장음표시 사용
41쪽
iis se delectari affirmant, ab his se tantopere dissentire dicit, ut non solum, qui Caecilii Terentiique pra elaras sabulas minoris faciant, quam Menandri cognomines comoedias, inimicos paene Romani nominis habeat, sed etiam Attilii Electram ex laudatissimam
phoclis sabula male licet conversam tamen, quia L tina sit, Sophocleae praeserat. Eam sententiam noli mirari a Cicerone esse latam, qui nimio patriarum litterarum amore captus Romanos in poesi vel Graecis anteponendos esse iudicavit cis Tusc. 1, 1 de orat. 3 7. Eichertus autem Ciceronis in eiusmodi rebus artem curamque praedicans, sibi ipse contradicit, quod tam diligentem atque elegantem script rem dicturum suisse arbitratur, Attilium eonvertisse ex Sophocle Electram, si illius sabula non tragoedia, sed comoedia suisset. Cum igitur Attilii Is-ctram tragoediam fuisse certum sit, optime se habet Attilii nomen etiam in Sueton. vit Caes. Cap. 4. Minter ludos cantata sunt quaedam ad misericordiam et invidiam caedis eius h. e. Caesaris accommodata ex Pacuvii Armorum iudicio: Μen servasse, ut essent, qui me perderent te ex Electra Attilii ad similem sententiam aptum ex Sophoclis Electra Iocum iam indicavit angeus Vind. trag. Rom. p. l. ot 54. Eo Suetonii loco plerique liquo optimi Codd. Attilli nomen nonnulli peioris notae Accii M vel Attu scripturam praebent. Ibi vero cum de comoedia nullo modo possit eogitari, eichertus unam veram esse contendit Casauboni coniecturam, pro Attilli scribentis Attii L Eam autem iure damnarunt tum viri, quos supra nominR-vinuis, tum einesius Varr. Lecti. 3, 3, p. 379. . Vossius de Poeti Lati Cap. L, p. 232. Opp. Vol, UL, Burmannus Graevius Wolfius. eque praeter Casaubonum et eichertum quisquam Electram sabulam adscripsit Attio, euius nomen in Suetonii doco
42쪽
enim ut Attii Electra nullo loco apud veteres commemoratur, ita Attilium huius nominis sabulam scripsisse ex Cicerono constat. Deinde quod eschertus credibile esse negat, post laudatissimam acuvii tra
goediam Attilii serre et durissimi scriptoris, sabulam
male ex Sophocle conversam illo tempore Romae editam esse, nihil omnino efficit, cum in Caesaris lanere non tota tragoedia acta sit, sed eius versus tantum quidam, accommodati, ut Suetonius dicit, admisericordiam et invidiam caedis eantati sint. Qua
propter reddendam esse iudicamus Electram tutio, poetae tragico et comico.
mistilli tenvis tantum ad nos pervenit memoria. Nemo
ctnim veterum scriptorum commemoravit, quo is anno natus, quo
n ortuus sit, nec de eius patria aut aliis vitae rebus quidquam traditum Est Cum vero mentionen eius iniecErint Porcius Licinus et Vulcatius Sodigitus vid p. 24. Not ), Eum circiter Atii aetatem soruisse coniicere licet, cui suspicioni haud parvam probabilitatem addunt ea, quae supra . . Not hac de
ae protulimus. Otandus autem est erYO Cum eorum virorum,
quos supra nominavinius, tum Criniti d poet Lati Cap. t V.,
Orsilii nom. Tuli. I. p. 86. Melchori l. I. p. 1400., qui Attilio
dederunt Μarci Praenomen, cuius utillum apud Veteres invenitur vestigium. Is error ortasse manavit ex GeIlii loco 3, 3. , nam nec Gemini, nec sones, nec Condalium, nec Anus Plauti nec Bis compressa, nec Boeotia unquam xiit, neque adeo Ἀγροικος, neque Commorientes, sed M. Aquilii V ita Laoc verba ex viro-xum doctorum, imprimis Gronovi coniectura scribtin Mr; nam in Codd. II. Natrutici voli. Accii Titi onien exstat Aquilii autem nomen minime Varronis loco de L. L. i. 5. Bip. VI. p. 110. Μ. munitur; ibi enim vulgo quidem hae leguntur , BCCensum solitum iere, Boeotia ostendit, quam comoediam Aquilii esse dicunt, hoc versu, in Codd. autem pro vulgata , Aquilii scriptura egitur , alii, sub qua corrupta voc Augustinus nomen
M. Atili, h. e. Plauti, caliger Aelii, h. o. L. Aelii Stilonis latexe opinati sunt; opina vero in Varr. II, P. 155. Bip. . Atti- ii noni se voluit restitui, probatum sanno Anal erit. p. 153. At Plauti nomen ferri nequit. Praetorquam enim quod Varro Poetam conia cum non Μ. Atlium, sed lautum nominar solet, Boeotiam sabulam ab Varrone ributam esse Plauto pili testimonio Constat, qui . l. haec scripsit easque iam nominibus aliorum occupatas lauto vindicavit, sicuti istant, quam nuperrime egebamus cui est nomen Boeotia. Nam cum in illis una et
43쪽
sabula, et habere etiam visa est et chero I. I. p. 1153, 1156, 1386, cui Stephanus, Scriverius, o sius, Bothius, uenigerus in immermanni Diario a.
838. p. 60. inter Attii reliquias locum dederunt.
viginti non sit, et ess Aquilii dicatur, nihil tamen Varro dubietavit, quin Plauti foret ' caligeri coniectura idcirco improbanda est, quod nullus sui apud Romanos poeta comicus, Cui Aelii nomen esse l. robabilior videtur scriptura Attilii, A quae Wei cherto quoquo placet. Nam non solum Attilii et Atiit h. e. Plauti nonii na facile confundi, et Atili scriptura in , alii 'de
Pravari Poterat, sed Eliam Attilium novimus Poetam comicum. Equidem Ero, cum Altilii Boeotiam veterum nemo excitet, neque librorum auctoritat iustiani auctoris nomen constitui Ossit,ceri quid statuam nihil habeo; D. Bothius I fragmm. Comico. P. T. Os annus I. I. p. 156. et 183. ex ipsis Boeotia fragmentis comprobare studuit fabulam aut posteriore tempore alienis manibus viliatam esse, aut a Varrone Perperam lauto vindicari. Welcherus l. I. p. 1400. Not. 12. Aquilii nomen retinendum Esse iudicat God Hermatinus in Dissert de L. Ailii Didascalicis Lips. 1842. scripsit , t 1. Titi, quem comicum poeiam Vult essct alioquin, ut credidit, ignotum; sed eundem Μ. extatus in Annal. Berol. 1842 p. 359 significari putat tum a Frontons II. I. ,,Ennio aut Titio poetae, tum ab loli Lydo do magistr. 1 40. ,, Τίνιος ο Ῥωμαῖος κωμικος ubi tamen Λίβιος sceibendum esse coniecerunt Sannus l. l. p. 44. et eis vensius Collect Iit t. p. 20 sqq. Fussius autem Tm,ιος Iegi maluit cis Lango Vind.tra g. Bom. p. 51. - Attili libros omnes temporis iniquitas deIevit. Eius ex tragoediis sollam Electram novimus, cuius B unum quidem verbum superest. Idem poeta multo maiorem laudem asscteutus videtur comoediis scribendis, qui quidem a Vulcatio
Sedigito in Romanorum comicorum censura apud Gellium 15, 24. quinto nominatur loco post Caecilium Statium, Plautum, Naevium, Licinium Imbricem. Attilii Μισογυνην commemorat Cic. Tusc. 4, 1 i. quae comoedia sine dubio ex Menandro conversa est. Cn. Davisius in Cic. I. et cine chius Menandri Reliqq. P. lib. Versus, quem Cic. d. it. 14, 20. Servavit, ex comoedia quadam depromptus est; ad socoram item referenda sunt, quae exstant apud Varronem L. L. 7, 90 et 106. Μ. In Cic. Tusc. 5, 22. Aquinii nomen, Promit unus Cod. Eliens Attilii praebet, Tet Inendum est. cfr. Moserus in 1. ., ei cherius I. I. p. 41., Not. 33. At illium licet Cic. ad Att. I. I. vocari poetam durissimum, et de Fin. l. l. probarit Licini iudicium, eundem nuα- cupanti serreum scriptorem, Varro tamen apud charisium II, p.
215. . Trabeam scripsit et Allilium et Caecilium facile movisse ποθη; D. Reu vensi Couect liti. p. 130. Vehem Enter improbanda est relli suspicio, qui in Hor. Od. 1, 36, 14 sub Bassi nomine hunc Attilium atere opinalus est. cfr. eichertus de L. Vario Excurs II, P. 143.
44쪽
Atti enim Ilionam solus Νonius commemorat duobus locis,
s. v. gonunt p. 505 et rimari p. 302. M. Nonius autem, quem eicherius. l. l. p. 193. recte totum a ve
lice, ut aiunt, usque ad extremum unguem ulcus esse dicit, quoniam negligentissimus est in poeta mnominibus et Pacuvium commutavit saepius eum Attio: poterat eodem errore, quo Attio adscripsit niorestem tragoediam, acuvianae sabulae duo fragmenta Attio tribuere. Certum vero hac de re iudicium ferre non ausim propter librorum in Attii nomine coh- sensum. Scriverius Collect tragg. Rom. , 112. ad alterum Iliona fragmentum annotavit hoc Iunii margo acuvio adscribit, me Codd. non variant. Erravit autem Heyneus Excurs. 24 ad Virg. Aen. L, quod versus, qui in Cic. Acadd. 2, 27. Exstant, ad Attii Ilionam refert, quae opinio nullo prorsus argumento nititur eosdem versus alii Pacuvio, alii Ennio adiudicant verum cum horum poetarum hic Ilionam non ediderit, ut docuit uenigerus I. l. p. 57. Pacuvii autem fabula saepissime, addita magna laudis significatione, nominetur, probabilius aliquanto est ad hunc
Attii aequalem eos reserendos esse Ver us.
Tantum de Iliona. Quod vero in acrob. Saturn. VI, 5. vulgo ita legitur Accius in Philoctete. Idem in Minotauro taurigeno semine ortum an humano' ' etiam Minotaurus in Attii sabulis nominabatur.
Cum vero nemo unquam de inotauro sabulam scenicam composuerit, locum illum corruptum esse statim intelligimus; cumque Priscianus I p. 677. . eadem illa verba tanquam ex Attii one deprompta commemoret, Minotauri nomen apparet librario deberi, qui illud conglutinavit ex Ione et sequentis vocis taurigeno initio Bothius I. I. p. 200. scriptum esse macrobio putat idem in Io aura vel in onetaura, Scriverius I. I. p. 127. legi maluit idem de Minotauro, cui assentire videtur ossius Castigg. P.
45쪽
Codd. consensum, tum quia λαίθεσις ista taurini et humani sanguinis locum habere potuit, sive de Ione in aecam conversa iuxta Priscianum, sive de Minotauro
ageretur iuxta acrobium.' Equidem acrobii locumua emendandum arbitror, ut scribatur , idem in Ione taurigeno. et huic sabulae hoc fragmentum addendum. Quod supra in onio vituperavimus, apud eum cum aliorum poetarum tum acuvii Attiique nomina saepius confundi, id maxime probatur loco, qui legitur . . specus p. 223. . ubi omnes libri sic scriptum exhibent Accius Niptris inde advenio montem
Oetam, scruposam specum. Eius autem nominis sabulam ab Attio esse compositam Cum veterum nemo tradat, a Pacuvio vero hoc argumentum tractatum esse multa veterum testimonia declarent: eo minus
dubitaveris amonio vel ab eius librariis peccatum hic esse, cum Priscianus ΙΙ, p. 13. . ipsa illa verba advenio in scruposam specum ex Pacuvii Niptris asserat, quo loco omnes libri Pacuvii nomen praebent; vid. rehlium I p. 269. Sola Iunii coniectura factum est, ut inter tui
sabulas numeretur aris tragoedia. onius enim s. v. frenos p. 206. M. habet Accius pari frena tesauri equorum accomodant; sic locus legitur in novissima Nonii editione, quae est a Gerlachio et Rothio
eurata. ercerus, libros, ut dicit, secutus scripsit A cius ari frenates auri equorum accommodant. In
optimis autem Codd. in eidens et Guelserbytano, invenitur, testibus Gerlachio et Rothio pari reni et in Aldina ipsi repperimus impari rena. Iunius in
rus esse affirmat Attius ari: Frenates ipse autem scribendum esse coniecit Attius aride, ita ut Paris pro Attianae fabulae nomine habeatur. Vossius, ad Aldinae scripturam respiciens, maluit Attius in Darer h. e. in arergis, quae esse ab Atii scripta
46쪽
- 32 Nonius testis est . v. ore p. 6 I. M eis. advigii opp. eadd. I. p. 109 sqq. At neque quisquam sabulam edidit, quae esset aridis nomino inscripta,
neque verisimile est verba in Parergis, quae Νonius l. l. sic excitat , Attius in arergorum libr. Ibo in pari corruptum esse. Itaque acquiescendum iudieamus inmerceri emendatione, qui in Non. p. 708. scribendum coniecit Attius: ars renae probatum Scriverio Bothi l. l. p. 228. Duenigero in immer- manni Diario a. 1838, p. 56. Μulto maioris audaciae coarguendi sunt Bothius et uellerus, quod Attio vindicarunt haethontem sabulam, unius Varronis loco de L. L. ΙΙ, 14. Μ.)innixi, ubi haec leguntur Quod est apud Accium: Pervade polum, splendida mundi Sidera binis continuis sex
Addita signis: polus Graecum id significat circum coeli quare quod
est pervade polum, valet vade περὶ ὁλον. Ea verba Bothius . . p. 269. inter incerta iiii Dagmenta refert, hac addita annotatione nec recte sex signa dicens erat enim ante Bothium bigis ' pro binis ' , quae sunt duodecim; nam agitur Zodiacus videnturque haec prolata ex Phaethonte M is Nuellerus in errorem adductus videtur, cum ad Varronis locum scribat sed sidera, quae Soli vel haethonii permeunda erant, Zodiaci signis apta sunt et in Indice illa verba ex Attii Phaethonte deprompta esse affirmet. Licet enim verba illa ad haethontem possint referri, audacius tamen iusto est propter hunc unum locum Attii sabulis adnumerare Phaethontem, cuius numquam apud Romanos scriptores fit mentio accedit quod nemo Romanorum, quantum scimus, hoc argumentum in tragoediis persecutus est; se Welcherus l. l. p. 1386. Restat, ut exponamus, quibus de caussis Attio Trachiniarum dabulam derogandam esses iudicemus.
47쪽
Iam enim Stephanus in Colleci. et t. poeti Lati Attianis reliquiis non addidit longum illud fragmentum, quod ex Sophoclis Trachiniis versum in Cicer. Tu
cul. II, 8, 20. exstat, praeclaros illos versus sine dubio idcirco omittens, quod eos Ciceronis esse Pe spexit. Nihilo tamen secus Scriverius, ossius B thius eos Attio dederunt, id quod nunquam secissent, si ipsum Ciceronem paullo attentius inspexissent. Is enim in Tusculanarum libro secundo, qui est de dolore, a Cap. I. versatur in diiudicandis variis philosophorum sententiis, quae hac de re essent latae, easque, ut solet, illustrat poetarum versibus. Ibi Igitur postquam de Philoctet eiulant locutus est, Cap. VIII ita pergit Sed videamus Herculem ipsum, qui tum dolore frangebatur, cum immortalitatem ipsa morte quaerebat. Quas hic voces apud Sophoclem in Trachiniis edit cui cum Deianira sanguine Centauri tinctam tunicam induisset, inhaesissetque ea visceribus, ait ille: multa dictu gravia, perpessu aspera, Quae corpore exanclata atque animo pertulit et quae seq.; se Bothius i. o. p. 246. Cap. X. Veniat Aeschylus non poeta solum, sed etiam Pythagoreus; sic enim accepimus. Quomodo fert apud eum Prometheus dolorem, quem excipit ob surtum Lemnium,
Unde ignis cluet mortalibus elam Divisus eum dictus Prometheus Clepsisse dolo, poenasque Iovi
Has igitur poenas pendens, amus ad Caucasum, dicit haec: Titanum suboles, socia nostri sanguinis Generata Coelo, adspicite religatum asperis inctumque saxis, et quae seq.; se Bothius
cap. XI. Vix igitur posse videmur ita affectum non mia serum dicere; et si hunc miserum, certe dolorem ma-
48쪽
lum. . Tu quidem adhuc meam causam agis. Sed hoc mox videro. Interea unde isti versus non enim agnosco. . Dieam hercle etenim recte inquuris. Videsne abundare me otio A. Quid tum Μ. Fuisti saepe, credo, cum Athenis esses, tu scholis philosophorum. A. Vero, ac libenter quidem. . nimadverthbas igitur, etsi tum nemo erat admodum copiosus, verumtamen versus ab iis admisceri orationi. A. Ac
multos quidem a Dionysio Stoico. . Probe dicis. Sed
Is quasi dictata, nullo dilectu, nulla elegantia Philo noster et proprium numerum et lecta poemata et Ioco adiungebat. Itaque postquam adamavi hanc quasi senules declamationem, studiose equidem utor nostris poetis; sed sicubi illi desecerunt, verti multa de Graecis, ne quo ornamento in hoc genere disputationis careret Latina oratio. Haec Cicero hinc manifesto apparet versus illos non Attii poetae esse, sed ab ipso Cicerone Latine redditos. Atque tota iam res ad liquidum perducta esset, nisi Scaliger in Varr. L. L. II, p. 230. Bip. hunc in modum disseruisset Trachiniae versae sunt ab Attio. Ex quibus Cicero II. Tuscul Herculis iam propemodum depositi exclamationes illas ad verbum ex Sophocle versas adducit. equo tamen Attii nomen posuit, ut in alteris versibus, quos mox adscribit, non laudat auctorem Attium in Prometheo, qui illos versus scripsit, sed Aeschylum, ex quo illi translati sunt, Cum tamen esse ex Prometheo Attii aliquot onii et Prisciani indiciis cognoscamus, qui illa, quae exstant apud Ciceronem, nominatim ex Prometheo Attii citant. Utrasque ergo versiones unius Attii esse, hinc manifeste
apparet. Verum enim vero cum Cicero planissime asseveret versus illos Titanum suboles et q. seq. XAeschyli Prometheo se in patrium sermonem transtulisse, non debebant utique, scilicet quod Attii quoque rometheum fuisse testes sunt onius s. v. gelu, P. 208.
49쪽
Νon. p. 647. , atque inter eos versus, quos Cicero se versos esse dicat, unum hunc si sublime advolans innata cauda nostrum adulat sanguinem Nonius s. v. adulatio p. 17. . ex Attii Prometheo excitat, totum illud fragmentum a Cicerone ex Atti s bula depromptum nuncupare. id quod secerunt Scri- verius. Bothius. Langeus Vind. trag. Rom. l. 18.Νol. 22. Sohlegetius de art dramat. ΙΙ. p. 17. Sta letus Comment in Catal Aeschyl dramat in Aeschyl. Opp. edid Schuetaius Vol. V. p. 10. secuti illi Sc ligeri singularem sane ratiocinationem. Nam quod in ter ea. quae Cicero me ipsum vertisse sontendit, unus est versus quem Nonius attii esse 'ffirmat, cum credibile mon sic Ciceronem mentitum esse Ntiumque debita laude fraudasse, aut ex onii ipsius
aut ex librarionum eius errore explicandum videtur, qui Ciceronianum versum Attio male adscripserunt.
Vol. V. p. 128. hac de re iudicavit in quo vel memoria dapsum hunc Grammaticum credibile fuerit,
vel dicendum Ciceronem aliquot versiculos, quum reliquos ipse Latine verterit, ex Attii versione memoria forte retentos reliquis admiscuisse ' Ceterum non est quod negemus. et Ciceronem quaedam ex Aeschyli Prometheo transtulisse et Attium eodem argumento
ad tragoediam scribendam rasum esse. Sed utcunque se res habet. mihi certum est et Ciceronem la. quae attulit, ipsum ex Aeschyli fabula vertisse, et Attium eiusdem nominis tabulam composuisse, ex qua onius s. v. gelu p. 208. . o Priscianus I. p. 685 P. fragmentum servarunt attiana autem
fabula praeter hoc unum fragmentum toti interiit. Nam illud, quod exstat apud Ciceronem . . unde ignis cluet mortalibus ' etc. Bothius salso ad hanc Attii sabulam retulit. Eius error inde ortus est, quod
fragmentum ita scripsit l. c. p. 240 :
50쪽
- - Eum doctu Prometheus Clepsisse dolo etc. omissis verbis: Unde ignis cluet mortalibus Ham
Ea enim si addidisset, sine dubio intellexisset totum illud fragmentum ad Attii hiloctetam Lemnium pertunere. am Varro L. L. VIL II. p. 122. . haec habet se apud Accium in Philocteta Lemnio: Quis tu es mortalis, qui in deserta et tesca te apportes loca eis Boihius I. l. tui Philoci fragm. 2.)Ea enim loca I quae sint, designat, cum dicit:
Lemnia praesto Littora rara, et celsa Cabirum Delubra tenes mysteriaque Pristina castis concepta sacris os Bothius l. l. fragm. 11. Hermanni Elem. D. .
P. 387. Langeus I. l. p. 17. deinde: Volcania templa sub ipsis Collibus . in quos delatus locos Dicitur alto ab limine coeli segm. 11. apud
et: Νemus exspirante vapor vides
Unde ignis cluet mortalibus Clam divisus etc. Atque optime iam Scaliger in Varr. L. L. ΙΙ. p. 161. Bip. haec, quae apud Varronem leguntur, cum iis, quae Cicero . l. servavit ex Philocteta, in unum ira mentum composuit; quem iure secuti sunt Hermannus in Comment de Aeschyl. Philoct. Opp. acadd. ΙΙΙ. p. 120. et Welcherus inmus Rhen. V. p. 469. Varronis verba postrema vulgo sic constituuntur: et aevius es Exspirante vapore vides etc.