Marmora Macarensia : aucta et illustrata

81쪽

Marmor effossum est in Castro P gorae huius Die eesis. C. Pro G in pluribus ex antiquissimis Latinis monumentis vuIgo usitatum. In huius igitur Inscriptionis lectione supple Sergia Pro Sereis, et Aunoa pro . ,-no. In priori eiusdem Marmoris editione ann. 2789. EX tant utriusque Couiugis imagines aere impressae, easque ad vivum exprimentes, quae in Marmore insculptae r periebantur.

82쪽

D. M.

Zaostrogii celebri quondam oppido, quod Macarsca nostra orientem versus ad duodeviginti milliaria abest, hoc, et subsequens burmor repertum est, et utrumque ad praesens etiam in Curata S. Barbarae Ecclesia adservatur. Si la DEC. MUNIC. interpretor incurioni Muni-eipia . Ergo Aurelius Veturius Decurio erat Municipii N vensium. Decurio in. Romana Legione erat, qui decem Praeerat equitibus. In Municipiis incuriones eadem fulgebant dignitate, qua Senatores Romae, eorumque decretum ius idem Ohttinebat, quod Romae Senatusco fultum . Nabes in eodem Marmore F literam si e Y ite-F x rat

83쪽

rato efformatam, eX gua facile erit deprehendere rationem istiusmodi sigia de caetero interpretandi, quod novum omnino. Quod vero ait Municipii Novensium, intellige, superius a nobis commemoratae Novensis Civitatis, summum ibidem, Praeclarum ac singulare MuniCipium extitisse. Plurimum se debere agnoscat Salonitana, et M carensis Ecclesia duobus hisce revera pretiosis Marm ribus, quae omnino dePerditae Novensis praeclarae olim urbis primam iaciunt mentionem; sicque vera pariterae sincera suisse Acta antiquissimi Provincialis secundis,lonitani Concilii suti Honorio iuniore, item III. Salonitano Episcopo XXXVIII. evincuntur adversus Ioannem Lucium Traguriensem; et Episcopalis Macarensis dis in eodem Concilio factam institutionem : quod quidem Lucio ipso improbatum, quippe qui in suis additionibus ad monumenta historica Tragurii plus iusto nimia severitate non solum eiusd- Concilii Acta ficta et supposititia esse edixit ; verum etiam Clarissimum

Mghellum admonitum in Suaae sententiam perduxit. Temporum illorum calamitatibus in Dalmatia frequentissimis lactum agnoscimus, ut quae cireumferebantur eiusdem Concilii Acta, ea foedum in modum deformata ad nos usque fuerint transmissa. Hinc Lucius ea reis formare, non vero imProbare omnino, atque apochrypha, ficta, et supposititia declarare debuerat, quod quidem

84쪽

dem haud paulo severius, quam cautius iudicavit. Ab istiusmodi acri serendo iudicio in Dalmatica vel ipsa

vetustate sacratissima Monumenta Ecclesiastica, deterrere Lucium poterat ipsamet chronologica nota Actis eiusdem Concilii praefiXa sic: Post iterum aιque iterum Lampadi, et Orestis, idest post consciatum Lampadii, et Orestis anno secundo. Nec magis probatur nobis Clariss. Farlati in rem scribendi ratio, qui vocabula topographica sic dolet in Actis ipsis deformata, ut ne vestigium quidem illorum reperire dicat sive in antigua, sive in recenii Geographia Dalmatica . Quid ei opus erat soris quaerure, quod intus habebat Tum Lucio, cum Farlato recurrendum erat ad doctiores Dalmaticos, Praesertim vero Inscriptionum Lapidarium Collectores , qui Prosecto plures fuere , atque vocabula ipsa manuscripta topographica, quae utrique depraVata visa sunt, cum iis, quae Inscriptiones exhibebant, conferre; sicque nec Lucius Acta eiusdem Concilii supposititia, nec Farlatus V cabula ipsius topographica foedum in modum deformata scripsisset. Igitur diligentiam, quam uterque Omisiti nos. adhibuimus; idque assecuti sumus, quod in votis habe haludis. Haec sunt ipsissima Concilii II. Salonitani verba

in rem nostram e Statuimus Obserυandum, ut in Sarsen

terensis Episcopatus, basilicasque in munieipiis de Lonrino, Stantino, Novense etc. En trium Municipiorum antiqua

85쪽

nomina, PraeciPue vero Novense, quod nostra praefata duo Marmora commemorant. Sicut ergo extititerat quondam Novensis Civitas, de qua Geographorum nullus ne verbum quidem; ita etiam extare Poterant, quinimo

reipsa extitere etiam alia Municipia, ut Lontinum, et Stantinum: quae quidem vetustarum Civitatum, quae P nitus interierunt, vocahula, neC suPposititia, nec de-Pravata sunt omnino appellanda. Deinde : ut eorumdem Actorum II. Salonitani Concilii veritas magis magisque Comprobetur, sciendum, quod inter caetera ab eodem

sancita Concilio , legitur in Mucuritanum Episcopum tunc primum institutus Stephanus Salonitanae Ecclesiae Presbyter. Hic itaque Episcopali auctus dignitate, ad regendam commissam sibi urbem pervenit, primam Cathedralem Ecclesiam in planitie, quae nunc Perstat apud Ecclesiam S. Philippi Nerii, aedificavit. Huius sacri redificii religesas nos ipsi non semel inspeκimus, areamquo contemplati sumus. Verum in satis miserando civitatis nostrae interitu, qui accidit anno sqq. , omnia simul inisterierunt , ipsaque Episcopalis Ecclesia landitus eversa suit; ex cuius ruderibus Stephanus Blas ovicli Macarensis Episcopus, dum praelatam S. Philippi Nerii aedificabat Ecclesiam, Marmor eXtraxit, in quo sic reperitur

scriptum :

86쪽

Μarmor hocce etiamnum visitur in extimo eiusdem Ecclesiae muro, Septentrionem versus. En igitur eae ipso hoc Marmore probata veritas atque sinceritas Actorum II. Salonitani Concilii adversus Ioannem Lucium, qui ea omnia Icta et supposititia dictitabat. Animadvertat nunc eruditus Lector, quantae utilitati sint tum Geographiae tum Historiae praefata duo Marmora Novensia, atque E ipsum Macarense, licet sexti tantum saeculi. ad posterorum memoriam dignum ducimis Epire pis Macarensibus, de quibus in catalogo Praefationis nostrae historic criticae sol. 3. Io. II. praemissa operi parseter nostro, cui titia .r Edicta, Sanctiones etc., interserere Matthaeum nomine, cui Ioeus sit inter Ioannem II. et Franciscum I. Macarenses Episcopos, quem in Sehedis quibusdam authenticis paulo ante licuit comperire. Atque haec quidem sunt protestatio quaeiam Chotae einussam monialis S. Nicolai Trugurii electae Abbatissae, coram Mattham mu- curensi, et DaImietnensi, Visario Archiepiscopi Spetlatensis.

Vide Illyric. Sac. P. Farlati tom. q. pag. I96.

87쪽

.... LΙΑ ΜΑRCELLINA .... TRI CARISSIMAE. P.

Quod ad secundum hoc Zaostrogense Marmor attinet, deletas in eo literas sic melius Censeo supplendas .... LIA, ViselIia , .... TRI, Matri. P. Posuit. Plutarchus scri-hit, viris tria, mulieribus duo apud Romanos nomina suisse. Praenominibus mulieres Romanas usas esse, neque in Livio, neque in Dionysio reperitur. Consulenda est in rem Iosephi Castalionis Iurisconsulti, adversus seminarum praenominum assertores, erudita disputatio, apud Graevium tom. 2. Pag. Ios 7.

88쪽

Ex tertia additione n. 6. D. M.

Marmor eruderatum in Viddo Naronae. Ursi nomen superius a nobis commemoratum fuit sub n.' 6. , ubi etiam Viperini filii suἱ, ante patrem sato sublati, n men insculptum reperies. Nunc disce ex hoc Marmore Ursi Seviratus dignitatem. Seviri in Municipiis, Col niis, Presecturis appellabantur Magistratus, eum sex scilicet collegae curiam administrahant; ut INI Viri. cum quatuor, duumviri, cum duo. Cum enim, ait Piliscus,

eadem diorum omnium inter suos esset dignitas, munus, et onus s. . . . et quemadmodum duoviri vel alternis mensibus, MI altera anni parte ad elavum sedebant; sie Seviri annum ita partiebantur, ut vel singuIi duobus mensibus, Deι qtam pernis vicissim mensibus bini jus dicerent. Ex pervetusto

marmoreo Naroniano Bissellio clare colligitur, duos per

89쪽

9 singulas vices Seviros Naronae sub Romanis Μagistratum gessisse. Bissellium vocabatur antiquitus a numero duorum, qui summum locum in Municipio, aut Colonia tenebant : quibus duplex Sella, aut duorum capaX statua , ut insigne Magistratus, et Potestatis tribuebatur. Vide Marmor Pisanum de Honore Bissellii apud Grae-Vium tom. 7. Pag. LI66. De hoc eodem Naroniano Bi sellio nos sermonem fecimus in Marmoribus nostris Μ Carensihus sol. 36. sic :

. In aedibus Taslachianis, in Viddo Naronae. Paucis, ah hinc annis in perampla et amoena Planitie Vetustatis Naronae prope flumen detecta suit nobilissima Sella, Pario e Marmore elaborata miro opere; pedes quari tuor altitudine, sex latitudine aequabat, duobus homiis nihus continendis apta; scabellum marmoreum eidem is subiectum , et assahre exsculptum et in postica Ver is parte inscriptio legebatur literis grandioribus Expres-n Sa. Rarum hocce monumεntum incolarum barbarie

is illico in plura in minuta frusta diffractum ita fuit, is ut paries hae illac dispersae nullo modo coaptari amis plius queant, et e fragmentis per oppidi tuguria dis is lectis, unum hoc est, et informe, quod exhibeam. μ

90쪽

Eae tertia addit. n. I. inter Marm. Naronimina

CIO. . . . . . . .

Sigia P. lege, si placet Plancus, vel Publius. Phracio interpretor PubIicio.

XXI.

Ex ead. addit. n. 2. inter Marm. Naroniensia.

MARTVRIVS MEMORIAM SIBI FECIT

Marmor in summitate circulum insculptum Praeseri, estque aeternitatis symbolum . Μemoriam sibi lacere apud Romanos dicebantur, qui viventes sepulcra sibi Parahant.