C. Sallustii. Crispi Coniuratio Catilinae et bellum Iugurthinum fragmenta eiusdem historiarum, e scriptoribus antiquis ab Aldo Manutio, Pauli f. collecta. Scholia Aldi Manutii index rerum, & uerborum memorabilium

241쪽

siletis, BeLMit datito , iudices,tingilio voq---- , O sine dubio post Punicum pe-- si mo, cum diutius in senatu de eligendo

242쪽

bigererat, qui am sagaci ruregi sagavissinoner imperator opponeretur e Catilinavi inter omnes competitores, incredibili quadam ambitio

nis magnitussine de lagrantem, omnes senatoriae sententiae rei πω eo telo re pus adeo eat lina fuit, ut post nuctam omissi it neque pertumbandae turiae; que insictandi senatus octasib nem uidebat namquederasandam cupiditatem iaam , illo superstite , nam umis es immi per uentura , de quo ill in pridem uniuersae dilaniavi uoces eiiciendam esse lauissent . uoluebat item animos mas uitae nece Getes: quibus exsuere se posse arbitrabatur ,si qra ratisi praeclaris sagistratibus ad 'irasset . nunc illaὶ vero magis ac magis instauratas quotidie intelligebat: quaendoquidem in1 icerent omnes, uitae suae rationes ea sententia iugulatas prorsus exstitisse, ac quid uuincrepuisset ulterius, metuendans esse consularem vigiliam, metuendum esse iudicium senatori de a ctoritatis. banc uero speciem , ita exsanguem , ita consternatam, consuetudo errexit uitaepraui se viaieta omne facinus , neque otii sui patieres, neque alieni. iuralis eius ustafuerit , essi pra illa, conscientiapublica teneatur: huis Ia1nen illanrandae

seu patefac tendae testes indubitati uideripossynt ij, qui facrarium illuditi linteolere, atque .ustruare consueuerunt quae nugae, dii immortales ἐquae portenta scelerum o qui libidiu gurgites 'quae

243쪽

cpraesentinae flagitiosiorum' Verum is rumors sus de moribus Catilina eq. mmmu quatenus existimem uoces ipsis publi

ad visne conferendum

arbitratus est. liner ad stuporem'ia vinum'prio clarae reque musit ad permst avioluptatuniis, . temperantiaDnt labefactatae for restiae stissimae ad intuentia in ditatem, cis non bidini titit misse iuuentutis' aut qua is inhapstudinis notam nonsubeundam vitro,atquedecersendam esse, cogitauis Nux illa uero aeclari Pi de que excelletis ingenii, quam Omnes dii a se est , i similarem', atque musitatam penitus esses arbitroantur , nonne inivr foedis , as uoluptae tum fordes restincta est ζ omitto puri mas uoces, mollitiem scenicam , ob virus impudicos, blan as muliebres,stomnem deniaquc copiam non mediocrium uitiori subistus, bistis erudita simul, atque insigni pulchritudine destitesten rem . praetereo mente- illius plus quam glisatoriam , sitim incressibilam humani cruoris , mirum inconstantiaegenus; uustum nunc d li4 missum,

244쪽

missum, nunc alacrem, nunc Mantem siesus, nunc patia tmetricia sis olentem ; summum pecuniae desiderium, summam simul proderi

tatem; contemptum incredibilem omn-- bon rum, itemq. exmmam cuim summis , aque orea tissimis ciuibus familiaritatem . nita enim fuit isto monstro uersipellius, autMutabilius Munmm Memoria. , ita ut res diuersi diniae s maeronideanturis eodem ingenio, tamquamis sentina quadam eterrima. ut redundare. Di stur dubitandum esse put erit, tominem praeditum huius emstitutione uitae; remotissimum ab omni genere humanitatis, perfaciles et terrisuo curaque,atque manissimo facinorifuisse accommodaturum.ῆ. Fontem aperuimus, in Les, minium Catilinae moram,atque omnis cons udinis,unde

illidem avssie uim istam praeclaram consiliorum facillane intelli ndum essu nunc uidendum est, stem atrocissim Aeseris unde illi, subministratam Disse iudicemus . Cum hicit uesecum repuereto moria misierandam ignomulum comitiorum , iturpesq. angustias Epictae isto ruris stat is tintueretur, uelmi uiuodUm , ac moriendi ius re cum turpitudine summa, uti Dialum nullam esse oportere; de ratione tollendii sitisprimum c gitare coepit. nam illo deleto ine dubio vitelligeiab , tuam lati iam libidinibus suis continuo pa tere. uertit itaque oculos ad innumeralitem c

piam iuuentutis qua dira , stipabatur

245쪽

in exercenda confiuctvrina, suarum cupiditatum: in putauit marium ipsam laminum, t quam

hastam ualidissimam fumoris sim, facillim ibi ac

commodari posse piam contorqueret tu i omnismnostrum rM-n', atqueinteremptiqnem; conr0Wnu educauamui prauissimae

ivib, tum epenumero languine nustro ari&ntem incredibili desidem praedae , sibi momi, familiaritate cociliatam .genus est bom m uehemtier exercitatum ferru, atque inopia, μ' hus rebus ad omne genus facinoris paruis ira: quod quidem ego ciuitati nostrae, maximς debit tuae bellistiuilibus, atque Ilae, mam ud ealamitatum, mainopere pertimescendum cst dico . Gul enim illis praeter spem, atqM MMimam l brevi a reseruauit, alteram adidissereni' uittae

te fatem , alteram ad lihore φώμη Σ -

feo aeremn datam. nihil illisi cGit, tibilis 'ostos siquidem radimenta'iisse tradacta in inuisma re depositanunc in , at iis mi aeribus , nunc alia famoris virocitaterimne scelus , partim pati ἐν talig. v

runt. sinum haepeties, mea, quo D Fiat abientiores,vi.magis extimescendas esse reor, tisi quam ρdrpetuo seditionum ciuilium, ac re in nouandovian auidi suursis ue quia voluptatem capia; ite maerore Acide calaMitatis: fruequiac hilaranti uersιtia , mutabilitatem rerum Iliarum ponendi quodam modo arbi*ra itur. hi sint qui

246쪽

m , quos in foro quotidiem ocidis ciuium cali, struos, ac uestibus collucentespasim sim, tameterem As,fartunas oethnium flarium, a que otium ciuitatis luminabar con in test: qui non modo arrecti per ment ad opportunitatem cuiuspiam aesentis modi, uer mi ad opinione teratae Mitatis . istrat qui omnis generis , quo magis inuati, fuerint furia edendi, eo magis praecipites,atqueeffren tas ruere in pernicism rei demus e quid banc de atorum colluui , ieiunam, sitientem facultatum nostrarum , quo injetu quave stragem ituram e creditis, aut debaccisurara , si se caueritas emi erit φ cum illae ratione sareant ,atque intelli

gentia; hi uero non absint penitusiab ipsa aculta te intelligendi. orauismi quidem futuritatae necessitatis. dii immortales,quae ab illa feritate hominis , quae genera flagitiorum emanauiFnt , se nocturnus iste imperatur quasi quasdam rapidi simas belluas in urbispe rei lamitterepotuisset ς horreta umus, ius es, ea gitatione complecti, quae mistri pertulissemus,si sopor oculos consulares detinuit et . restinguenda est itaque lamma nobis steterata, O atrox, dum adhuc uelata cineribus ac sopita , facultas restinguendi lauissime datis: ne ct onmia compr henderit, quod immortales dii penitus auertario nos frustra postmodum fumigundain, atque existiantem resinguere cupiamus. Uur lor i is

247쪽

uis audincto p rsus exillano, in ipso mariore calamitosae tempestatis , quam illi fugere facili iam e Mui siet, cis BI te: 1ὶ primo tisibine audi rebus sutis naufragium minitantem i neque itemgu bernatorem umUini o excidio γ cadami eriuitatis, quam impendent in prius ipse conplio suo, suaq. prudentia fusistere quodam modo . propulsare potissi et . serae sunt mmmm lamen .

tationes, prors R. uituperandae , quas occupa- tus inii, lugendis ceramus , quae uitio βο , si Hq. contigerunt. cataratidi,Lacedaemoniorum:

duci , cum minimiam , cui praeerat 3 classem ifunditus amisisset prispist immoderatam gloria ei

cupiditatem , nitit ad eam i estituendam nouisma consilii ratiosustragata es; quam it uox

poteras , si modo instatione contiuuisset. Terent Varroni fempiteraura dedecus, atque in ortale monumentum erunt flagitiosae iurpatam' letae ad carinas temeritate sua i herrim manorum lagiones: quaesieruatae pericus sit imo temporemei p. sine dubiosulphyre r ureripuli errimae urbis, esep ψὰiuum decus consularisprudentiae,disiciplinaeq. militaris. recte itaque majores noriri summis laudibus eserendi sui t,qui Sp. Melium, qui Gracchos , qui Manlium CV ..tolinum , qui Drusium, qui Saturninum , fortis mos bomines , Ore . saepenumero hori - γ- eriter opitulatos, quod deuenisent in ectae t rannidis suspicionem, morte multandoses,put

248쪽

IN CATIL

caritatis intuerentur . u.

eontia, eos, laus iteremissent, no modo di ei, Atque anellari ciues: ut 6 sent, statuebant,fediassiciendos fore immori ibus donis, ac siem termnae hominum me oriae consecrandos. quid emm

potest indignius dici, u in uitam a patria fusi

ptam, ad illius perniciem calamitatem. conferreo quid fingisiceleratius, quam eorumpoenas ac crudelissimam struitutem ei Mirare , quos isdem, moenibus, ac tectis son 'ua eaedem legra, a que eadem uiuendi ratioc'tinhisset ζ quid denseque potest intole bilius e quam inferri re delubris diari in orta ψηη , a facultat

bus nostris Hinc si

249쪽

mas expilationes Graec qui curauerunt, iudices, aut qui tentaverunt , numquam ego allanos ab la Hsib ιs,aut dissimiles feritati bestiarum ex imabo. Vidimus de the perficiemii nefari facinoris: u dendum est de loco, qua n latebram commodi mana et tuti Funam ei egius artifex delegit cum contegendae con lirationi suae, tum armis omniabus eius artificis comprebendendis: ne forsan t mere domum nobili spini ciuis, atque opulentissumi M. Laecae deleuetam esse iudicetis . primum homo delectus en huiusmodi nefariis cupiditatibus suis, quo participe semper resus fuerat consilio suorum indiutore taeterrimarum libidinum , socioma imorum periculorum: cui, 'e lato frequenter in discillimis rebus, summam huiusmodi atrocif-smi mali tuto committiposse, facillime sibi poli . cebatur. praeterea domum sibi deligendam e se iudicabat, solitudine locorum desertam, et ab omni freqsentia populi remotissmam is quae scilicet u res colurati is tuti me continere posset. contulit igitur sese in ipsam M. Laecae domu, re ota ais omni celebritate , consipatam multitudine ais scularum, et ab omni suspicione prodendi facis

ris non mediocriter ab rentem. quos ue o tetenderit ibi coniurationis laqueos, aut quas catenas scelarum constauerit nobis, ac facultatibus nostris, Saturnalium dies patefactu fuerat, nsponum benignitate deorum immortalium, inde,vigilan tia consulari, nefariae scae de manibus latronum ex m

250쪽

excidissent. trullas amplius tendiculas nisest mus ab exsecrabili monstro, nullas insidias ab ho sis taeter rimo. tenetur fera; nec, si uiri estis, declinatura est telum ipsum sacro an tae uestrae a I ritatis. Due, Catilina,nescias, uigilant os es. Jles halere remp. te, quocumque ueneris, qu - cumque abieris, diligentia nostra circumsiptum teneri: quid hesterea nocte conciunculis tuis agit tum sit, licet mecum recognosias. Cum ad M.Laecam uenisses, cum uno ex fidelissimis com ilitoniabus tuis ad multam noctem tri. in interiorem una cum illo cubiculi partem rece spes, ta quam in sacrarium memorabile cupiditatum uestrarum rrepente de Laeca siciscitarico isti, numquis ex coniuratis aduenisset: cum subito Lentulus,ac C thegus, taeterrima capita maleficiorum omnium, furilunii, atque alacres irruperunt, moxq. in gregi uociferare coeperunt: quid agis Catilinat cur uoluptates nostras diutius remoraris ἰpraesto sunt Saturnalia nobis otiosis, atque Ucitantibus, quem unum diem saepenumero nuncupare solitus es euersrem sorbi mi ordinis, fugatorem aerumnarum nostrarum, lucem ac principem uniue De nostrae dignitatis . nim ingeredis negotiis ignoras sequendas esse temporum opportunitates in occasione rerum desiliam, ac tarditatem

quamdiligentissme fugiendam ρ mutabilismae quidem sunt deorum uesuntates: O fortunam , cum abire permiseris, stiora postmodum P disce