Opere del proposto Lodovico Antonio Muratori già bibliotecario del serenissimo signore Duca di Modena

발행: 1770년

분량: 635페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

XXIV

Arrium atque Scientiarum isa comes esse debet, ut sene illa ad perfrictionem vix assurgere valeant; non quae cum saura atque obtrectatio. ne confusa, nostris temporibus molesti nomine roduci flet apud igna. rum vulgus. Id etiam prae oculis mibi positum, Religionis diversim rem eausam esse non debere, ut nobis Censura quaevis conti suo displi. reat. Solent autem nonnulli sine discrimine fastidire ae improbare, quidquid ab alienae Religionis homine scribitur, atque illis perinde es Librum aυerfari, ac nomen Auctoris Acatholici nουisse. At mihi impia quidem Haereticorum dogmata perpetuo displiceant ς' sed nunquam dis ieeat Veritas vel in Haereticorum ore. Numquid enim quaecumque ab Hererodoxis dicuntur, ea omnia continuo pro falsis ae impiis babenda P Praeterea ne eo quidem nomine Pherepono fucce endum, quod is male sanctum Augustinum habuerit, virum nempe illum, cuius f ma neque Iaudibus crescere nostris, neque alieno livire imminui iam queat. Quamquam enim Augustiuum supra quamplurimos Ecclesiae Citholicae Patres veneremur, supra illum tamen Veritatem esse colendam

constat. Nimirum sancti Patres, Hilurim sumit, potius restes quam Magistri Veritatis funx appellandi; oe s quidem Magistros appellare

placet, nunquam tamen eos falli nescios reputabimus. Quare si sis a Censere Veritas, eur illi irascamur, nos, oe Augustinum meliora δε- eenti P Unum ergo fuit, quod Phereponianum opus ingratum mihi fecit , nempe Veritas, ut mihi videbatur, atque videtur, ab ipso interdum oppugnata, interdum etiam exagitata oe onerata conviciis. Cum vero iniuriae 'νitati uni illatae palam, ad omnes pertineant Verit tis amantes: oe obsistendum si morbis peiora minantibus: hine mihi natum eo lium renendae Apologiae, qua eonsulerem rum Augustini famae, tum Veritari lacesserae. Sed ne heie quidem eo flendum mihi arbitratus, in amplioremaeonem fensem pertractus fum, cujus rationes significatum nune pergo. Uti nemo non videt, atque ab evertentia edocemur esse potest, immo saepe est, Criticae, alioqui laudabilis atque utilissimae Artis, per*mfus Uus : cI quemadmodum Medicina, Eloquentia, Dialectica, atque aliae Aries Dei immortalis munere hominibus datae, nocere interdum solent, non sua, sed abutentis culpa; ita hominum υitio Veritari nonnunquam o ιν Critica, quanquam in ipsus praecipue Veritatis praesdium exeogitata. Et sane dum Lirrerarum sudiosus laxatis habenis ad inquisitonem Veri se eo erν, nullumque ambitioso ingenio limitem praescribis: quid mirum, quod νοι ac tam pertinaces mereses atquc errores sobolescant, latis se scrpant in dies Z Qua de re tandem δε- lendum Diottia QOgle

32쪽

Iendam magis est nobis, filicioque esse debemης, quam de Augustini Drruna. Aeque contumeliose agam in tot yopulos ab Ecclesa Catholi, O eorum matre per x errimum Stai a buc que diυνω, s dixero mullam aut antiquitus exeogisaram fuisse, aut eucogitari nune posse opinionem perversam atque impiam, cuius non fit, aux fueris apud .llos Patrouut aliquis, ae superbi mus Praeeo. Non id quidem, iu-quient Us, verrendum est vitio Ne ablieae. Verum, quando sentire quae velis de Fidei dogmatis, o Veritatem inquirere, nullis adhibitis falutaribus frenis, avs licet, aut impune apud eos licet, auae saltem ex eorumdem senuntia licuis suarum Sectarum Conditoribus; oe quum ex .is nune nemo sebi minus, quam olim Lurbero Ο Calvino, licere ere,

dat, ac velit: cur tantae licentiae, tororumque malorum non postulamus tuam quoque Prorestantium Rempublieam P . Integram tamen hanc Hysmam gloriam non occuparunt Aeaphia Ui. Numerare o nos pusumus naufragia in pelago nostro. Ut enim

quisque ingenii viribus supra vulgus pollere δε sentis, tum cupidine

Ludis abreptus eo entire opinionibus cum Erudisorum vulgo vile du.eir , moleste fert atque re fax, omnemque spem gloriae colloco in f L n itare doctrinae. Ae etiams id genus hominum que non prolabatur plerumque, ut ab arce Fidei oe Eecissae Crabolicae des-eiat: pIurimae tamen turbae eorum audaciam conse i solent, a quibus

abstinere viro prudenti expediat, o probo Fr necessarium. δuae Pum

ira sis, nullo negotio intelligimus, quale onus oe cura am,oribtis v σae Sapientiae incumbate nimirum Non ram Scientia quorenda, quam Scientiae modus ac terminus. Si enim bos negligimus, veram quidem Seientiam fuere iuυestigabimus, raro inυeniemus. Et quoniam in Ra-ιigionis negotio nostra potismum versaris oraris, quina in eo βτa est Chrsianae Vitae summa, eoque tendere debet Disciplinarum omnium postrema linea brie ins stendum es, bete erudiendus est an Mus, atque in primis intelligendum, quaa snt inquirendae Veritatis confinia, oe quae adbibenda sit in ransa re Ingeniorum Moderatio.

vare impetνare tandem a me non mini, quin ad recolendas eas r gulas me conferrem, quas a Phere noli comemtas potius quam ignorm

vas doleo, o quas perpetuo an3e oculos sbi fistam tauri Eruditi naeesse est, s volunt in incis continere intemperantia ingenia, s ad

Veritaris saeraria tutissme, ac sne periculo famae aur animae, eomrendere. Has autem Ieges dari, se dentur, omnino discendas ae fere Mandas nemo neger. Vualam en-,fecundum exitum e pectemus a I. u. iis nostris, ct ab arata instassio inritaris, nis. avre omnia D. . Tom. X. P. I. d expI

33쪽

xxv I exploratum, quousque meditationis nostrae eonatus progressi debeat, e

ubi conisistendum sex ingeniis plerumque ambitiosis P Tolle istas leges,

aut flocci pendea senties Artem Criticam non minus perniciosam quam gladios, morborum quidem euratores in Medici prudentis manu, as in furiosi hominis funerum auctores. Igitur huiusmodi consideratio in ea

fa fuit, eur j ceperim de Ingeniorum Moderatione in Religionia

negotio usilissimam, quantum mibi videtur, d putarionem ἰ quam ut nam pro meriso suo, oe apposite ad nonnusiorum indigentiam perarmctare possem. , Sed ne ranto quidem spatio meus animus contentus esse aut ρ suis p aut debuit. Irascerentur mihi non pauci, quas compedes novos excogitarem, novaque vincula ingeniis iniicerem, quando iam tot inimcta videntur, ut de veteribus potius minuendis, quam de noυis adiiciendis:cogitandum foret. Auorsum enim. infusurrarenν mihi in amrem Carbolici quidam) tu inter nos commendare, diligenterque suadere Moderationem Ingeniorum, non solum legibus bene m Iris in Eret

fa Carbolica constitutam, sed etiam cI fortasse Mora quam veli mus diversr rigidisque poenis procuratam P Si quid apud nos perem ur, nihil minus pereatur, quam senriendi oe scribendi liceuria. Comyra vero quum ingenia interdum erumpere prae meru non audeant, erab α ι eando Regno Eruditionis oe Veritaris nimium cohiber. υ deantur I cur non portus de Ingeniorum Libertate instruitur sermo PCur memorantur frena, quibus ealearibus es opus P Atque hau qu dem e Carbolicorum parse audire mihi videor . Tum longe gravioribus querelis ae dicteriis nobis insultaret Protestansium Chorus. Nam quid, rogo, sitis tam familiare ely, quam aut dolere, aut ridere Carbolie rum fortem in Litteris excolendis, or in sententiis de Religione proferendis, plane, ut ii arbitrantur, abiectam atque infelicem P Nos e

filis masisse vitia mancipia passim clamanr; supremos vero Ecesinae Pastores tyrannidem usurpasse in ingenia, in eo cientias p neque s

rendam inertiam nostram, uti neque eorum crudelitarem. Plura ante paveos annos esserebat in hane rem Joannes is honfus Turνermus Aemdemiae Geneυenses Rectis oratione edita. Postquam multis ille contem dis, ne umbram quidem apud nos esse Libertatis, Mee addebat. Et unde fieri existimatis, ut tot tantaeque Europae gentes, quibus t men nec caelum inclemens, neque noverca est natura, nihil sere bonae frugis ad Litterarum augmentum proferant, nisi quod imma.

ne illud Inquisitionis Tribunal, vel Inquisitionis aemulae Leges, .mnem plane vim, omnem industriae conatum stangant 3 Contra. unde Djuiligo Cooste

34쪽

xxv II

unde fit, ut non alibi plura ingenii monumenta exstent, quam iaBorealibus quibusdam Regionibus . nisi quod ibi majori tum corpora, tum ingenia libertate utantur λ Etenim quis Litteras promoveat, quis veritati querendae incumbat, quis inventam publicare aust, dum pro laudibus convicia, pro commendatione dedecus, pro mercinde poenas ac supplicia suis laboribus parata videt, s vel tantillum a calcato tramite recedere sustinuerit ρ Et quis erit, qui suadeat ut scite Darius apud Curtium lib. 3. si suasisse periculum erit λIta ille, νta reliqui eiusdem gregis. Quorum quidem querelas, sin hoe opere dissimulare melimus, o rerum confirmabitur fulsera de nobis vinio, o tuam Veritatem ingenti beneficio fraudabimus. Sunt

sua non Ueritati minus, quam Ingeniis iura inter homines, quae bene nosse ac tueri ad neminem magis pertinet, quam ad Catholicos viis ros. Ius autem inquirendi Veri, o palam enuntiandi a natura nobis

instum, omniumque Maiorum exemplo atque auctoritate commendarum,

Iarissime pater, neque a nobis sene in uria negligi potest. βuamυis

enim ab immoderata inquistione Peri, multa in Ecclesam Dea manarint incommoda, quibus praecipue oeeurrendum est sae nostra Lem,ratione; ea tamen vicissim, arque adeo evidenria bona sunt, quae

quotidie importat moriuata, vereque Christiana inquirendi Veri liberitas , ut non segnius ad hane ιaudandam, oe populis suadendam, quam ad illam ine andam, atque e medio tollendam, fit incumbendum. Et mea quidem sentenria, se bonarum Linerarum augmentum, si Christianae Philosophiae, atque Ecclesae dignitatem amamus, eontinuo in reuigere possumus, quanri nostra interst; eum nos oe reliquos omnes taetrare ad cultum scientiamque cui cumque honestae Veritatis, tum iam probe noscere, quousque, oe quomodo, oe quando, aut Iiceat,aur expediat, aut etiam necesse sit Veritatem investigare , atque pro. ferre. uamobrem, quanquam facilius sex animo concipere urilitarem huiusce argumenti, quam rem Ufam deinde peseerer atramen dabo peram, υν quantum ego meditatione assequi potero, iura oe fines in. uirendi Veri ev irentur. Settieet ρro virili parte essiciam, ων hon fla ineatur naturali Ingeniorum Libertati eum Christiana Moderatio.

ne eoncordia, ne, dum nimis priorem eonstringimus, animi generosi, G ad Artes ae Veritarem illustrandam proni tinguescan3s aut dum ab ram eontemnimus, effraenata mentium libido susque deque verear bem

alismum Veritatis regnum oe Ecclesiam Dei vivi, quae columna est,

35쪽

ΕXVIlIAugustino autem, qui primus meae nienti Iob-mabatur, ' mequa in has eogitationes impulit, Dur identidem ae praecipue in Lib. III. locus erit, tibi illius defensonem suscipiam contra Pheremnum; sed ita tis in me recipere nolim respondere singulis Fbere nianae Censu, rae Capiribtis. Sunt ibi minuta quaedam, quae si refellere velim, semremporis prodigus. Sunν etiam alia quaedam Pauca, in quibus me non timoris quidem communione, sed amore veritatis, Censori 'si raritus adiungam. uotus enim quinque es, qui non aliquando fallarur, ni divino peculsari afflatu mentem manumque seribentis regat Veritatis magister Deus P Erax Augustuus ad miraculum usque acutissimo inge nio inseructus: at homo erat. Cum eximia Litterarum periria conitin. ruerat ille praecipuum Pietatis studium: a3 homo erat. βuare non es eur miremur, se aut interdum dormitanti, aut etiam vigilanti exeidoris aliquid quod libemius excuses, quam probes. Verum quae is illa notanda videantur, eiusmodi non sunt, ut vel tantillum gloriam in. comparabilis viri minuant ' multoque minus Catholicae Veritati obsis. In reliquis autem majoris momenri quaestionibus, ubi ad dicendam eau. om. π ad ferulam subeundam Augustinum Pherepotius trahit, vires mihi opto, o porro illas a Deo optimo maximo enixe peto, quibus quum Augusinum, tum Ecclesiam ac Veritatem a Pherepono vinAcem.

Qua in re illud mihi in votis es, ne qua in Phereponum 'fum ira, ne qua in Augustinum assentario, me ab inclo ducia Mnesti aesuceri Scriptoris. βuod F forte contingat, ut videar interdum aspe, rius quam velim excepisse Pheraponum, non hominis odio id factum fuerit, sed ardore protegendi Veri, quod ab eo laesum non paucis in

locis demonstraturum me esse confido. Nam eas illiin eon silium, in ri. gide infectando, contemnendoque Augustino minime probem, oe eius sex renitas, in quibus a Catholica Religione dissentit, mehementer rabor. ream; eius ramen eruditionem Er ingenium aliunde etiam mihi nota

non aspernor, eaque oe ego, s res poscerer, laudaturus essem candidίssimo iudicio. Arque haee funx, BIGNONI PRAECLARISSIME, quae iahune Librum iam tuum, quia νuo nomine inscriptum, praefari ono runum duisi. Nunc restis, tia eius Auctorem Tui obsequenti um, Tibique fausta omnia e Caelo precantem , perpetuo amcs, in facis suoque patrocinio dignari pergas. Vale. Dabam Mutinae IV. Kalend. Nos D. M. DCCXII.

H AL euius specimina.

36쪽

DE INGENIORUM

MODERATIONE

IN RELIGIONIS

NEGOTIO.

LIBER PRIMUS.

CAPUT PRIMUM.

Vera Bon. praestantissima natura. Nullum Verum est, quod qua Fere Dare natura non liceat, oe discere non sir ,-esum. Guas sententia ab obiectionisis liberat , ET Dncti Augisini auctori. saxe Armatur. Veritatum dupleas genus e Blterum sciensiam, alte rum per Usonem parit. Ordo quidam inter Veritates. Quae ρ ei e mum ad Religionem spectant, insestigandae. E vero ac Veritate Iocuturis in Me opere, nutila nobis erit quaestio de Veritate illa, quae inter morum Virtutes connumerata, Iustitiae iahominum commercio retinendae plurimum comdueit: Veracitatem peculiari & commodiori norimine appellamus; eaque sta est in concordia enunciationis externae cum interno judicio nostro, nempe quum lingua menti respondet, & s Iere nolumus alios, quamvis fortasse nos inscii vel iudicando, vel 1 - uendo fallamur. Aliorum sit de hujusmodi Virtute disputare. Nos illius usum retinentes, do vero agimus, sive de 'ritate, quast reno m. X. P. I. A hur Dissiligod by Gorale

37쪽

i DE INGENIORUM MODEVATIONE

bus ipsis inest, & Philosophiae, Theologiae, Eruditionis, aliarumqus

Scientiarum & Artium eit scopus. Atque de isto Vero, cujus ditiolatissime patet, ita heic agendum est nobis, ut omissis supervacaneis utiliora solum ac necessaria tractentur. Erit igitur nobis ista divisio. Primo investigabimus, quae sutura sint jura & frena quaerentibus Verum; tum quae tradentibus, sue alios Veritatem docentibus. Quaerere autem Verum alicujus rei, nihil aliud est ex Erudutorum sententia, quam utrum, & qualis aliqua res sit, investigare. Verum invenire, nihil itidem aliud est , quam utrum, & qualis sit

aliqua res, deprehendere. Quorum quidem primum nobis ratione uistentibus unice consentaneum eli, alterum vero plane jucundum. Immo tota ratio beatae vitae ac felicitatis, ad quam a natura instit ii, volentes nolentesque contendimus, & per sola in Christianam FLdem demum pervenire possumus, in cognitione Veri, atque amore Boni consistit. Bonum enim & Uerum in Deo veluti in suo centro existunt, sive ut congruentius loquamur, Deus est ipsa Veritas ac

Bonitas, quippe de se ipso ait: Ego sum via, veritas , O vita.

Ioann. XIV. 6. Quum autem aeterna Dei clementia mundum comdere voluerit, hominemque constituere tam admirabilis operae sp ctatorem, Verum quoque & Bonum effudit in cunctas creaturas, ut

quidquid esset, verum esset; Sc quidquid verum esset, saltem quat mnus est verum, bonum etiam esset. Deinde humanos animos sti m Iis ingenitis ad quaerendum Verum & Bonum incitavit; ac proinde quemadmodum in illud motu perpetuo intellectus fertur, ita & ia istud humana voluntas. Hinc Tullius lib. I. Tuscul. Quaest. Ins, inquit, mentibus nostris infitiabilis q*aedam eviditas veri midendi 'ia lib. I. Ome. In primis est hominis propria veri inquisitio atque imvestigario. Quod quum invenire nobis contingit secundum regulas a Christiana Fide praescriptas, tunc in terris felicitatem illam nobis inchoamus, quae summa, perfecta, atque aeternum duratura aliquam do speratur in caelis. Inquirendum igitur esse Verum, & natura suadet, 3c ratio dω

et . Nullum autem Uerum esse arbitror in tanta varietate human,

Tum divinarumque rerum, quod generarim loquendo, quaerere nobismon liceat, & invenire non sit honestum. Paradoxum id prima f*nte nonnullis sorte videatur animo volventibus, quae & quanta mala passim fluant e notitia quarumdam Veritatum. Sed non secus si tuendum ostendit veritatis ipsius natura. Nam quodcumque verum

est, si meate percisistur, intelligentiam vel scientiam parit in nobis,

38쪽

IN RELIGION NEGOTIO. LIB. I. 3

animumque nostrum, luce sua modo parum, modo multum ; sed semper aliquantulum, illustrat: quod certe homini semper est optimum. Et quis amabo neget, ignorantiam inter mala perniciosa referendam 8 At istud malum, cujus nemo est expers, ab una intelligentia ac scientia depellitur, hoc est a veri cognitione. Proinde necesse est, Veritas ejusque possessio, hona sint maxime expetenda. Et 4ane quando nobis contingunt, ad Sapientiam instrunt animum, propioresque nos faciunt quantum licea post tantam primi parentis ruicam illi beatissimae conditioni & mentis vivacitati, quam & nos consecuturi fuissemus, nisi unus ille peccasset. Quod etiam evidenti ut elucet ex eorum beatitate, quos caelo Deus donavit. Quidquid enim mortalium genus intellectu consequi frustra cupit, immortalibus ita spiritibus apertum est in Deo, hea tamque illorum sortem mirum in modum auget ac perficit. Neque miserae, ut eth apud nos, ignorantiae, ullus esse aut excogitari locus potest in tranquillissimo illo scien

Non defuturos tamen puto, qui hac in re haesitent, Gobisque cccurrant his sortasse rationibus. Bona quoque sent omnia quae sunt; di boni amor non Deo solum . naturalis, sed etiam homini ipsi est insitus, nostramque potissimum in aeterna vita felicitatem constituet: Nihilominus multa sunt delectabilia atque .utilia bona, quae amare homini in terris sit nefas, Si fugere atque exsecrari honestissimum. vicissim igitur Veritates occurrere possunt, immo etiam occurruut, rectis probeque instructis mentibus omnino evitandae, utpote quae mihil aliud, si percipiantur, adferre possint, quam perniciem animis ad sublimiora tendentibus. Et cui, quaeso, clam parum cordi sit p. dor, ut honestum censeat, tot vera saeta , ac probra discere, quintinquam peregit ingeniosissima in vitiis hominum quorumdam Lixuria Τ Male procul dubio secum ageret, qui facultate oblata nostem di, quaecumque is secessu Capreensi abs Tiberio Caesare perpetrata

suerunt, menti suae committere vellet, neque aversaretur nostere findaria sedem arcanarum libidinum, ut Suetonii verbis utar, & monis

sirinos concubitus a Dinoiis excogitatos, & omne genus libidinis, in quod se effudit impufissimus ille Princeps. Non esset hoc illustrare, sed foedare tegentis intellectum, & quisque bonus nefandae hujus v ritatis potius ignorantiam quam scientiam sibi optet. Ad haec, multa quidem mendacia, & fallaciae innumerae, sed aliquae tamen foris

lassis veritates in Magica Arte veneficiorum cantionumque magistra

39쪽

4 DE INGENIORUM MODERATIONE

vetantur homines: quod 3c de aliis hujusmodi rebus dicendum suci

currit. Itaque nihil minus verum videatur, quam quod nulla sit v, ritas , ad cujus inquilitionem convertere animum, ad cujus inventi nem laetari nobis non liceat.

Sed heie distinguamus oportet jura Veri Sc Boni, Sc quantum

spectat ad humanam naturam, Sc ad honestae felicitatis consecuti nem. Veri commercium cum solo Intellectu nostro esse poteit; Boni vero cum voluntate, ut cum Peripateticis loquar. Ejus natura poscit, ut intelligatur; istius, ut ametur. Et quanquam intelligamus ipsum bonum, tunc etiam non aliud quam verum intelligimus, hoc est animo percipimus veritatem alicujus rei, prout vere est aut honesta, aut utilis, aut delectabilis. Rursus amamus Verum, sed illud amamus sub specie boni, Sc prout bonum est. Quum igitur naturale sit homini verum intelligere, & bonum appetere, seu amare, nubium est Verum, quod noscere; nullum est Bonum, quod amare ex natura sua nobis non liceat. Sed postquam in calamitatem maximam, quam nemo non sentit, coniecta est hominis natura, tum factum eli, ut duo turbarent, perverterentque saepissime nobilem cu sum Intellectus 3c Voluntatis nostrae. Ista duo sunt, Fallum & M lum, quorum uno Intellectus, ut ita dicam, corrumpitur ac laeditur, altero Voluntas. E Falso in intellectum error manat, quum nempe vera pro falsis, falsa pro veris accipimus Sc credimus. E M lo in voluntatem profluit peccatum , quum videlicet bonum tanquam malum fugimus, malum vero tanquam bonum amplectimur & am mus. At sicuti affirmare cogimur, cum notitia veri nunquam mentis adesse errorem, ita nihil dubitandum est, quin 3c inde abesse possit voluntatis peccatum. Nam quando alicujus malae ac inhonestae Tei veritatem discimus, non continuo malum eligimus, sive diligumus; sed illius rei veritatem, ejusque veritatis cosnitionem amare in nobis possumus, simulque rei malitiam, deformitatem, ac vitiositatem voluntate aversari di odisse in aliis. Quare non ex natura sua Verum nocere potest, sed ex pravitate tantum hominis bono abruetentis; atque ea ratione, Sc nos concedimus, esse posse quasdam ci

cum stantias, quibus positis, nefas fit homini quasdam Veritates perquirere; quum videlicet istae in pravum finem perquiruntur, aut v risimile periculum subest, ne infirmitatem animi discentis percepta Veritas ad malum trahat, aut etiam solicitet. Ita 3c bona sunt, 'quae, positis quibusdam circumstantiis, male ab homine eliguntur, Scxecte a Ratione vetantur. At id non accidit, quod Uerum & BQ

40쪽

IN RELIGION. NEGOTIO. LIB. I. shum mala unquam sint ex natura sua, sed quod Concupiscentia nostra iisdem abuti possit, aut abutatur contra ordinem a Deo constitutum, & a ratione, legibus nobis signitisatum. Nihil est ergo, quod libidinosae voluptatis flagitia in medium

advocemus, ut ex eorum foedissimo aspectu Veritatem interdum fodidere ostendamus. Certe ista curiose rimari aut periculum, aut crimen erit. At ne in istis quidem mala dicenda est spectata in se Veritas, quae semper honesta, semperque utilis esse potest, sive sit, Jccognoscatur in vitiis, ut ab iis fugiamus, sive in rectis operibus, ut ad ea imitanda festinemus. Quippe in his, uti & in cognitione cujusque aljus rei nefariae flagitiosaeque, duo attendenda sunt, Verum& Malum. Istud, quia voluntati perniciosum, perpetuo abhorre dum, nobisque evitandum: illud, quia erudiendo intellectum scientiam parit, nunquam, si spectetur in se, improbandum. Quanquam igitur nemini auctor sim, ut sine discrimine & moderatione in cujuscumque Veri inquisitionem incumbat, attamen affirmandum reor, quidquid mali nonnunquam importat cognita Veritas, non Veri naturae optimae tribuendum esse, sed corruptioni humanae naturae, quae sibi parum cavens medicinas in venena convertit. Idque exemplis

etiam constat. Nam si libidinis, quam nobis opposuimus, a

cana cognoscere nefas esset, ratioque interdiceret, pessime prosecto de nobis mererentur, gravemque honestis legibus inferrent injuriam, qui disciplinam morum prosequuti, Latinis litteris tot experimenta luxuriae consignarunt, omniumque vitiorum, ut ita dicam, latebras excussere. Deinde fibi male prospicerent quicunque Catholico in Ct m aures quotidie commodant poenitenti populo sua crimina accusanti. Ingenti demum periculo obnoxium foret eorum munus, qui Magicis artibus, aliisque criminibus evertendis praesunt; neque eaim fieri potest, quin plurium scelerum veritatem discant, dum damnant. Sunt quidem, quibus non satis probatur institurum 3c zelus Theologorum quorumdam proserentium in lucem tot probra luxuriae, quum in eorum Libris non improbi minus ad malum, quam probi erudiantur ad bonum. Sed ad propositum nostrum scire hoc sufficit, alia utique esse discendi veri. alia tradendi iura. At certe Sacerdotes &Magistratus in Ecclesia Dei constitutos ad audiendas piorum Christianorum confessiones, & ad eliminandas Magicas Artes, aliaque popularum flagitia, nemo sanae mentis insimulet eo nomine, quod verb

iates' σ) Praeeessenim editiones erinflanter, de nnb e. In postrema tantum deleta PraeM.tio. Cur autem superioribus addita, viderint Lectores.

SEARCH

MENU NAVIGATION