De Pindari studio nomine variandi [microform]

41쪽

quem altor eorum immortalitatis expers iactus erat significat, in v. 49 50 fratres suis nominibus Κάστον et Πολυδεωκης vocantur. Sed statim in V. 54 Pindarus nomina eorum denuo per circuitum ita reddidit, ut illos θεων γενος diceret. Vorus senim Dioscurorum pater orat Iuppiter ipse. Adde, quod postquam poeta in V. 9, cum a OV SyStemate inceperit, singulorum fratrum nomina repetivit, in V. 66 appollations a matre arcessita Pollux dictus est Ar ida 1rula. Cuius ad nomen proprium quamquam indarus in V. 68 revortitur, ut spolitio intra unum idemque Systema fiat, tamen cum circumlocutio illa Ἀήδας παῖς μ' iniserposita sit, hoc suam ha bot excusationem. Vid sentius Vero, quantum uerit poetae studium novorum epithetorum, e V. 73 elucet. tonim cum Polluco ad Castorem, qui grave vulnus ab Apharotidis acceperat, supplici de percussoribus sumpto rediisse narraro volit, hoc ita exprimit: τα - ως 'ἐπ αδελφεου βίαν παλιν χρυoησεν Τυνδαριδας Quae tecta et tamquam occulta dictio tum domum in poesi lyrica usurpari potuit, postquam poetarum epico tum ope deorum et heroum tabulae diligontissim oranteXpressae atque X cultae. San nem quam Sententiam Pindarus illis verbis pronuntiare vellet, intellexisset, nisi qui hane Dioscurorum sabulam penitus cognitam haberet. Postronio in v. 85, ubi Iuppitor Pollucis de fratris casu aegritudinom lovaturus optione ni ei dat, ut num Castore mortu ipso continuo cum dis immo italibus Olympum habitare, an cum fratre coniunctus altornis in Olympo et sub terra vivere mallet, poeta Castorsem

appellatione κασιγνήτου notaVit et in ultimo carminis versu Castorem, cum Pollux, ut omnia sibi cum rati essent consociata, opta88 et a morte ad Vitam revocatum Ss enarranseundem nomine proprio VocaVit. Praeterea in carmine

Olympico torti Pindarus postquam in v. 1 initium cupit ab

appellatione υνδαριδαι, in V. 35 Dioscurorum nomina οartificio oddidit, ut eos βαθυ υνο διλι ινους παῖδας Aήδας diceret, sed in V. 3 ad nomen υνδαριδ a regre88u8 St. De oorum quidem apud Pindarum memoria abundo dictum est videamus igitur, quam variis appellationibus poeta DEAS ornavorit. Quarum quamquam minus Saepe quam deorum mentio fit, ut par est in praedicandis Victoriis robore

42쪽

ot virtut partis, tamen hic quoque studium illud nomina variandi mirum in modum apparet. Nam MINERVA, cuius potissimum laus ut fortissimae intor deas et certaminum cupidissimae ih epiniciis extollitur, postquam carminis Olympici soptimi in V. 36 Αθηναία dicta est, in V. 42 appellatur θεά.

Eiusdem nomen in proximo Versu docte ita circumscriptum est, ut diceretur κορα ἐγχειβρομος omnibus enim armis ornata cum Minerva ex Iovis capite securi a Vulcano diffisso prosiluisso putaretur, hac locutione deae ortus, qui hoc ipso in carmine narratur, aptissimo significatur. tquo otiam in v. 51 pro Minervae nomino circumlocutio substituta est, cum illa λαυκωπι sit appellata. Iam oro in carmine Olympico tortio si decimo, initi facto in v. 63-64 a nomine κουρα IΙαλλάς, Minerva in v. 6 dicitur παρθενος Nec minus in v. 72 θεα, cuius in ara incubare, ut habenam ad egasum domandum acciperet, Bellerophon a Vate Polyido iussus erat, Minorva intellegenda est. Quam sollerter autem in V. 74, ubi Bollorophontem habena illa accepta, quomodo λὶνος

ἐγχεικεραυνου παῖς aurum equorum ferociam domans ipsi

dedisset, vati narrantem socii, indarus Minervae nomen variavit Deindo in V. 79 Polyidus, ut Ἱππεια Ἀθάνα novam condat aram Bellerophontem adhortatur. Itaque cum a V. 64 usque ad V. 7 Minerva quinque inter se diversis appellationibus notata sit, ut huius quidem deae nomen summo artificio variaret indaro placuisse consentaneum est. Huc accedit, quod in carmino Ρythico duodecim Minerva, postquam in V. - Παλλὰς Αθάνα nominata est, in V. 19 Vocatur παρθενος et in V. 22 Θεός. Iam ut ad locos, ubi IUNONIS sentio facta est, considerando transeamus, legitur carminis Pythici altorius in V. 27 φας', eandem deam in V. 34 ornatius Am ἄκοιτιν nominavit indarus nec minor artificio in v. 39, ubi illa θυγάτηρ Κρονου dicta est, eiusdem nomen expressit. raeterea in carmine Nomeae primo postquam in V. 38 poeta nomine Ι ρα exorsus est, proximo in Versu Iuno Θεων βασιλεα Vocata est. Minus diligonior indarus in carmine Nemeaeo decimo repetitionem eiusdem nominis videtur effugisse Etenim quamquam in V. 18 Iunonis, quae in v. 2 dicta est, nomen

43쪽

per ambages ita reddidit, ut τελμα μάτηρ diceretur Hebes enim, cuius cum Hercule initum matrimonium hoc loco memoratur, mater Iuno erat, tamen et in V. 23 et in v. 36 ad nomen Vm rodiit. Itaque cum haec repetitio intra eiusdsm systomatis ambitum fiat, hoc quidem loco indarus contra lego illam alibi obsorvatam fecit, sed cum duae strophae

inter utrumque versum inter8int, repetitio minus molesta est.

Porro DIANA, postquam carminis olympici torti in

V. 26 P ατους ἱπποσο θυγατρὶ dicta est, in V. 30 cognomino 'Oρθωσια insignitur. Cuius cognominis originem scholiastes vel ab Arcadias monto Oρθωσιον sive ορθιον vel a Verbo ρθουν, cum Diana feminis partum edentibus ade8se putaretur, repetivit. Constat autem Dianae illo nomino Spartae cultas olim

humanas oblata esse Victimas. Qui usus non solum in

fabulata immolanda Iphigenia conspicitur, sed etiam puerorum illa in ara Diana verboratio indo origins duxit. Item in carmine Pythico altero indarus progressus in v. 7 ab appellatione Asτειυς, in V. 9 Dianae nomen exquisitior artificio reddidit. Ioχεαιρα παρθενος enim Diana est, quae Venandi studio inter duas orat insignis. Proximi carminis in v. 10 postquam eadem denuo primum Ἀρτεμις vocata est, poeta in V. 32, cum paullo antea Apollinis mentionem secerit, nomen

ita variavit, ut eam κασιγνήταν diceret.

Atquo otiam LATONAM Diana matrem Variis appellationibus a Pindaro ornatam 8se docemur e fragmento, quod est primum inter προσοδια se. 58 apud Boeckhium). Cuius fragmenti priore in parte poeta nomine ατους utitur, in posterioreis Κοιογενης μ' pro eo Substitutum At. Coei enim Titanis filia Latona orat. Duas autem illas fragmenti partes in unum systema coniunctas suisse, nisi quod stropha finis ot anti- strophae initium interiorit, sex totius loci suntontia intollogitur. Nec secus Nemeaeo in carmino octavo poeta VENERIS, qua in V. 1 appellatione 'Aφροθίτας introducta 8t, nomen per ambages reddidit; si quidem Κυπρια in V. 7 Venus intellegenda est, quippe quod nomen ea ad insulam Cyprum x mctri spuma nata nacta esset, itemque in carminis Olympici docimi V. 105 Κυπρογενῆ et in carminis Pythici quarti v. 2l6Λυπρογενεια nuncupata est. iraeterea in fragmento, quod est

44쪽

primum inter σκολια se. 87 apud Boeckhium postquam in

v. 3 indarus eam ματερ ερωτων Ουρανιαν . . . ' Ἀφροδίτα dixit, sub finem fragmenti, cuius ambitus, cum Versus aliquot interciderint, non satis perspicuus est, Venus a choro verbis,d Κυπρου δεano ναμ inVOeatur.

ΤΗΕΤΙDE quidsim posita Pythici carminis tertii otin v. 2 et in v. 101 eodem nomine proprio appella it, verum intor duos illos versus novi systemati initium sumpsit. Contra in carmine Nemeaeo tertio postquam dea in V. 35 ποντία Θετις dicta est, indarus in v. 57 nomen eius ita variavit, ut illam Νηρεος θυγατρα vocaret. Similitor legitur Nom. IV 50 Θέτις, V. 6 υφιθρονων si ν Ληρειδων et Nem V 2 σε ανἀν

in carmino Isthmico septimo initio facto in v. 27 a nomino Θετιος poeta in V. 34 eam ποντίαν θεον dixit; nec minus in v. 43 dea nomen per ambages reddidit, ubi ηρεος θυγάτηρ legitur. In v. 47 demum Pindarus ad appellationem Θέτιος

recurrit.

Attamen dubitati haud levis nobis eo moveri potest, quod post o in CHARITIBUS ot in MUSIS nominandis multo neglegentius scit. Illas enim carminis Olympici quarti decimi et in v. 4 et in V. 8 eodem nomine proprio appellatas

deprehendimus, cum in V. 14-15 θεώῖν κρατίστου παῖδες i. e. Iovis filia dicta sint. In carmine autem Pythic primo Musarum nomen in V. 14 quidem appellation Πιερίδων variatum est, sed in V. 2 et v. 12 nudum exstat. Nec minus in carmino Isthmico altero Pindarus postquam in v. 2 de Musarum curru dixit, in V. 6 ad nomen Μοῖσα rediit.

Diligontius GORGONUM omen in carmin Pythico

duodecimo Variare voluit, quo quemadmodum Minerva Gorgonum do Medusae sororis morte lamenta atque planctus imitata tibiarum artem inveniret, relatum est. Atque in v. 7 quidem illae sorores audiunt Ιοργονες, sed in V. 9 nomen earum per ambages expressit indarus. Namque παρθενίοις κεφαλαῖς dictum videtur pro κεφαλαῖς παρθενων i. e. Gorgonum. Iam ero postquam in V. 11 poeta appellatione κασιγνητῶν usus ost in V. 13 eaodo nominantur Φορκοιο γενος, quoniam a Phorco latro natae sunt atque rude, in s. 20 novum 3.

45쪽

Gorgonum signum dolitoscoro videtur. tonim cum Minerva non unius Euryala planctus, sed, ut in V. 7 poeta ipso significavit, geminatas utrius quo sororis superstitis lamentations imitata esset, hic omissa Sthenone pro Gorgonibus univorsis Euryale

memorata est. Eiusdem carminis in V. 11 nomen sororis a Porso trucidatae, quae in V. 6 ευπαραο Μήδοισα est, Ρindarus doctissime ita variavit, ut eam τρίτον κασιγνητα ν ιερος diceret.

Quoniam do eis deabusque, quarum apud Pindarum idontidsm montio facta est, satis multis disputasse nobis videmur, nunc primum heroum, deinde heroinarum appollationes considorabimus. Cum quo HERCULES ceteris omnibus virtuto et gloria praestitisso videatur, ab hoc initium faciam. Qui postquam carminis Olympici decim in V. 30 nomino φακλεης

introductus est, in V. 44-45 dicitur ιο αλκιs o υιος, quaΘHerculis appollatio iam inmus. c. Herc. v. 320 exstat. Similitor in da Nemeaea prima Hercules, cuius nomen proprium in v. 33 legitur, in v. 35 audit παῖς Λιος, cum in V. 58 appellatione υἱου scit Amphitryonis insignitus sit. Iam carminis Nemeaui tertii in v. 21 initio denuo laeto a nomine Hρακλἐος in v. 22 ille locutione iρως θεος decoratus ost. Quid in V. 37, ubi olamoni laudos propter res in bollis Laom0donti ot magonibus illatis glorioso gestas colebrantur, nonne novum erculis signum deprohondimus pEt nim hunc illius advorsus Ilium xpeditionis ducem suisso

inter Omnes constat, et quamquam multi et docti hominos do hoc loco disputaverunt, tamen nondum satis expositum est, quamobrem Ρindarus hoc loco non Herculem, sed Iolaum nominaverit. Quod nescio an sic expediri possit, ut Ioλαος cognomon Herculis fuserit nisi potius indarus opstitionem Herculis nominis aspernatus, cum alia circumlocutio generalis Asiaci t olei intersa montione facta perspicua non suisset, pro Hercule substituisse videbitur Iolaum, quippe qui perpetuus illi comes esset et in eadem cum Hercule ara coleretur.

Porro in carminis Isthmici quinti . 30 Herculis nomen ita

46쪽

circumscriptum est, ut 'Aλκμηνα τεκος Vocaretur. Eundem

Pindarus, postquam in V. 35 nomine proprio usus est, in

V. 38 Verbis καρτεραίχμας 'As φιτρυωνιαδας significavit.

viros contra Troiam prosectos eminuit. Qui in carminis Olympici noni v. 7 nomino proprio appollatus in V. 76 dicitur Θετιος γουνος Nec minus in carmine Nemeaeo tertio

Pindarus postquam in v. 43 denuo ab appellation uανθὰς)'πιβετ exorsus est, in V. 57 nomen chillis per ambages ita reddidit, ut eum γονον φέρτατον scit Thetidis appellaret. Contra carminis Isthmici optimi si in v. 48 t in v. 55

Achillis nudum nomen proprium habes. Verum cum haecoda non systematis, sed singulis strophis contineatur, nescio an hic poeta nonnisi in una ademque stropha repetitionem eiusdem nominis vitaverit.

Maior diligontia indarus Achillis ducatoris prae- coptorisquo Centauri CHIRONIS nomon variavit. tonim in carminis Pythici torti initio quasi summam appellationum

copiam iactans illum ρων Φιλυριδαν, ουρανίδα γονον ευρυμεδοντα Κρονου, σηρ αγροτερον nominavit. Nempe Philyra,

Oceani filia, Chironem x Crono patre pepererat. Deinde in V. 45 poeta, quomodo pollo filium esculapium Μάγνητι Κενταυρω tradiderit educandum, narrat si in V. 63 votum iacit, ut inpρων χείρων in vivis sit et Hieroni regi gravi morbo affecto medicum Aesculapii similem mittat. Isdem sorolocutionibus in carmin Pythico quarto Chironis nomen circumscriptum est. Qui postquam in v. 102 suo nomino introductus est, in V. 103 appellatione Κενταυρου notatur. Deindo in v. 115 quidem poeta ad nomen proprium Chironis reVertitur epitheto Κρονίδας addito, sed molestia huius repetitionis, quamquam intra idem systema fit, eo mitigatur, quod illa circumlocutio interposita est. ostremum in v. 19 Chiron Oxquisitiore artificio σηρ θειος Vocatur. Accedit, quod in carmin Pythico nono indarus postquam in V. 29 a Chironis nomino proprio exorsus est, in V. 30 Apollinem cognomino Φιλυριd illum salutantum finxit se in V. 38 Chiron Κένταυρος ζαμενης dicitur. Praeterea carminis Nemeaei

47쪽

tertii in v. 47-48 logimus Ἀνονιων Κενταυρον et in V. 3βαθυφιῆτα πειρων. Iam oro in carmino Isthmico quinto, quo omnes sere heroes Aeginenses ximia xornantur laudo, TELAMON in V. 27, cum anto Aiacis filii mentio acta sit, appellatione πατρος introductus tum domum, postquam in V. 3 poetaeum Αἰακιδα dixit, In V. 40 suo nomino vocatur. Deinde in V. 46 indarus illius nomen artificio quodam reddens Herculem a Telamone, quem ad expeditionis adversus Laomedontem societatem invitarot hospitio acceptum et phiala oblata, ut libationum lacerut admonitum Iovem patrem in Vota vocasse refert, ut ἀνδρὶ τωδε filium donaret tam firmum corpore, quam leonina esset pellis. Attamen in V. 52 poeta, cum a novo systemate inceperit, ad nomen Telamonis

recurrit.

Eiusdem scelus, quod una cum Poleo in Phocum fratrem germanum ediderat, cum in carmino Nemeaeo quinto Xpositum sit, duo illi fratres, quos in V. 8 poeta Αἰακιδας nuncupavit, in V. 12 Ἐνδώdo αοιγνωτες υἱοί dicti sunt. Ex Endoido nim filia Chironis Aeacus oleum et elamonem filios genuerat, cum hocus o matro famath natus 88et. In V. 1 automiindarus illorum nomina ita significare maluit,

ut eos ανλας αλκθέους Vocaret.

Praetero PERSEUS arminis Pythici decimi in v. 31

suo nomine appellatus in v. 45 dicitur Λαναας παῖς. Similiter in carmin Pythico duodocimo postquam posta in V. 1 denuo ab illius nomine proprio initium cupit, in V. 17 Vocatus est υἱὸς μνάας, in v. 18 indarus nomen eius o arte reddidit, ut eum φίλον ἄνδρα i. e. virum a Minerva dilectum nomi

naret.

IXION autem, cuius nudum nomon in carminis Pythici alterius v. 21 legimus, in v. 29 ἀνὴρ est. Nec minus in V. 31 ηρ o Ixion intollogendus est, cum in V. 37 poeta

ad appellationem sάi3ρις ἀνηρ rodierit. Quae repetitio

cum in iis duarum stropharum locis, qui inter Se respondent sacta sit, noscio an indarus id gorit, ut repotitione eiusdem Vocabuli coniuncta cum sodem instrumentorum concentu et corporum in saltando motu animos audientium

48쪽

delectaret. Quamquam praetor hoc duo tantum exempla talium in locis inter o respondentibus repetitionum e carminibus Pindaricis colligi possunt. Nam quo Ol. I 69 et 80 orbum γαμον si Isthm VII 404 50 vocabulum πεδιον inmadom sodo repetitum est. Qua in xemplorum paucitate dubium est, num indarus illud artificium, quod apud poetas tragicos non erat inusitatum, consulto appetiverit. Sed redeamus ad propositum. AGAMEMNON igitur carminis Pythici undecimi in v. 17, cum Orostis supra mentio facta sit, appellatione πατρος introductus, postquam in V. 20 nomen eius ita redditum est, ut umbra a Clytaomnsestra uxore trucidati Aras εμνονί φυχ dicoretur, in V. 1 audit ηρέος

Noc dissimilit0 BELLEROPHON in carminis Olympici

torti docim v. 59 Verbis σφετερου πατρος notatus St, cum Glaucum sua a Bollorophonte origine coram Danais gloriatum esse hoc loco poeta rottulerit. Deinde postquam in V. 65 Minorva auream illam habunam ad Pegasum domandum portana eum allocuta est , Αἰολίδα βασιλευμ, in v. 8 demum proprium legimus Bellerophontis nomen. Iam vero in carmin Olympico sexto cum Victoris ex Iamidarum gento colobrandi causa IAM ab Apollino et Euadne ortus diligentius enarratus sit, poeta auctorem clariS-simi illius oneris in v. 36 Θεοῖο ovo et in V. 41 Θεοφρονα κουρον dixit. Idem postquam in V. 43 nudo nomine appellatus est, in V. 57 novum eius signum deprehendimus. Nam τουτ' ονυμι ἀθάνατον, quod nomen Euadne filio suo dederat propter violas, quibus tectus iacuerat, est nomen Iaμος. ostremum in V. 62 Iamus imperium aliquod precatus ab Apolline patre appellatione τεκος ipsum Olympiam sequi iussus est, ubi Vaticinandi munus apud Iovis aram maximam acciperet. Minore cura, nec tamen paucioribus locutionibus poeta

IASONIS nomon in carmin Pythico quarto variaVit, ubi legitur in v. 119 1άσονα, v. 123 γόνον κάλλιστον ἀνδρῶῖν, v. 127 ἀνεφιον scit. Ah κ του), v. 28 1άσ 0ν, V. 132 ἀνήρ, v. 136 Τάσων v. 169 1άσων v. 189 Τάσων V. 194 πός, V. 217 σοφον ἰσονίδαν, V. 229 βασιλευς οστις αρχει ναος V. 232ώσων, . 236 βιατἀ ἀνὴρ v. 23 καρτερον ἄνδρα Ubi quam-

49쪽

quam in sexto systemat Iasonis nomino proprio tor usus est, tamen cum semper circumlocutio aliqua intorposita sit, Pindarus quodammodo repetitionem eiusdem nominis sidita opera videtur declinasse. Ceteros heroas cum minus amplis appellationibus postaeXOrnaVerit, sati erit, si ipsa verba, ex quibus illud nomina variandi studium appareat, proferemus. Ita nominatur: Oenomaus Ol. I 0 ισατα πατρος scit. Iπποδαμ ειας),

Λυγκευς V. 65 Aφαρητίδαι, v. 70-71 Λυγκεος, 'IM; Iolaus Isthm. I 14 1ολάοι o), V 26 1φικλεο πάις. Praetera pigonorum appollationes in carmino Pythico octavo hae inveniuntur: V. 40 υἱους nompo septem illorum heroum), v. 42 'Eπίγονοι, . b Λαναῶν στρατου, et Hyperborei in carmine Pythico decimo hunc in modum commemorati sunt V. 30 περ ρεων v. 42 ἱερα γενεα, V. 46 ἀνδρῶν μακάρωνομιλον. Ex his quoquo exemplis cognosci potest Pindarum, ubi viri alicuius saepius montio acienda esset, variis et inter 8 diversis nominibus usum ess0, et tum demum ad priorem

50쪽

appsilationem recurrisse, si novi systematis initium sumpsisset. Rarissime autem intra unum systema idem nomen repetivit, idque plerumque ita, ut circumlocutionem aliquam interponeret.

Eandem rationem num etiam in horo in is appoliandis secutus sit vate Τhebanus, nunc quaeramus. Atque Hippodamia Oonomai filia carminis Olympici primi in v. 70 nomino proprio introducta, in V. 1 appellatione θυγατρος notatur. Verum etiam παρθενος, qua Pelops Oenoma superato potitur, in v. 88 Hippodamia intellegenda est. Iam in carmino Pythico undocimo Clytaemnestra, postquam in . 17 poeta

a proprio eius nomine exorsus est, in V. 22, cum Agamemnonis trucidatio memorata sit, audit νολης γυνά. Nec minus in V. 37, ubi poenae, quam Orestes filius ab illa repetit, monti fit, indarus Clytaemnestram per ambages quasdam ματερα appellaVit. Praeterea Coronis, cuius ab Apollino amatae perfidiam iam supra tetigimus, carminis Pythici tortii in V. 8, cum Phlegyas regulus pater eius esset, λεγια Θυγάτηρ dicta in V. 25 nomine proprio nuncupatur. Eiusdem nomen in V. 34 ita circumscriptum est, ut παρθενος diceretur, cum in V. 39 poeta eam κουραν nominaverit Antaei autem filia Irasorum regis, quam a multis procis expetitam pater, ut maritum alidum si prospicerot Danai xomplum imitatus ei promisit, qui cursus certamine Vicisset, postquam in carminis Pythici noni v. 105 appellatione Λιβυσσας γυναικος significata ost in V. 106 Pindarus eam καλλικοφιον ἀγακλεα κουραν vocavit. Quo facto in v. 111 θυγατρί, in v. 17 κορα, in

V. 122 παρθενον κεδνάν pro nomino illius substituit. Adde, quod Euadns itanas Laconica filia a Neptuno nata carminis Olympici sexti in v. 30 nomine proprio in V. 33 βρεφος, nempe itanas, dicitur. sindo in v. 49 quidem poeta ad nomen Euadnes rediit, sed in v. 56 eadem audit μάτηρ. Necnon Cassandram carminis Pythici undocimi in v. 19-20

Pindarus Λαρδανιδα κορα LIριάριου Κασσάνδραν DominRVit, in V. 33 nomine variat μάντιν κοραν. Denique

Alcmena carminis Nemeaei primi in v. 35, ubi Herculis ortus narratur, μάτηρ et in V. 49 demum nomino propriuappellata 8t.