Quaestiones de graecae tragoediae dialecto. Dissertatio ..

21쪽

legitur αεί, esse Carminum melleorum, quorum tanta est Cum poesi lyrica necessitudo, ut Hermannus olim his Solis relinquendam censuerit formam poeticam δ'): vix dubitabis etiam ceteros locos admodum paucos ubi αε in libris pondoi obtinet vim ad totius Oe Si Graeeae normam

Duo huic numero adseribimus nomina in quibus ipsis conspiciatur diphthongus . . ' Ἀθηναία, quod legitur Eum 288 299. 14 et 5ρον aia Eum. l.

39 Praef. adiere. F. p. III. 40 Quam facit librarii pro αἰεί substituerint 'αεί, lueuientissime e Pindari optimis odicibus apparet, ubi non raro eae OeeScommutantur, X. e. l. 1, 58 99 Py. 1 90 3, 108 4, 256. - Ceterum, ne prorsus neglegere videamur earum formarum Originem: e Scriptura iFε in titulo Crisae C. I. n. 1. verisimillimum est hane particulam cognatam esse eum Omnnorum nomine Re Vum G Otorum Riv-S, Graecorum αἰων. Sunt autem XIV eius voeabuli formae es. Ahreus de disti Dor. p. 378 : αἰεί S. αἰFεί, αε αυς Lacon.), ές Dor.) αῖε Lac ), αε Dor.), in Tarentin.). αἰεν Dor.), αεν Dor.), αἶ, αἶ, ιν ι Aeol.), η BOeOt.). Quae formae si omnes ex una denique profluxerunt Stirpe puram stirpem sine dubio servavit Laeonum et CretenSium αἰες S. ' αἶFος,

similem illam femininis αἰδως e stirpe αἰδος), ὴως e St. δεος); uiopinioni nonnihil affert praesidii, quod ab Eustathio p. 501, 26 0-minino genere interdum usurpari vocem αἰων traditum est et in Bokk Aneed. p. 363, 17 aecuSativi brevior forma reicii affertur, quae ab Hermanno ingeniose restituta est in hooph. v. 350 quaeque faeillime exsistere poterat ex citόσα, egre reVOeatur ad nominativum cito P. Cf. Curtii Erlaeuterungon p. 63. Ex huius stirpis locativo ' it si primum ieeta littera o prodiit αἰFεί, ut e ' γενεσ- γενει; Ontra abieeta vocali iaconos et Cretenses pronuntiabant αἰFές, αυς sicut Pr 'λεγε- σι Volgo λέγεις, pars oriensium dicebat λεγες), denique pro SubStitutum est νυ σελκυστικόν αἰFεν, αἰεν, ut pro θομες lat. legimus plerique loquebantur λεγομεν. Ex his autem primis formis tFεί, αἰFες, α Fg αἰFεν quomodo ortae sint omne Ceterne, sponte intellegitur. Quo in numero cum pleraeque formae unius dialecti fine nunquam egressae sint, αἰεί, αεί αἰεν inde ab Homeri aetate propter diversae mensurae commoditatem in univerSam OeSimGaeaecam receptae tragoediae quoque magnopere Se Ommendabunt.

22쪽

At iu 'A9γην ta eum aut Euclidum archontem in inscriptionibus Atticis solum regnet, i postea demum com mulsetur cum 'Aθνηνά et θλ νὼ nemo sane in SuSpicionem

VOeaverit eam Seripturam. Neque enim constat, num omnino

poetarum tragicorum tempore iam exstiterit forma Aθνην a, Cuiu primum, quantum Seiani, exemplum invenitur C. n. 150, X Ol. 95, 3 neque i Xstitit, in hunc locum con-Venit, quippe quae brevi Ocali necessario pronuntietur. Ceterum grammatio eiusmodi adiectiva substantivorumlo eum obtinotitia Atticis praetor ceteras dialectos vindieant; of Bel k Aneed. p. 3: υραία λὶν ωρα E Osai Tδὶ

Sed pro προναία, Eum 2 , HermannuS, CRUSS et ratione non adiecta, Scripsit προνία. Parum recte, si quid video aut enim, si sibi OnStare Vellet vir praestantissimuS, formam vero Atticam debebat restituere προνοια aut intactum relinquere proprium deae nomen, quod e προναια CL JOς, ν ιον prorSUS eodem modo prodiit, quo et X eadem stirpe περίναιος et e 'κβιο καί s. Si enim Harpocration προναίa, inquit, Αἰσχίνης ν τ υ κατα τὸ σιτ υν-

43 Apud Aristophanem hae habes exempla: ακωνικοί ub. 186. P. 212. Ece. 56. αρνικοί A. 324. Μεγαρικά . 832. Ἀθηναία A. 828. 1653. Eq. 763 P. 271 Σελγηναί η ub. 14. 44 p. 69, 2. 14, 18 in libris et hie et alibi, V. c. in Aristog. 80 17.

23쪽

oditis, in quibus legitur TAI DANAIT II PONA L

iuro indorfius Athenienses coniecit singularem deae vimo curam sibi fingentes προνοιαν in Suae linguae OnSuetudinem induxisse Aeschylu Vero non, ut OratoreS, id agit, ut volgari conSuetudini eum Oeem reddu quam Re- commodatissimam, Sed Verum ut appellet et proprium deae 110men huic igitur relinquendum προναία.

Vonimus ad aliud verborum genus quod eum certissimonitatur numerorum firmamento, multo minus arti eritica ooxhibuat difficultatis: λαος, ναος, λαος Habere has formas antiquiore aliquantum propter ipsam Vetustatem gravitatis et splendoris, non solum X AriStophanis Si perSpicitur, qui a vocibus cotidianis νεως, λε υς oti non recedit nisi aut in canticis spiritus et magnificentiae plenis aut in sol-l0mnibus quibusdam et ad tragicam maiestatem OCOS Rceodontibus formulis Eq. 63: τας στιχας ορας τα των Τετων λαων; ' Ran. 239 eant.): χ ορε κα5 1έον τε έενος λαων χλο 676 c. τον πολυν oψομενη λα υν χλον Nub.

24쪽

sud tiam Sophocles et Euripides templa certe divina et sancta antiquiore ideoque unctiore nomine ναος, quam Olgari νε υς appellare maluerunt Legimus igitur νε υς semel: Per s. Sisi ναος semel apud Aeschylum olim xstabat: fr. I 68. H. ubi ingeniose obraeus et Hermantius emendarunta νοις innumerabilibus autem in versibus Sophoclis et Euripidis. Similitor λαος et substantivi aD genetivu ναος iam saepe et in diverbiis et in melleis partibus usurpantur, ut iam X hac re facile colliga natura quasi eas forma adeo decore tragoediae gravitatem, ut in Singulis singulare quoddam consilium et subtilius inter Vocabula aος et νε υς, λαος ut λεto discrimen cerni nullo pacto queat. Denique VOX λa0ς, quae omnino haud ita frequens est in poesi Attica, apud poeta tragicos non invenitur nisi in canticis Aesch.

Eum. 1040. Soph. C. 1480. At mirabitur fortasse quispiam, quid sit qu0 non hic

qu0que Ionica potiu forma L ος, L c0ν antiquiores Atticorum litteras OccupaVerit; quamobrem nonnunquam has formas in Dorismo quem dicunt, numerare Solent. At vero longe alia est rati Verborum citcs, λαι eis quae traetavimus . , alia horum Oeabulorum. Illa enim x Ionia in litteras Atticas migraverunt haec in ipsa Atticorum lingua ceteri formi λεως, νε υς, aetate anteceSSerunt; nihil autem ab huius gentis lingua magis abhorret coniunctione litterarum io haec fuit auSS Cur non requiescerent in Ionio agensetivi forma ἐκν o a nominativo ἰκευς deducta quam ipsam lini Atticam fuisse certissimum est, ' sed vocalium mensura rari Sposita pronuntiarent ἰκε υς hae res effecit,

48 TheSm. 39. tus ημος te εστω λαος cum mera Sit imitatio Euripidis, qui mee 532. σῖγα inquit, πας στυ λεως, - α σιωπα, -- quo in eadem formula Ecel. 39. etiam λεως repetatur, recte ergkius seripsisse Videtur λεως.

49 Lysias scilicet in orat in Theomnestum . 19. Reisk. p. 361)e Solonis legibus haec excitat et quasi iam peregrina laeta explicat:

25쪽

tarent cum πολεc0ς; hae denique prohibuit ne unquam λαος, ναος forma inde ab antiquissimis temporibus traditas dobilitarunt in x ος, νηος, sed aut intueta et integras relinquerent aut statim OuVerterent in λε υς, νε 0ς. Errant enim, qui inter sto necessario interpositam esse pinantur mediam quandam formam H immo , qu0d cum

accentu non eueretur, non ita distinete et aesturate a Sequenti vocali o pronuntiando diseerni poterat, uno et eodem tempore vocem in vocali 0 diutius subsistore itaque eam vocalem Sponte producere iussit, ipsum Statim eorreptum et ut pronuntiari coeptum est. β' Quod ni esset, quo tandem

eXemplis, quae e maiore multitudine XoerpSimuS, apparet non ab Atticis, ut Veteres oeent, inventum SSO RIn ΘΠ- SUTRO OnVerSionem, sed antiquitus traditam se ita ab Atheniensibus praeter ceteras dialecto SerVatam, ut O OSναος, λαος grandiorem docerent et digniorem orationem, legum inprimis ut videtur, reliquarumque formularum; commodiora Vocabula νε υς, ε 9 volgari tererentur Sermone ideo quo aliquanto domum post litterarum in usum reciperentur . .

Iam quid statuendum sit de tertio formarum genere qu0d passim in poetarum tragio rum codicibus Oeeurrit: νηος, ζων, Sponte intellegitur. In Atticis scilleo formis

50 Similiter e pluralis genetivo in ιον effloruit ν; quae termi

natio etiam apud Aristophanem oecurrit: ub. 401. καὶ Σουνιον ἄκρον θηνέων , Thesm. 29. ἐκκλησιασωμεν Ἀθηνέων ευγενεις γυνα

κες alter cilicet locus spectat ad Od. , 278, ulter est cantici. 51 χ. 12.241 - 2 χ. 131. 247. - 53 D. 75 - 4 si 158. 187. 55 Archilocho nondum suppeditasse formam ἔχεως, i. e. R OeSis elegantia eam tum usque alienam fuisse, Renueru l. e. p. 219. bened0cuit.

26쪽

antiquioribu ναος, νοευν si haud paullum, ut modo demonstraVimuS, inerat splendoris ot gravitatis, nihil erat cur d0- currerent ad Oces mero Ionicas, nisi si singularis quaedam accederet plene poesis species ac similitudo. Hae autem quoniam plane abest a paucis is versibus, ubi eiusmodi Voce inVeniuntur Aeseli. Pors. 9 anap. o μεν ἐφ' - πίων, οἱ δ' ἐπὶ νηεῖν, δὴ Sopt 62 GD ' 0 ε νηὸς κεωνὸς οἰακοστροφος, qui versus paullo immutatus legitur apud Eur Med. 523: λλ' 0ςτε νη ἡ κεdνὰς ἰακοστροφος , Soph. r. 699 ναυται ὁ ἐιχηρυσaντο νηὸς ἰσχύ da, ur. Iph. Taur. l485 νηων τ ρετμύ, σοι ad εος δοκεῖ, θε non dubito librariis potius, quam poetis genetivos Ionicos tribuere; dativum vero νηυσίν qui in cod. M. Silers. 70. Summo iure tacite editores removerunt; neque enim cur in illum locum conVeniat forma Ionica perspicitur, et diphthongus xii in hac voce prorsus inaudita est apud Atticos. Aliter, ut o statim adiciam, comparniae Sunt eae formae ubi Vocalem a non equitur o vel 9, Sed G, ε, :ν Γί, rota, τηες, ν jας, in quibus nihil obstabat quominus in Attica quoque dialecto vocalis a transiret in P. Quo factum

e8t, ut νηί, νῆες Surparentur in sermone Cotidiano, et νγ ας, etSi alterum formarum genus ναυ-ν et ναυ- legitimo HSu edeptum St, non prorsus Spernerentur, Sed eo facilius

in littoris aliquantum aborent auctoritatis, quod formis dativi singularis et nominativi pluralis νιν et νινες optimereSpondebant. Quapropter quae leguntur in Auschyli tEuripidis canticis: Supp. 44 ὁορ ιαγεὶς ' χον-ες κυα-ν υπιδας νῆας πλευσαν cocr ἐπιτυχε κοτ se Iph. Aul. 254:πεντι κοντα L ας in Πν, ea non tam formis epicis ad- Scripserim, quam antiquioribus Atticis, praesertim cum prorSu Simile Voces abundo suppeditent habes enim apud

56 Contra v. 39 recte traditum est καὶ λειοβατα ναῶν φρεT et. 57 Cf. Rennerum l. e. p. 166.

27쪽

7προννοέον, habes in antiquior lingua γ ιτος β' profectum illud ex λαος se quo post a doscendit ληιτουργος, λειτουργος. δ' Vidos igitur Atticum esse i ας Atticum G ος, sed abhorror ab hac dialecto ναιος, quod in diverbii nonnunquam legitur. Hoc igitur numerabimus et explicabimuSin formis DorietS.

utrum rectius Seriberetur an ει, multum disceptatum St, librorum manu Seriptorum ambiguitatem compensaVit et Or-reXit grammaticorum ertissima fidos. Atque in codicibus quidem habemus: κλὴ Aesch. Eum 827. r. H. 378 Soph. ed. C. 1052. Tr. 1035 Eur. Bae 448. Med. 314. r. 493.

58 CL Et M. p. 562. Oer. p. 252.59 In his quoque voeabulis olim fuerat digamma. A de Ominum λαος et ναυς origine cf. Curt Grunci. p. 25. et 28 l. Aedis Rutem nomen ναος, euiu digamma conspicitur in forma Aeolios ναυος, tam prope et forma et Signifieatione Recedit ad verbum ναιω, i. e. νασρω Cf. Or. νάσθην), ut primam fuisse eius Dominis formam νασ-Fός facile mihi persuaserim. Similiter sibilans ante spiruntem eiecta est in genetivis di δα- cit., qui orti sunt e υιδα- ο Ἀρίδα-io. Fortasse etiam in adi0etivo λαος evanuit digamma. Radix enim huius vocabuli esse mihi videtur is cf. Grundg. p. 359 quae Ontinetur Domine μεοος i. e. σ-μα-ρος, cuiuSque noti Optandi, Cupiendi, quam facile transire potuerit in benevolentiae Signifieationem, vel Latini verbi cupiendi ostendit vis se potestas quam Obtinet in loeutione cupere alicui ergo e radice is descendit adiectivum quoddam ' σ-λός, cuius ampliores formae sunt ἴσ-λα-Fος, Παος, Παος, ubi Semper RnSit longa vocalis L mensura, et ἱ-λα-ρος, cuius L paullatim correptum est quemadmodum vox noς i. e. I GFo ab Attici pronuntiabatur ἴσος). Bene eum hac explieatione congruit Aeolum ἴλλαοι; quae Ver traditur altera forma ελλαθι, eam nullam esse Ahrensius

de disti. 00l. 58 mihi probavit.

28쪽

Iam cum tanta sit librorum inconstantia eumque non verisimile videatur poetas vocabula haud ita augusta modo sie, modo aliter scrip SiSSe Sine eert quodam consilio, non mediocris momenti Sunt, quae apud Photium se optimosin dubio antiquitatis fonte traduntur p. 68, 3 κλῆσαιοὶ ρχctio λεγουσιν, Ου κλεῖσαι, καὶ κλῖδα ' Dico καὶ οἱ Coa γικοι ai Θουκυδίδης, et in rameri need. Xon. 3, p. 224, 23 κλείc0 τουτο οἱ τραγικοὶ κλι εο λεγουσιν καὶ οἱ 1εε oλoro δια του η' καὶ Θουκυδίδι ς. 'i His igitur testimoniis multo plus tribuendum esse quam librariis, qui ut

saepe suam scribendi ConSuetudinem in antiquorum verba intulerunt, quiVis Videt. Ergo hac quoque in re poetae tragici veterem rationem, quam recentiorum Atticorum morem sequi maluerunt; Si enim hi divorsarum formarum

ordo et usus prima forma κλχὶFK lat. clavis , digammateolis pronuntiari coepta Si κλος qua Voce et Homerus utitur is Euripides antiquioris cille speciei praetor ceteros

60 M. κλειθρον, sed chol legit .

29쪽

simul ita profluxorunt et Vi 0 κλεῖς, κλείς, ut in litterarum quidem usu κλεις recentissima forma ante Euclidis aetatem latius patuisse non videatur. β Similiter Ver comparatu esse κλὴ 0, κλὴθ ρον, 'Hyydot χος non 8 quod demonstremuS. Prorsus idem evenit in substantivorum in i ς Ominativis pluralis, qui eum in fabularum manu seripti8 raro Seribantur ij - inveni βασιλλῆς l. 88 390. βρα-

lum e Gregorii Cor praecepto, qui p. 99. Γας π τ υν εἰς ζ inquit, εἰς si Ἀλχηθυντικας ευθε a dia et oi hyoάφουσιν, Ἀπῆς βασιλῆς, Πλαταιῆς, sed e Thucydidis, Platonis, Aristophanis libris plano cognoseimu nominativo Sin ῆς illa aetate solos litterarum in usu fui88e, quapropter recentiore forma a poetis tragicis prorsus abiudicare nequaquam dubitamus. Ut o D Fi manarunt κλὴς et κλεῖς κιλείς, Sic e βασιλῆες, i. e. βασιλεF-ες, aut per On- tractionem βασιλῆς aut vocali x correpta βασιλεες, βασιλεις. Apparet igitur nihil osse perversius quam Scripturam 8 ς,

quae ea litterarum Graecarum aetate, ubi γῆς X εις productione Sati mira natum esse credebatur, nonnullis Viris doctis, ut Brunckio, probabatur, commendata illa grammaticorum quorundam erroribus, Volui Eustathii, qui adest. p. 50, 8. Si eam rem Xplient: Eoo Tola τTικοι πολ- λύκις in δια του καὶ ι δίφθογγον δέ του γ κa ι προ-

γειν, και υ εὐνον εν φ εοῖς και βασιλῆς καὶ παῖς, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ ρx 1 GTων. Etiam terminationis ες, quae aetato in dubio foro aequalis est alter ῆς, pauca inveniuntur Vestigia et apud Platonem Theaet. 169 Θι σεες et apud Aeschylum Pers. 63:62 Plane hunc ordinem eo vertunt veteres grammatiei, utpote qui e formis volgaribus perperam etera Studeant deducere; si Greg. Cor. p. 100 zρμουσι δὲ, inquit, Τῆς ει διφθογγου u πολλοῖς τ ε ς

30쪽

τοκεες τ' λοχοί θ' hειεοολεγδόν in anapaesti S, quo numero quantopere adiuvet et Xpediat forma soluta, ponto perspicitur. q. Sed terminationem ῆες, quae ipS nonnunquam in codicibus occurrit metro plerumque repugnante, recte nune editores ommutunt ut eum εες ers. 580:TOκεες T Tra δες, aut eum νης Ai. 59 ξυν τε ὁ τλαῖ βα-

σι ir ς; quippe qua forma illo tempore, ubi iam in-ῆς et εες antiquitatis quaedam specie et gra Vita Cernebatur, eque obsolota fuerit atque genetivi terminatio χῆος, cuius praeter Solonis illa verba a Lysia xcitata 'ε nullum in littoris Atticis operitur vestigium ante Euripidem, quem non tam quid ipsa orationis natura et progre88us o Stularet, Subtiliet liquido iudicio elegisse, quam quae8ita quadam arte reconditis Sima quaeque eongessisse iam Veteres bone intelloxerunt; ββ apud hunc igitur in Iph. T. V. 436. legimus λευκαν ἀκταν, Ἀχιλὶ o do otioυς καλλισταδιους. β' In Verborum plus quam perfectis duplic0m libri habent terminationem: λὶ et ειν, in persona I legimus enim