C. Sallustii. Crispi Coniuratio Catilinae et bellum Iugurthinum fragmenta eiusdem historiarum, e scriptoribus antiquis ab Aldo Manutio, Pauli f. collecta. Scholia Aldi Manutii index rerum, & uerborum memorabilium

발행: 1563년

분량: 440페이지

출처: archive.org

분류: 로마

211쪽

M N E s, qrei, secundis rebus suis, ad beruo ii societatem orantur, consione debis, liceat ne tum pacem agere : deinde, quod quaeritur, satis ne pium, trerum, gloriosum , an indecoram sit. Tibi perpetua pace si ui liceret nia si bostes opportuni, O scelestissmi. egregiasama,s I 'manos oppresseris, futura est. neque petere

audeam societatem: oestustra mala mea cum b mis tuis misiceri sperem. atqui ea, quae te mGrari posse uidentur , ira in Tigranem recentis belli, O meae res parum pro 'erae, si uera existimare u les , maxime hortabuntur. ille enim obnoxius, qualem tu uoles, societatem accipiet. mibi fortuna, multis rebus ereptis, usum dedit bene suade, dii O quod florentibus optabile est , ego non ua dissimus praebeo exemplum, quore Iius tua componas. namque Romanis cum nationibus , populis , regibus cun tis una, θ' ea uetus caussa bellandi est , cupido profunda imperii, Odiuitiarum equa primo cum rege Macedonum Philippo bellum sum ere . dum a Carthaginiensibus premebam tur, amicitiam simulantes ei subuenientem ' tiochum , concelsione Asiae per dolum auerterer ac mox a Philippo Antiochus omni cis Taurum

agro ..decem missibus talento Milpoliatus est.

212쪽

AP. ΜΙΤ ARIDATIs s Tersen deinde, Philippi filium, poti multa, et uaria certa a, apud Samothracas deos acceptum in fidem, callies, O repertores perfidiae, quia padis uitam dederant, in somnis occidere. Eumenem , cuius atmicitia gloriose ostentant, initio

prodidere Antiocho , pacis mercede pilibabita, tu custodi agri captiuir ptibus, Tcontumeliis ex

rege miserrimum seruorum secere : simulatoq- impio testamento, filium eius Aristonicum, quia

ιmpio I amemo , suum eius Arutonicum, quia patrium regnumpetiuerat,bostia more per triu-ptam duxere: Asa ab ipsis obsessi est: postr mo totam Bilbnia , Pisco me mortuo, diri puere, cum filius Nuca us' res appellau genitus haud duia esset. 2Pm quid ego me appellem j quem disiunctum undique regnis, O QP .

tetrarchirs ab imperio eorum, quia fama erat di- - . uitem, neque feruiturum esse , per riticomedem bello lachpuerunt, siceleris eorum haud ignarum, O ea, quae accidere, testatum antea. Cretensis, e r- Hi omnium liberi ea tempestate, O rex Ptolomaeus. atque ego, ultus iniurias, 2 comedem VBithynia expuli, Asia .stolium regis Antiochi se recepi, O Graeciae dem grauestruitium. lace' 1 ,, pta mea postremus feruorum Archelaus, eum ritu prodito, impedivit : illique, quos ignauia, aut praua calliditas, ut meis laboribus tuti essent, armis abninuit, acerbissimas poenas soluunt. Tt demaeus pretio diem belli prolatu: Cretenses im

pugnati sera lium , neque mem, nisi excidio, b

bituri.

213쪽

bituri. equidem, cum mihi ob ipsorum interna ιa dilata proelia magis , qu pacem datam intelligerem ; abnuente Tigrane , qui mea dicta se

ro probat, te remoto procul, omnibus aliis obnoxiis, rursus tamen bellu cepit: Marcumq. Cottam Acomanum ducem apud Chalcedona terra fudi , mari exsul classepulcherrimae apud Cyasum et Mo cum exercitu in obsidione morainti frumentum defuit , nullo circum adnitente: simul hiems mari prohibebat . ita me ui hostium regredi coactus in patrium regnum, naufragiis.apud Parum, Heracleam militum opti-os cum civibus amisi. restituto deinde apud Cabira exercitu, O uariis inter me,atque Lucullumproeliis, inopia rursus ambos incest . illi suberat regnum Ariobar Unis bello inta Ium: ego , uanatis circum omnibusto', cis, in Armeniam conces; sicutiq. mani non me , sed morem suum omnia regna subuerten di, quia multitudinem artis locis pugna proh buere , imprudentiam Tigranis pro uintoria ose tentant. nunc quaeso considera , nobis oppinys, utrum firmiorem te ad resistendum, an senem belli futurum putes ἐ Scio equidem , tibi marignas opes uirorum , ari rum, O auri esse:

ea re a nobis ad societatem , abillis ad praedam

peteris . ceterum con tam est, Te nis regno regro, meis m litibus, rocul ab domo i ruo lata re,per nostra corpora bellum conficere: quando noque uincere, neque uinci sine tuo periculo possu-

214쪽

Mri in

is asera

is la

M 1 TAR ID ATIs 9s s. ignoras Amanos,postquam Mocciden tempergentibus finem Oceanus fecit, arma hue conuertisse neque quidquaU a principio, ni sipam tum habere, domum, coniuges, agros, imperiam' conueno, olim me patria, sine parentibus, se conditos orbis terrarum: quibus non humae ulla , neque diuina obstant, quin socio Zamicos procul iuxtaq. sitos, inopes, potentesq.'itabant excidantque; omniaque, et maxime regna hostilia ducant. namque pauci libertatem, pars magnam flos dominos uolunt: nos si pecti siumus aemuli; inin tempore uindices assuturi. Tu uero, cui Seleutia dirima WH- , regnumq. Persidis in-el tis diuitiis est, quid ab illis, nisi dolum inpra sens O postea bellum exstinas e momani armisomnes habent, acerrima in eos, quibus uictis otia maxima sunt: audendo, oe fallendo, Ohella ex bellis ferendo magni facti. per hunc morem tinguent omnia, aut occident: quod dissiacile non est, si tu Mesopotamia, nos Armenia cim cumgredimur: exercitus sine flumento, sine auxiliis e fortuna autem nostris vitiise adhuc incolumis. teq. illa fama sequetur, auxilio profectum magnis re mus, latrones gentium oppre1 e. quod uti facias, moneo, hortorque, neu malis pernicie nostra tuum imperium prolatare, quam societate uictor fieri.

215쪽

. DE. RE P. ORDINANDA

o P v L v s R. antea obtinebat regna, . P atque imperia, fortunam dono dare, item alia , quae per mortales avide cupiuntur: quia oe apud Gignos saepe erant, quasi per libidinem data; neque cuiquam incorrupta permanserant. sita res docuit id uerum esse, quod mcarminibus ianius ait, Fabrum 4se suae queque fortunae: atque in te maxime , qui tantum alios praetergressus es, ut prius destis sint homines laudando facta tua, quam tu laude digna faciendo ceterum ut fabricata , sic uirtute parta , quam magna industria haberi decet: ne incuria defo

mentur, aut corruant infirmata. nemo enimal-

teri imperium uolens concedit: O quamuis --μ, atque clemens sit, qui plus poten, tamen , quia malo esse licet, formidatur. id euenit , quia plerique rerum potentes peruerse consulunt reo se munitiores putant, quo illi, quibus imperi tant, nequiores fuere. at contra id eniti decet ;cum i e Donus, atque strenuus sis, uti quam timis imperites . nam sinusquisque asterrime rector patitur. sed tibi hocgrauius est,quam ante omnibus , te armis parta commere. bellum alim. rum pace mollius gessi: ad hoc uictores praedam petunt, um ciues funt. inter has di ultates

216쪽

euadendum est tibi, atque in posterum firmandares'. non armis modo, neque aduersum hostes, sed , quod multo maius, multoq. a sterius en, bonis pacis artibus. ergo omnes magna mediocriq. sapientia res huc uocat; quae quisique optima potes, uti dicat. ax mihi sic uidetur , qualicumque modo tu uictoriam composueris , ita alia omnia futura . sed iam, quo melius, faciliusq. conflituas, paucis, quae me antimus monet, accipe. Bellum tibi fuit, imperator, cum homine claro, magnis opibus, auido potentiae, maiore fortuna, quam sapientia : quem siccuti sunt pauci, per suum iniuriam tibi inimici: item quos Unitas, aut alia necessitudo traxit. nam particeps domia nationis neque fuit quisquam: neque, si pati potuisset, orbis terrarum bello concussus siret . cetera multitudo uulgi more magis, qua iudicio,pon alius alium , quasiprudentiorem secuti. Teridem tempus maledictis iniquoru occupandae reip. in stem adducti homines, quibus omnia probro ,

ac luxuria polluta errat, concurrere in castra tua: O aperte quietis mortem, rapinas , postr mo omnia, quae corruptus amimus iubebat, minitari . ex queis magna pars, ubi neque crediatum condonare, neque teciuibus, sicuti hostibus, utitiident, defluxere: pauci restitere, quibus maius otiu4 in castris, quam Romae, futurum erat: tanta uis creditorum impendebat . sed ob easdem caussas, tam e dii tu est, quanti quam

217쪽

multi mortalespostea ad Pompeium dimiserint Gq. per omne tempus belli quasi sacro, atque ii Dilato fano debitores usi. Igitur quoniam tibi nictori de bello , atque pace agitandum est; hoc uti ciuiliter deponas , illa ut quamiustissima, O turna sit: de te ipso primum, quia compositu rus es, quod optimum factu est, existima. equiadem ego cuncta imperia crudelia, magis acerba , quam diuturna, arbitror; neque quemquam a multis metuendum esse, quin ad eum ex multis formiado recidat: eam uitam bellum aeternum, est am ceps ge rere: quoniam neque aduersus, neque astergo, aut lateribus tutus sis , semper in periaculo , aut metu agites. contra; qui benignitate, O clementia imperium temperauere, his laeta Ocandida omnia uisa, etiam bones aequiores, quam aliis ciues. an qui me his di tis corruptorem ut toriae tuae, nimisq. in vi Ios bona uolunta repraedicent 'si licet quod ea, quae externis nationibus, natura hostibus, nosq. maiores' nostri saepe tribuere, ea ciuibus danda arbitror ; n que barbaro ritu caede caedem, O sanguitae sit guinem expiandum. an illa, quaepaullo ante hoc bellum in Cn. Pompeium ui Ioriamq. Syllanam increpabantur , obliuio abstulit ψ interfecit Domitium, Carbonem, Brutum, alios item non arma

tos , neque in proelio belli iure, sed po stea suppliaces per summum scelus interfectos: plebem I fmana in uilla publica pecoris modo conscissam. heu

218쪽

heu quam illa occulta ciuium funera,strepentianae cata es in parentum, aut liberorum sinum ,Dga mulierum, O puerorum, uastatio domorum rante partam A te uictoriam omnia saeua, atque crudelia erant. ad quae te illi ijdem hortantur eo sicilicet id certati esse, utriusque uestrum at bitrio iniuriae ut fierent: neque receptam, sed chptam a te remp. O ea caussa exercitus stipendiis confectis, optimos, O ueterrimos ommium, aduersum fratres, rentesq. alij liberos armis comtendere; ut ex alienis malis deterrimi mortales uentri, atque profundae libidini sumptus quaer rent ;'que essent opprobria uictoriae, quorum sagitiis commacularetur bonorum laus. neque nim te praeterire puto, quesi quisque eorum mi re, aut modestia, etiam tum dubia uictoria, sese

gesserit: quoq. modo in belli administratione ficor

ta, aut conuiuia exercuerint nonnulli; quorum

arias ne per otium quidem tales uoluptates sine dedecore attigerit. De bello satis dictum. de pace firmanda quoniam tuque, O omnes tui agit lis : primum id, quaeso, considera, quale id sit, de quo consultas: ita, bonis, malisq. dimotis, pse. tenti uia ad uerum perges . Ego sic existimo; quoniaU orta omnia intereunt, qua tempestate urbi Omanae fatum excidij aduentarit, ciues cum ciuibus manus conserturos; ita defessos exsangues rem,aut nasioni praedae futuros. aliter nori orbis terrarum, neque cunctae gentes congi butae

219쪽

batae mouere , aut contundere queunt hoc imp rium . firmanda igitur sunt concordiae bona, Odiscordiae mala expellenda. id ita eveniet, si siumptum, O rapinarum licentiam dem eris ; non ad uetera instituta reuocans,quae, iam pririm corruptis moribus, ludibrio sunt , sed si suam cuique rem familiarem finem sumptuum statueris rquoniam is incessit mos , ut homines adolescentuli, sua, atque aliena consumere, nihil libidini , a . que alijs rogantibus denegare, pulcherrimum putent; eam uirtutem, magnitudinem animi , pudorem, atque modestam pro secordia aestisnet. ergo animus ferox praua uia ingressus , ubi com sueta non suppetunt , fertur accensus in socios modo , modo in ciues: mouet composita, o res no uas ueteribus acquirit. quare tollandur foener . tor in posterum; uti suas quisque res curemus. q. ea uera, atque simplex uia eri , magUtratum populo, non creditori, gerere s O magnitudinem animi in addendo , non demendo res. ostendere-i

atque ego scio , quam a stera haec res in principio futura sit , praesertim iis, qui se inuictoria licentius, liberiusque, quam artius, futuros credebat morum si saluti potius, quam libidini, consules illosq. nosq. O socios in pace firma constitues . seadem stula, artesq uuentuti erunt: nae ictam gregia tua fama mul cum urbe Rima breui conridet. postremo sapientes pacis caussa bellum g .

runt, laborem ste Otij sustentant. nisi illam si

220쪽

η mam escis; uinci, an uicisse, quid retulit ρ quareu, ι capesse per deos re . O omnia aspera, uti sic

les, pervade. namque aut tu mederi potes; auti; a Omittenda est cura omnibus . neque quisquam telus ad crudeles poenas , aut acerba iudicia inuocat, quibus ciuitas uastatur magis , quam corrigitur ;m sed ut prauas artes , malasq. libidines ab iuue is tute prohibeas. ea uero clementia erit, 'consulusii s se , ne immerito ciues patria expellerentur; retia si stultitia, etfalsis uoluptatibus; pacem,

is concordiamq. stabiliuisse: non cisi, flagitiis obsecutus, delicta perpessus , praesensgaudium cu mox; a futuro malo concesseris. Ac mihi animus, quibus is rebus alij timent, maxime eminus est, negotii m o gnitudine: est quia tibi terrae , O maria simul

omnia componenda sunt, quippe resparuas tantum ingenium attingere nequit magnae curae magina merces est. Igitur prouideas oportet , uti pi

O bes , largitionibus, et publico frumento corrupta, in haleat negotia sua, quibus ab malo publico deti- in Neatur: iuuentus probitati, et industriae, non tibus, neque diuitiis,studeat. id ita eueniet, sio pecuniae, quae maxima omnium pemicies est, u sum , atque dedecus dem eris . nam si e ego cum animo meo reputans, quibus quisque rebus clarioi , magnitudinem tueuenissent; quae respopu- Θ los, nationes ue magnis auctoribus auxissent; ac . deinde quibus caussis amplissima regna,et imperii D/.-.corruits t et demsi per bona, atque mala reps ''

SEARCH

MENU NAVIGATION