Sabaudiæ Respublica et historia

151쪽

vici silii ejus, qui x monasterii ipsius

Pomoeria protulit, beneficio , accepit in 'crementu Amadeo ejus jam facto ςtatis, ut serendis armis esset idoneus , accidit ut Ioannemr aesulem Leodicensem epti

scopatu popul Leodicensis pelleret,pubsumque armis porro Pieriseisii reguli filio illi succestare dato in persequerecuta 'Quam illatam fratri suo a subditis comtumeliam cum graviter Gulielmus Hamnoniae ferret comes , Ioannis protinus Burgundiae ducis qui utriusque sorore, uxorem duxerat opem adversus Le dicenses implorat. Sib ipit defendendum Leodicensem Burgundus, Ama eoque λ cui sororem suam Mariam collocarat ut missis suppetiis in belli illius commi nionem veniat, author est. Non exiguum ejus confaederationis Ductu sensit Le dicensis. Caei enim eo quod ad Tum Eros nono calendas Octobris salutis am

no M cccc v III. commissum fuit pr.

lio ipsomet Pieriseisio , totius illius tra ediae authore, ejusque filio squi Leo- dicensem se praesulem nominabat in una cum Salmessi in Arduennis comitis si- . i

lio, dc ex Leodicensi populo qui m

Timam victoriae fiduciam in numero Teposuerat in supra viginti octo millia bus, debellatum protinus, Bavarusque nin pristinum restiuitus suit locum.

152쪽

i s A Britu D r Ag. lys madet Virii quem spectatae militiae , exprimaria inter Sabaudos delectum nobi-ν - litate copiis , quas Bavaro subsidio mi-. serat, Sabaudus praefecerat in caeteraeque nobilitatis Sabaudicae singularis dc prope incredibilis in conflictu hoc apparuit virtus: quam admiratus Burgundus, Vi- rium , amplissimis invitatum stipendiis, apud se una cum trecentis ex Sabaudica delectis juventute retinuit, &praetoriae asscriptos cohorti, corporis sui adhibuit ' e custodiae. Demonstratum paulo ante fuit, quo jure Ludovicus bonus Bor bonii dux Beaujoisio , Dumbarumque, . apost Eduardum postremum eorum lacorum dominima, potitus sit principam: restat nunc, ut quomodo ea res lotenti inter Sabaudum Borboniumque distidio occasionem Praebuerit , dic mus. Existimabat Borbonius Dumb rum seprincipatum, quod terrarum Romano imperio subjectarum finibus contineretur,supremo possidere jure; nequae 'fidem suam ulli mortalium ejus ergo Ob- strinxerat. Sabaudus ex adverso ejus ' loci dominium summum ad se trahere,' & Borbonium, nisi principem sibi lo-: cum earum possessionum intuitu dc fi- . dem simul sitam deferat, non esster ad dominatus illius communionem admittere a dissimulare tamen interies, quod

153쪽

H i s ae o et ABonam Borboniam, Ludovici ducis δε- rorem,aviam paternam habuisseti Caet rum dum haec inter utrumque principe . serpit paulatim coturoversia, Amade Virius sis ipsus cujus paulo Late mentio nem fecimus ὶ Ludovico Borbonio duci. bellum suo privatim nomine, farciali ad eum inisse denuntiat; omnibus admiarantibu mortalibus, quod solis usitatum proceribui in bellis indicendis consta . tudinem homo privatus,& nulla ex parte cum inlato principe conserendus sibi. arrogare fuisset ausus. Majorem ea res

dio, quod adversus Amadeum roris

suae nepotem Borbonius concepergi,o

. casionem praebuit; praesertim cum loca jam castellaque aliquot in Bemjoiloisio& Dumbarum tractu expugnanteVirio, in suspicionem venisset, Virium scui ad 1 exercitum conscribendum vires opesq; deerant in non nisi conscio, imo instigat te clam Sabaudo eam rem ausum aggres sumque. Alii Ioannis Burgundi ducis qui ob exortas jam pridem inter Burgundi cam Aurelianensemque, cui favere clam Borbonii , familias , gravissimas disco dias , quibus prope ad ultimum dimic tionum ventum est, Borbonio insensi Grant in clandestinis consiliis Virium eo progressiun audaciae existimabant. Ut ut

est, Burgundi principis longe potentissu

154쪽

s A E A v D r AE. r3 subnixum lavore, ea Virium, haud clam sabaudo sex quo spes opesque ejus penderent) conatum, propius vero estis caeterum qui susceptorum temere ab hominibus fortunae angustioris,adversus , potentiores, consiliorum exitus fere esse. λlet, idem horum quoque suit. Borbo- .nius quippe cum expedita adversus Virium profectus manu, loca ea omnia quς

ille ceperat, sibi denuo Virio in Nesistos, ejus haud exspectato adventu, profecto subiicit. Et Sabaudo i utrique ju 'in infestiu) nisi irius sibi dedatur, bellum illaturum se minatur: ut dedaretur a sabaudo s qui belli illius culpam omnem a se removit) obtinuit: ea tamen 'lege , ut instar bello capri habitus , ubi Borbonio de damnis re injuriis eo illi bello illatis satisfecisset, dimitteretur. Dissidio illo inter Borbonium Saba dumque sublato, quae de fide clientelari, quam a Borbonio.sabaudus poscebat, .

reliqua inter eos erat controversi- , ea Berrii ducis quem ipsi v sabaudus vunculu habebat in arbitrio authoritat que composita ex utriusque via rate istat, Borbonii filio Clermoniti comite, fidem suam pro Ludovico patre, saliam ut Franciae habent annales) obstrim gente. sed non esu admodum ea com

155쪽

13s H I s T G R I A sexto Galliarum regi cum Caroli ducis Aurelianensis concideratorum que ejus suspectae vehementer essent actiones , sianistrique aliquid advorsum se illos moliri plane haberet persuasum; evocatis ad se amicissimis quibusque,tisque quorum summam in se voluntatem egregiamque fidem perspexerat, erat inter eos Bu . Gundiae dux Ioannes, dc Amadeus hic noster, qui equites cataphractos quin

gentos , quibus Amadeunx Virium cincujus adhuc hominis animo, ad conti meliam inexperto, recentis ignominiae, Dup rima illa captivitate acceptae, memoria , vindici que simul haerebat desiderium 3 praefecerat, secum adduxit, caeterique Burgundicae factionis proc Tes, ex eorum consilio, qui Aureliane . sis Borboniique ducum agros depopulentur, eorumque subdiros, urendo tecta lataque, vexent, mittere statuit. Anaadeo Virio Herbourgioque regulo ea d ea provincia fuit. Illi non semiter imp rata iacere, dc quacunque pergerent,

gros,domos, homines, stare, ere, caedere; & eo quidem insensius, quod Bor-honius in agro Charolaisio idem paulo ante seminisset, Burgundi nimirum O-Hio,quod major ejus unius tum apud regem dc per universam Galliam , quam xerorum. regii saliguinis principum

156쪽

s Α,B A V D I AE. I 37 omnium esset authoritas. Quae res cum Berrio , Borbonio , dc Aurelianensi du-

ci plurimum displiceret; non adversus eum solum, sed Sabaudiae quoque comitem Amadeum i qui Burgundi ducta sorore, .lestructissimum semper, .quo laboranti, si opus estet, posset succurrere, habebat exercitum inter se conspir rant. Per illa quippe tempora,quicunque Gallicam rempublicam agitavere, ho- ne stis nominibus, alii quasi jura populi defenderent, eorumque qui pacem com cordiamque deserrent fidei dissiderent, Pars quo regis authoritas maxima seret, bonum publicum simulantes, pro sua quisque potentia certabant; neque illis modestia, neque modus contentionis Gra aeterum conspirationis hujus quam fuerit mestus calamitosusque exitus, si singillatim aut pro magnitudine parem disserere, tempus quam res maturius d

seret. quamobrem ad incoeptum redeo.

Sigismundo imperatori ciun sinismatis, quo graviter tum ecclesia Christianas tribus uno simul tempore pontificatum Romanum invadentibus 9 labor bat , tollendi caussa, in Galliam proficisci constitutum esset neque enim misi sis legationibus quicquam hactenus suerat prosectum imperii proceribus, urextra Romani imperii fines proficisce

157쪽

' . I 38 HISTORIAtem Imperatorem , recepN antiquitus more, comitarentur,suit imperatum. Α

currere praeter principes Electores, duces imperii quatuor, totidem Lanigravit, dc par marchionum comitumque inter quos secundus Sabaudus hic noster n merus, cum decenti omnes dc suae quis que dignitati conveniente comitatu. Sed . morbo sabaudus in itinere. verone, an quod ob tacitas cum Aurelianensi duce, qui Burgundi hostis erat capitalis,simultates,ejus fugeret consortium, simulato, incertum J correptus, domum saeculi de- . ius anno decimoquinto , imperatore permittente , redit. Ea tempestate cum Genuae odiis dissidiisque atrocite respublica agitaretur, atque haud procul seditione res esset; mittit eo,domum reversiis Amadem,qui per alterius negotii simulationem, nonnullorum clam civium animos tentaret, videretque num eorum . hominum opera imperatoris locum il-

tum imperio posset adjicere. Quo mari Ligustico quod plerisque Tusciae imp peritat locis in potiunte imperatore, liber

ad Italiam illi aditus , dc minus ad coronam imperialem obtinendam esset o staculi. Sed cum secundo clam Genuam is qui a Sabaudo in eam rem missus fuerat, venisset, patefactis ejus tandem comitius, suorumie indicio,in quod min

158쪽

prudenter circunispecteque sustepto imcumberet operi,dubium prorsus, Baria bae Guanonis squem mediae sortunae, at

haud malum alioqui hominem, ducem sibi Genuenses per discordias , Geoigio Murnio sua sponte boni publici caussa

eum magistratum ejurante, secerant) ius su comprehenditur,& capitis, caussa imdie ta, condemnatur. Sed factum hoc non diu impune Barnabas dux tulit; postquamno vixdum vertente ducatu privatus, Genua universa a Thoma Fregosio pelleretur. Conatus hic quamquam minus feliciter tum cessit; confirmatus tamen

in ea quam de Sabaudiae principum pem

perua constantique erga Romanos Imperatores voluntate animo conceperat

opinione sigisinuntas imperator, Am deum, ex Anglia taculi illius anno decimoseptimo reversus , primum in arce Montiuetana non procul Lugduno salii paulo ante in concilio Constantiensi s ctum id inirmant9 Sabaudiae ex comite facit ducem ; ut optime scilicet de se patreque suo & universo imperio meritam gentem illam grandiore idquo beneficio sibi faceret obstrictiorem. Quin me tuente Sabaudo,ne civitatu aliensium . exemplo, confederatis Helvetiis, soci tate cum iis inita, Genera Lausennaque

se jungerent, plenumilli merum; biem

159쪽

' II et s)Υ o R I Anio post,ineas civitates, Marthino Pomtifice eam donationem approbante, pe misit imperium Caeterum piis praeclarisque semper intentus operibus Ama- deus , tollendoquet quod inter Carolum eo nomine septimum Galliarum regem& Philippum bonum Burgundiae ducem qui Ioanni duci patri ab Aurelianensis factionis hominibus caeΩ , successerat infestissimis gerebatur odiis, bello, cum diligentem sedubmque aliquamdiu Operam navasset , variis ultro citroque Hissis legationibus , ut Atrebati tandem inter eos pacificaretur effecit; pulsis Gallia omni qui caedem illam patrarant, elus e coiiscii fuerant. Inter quos Tanneguyus Chastellius , Ioannes Lometus Provii ciae praeses, Ioannes Aurelianensis nothus, Gulielmus Aran urius Clermon' ci praesiit i cui in episcopatum situm sexecipienti,sdii manere permissumin Ioannes Cadorius medicus regius, Robertus Maconus ex equestri ordine, dc Ioanna Bonnetaea Ioyeusi dynastae uxor. Beulo inde per PhilippumMediolani ducem

qui quem adversus Florentinos Venetosque conscripserat anilitem, contra S baudum, quod cum Venetis ille societatem secerato vertit in Sabaiidiae illato finibus , Novariaque & Vercellis occupatis,copias protinus Sabaudus, quantas

160쪽

Potest niaximas conscribit, Burgundiaeque lusis implorato subsidi .,-Lonbbardiam ducit: quam depopulatus , non eAiguam agro Mediol mensi vicis villis, que passim incepsis, cladem infert. Etenim Sigismundo imperatore qui Isalia,

ut aurea supremaque illa corona insigni-Tetur,aditurus, in procinctu jam existes,

a Philippo duce ut per ejus sibi fines iter

facere liceret , impetravit, quique Amadeo optime c upiebat) authore, cum ab armis utrimque esset discessum, ingratiam tandem , Novariam Vercellasque restituente Mediolanensi Amadetque filiam Mariam uxorem ducente, reditum fuit. Interea dum cum Anglo rege Burgundoque acerbum Galliarum rex,

quo , dum parum in amicis praesidii est, regni sui potiorem amisit partem , gerit

bellum, consiliaq; erigendae ex tam gravi casia reipublicae secum agitarat, capta ex diuturniore hac ejus absentia occasione. Delphinatum Amantiae princeps invadere cogitans, missa ad Saba una legatione,suppetias ea ab illo obtinet lege, ut Delphinatus eum traditam , in quo Gratianopolis ta, Montes adhaec, & Viennam Sabaudo , si victoria potiretur, traderet. Sed alius longe quam sperarat uterque, suscepti illius belli sitit exitus. Delphinarum enim cum Varenbonio regulo