Dissertatio inauguralis chirurgico-medica : de panaritio ...

81쪽

gium praestaret essectum, raris me Chirurgi auxilium autem hoc in stadio implorant aegrotantes, nedum operationem admittent , D tandem dim-cile est cognitia, an dolor tantum panniculum adi-posum vel profui: dius iitas partes occupet y

I. Stadii inflammationis cura. Iudicavitia.

Causam proximam haec species cum priore in hoc stadio praeter vehementiam in promiscuo habet, symptomata a uisem lupra in secundo insana mutionis gradu indicata, attentionem nostram omnino alliciant. Occurrunt enim phaenomena tam ad

stantium quam chirurgi animum non in exigua parte subinde resormidantia , v. g. dolores atrocissimi. manus & brachii inflatio, febres, convulsiones, syncope &c. Iudicationes. Indicatio carisulis ad causam proximam, inflammationis naturam scilicet, spectat. Omnem moveat lapidem Chirurgus, ut inflammationis resolutionem curet ; ex decursa enim, qualem destruditionem pariat suppuratio, palam est. Palliativa indicatio hac in suecio maximi est momenti; quantum in Chirurgo est in symptomatum mitigatione animum occupatum habeat.

Prophylactica indicatio hoc in stadio rigo rosam

desiderat diaetam.

Indicata externa.) Hoc stadio quam maxime necessaria sanguinis extractio supra indicato modo ordinetur quantitatis ratione autem, aegri viribus, aetati. & λmptomatum vehementiae Cominpetat. Hirudines notata methodo apponantur. Torcu

82쪽

Torcularii applicatio & erecta brachii positio magnopere hic commendanda sunt. Emollientium anodynorumque remediorum per totius manus at

que anti brachii ambitum applicationis extensio hoc in casti est nece saria. Leeto porro brachio elevato aeger incumbat ; sin autem ambulare cupiat, brachium in mitella ponatur, ne propter situm brachii declivem sanguinis impulsus augeatur. Simul animum intendamus, ut profundam in superficialem mutemus, & huic scopo in usum trahamus sic dicta revellentia. U. g. Linim me inti volatilis inunctionem & applicationem : hoc autem frustra adhibito vesicatorium ei palmam praeripiet, dum majorem dolorem essiciet. Duobus doloribus f mul infestantibus , non tamen unum locum, qui vehementior est, alterum obscIrat. n) Uense sectiones autem emollientiaque semper horum usum praecedant. Ceterum revellentia solo digito asecto conserunt, emollientia atque anod una aliis partibus continuo adhibeantur. Omnibus his auia xiliis intra viginti horarum spatium incalfum adhibitis; ad operationem qua certissimum auxilium sine mora nos confugere fas est. Periculum enim in mora, nullum enim aliud praesidium suppurationem hoc stadio periculosissimam praecurrere valet. Nunquam ideo ad puris consectionem inciso exponenda est. In cisione suffciente sueta partium relaxatio, sanguinis immediate ex vasis assectis pro fusio inde secuta , D levis hanc insequens suppuratio ullo sine incommodo solvent superstitem inflamn) Hippo CRATES aphor. Sest. a. aphor. 46.

83쪽

.sammationem. Ergo incisio summopero est lauia danda, temedia enim locum allectum non contingunt, & ex neglecta operatione subinde in gan graenam & sphaceium degenerat haec species, unde caries, ac reliqua te terrima mala. quae vix absiaque apicis digiti ablatione ad sanationem deduci possunt. Ad operationem ipsam autem quod attingit, duo momenta considerationem n Oitram concitant; ad locum nimirum & methodum ut respiciamus. Incisio nunc in parte graviter dolente vel ubique doloris sensu aequali, qua dolor primo premerit aegrotum , fiat. Semper autem chiruriagiae peritus caveat ne laedat urticulationem; liga menta enim vaginalia & annuli ligamentossi tendi nibus pro fulcimento inservientia, ii discindere tur, tendo e loco suo desiliret, atque seXio inde desolaretur: porro peri ostium supra articulos se ex pandens incideretur, pus in articuli cavum stillare atque corruptionem extremitatum phalangiam edera posset. Multo igitur certius scalpelli intrusio convenit intersistiis, membrana quippe ligamentosa noui magnum praebet praesidium tendinibus. Ratione sociautorum non exiguum versatur dissensionis ima portum. SA. An nulli puris parcere aueverat. o Cel. de FIA AN nec tendineS, nec arter as temperare necesse credit, ed lateris & articuli capsulae incisionem dissuadere conatur. p) Mihi vero nullo modo latus repercutit operationem, arteria enim dissecta indeque creata haemorrhagia non m

diorcri solamine aegrum in laetitiam conjiciet. Νita so l. c. p) l. e. pag. a18.

84쪽

si sponte clauderetur arteria, compresso ad sanis p uinis profusionem debellandam, jam sufficiet. Nervorum arterias concomitantium punctio dira mala edere potest, quae Chirurgus per nervi traii versalem dissectionem nec non anodynorum usum protracturn praevertit. Prope articulum necessaliam operationem ad latus instituere quoque suadet PLATΤNER. q) In hoc stadio topica venae sectio partisque relaxatio cegria incompressum modo liberat; latera lis sectio hi; conditionibus lucide respondet. HEis ΤER Us alterius lateris incisionem adeo laudat, nisi aegri post unius lateris incisionem dolores nondum mitigatos eise lentiant. r Methodus qua nunc in eisio fiat, inteo consistit, ut aegrotantis manum figamus, quae igitur tabulae seu alio duro corpore imponatur, ita tamen ut locus incisionis Chirurgo apte sit positus, tunc scalpellu nad os usque penetret, tali modo autem, ut vulnus in summo ct profundo ejusdem sit magnitudinis. Exigua inciso semper abhorrenda est. ideoque ad digiti longitudinem locum perforet

lanceola, ne tendo, autoruin assertione, transis versaliter se etur, vagina autem findatur, quae in transversali sectione clausa man ret. In ne.

eos laria ad latus sectione . transversalis longitii. dinali praeferenda est. Incisio satis sit magna. ne ex scilpelli punctione creentur ingrata mala.

85쪽

- -- 63& aegro molesta incisionis repetitione, praevertatur. Operatio haec. cutis, tendinosorum parti viii epidermidisque resistentiae, ac tensionis sensui addit colophonem. Quod quidem in nos est, doloris metum & sensum inter operationem mitigemus , quos per fasciationem compescere posse , audacter asseverat Cl. THEDEN IV q. s Anti brachium cum manu scilicet atque digitis, digito affecto illa in parte qua incisio fiat nudo remanente , fasciis amicire suadet, ac tali modo memorabili dolore experte incisionem s. fecisse, comprobat. Perpetrata operatione sanguinis effluvium haud supprimatur, sed eodem modo,ur supra monui , sustentetur. Ut in epta persequamur, emollientium anodynorumque protrahamus usu n, ct maturatio atque luppuratio tunc bene cedent.

Indicata interna.9 Quis est, qui rigor sum antiphlogisticorum usum hoc in stadiosum me necessarium non laudabit y generaliter quidem hare methodus egregie conducit; ad febris vero modificationem atque causam internam respicere, Chirurgo in re medica versato necesse esse, vix causa subest quare dicam. Dolor creat febrem, omnesque se-re excretiones turbat, bilis effunditur, transpiratio cessat, unde febris hoc in stadio vel bilioso - inflammatoria, uel mere inflammatoria urgere potest. Robu-

86쪽

s una athleticum corpus, meram, magiς Caco

chy. ni eum autem & choleri cum bilioso- instam iii atoriam modificationem exhibebit. Extra agri mei fines ararem , si totum harum febrium decursum cum cura des ribere in , sed necessaria tantum afferre mihi est con sinium. Febris igitur mere initammatoria usum nitri pudacem cum

mellitis & sapona eis veget ibi libus requirit. Uesperi autem , praemii Ia iussici rate venae sectioneoplata optimo cum i iccrastu si pra jam notata methodo propinentur. Ratione febris bilioso. in lammatoriae primo iapi a plae scriptam methodicam vehae sectionem disponat, tunc nata indicatione res luentia & evacuantia antiphlogi lica bdhibeat Chirurgus. Si ergo nausea, oris amarities, capitis dolor, appetitus hesio, praecordiorum plenitudo, lingua admodum impura adsunt emeticum praescribendum est. E contra .rio si Ventris dolores, bori, Orvgmi urgent, dor. sum atque crura dolent, Urina jumentosa cono spicitur, purgans antiphi 'gilli tam propin tur. Omnia haec notata signa si non inveniuntur, lingua sordida sicca, urina crocea apparent, saburram per salia media solvere necelle est, donec vel surs ina vel deorsum turgeat , di eliminaripodit. Calationem autem impendeat Chirurgus

in optatorum p scriptione ; in sordium enim pra sentia oc statu pletholico nullo modo in

usum recipi possunt. Ergo venae se filo, sordium. que electi O semper Opiatorum usum praecedat. Ceterum

87쪽

Ceterum axioma est practicum , ut m Optato rum usu, propter ventris suppressionem quam pariunt, clx smata ingerantur. Convulsionum atque spasnorum agmen hoc in stadio a tribus causis nutriri videtur, a repletione sc ilicet, nimia sensibilitate atque irritatioue Quando igi tur ple thorae symptomata atque innammationis

vehementiae cruciare apgrum observantur, Venae

incisio optimum exhibebit effectum Quando

sensibilitas urget optata egregie con Veiai Unt. Conquisiones autem ex irritatione nullo alici, modo curantur, nisi tolli vel corrigi possit irritamentum. Ideoque v. g. sordes biliosae, vel injuriae externae ct c. ad incitas redigautur, Bene nunc notandum , quod plutes harum causarum simul adesse possint, quo igitur medendi rationes conciliandae sint. Syncope aliquando superveniens, symptoma est spatii cum dc ut convulsiones pallietur. Ad haec omnia respectum habeat artis medicae consultus Chirurgus, nisi aegrotum suum de salute periclitari videat Indicata diatetico P Aere puro, refrige ratorio versetur languens, cibus ex penario exilium vegetabilium ii sum tur, potus sit aquosus, copiosus, refrigeran S atqUe acidiusculus. Ven ter continuo mollis tenendus de niti sponte ii scendat per clx smata provocandus est. Summam observet quietem aeger, α nullo uiodo animi affectibus molestetur

88쪽

IL Ssa ii suppurationis eura. Hujus stadii presentia ex puris confectionis signis generalibus & parvo subinde tumore facilis est cognitu. Iuditantia. Prorsus cum illa prioris speciei convenit causa immediata. Neglecta ex hujus stadii curatione varia aliqUando occurrunt teterrima accidentia, caries scilicet, in vagina tendinum manu ct brachio suppuratio & ubsce sus, tendinum erosio ac corruptio , atque carnis exsuperantia subinde, omnia praecipue merentia attentionem nostram. Ad eorum diagnosin & curam quod spectat, alio loco fusius explicabo. Indicationes9 Ut causam proximam tollam usi pus prosunde sub cute haerens per operationem exitum dare, atque tunc reliquam instammationem resolvere , necesse est. Prophylactico scopo non impeditum saniet enluvium adiu

vemus.

Indicata externa δ Ut in priori specie notato modo adhibeantur remedia externa. Incisionem scilicet exerceat Chirurgui, supra deseripta methodo & loco in stadio inflammationis, emollientia reliquaque in stadio suppurationis praecedentis speciei laudata remedia adhibeat. Dicta haec omnia a levi gradu intelligenda, dum tractaverit stadium inflammationis vulnerarius, ibique non secaverit partem, Hunc autem tempestive munere suo fungitur. ΕΚ

89쪽

Ex curatione neglecta mala illa accidentia Qriginem utplurimum petere solent. Pars aegra a suppuratione affecta vel sponte disrumpitur, vel nimis serotinus proti actam exerimus incisionem. Omnia haec mala proprios morbos, ideoque proprias suas curationes postulantes, constituunt; ct ex pure rei nio diutius, orta sunt mala. Facia apertura sanies conspectum nostrum primo

at tua git, ideoque de mala suppuratione primo mihi est disserendum.

In tendinum vagina, manu hrathio purulentia atque abscesus. Si ergo ex neglecta apertione plus iusto colligitur pus, ob tendinum vaginae firmam struct

ram , in locum minus ressistentem, vaginam tendinum nempe, vergit, atque per hanc ad manus volam quin & anti brachium adscelidit, ibi,

que phlogosin, puris majorem confectionem de abscessus parit. Signa. Ex negligentia igitur in parte aegrapulis colleclione facia. vel operatio instituitur, vel

ponte comminuuntur integumenta externa , sinniesque promanat, majori autem quantitate quam in loco aegro versari posset, nullum ex apertio. ne aegro infertur solatium, manus tumor scilicet non subsidet, dolorum agmen non minuitur, tandemque ex vaginae vel manus pressione pus

profluit; saniel collectionem a tendinum vagiana amplecti explorata voritate asserere Possumus. E 4 ete

90쪽

za. Ceterum, alia puris consecti signa 'in Vulnerarii considerationem trahantur , praeter fluctuati Os,em, cujus perceptio in tendinum vagina re sub palinuri apon euro si in tenebris vel a tu Irachi i tumorum abietivumque diagno sis nullo modo obscuratur, purulentia sub cute subinde

conspici, dc lluctuatio percipi potest. lndicantia. Caulam proximam in solidis porrigunt, dolor es tumor, in liuidis inflammatio oc puris collectio, quae ex suis signis cogno

scatur. Synastomata aliquando ex neglecta cura accedentiam copioso puris profluxu indeque oboriente enervatione, subinde partium adjacentium cori raptione & saniel in humorum masta resorptione continent Ur.

Iudicationes. 9 Ad causalein indicationem

quod attinet, purulentiae evacuatio per Operation m est necessaria,hac facta teliquam phlogosin re-1olvere & in pus convertere operas infigamUS. Prophyl ictice partium corruptionem, puris pro fluvium nimium de resorptionem avertamuS. Ergo re puris effluvium sine sat impedimento curemus , atque per remedia convenientia saniel

copiam atque corruptionem praeveniam US.

Indicata exterata. b Operatio ad funditus causam solvendam immediatam unicum oc praestantillimum exhibet axilium. Loco quo PUru lentiae a cute clausae percipiuntur signa, fiat incisi0. Si ergo spontanea ruptura vel Operatione iacta