장음표시 사용
31쪽
ca panis consectus coetusque diltribueretur , dictus ea de causissa Graditis ; unde Prudentius : quem panis alit Gradibus dispensus ab aliis. 'idque, ne Frumentum, summo familiarum incommodo in alios usus disperderetur. Nihilominus Frumentum ipsum persaepe erogabatur , quod quisque oblata Tessera signis nempe eburneis , vel ligneis, vel etiam plumbeis , in quibus Grani quantitas , nomenque accipientis descripta erant) poterat adipisci . Adi sis Panci rotum , Tomasinum , & vincentium Conta renum de Frumentaria Romanorum Lareitione '. Hoc etiam Collantinopoli factum docet Socrates Constantini iram in Urbis illius incolas
ριάδας, ὀκτω ἐγγυς γὰρ μυριάδες ἐχορηγοῦυτο προτερον vi σι, ἐκ τῆς Δυξανδρέων πολεως . Civitatem multacit ex annona diurna , quam Pater ejus Confantinopolitanis donaυerat, adimens plusquam quadraginta milita Modiorum: antea enim Octoginta fere millia Modiorum Frumenti ab Urbe Alexandria ad vecti et Dibus erogabantur Quibus erogationibus, sive P. R. largitate , sive Augustorum munificentia fierent, dispensatores addicebantur. Huc adducam marmor Cimeliothecae Lapidariae viri Principis , praeclara eruditione atque doctrina, artiumque elegantiorum fautoris CARD. PAss Iosa I , quod cum sexcentis aliis exscripsi .
adveU. Symmaeh. - σεγο fimum nummulog . quibus Ceres , Isis , Fortuis, Franeiseua Fieoronius de Humbeis A ti ma . Spicae , Cornucopiae , notae numerales . norum Nam senatibus pari. t I. R. - γ nomina quaedam laseulpta sunt Huius certe etsi dubia eogitatione distrahi assirmeis sui generis. ut ego quidem senti O . hi minimum nam potissimum usui a veteribus addicta sue- sunt . qui Modium eum tribus spieis tritieeis rint frustala illa plumbea 3 id tamen et Torosi re erunt, quemadmodum Ta . ix. num. a . mitius videtur extitisse Teceras, quas sere- 02. x x. Num.ε. TAR. xxx r. - . . hant, quὲ udos Seenteos, et Athleticos specta- c Nor. Dignis. Imper, cap. 3τ. ubi myra . tum veniebant, quum in hortis , privatisque d De Tesseris east. xv I. Amstelod. io o. Ioela ederentur. At si quid in re adeo obscura e In Thesaur. Graevae. Tom.ν x xl. aoniectandα Ileet divinare, eetur non die a L H. E. lib. I, e .lla II. Metuariae r 7 .
32쪽
LYSIMACHO AUG. DIS P. FRvMENTI MANCI P. FEC. FL. CORINTI As
Ad hanc autem Frumentationem , maxime post L Semproniam, non admittebantur nisi qui Cives Romanos se probassent, quique in suam Tribum essent relati. Accedit testis Persius , qui Satyra V. sic inquit: . Libertate opus es, non hae ut quisque Velina Publius emeruit, scabiosum Tesserula far Possidet: heu seriles veri λ quibus una auiritem Vertigo facit. Vbi vetus scholiastes: Romae erat αhsuetudo , ut omnes , qui ex manumissione Oυes Romani fiebant , in NuΜERo civium Roman rum Frumentum publicum acciperent. Igitur NUMERATI erant quotquot eo beneficio utebantur'; quae quidem largitio, ut ex ordine . &juste concederetur, probabile est Mensorem delectum fuisse , qui in id potissimum ineum berer. Quid jam si L LUCINVM huic muneri praepositum dixero λ Potestatem , optionemque Tibi lubens facio, ut ex his tribus Marmoris explanationibus commodissimam eligas, & Mensori peroppo
a Seneca de Aense. lib. 1 v. cap. xx. ri l. Iani liberalitate per haee tempora sunt sertinnumentMm publieum tam θν , quam perju. ' pia, sed ex Anaglyphiis Arcus Beneventan1 rus is adulter aceipiunt , ct fina delectu mo- sorte opportunitatem nancistetur v. Cl. m. D. rum . qui M. inoisus In Tabulis , est. Am viTA, ut de iis agat aeeurate. Molis illius, Tutatve lao I 633. Puerorum , ac Puellarum, sci Porta aurea , οριογραφ ἄ. pr pcctus do. quibus ex TraIani instituto alimenta dabantur, lineatio ad fidem archetypi . aeri elegantissi- nomina in Tabulis aereis inelia , descriptaque me caelata prodiit ante paucos menses a studissuerant . U. Plinium in Panet leo . Plura sa- di impensa eiusdem eraditi hominia . ne de Pueris Alimentariis , deque in eos Tia.
33쪽
ss. X V. Domiciliam tibi nam sibi consit verrat ejusmodi Mensores . Sequitur jam . ut quaeramus quonam potissimum loco
domicilium . tectumque haberent ΜεNso RES FRvΜRNTARII .
Hoc quidem a me facile constitui posse intelligo iis conjecturis, quibus veritas illustrari solet. Ad Portum Urbis Romae sedem fixisse eos, qui Frumentum ex Provinciis subvectum,
di in Horrea pub. condendum ad metiebantur . indicio est inscriptio V. C. Ragonii Vincentii Celsi , quae memorat ΜENfo-REs PORTUENfEs ', quos suos Patronos , quemadmodum cetera corpora Annonae Vrbicae inservientia, habuisse ostendit apertissime lex ab Honorio, & Theodosio lata, Titulo de Suariis θ Pecuariis q. In ipsa autem Vrbe, in qua certum corpus Menso Tum Frumentariorum extitisse apparet ex lib. X. g. I. T de Uacatione ct excusatione munerum . ubicumque liberet, domos, aras, focos, Deos Penates habere poterant; etsi credibile lis Horreis , Gradibus . Foro Nundinario proximiores elegisse . In Provinciis autem stativa , si ita fas est loqui, habebant in locis tum maritimis , cum mediterraneis , ubi major agrorum fertilitas Frumenti copiam abunde suppeditabat. Et quia Beneventum in ea Samnii parte situm , quae Campaniae Feliei apposita , quaeque ob mirabilem ubertatem commendatur a
Strabone , Mela, Dionysio . Livio , Polybio, Virgilio, Pro pertio , Martiali &c. par est credere inibi Mensores publicos extitisse . Ad haec, quod quum Vrbs illa sortunis . frugibus . rerum opulentia floreret, omnium artium collegia habuisse , verisimillimum est. g. XVI.
34쪽
Euae Numina singulari religione colerent. Esse Deos . & eorum providentia mundum administrari ,
eosdemque consulere rebus humanis . nec solum universis , sed singulis. ita persuasum habuere Ethnici, teste Cicerone. ut Dicearchum repudiarent, qui putabat id esse alienum a majestate Deorum ; quasi DI minora negligant, neque agellossingu-Iorum , neque viticuIas prosequantur : dis uredo , aut grando quidpiam nocuit , non sit λυi animadυertendum '. Imo quia omnia eorum geri judicio, ac numine gubernari existimabant, Deorum turbam congregarunt, quorum finguli singularum rerum pro- . Curationem haberent. Hinc DI Indigites, Populares, Rusticani, Topici , Tutanei, Averrunci, Ignoti &c. ut quisque eos potissimum coleret, quos ossicio suo propitios futuros eia se auspicabatur. At quaenam singillatim Numina NANsost EsFRvΜ TARIos precari. & venerari dicemus μ λ Cererem Frugiferam . matremque agrorum veluti sui ordinis Sospitam , ac Patronam imprimis singulari religione esse prosequutos non obscure colligo ex lapide litterato, in quo notatum L. ΜΕMIUM
GALBIvΜ MENfoRΕΜ monumentum cERERI dicasse . Eorum R. ne θεολογυμενοῖς consentaneum , ut honorem haberent Deae. quam agrorum , frugumque Conservatricis nometa adeptam occinebant Poetae omnes , ac testabantur mythologi. ΣΩTEPIAN dictam in nummo ΑΠΑΜΕΩN reperit Spanhemius, qui illum protulit in adnotationibus ad Hymnos Callimachiq; etsi contendat cognomen illi tributum . non equidem ob Re i Frumentariae tutelam , sed ob servatam Civium concordiam. Praeteriens haec attingo, nam splendidius disseruntur a viro ossiciosissima mihi necessitudine conjuncto, di eruditione cum Paucis
.nrequam Fruges mensurarent, inque horrea e Gruter. xxv . I .a
35쪽
paucis conserendo Iulio Carolo Schlaegero, eximio libro,
e quibus tutelam, praesidiumque opperiebantur, inter Deos reserebant, ANNONAM coelitibus divisque annumerarunt, ut frugum copiam ubertatemque largiretur, atque servaret. Idcirco in nummo Caracallae lemma : ANNONAE AETERNAE , & in alio Severi Caracallae Patris: ANNONAE AvG. Hane igitur revereri consuevisse nostros Mensores mihi non modo confirmavit, sed persuasit vetus Marmor Gruterianum':
Eadem de caussa reor coluisse summopere DEAM SIRONAΜ φ,
atque spEM , quas in Deorum Minorum Collegium cooptarant, quasque Frumenti spicis insignitas atque Conjunctas conspicimus in nummis Vespasiani , Τr ani, Hadriani, Antonini Pii, Severi Alexandri, Constantini junioris, aliorumque. Quodsi Isim Reginam , quamvis peregrinum numen , jamdiu tamen in Romana templa receptam , saliete colere , venerariquo consuevisse arssimavero, assensu tuo, ut puto, comprobabis. Huic etiam Frugum inventionem tributam, totiusque rei Frumentariae curam concreditam , nulli obscurum ; qua de causa Mo Ius ejus capiti impositus in nummis ac simulacris reliquis apparet: quod equidem symbolum, ut ait Pignorius , veluti x rugumlarenti ad ignarunt M. Hinc etiam Modium tritico, hordeoque
36쪽
deoque resertum in sacris Isiacis apud nonnullos circumgestari
nullas quoque Urbes eum Isa Festa Isidis in celebrantur, in pompa tritici di hordei vascula eireumferri ad primitus Deue industria re pertarum s Frugum in memoriam ': qua in pompa non ultimum
certe agminis locum occupare debebant Mensores . Denique quia Laeva Numina verebantur . ea scilicet, quae nocendi vim habebant. iisdemque litabant, valde suspicor Mensores Frumentarios Deum n v BICvri quoque coluisse. In ipsis autem DU, ait Gellius M, quos placari oportet, uti mala a nobis, veI frugibus natis amoveantur , Averrtinetis quoque habetur Roaticus. Cl. Iustus
Fontaninus in libello Desse Naseade', primus omnium dedit lapidem huic Numini dicatum.
Ligoriana vero inscriptio quaedam apud Uurpium in Veteri L
tDM , Deum hunc aliorum contubernalem facit.
Ei quidem a rusticis sacrificabatur, ne segetes arroderet. Varro de R. R. Quarto Robigum ae Floram Deos enumerat Agricolarum praesdes quibur IrFrui1, ηeque ob d Frumenra , neque
IIae iter eoluisse Messores, nullo hinenus, nIs me fallo, monumento comprobari poterax. At ita .ere fuisse, perspieuum fit ex veteri piis Mara . recens in agro Romano e ruderibua etqui aedifieii educta . ti opera Pis Contacti . sirum eIegantiarum petitissimi, in Mustum cI. stlata . Uisitur in haς venustissima Tabella signum Dei Termini , more veteri, ex lapide impolito, de sub dio positum . Ante illud Hleistophantes sacrifiea veste amictua , velatoque pite, qui dextera mana Thuribatum attollit, nostris simillimum, vaseulum videlicet aeneum tribus eatenulis aequid istantibus dependens , Hac Thur Numisi inserit i ad Iac am Arat, seu ἀνδριάνεω νουλυιτ, manipuli 2ISest nistiam se earum a voti, ac obsequii pignus t non longe Meffores saltatoriam orbem versantes .choreisque plaudentea ob 1 .
R auctoritas, qua ipse tuto nititur Sed nolo manca pica unos iasinari arscgbiM.
37쪽
que arboret corrumpit , neque non te sive sorent '. Item Columella de cultu hortorum :Hinc mala Rubigo virides ne torreat herbas , Sanguine lactentis eatuIi pIacatur , ct extis h. Praetereo quae Plinius l. xxix. cap. IV. & ad eum locum Iohannes Harduinus' recensere, ut adhibeatur a me certa ratio, moderatioque dicendi. Igitur quamvis ab agricolis hunc Deum, sive Deam ' coli, & in ejus honorem Robigalia Festa Kal. Majas celebrari probe teneam , nihilominus, quia tinea quadam, seu rubigine Frumenta etiam quum in navibus subveherentur, vel jam horreis condita exedi contingat; id mihi suspicionem essi- Cit aliquam, ut credam nostros Mensores huic Numini vota Praecipuo quodam cultu nuncupasse . Fortasse etiam observantiam praestabant Numinibus , quae invocabant Flamen s crum Cereale faciens, quaeque enumerat spurius Fabius Pictor apud Servium' idest, Nessorem, Convectorem, Conditorem , qui scilicet praesidio veniebant dum segetes falce resecare u-tur, subveherentur, inque Granaria conderentur. Horum opem implorare, eosque auxiliatores exoptare Mensores maxime decebat. Exstat in Antiquitatibus Hortanis Epigramma , quod litteratissimus Fontaninus explicat ad hunc modum :
Ex litur is autem D. M eoreuis intermedis, quod es signum gementis, susticor hoc epitaphium exstrtictum a Bathylianensibus, quicumque ii fuerint, non Deo Messori. sed MVae a Item Messoris . licet hic emeratur in dandi easu. Atqui nullis arbitror indulgendum conje-
38쪽
Eturis in re , ut mihi quidem videtur, omnino perspicua. Cur non dicas Bathylianenses Mystas , aut Fratres Arvales Metari cuidam vi aestus absumpto monumentum posuisse Z Neque enim homini, cujus memoriae a Mystia hic Titulus excitatus , HEssoRIs nomen fuisse crediderim .
auae Iura his attributa, quaeve Actis adversus illosa Praetoro data . Nunc venio ad beneficia, quibus Romani operam, atque industriam Mensorum Frumentariorum rependendam ce suerunt. & quanti fecerint illorum Corpus, irrogatis eidem rivilegiis, patefaciam. Optimus legum interpres Iulius Paulus . idemque sorensi & judiciali dicendi genere clarus . multisque honoribus Romae auctus, libro singulari de Excusationibus I. Menseres a6. T de Excusatione ita scribit: Menseres Frumentarios habere jus exeusationis apparet ex rescripto Divorum Maris et , ct Commodi, quod rescripserunt Praesecto Annonae '. Sed a quo munere vacare eis concessum hac lege p ab injuncto eis quandoque Tutelae gerendae onere, quod praeclarae Immunitatis loco tum temporis habebatur. Munus enim Tutelae, quum implicatum molestis, operosisque negotiis se paenumero esset,ideo plerique detrectabant, ac defugiebant. Hinc factum cur tam
anxie de caussis excusationum quaeratur , ut etiam sex integros libros Herennius Modestinus I C. ea de re graeco sermone coninscripserit,ex quibus varia capita in Ius Romanum translata. Et quia maxime frequens hujus muneris necessitas , idcirco qui alias a muneribus publicis hab*nt vacationem , ab hoc non censentur immunes, nisi illud privilegium conceptis verbis sit indultum . Tanti autem olim fuit, ut Romanus Senatus, amplissimusque P. C. ordo, summi privilegii instar Familiae Gordiani Imperatoris concesserit, ejus posteros a Tutela vacare
39쪽
posse. Audiendus omnino Capitolinus. Fam Iiae Gordiani hoe
Senatus decrevit, ut a Tutelis , atque legationibus , ct pubIicis neces statibus, nis vellent, posteri ejus semper vacarent '. Hanc vero immunitatem Mensoribus Frumentariis datam in Urbe tantum se deprehendere ait Criacius', ex eo quod Imperator rescrip serit Praesecto Annonae. Sed res conjectore non indigebat, quum ipse mei Paullus Sententiarum Receptarum lib. r. Tit. de Da. eatione, ct excusatione munerum , id jamdiu dilucide , ac plane docuerit hisce verbis β. a. Corpus Mensurarum Frumenti juxta Annonam Vrbis habet vacationem, in Provinciis non irem: quo
quidem loco praetermittenda mihi minime videtur Schultin. gii animadversio in Iurisprudentia Anthustinianaea: Mensurarum , alii Menserum , quod sensus exigit. Mensuras pro Mensoribus sumi posse, ut operas pro Operariis, Curas pro Curatoribus, non negavero quidem : sed Iurisconsulti res propriis nominibus magis flent
appellare, ct maxime in nominando Corpore hominum , certum nomen
habente'. Quodnam autem fuerit rescriptum Marci & Commodi , quod Paullus commemorat, haud satis liquet, neque ex libris manifesto deducitur: in quo culpandus videtur Trebonianus, cui hoc unum vitio vertunt doctiores , quod veterum Ietorum fragmenta , & Imperatorum Constitutiones crebro interpolarit, dum Iustiniani jussu Decemviris legibus in
peratoribus leges Mensore R. P. Immunes esse a eeteris ossiciis iacile patiebantur . quod id eum publiea e ulla e Iunctum crederent Iidem privilegium opinor Prineipet eontulisse iis Servis , quorum opera in Resa utebantur, quamque saepenumero proIixa Iiberalitate reis munerabant . Patilius hoc adipisci potuisse Angustorum Mensores intelligo , quum illosis primis munerum gradibus positos atque locatos video . Non ineelebris Tabula Antiatina , qua Caesar a. domus Servi describuntur,ris aedibus Ampiissimi CAED. ALEM ALEANI adisservata . Primum . quod in ea ad oculos oe. currit ossicium , tale est r
Hune quidem ex iis Set vis suime , de quibus
plurimum sermonis habui F. v. non ambigo. Prasgnatores autem illos etiam suime dictos. me nuper edocuit Te tuitam epigramma MustiGreherlant, quod e re nostra dueo hoc loco Proserre .
40쪽
ordinem redigendis praeesset. De Commodo quidem habetur in Itb.vI. hujus Tit. de Excusat. E. g. 8. Est autem Imperatoris Commodi consitutionibus inscriptum capituIum ex epyhu Antonini Pii , in qua manifesatur . ct Philosophos habere immunia
ratem TuteIarum ; sunt autem hae Serba . Consimiliter autem his omnibus divus Parer meus , mox ingrediens Principatum , constitiιtione exisentes honores s immunitates firmavit , scribens Philosophos , Rethores, Grammaticos, Medicos immunes esse Gismnasi, Sacerdotii sanies, o neque ad FRUMENTI, O vini, ct olei emptiones , ct praepositiones , ct neque judicare , neque Iegatos esse, neque in militia numerari nolentes, neque ad alium famuIatum illos eui. Hisce autem verbis contineri edictum pro Mensoribus , libere inficiabor. Marcum Aurelium vero , quamquam is Imperium pessime administrarit, per crudelitatem, libidinem , summamque negligentiam , multa tamen edixisse , pro Rei Frumentariae procuratione, perhibet idem Capitolinus. Sed rescriptum , quo Imperator jus excusationis Mensoribus largitur , difficile arbitror posse deprehendi ex his, qui supersunt, libris . Ut ut sit, Privilegium nonnisi Mensoribus, qui apud publicae rei Procuratores erant in famulatu , irrogatum existimaverim . Verum enim vero etsi Mensores ex illorum numerosuerint, qui oneribus vacabant, expertesque erant ceterorum munerum publicorum , numquid non in crimen quandoque Vocati ab accusatoribus numquam exagitati p Te ipsum .
DOCTE VIR , quaestionis arbitrum decernam , qui quum apud
Amplissimum Beneventanae Metropoleos Antistitem caussis cognoscendis, & stilitibus judicandis sis praepositus, merito cum Horatio appellabo :Insigne praemium considenti Curiae. Equidem lex indulgebat, ut adversus Mensores operum publicorum, atque agrorum, dolo patefacto, actio a Praetore Peteretur, qua judicium subire compellerentur : liquet ex Edi. sto, quod recitavimus 1s. v II. Si Mensor Machinarius fassum modum dixerit, haee actio dabitur. Quaenam vero fuerit haec actio, quam Praetor dabat adversus Mensorem fallentem , ex claris Iuris interpretibus colligitur. Cujacius autumat hunc Titu-