupiter totus duce quo Stat orbis, Maximum serves rogo Aemiliam Qui suas terras regit, ut tuo tu Numine coelum. Posterioribus duabus strophis convertit se poeta ad Deum, ac carmen ita claudit:
Tuque, quo constant Vagabunda Coeli
Sydera, et quidquid spatiosus orbis
Continet, nostris precibus benignas Des precor aureS. Nos tuum nomen fugit, et potestas, Quisquis es , curas habeas benignas
Rebus Almannis tibi multa sumant Templa per urbes. Videtur Ce Itis dum de Deo eanebat Nos suum nomen fugis, et potestas: Quisquis es te respexisse dictum Simonidis apud Tullium aut illud mari apud Platonem Quid Deus non sit, scio; quid autem sit, nescio. Eodem sere redit, quod impius, vel quisquis auctor Christianus, scribebat cap. I.
23쪽
de divinis nominibus: Universalis in priamsibilis est Deus ne e sensus ejus est, neque opinio, aeque nomen. His similia occurrunt in Susurustini, aliorumque Patrum operibus aeque ac in libris scholasticorum, qui contenderant, Deum mi non posse in praedicamento substantiae neque posse demisi eo quod careat genere et differentia nec esse nominatilem esse actum purum absque potentia; et quae sunt id genus alia, quae recentioris philosoplitae cultores recoxerunt diebus nostris, proptereaque male audierunt apud non paucos; quasi de Deo, ejusque persectionibus sentirent indigne. Ut carminis initium Phoebe centeno etc. ut supra monui, tempus denotat, quo est elaboratum, nimirim an. 500 ita versiculi ad calcem ejus appositi designant locum, ubi est contextum. Hae ego in umiaca cantavi armina terra.
AI ea quam Syrius, teriaque Carnus habet. Versus hexameter in collectione Odarum Orica , nonnihil immutatus, ita se habet: Hae ego in Herrinia antavi e mina . . Sunt quoque in ipso carmine seculari quaedam emendatiora in Odarum sylloge ut conserenti patet. Repetitis typis idem carmen apparet in
Quae anno 1500 die . Sem ad Cestem scribebat in risus Cervis confirmant editionis tempus dum in fine haec habet: Amro se lari, quo
secularia, numine Phoeboeo annuente, armina scribuntur. Quibus verbis ad Celtis seculare hoc carmen allusisse recte utatur.
24쪽
Erat Rost ilia virgo Vestalis in parthenone Gandernetam apud Eaxones, orae S. Bened dioeceseos Hildestimiensis Seculo X. aud immerito miraturo Itis germanae mulieris in illa barbarie tantum doctrinae, et eruditionis:
quippe quae Latina oratione, et Vera loqueretur; neque rudis esset in re musica, atque mathematicis disciplinis. Quodsi non ubivis tulit omne punctum, neque satis polita sunt omni id indulgendum puellae, tribuendumque elati, qua ilIa vixit. Asserit quidem Ce Itis, se os thae opera, sepulta diu, invenisse in monasterit quodam Benedictis inStituti: at quodnam illud uerit, nescio qua adductus ratione dissimulavit No vero, haud dubiis edocti mon mentis, certi sumus, litteraria hasce opes Cestem Invenisse Ralisbonae, apud Benedictisos ad S. Emmeramum ab eisque accepisse commodato. Lubet Benedictinorum Rati mensis hac de re testimonium huc transscribere. is Ego r. Laurentius Alcher, Prior caenobii S. Emmerami, Ord. S. Benedictiis et r. Erasmus Australis, ejusdem monasterii et ordinis professus et face sedos, recognoscimus per praesentes lutum, nos ex favore et benevolentia se Conrado Celti poetae ad usum et utilitatem suam accommodasse librum ,, quendam, in quo continetur metrice, et proinice editio cujusdam monialis, is quem ipse proprio chirographo nobis promiSit se redditurum, postquam es usus fuerit et ori erga provido viro ibidem civi sideris Rosemitter,, praesentavit. In hujus rei testimonium hanc chartam ego praedictus Prior ,, sigillo Prioratus communivi. Datum Rati onae in nostro coenobio, quinta se seria ante festum Purificationis Virginis mariae anno salutis 4.
25쪽
Codicem ipsum quod attinet, profitetur Celtis antiquitate venerandum
esse, sexcentorum, nunc dicere possumus nongentorum annorum, reserendumque ad tempora intonis I. Imperatoris conscriptum littera ferme Gothica, Germanae mulieris manu. Codex, ut porro adnotavit Celtis, in eo litterarum genere haud satis exercitatis lectu difficilis est intellectuque velut cum ponitur sola pro sibi; is pro tibi mi pro mihi debrius pro ebrius; et quae sunt id genus plura.
1 Ad sideriem saxoniae Ducem, et Romani imperii principem electorem Conradi Celtis praelatio epistolaris. O Sodalitatis litterariae epigrammata in opera os tharis Comoediae sex in aemulationem Terentii. 4 Octo sacrae historiae, Versibus elegiacis. 5 P enricus versibus heroicit in laudem itionis innato primi in Germania imperatoris. 6 Inagines, et operis clausula. I. Epistola nuncupatoria, aut praelatio in opera Romiliae verbosa est: at lectu non indign*m Spirat undique amorem patriae, a Celtis, quo ardebat, studium in F iniendis apud Germanos bonis artibus, ac melioribus
litteris. Eo quidem consilio asserit, se peragr e Germaniam univeram, longis et dissicilibus peregrinationibus, non sine jactura sui peculii, proSpera que valetudinis Italorum se exemplo excitatum, Iustrasse bibliothecas, praecipue monasticas, ut indagaret, qui cum situ, pulvere, carie blattis, tineisque diu certassent, codice Sive Graecos, sive Latinos quos posset ope artis typographicae, in plura emplaria transscriptos, cum hominibus nostris communicare. Idque se potissimum decere, qui riderici Saxonis ductu et monim, ex taperatoriis manibus, inter Germanos primus lauream Apollinarem tulerit. Addit, se nuper reperisse in quodam coenobio Roswithara
opera. Exhibuisse ea in Norini gensibus comitiis siderim Saxoniae electori;
26쪽
qui thesauro recens invento ita ierit oblectatus, ut jusserit curaritque typis excudi dedicanda nemini majore jure quam ipsi si quidem in terris Saxonicis, a virgine patria Saxone liber Sit compoSituS, conscriptusve. Postea effunditur Celtis in laudes sui Maecenatis. quas praeterimus illis solum adnotatis, quae propius huc pertinent: Si quando, inquit, republica
vacas, mirum tuum in litteras studium est. Nunc poetas, nunc oratores. et iistoriographos, jam medicos, et theologos, nunc jurisperitos audis, legis, et illis oblectaris. Nunc in mathematicae disciplinis, numeris, et mensuris, et astrorum obServationibus, et naturi et motibus delectaris. Musicam et picturam, et eas, quas Graeci et Latini in admiratione, et maximo cultu habuere, earumque artium egregios magistros tuis donis, et muneribus ornas, et accumulas. Tandem, OStquam commemoraverat, sodalitatem litterariam a senatu Caesareo in comitiis, singulari, ac eius generis primo, munitam suime privilegio, ut nequis opera a sodalibus litterariis edita, recudere ausit, ita filait Vati ex Norimberga, Augusta Praetoria, diversorio nouro litterario, aede Bilibridi in hamer uariusque inguae et phil sophiae studiosissimi. II. Praefationem, sive epistoIam nuncupatoriam proxime excipiant Sodalitatis litterariae epigrammata, in Norimbergae conventu Principum, et decretoriis Imperii diebus constituta. In opera os illiae, clarissimae virginis, et monialis
Quemadmodum supra socios sodalitatis Itu dianae, qui occurrunt in Tuleio Ce Itis, recensuimus ita nunc ratione pari versari lubet in indicandis sodalibus societatis Rhenanae, quorum fit mentio in Rosititiae operibus, quibus praefixa sunt epigrammata, eorum insignita nominibus. Eos quidem, qui abunde noti Sunt in republica litteraria, tangemus paucis; nomiihil longiores suturi in aliis, non tam late cognitis.
a OANNEs DALBURGIUS Mormatiensis episcopus sodalitatis litterariae per universam Germaniam risis. Quae paucis aetas concessit patria sexus,
Asinio virgineo praestitit ingenio.
27쪽
Afro laus scenae lyra Flacco bella naronit Multiplicem laurum omitia docta gerit. Dum Ioannes Dassurgius dicitur per universam Germaniam sodalitatis icter riae Princeps opinamur, septenariam illam litterariam sodalitatem, de qua
supra, nonnisi unam fuisse, aut unius ejusdemque surculos plures, sub uno
duntaxat Principe. Habuerat equidem ambiana, ut 'udimus, Principem proprium Ioann miteatum'. at post ejus obitum, Metur unita ceteris, sub eodem Principe Ioanne assurgio. IOANNE TRITHEMIus, albas in pontii Cur non laudemus Germanae scripta puellaeqQuae si Graeca esset jam Dea certa sereti Adde, quod hos cecinit quam prisco tempore versus: Hinc sexcenteno Phoebus ab orbe redit. Priusquam Ce Itis os thae opera typographo excudenda traderet ea impertitus est Ioanni Trithemio, qui ut exemplum haberet rari codicis, eum descripsit, reponendum in bibliotheca, tanquam pretiosum rei litterariae thesaurum velut perspicuum est ex Io Trithemii epistola ad Celtem , in
cod. nostro se epistolaruHENRICUL DE BUNa Quantum Germanis faveant pia numina coeli, Hac nunc in docta virgine nos Se poteS. Haec veteres sanctos vates veneranda recenset:
Et plus quam Sappho carmina casta cani Henricus a Bunaw, Trithemis Lib. II. p. 6 dictus miles et oram Eridenta saxon elector. a Burcumdo p. 28o, P. II de satis L. L. relatus inter meliorum litteraris amantissimos equites, et strenuos vindices. Acceperat Henricus Wormettiae crure fracto tum decumbens, a Trithemio codices nonnullos, commodato sibi datos quos ante bitum, more suo, non restituit. Egit apud ridericum
Saxoniae electorem Trithemius, ut destincti haeres cinnpelleretur, ad reddenda sa
28쪽
volumina. I risum vita lanctum esse ante annum 1506, ex eadem Trithemiam epistola intestigitur. Nobis Suppetunt Henrici Bumviam epistolae duae e. Mormalia datae ad GItem an 149 et 1496. Petiit Graecorum iust, tutiones grammiticas, et libellos alios mathematici argumenti.
Hac de Germana quid Graie, quid Itale sentis' No Dinus ac vestrae verba Latina canit. Holesyeinde Steis a lapide alias nee of s appellatus, ortus e nobili
apud Suevos familia Striniana, quae adhuc viget, inter Germanos equites, ad debellandam barbariem, primos duxisse ordines perhibetur. Rus biographiam refert Adanm in vitis ureconsultorum. Multa pariter de eo invenire est apud Burcthardum, tum in comment de vita Mala mitentitum P. II de satis L. L. Nos unum duntaxat adjungimus, quod stelino inomen attinet. Contendit scriptor anonymus etymologiae Germanicorum nominum, nomina propria desinentia in F, F, vere Germanica esse; quod adductis exemplis illustrare nititur quod hodie, inquit, exstat in usu Estetalist, vitiose Euel si quasi diceres Plenum, et merum auxilium. Unde seret consequens, illud nomen perperam Graece reddi 'oλολυκος Conser Taeri Germ. editore Furici Aug. Vind. 58o.
Si Sappho decima est Musarum dulce canentum: Roswitha scribenda est undecima Aonidum. Ad Bilib. Hreueiserum, Ce Itis hospitem, dum erat Norimbergae, Solum addimus, duas ejusdem epistolas ad Ce Item servari tu eod. sc epistolari; alteram referri ad annum 1503, alteram ad annum 504. Utrumque sere totum versari in litteratura Graeca. Agit de Philostrato, et Apollonio Tyaneo. Repetit Homeri , quem G It commodato dederat. Affirmat, a Se nupere Graeco in I atinum esse conversim meratis Demonicis. Trommittit Celti
29쪽
OPERA OsWITRAB. a exemplaria plura ut primum e prelo exierint. Nuntiat, a Amaria Baethera novas observationes, astrorum cursum attinentes venditari trabere se omnes Graecos libros, qui incitati typis vulgati sunt. Iudaeum illum, qui Christianae pietati initiatus erat, cujus opera in Biblia Hebraica Graeca, et Latina Aldus se usurum sperabat, poenitentia ductum aufugisse.
IOANNES THOLOPHUS, PRAEPOSITUS.
Ut lyra rareiicio concessit carmina vati, Quae micat Arctoo fulgida stella ori Haec eadem influxit os thae verba, chelynque. Nata ex Saxonicis casta poeta plagis. De Iam Tholapho egimus lib. I. cap. XVI. M. Nunc perspicimus, eundem socium fuisse sodalitatis Rhenanae quemadmodum etiam Danaiae. Vide supra cap. X.
Invide, divinos non emas Carpere vates, Tanquam mendaces, vaniloquosque viros Nonne vides, quantum haec monialis carmine possit, Historias sacras virgo diserta canens. . . Quis fuerit Henrisus in inger, Griminger, suae orisbergae cap. Ia e posuit Ce Itis, disserens de scholis Nori regensibus. Accedit, inquit, ad Italicarum urbium morem, et imitationem pro ingenuis pueris, et ad selescentibus erectum stipendium centum aureorum quo vir in Romanis is litteris eruditus in poetica et oratoria, in publica domo legit. Ad id is stipendium primus a-mnaeo Henricus Greningerus vocatus vir in Romanis
is litteris exquisita doctrina, olim in Italia institutus vita et morum is honestate conspicuus, et singulari humanitate et modestia praeditus Rugis erectionis et stipendii auctor apud Senatum genitor hospitis mei Ioannes, Pire heimer, utriusque juris professor fuit. Sunt in hoc Celtis testim ni quaedam, quae nonnullis suerunt fraud millius in Lexico contendit. vocatum fuissem ningenum eae Monam . . e monachatu succensetque Zelanem quod per Monaeum, monachium, urbem nonaeensem, intellexerit; o
30쪽
sed in re vidente nolumus profundere verba. Erata in cod. sc epistola in ingeri, quae Celtis de illo. judicium confirmat. Rus Epitomen G-1maticam refert illius. sokNNE UERNER Us. Romilia Germanis nunc maxima gloria terris, Carminibus Latios nectere docta modos: Nec minus et voces describit culta soluim, Libera Terenesi comica facta sequens. De Ioan 'emero . qui ordini ecclesiastico erat adscriptus, uno ex celeberrimis Germaniae mathematicis, nonnulla supplemus, quae praeter misit illius in Lexico erud Nori . cujusmodi sunt I suisse eum Od 1em societatis litter Ce Itieae; a plurimum valuisse apud Ioannem Dal-hiirgium; Da Celte invitatum Viennam, ut professorem ibi ageret litteraturae Graecae 4 id muneris recusasse, tum quod de stipendio non SSet satis cautum tum quod vetulo, infirmoque patri acilius opitulari orisbergae posset; 5 ad translationem geographiae habuisse se codicem Ptolemaei a Ce Ite sibi commodatum 6 organum illud in geographia mirandum, utilissimumque, quod Ptes aerι μετεωροσκοπεον appellat, ex materia se abricasseri r me Celtis judicio Ptolemaei traductionem, una cum scholiis submissurum. Haec quidem potissimum hausimus ex duabus Irim ri epistolis ad Ce Item in cod. mSc. epp.
Gloria quanta sui magnis intonibus armis: Gloria tanta tibi omitia in historia. De Martis Melientadio occurrit sermo passim apud historiae litterariae scriptores Unum quod ad rem nostram attinet, adjungimus, Celtis videlicet, qui semiliaritate ac amicitia conjunctus erat mellerstadio populari suo, sortunam omnem ab illa cum mellerstadio conjunctione repetendum esse. Per Mellentadium innotuit Ce Ilis rideris Saxoniae duci cujus monitu et hortatu ab Imperatore rideris tulit coronam lauream. Unde cetera illi fata Resolanda hic ea, quae diximus ad G Itis artem versi andi et carminum