Sabaudiæ Respublica et historia

161쪽

t i H r s τ O .R. et Aserat is qui Sabaudi; adduxerat auxilia vix ingressum Aurantium' Gauco clusiquem hominem nobilem'magnil o- pibus clarum loco illi Gallus , rex pro te- cerat in apud Anthonum, commita cum eo praelio , castris exuit, deletisque ejus copiis, destitutum omni spe fugam capessere, Anthonumque trajecto Rhod

no celeriter repetere cogit. Captus eo

fuit praelio Gulielmus Viennensis seni . Gebrgiani domihus Burgiandus, aliique

gno numero nobiles viri, dc c. aesi sit-pra trecenti. Gravi hoc ipso tempore,sub annum scilicet saeculi illius xxxi. inter Renatum Andium,dc Antonium Loth rimum V demontii comitem Feriit filium , exorto dissidio, quod Burgundi

partes udemontius, Galli e contra Aminus sequuti fuissent, quodque Elisab inam Caroli Lotharingiae ducis ejus nominis secundi filiam haeredemque unLcam, Andii uxorem, a Lotharingiae se cessione arceri debere affirmante Va demontio, Basiliensi tamen concilio pro

Andio suisset judicatum; Antonio Bum

gundus Sabaudusque magna misere a xilia : sed majora fuere quaeab Amadeo missa. Equitum quippe optime armis uinstructorum ingens erat numerus, qui bus Imbertus Sabaudiae praefectus Ma . lschallum appellant in & Salxii regulus,

magni

162쪽

magni clarique ambo duces , dc consilio

boni imperabant. Ceterum acri,ubi priaraum in conspectum ventu est, ad Bu nevilleum in campis Villemnis commistb pr lio,victor tandem Vaudemo

tius discessit, Renatusque hostibus ut dique cinctus, & a suis desertus sertiter puΩrans capitur, dc ad Burgundum di

citur. Inter omnes Vaudemontianos

ciosque praecipua laus ejus belli vel ipsis

non dissilentibus hostibus penes Saba dicum equitem fuit. Capti una cum R nato Andio, Metensis praesul, Rode GDeus regulus, dc Arcyus vicecomes, multique alii primae nobilitatis viri, s baudiae Burgundiaeque praefectis Ant nio Tholongeono dc Imberto antedicto traditi Here, iisque permissiim, ut inter militem illos laum, pro cujusque virtute meritoque dividerent. AEtatis jam amnum quinquagesimum dc sextum Am deus atri gerat decesseratque uxor ejus Bona plures apud eum enixa partus;cum expendentem apud animum suum, quo quantisque casibus atque periculis mortalium exposita semper atque cincta um dique vita sit,principum maxime etiam potentissimorum, simulque vitae nobis

hic ubi firmum perpetuumque nihil, sed vanitati omnia subjacent in brevem incertumque praestitutum terminiu

163쪽

, mortalium caducarumq; laarum rerum,

& mutassi quoque ipsius grave capere' coepit taedium,animumque ejus vitς cω mutandae, & sanctius puriusque inpo- . .sterum instituendae seria subiit cogitatio.

Ceterum eam antequam rem aggreder tur, viros aliquot nobiles ex equestri

ordine,quorum summa apud eum .staerat semper authoritas , quique in paucis illi chari erant, hujus sui consilii participes lacere voluit, ut in suam pertractis . sententiam idem vitς persuaderet genus; simulque ut quos in supremo potentiae collocatus fastigio, in gaudiorum Omnium admiserat communionem, eorum

quoque suavissimo in solitudine conso tio fi ueretur. Duobus itaque ex his in secretiorem ad se vocatis locum c erand hi Claudius Stixem, sexteum appellant . alii, & Henricus Columbiersius , viritum genere inter suos , tum lactis claria hisce ad eos verbis usus scribitur. Facit,viri mihi longegrat imisv Iaris meus in vos amor, crvectra longo mihi iam temporesperitata, multisique ex-

viis comprobata es, cento mihiulpem

suadeam, nihil mihi iamposse accidere acerbum, nihil tam tristi, nullam dignitaris fortuna mutationem , qu a meo vor: consortio aut positi aut debeat ullo tenet

2ρ separare. C; μι herinis mi in vor amoris

164쪽

juncti colligatique invicem diritus sint, Mi quamvis prcsentiam mihi vestram

subtrahi contingere aliquando queatinu suam tamen, quamdiu hac me aurastui clemens ille patietur Deio, viatri animν meo memoriast excise ra. Peto itaque a vobis, O ,s vestri id patiuntur mores, vos obsecro, ut, quoniam olim rei agitatae

animo meo, nuncpromen tempus adus

nit,quietumque o solitarium vitae genus, procul ambitione ac foro, profiteri, in po- seeum mihi conmtutum ri, vestram mihi societatem ne denegetis. dii od si a vobis impetrare me permittitis, mihi ma

ximus laborum atque operum meorum G

rit furitus, neque υο1 0us suscepti consita. unquam poenitebit. Eam enim v Irime curam habitrerum semperpromitto,utritin vestitusquegenere mihi exaequemini, posterique ventri non ingrato vos principi obsequutos intelligant.

Admirati vehementer viri illi nobil tam benigne familiariterque se a suis principe compellari, & eos singularis in

se affectus in viro tanto sitimulos, multis illum rationibus ab ea sententia deducere conari, ostendereque, imperium ej & late patere,& esse Dei beneficio nunc florentissimu armis virisque, secta cum

165쪽

r ς His TORI Aperatoris regumque Christianorum omnium conciliata amicitia, nunc etiam titulo dominatus aucto. subditorum ad

haec commemorare erga eum amorem

observantiamq; singularem: praeclaram insuper,cujus D us eum parentem fecissiset,sobolem s adeo ut nihil illi ad sis,mam felicitatem deesse videretur) Ob culos ponere: obtestarique eum ne qui tis solitudinisque desiderium pluris qua subditorum suorum salutem aestimaret: Tegendo in longa pace concredito labi a Deo populo diligenter porro incumbe

ret, eum in ossicio contineret, curaretq; ut per homines honestissimos, virosque sortissimos leges dc judicia administrarentur: veram hanc ad aeternam comparandam salutem viam esse. Haec pro tua in eum observantia halid occultasse. caeterum ejus se consiliis non adversari ros. uando dem respondet ad ea dux felicitatem mihi vos quandam attribuere ctfortunam meam tantopere video praedicare; quid de ea,quam regibus principibusque plerique hominum, qui rebus caducis suxis, qua hic relinquenda sunt, hominis bona metiri solent,asscribunt , sentiendum iudicandumquest filia citate prorsus vos ignorare intelligo. lirer enim longe,issius se solicitatis vel minia

mum secusetis periculum mihi credite 2

166쪽

S A F A V n t AE. I sentiretis. Insola quippe unaque libertate, cum felicitatu huiM.quam vor ranti facere video, summasta potissimumsit; neri cesse αἱ ut vel inviti mecum fateamin; qui procul ab hominumstrepitu privatam agunt vitam , eorum longe optimam esse conditionem,libertatemque illis obtingere, quam in principe viro etiam ntentis moremere requiras. Caeteris quippe mortalibus in eo stare consilia, qui sibi conducere putant . principum virorum diversam esse sortem , qμibus praecipua rerum ad famam dirigenda; ut omittam , vix anno vertente tot voluptatis isiecebras percipera virκmprincipem, quot vel uno interdum

die hominibus privatu fidemus os venire; s verωmst, potissimam voluptatis nostra partem ex sensibus, suam trahere ori ianem. visu si lubet in ordiamur. 2uis

privato cuique Parras regiones, terra , um

bes, oppida peragrare lustrareque , ct a miranda ac pulcherrima quaque iis in locis impurae contemplari, longoque visumina sisa satiare,ouandocunque lubeat, liberum esse negaverit . viro principi, multorum homini m odiis invidiaque qua eminentis fortunae eomes assidua,aiarissimi que adharet obnoxio semper,nemo

eam impune a Feruerit libertatem 2 cum metus eum semper exagitet,ne aut in deco

167쪽

M=n inferiorem committat,'personam Dam dedeceant, aut nomini Ibo apud riagidos illos morum aulicorum censore1 maculam aliquam possint inurere. . Accedit Auc quod cum nemo celerius opprimatur

quam qui nihil timet in periculo ea haud careat res, eum fieri positi s quod regibiuntque principibus viris plerisique ei suortemere edi sine justopraesidio egresta legiamus contigi e 3 ut insidiis excepti comprehensique, etiam ab eo quem nunquam lα- serint ossenderis,ue, in tetrum aliquem comiciantur carcerem, in quo quam diutissime auserventur ; necentur etiam per

summam crudelitatem nonnunqua. Ob-

Ltineo dicere quod dum procul abeunt, vicinorum principum injuriis ditione,

suas I bjectumque sibi exponant populum , cor in pradam quas tradant. Esto subinferente Clauato Salx eo in demus, princeps illustrissime , hominum privatorum meliorem hac in parte esse coim ditionem : sed hoc nobis non negaveris, quae auditu percipitur Voluptas, eam vobis esse propriasia, cum aures vestrasea tantum circumsonent, quae laeta grataque, neque quenquam in regum primcipumve aulis comitatuve reperire λsit , qui eorum actiones sermonesque Ompes non praedicet , mirisque semper laudibus evehat: aliis enim vocibus

eorum

168쪽

S A a A v D I AE. I 'eorum auribus obstrepere omenta vetat

metus.

Sed quam quaeso respondet ad ea dux exfH D ct nonsuis vibiu stet quina

ma AE perfortuna comes esse adulatio,pessimum veri affectus venenum capere ' eat, qΜem tantopere vos admir mini princeps Φic voluptatem; cum e

Abi apteri sique quibus omnia principum

honerea atque inhonesta laurare mos e si,qμique principκm potentiorumque benevolentiam blanditiis assentationibusque colligere stili , ad voluntatem loquun-

rur , ct auribus serviunt 2 asseribi vi

deat virtutes, quarum vix tenuem septium se umbram inveniat. Verata demum , eas mihi vi vi semper laudes, quae a liboro ct adulari nescio profecta ore , vos resfor , er memini seposteros volo. Nam tribuere homini quod in eo non reperiari

quid hoc yuas aliud eis quam summa

eum adficere contumelia Z. Caeterum ad eam voluptatem quae in guseu cons fir quod attinet , non ignarus equidem sum, ob ciborum vinique omnis generis in adibus niafris redundantiam,varietatem,a que suavitatem , beatos nos vulgus homianum adicare everum eduliorum vinis voluptate exgustio, sapore, appetentiaqμα qui metiuntur , na aliter illos longe sentiata re ego existimaverim. Vt enim vera sensus

169쪽

rso HasTORIA hujus voluptas in ciborum pol que desi derio atque iuelectu cons it potissimum e

ita crebra illa frculorum varietas. , --

tempeHivaque convivia , O perpotandi pervigilandique insana dulcedo , sui I

cum ut plurimum fastidium adducere, omni hominem appetentia privare siet.Enimvero optimum cibi condimentum fame; esto quam dum tempe stiυioribus pulis erudisoque luxu plerii pravertunt principes, imo procul a se arcse, nunquam cum voluptate cibum capiunt. Ost populi longe melior conditis est. Isti enim selitiatioqui parco ese parabili viritu ad implenda natura desederia defungi quia ce ri statutique dieisunt,quibusgenio induia Set , er grata amabilique vicissitudine convivia celebrat, summa cum voluptate quibu3 non visuevit,vescitur cibis;quorum nos satietas, vilis ima quaque edulia, qua vix attactu homo agrestis dignetur, appetere cogit. quemadmodum enim nimia opes magna jactura locum faciunt; ita nihil magis in ciborum nos adducit f sidium, quam stequens ille rerum non necessariarum supersuarumque apparatus O dum majorem sapius incontinentia, quam sanitatis O virium reficiendarum

habemus rationem, excogitata ab ingeni

si gulis irritando palato varia condimen-rρrum genera. suorum D usque nunc

170쪽

S A B A V D I AE. I s I provecta hominum ars est,ut etiam semiatia i , ct allieno prorsus tempore varia e rmulta venatio appareat,dumspeciem firmina carnis ex mansueto sue condimentis f eere casient. Gulosius enim quo condiuntur cibi, luxuriosiusque ruunturfercula, eo citius eorum nos capitolias tariumque. Caterum adactionespublicas, reia publica adminiHrationem quod attinet; νes humana ita se habent, ut rerum pra-

clarege farum gloriam non ipse quidem principi , sed aut fortuna fatove, aut iis quorum princeps consiliis utitur , asscribἱ plerunque videamus: sed si detrimenti econtra quidpiam publice accipi , utpote

prasium aliquod amitti,aut civitatem l cumve aliquem ab hoste capi contingat,

principis id culpa socordiave factum, clamare omnes ilico. Adeo ut quicquid rei

publica accidat , sveprosperum id , suo adversum, rei malege a culpa inprinciape, bene vero decus penes alium sit: ct cum rectifaritorum sbi qui uegratiam trahant velignavis quippe in victoria gloriari licet) unius in υidia ab omnibuου -- pune peccatur. Omitto dicere,suspicionibus sollicitum semper esse principis animum, dum belli tempore,nesuorum qui Diaci mhoste clam conspiret, O eonsilia isti sua δε-

tegat ;pacis autem , ne ex iis quos durior. . oriatur aliqui

habuerit imperio