Sabaudiæ Respublica et historia

61쪽

His TORI Amentum impugnare, statribusve illius ergo conuoveritam movere sustineret, Umnibus, quibus a testatore donatus e G set, privaretur, ejusq; legatum caducam fieret. Mortem imminere sibi videns d nuntiari per prςconem in Sabaudia Bu gundi que publice jubet, si 'mortalium ullum, cujuscunque is ordinis aut coi ditionis esset, hesiiset, aut debito inscius fraudasset, is ad se venire ne gravaretur, curaturum , omnibus quam cumulatis sime uri satisfieret. Supellectilem o nem, eamque pretiosissimam, bc regia haud inferiorem maximis quippe graditissimam sibi familiam hanc imperato res regesque & finitum plerique processies muneribus fuerant prosequuti iis - qui in egestate essent, Ali combal Ne au tem Abbatis sin qua majoribus sui uti jungeretur, sepulturae sibi locum delege- rat) vestis ecclesiasticae varii generis or- natusque, cujus ingens erat modus, plurimum legavit, annuosque monasterii iulius proventus vectigaliaque longe secit auctiora. Defunctum statris filii, egregie V rum concordes, & proxiimorum cert minibus inconcussi, omnibus qui triste

. . sunus comitis ritur moerentibus, moe-

rentes ipsi extulere, digni, pissecto, tali Patruo talique stirpe adoleicentes.. De Amadeo proximo scribemus --

62쪽

os A A v o I AE. 43pite. Thomae autem Ludovicique infra suo loco,cum de minoribus natu in gente hac agemus, plenior fiet mentio.

Λ Madeus ejus nominis quartus, mes odimus, Magni a corporis pam tim robore citi par animus partim a r bus pr clare gessis,sortitus nomen. Th mae Sabaudi cui Amadeus eo nomine comes tertius stater dc Beatricis Flisciae filius, Sabaudici comitatus habenas anno' M cc Lxxxv. post Philippum comitem patruum regendas suscipit: Basgaeo quoque & Bresia universa scae situ innexum Basgaeum Sibyllae uxoris beneficio p titur. Cum Genevensi comite Amadeo, Humbertoque Delphino Viennensi squi Pedemontanum principem Thomam, per speciem acceptae a pata ,dum fratri aetate minori pὸhonitur, injuriae, in citare adversus Amadeum, at si usti Maiia tebaturin grave diuturnumq; vario eventu, & alternante subinde fortuna,bellum gessit, quo vix dum exorto , dc in ipsis iquasi cunabulis Thomas Princeps Ped e montanus incorruptς erga statrem fidei, dum suos in insidias, non procaea divi Andreae Eno, in Humberio Delphino pertractos, a stulti a revocare co- . . nazur,

et . N

63쪽

nanu, pugnans cadit , cum non levi , gentis sabaudicς univer incommodo atque detrimento. Multis enim pr claris animi corporisque conspicuus dotibus,& prcho Genuus & consilio bonus erat. Gloriantem ea victoriaDelphinum, cum metus, neque vanus is, incessisiet, sui rum, uti sabaudus, cui magnae erant c jς, fraternς ulciscendς necis caussa, ar- ma in se verteret , illi avertendo bello, Genevensi comiti, ut Ludovici Sabaudi ditiones agrosque invadat vastetque,author est. Non fefellit ea Delphinum spes: ut enim fiatris sui agros populari, vicos 'aedificiaque passim incendi, flumenta succidi, postas Mi 4 ejus jubditos captivos abduci, cςdibus denique grassari intellexit Sabaudus, nisi illata statribus suis

quorum cssus alter, alterius destructi vastatique agri in vindicata injuria, ense latus se cincturum negatrix. Cum sing lari itaque cura injurias has ultum ire se-stinans , Genevam cum militum non contemnenda manu, summo silentio G, gnisque occultatis, quam maximis itin

Iibus potest, contendit, in hostilesque Prius pervenit agros, Genevensi occupato infestaque ponte i cui, ut tutum liberumque ex Sad audia in Vinlatums, tum fraternasque ditiones, aditum ha- . MVst, Mam rem magni certaminis su-

turam

64쪽

turam crediderat,pNsidium firmum imposuitu quam quid ageretur, sentire G iievensis p t. Qui inopinato ejus adventu vehementer consternatus neque

enim Delphinatu, nisi cςdis staternet e perim a Delphino poenis discessurum, prorsus sibi persuaserat in in fugam se protinus, rebus sitis desperatis,4t. Sabam dus victoriae ea se fuga hosti consessione expressisse ratus, castellora aliquot quibus de commeatu praesidioque abunde providit) ex gnatione contentus qua una re intercludendi sibi ad fraternas ditiones aditus, hosti potestatem ademit)hostem persequi destitit. Diu admodum stetit bellum hoc, maximoque subdit .

rum utrimque incommodo, dum urbes aliquot ultro citroque capiuntur, s

lianturque,agricultura jacee unde fines pessisque, vicina dc cohaerentia inter se. mala, orta:) gestum iuit,. donec per viis- .sos a Pontifice, Angliς Rege Burgundiae duce legatos, iacta tandem pace, controversia ea omnis saeculi illius anno xcvrii. suit sublata. At non diu admodum ea pace gavisi utrimq; subditi sint. Delphinus enim squi sua retinere privatae domus,de Alienis certare, regiam laudem esse existimabat ubi Friburgei ses , quibus suppetias sabaudus miserat, a Bernensibus Praelio victos cognovit nihil

65쪽

nihil praestiri paulo ante jurisjurandi

s quod haud diuturnum vinculum apud avidos periculorum, oc decoris securos motus religione, bellum denuo per eam occasionem,dissi dentibus nequicquam amicis, renovat, gravemque in Sabaudi agros iacit irruptionem. Deum obtestatus Sabaudus. uti sceleris atque perfidiae Delphini testis adesset, necessario copias parat, dc in hostem ducit, Belloco amque oppidum ex itinere, caesis omnibus

qui adverse ferebant arma, expugnat,* hat, evertit. Goncellinum inde : in eum se locum, non ausus dimicare fortunamque periclitari , Delphinus receperat cum flexisset, foecialem ad Delphinum mittit, perjurioque dc ignavia, quod se

absente terras suas invasisset, exprobratis, duelli illi, aut id si malit, concurrendi cum universis utrimque copiis, conditionem defert. Abi, respondet ad ea Delphinus tinfensus Sabaudo aemulatione prava, quod cum violatione fidei in culosum egregia sema anteibat renuncia principi tuo, non in unis corporis viribus hominis consistere gloriam: si aliter ille existimet, habere me tauros quamplurimos, qui longe hac ia arte eum si

perent. Ad universi autem praelii aleam subeundam quod attinet , si exercitus nunc illi sit instructissimus,linurum pro'

66쪽

pediem ut ego non minoribus instructus copiis, eum, ubicunque locorum ad internecionem persequari stativa paucos ibi dies cum habuisset Sabaudus, ubi neque ab hoste copiam pugnandi fieri, ne- . ue res suas diuturniore ita moram pati videt, quod re frumentaria pabulation ' que ab hoste intercluderetur, retro, uri de venerat, Barrauxia arce, quae non multum in oppugnando praebuit morae, ex itinere intercepta, detrique, insidia aram quae parabantur ignarus, abit. Caeterum ad Silvetteum saltum cum perve ni siet, pecoris plurimum secum trahens,

qui in dis locis clam a Delphino in insi-

diis conditus fierat armarita miles, ubi ille praeteriisset, ejicit protinus se, extremumque carpens agmen, caedem maxi

mam iacit, caeterisque in fugam actis, captivos aliquot, amissaeque praedae bonam recipit partem. Celeriter ad Amadeum hujus cladis iam perlata est: sed cum longius, jam progressuim hostem se coim sequi posse desperaret, ii'cepto perseveravit itinere, bellum priino quoq; tem pore redintegraturus. quod haud dubie secisset, nisi Carolus Siciliae rex Delplaia M'num Genuensemque illi denuo, pace inter eos secta, reconciliasset. Oppidum erat ea tempestate non ignobile in agri Pedemontani situm coiiunio , Iurea: t

67쪽

M H i s Y o R I Alauream appellant alii, Eporediamque olim dictam clunt. Haerebant in ea ad- 'uc pristinae illius inter Guelphos Gibeu linosque lactionjs reliquiae, pari viris faΘminisque obstinatione in mutuas caedes ruentibus. Caedibus quippe ac incendiis grassari, cognatis ac amnibus ultimam vim adferre, & sacra denique non secus 'ac profana violare,fas esse putabant. In virtutis gloriae ducebant loco, si ad ostendendum sectionis studium, maxime crudeles evasissent. Tot tantisq; periculis quo defungi in universum semel tandem cives postent, non alia melior visa via, quam si in Amadet hujus ex Sobaudia usque accersiti,ditionem potesta-

. temq; communi consensu concederent.

Nam quam tollendo illi malo,duimGaeuphi Philippum Moreς principem cui P

vernum genus e Thoma Sabaudo principe Pedemoniam,mater ex Roberto Altis dorensiGrςcorum Imperatore erat Montisferrati marchionemGibellini,saqquemque caussae patronum ea lege, ut, principatus inter eos divisa potestate, alternis imperarent annis. deligunt, viam inierant ; ea potius dum superbe avar

que nimis dati a principibus illis pr secujus dicunt, malo facem praetulit. Noluit. Glus in tyrannide potiri comes Saba

das, sed Moreae principi cum quo ρο-

ribus

68쪽

S A 3 A v DJI AE. η'ribus populum illum regeret auspiciis) illi

ipsi, cujus paulo ante meminimus, voluit communicatam , nullum inter datos

ab utroque magistratus dissidium fili rum assirmans, quod Moreus sibi sanguine proxime junctus, utriusque autem sit iti ejusdem gentis nominisq; essent. Nec fefellit eum siti opinio di statim enim ut communi utriusque edicto gloriae

dominationisque certamine inter eos cessante ne quis factionum harum vidi . Iam in posterum faceret mentionem, v titum fuit, studia partium fuere sublata,& controversiae illius memoria una cum ingratissimo utrique parti nomine, ev nuit, urbsque ipsa multis casibus desii cta, longa pace cuncta re vente, sub tutela Sabaudicar mansuetudinis hactenus acquiescit. His intento rebus, & in om-' nes curas distracto Sabaudo, nuntiatur Genevensem comitem, ex diuturniore ejus absentia capta occasione, castellum quoddam, cuiGaillardo nomen inditum,

summo studio diligentiaque in Arvi flu- minis ripa, haud proces a Genevensi urbe , condidisse, firmoque praesidio m misse , ut quotiescunq; in Sabaudiam e

cursiones facere vellet, tutus illi semper ad eum locum soret receptus. Eo accepto nuncio, domum, rebus Iureae ex sente tia constitutis,properat,hostisque exem- ' D . Plo,

69쪽

o U I s Y o R et a plo, in Geisii tractus confinio arcent , quam starnaletum appellavit, ad finium suorum defensionem, simul ut hostiles ex ea agros infestos faceret, admirabilii . celeritate exstruit. Maximae ex castellis hisce editae utrimque strages, donec Gun

lelmi Foucimii Geisii dynastae iiisigni

stratagemate, arx Marnaim capta dele- . taque suit. Ad cujus acceptae cladis rumo- 2 rem, accurrens propere cum equitum' manu Sabaudus, adeo in tempore venit,

ut laetum insolentemque ea victoria hostem & praeda grave agmen trahentem, opprimeret, antequam de adventu ejus quicqua ille rescivisset: Fouci iano mi- lite omni,paucissimis demptis,aut cari, . aut capto. ucignio ipsi vix elabedi sp tium superfuit. Dum ad Marnatium eo modo res geritur, Delphinus qui in S baudi perniciem una cum Genevensi comite videbatur conspirasseὶ Sabaudi res , Oxsus obterere, Robertum Mombellum Entremontii dominum, Sabaudi clie rem , per Ioannem Albonium fratrem suum, magnis muneribus, & majoribus promissis in studium sui perducit, essici que ut exuto erga Sabaudum obsequio, fidem sibi suam obstringat, Entremo tiumque suo beneficio possidere palam testetur. Graviter eam tulit injuriam S

baudus, Mombellique detestatus perm

. . diam,

70쪽

illi

s A B A V D I Q. frdiam, firmo validoque in finitimis G nevensi solo locis, praesidio relicto, Emiremonitam arcem obsidet, dc ita mox circumvallat, ut re stumentaria dc pab latione interclusi obsessi, jumentis, equis, gliribus,selibus, canibus,& caeteris id genus impuris animalibus, quae protara faedaque in usum necessitas vertit, jam a simplis, virgulta postremo & stirpes ocinternatas saxis herbas vellentes, Sabaudi se tandem, postquam nihil in Delphino praesidii esse intellexere, voluntati neque enim alias ille deditionis conditiones admittere permittere, & Entremontium illi regulum tradere cogerentur. Enir montio ad pedes sibi abjecto, bc poenanimuitis lachrimis deprecanti, delicti illius Amadeus qua erat indulgentia, gratiam fecit. Cujus suae lenitatis eum tulit fructum , ut admirabili fidei obstinatione forti in posterum ejus toto eo bello opera

uteretur. Interea dum Entremontiam a

ce Sabaudus obsidet, Genevensis qui bulonge ejus obsidionis exitu exspecta rat) hominum quorundam inquietorum quibuscum dc cum Foucimo, affinit te faedereque jamdudum sibi jincto, coim siliachim sua comm carat in opera, in Genevensem urbem intromittitur. Ea