Quaestiones de graecae tragoediae dialecto. Dissertatio ..

1쪽

DISSERTATIO PHILOLOGICA

QUAM

AU AMPLISSIMO

RITE IMPETRANDOS

SCRIPSIT

BER ARDUS GER TH

MDCCCLXVIII.

3쪽

Non unam puramque in Aeschyli 0phoolis Euripidis fabulis quasi rognaro dialectum Atticam, Sed pro singulari

illa, quae in omnibus fere conspicitur poeSi Graeeae generibus, dialectorum varietate a Vicissitudine tragicos quoque poetas et o Homeri carminibus et a Doriensium consuetudine quaedam sumere ad orationem illustrandam et Variandam dudum a viris doetis intellectum est. Neque Veroquam late pateat peregrinorum Oeabulorum Susint tu VR-rietas, satis constat. Alteri enim Viri docti, ut Thooph. Car. Guil Schnoidorus inritis osti0nibus illis quasi diade to Sophoclis scripsit a. 822, et Car. uehistaed in Observationi bus critieis de tragicorum Graecorum dialecto Revat. 832), quidquid iusmodi in libris manu seriptis traditum est, tamquam Vern Sive Homeri imitationis Vestigia sive rarioris cuiusdam se sexquisiti artificii indicia os Ddorunt X eisque ad alio locos emendandos praesidia artis eritiea petierunt; alteri, ut Elmsleyus, orso, Guil. in dorsus, angustioribus epicas potissimum quae dicuntur formas finibus circum-Seribente multa quae contra subtiliores illa logos ab ipsis

aut inVentas Onioetando aut e grammati eorum antiquorum praeceptis deducta pugnarent, in editionibus suis mutn-Verunt. Neque id quidem mirum. Etenim ut permultum ValuiSSe cum apud omnes poeta Graecos tum in arte tragica poesis epione Vim ne memoriam in Volgia notum St,

ita neminem fugit quam saepe librarii, qui quantum in Homori carminibus sectitandis et perdiscondis colloea Verint operae, dici Vi potest, formas epicas aut inscientes ipsi et inopinantes, aut Homeri imitandi studio Hrmoti in Grael

4쪽

corum poemata falso intulerint. Quos si V errores sive fraudes si nonnunquam deteXit numerorum depravatio, quid tandem obstat quominus aliis quoque in locis, ubi e metri ratione vitio Sam seripturam indagare non liveat, similiter librarios peccasse suspicemur Quaeritur igitur, possitne

una quaedam eaque eonStan inVestigari norma ad quam eo dicum memoriam reVOeemus et emendemus, Virorum Oetorum Conieetura eXaminemUS; Vel Si id forte parum Ontigerit, sintne orta vocum ab Attica dialecto alionarum quas poetae tragici Surpare oleant, genera firmaeque caussa quibus illi commoti alteram formam receperint, Aproverint alteram Quae quidem quaestio etsi non sine multipliei fructu incohata est et instituta a multis fabularum Graecarum editoribus, qui ad artem eriticam cauto et circumspeete Xercendam in Singula quaedam diligontissimo inquisiverunt: absolvi tamen et ad certum dos nitumque exitum perduci non poterit, nisi in unum collata

eunet exemplorum copia, coniunguntur Singula et om- parentur, Coniuncta Comparataque Xplicentur. Hoc igitur ad consilium Si non XSequendum, at praeparandum et adiuvandum aliquantulum me OSSe Onferre Sperabam , Si

quaecunque formae in Aeschyli Soph0olis Euripidis tragoediis tragoediarumque fragmentis exstarent alienae dialocto Attica quae Volgo intellegitur i. e. ea huius dialecti consu0tudine qua usi Sunt poetae comici et Oratores, ita colligorem ut primum enumerarem formas Atticas antiquiores, quae illa aetate non iam in usu volgari essent, Sed ob ipsam antiquitatis speciem a magnificentiam cum poeSiSSublimitato bene congruere viderentur tum disputarem deformarum epicurum quae leuntur usu et ratione denique in vocabula Dorica accuratius inquirer m. Qua in

re praeter clarissima illas luisloyi, Brutichii Godos rodi Hormanni, Guilolini indorsi oditiones non mediocriter me adiuvorunt qua L00hnorus in duobus ibollis quos inseripsit De Aeschyli studio Homerico Borol. 862 o De Sophocle poeta Os ληρικ 0χύι Erlang. 859 congessit vocabula H0-

5쪽

morion, et subtilis quaedam Hermanni Sulla fori De Dorismi usu in tragoediis Graecis disputatio Cotti, 866 . Iam vero ne firmis qua Si fundamenti prorsus egere vid0atur iusmodi disputatio, circumspiciamus unenum ad poetarum tragi eorum dialectum reete iudicandam sexstont

ARTIS CRITICAE PRAESIDIA.Ae primum quidem unam quamque huiusmodi quae-Stionem par est proficisci ab

Antiquorum rimmiti eorum Ootrina. Quamquam, si in ullo litterarum antiquarum genere, in hac re minuta sunt ae valde dubia grammaticorum Gra0Corum praeeopta. Nam cum e uniVe1 Si eis studiis qua opertinerent ad dialectorum proprietateS, paucissima ad 11OStram Sque aetatem per Venerunt relliquiae, tum tragieno orationis et consuetudinis, in qua eXploran in multum Al0Xandrinos grammatiCOS OS utSSe Operae e magno librorum numero quorum tituli a SSim Commemorantur CognOSeimus,

admodum tonuis in Phrynielii Moeridis, rogorii Corinthii, Photii Hosychii, Suid sto, Eustathii XCerptis servata ostmemoria, in scholiorum Varin olluVie paene nulla. Quorum fragmentorum is est usu atque condieio, ut in formis Doricis praecipue et picis non medioerem habeant utilitatem, quippe quibus manifesto nonnunquam aut confirmetur ii brorum manu Seriptorum uetoritas, Ut emoridentur quae per temporum iniquitatos a pristina forma desolerant in Vocibus Attidis antiquioribus non sino Subtiliore cura ad Ptem erit tuam exercendam sint adhibenda. Quisquis enim

matici afferant quibusve o fontibus Xempla uti petierint, paullo accuratius insp0Xorit . faciles inveniet Phrynichum

6쪽

oorto se Moeridem et rogorium Corinthium quibris ma-Ximam partem eorum praeceptorum debemus), omne denique Attici stas pro singulari suo consilio non tam n Oetarum tragi eorum proficisci usu et proprietate, quam a Thucydidis, Isocratis, Demosthenis, Aristophanis rutione, ')quippe quo Scriptore optimam censeant scribendi normam praebere. Iam si constat id quod nomo dubitat non Semper poeta Graeco Suae sequi aetati Consuetudinem,sod antiquiorum interdum formarum granditatem redintegrare quid mirum quod haud pauca illi Atticista pra0seribere Solent quae vere Atticorum Sint, non sint tragi- eorum Boete, ut dioiam exemplum, Phrynichus et Moeris Atticos tradunt dixisso δε producta vocali a pro αἰεί, κὰ is pro καίο9, ελέα pro λαία, αετος pro αιετος ut tragicos quoque p0eta diphthongum previSSe X hoe certe testimonio nullo modo efficitur. An se his rogorii Corinthii

Constat igitur, ubicunque in commentariis illis adiungatur poetarum tragicorum auctoritas, liquid tribuendum esse itostimonio univorsa dialectus Attie ubi Significetur, aequum o iustum iudicium nisi adhibitis aliis artis criticae adiumen iis fieri non OSSO. Sod est aliud quoddam, ut subsidia Xtrinsecus petita enumerRre pergam, e quo non nullum in tragoediarum proprietates iudicandas et Xplicandas redundare soleat

fructuum: 1 Luculentissimum huius rei documentum est Bokker Anecd. p. 7: Ἱρχηθεν qua Voce haud raro uti poetas tragi eo grammatici mi

7쪽

Lyricae et comicae Oe Si QOIupariatio. Atque ad lyricorun poetarum similitudinem eum Omnis carminum Choricorum natura atque indole quam proXime accedit, tum nonnulla quaedam eantie tantam spirant et sententiarum sublimitatem et verborum granditatem, ut haec

quidem cum quovis Pindari carmine faelle compares. Sed do hac artissima tragoediae Graeea cum poesi lyriea ne- cossitudine ubi Xtrema ac disputatione eeuratius dicendum erit, tum demum quanti praesertim indari armina sint momenti ad forma peregrina quae in tragoediarum canticis leguntur iudicandas et explicandas, planum et On-8picuum fiet. Diverbiorum autem oratio iam dudum eum comoediarum genere dicendi, quod ex Aristophanis fabulis luculon 1iSsime cogno Seitur, omparari coepta est. Ita selli set Aristophanes cotidianam suae aetatis dicendi rationem sequitur, ut in diverbiis admodum paveas ConStanter Surpet formas poetica quae dicuntur, usitatissimas nimirum se diu in lingua Attica copiam quasi adscitas peregrinis formis

omnino non utatur, quantum equidem perlustrata earum formarum multitudine per SpeXerim, nisi eum OeOS quadam poetarum epicorum lyricorum tragieorum imitatione. Apparet igitur primum Si quae in tragoediis occurrunt VOCES antiquioreS, ea non propterea reicienda esse quod comoedia praeferat recentiores formas. Porro quidquid in

comoediis saepius dieitur sine ulla imitandi pocis, id in

tragoediis nequaquam certo cuidam consilio atquo artificio tribuendum est quod non raro usus est uehistaedi sed universae poetarum eonsuetudini minime vero eiusmodi formas in Suspicionem Vocabimus; velut GT et lycisco, etsi mira forte cuipiam videatur Oeali a CertiSSime Onfirmantur multis Aristophanis locis ubi similis inv0nitur eiusdem verbi declinatio. Denique quae passim in omOediis loguntur voces ab Attica dialecto alienae, iniuria eas

8쪽

110nnunquam viri docti, o Arist0phanis freti testimonio,

in tragoediarum quoque convenire orationem arbitrati Sunt, non curante illi, quodnam poesis genu riden poeta imitatu Sit epicae Settieet oee , qua non raro Oeo Se d-

miscent comici, nihil prorsus hue faciunt tragicorum Vero, saepenumero etiam lyri eorum imitationibus ipsarum tragoediarum oratio ita illustratur, ut quid unumquodque p0e8iS genu decere Athenienses ensuerint, quid legantia fines CXCedere, e comoedia irrisionibus intordum facito intolle gatur. Quis est enim, ut diungam Xemplum, quin The8moph. V. T T. et TS: noscii di 0ρaν εἰςε λsali εν κύφει -

ubi poeta, qui in omni hoc loco a versu 46 fere Sque ad V. 946. abunde perstringit Euripidis Holonam a porto illudit Eur Hel. V. 32

gidam γ

Quae cum ita sint, non tantum quae apud indarum leguntur similia, in hac disputatione breviter Suo quaeque loco enumerabimus, sed etiam Aristophanis exemplis, ubi

Opus 8Se videbitur, ad peregrinarum formarum rationeSet auSSa commodiu eXpli eunda utemur. Iam vero transgrodiamur ad ea artis eriticae adiumenta

quae ipsi contineantur tragoediis raucis. Atque in his quidem quanti momenti sit . . Motri ratio, Vic At quod copiosius iXponamus Apparet inim nihil

plu Valere quam numerorum monitieionem et ad detegen-3 CL Ribbockium ad Acharn. p. 295-98. et not. 35.

9쪽

das Voces epicas Doricasve per librariorum errores falso illatas, ut verbi causa Prom. 428 3 oodi eum seriptura: O αἰεν 1πειροχον σθενος κρατato abhorret ab anti- Strophae V. 433:

itom sed R. 45l: λὶ si ναίειν ρεσσιν νθ a L - ζεται VOX ρε Gέν Corrumpit trimetrum ambieum, et ad nonnullas voces ab Attica dialocto alienas tuendas. Nam qui eSL- ut huius quoquo generi adiciamuS Xempla, quis Ουνος Diνος, si Esso vocabula in volgari Atheniensium Sermone nullo pacto ferenda in Supieionem Oeare Onetur, cum legitimis Atticorum formis restitutis ingen trimetrorum numerus pereat neeeSso sit At vehementer avendum St, ne, quod nobis copiam faciat divorsarum formarum eligendarum et octo disponendarum, id potissimum etiam poetam arbitromur ad quamlibet cuiusvis dialecti formam usurpandam commovisse quasi hoc deceat Verum poetam, metri Vinculis obstrietum versus pangere non OSSe, ni Si di Ver SisSimis vocabulis hine et illinc anxio congerendis et miscendis. Cuiu praxae opinionis facile quis reos feeerit eos qui aut numerorum arietatem angustioribus circumscribonios finibus reconditissimis verbis inferendis maiorem effieiunt Ver- Suum elegantiam quam ipsi poetae effieere voluerunt, aut aequabilitatis imis studiosi quaecunque Verba rariora non necessario metri legibus postulentur, ea aequabiliu quam aequius eum formis volgaribus ommutant; quo in numero

insignis Ystitit Atticistarum sectator Blomsoldius Sio

potiu Statuendum est, binas saepenumero forma poetis tragici pro omni eum universae artis poeticae consuetudine tum arti tragicae origine a natura, de qua infra breviter disputaturi sumus, propoSitas fui 8Se alteram Volgarem, poeticam altera1n. Iam quemadmodum in arminibus Homeriei variae eiusdem vocabuli formae V. a sex τι,4 Din dorsi sequimur ditiones in Aeschyli et Sophoelis, auehit

recensionem in Euripidis fabulis.

10쪽

καρ ct i, 2 MIM , κρατί ἐμl eναι, μεναι, δελεν ει ναι)non ud numerorum Cui Sum expediendum a poetis sciae, sed ex antiquiorum temporum memoria hauSta sunt, tum demum Secundum Varia Versuum commoditates dispositae:

simili modo ootae tragici binis formis propositis prout aut

VerSuum elegantia Ommendabat aut singulare quoddam consilium postulabui, nune hane uno illam ita delegerunt, metri opportunita ut non tam e Ru SAR SSet peregrinarum VOCUm, quam UnSi moderatrix, quae formas iam dudum in univerSam poesim receptus Histribuero atque digereret. omnino autem diu a viris doctis observatum est intercedere quoddam inter Versuum numero et Orationis olores cognationi vineulum, efflorescetis illud e ipsa poesis indole, quae quam artiSSime OS Xternam Sermoni Speeiem accommodare iubet ad sententiarum vim et naturam. Itaque cum dactyli epi eis non raro coniunctu Videmu VOCeSo Homeri carminibus sumptas e numeris incitati et ardoris plenis ponto effluunt volubiliores quaedam e Vel Ociore VOCabulorum formae, velut soluti nominativi πύθεα, βελεα it. Quamquam is quidem metri et orationi QOn-SonSu minime tam insignis semper et manifeStu8 St, ut certa et ConStantes ex ea re leges liceat deducere.

Sed ultro ad quartum quiddam venimus, quod in dia-locti vicissitudinibus iudicandis nequaquam videatur negle

. . Singularem uniuscuiusque loci naturam et indolem. Bene iam Vetere perspeXorunt ex uni VerSa tragoediae maieState, quae a cotidiana vita in heroum deorumque

Orationis efflores per splendorem a magniloquentium. O