C. Sallustii. Crispi Coniuratio Catilinae et bellum Iugurthinum fragmenta eiusdem historiarum, e scriptoribus antiquis ab Aldo Manutio, Pauli f. collecta. Scholia Aldi Manutii index rerum, & uerborum memorabilium

발행: 1563년

분량: 440페이지

출처: archive.org

분류: 로마

231쪽

ertiam amisio int; censes ne eorum praeceptis imperium baberi posse'. eliqui de factionesiunt inem tillimi nobiles: in quibus , sicut instituo, praeter

nomen , nihil est addita menti. L.j numius, M. Fauonius mihi uidentur quasi magnae nauis.

PI TM super*acua onera esse, ubi salui pertiem scis sunt: si quid aduersi coortum est , de illis poti

mum iactura fit; quia pretii minimi sunt. Quo niam nunc, ut mihi uideor, de plebe renovanda , corrigendaq. disserui: de fenatu, quae tibi agenda uidelitur , dicam . Postquam mihi aetas, ingeniumq. adoleuit; haud ferme armes, atque equis corpus exercui; sita animum in litteris, quod natura firmus erat in laboribus , habui. atque ego

in ea uita multa legendo, atque audiendo ita comperi, omnia regna , ciuitates , nasiones usique eo

pro sterum imperium habuisse , dum apud eos uera consilia ualuerunt: ubicumque gratia, timor , uoluptas ea corrupere, post paullo imminutae opes, deinde ademptum imperium, postremo se uisus imposita est. equidem ego sic apud mimum meum statuo; cuicumque in sua ciuitate a Nisor , illustris'. locus, quam aliis, est, ei magnam curam esse resp. nam ceteris, salua urbe, tantummodo libertas tuta est diquiper uirtutem sibi diuitias, decus, honorem pepererunt; ubi paullum inclis ta res'. agitari coepit, multipliciter animus curis, atque laboribus fatigatur: aut gloriam, aut sisertarem , aut rem favillarem desensat: -mbus

232쪽

rae,

lius locis adest , festinat: quanto infecundis rebus forentior fuit , tanto in aduersis a sterius, mogisq. anxie agitat. Igitur ubi plebs senatui, sicut corpus animo , obedit , eiusq. consilia exsequitur: patres consilio ualere decet , populo superuacanea es calliditas. itaque maiores nostri, cum bellis alerrimis premerentur , equis , uiris, pecunia se nussa , numquam defessi hunt armati de imperio certare : non inopia aerarui , non uis h. stium, non aduersa res labiem eorum animum subegit, quis, quae uirtute ceperant, simul cum Mima retinerent. atque ea magis fortibus consiliis , quam bonis proelijs, patrata sunt. quippe apud illos una res'. erat; ei consulebant; fadtio contra hostes parabatur: corpus , atque ingeniu4 parriae, non suae quisique potentiae, exercitabar. at hoc tempore contra homines nobiles, quorum animos seco

dia, atque ignauia inuasit, ignari laboris,hollium, militiae , domi fiatione instructi, per superbiam cunctis gentibus moderantur. itaque patres, quo rum consilio antea dubia res'. si iliebatur , oppressi ex aliena libidine huc, atque illuc luctuates agitantur: interdum alia, deinis alia decernunt . uti eorum, qui dominantur, simultas, ac arrogantia fert , ita bonum, malumq. publicum existiam t. quod si aut libertas aequa omnium, aut fententia obscurior esset: maioribus opibus rest. Ominus potens nobilitas esset .sed quoniam coaequa

rigratiam omnium disscile est , quippe cum illis

233쪽

maiorum uirtus partam reliquerit gloriam, divisitatem, clientelas: cetera multitudo pleraque inscia, sit sententia eorum a metu libera. ita occulto

sibi quisque alterius potentia carior erit. libertas iuxta bonis,stmalis, Irenuis, et ignauis optatilis est . uerum eamplerique metu dῆ erunt . Mutissmi mortales, quod, in certamine dubium ess , quorsum accidat, id per inertiam in se, quasi ui itii, recipiat. Igitur duabus rebus confirmari posse senatum puto: si numero audius per tabellam

sententiam feret. tabella obtentui erit, quo magis animo libero facere audeat: in multitudine ,et

praesidii plus, O usus a plior est. na fere, his tempestatibus, alij iudiciis publicis, alijpriuatis

suis atque amicorum negotiis implicati, haud sane reip. cogi liis adfuerunt: neque eos magis occupatio , quam superba imperia distinuere. homines nobiles cum paucis senatoriis, quos additamenta factionis habent, quaecuque libuit probare reprehendere, decernere, ea uti, libido tulit, fecere. v rum ubi, numero senatorum aucto, per taleIIam

kntentiae dicentur; illi superbi suam dimittit, Ebijs obediendum erit, quibus antea crudelis me imperitabant. Forsitan imperator perlectis litteris deceTnes, quem numerum patorum fieri placeat ; quoq. modo in multa, O uaria oscia distria buatur; et quoniam iudicia primae civis mittenda putem, quae scriptio, qui numerus in quoque genere futurus sit . ea mihi omnia a ratim d

234쪽

DE . REP . ORDINANDA Ios

siribere haud dissicile factu fuit: sita prius laborandum uisum est desumma consilis .i . tibi proba

dum uerum esse. si hoc itinere uti decreueris; cetera in promptu erunt . uolo ego consilium meum prudens, maximeq. usui esse. nam ubicumque tibi res pro pere cedet, ibi miti bona fama eueniet. Sed me illa magis cupido exercet, ut quocumque modo , O qua primum rest. adiuuetur. liberi tem gloria clariorem habeo. atque ego te oro, hortorque , ne clarismus imperator, Gallica xente

subacta , populi . summum , atque inuictum imperium tabescere uetustate , ac per summam Iecordiam dilabi patiaris. pro edto, si id accidat , neque tibi nox, neque dies curam animi fedau rit ; quin in somniis excitus furibundus, atque

mens alienata menteferaris . namque mihiprou ro constat, omnium mortalium uitam diuino numine inus: neque bonum, neque malum facinus cuiusquam pro nihilo haberi : sed ex natura diuem D praemia bonos, mesosq. sequi interea forte ea tardius procedunt: suus cuique ariimus ex conficientia spem praebet. quod si tecum patria, atque phrentes possent loqui, scilicet haec tibi dicerent. οCaesar, nos te genuimus fortissimiuiri is opitae urbe, decus,praesidiumq. nobis,hostibus terror . quae multis laboribus, O periculis ceperamus, ea tibi nascenti cum anima simul tradidimus,patriam maximam in terris, δε-um, familiam. inpatria clari am,praeterea bonas artes, bonenas diui O tias,

235쪽

tias, postremo omnia honestamentapacis, Opra

ima belli . pro las amplissimis bene se non fas

lium a te , neqMe malum facinuspetimus, sed uti libertatem euersam restituas. qua re patrata, pro' fecto per gentes omnes fama anniatis tuae uolit

bit , namque hac tempestate, tametsi domi, muntiari. praeclara facinora egisti; tmensoria tua cum multis uiris fortibus aeci ins esti se uero uria amplissηρ' nomine,inmaximo imperioprope iam ab occasu resilueris I quis te clarior, quis maior in terris Derit φ quippe si morbo i , aut fato h c imperio secus accidati: cui dubium es, qui ut per orbem terrarum uaIlitas, bella, caedes briai iuri piod si tibi bona libido fuerit , striae, aris tihus gratificandi: ponem tempore, rep. resti tisata super si ei murtales gloria agnita uuaq. ti rus mors uita clarior erit . nam uiuos ii ire u fortuna , saepe inludia fatigat: ubi an a natu:

cessi fle piis obtrectatoribus ipsa se, uirtus' gis, et Cisq, extollit. mihi utilissimaDEI P. uises si quaeq. tibi Hai fore credidi ,quam poli cismis potui, i scripsi. ceterum Dos-

Psybtestorint, quocumque modo ages, ea res t Morripi . prostere eueniat. Pim

236쪽

ascua iis infra Declamatio in Catili lnam legitur, haec Seneea iti', ei prologo Declamationum. . puritia: lue ad ustimum eius diem produ- amsam rem aemicitiam cum uoluptatemχμma repetam. illa uirograuius,nihilsuauius, misi eloquentia sua dignius . nemo plus intento suo imper it,nemoplus indulsit. in utraque pamisi o modus deerat: iacint mittere studuisicie t, mole tere. mm se adstri ui comtauerat, iungeiantur no us dies, oe sest irer se grauis Minstabat; ndest rat o us , ct sie d ferat, momnes lis sus, et in ne msst resoluebat. ctam uero se

siluis 1n tibusq. tradiderat, omnes illosa restes.

uena utifollertia promeabat: O in t tam sic u uendi peruenerat cupiditatem, ut uix Dossiet MLATRONI s ' Porci', carissimi mihi βο--us , me Urimm Lepius cogor retractare. et a primu Pantum n perdidisse sed multum uisuisse desidia uideretur. -

237쪽

De eodem idem siς controuersiarum

lib. v. cap. XIV

IN Dro, iunihil aliud ipsum

bat. hoc, quod Mulgo rumatur, in uerum tu ilius potes scire is declama uirtutis L A

zm pro reo in Hispania musico a b quo suo,diceret, usque eo sy confusum ut uolo

i os inciperet ; nec ante potuisse confirmari, ac zarietes desiderantem, quam impetrauit ut indicium exforo inbolicamirari serruliri,

PORCII . LATRONIS

DECLAMATIO. CONTRA

L. SERGIUM . CATILINAM

t et vin precibus apud deos minor S tales , sanctissimi iudices modo Guissemus: iamdudum remur re p. nostra serentisima; O ciues nostros in mus tumstudiosiris rerumem mm patriae simul, ac uirtutis Mna uissimo , . q. et es Me linostras inlaudem DV rμm, atque opinorum ciuium civi endas Otauium tu ιs animρ di Iim te maiori , in opinime populari,

238쪽

genere uersari uerensis exercitationis . clyae P nere laudes egregias summorum hominum posset, atque animos inflammare nostrae ciuitatis ad imitandum. verum dicendi uoluptas olim , sapientissimo uiro, M. Catoni plane contigerit , nec monGalbae, Scipion Gracchis, Porcina crasso, atque Antonio , mis, atque ornacissimis ora toribus: quorum tempora singulari praestantia uirtutis, ac studio paene incredibilipu hemininuartium floruerunt. nobiseu uero, sententia nostra, bene ageretur, si modo tantum abessemus ab illa modestia temporum , atque hominum, nec iuridissemus in atrocissimos resp.fluctus,ac mistra ,dam semporum cadamitatem . Marco siquidem Catoni, o Scssoni, ccuretaneo suo an unumentis

remmetria minuitus vi is, et mesubio clarissimis

luminibus temporum suorum, festas dicen dum erat, e lassissetis mactrum, gloria militari, pessaepe de laudibus, ac uictoriis. nobis uero, qui Ruenimus in hanc truculentam temporum condicionem , sublata en omnis gratia dicendi, atque interceptus heres omnis aut inundissimi sermonis, aut conciliandae beneuolentiae popularis . nam si

quando uox flo bra sive a foro, fue a curia demde initur ; dicendi 'est perpetuo nobis aut de tal terrimis huius patriae calamitatibus, aut de nefariis oppressionibus ciuit , aut de periitae iuuentutis nuc impudicitia flagitiosa, nunc ignauiasingulari. quare pestium quanta in dies redundatio

239쪽

equidem pa h ante diebus' ut probe memini potestii , de Li Glabrionis is ianitat' atque a daciaJurio sineti hominis , et ne dubris simi cuius infe tu scapri e

M. Papiri Aucem lomnis patri dignitatis , ex inguere moliebatur . nunc ue ρ dicendum de Linalitin esceleratillima ment x, atque in tam nequitias quam nuper, in ciuiuper ciem strag q. redi turam, dii is orta es mauctorem sceleris, tum benigηitate sua, t- c et iri uigili , retorserunt. quaesio igitur, iudices, viligenter astendite , remq. cognoscite barbaram reuidelitate peri u uero oecatimisας resp.pe Uciosissmary-wiu μα-Casilina, non igno bili generepra vi's , neque in Wa uirtute, δε - tes Uriaias tum fortu moris ad .

vexare: in dito quodam

240쪽

ob id desiderio praedaemiratiliter lagrantem, tialecebrae sibi facissime conciliauerunt. conmane' faris facinoris in amplissimi civis M. Laecae do-- dre,quetantiir: ad eamgreges conmebat riditori adolas iatim quorum'Hὸ familiarit tera exi ia- con utusfuerat, conciliatAtim assuetudine stupri , partim gemere quo nefariae largitionis. adhibiti sunt O tueturbatat, hominiini, nobilitati non Iblum mem-tudin8, et summa aeris alieni, uerum etiam conseres nexaestudio turpissimari rerum . nec alae Mul ebres ab eo coetu relisub, nocturno, prorsu abfuisse iudicatae*nt nulla deniqueportenta una bis, nullae finitimarium regionum pestes repertae Ihnt, quae M defrutastae follertissime per hunc .pem magnitudinem inopiae facillime concitatae reptate deuolauerint in aream ipsam nefariae, atque ligitiosae conistrationis. Rctio consiliorum fust, ut Saturnalibus proxime futuris uniuersici airmis ad ipsius Lauseae msi praesto forent; ibi. datis Po collaberetur moes , pretim ad diripiunda, i flammadamg. urbem, parita ad trucidantasire tu,8actim ad ebs confici&os,quipsae diu urbisen restolus Ait; Catilinam omnes et ducem, et impretio=gappellirent. Audistis,iudices,sitis eid ni re, ut a mitror, consilia scelerati s thoinfinis Catilinae re'. indignissimae miserisiv ac derest bilem crudelitatem: siit uero audienda causa est , agnosita q. faces,quibus ille grauit ad cupio O tatem

SEARCH

MENU NAVIGATION