장음표시 사용
143쪽
bine sublatis, raro apud id locorum mySteriorum posses invenire dispon-
Qua de causa cives loci non modice perturbati, deprecatoriis scriptis lue tropolitanae Sed is Pontificem suppli-Cant, cui, auctore Deo, insignis praeconiis meritorum his diebus vir Domini praesidebat Maternus: qu ASSI-tdm, ac poetae lapsam Dei domum, hoc est plebem Fidelium nuntiant, et nisi subveniens occurrat, illico decidendam. Calamitates semet ingenteSconsolatoris destitutam Suffragiis, querebatur serre non posse; quia dum amittit, quibus sulciri poterat, non est locus ultra in viribus, quo graves
Perserat; unde Oportet achi te litus adveniat, et sibi commissae fabricae, ut ipse melius invenerit, SueCurrat.
Talibus Sanctus Antistes plebis aliasticiae precibus inflexus confestim iter arripuit, et die eodem praedictum Tei donae Castrum ingressus est. Quibus agnitis cives hinc indeque concurrunt; nonnulli ad ipsum Eridani vadum obviantes, deque Pastore po-s. Iulianus decollutus est. Itaque omnis cura Sacerdotalis cessavit tinnis quindecim. Advertephrasim sucerdotalem benedictionem in sensu episcopulis ministerii juxta morem antiquum.1 AEmiliae. Pars Longobardiue Τranspadanae c0mplectens regi0nes ab Placentiu et Dertona usque Ariminum: dicta I milia ab aemilio Consule qui xium militarem per eum Stra erat. De Emilia et de Liguria vide quae n0tatu Sunt poll. 4. et 5.2 Alpibus Coitiis. Λlpes Cottiae sunt ii montes qui a Cenisio protenduntur usque Dertonam, a Cottio nege sic appellatae. Eam regionem Strubo Lib. 3. V0cut Κν ου γην ,: Suet0nius in anon. Med.
ta iliae 3, diu desideratus ab Ἀψibus
Colliis -, ut imber Serotinus liandem Praestolatus ad ense. Et L fid dulcius iaeSluaulibuX, ac Sc fallentibus terrae
a limarum medice, et uariis a lictos incommodis qHibus is recrea clemeH- ter antidolis. Ἀt tibi morbidas ovescor Ptiae incoli miliati reddideris, Pa- Slori quo βιe HeceSSat se, erudito, ac Procido, tui uice commenda; ne ultra iam tua Sollicitudine Per multa tim
o tum caulaS Piarticulatim diffusa, ς Nis Dedi tui Sed non in Provectu ositi oti a decidat, et ilextim dicant
gentes: tibi eSt Deus eo tim' Ingressus ergo vir almificus velut sol radians in virtute Sua, cunctIS CX
urbe idololatriam tenebras depulit, et
Christi, quod semper spirabat, Fidei
lumen intulit. Quinimo dispersum, ne Poene an nullatum Cleri ordinem re
bis praeelectum ex Diacono Mali odo-
Liberio c. 37. Collii requum. Segusii Susa in Piemonte in adhue superest haec epigraphe suasset Museo Verone3e p. 234. l.
144쪽
82rum Summae sanctitatis Levitam Episcopali ministerio decoravit , plebique poscenti Pastorem tribuit. II is, quae e latere conSurgebant, Beati viri gestis praelibando notatis, nunc jam ad
gloriosi certaminis ejus terminum Sequentis formulae VolvamuS OX UI Sum.
Diocletianus, et Maximianus Romani imperii dignitate ac ditione potiti, alter Orientis, Blter occidentis, Romani sibimet orbis partes dederunt. Itaque Diocletianus ad orientem tenden S, Ma-Ximiano, quem Collegam in Regno Secumque Ala gustum secerat, Occiduas mundi plagas ad regendum commisit:
sibi in Nicomediensi urbe Imperialem
l Dic. Muliodorum episcopali ministerio decoravit. Vita s. Innocentii de qua supra: Ra-liodorus diaconus a sancto Materno Mediolanensi urchiepiscopo conueecratus eSt episcopi S: mansit vero in episcopatu iisque ad con et Sionem Conflari lini Imperatoris. - Ubi notandueSt VOX archiepi3copo quae saeculo circiter VII. in usum Venit. 2 Medioximo. Plautus in Cistellaria: Λt ita me dii deaeque, superi, inseri, et medioximi, scit c. medii inter superos et inferos. 3 Muri ambilum addiderit . Aut Elius Vi etor de Caesaribus de Diue let. et Maximiano loquens uit, No UiS ctillisque moenibu3 ornaSSenoni ina culmina et Mediolanum. Ausonius nutem poeta Saeculi IV., Mediolani laudes canens inquit: duylice muroumpli sicula loci SpecieS . . . Moeniaque in Dalli formam circumduta limbo.
Sedem statuens, illi Romanae arcis Sceptra imposuit, et Mediolani, velut hinc indeque concurrentium partium medioximo q, Augustale Palatium collocavit. Quam Maximianus urbem prBO Omnibus, qui ante ipsum Romani Regni Principes extiterant, i Vit, auXit, atque dileXit; adeo ut ad majorem
eius amplitudinem non parvum muri
quae Romae cognatam est iceret. Et quod multo est in Signius, roseo innumerabilium Martyrum cruore persuSam, usque adeo inter amnes urbes decoram reddidit, ut multo am
plius per divinam gratiam Sanetorum qui in ea passi sunt, praesidiis, quam
Maximianeis o nunc usque ConStet munita propugnaculis. Pergam itaque ipsius quae suerit cum Sodali, primo Imperii sui annosi, circa Christianos vi-4 Dioersis schematibus. formae, Orni menta, Signa, scite. Circus, Τheatrum, Palatinae ArceS, etc. Cunctaque marm0reis ornata peristyla signis, Omnia quae magnis operum velut aemula formis Eaecellunt: nec juncta premit vicinia Romae. Vide pug. 4. notam. 3.b Maximianeis nunc usque conStet munita propugnaculis. Etiam ex hoc loco argumentari licet aetatem Auctoris: nam haec pr0 pugnacula, moenia, eueteraque Maximianea urbis nostrae Ornamenta destructa et Solo aequata sunt Bnno 539. Gothorum xi, teste Procopio de Bello
Chronic0n Marcellini continuat.: Fl. pione Cos. Gothi Medioltinum ingressi muros diruunt. Qua de re legenda est Historia Mediolani cl. Comitis Verri. Vide Dissert. I. 6 Primo Imperii sui anno. Recte breVe tempus Di 0eletianeae benevolentiae erga citristia-
145쪽
adnotare, Si quivero: ut eX his quanta in Viro admirabili Materno fuerit in-
tentiam praedicenti S ... 3, me quoque tacente, sacillime possit intelligi. Igitur suscepto utrique Augustalis apicis diademate, miles sese ac binn-dOS ' cunctorum Ostentui dedere. COn
juges, filias δὴ totius poene domus sa miliam Christianae Fidei doctrinis im
bui nequaquam a Spernati Sunt. Jamque etiam hi, qui erant u secretis, a Cnli culis, a cubiculo Regis, Christi lavacro abluti, sub clamyde terrent Imperii Jesu Christi milites Sacramentis COO-lestibus conjurati latebant. Quorum obtentu plurimi Ecclesiarum Antistites imperiale susceperant edictum, licite quos vellent Suo magisterio insor
nos assignavit. Nam de die in diem ea benevolentia imminuta, et demum in odium versa itque in persecutionem omnium saevissimum: itaque sere singulis Diocletian et Imperii annis
martyriu extitisse ex Martyrum Actia constat.1 Iuaeta 3 ententiam praedicentis .... Videtur deesse aliqua s. Scripturae sententia, qua significetur, viri strenui, uccedente tempore calamitoso virtutem enitere.
2 Miles sese ac blandos. Euseb. ΥΙΙΙ. c. l. Multa erga relissionem christianam assecti erant berie volentia .... qui uxoribus, liberis ac famulis Suis, coram Semetipsis, libere religionem claristianam diciis et sactis pro siteri permittebant. Duem Eusebii locum non recte intellexit Valesius, optime Λ nonTmus n0Ster uSSe
δ Conjuges, silicis ... Lactantius De Mortibus Persecut. c. XV. filiam Diocletiani Valeriam, conjugemque Priscum, et domesticos fuisse christianos scribit: inter quos erat ipse Laetantius humani irum litterarum pr0seSS0Γ.83 mandi, distributo tam Romanae, quam Modiolanensis Ecclesiae, alii Sque nonnullis Metropolitanae Sed is Praesuli
bus praefixo, ut supra dixi, Fidolium
Diocletiani I P. Saeva Pe raeculio. Verum longe aliter superni Satoris industria sacro Evangelii semini pro-Vidente, quanto magis praefinita maceria Dominicam mundi partem cingere nitebantur, tanto amplius divaricatis vagabundam Olevi SSe compagibus, coeli ac terrae totius completa Superficie, consu si nimium atque StupentCS attendere non valebant. Hae de Cati Saprimo Omnium inter militares viros persequutionis scintilla coalescens, immen Sum toto mundo Suscitavit incen
dium. Nam sacta discussione, Si qui
Praesiaeo Fidelium numero. De hoc ROmn-nae et Mediolanensis Ecclesiae privilegio nulla SupereSt, quod ego Seiani, memoria antiqua, si dedignB. o Primo inter militares viros. Lactant. loco cit. c. X.: Diocletianus milites cogi ad nefanda Sacrificia praecepit, etc. Euseb. VIII. I. εκ τῶν ἐν τρατείας ἀδελφῶν, eae fratribus qui in exercitu militabant orsa primum persecutio. lam Vero inter Mediolanenses Martyres ex militia suerunt Alexander lucrae Legionis primipilarius Seu 30uiser qui Bergo mi coronatus est; Carpo ph0rus, utque Exanthus duo Maximiani milites in Palatio n0bilissimis Cassius, Severinus Secundus utque Licinius; qui ut inquit Martyrolog. Rum. VII. id. Aug. Novocomi in consessione Christi capite truncati sunt. ΙIis accensendi sunt Firmus et nusticus Bergomenses Veronae passi; Antoninus Plueentiae; Do-mninus prope Parmam, etc. qui omnes milites in regionibus Episc0po Materno subjectis martyrium aut ine0eperunt aut consummarunt.
146쪽
84 essent ex militibus Christiani, ut aut immolarent, aut militiam pariter vitamque deponerent; plurimi militiam pro Fide Christi, aliquanti etiam ani
ctos paene Christiani nominis cultores uno conflagravit incendio. Impossibile dictu, quanto S ex militari ordine viros nobiles et industrios, honore ac dignitate seculi sublimes, vorax in brevi samma consumpserit. Denique procedenti tempore, aestu invidiae sus italao de die in dies ingravescente, innumerabiles per Singul3S qua Sque urbes, et provincias Martyres esse iebantur quotidie. Iccidit etiam, quum dies solemnis Paschae immineret, ut edicta Principum cunctis palam relegerentur populis, Omnes per orbem destrui sun dotenus Ecclesias, infames fieri Christianorum Nobiles, in viri ut a conjici universos eorum Antistites, Suppliciisque gravibus ad immolandum Diis cogi praecipientia. Tum vero ingenS Spectaculum Sacerdotes ubique Domini huic mundo,
i 0uum dies solemnis Paschae immineret edicto Principum relegerentur. Lactantius De Mori. Persec. XII.: Inquiritur Nicomediae in peragendue rei dies aptus et seliae: ac pol isy mum Termino ita Festui deliguntur quae sunt id VII. Atilendas Martias 23. Febr. i ut qua3i terminiis imponeretur huic Religioni. . . . Eliam litterae ad Iaximianum in Italiam, utque Con-3lo ullum in Gallias) commeaverant. Et quidem senex Maximianus libens puruit per Italiam , homo non adeo clemens. Litterae Di 0cletiani
et Angelis, et hominibus esto oti sunt. Cerneres Christi Praesules et Mini
bus ' alligatos, horrendis recludi carceribus, et adulterorum ac parricidarum custodiae mancipari. Simul etiam cum ipsis viros illustres, matrona Sque
nobiles edictis Principalibus urgueri
aut negare christianitatem, aut romn-
nam linquere libertatem: nolenteS, in-Verecunde et inhoneste ad publicum trahi, palam cunctis denudari, et latronum legibuS, Virgis, plumbatis, ac sustibus caedi. Ubique luctum, ubique moerorem, ubique foedum ac miserabile spectaculum. 'SACI AS Orn-tionis domos, et Ecclesias Dei viventis, ab ipsis subversas ac dirutas sunda mentis proh nefasti; Divinae Scripturae libros in medio platearum igni cremato S; in urbibus subito a Dei laudibus silentium in carceribus juges
ac suaves Christi famulorum modulationes per platea S e X Clero nullum, Per CBI Ceres vacuum Cleri ordinibus locum nullum. Non est hujus operis tantae illius enormitatem metiri persequutioni S.
publicatae sunt hoc anno 303. in Italia et Mediolani circa prinei pium Aprilis, imminente paschale, quod et Euseb. L. VIII. c. 17. sub finem
confirmat: mense Xantico, quem Romani Ἀprialem vocant, cum Salutaris Passioni3 festum immineret, repente propOSila Sunt edicta, quibUS... 2 Christi Praesules culeuar. Heribus. Memoro ipsum s. Maternum vinculis, carcere, stagellis cruciatum; tum s. Dalmatium Papiae Epi- Scopum, tum anonVinum Episc. Laudensem qui in hae persecutione passi Sunt.
147쪽
Igitur quum haec apud Nicomediam Orientis urbem flamma Crudelitatis per Diocletianum SuccenSa, in universas juxta longeque positas PrO- vincias, quas cruentus leo, et serOX, auctor ipse crudelitatis, piorum Semper carnibus inhians, ad dissipandum potius sibi, quam ad regendum praeelegerati, ebullisset: haud segnior apud Occidentis partes, cohaerede Ut PBΓ-iicipe regni simul atque i malitiae, paribus Succenso suriis adversum Dei Ecclesiam. Quinimo dispar ei in nullo
nec serina rabies, nec furor est renatae mentis suit. Totas Italiae urbes, uni V PS a quo OC-cidentis loca perlustrans, si quem sor-lo Christi cultorem reperit, aut gladio jugulari, aut ignibus cremari, Butilagris discerpi, aut ungulis rimari, Vel quibuscumque tormentis e Xa Di mari praecipiens, ab incoepto non1 Cohaerede et participe regni: scit. Maximiano Herculeo. Laetantius De Mortib. Per3ec. locutus de Diocletiano, pergit: Uuid si ster selle. su eius in ejus Maximianus qui est dictus Herculeus 2 Jon dissimilis ob eo, etc. Postea oppellat eum hominem pestiferum; deinde: si ea acerbissimae bestiae saeviebant, scite. Diocletianus, Maximianus Herc., Maximianus Galerius. Hunc vero Herculeum etiam ethnici historici appellant hominem Semiagrestem ac barbarum: Euir ,pius Arevior Hist. Ino m. Lib. X. eum Appellat virum ad omnem asperitatem Saevitiamque pr0clivum, insidum, incommodum, civilitatis penitus expertem. Exhibe0 ejus imagi-85 destitit, quoadusque praecesSiSSE COllegam in cunctis sucinorum generibus
Profani; Vobis dicitur, recedito Ch LSliani. Ouumque die altero tribunal ox alto in hippodromo Circi in Imperiali fastu praeparatum, diademate
nem ex nummo urg. hujus plutei seminariensis. 2 Semper Invictrix, Triumphalor, MaximuS. His honoris titulis Imperatores plerumque de
148쪽
86 tu i , et eis, qui huiusmodi assectant, ex DSis, in nullo ParticiPari Oolitis. Ouin Potius illos ad nostram Pertrahi facile audientiam, POmPaulfS ut digni Siant, et ad alioniam exem-Plum tur iter denudatos Per PlateaS
Fit clamor ingens pagani populi:
Caesari Maximo, Semper Vincenti, aurea saecula δ feliciter advehenti, aeternum decus diutius imprecantur. Impleturque illico illud Domini
dromus, sive locus equorum cursibus nptus videtur hie suisse pulvinar ipsum Circi, sub quo currus et equi excurrere possent. De hoc Hippodromo habetur mentio in Aetis s. Victoris M.
septima die jussit sibi Maximianus imperator tribunal in hippodromo Circi parari et jussit
adduci s. Victorem. Exsufflato superstitionis profanae ritu. Haec cum Epigraphis Dio eletiano et Maximiano inseri piis congruunt: DIOCLEΤIANVS ....
2 Pompantes, pomyare n πο-ευδεν significat etiam ad pompam et ludibrium alios traducere. Hist. Miseella in Leone Isaurico nudum, SMPeraSinum Dei So Dultu Sedentem, pompavit. 3 Λurea saecula feliciter advehenti. Romae
In nummis vero frequens illa laus: Saeculumno um: Feliae Temporum Reparatio: Saeculum
4 Christianae si dei anulo subarrhalas. Dupliciter accipi potest haec phrasis: primo des dei sub arrhatione quae sit per baptismum, qu0
praedicentis: Tradet, inquit, fratrer friatrem in mortem, et Patersitum, et insurgent filii tu ParenteS,
ei morte eos aspicient. Non enim aliquOS COIa Sanguinitatis affectus, non amicissimorum intuitus a proditionis scelere valuit inhibere: Prodidere matres unicas filias, quascumque Christianae Fidei anulo subarrhatas novorant. Nec minus et Patres natos christianissimos ad Amphitheatrum pertrahenteS , ut pro sano S, B menteS,
in sensu idem esset ac dicere sillae christianae. Iterum accipi potest pro professione virginitatis quo in sensu adhibetur in Serm. de S. Agnete V. et M. qui est XLVIII. Append. Opp. s. Ambrosii editus primo ii ΡΡ. Maurinis: uinc est quod anulo sidei d ques se adserit subarrhatam et clamat se amo, Christit constrictum. O quam imitabile Virginibus ...; significatque eus Deo
dedisse fidem atque promissionis arrham de servando virginitatis fore. Certum est, ab ipso Ecclesiae initio suisse Virgines virginitatem pr0sessus: in Ecclesia autem Mediolanensi tempores. Ambrosit, ejusque cura quam maxime virginitatis studium enituisse. Hujus professionis ritus et signum praecipuum erot velum ut, episcopo impositum: s. Ambr. Λd Virg. Lapsam Q. V. et VI. De quo velo mentionem sue it Lupis ex diruta Ecelesiae s. Simpliciani columna Structili, nuper uia. 18 1. extractus: B. M.
Haec Deuteria deposita ΙΙΙ. ID. OCΤ. anno post Consuli tum Bassi, scite. die 13. Oet. anni 432. suit non solum virgo ut ΡRINClΡΙΛ, sed et
149쪽
atque epilepticos domibus e Xpulere. E contra nonnulli genitores proprios turpiter insaniantes, tortoribus Martyrum puniendos tradidero Apis1 XXX.
Sed ut coepta prosequar, inter haec discrimina vir Domini Mater
filiorum, ut turris si missima immobi-
1 P0 lorib. martyr. puniendos tradiderunt. Plurimos Medi iluni in persecutione Maximiani Here. martΥrium fecisse constat ex Λctis s. Λle-Xandri M. et s. Fidelis M., et ex pluribus aliis
monumentis. Nomina autem multorum nobis
servavit die VI. Maii MartΥrologium Hieronymianum in lucem productum his postremis temporibus ex Codice saee. ΙΙ. A niuei piae a Bul lanii. , tum eX ontiquiss. Codice Lucensi a Florentinio, demum ex Corbe tensi a Luca Ilol stento. ide Opp. s. Hier0nymi Veronae edita a Vallarsio et Masi eo Τom. ult.; tum Praestat. Bollandis t. in uariSi 0l. Usu ardi. Junii Τ. I l. Ρ. I.
Summatim, n0 tantur etiam in MSS. Martyrol.
87liter persistebat; nunc hos, nunc illos
si ementis adversarii ictus, inconcusso mentis standamine susterens, et si hi commissos bellantium ordines impenetrabili munimine securissimos es siciens. Quotiens inter Alios vinctus ca
tenisi quotiens Principi nequissimo
praeSentatus cum reliquisl Interdum etiam carceris ergastulo includi jus Sus, flagris atrocibus quam totiens at sectus η, non valet hujus pagina com
pendii perfacile comprehendi. Inter
Reginae Sueciae a Lucii Holstento laudato: item in MSS. Τum lactensi, et in aliis antiquissimis
Martyr0logiis. Aequis Vero existimet martyrum istorum antesignanos Victorem et Felicem e0sdem esse ac celebres Martyres Mediolanenses passos una cum Nabore, sciat s. Victorem Maia.
rum in hoc Martri ologio Ilieron. memorari die propria VIII. idium Maii, item Naborem et Felidem IV. idus Iulii. Quod si quis quaerat quomodo tot Martyres mediolanenses innotuerint et in omnium antiquissimo Mur Irologio I i ronymiano excepti fuerint, cum Ecclesia Mediolanensis illos ignorasse visa sit, sucilis suppetit responsio et boni ponderis. Illi Martyres ad persecutionem Maximiani Hercul. pertinere creduntur, quando stregatim et turmatim martyria fiebant: itaque in Regestis quidem Praet0ris Vel Proc0nsulis nomina Singulorum romano m0re inseribi potuerunt: Fidelibus autem territis et latitulatibus ignota pleraque remanserunt: quae demum ex regii Λrchivi latebris, ab Eusebio aut Hieronymo, vel potius ab aliquo collectore saeculi V. educta in lucem sue Pint. Cum vero res private consecta fuerit, nec Aeta superfuerint martyrii illorum, Ecclesia
Mediolanensis sanctorum cultu eos nominatim non eo luit: memoriam tamen eorum religiose
servavit, uti videre est apud Galv. Flammam Histori eum saec. XIV. in nari . Flor. en p. 37. ubi Martri es Perseeutionis Maximianeae ad XVI millia suisse, e traditione majorum se accepisse ies latur. Vide quae de Mart Srologi 0 Hieronym. seitissime praelatus est Florentinius. 2 Maternus vinclus catenis flagris albe-ctu 3. Mart Trol. Romanum die l8. Iulii: nediolani 3. naterni Episcopi qui 3ub Maximiano
150쪽
88 quae Christi semper clypeo protectus et galea , hostiles impetus miles egre
Haec 1 itaque et hujusmodi plura
gerens, qu ne proferre Per no S, atque exprimere, ut dignum e St, Π On PO-test Sermo pauperculus, melius VO- his ea vester dicet affectus Summaeulacritatis. Instantiae se suit cultor, et u Stos Animarum , cupiditateS re Se Can S, iras comprimens, malitias e X Stirpans. His magis vir iste temporibus necessarius suit, quibus tanta iniquitas Sumptis quotidie deficiente justitia Viribus, convalescit. Et quidem ille
in hac peregrinatione Solo COPPOPOConstitutus, cogitatione, et aviditate
Imp. pro fide Christi et pro Ecclexia sibi com-
misya in curcerem detrusus et saepe verberibus calueus tandem mullis confesSionibus clarus obdormiuit in Domino. Uuae sequntur, in MSS. Ambr. in margine addita sunt alia manu. En habet etiam Mombrii iuS.
2 Iustuntiae: fortasse justitiue 3 Melius, in- εἰ tuliae in oratione, juxta illud Pauli: orationi
3 Sub Maximi ino Imp. Maximianus Herculeus anno 305. Kalendis Maii imperio coactus se abdicavit purpurumque dimisit, idque Mediolani, quod et Diocletianus Nicomediae praestitit. Orosius L. I II. 25. Secundo persecutionis GHHO. . . . Sub una die Diocleti unus apud
Nicomedium, noximianus upud REDIOL)J II pol euelalem Imperii simul cultumque de-POSuerunt. Iam vero S. Maternus obiit die 18. Iulii sub Maximiano adhuc imperii tore; ergo ante annum 305.: cumque S. Maternus praecipuum persecutioni, uuXimianeae Vim sustinue rit in eoeptae aprili anni 30 . et per multos menses Fideles confirmaverit et accenderit ad martΥ-rium, cuia Sequitur obiisse illum post annum 303. nee te igitur obitus illius assigntitur anno 304.no Vem menses ante abdicali 0 nem Maximiani
in illa aeterna patria ConverSntu S OSt, et quasi honus ratiocinator, velut ad centuplum manum porrige DS, Semper de sinistra transmisit ad de X tram, et in coelo reposuit sudores suo S. Nam
etsi heic Opera ejus videntur, illuc Operum merita transierunt. illius inquantum P OSSimus vestigiis insistamus, qui per illam nimis urciam viam ad coeli ampla sest in an S, qu Am CODSequeremur ostendit.
Depositus est idem Christi Consessor sub Maximiano imperatore XV. Kal. Augustas L Regnante Domino N. J. C. Cui est honor, et gloria
Herculei. Qui Maximianus cum se recepisset ad xitum privatam in Galliis sub genero Constantino Imperat 0re et rursus recuperandi imperii cupiditate uetus genero ipsi insidias struxisset, Massiliae strangulatus est, ann0, ut pr0bubilius est, 310. Ita, inquit Lactantius c. 30., eliso et fracto Superbissimo qui ture, vilam deteStabilem turpi et iquominiosa morte liniuit.
Kal. Λυ9. Catalogus Ambros .: nsternu S dei'. XV. Al. Ἀu9. ad 3 in nabore. Catalog. Lun-dul p.: Obiit XL. Kal. Augusti, Seyultus aus. Nuborem. Sepultus est autem s. Maternus in Coemeterio Philippi, sive in Basilica Naburiana. S. Carolus anno 157 1. die 14. Sept. ejus Reliquias una cum illis ss. Naboris et Felieis transtulit ad novum altare maius; quae demum, destrueta hac Basilica, ad Basilicam Λmbrosianam translatae sunt et in sacello S. Savinae reconditae anno 1799. In honorem s. Materni plures Ecclesiae antiquitus dedicatae sunt, tum mona- Steria, et ipsam et castella. Vide Pueeinelli Zodiaco della Chiesa Mil. P. 2. Ex dictis vero constat, Maternum sedisse ann. 52. , a Martio anni 252. usque ad Iulium anni 304. At Catulogus Ambr. habet, sedit ann03 ADL: corrige LII.