장음표시 사용
111쪽
ubi cum consueto donario et thure liendentes Ora tum intuenS quo Silam, acrius more Solito increpabat, ab eisdem, quos pie admonebat, inhoneste correptus, Phoebi traditur excubitoribus, horrendo poenarum genere Puniendus. Quem illi inveteratum dum-ta Xat ' Suorum deorum captum inimicum attendentes gaudio immenso
exhilarati, laudes dabant Summa S Victoribus diis; adeo ut plausu thea
s Beeulo structam credere necesse est: quippe quae saeculo V. exeunte jam vetustate satiscebat. Quare s. Laurentius Mediolani Episcopus Dircanianum 495. eam n0va luce et decentiore sorma donavit: uti ex s. Ennodii Epigr. LX. constat
In Basilica s. Colem eriqua udo reparata eSi. Libera copii Dum meruerunt culmina lumen, arridet focies nubila nulla c9ereuS. Hic nuper a3 trigeri dos proxima venit olympi Lo urenti Vatis ducta ministerio. Edibus ei vitae, cujus nunc lina sigura eSt, Ceu solis radiis, forma, color Similix.
Euge Metustorum reparolor, Perstes NOUOrtim
Conditor, et vultu clorus et ingenio. Aluro ut priscum, te Praestile, lecta Se tectam, udoena casuris porriuitur genii S. 1 Cum consueto donario et thure. Murni. cum con3uetudinario thure. MSS. Ambros. cum conueuelo donario iure. Ego supplevi et . Donaria autem opp0llari solebant ii ina quae diis osserebantur in templis. Λurelius I ietor de Cae-
cum con3lituit, donia Dii3 ornanS opulentis.' Dum luxat: hoc loco significat huctenus; quo in sensu usurpatum est et a Cicerone in Bruto, 82. hoc recte dumtaxut; ando bene sin qu δ Perfodiunt. Pugio ille quo confossus suit Cali merus adhuc servatur inter saeras Basili eae Cali merianae Reliquias. Credere licet illum pri
mitus cum corpore sancti Martyris reconditum, postea in lucem una e in corpore eductum.
Martyrii instrumenta in loculis eum ossibus martyrum frequenter Romae in Cataeum bis reperiuntur. De hoc Pugione extat memoria antiqua
trico chorus repleri, tellus constuli
Tum vero in Surgunt pariter, et Sanctum Dei I ali merum multis undique plagis perfodiunt reminiscentesque qualia illis probra objecerit
et frequenti eos naevo foedaverit, et
qu0d plurimos ex ipsis ad fidem Christi ad tracto S, et, aqua salutaris sontis infusa manu propria Submersos ablue rit i, quum adhuc Seminecis, ante il-
in Nola adnexa Libro Visitationis Ρastorali qs. Caroli: Notta dele reliquie, che sono in lusiesa de S.' Calim ero. In prima et pugnulequul sit amazulo S.' Calim ero. Cali merus autem ut martyr celeberrimus speciali semper h0nore apud nos habitus est: nomenque illius in Cuni, ne Missae inter Apostulos et Mart Tres prue elui 0s, jam a priscis Saeculis inVocatum est.
abluerit. Antiquus baptismi ritus hic erat: episcopus totum bapti Zandorum corpus aqua Sub mergebat et abluebat, idque tribus vidibus. Ea de re legendus est s. Ambrosius de Sacramentis L. 2. et L. 3. Nunc ritum immerSionis, ejusque tripli eis, Ecclesia Ambrosiana adhuc servat in baptismate insantum. Λt vero Λuctor inquit: aqua infusa, submers03. 0uid est haec aqua infu3a 3 Fortasse pleonasmus: suit tamen ali-eubi mos immergendi baptizandos simulque supersundendi in caput e0rum aquam, amphorae vel serphi medio: Graeci vero eti3m in praesens post trinam immersionem, a quum in caput baptizati superfundunt. Forsan hic mos figura ivr in pallio argenteo saec. IX, consecto, qu0d in parte posti ea altaris s. Ambrosii repraesent ut hujus sustos, baptismum autem hoc modo:
EPISCOPO; Episcopus igitur ritum baptismum
112쪽
lorum pedes jacen S, SPii Bre eXtrO-mum moriturus halitum cerneretur,
in adjacentis putei t profundum, in
versis immersum pedibus, tran Scapitaverunt; Clamantes pariter, ac dicentes Nos te melius abluemus fontanis aquis quam tu HOStVOS, 'HOS incantationibus tuis anienteS eficieHS,
iquis turbulis abitiisse Probaris. Ille Beati I alimeri cursus in Stadio hujus vitae, hoc certamen suit; quod ad laudem, et gloriam coelestis Regis, per annorum circiter LIII curri via r indefessus palaestrites, Chri-Sto au Spice, peregit. Quibus perniciter evolutis Superni palatii aulam scandit, cum reliquis commilitonibus, atque coaevis Potiturus bravio vitae perennis. Dies passionis ejus pridie Kalendarum Augusti R Fuit autem
Iem persedit mergendo caput et totum corpus Λmbr isti in aqua: minister autem Vel presbyter ossictus est superfundens aquam nil complemenium. Quidquid sit Eeclesia Ambr0siana ordinarie baptizaxit et baptigat per solam trinam
In Visitatione s. Chroti anni l 567. de hoe Ρuteo si e legitur. Ἀdest in ipso scuro lo puteus qui dicitur ille in quem projectus fuit ipse A. Ca
limerus tempore sui martyrii: cujus aqua a d votiS Popillis sumitur, et abluuntur oculi cum devotione, pro sanitate vel recuperanda vel
2 Per anno r. circ. LIII. Hunc onnorum numerum confirmant Catalogi veteres.
δ Dies passionis ejus prid. Kal. Irigusti. Dies passionis idem qui et Dep0sitionis. Nam Catul0gus quidem Ambros. sic se habet: fialia merus sedit annos lGI. Deposit. prid. Kal. Λυ9. Catulucus autem Lundulphinus Metropolit. Cali merus episcopus sedit annos LIII. obiit pridie Kal. Λugusti. De loeo Sepulturae huctor nihil dicit, sortasse quia in omnium n0titia esset: nempe Cali merum depositum esse in Est-elesia sua. Ita enim notat Catalogus Metropolit. Beroldi: Ses Kalimerus sedit ann. lus. desed sprid. Al. Λuq. in Ecca 3us. De hac Eeelesia vide retro pag. 52. notam 5. S. Thomas autem archiepiscopus Mediolani sub Carolo Ma
gno, circa ann. 770., Bltare aureum Super cor
pus saneti Calimeri posuit, signum grati animi pro salute, Culi meri ope, recuperata: qu0d Gratio litis censet sublatam a militibus Teutonidis in direptione Frideri ei Tnobarbi. Cirennianum vero 4450, Duee Mediolani Franciseos sortio, ut refert Donatus Bossus cooeVus, eorpus s. Culi meri inventum fuit in quadam crypta in Consessione, et sub altari ejusdem Consessiones reconditum. Iterum in lueem eductum suit a Card. Λrchiep. Friderie0 B0rro mae0 an -
113쪽
temporibus Hadriani, Antonini, item Antonini, et Commodi essavit Epi-
ApuΤ I. S. Morias SuPerno indicio Episco us eligitur. Sancto Itali mero de hujus mundi inevitabili si adio ad coelestis Regis obsequium destinato, quis ei SUCCOS-Sor eligi debeat, vel quis sanctissimi viri meritis adaequari valeat, solicite
perquirunt. Postremo Cunctu S Pariter clerus videlicet ac populus, ius ortiana Ecclesia coadunatus, in Stantissime coeli supplicat Dominatorem, ut suae samiliae votis clementissimus bonorum largitor occurrat illico, et patronum coeli lus ex Sacerdotali, seu Levitico gradu unum suae plebi OP P0rtunum , inter reliquos decentissitio 1600. in VII. Cone. Provine. et sub eodem altari repositum. Tertio demum anno 815. Carolo Soggio Vicario Generali Capitulari recognitum, et in eodem loco repositum, eXcepto capite, et dente ad publicum eXpositionem reservatis. Vide nudoni, Memoria sullo scopriamento det s. Corpo di s. Culini ero. 18l5. Mil. Fuit temporibus II idi . Λnto uini , ilem unt inini et Commodi. Prior ex Antoninis suit Antoninus Pius, alter vero Λntoninus ille communius appellatus Marcus Aurelius, cognomento
2 Cessso it epi3copatu x. Nota phrases antiquitatis ecclesiasti eue: Dies passionis pri l. Kal. Fuit temporibus md Dui - Cessavit epiagcopatus anno et medio. Istiusmodi phrases non auctoris sunt sed ax antiquis Dipi Teis et Catal0gis Episcoporum sumptae sunt; uti Videre est in Pontificuli Damasi ete. δ Π0nus. Η0e nomen etsi xideatur originemum, et Suis a Spectibus dignissimum pro Sua pietate designet. Erat eo tempore vir admirabilis, Monas δ nomine, summae Sanctitatis, patientiae quoque insuperabilis, pudicitiae vero inviolabilis: unus Corum, qui Diaconorum in prae sata Ecclesia sungebatur ossicio. Al tior equidem cunctis sere in clero Stirpis Origine, sed non inferior cordis humilitate, Praestantior apud homines consularibus sciscibus J, sed longe excellentior apud Deum leviticis stinctionibus. Hunc benedictae recordationis Sanctus Lali merus ab ipsis Poene Cunn bulis sublatum ecclesiasticae disciplinae studiis informaverat. Ubi namque in absolutos loquendi modos balbutientis pueruli lingua prorupit, conse-stim a devotissimis progenitoribu S, Sacris delegatus est altaribus h. Moxque
tenella insantis ora Davidicis imbuta
nt aecum, id men latinitate gaudet, et apud Latinos e0mune suit: ita et MONIVS, et MONΛ-N ILLA, et MONIANVS reperiuntur in epigraphis latinis. 4 Consul tribux fascibus. Monas quidem consul n0n suit, sed ex gente consularibus suscibus clara ortum habuisse credi potest. Si erum est quod nonnulli tradidere, Monam ex gente Burra prognatum ; conicere licet ipsum pertinuisse ad illum Antistium Burrum, maritum sororis Commodi imperatoris, qui Burrus consul fuit anno 181. De e0 Fabi et tus Inscripi.D0m est. pag. 340. epigraphem refert.
Cogn0mina quidem usque ad extrema Imperii nom. tempora perdura Verunt.b Puerui. a pro genitorib. sacris delegatus eδι altaribus. S. Gaudentius sequenti saecul0 IV.
114쪽
56 canticis, divinis perpetim laudibus dedicantur; dignissime scilicet, ut lingua
Sacra S promulgatura legeS, Sacro primum cantu i manciparetur. Ibidem igitur sanctissimi viri studiis institutus, et deambulando, ut dictum est, de virtute in virtutem, ad Diaconatus sustigium, Deo savente, Perdu tu S CSt. Erat videre in eo magnum juvenili sub pectore vir talum Omnium incrementum. Caritati S namque gratiam si perpenderes, nil simile uspiam sorodiceres. At vero si humilitatis, ac patientiae substinentiam pel Spi COPUS, Omnibus inferiorem ac viliorem Putare S. Rursum si prudentiae acumen, et animi ejus industriam considerareS, cunctorum philosophorum Superatam ab ipso scientiam satereris. Itemque i mitem ac simplicem Cornei CS, Dullum simpliciorem illo ac mitiorem morari uspiam assii mares. Qui mox ut paternarum facultatum hereditario juri succedens, potestative uti praediis visus est; e X majori parte V On-Episeopus Brixi ensis in Serva. 8. de Leet. Evangelii. Parentes Dei consanguinei quique virq
Huni, tam puer0rtim quam etiam puellarum ...imperare quidem perpetuam continentiam noup033unt, quia res esse HOScitur voluntatis: yed voluntatem tamen tu melius nutrire pOSSunt, et
debitores sunt ut moneant, ut hortentur, ut s0υeant, Ni pign0ra sua Deo magis geεliunt oblia stare quum Saeculo, ut de propisquis seminis; ut vel in cleri ordine diquo; ollari dio tuo ni Aniueiros exhibeant, vel in Sancturum numero feminarum puellus castimoniae dicatas enutriant; ut Ecclesium Dei talibus nutrimentis ornante3,beotitudinem debilum consequanis . Scriptum est enim. Beatus qui habet semen in Sion; et domesti eos in Ierusalem. Isaiae c. 3l. Seeundum LXX. De hae praxi consule Card. Bonum L. 2. Re P. Litui I. c. 7. n. 6.
ditis, et ipsorum in pauperes pretiis optime profligatis, reliqua suae Ma
tri, cujus etiam e X cubitor erat, donavit Ecclesiae, ut Corum Sumptu S COI si atrum usibus, et Suis necessitatibus communis existeret. Ipse autem nec
diaconio Sponte umquam frui, nec minimis cujuslibet muniis potiri voluit. Hunc itaque tunc temporis inter ceteros totis precibus interpellantem, et cordis gemitibus in interiori ho-
mine, quo divina electio prOSpicit, lacrymabiliter Praesulis ac Pastoris proprii absentiam Suspirantem, Chri
stus Jesus sua censura dignum Pon
tificalibus insulis 3 patere cunctis secit in Ecclesia constitutis. Nempe finitis,
quo S non VOCO, Sed mente, Unu Squis
que fidelium apud se diu profuderat,
precatibus, canticisque I Salmorum, quae more Solito, Priu Squam immaculati Agni corpore litaretur et Sanguine, decantarant; dum Fidulium coetibus eadem sanctificata porrigere tu, subito sertur aureo quodam, et inopi
a Pontifica lib. insulis. Ne putes hie sermonem iiij et de mitra episcopali, quae saeculo sci-lum septimo vel outavo in usum venit. Infulae hic metaphorice sumuntur pro ipsa dignitate, uti infulae honorum, insulae imperiales; qua de re vide LeXica. 2 Sanctificula porrigeret. Λpud ss. Patres sauctilicare mysteria, Sancti sic ire panem et vinum significabat eon Seerare, et transubStantiare panem et vinum in corpus et sanguinem Christi. s. Maximus in Collat. edit. Sit mundi :post Sanctisicalionem panis exaltat eum, diacens: Sanctu 3unctis. Item Constitium Λquis-granense cap 7. Sicut in Sacerdote consecratio, ita in Ministro dispensalio Sacramenti est. Ille oblata ueanciscat; hic sanctificata di-
115쪽
. . . . . . . . . .essu iis, et ' '
his obumbraculo ita repentino Splendore vallatus. Tum Vero stupefacti quibus videre hujuscemodi miraculum contigit, sanctum Monam in ecstasi raptum alterutris innuunt, ac nube Ca VB Speculantur amictum 2. Quid multa Θ Fit tamdem ingens videntium CODCUPSUS, Atque una conclamantium : DLgnus horione Nonas. At ille pavesa -ctus ad clamorem eorum, et quod erga Se ageretur ignorans, attonitis Paulisper arrectisque auribus astitit Τ, cunctis hinc inde modeste acclam BD-tibus, et id ipsum cum gravitate Con
geminantibus: Dignus honore nonas Ac vehit aequoreo jactis in gurgite retibus, piscandi quidem arte periti sed
ignari captionis incertae, Pnvid OS COD-tinent ad gaudia Sensus, donec in Superficie positi certis cogno Scant nu Spicia Signis: quae ubi evidenter animadverterint, conclamant trepidi, et glo-
4 Fertur circumfusus aureo quodam Hitore. Simili mirabili modo contigit anno 236. s. Fu-bi uni P P. electi0, Nam, ut refert Eusebius Hist. Ecel. l. VI. c. 29. cum omneε fratres ad eligendum Pontificem in ecclesia conveniSSent... columbam repente e Sublimi det ipsam, Fabiani capiti in sediuese memorant. 0uo 3pectaculo perm0 tua populus, ac di tuo spiritu incitatus, Summa cum alacritate, Milo conSeH3u simul omni3 excis mare coepit, dissuum e3Se, etc. Quod in electi ine s. Ambrosii divinitus contigit, nemo est qui neSciat. 2 umicium. Ex Virgilii aeneid. l. v. 516. δ 4ri ecl. aurib. Ex Virgilii Tneid. 2. v. 393. 4 D 9nus honore. Euseb. loco cit. Γυον επι- βοῆσαι. Fuit huec, notui Valesius, Sule innis Icclamatio in electionibus Episcoporum. Ita opud Augustinum in Λulis designuli 0nis Eradii eaodem acclamationes leguntur: u Dignus et ju Stus est: diutum est vicies- Leue meritus; bene dignus: dictum est quinqui e S. Dun0n. Med.
57meratis in unum naviculis delphinos ingentes, vel quicquid illud est mari
narum copiarum immaneS Cum S 3 gena
praedaS, recollectis rudentibus, ad litus pertrahunt; qua in litus exposi
ta, jam non timidi, sed jucundi admodum tollunt confusi jubilum in
commune clamori S, Cujus ad coelum echo consonum litora Curva reciprocant: haud aliter praemon Strnto Coe
litus, quod anxie peroptaverat, suturi Antistitis indicio, plebs gratulabunda si delis immenso plaudit tripudio; imo
Pastoris inventi, et Velut 'tundam Sagena orationis intentae vinculis capti assectu nequit ullatenus exsatiari; sed donec ad Sacrosanctae benedictionis protrahat apicem domum nec ad horam discedere cupit. Tum vero ubi persensit quid intenderent cuncti, quidve ne Clamarent Attoniti, reluctari nimium nimiumque, et intimo pectore alta trahens Suspiria,
seopulis culmen. Vide notum l. pag. 33. Nonne electio et ordinatio contigit anno et dimidio post obitum s. Cali meri; itaque initi0 anni l92., anno autem XIII. imperii C0mmodi: an. VIII pontis. s. Victoris: conss. Commodo Λug. VII, et Pertinace ii. Initio ponti stetitus sui nonus indidit in tres prin stipes natione Mediolanenses,
Scile. Imperat. 0ptimum HELVIUM PERTI 4- Εu natum in agro uitiatisset rati in hae mediolanensi pro vineia: Capitolin. in Perflua ea Imperat. DIDIUM IULIA 'Vu mediolanensem natalibus et stirpe n ibilissima: Spartianus in Iul. et Di 0 L. 73.; Imperat. SEPTIMIUM GETAM Imp. Septimii Severi ex Julia Augustas lium nutum fediolani Seuero et I itellio Coss.
I. Kal. Iun.: Spartianus in Geta. I tuque D0stra urbs et principum cognationibus et Splendidis ne distetis et qu0d maximi interest, Epi- Scoporum strenua Virtute quotidie magis eni
116쪽
immeritum seSe atque inofficiosum Ob
stinatissime profiteri. Enimvero id eissa citius persuaderi non poterat, quippe qui Strenue gratiam viri ab ineunte
aetate fructificantem Optime nOSSent,
praesertim quum, signo divinitus propalato, eum indubitata fide episcopa lis cathedrae dianissimum didicissent. Quid ergo saceret ' quo se verteret 8 Coepit pavidus aestuare; tandem in Sere versus, fraterni Sque inflexus precalibuS, ut suam ipsorum necessitatibus
HLgaret, ipsam quoque annuentis Domini circa se bonitatem evidenti miraculo declaratam Solicite per PenSaret, POStremo non Suis, Sed pro imorum
utilitatibus, Christi Jesu magisterio in
formatus consulere deberet: diu mul
tumque ingemiscens permisit fieri,uuod Dei arbitrio credidit adoriri.
1 Dapsilis. Largus, abundans. Vox frequentis usus apud Plautum: in Aulul. dotes dapsiles; in Pseud. , corollas dure dapsiles. Suetonius in Vespas. e. 19. Convivabatur a3sidue, et saepius recte et dapSile ut macellarios adiuvarel. 2 In tribus Ecclesiarum ordinibus; scite. trium Basilicarum Philippi, Portii, Faustae. δ Solis clestus. Selle. persecutionis. Ita in Canti c. c. l. Nolite me considerare quod su3ca 3im; quia decoloravit me Sol persecutionis. 4 Idolatrium praedas Reginae Ecclesiae reportabat. Praeter idola caeleris gentibus et locis communia, his Commodi Imper. temporibus Mediolani et in hae provineta novus Isidis, deue tegΥptiacae, cultus multum viguisse videtur. Commodus enim, ut reserunt Lampridius et Spartanus, Sacra IXidis coluit ut et caput raderelet Anubiu eaput euriis, semideum canem a Lucano appellaturni portareis cumque Imperator his sacris addictissimus esset, brevi et subditieXemplum Secuti sunt, adeo ut christianus, quisuerat consul, reserente Tertullianu in Carm.
Parochiarum Ruralium prima Insi tutior feruor visistialis Ecclesiae
Ordinatus igitur sparsam hac illae
persequutionis instantis tempestate Christi color uni plebiculam aggregan Sillico, set dulcibus cibis sessas amoenu SPastor oveS recrean S, ad Ovile Proprium revocavit; cunctosque in tribus
Ecclesiarum ordinibus 2, quos fortuito
Ca Su Vora X meridiani solis aestus 3 ah
Sum P SUI at, Subroga Vit, proprii S quibusque ossiciis delegatOS. Exinde circum quaque POSit OS PI-gos, OPPida, castella filae peragi d n S, maximas idolatrium praedas Sponsae Christi, ac Reginae reportabat Eccle
siae L Et jam non iam Mediolanensi-
ad Senator. , misere lapsus, inter sacerdotes Isidis professus sit. Hujus stultus apud majores n08tr0S puga nos, testimonio sunt tot epigra phae repertae Τaurini, Τicini, Brixiae, Potavit,
Mediolani, appositae iSII 1 MΛGNIR, ISIDIMΛΤΗΙ, praecipue autem ISIDI REGINT,
Grul. 83. : Ρighius autem gemmam Isidi sa-rrum refert cum lemmate, REGINA A DIVI ΛME. Medi0lani constructam Isidi aedem sive templum testatur apud fit diutum inscriptio
Item Serapis, alter aegyptiacus deus, hoc tempore inter deos r0manos invectus, etiam Mediolani cultum hic epit: Gratio l. de AEdisiciis Mediol. Itaque Tertuli. in Libro I. c. X. ad Nationes, objeii ethni eis hanc religionum novitatem: item Arnobius L. 2. Vos aegyptiaca numina, quibu3 Seropis atque Di3 est nomen, non poSt Pisonem et Gabinium Coss. qui illa legibus prohibuerunti in numerum vestrorum retulistis deorum 8 Pariter s. Ambrosius Epistola LVIII. ad
117쪽
hus Civibus, sed universis etiam Pastoris operam dabat Liguribus, praedicando Sedule, et evangelicam Sementem indisserenter largus foenerator Omnibus commodando; baptigando passim V UOS Cumque Suaserat; et Christi po
pulum censor illustrissimus recen Sendo; pro sana demum toto conanime
destruendo, et Christi sacraria dedi
cando; adeo ut non parva multitudovicanorum OPPidanorum, Seu B Γi-
Sabinum. Vere quidem in ethnicis lucem evangelii adhue aversantibus, implebatur illud 4pocalypsis: Uui in sordibus est, yordescat adlinc; nova enim de die in diem religionum mutastra
1 Vicanorum. Ita MSS. Λmbros. : alii vicia
SHnaculo. Selle. Baptismi et Confirmationis. δ Ut Paroechias inuelitueret ... Satisfecit. Murat. parochias: MSS. Λmbr. puro echias quae
lectio consorini 0r origini graecae ταροικίω, quae signifieat domos coadunatas, homines Vicino S De hac s. Monae institutione et de numero purochiarum intra urbem nonnulli hist0riei nostrates absurda commenti sunt, transferentes
mores saeculi XIlI. aut XLV, ad sue eulum III. Jam vero I. Auctor non loquitur de paroelii is intra urbem sed extra urbem institutis. Λit enim Monam peragrasse Oppida et castella circum adjacentia et ad fidem adduxisse multitudinem via canorum, Oppidanorum, Seu agricolarum, VHO-rum aliquanti collatis praesidiis ut parochias in3litueret, postulabant. Res igitur extra urbis moenia agitur: agitur de agricolis vicos et oppida, Si Ve, ut Supra, pa90S, Oppida, et castella
inc0lentibus: quorum agricolurumi utiquuntip0Stulunt ut parochias penes ipsos rure instituat. Equidem in urbibus sive orientis sive oecidentis ante saeculum X. nullus suisse parochius praeter quam n imae et hieXandriae, non minus ex identer quam erudite dem0nstravit Marius Lupus Caia inicus Bergo mensis opere De Parochiis ante onii. Chriali millesimum, Ber-g0mi 1788.; sed episcopus solos una cum presbSteris et diaconis ad nutum parati S, in una ecclesia , praedicationis et sacramentorum munere iungi s i litos fuisse. Qu0d quidem et Medio-
59colarum, Christi per eum signaculo 2
Quorum aliquanti collatis praesidiis, ac necessariis Sumptibus subministratis, sanctum Monnm, ut Paroe chias institueret, Postulabant. Tum
ille altiore consilio Fidei Christianae
prostiturum intelligens, 38 Sensit; ac
distributis Magistris, promulgatisque Ministris, Fidelium votis Optime sutis secit δ.
luni solos episcopos ante saeeulum X. praestitisse constat. Nam saec. IV. qitod 3. umbro Siux, reserente Paulino in vita n. 38. 30 litus erat circa
baptizandos δolus implere, quinque p03tea ePAScopi, temp0re quo decessit, viae implebant:
saeculo VI. Clerici Italiae s superioris 3 ad Legatos Francorum Conytantinopolim prolici-ycentes Epistolam supud Labbe uini miserunt
lud, praeter caetera, s. Datii episcopi metropolitani ex hac urbe a 15. annis degentis reditum petunt: quia cum omneS pene episc0sti, quos ordinare solet, mortiri sint, immensa populi multitudo sine baptismo moritur: saeculo IX. repet imus quidem Decumanos per plures ecclesias civitatis c0nstitutos, solo tamen ossicio praeditos celebrandi missas, lanei a ducendi, et haec similia: ut praedicationis, baptismi, poenitentium reconditiationis ossicium episcopus cum cleriro metropolitanae, adhuc solus per agebat. Mn-tichilo Longob. Τ. 3. Dis3ert. 11. Extra urbem parochias nonnullas, aliqualis ruta, sae eulo III. institutus suisse c0njui potest. Eusebius enim H. E ecl. V. 47. profert Λ poll0nium quemdam tertio saeculo dicentem de quodam haeretico: Eccleueis, παροικία, ejus l0ci pagi sciliceti unde oriunduS erat, eum non Mecipit: quam Valesius intelligit ecclesiam pallensem. S. Di 0nysius saec. tertio, apud EN3eb. VII. 2 g. innuit presbyteros et diu c0uos qui per singul03 vicos fratribus praedicabanis c. 2. in Suburbani3 remolioribus conventus Sacros sieri. S. Epiphanius merest 66. Manetem, Manichueorum auctorem, asserit a populo lapidibus impelisum, Doridem pagum sese contulisse ad Tryphonem loci illius presbyterum. Quo ad Ecclesiam nostrum Mediolanensem sue eulo IV. s. Λmbrosius De Os te. Hinistr0r. L. l. e. 50. loquens de e0n-
118쪽
60Εt tam ipsorum instantia, qUBm ejus propensiori cura passim singulorum quo I Umque non modo nobilium,
sed et mediocrium, lixarumque i, et
pro Scriptorum numerositatem ad christianam libertatem, atque ingenuitatem 2 admittere non cessabat. Quotidiana idolatriae damna, et Dei Eccle-
Siae, quae Per Orbem totum diffusa erat ingentia fiebant emolumenta quo
tinentia Ministrorum ait : 0uod eo non praeterii qui in plerisque obditioribus locis cum miniasterium gererent vel etiam sacerdotium, silios Su Sceperunt. His abditioribus locis ubi diaconi et sacerdotes ossicio suo sunguntur, intelligi
p08sunt parochiae rure positae et ab urbe valde dissitae. Parochiae enim primum etiam a dia- Ono regebantur, Uti constat de parochia M0- doetiae quae anno 768.: custodem, praesulem atque seniorem habuit Garo inum diaconum reverentis Sinitim. Caeterum antiqui parochi ossidia et jura valde circumscripta habebant, et ad beneplaeitum Episcopi moveri loco poterant. Consulendum opus eruditissimum Λl0rsii Nardi Dei Parrochi. Pesaro 4829. III. Vocabulo paroechia vel parochia antiquitus Vere et proprie Significatae sunt ipsae dioeceses, sive districtus rurales episcoporum; uti videre est passim apud historicos et lexi eo graph0s et praecipue apud Nardium citatum: quae quidem significatio apud nos vigebat adhuc sec. IX. Nam Archiepise. Engelbertus in diplomate anni 835. scribebat: cum gererem Sollicia ludinem de meo e Parochiae non isteriis, scite. dioeceseos. 0uidni igitur Auctor intellexerit de dioecesibus Metropoli Mediolanensi subjectis, quas Monas erexerit 3 Porro ait: Monus pera-9ra ιδ oppida, ea Stellaque; qua Voce etiam Urbes intelliguntur: universis Liguribu ε Pastor operam dabat, Scile. etiam ullis provinciis in Liguria constitutis et aliis circu urbibus: distriabuit Magistros; hoe vocabulo Magistri Auctor passim significat Episc0pos, qui per excellentium mugistri in ecclesia sunt: puro echias pro dioecesibus item usurpat in s. Materno dicens: Matern HS Pers9ran S cunctas metrop0litanae Sedi Nubditas, juxta et procul exiensu; Italorum PGroechias, propriis Pusioribus destitulas,
tidie; crescebatque haec in dies δὴ et
illa nihilo minus annullabatur . Omnis namque labor tunc et studium Dei Sacerdotibus ac Magistris Ecelesiae
inerat, ut quantopere Satagerent Adaemoniacae Servitutis jugo gravissimo hominum genus eruere, et Christi suavissimo levissimoque Perpetimselicia colla submittere. Non em Cre, aut Vendere prompti, more illo pri-
praeelegit eae clero earumdem nouistros: inter quos Dertonae castro, Sive urbi, Maliodorum
Pastorem episcopum, tribuit. Equidem hoc tertio saeculo plures Ecclesiae episcopales erectae sunt, ut Laudensis, etc.; Vel quasi episcopales, nam regebantur a presbStero et diaconis, ut de Cremonensi scribit Sanclementius Series Episc. Cremon. , de Bergo mensi Lupus Cocleae Liplom. Ger9Om.: quae Ecclesiae sedem episc0palem saeculo demum quarto aceeperunt. Haec mihi quidem videretur fuisse Λuctoris mens, paroe eiae vocabulo designasse dioeces es sedesque episcopales, nisi nimis evidenter de pugis et de tigricolis loeutus suisset. 1 Seci et lixorum: lixae erant servi eXercitus. Silius Ital. :. . . PediteS et inutile bello Lirarum i Nissu SLivius L. 39. c. l. Non lixa Sequebatur, NOHjumentorum longus Ordo Ggmen eoelendebat. Auctor tamen insimae plebis homines generi ceintelligit.
2 Ingenuitatem. Vide notam 3. pag. 36.3 Crescebatque haec in dies. Tertuli. sub his tertii saeeuli initiis a M. Iudaeos c. 7. Seribebat : vivoniarmin omnes termini et Gallianum diversae nationes et Britannorum inaccessa Romunis loca Christo subdita sunt; et
Sarmaturum et Dacorum et Germanorum . . . iu
quibus omnibus locis Christi Nomen re9Hal. . . Christi regnum et nomen tibique PorristitUr .... 4 Llolotria nihilominus annullabatur. Fn-lendum est tamen, Mediolani idolatriam profundas adhuc radices hoc tempore SerVISSe: nam ann0 225. qui erat trigesimus quartus episcopatus Monae, Coss. Dextro et Fusco II., permissu Decurionum mediolanensium , dram Mercurio tamquam CONSERVΛTORI positam suis-
119쪽
initivae Ecclesiae in convulse retento, quaeque habebant, communi libentissimo usui exponebant. Hinc sactum est, ut diversis ad hanc institutionem velut piscium generibus Dominico reti attractis, Variis quoque Dei Domus abundaret eduliis. Et jam non pro CCI OS Solum, ac magistri, sed ipsa quoque Subjectioria ac despicabiliora plebium conventicula, sacrO- sanctis imbuta doctrinis, quasi quibusdam a Spersa salibus, ignique Sancti Spiritus torrefacta, et in Ecclesiae
Corpus trajecta, Superno palatui Suavissimos susscerent sapores. Ilis de optimis Sanctae Matris Ecclesiae institutis, quae in tempore suerant eXOrta, honorum doctrina Magistrorum, Sub
compendio recitatis ', ad proposita
Se, constat eX epigraphe orae ipsius sub porti eusitae Ambrosianae Bibli 0 thecae:
in latere sinistro legitur data chronologi ea:
ubi adverte notam numeralem ΙΙ. errore positam Dextro pro Fus eo. Muratorius tamen Phes. IuScript. pag. 343. opinatur, signatum hic esse in n. 196. quo consules suerunt Dexter ΙΙ. et Pri-
S. Monae sollicitHdo Pastoralis. Sancto igitur Mona pastoralibus Os ciis insignito atque optimo gregi SDominici custode in commisso fidei,
repositaeque non incredulo mercedis, circumstrepentium undique luporum insidias solicite per sibi commissa Ovilia praecavente, hostis humBnae Sa
lutis laedendi aditum facile nancisci nequibat. Oui licet olim, perCUSSO, Ut Solet, PBStore, ejusdem disperserit
OVOS; rui SuS tamen, alio restituto, pertinaciores ac Solicitiores invenit, quam Si numquam antea Per VBSiSSet. Denique quum non solum in subje
ctis quibusque Ecclesiae Catholica o
membri S , verum etiam in romana
arce δ, principali dumtaxat AE totius
scus, cui suffectum credit Fuscum. Quomodo eumque res Sit, tempora S. Monae Semper contingit.
03u quoque despicabilia plebium convctnticula. Dissicilius enim fuit ud fidem adducere ine0lus pagorum et montium quam qui in urbibus degebant: tantaque suit illorum pro idolis pervicacia, Ut circa Saeculum quartum idolatrae passurii caeperint appellari, quia in pagis praeeipue idolorum e ultus adhuc sartus tectus
2 S. Matris Ecclesiae institutis quae in temp. u. eaeorta. Hoc tempore eXei tuta est quaestio de die quo Pascha celebranda esset, Statutaque a s. Victore Pi'. dies Dominica post quartam decimam lunam Martii usque ad vigesimam primam: item constitutum n s. Callisto ΡΡ. jejunium uuatuor Temporum etc. : tum Poenitentium riconciliandorum ea nonicae regulae: demum multa de clericis et de Altaris sacrifieio.
3 Iu romana arce ... hae reli Ortim Scabies. Fere eodem tempore Romae convenerant hinc
Cerdo, Vulentinus, Murcio, Cerinthus haereticorum duces, hine Ecclesiae lumina Polycarpus, Justinus, Origenes, Tertullianus. 4 Dum laxat: certe, utique. Vide not3m 4. pHI. 42.
120쪽
corpori S parte, haereticorum Perniciosa scabies ebullire coepiSSet, et Cessante Bd tempus Procella persequutioni S, malorum, ac putrium membrorum lethalis aura multos tubo
insciens, ipsius veternosi ac lubrici draconis horrendo incitata satu spiravisset, in ea, de qua Sermo est, Matris Ecclesiae compago praesuli SBD-ctissimi Pastoris vigilantia , et boni modici industria, Christo Opitulante, Obtinuit, ut nemo, de sibi subjectis laederetur, aut si sorte quis in aliquo laeSUS, nemo periclitaretur. Erat namque inter fratres humilis, inter PersequutoreS elatus, suis mitis, adversariis terribilis, Christo Subjectus,
Jam tum Valentinus, et Cerdo i , Ebyon, atque Cerinthus, et alii Complures veritatis inimici, diversis in locis, giganiorum dolo, pura verbi
Dei semina macularant, et Areas Dominicas adulterini tollit admixtionses edarant. Sed vir Dei Monas cum
Coae Vis, atque constratribus suae Me -
Valentinus et Cerdo ... S. Λmbrosius etiam de medi0lanensi Ecclesia loquebatur eum in Hexae mero l. l. c. 8. dicebat: Quomodo malo initium a Domino domus 3 Sed haec opinio feralis eorum qui perturbandum Ecclesitim pu- laverunt. Hinc Marciones, hinc Valentini, hinc pestes illae nanichaeorum fune3la Sanctorum sie Fidelium in mentibus leutaverunt inferre confugis. 2 Cum coevis atque confrair. eaeculere. Concilia provincialium epise0porum videtur nuctor innuere a Mona convocata. Ex Libello enim Synodico constat hoc tempore pluru contra haereticus c0acta suisse Constitia: Lu9dunense contra Marcione ni: aliud Confessorum Galliae contra M0ntanum et JIaximillam: Romanum utropolis gremio ConStitutis 2, more Vigilantis agricolae, eXCutere BC Proturbare de suorum Collegio manipulorum mala Semina Procurabat. Imo
ut pastor eXimius, insidiatores gregis Christi clamoribus simul atque insectationibus anticipans, longius effugabat, Commonens et instruenS SuOS
SequaceS, cum hujusmodi nullam habere communionem. Quintino sicubi aliquos sorte ipsorum obvios habuisset, digna invectione refellere, et CO- minuS per urguendo PrOSternere. Pro quibus tamen ut clementissimi pedissequa Magistri, generaleS Cunctorum Fidelium seri debere supplica-
coHost Sior longaeuitas Disco orum Mediolanensium. Nec solum pro his, Sed et pro Romani orbis Principibus, quOS mdle Sueta, daemonum Potius quam deorum
s. Victore contra Valentinum: aliud Romanum ab eodem contra Ebionem et Τheodotum, etc. Non est dubitandum quin et Monas tantae sedis episcopus contra haereticorum diluviem Conciliorum obices opposuerit: verum nostris de rebus omnis notitia disperiit. Selmus tamen purum Semper et immaculatum Ecclesiam Mediolanensem fidei depositum servasse, idque contra Omnes haereti eorum et principum adversos conatus. Duare merito a s. Busilis sequenti saeculo, Epistola 197. ad s. Λmbrosium recens electum episcopum dicta est: Ecclesia magna et ob lsidem