Jani a Costa ... In decretales Gregorii 9. PP. summaria et commentarii, in duos tomos distributa. Tomus primus secundus

발행: 1770년

분량: 324페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

IN Tir. XXXIV. LIB. I. SUM M.

dicin & Anglicos. Et mn dubito vetustissimum verbum esse Galli miri vestae ani uni, quod eadem latina inertur qua antiquarin illud. Galloriam letis 'vel' de qua Arninianus Marcellinus, dic ta Hieronymus , notissimis i

a martyrii suam: Geno sae: Leusae ρMe.adtac veteri Gallorum riu a n ammtir ; 3c inde Banleuga, sive Banimva, vul o Bol-F, pro modo agri cuius finibus iurisdictio terminatur , apud Gau dum Vindocine semeri . 6. Iib. a. Veram autem ciuius vocis, tre ae , significationem & originem Primam, etiam hodie extare in linrua Germani a , me docuit glossari uim MLv um Germanicarum, quae extant ut legibus Auemanicis , Francicis, Rimacriis, & caeteris; in quo adnotauam reperio treugam , vel treugen , nihil aliud esse quam fidem; ut trema dicta sit a fide vicissim data, eadem elegantia qua populorum conventiones, pactiones, studera, Herodotus passuri vocat τας πί-σia foedera inde τα τινα misi σξα , lib.ῖ. Ima laedus Latinum , quod fidM E nius dixit, auctore Ua ne, a fide dimim esse recte quidem cenient . Sed alia notatio quaerenda sto fuit, quia placuit antiquarii abieribere foedus eum longo; sorte ut ab hoc noliso Liaere τι sedus fine. diphtongo, quod eit soadita3, dii linguerent, ut lego ia veteri glinari Dabis Lativo e quo senis in L. Senatoris. Miam. J. De ritu nuptiarum, reue Florentiai Libri alabent i S. maioris Miae, sit um corpora feceris, hoetorem non feri tri , quia se ia taurum festis Adtixit , ad est, in tantam feditatem. Treuga igitur apud bellicosissimas gentes Gemanicorum, Francorum, L nardorum, & caeterorum, qui ex Romani Im rii parietinis & tuleritat in Oecidente florenti lima regna excitarunt , nihil aliud eit quam fides data ad ce tum tempus de cessatione pugnae. Qua voce qui'ue utitur Georgius Codio Cumpalates in libello de os fetis Palatii Consons uomsitavi , ubi de Michaele

Palaeologo, quem ait secisse trisuam ad certum tempus eum Venetis, non pucem perferiam, ια --π- ολώαν, ἀλλἀ τρέ αν, quae verba definitionem re vae continent: quam & pauonam dictam a pausindo suisse reperio a Luitpranda Ticinens ἱn letatione Pausanas exigis, quas non te exstere, neque uox couc

dere νatis compellit. Trema igitur est pax imposecta, vel, ut Varro dixit induciis pax paucomm dierum , quam aliquando sequitur Mecta pax. Guibtamus Brito Aremoricus Philippidos lib. 3.

Treuga trium, quo pacis agant de se ree parte'. In hac amem rubrica de treusa er pace, pacis ninnen est interpretatio barbarae vocis: nee enim in hoc titulo tractatur de pace perseri , sed de induciis paucorum dierum . Guillelmus Tyrius lib. i. de bello ferro , de hae nostra rem' ga usa faciens: Iuxta paruis Dis i lMorant σ, ut pix, ytii vulgari verbo Dedigi dicitier, illibaria semaret r. Et obserra e licet Iine iure pacis esse spe 'cies tres. Prima est perfecta pax: secunda treuga, paucorum dierum paxi tertia securuas quae datur certis personis enumeratis in eo. ult. Me ram quibus adde 3 et de emerarum scientiarum studi et, ex Au: ηHi ea habita , C. Ne iras pro patre. Et aliquando certis locis securitas circumscribitur, ut in emni-Abiis de o disse , bis rarisienses: ., Nam n ιis dederant tranquilium , Matrona sumes idpiit alit, olito securum quod V itamγs. Quod ad rem isam periniet , summa huius ecclesiasticie pacis promessandae ne

242쪽

eessitas, in lamma omnium rerum perturbatione & discordia, ex historiae G

ta fide paucis repetenda est . . Jacta futile huius pacis fundamenta in Aquitania nostra, locupletivimus auctor eli Glaber Rodulphus & s. Franciae , cum cx prava consuetudine , quae tunc invaluerat, ipsis saeculi legibus eo Dentibus homines inerati. Nou ex jure manu tonsertum , seis mino se N . ,. D L. res raptas repeterent; injurias sibi illatas vindicarum ; caulas & lim telis regladiis discingerent; pro quacumque petitione pugnantes, ut Ag - us Lumn viis Archiepiscopuς loquitur . Hae de re ex profesta querela innituta ap Ludovicum Pium 'imperatorem & Regem ni istrum . Et in litic quoque discrimen succedaneis datis misiti et Clerici & Monachi venire cogebantur α moterrenis & transitoriis Ecelesiae facultatibuet, loricatae ac iri in gladios debacchain tantur: ut totidem verbis Petrum Damianus scripsit eps.' o. ex quib colligere licet, magnam quoque suisse in caulis laicorim ferri licentiana ; ut

non selum pro iniuria sibi illata; sed etiam pro amicis, proinus , Unatis . ai finibus arma sumerent, & ut, loquebantur, faidam levarent, hoc eu, inimi citiam . Et hae sunt quae in libris fodorum dicuntur eoniuration pro paro la: ea quibus rapinae, populationes, incendia , homicidia innumera ; privam tuis bellis unicuique permissis, sine auctoritate Regum tk Principum . quod merimitus adolescens recte observat ad formulas Marculphi Lb. 2. cap. IS. M vra in Falcetius in lib. Originum Frauciorum, cap. Des Cim altera. Cum igitur talis esset incidentis status, ut me ito quis posset eum veteri

Poeta exclamare: mo his vindietas , numen, που - μγ re a.

Ueratas gentes hoc decreto pacis, veluti quodam ea ine , ad manluetudinena& hiunanitatem revocare tentarunt Gallicanae Ecclesiae Paw;-m Ili te-itificame anno Domini iora. ut Sigeberim stribit in Chromco, libi delatas cae-inus ivi illa literas, quae monerent pacem in terra renovandam: re tunc cripolita luit formula, veluti brevis 5: monitorii Edicti, quae docet ad n privata bella potissimum Episcopos nωως Teipectum habuisse : rura ouiIloes nos ferar, direpta neu repetat, fui sa uinis , vel ' miliber o acidi uti n/me existius; penu oribus indulgere teneatur . Quod in publicis Consiliis an Epampis pro itum, certatim ab omnibus ad milium fuit; ut per manu scoporum, ait Glaber Rodulph baculum ad eastim ele mi , t ue palmis extrases ta Decim, Pax, Pax, Pax, unanimiter clamarent ; ut curi veluti sim Perpetui pacti de eo quod spoponderant inter se & Deum. h que 1ummo neficio pacis Galliae provincias mirifice recreatas, aurei saeculi faciem relum Dis, idem auctor narrat; hancqua pacem per quinquennium obie Tm: te tamen Geraldo Cameracensi Episcopo, qui singula Decreti v a eaviii ad tur, oc bella tam privata, quam publica permina esse contendebat , ut big berint scribit, Ec latius Chronicum Cameracense cap. 27. & 52 4 Sed Gersdi sententia tandem praevaluit;& gliscente, ut fit, innima rerum libertate luxuria, facile fuit ad pristinos mores redire r coeperuntque vrano no ibi hoc seluti Hirygios modos incinenta tibicine , rursus terram an in lirii Sere, irritatque facere solemnes sacratae nacis conventiones . Ait Domini r i. in Aquitania Epistori nostri recentarunt, ut idem Riraalpnus --

243쪽

primo paeli decreto ita temperato, ut eunt pem serue malitia impossibile esset durae frontis homines a solitis certaminibus revocare, iis saltem parcerent dis a sacris & temporibus. Sunt & in hanc rem I vonis Camotensis aurea verba in episeola M. fecumdae Edit. quae tota. 6 de hac Neva Dei constituenda: Expe-mmes, limit, a vobis meliora viciesrea saluti, toleramus imperseetionem v Mam, dissimulamus ἐά piorem.σ eum abundante iniquitate sanare vos peris die inqueamu , malumus infirmos o foetos vos habere , quam penittis mortuo. RMamus igitur, e secramus , ut saltem hos quatuor ales , ibus Dominus G υator nsis med alia faturis . nora evidentius operatus est , pacisce firmiter habeatis. Addit & asia multa in eamdem sententiam , qtiae nimis v m habuisse, in animo illuit rissimum Cardinalem BVomum, infellis si iis irruentem tu hoe Gallicanae pacis decretum, tomo 2. . Mi. Aut , inquit, hoc pros durorem loquitur de his quae ab hominibus iniuste Ont, o dixerim ea , ibu inque diebus es prohibenda , a peccatis omes mes esse festandos ς vel de his m ilicite fieri missunt, tMne qua ratio videtur , ut dictis diebus ab his homines αδ-siπὸ.M. milis est obiectio glossae, Panomitani , Felini, & aliorum qui in

hune titulum scripserunt . Nec potuit vir magnua in m moriam revocare ipsos

manos Pontifices, quorum cautam agit . hanc cisi canam trevam in omnio be christiano observandam esse Lepe constituisse : quod merito quis raeensere potest inter . Ullucinationes, ne dicam sphalmata, magni operis; haee enim o lectio non tam respicit Francos Praesules, quam Romanos ipse; pontifices.

Sed huis respondere tam est in proelivi, quam imber quando pluit; vel exum relatis ivonis Carnotensis verbiς : vel ex his quae ex historiae fide diligenter praemunivi de illicitis bimis, bellisque plus quam civilibus, quibuet Gallia mitia

ae luabat. Haec penituς tollere prima iacis Areto tentavit Galliona Emesa; - cum male cessisset, hoc saltem levi remedio inveterato mubo medicinam facere coacta fuit, & generaliter inter Christianos etiam publica bella potius permittit, quam probat Eeclesia ; eadem e quantum potest cohibet & rei ringit. 8ua plane mente Innocentius Il. in eodeni Concrito Romano,.quo hoc tris allicanae decrerum omnibus proposuit observandum, odiosam illam & mortiti seram Ballillariorum, & Smittariotan artem, adversiis Christianos & Catholicos exerceri vetuit, m eo. . . infra , De SasIuariis. Cuius inscripti sic rei ituenda est e Iunocautius II. m Concilio Romano quo hoe treuvae Gallicanae decretusti pro Bit: haec enim arma ex quibus maior pemicies, saltem prohibenda, & acervicibus Christianis amandanda me censuit . Odiosam autem artem vocat , quam & quibusdam cordatis Principibus displicuisse constat : hoe enim nominglaudatur Cinradus Imperator, in Poematio quodam vernacula tingua conscripta, quod hoc genere milii iun, qui ex insidiis potius , quam vero & legitima marte pugnant, non uteretur . Digna prosecto vox generosi viri Beruandi Gusticlini Franciae Connestabilis, sub Carcilo V. adversus eos qui eminuς , non comitius pugnant, adnotata in gestis .e usdem, veteri Francico idiomate conscriptis: Ma dii .IUι-il de Disi , qui ρη ter , aetii fera de trame ni euer ; ear onques homma Mi ne le mmrpens . Et notatu dignum est Francis nostris vera v te bellisa , indeflexo per omnes aetates tenore conspicuis , Ballistarios istos diu suista

incognitos :.quia cibi ervo ex hii Guillelmi Aremorici versibus lib. 2. Phili λύον , ubi de Bovinensi pugna, quam seliciter Philippus Argustus adversiis Fὶ dres pugnavit Diqiligori ia icti

244쪽

Res erat omnino, quid Ballistaritis arcus, .

Ouid mutua siret, nee habebat in agmine toto Rex armis quemq-m sciret qui talium s.uti. Rotarii , viris sanguinum , iunguntiar Ballisiarii tamquam detestabiles, in m. μου. infra, Ne Cierici vel Monachi negotiis ocular. se immisceant. Quod dili- sentius eonfirmandum suit ad veram interpretationem d. cap. t. De Sagittariis ;nequis forsitan temere fidem adhibeat ver is strophis , quibus vir pius &divi Iurist sultis insultat. in Di istionibus maricis, ut adstruat in d. cap. Pontificem respexisse ad nestio quos magicos &-diabolicos Sagittarios , quos auctor Mallei maleficaram stri Ut solet i pacto se se daemoni addixisse, ne un- ruam ab scopo ad quem collimabant, aberrarent. Si hae e suit mens pontifici Nuitur Pontificem , qui hanc Ballistariorum artem inter Christianos tantum A Catholicos prohibet , pacta conventa cum daemone eonfirmare , & salutis animaeque dispodiiun permittere, si modo res agatur in mecem infidelium , &Ecclesiae hostium. Sed donee vir doctus eum Iurisperitis in gratiam redierit i nobis interim de pace tractantibus quaerenda nova ratio est conciliandae pacis inter illustrissimum Cardinalem Baronium, & Gallicanae Eeclesae Patres. In spetit enim iterum, &censeris vices agitet Demus, inquit, haec ed. pia O sancta ; tamen dedecoris tabeos vendi funt Epistori GaIliconamin Ecclesiarum , quod Me δε pace dec

c utilia Apostolio Siae obferiar; disernerent . Ad hane obiectionem respon ex verbis Ivonis Camotensis, quem constat fuisse Romanae Sedis auctoritatis in

Gallia desenserem acerrimum ; se enim ille epi la D. Edit. a. in

non in communi lege sancita, pro eommtini tamen utilitate ex placito G pacto

civitatis ac patriae, Episcoporum, o Ecclesiammi es astrictitate firmata.. Unde judicta violatae pacis, secundum pacta Ο eontentiones quas tinaquaeque Ecc saconsensu parochianorum instituit , mod Pari oportet r quod si partes ecdiciliationis inter summos Principes merito summa sedes sibi vindicat , quae invidia est idem licere Episcopis inter iubditos parochianos e quod Juris Pontificii interpretes antiquis Caninibus datum esse F piscopis certatim hoc loco notant ,

his sere verbi continuationem huius tinali conficientes : 'ia ad incluta Episcopi pertinet dis indantes. ad pacem reducere , ideo subiicit de trediga . r. Te, quia & ad inicium saecularium Iudicum pertinere Bariolus. notat in L. ο arsit, A. De octieio Prodis. Et in hoe regno orta distordia vel eontenti me, lebant ludices inter litigantes, &, ut moras erat, digladianto, uregas dare& constituere, ut in lege Longobardorum lib. r. iit. De re usis Sed rublatis tandem his privatis pugnis auctoritate Regum huius teritae familiae, datio haec trevarum sumata suit . Et hoc est quod notat vir eruditissimus Antonius L sellus in Insiliuitenet Iuris Confuditidi mrii. lib. 6. eap. r. It ne se donne plusueve ni pa ix entre les hi is Δ Ros, mair on Io met en r assurauce o fau-vegatae ut non mirum quoque sit si haec troa ecclesiastica, cessantibus causis de quibus supra, , rogata tandem sit.

Sed quia obiter dixi, hane suisse saepe confirmatam a Roman in Pontificibus, id diligenti ut probare lebeo . Non longe ab anno supra ex Glabro proin to, seJeliat in cathedra petri Leo IX. quem Gallicanam hane pacem e fi masse docent haec verba, quae extam in fine sormulae pacis Principum Aliatiae, quam

245쪽

.i inlit beatus Rhenanus lib. a. remm Germauicarum: Et ue tam utile, tam facta . Ianfitim pacis decretum odiose uettisatur, a Saeerdotibus dii genter cadeatur . erρtita Leonis Papae Muno sancitum es, id est, e o publice proposito confir-imn ; onflis Dominicis diebus cousantis doceatur p G semper tu quartae feriae vel pera pacis adventus eum sonitu ea anarum publice indicatιν . Sed videtur Deeretum hoo Leonis, O fuit ex familia Conalium Aspumistam, proprie peritinere ad Germaniam tantum ; quod deinceps generali epistola decretali cor . firmavit Nicolaus i I. eam Illi 23. q. post Nicolaum V m l I. in Concilio Claromontano, ad'quod tertinet locus Guillelmi Tyrii rapra notatus. post Uri hanum Innocentius II. in Concilio Romano, ut jam docui. Et tandem Alexam des III. in Concilio Lateranensi, ex mo sum mest east. i. hujustit. in cuius contextu hare verba liquida glossi non intellexit. Nullus , scilicet Episeo ς,

est , inquit glossa, observet. Sed confirmare illo loco nihil aliud quam subseribere,

Qt, ut.loquebamur, marra mpria confirmare, ut in iliano proclamatieris Caroli Regis adseros Guellisonem Archiepist optim Senonensem, vulgo G auelon: Gtieli in re em po t actam Dit, ut Episcopi qui mihi fidei promissa debit res eram, o constitim atque ati vilium inanu propria cemfira tum ferre deluerant, desce t. Et in veteri fragmento Hsoria Aquitanicae': φώ lsamentum confirmare jussit, o firmaveriant inambus propriis, quorum nomina hae funt ut omittam alia in numera . Hae subscriptiones ideo manufirmationes dicuntur in Capistili, quae Rex Carolus legi Salicae inferenda praecepit, loco in hanc rem insani : Ut poputas interrogetur de capitulis quae in Daee που ter addita sunt, o postquam omnes με sensertur, suffriptiones , vel mani firmariones in ipsis capistilis faciam.

SUMMARIUM.

REUGAM, vel pacem , de qna titulus superior . nihil ali esse quam pactum , placitum , & conventionem jublicam doctu , ex verbis Ivonis . Et nomen ipsum pacis a pactione deductviri e Ulpianua ait 4n L. t. F. hoe sit. In hoe vero titulo consequent' ' tractat de privatis pactionibus t iis enim plerumque interlsa initia iudiciorum, de quibus in sequentibus titulis dicturus est , controveritae fini imponitur . Ideoque aptissime praemisit transactionem , id est, speciem pamqua terminantur controversiae , secutus ordinem pandectarum & Codicis . ses casione capta generaliter incipit tractare de pactis ; a genere enim facissim pervenitur ad speciem . - . . Sed observandum est, pactum ipsum, quamvis si genus Mactionis, rasi M legis , id est , pacti quod in eontinenti eontracti rus adii i- , esse tam speciem conventionis . Vinventionum enim duo sunt genera., eontrarius pactiones : eonvenire enim dicuntur ii , qui nmotu eo hendi, pacis vel tr inendi causa , ex diversis animi motibus ia tisim eonsentitust ζ's

246쪽

ire dicuntur ii, qui ex diversis docis . in unum veni , L. a. Me tit Unde Convenia dictos fuisse divus Hieronymin scribit. in GA ad 0Ms Vigilantiam, quos, Cneius Pompeius edomita Hispania ad arium- redue stilinans, in Pyraeneis iugis deposuit , & in unum oppidum congregavit; URE & Convenarum nomen urbs accest.

- νύ m est conventio nuda , .la , . sinplexi& pactam nudum dicitur , et1H -tummodo passimi est, nihil alitia quam pactum , tum iesum . e stema qua elegans Poet Gratius in Carini in is venatio,ia dixit: -

. Rem sim homi-. - γ . Ubi nuda virtute, id est, sola alatine, ut eruditissimus rimebus oposuis e &Tenullianus in fine libri δε μοῦ ript/-bώs admissus hine vis, impium quemdam haeretisum Briantium dixisse refert , Christum tantummodo homnem pDeum autem illum negasse I Spiritu quidem sui inatum esse ex virgine, sit hominem solitarium 3c nudum . Ead forma dico passita esse selitarium& trudum, quod placit, fine, stetit: nudam voluntatem , quae tum proprio non mine careat, non convertitur in mutuas praestationes , ut loquitur L. In eon modato , ii ima, U. Commodat-.

Pia tam igitur nihil habet nisi eonsensum, & eonventionem, ut aliquit detur stet fiati nam si conventio nomen proprium habet, ut emptio & venditio, eum similibus. ; contractus est cerim & nominatus .: si vero cauiam , id est, datimem; vel lactum ; est eontractus incertus, & innominatus, quem Ius Civile primum agnovit ; data actione tiaturali, id es , condimone ad repetendum id quod datum es deinceps data quoqM. actione civili praestriptis vel , advel sin eum qui ex parte sua contraream non implet. Quod non obtinuit sine eot tro a , ut colligere licet ex L.7. in μι-ipio in. De pactis. Mniraginaturalis facile poenit dandam sese actionem ad repetendum id quod datum est; vitas civilis vix suadere potuit dari actionem ad mutuas prati Miones, quae tantur omperere potuit ex ecntractibus qui proprium nomen hes t. . obtinest a L in his; quae reximitate quadam im me contractibus no-hninam, ἡ,mum esse actionem ei vilem, compositam ad limilitudinem ammis quae eompetit ex tontractibus nominatis, L. Naturalis, G. De praescriptis et. tis . Sed pacta nuda regu ter omni auxilio destituta remanserunt , exceptis qui rusdam quae lege commarentur. I. Legitima, E. hoc sit. Cetrier ut munmtur sola aequitate natinali , ex- riori aequum visum. est ea in in xi datis excepticinibus. G p agitur, dis revilariter neque Iure Civili, me iure Praetorio dantur actiones. . Sed quaeritur an idem dicendum si de Iute pontifieio , quod vestigia sibi, quitur aequoris naturalis ; cuius moderamine ambiguas , inique legum diversis interpretationibus titubantes eausas esse tem randas , docet ipse imperat, in L. 3. C. De ι ras qua liberis. Et eum nihil humanae fidei magis e gruum fiemam pacta sex re, hoe t in insuper habita ratione subtilitatis suris Curitis, ex quaeumque iusta pactione actionem non esse denegandam, ex aequitateri ficia quidam censit. Cum enim hae parte velini impertinum sit Jus CL vae r hune des hi -- videtvr livios Pontificii Iuris, enim

regula normam recte vivendi praebet, & quod dillorrum est comi ,- ean. R- , instinet 3. in quo obiter animia into corruptam lectionem in omnibus exea .

247쪽

Has igitur pactiones quae pertinent ad caulas Ecclesiae, iura privilegia realcies allica, hoc iure omnimodo ita confirmari quis merito dixerit, ut .dversus eum gus missis non stat , agere liceat per modum querelae ; neque enim de emetis & Llemnibus actum iitiis constituendiis admodiun solliciti sunt Pontifices , cap..Diles , infra , do iudiciis. Sed non ideo ghneraliter definiendum est, ex quocumque pino inter saeculares habito super m. temporali , Ius Pontificium dedisse vel proposuisse actioneni. Et remanet hae in parte auctoritas Iuris Civilis , quod temere non admisit ex quaevmque & simplici voluntate cives R mancri astringi & obligari posse ; eertosque modos constituit quibus obligatio contrahitur : nec ullus extat in hoe iure t m quo haec sententia confirma possit liquido. Nam quod asserunt ex ean. Quicumque Episcopi ia. q. a. ex tan cilio Toletano I v. ad hanc quaestionem non pertinere plusquam manifestum est. Neque enim quaeritur de vi δε essinu placiti, vel pacti; quod quamvis nudum sit , tamen scriptura confirmatum omnino validum est Jure V isigottorum, quo tune Hispania utebatur, Lib. 2. Codicis Visigottorum , tit. uti. I. 1. & s. ex quibus locis explicandum est quod ex lsidoro Hispano resertur in cap. filium , infra, de verbariam Anis Sed dubitabatur utrum rem ecclesiasticam , sussingii eapsa ab Episci Iu missam, possit Episcopus transferre & alienare ; quc. Concilium permisit Uu sa cognita, id est, causa delata ad Concilium pmvincialet sic enim verba haru' accipienda lunt, Ita ut ad Conrisitim provinciale deferatiar, ut eorsem convivemria confirmetur; id est, ut consensus Epistoporum, qui rem ecclesiasticam si nare volunt, confirmetur auctoritate Coneilii. Conniventia est consensus, caem

eiu δὲ-ter . notatis a vit' erudito ad hanc epistolam. 'Ex his apparet, ridiculum esse argumentum quod ex δ. canone ductum est teiusdemque farinae est quod addunt ex eam. Iurament. 12. q. s. Deum non fac

re disseremi a inter simplicem loquelam , & jurammmm ; qiis de Evagoris viro liso scribis Itocrates, loco notissimo ; & de Theo do Comite Campaniae divus Bernardus episeolo Theolaido Comiti. dem est simpliciter direre , rare, quod & verisIimum esse jure Civili D. Criaci ς docuit OV. lib.ΥΣ. ea 7. nullam eae ditarentiam eonstituendam inter pactum nudum & tunum diuui neque ex piatia, neque ex iureiurando Iure Civili actionem dari .. Cm rerum hujusmodi dicta , quibus porsectio viri boni & Christiani describu vim quidem habent, ut Theologi dicunt, directivam, sed non coactivam . Sed iterum insurgunt , & instant ex iureiurando Iure Pontificio dari am - mr eruoi ex pacto nudo, quia Deus non facit disserentiam.' Respondeo Pontifices quidem violati iuramen 6, & periurii sibi atrogasse veluti extraordinariam

mmdam cognitionem ; krsitan ,exemplo Pontificum paganorum , quos de per iuris mgri me vir ductus pisat, ex his Plauti verbis in Rudente a Tu ne muri- - μυurio es . quae tamen verba alitis esse accipienda docuit vir elegans Aeruditus, Jacobus Gutterius fib. a. de verrei Jώνε Ponti iis , cap. D Sed baec e

traordinaria cognitio, de qua in cap. Metit, iusta, de /Λdici ἰs , vap. ulu

248쪽

XXXV. LIB. I. SUM M.

competent/, m v I. a Principibus saecularibus eonstanter demerata, non est remeare retrahemhi ad pacta nuda . Neque ullo loco pontifices sibi a gant tionem fidei violatae ex pactis nudis, vel promissionibus temporalibus: nee.ada mittenda est haec prava quorumdam interpretum lententia.

Quam etiam absurdum sit vulgare illud a sumentum, Ponti sex debet eom Rere de peccato, & consequenter de omni tu lo & iujucto, docet auctor instignis libri somnis vi Harai, ea r ubi recte probat, male Pontifices pereon ἡ--ntias matrimonii, cognoscere de dote, ex eap. De prudentia, infra, δε don, mmius inter virum o Morem , cum promissio dotis pure & mere sit pactio temporalis . Et valde notandum est quod observo ex veteri annotatione Tam

i veterri glos aphi, quae extat in calae' III. Gltictionis , teste Antonio Aim lino, Archiepiscopo Hispaniens; hane decretalem fallam esse & sup iliarem: quod se accepisse Tancredua ait ab ipso Pontifice Immentio Ili. concludamua igitur, pacta tantum quaedam ecclesiastica hoc iure ecclesiast eo ita eonfirmari, ut querelam instituere liceat de observatione pacti apud Judicem ecclesiasticum : & hoc ius in causis tantum ecclesasticis prooedere posse, 'madmodum qii H eodem Iure Pontificio , contra regulas Iuris Civilis induactum est in testamentis ordinandis, cast. Cum esset, eap. Retitum, hora, dot stamentis; ex mrate veterum interpretum, adhibitis integris De et alibu: , t cum tantum habet in causis ecclesiasticis . Nam favore piae causae testam nia figioserum virorum confirmamur, quamvis omnia solemnia Juris Civilis nissint observata : qaod vetustissimum esse Ius Ecclesiae Gallicanae observo ex Con-eilio Lugdunens, celebrato anno L Guni liramni Regis, anno Domini ue o. MIpecialiter Raruentes, ut etiam si quorumcum e re toforum voluntas nec ta- βmplicitate , aliqMid a legum freti laetam Orine vino fuerit discrepare ,

pitis ci diri . in his enim omnibus quaestionibus inre ecclesiastico discingen-ssis, Greg/im IX. ait se lege Dei, non lege seculi vivere, cap. Filius, i et, de resamentis. D. Hieronymus in Epitaphio Fabiolae: funt leges C

suris, at a Chrisi ; aliud Paulus uso , aliud Pa manus meou. Summa superiori; disquisitionis haec sit , tam astus viventium, quam actu defunctorum, ut I 'uitur L. Mit. U. Commusa praeae oram, de s deficiant salemnia Iuris Civilis, in catas ecclesiasticis hoc Iure Pontificio omnino confirmari. Sed antequam discedam ab hac visione, vellem maxime studiosum observate Juris legum , ut caeterarum rerum , vicissitudinem: non selum in testa mentis , sed etiam in pactionibus . hoe aus Pontificium moribus quoruni Luri pinvitorum reemum laisses ut Tolosanorum , & eaeterorum , apud quos duo vel tres telles sui sciunt in testamentis. Et pactiones plerique ratas esse voluerunt , addito tamen vestimento quodam ex mente interpretum , ut puta seritimum; ut supra docui ex veteri Iure Hispaniae. Imo novo lute, quod in em m regno obtinuit ex lege regia , ex quκumque pacto nudo datur actio, ut docet Fortunius Garris ad ωρ. r. hoc nosero tit.

249쪽

chis cap. χα Iib. s. Hi νἱae mme ι Ecllesar Mansis Quinta praefato Praefuia delegavit, eique, in praesentia flatilium si mrum tigati de more instimram cha tam fecit. Nee aliam originem habet noti ima regula Ta Iliomim nostrorum D P a inusi par se hau da present insertiment. Ad hane quoque fictitiam traditionem pertinet eam 1. fuma, δε consuma ne, ubi seotatio dicitur, quae rit gleba desiimpta ex sui quem quis donare vult, ex Consuetutare Daciae . Ad quam scolaticinem valde pertinet quod lego inveteri glossario Arabic Latino: Seotica dicta, quia eirca Codicem terram op νiat. Alii eam Horium vocant, nos vulgo 1 dou . Eademque, opinor, formas tulium , glebalis sinctio , duobus locis apud Matthanim Paridem in Hibiti

Sed ut breviter persequar caetera quae ad hune titulum pertinent. Primum an notandiun es , pactiones omnes pendere ex e sensu eorum ad quos res pertinnet i quem aliquando praestant ex postfacto, ratum ha ntes id quod gestum est, eap. 2. hoc tit. Secundo, non omnes pactiones hoe ius firmasse; & hae iure imitari Ius Civile, quo turpia pacta , rei turpis , aut impossibilis , nullam habent vim, ut G orius ait cap. iat. β. i. hoe tit. Illicitae quoque sunt pactiones pro rebus spiti tualibus obtinendis, d. cap. ult. In 'inci nec valet pactum, qua quis pecunia accepta liti super beneficio motae cedit & renunciat , cap. q. hoc tit. quod quomodo iccipiendum si, recte glossa in diao cap. & in cap. missus, infra, de simonia, distinguit . in cap. 3. dicitur pactum retia in eo .cessione bet ii habitum, ut post mortem eius cui concessum est, quidam n minatim succedat. tri cap. 6. pamim appositum in ipsa eoncessione , ut beneiacium accipiens maiorem pensionem, solvere teneatur concedenti , rejicitur . Incv.T. Dium reiicitur, quo Regulares Clerici, vel Saeculares, derogabant par chiali iuri alterius ricletiae, paciscentes uti quibus domos locabam, vel seuda concedebant, eis decimas set verent, & apud eosdem eligerem sepulturam.

AD T 1 T. XXXVI. De transactionitas

est enim potius ἰquam cpnimbis, & a contractibias nominatim separantur transact nes, duc iras locis, in I. Contractus, C. De fide inprumentorum, si recte legatur , & intelligatur apposite o Igitur post titulum de pactis datur titulus de transactionibus. ad quem primo loco quaero quid sit transactio : secundo, quae sint peilonae quae pessunt trani gere: tertio, de quibus transgere liceat. Transactionem jam coepi dicere esse pactuin, non eontrastam. Sed quemadmodum donatio, ad quam aliquando proxime accedere videtur transactio, non est contractus, nis ei negotium aliquod immistium sith L.Senatus, Finmmis causa donarimtibus . Idem quoque dicendum videtur de transacti ne i L. Cum nota, C. hoc titi ut generaliter dicimus pactum, cum subest causa, ad est,

250쪽

datio, vel factiun, eontractum esse, L. Iuris Gmtium,si. De pactis. Ex transactioris initur regulariter, ut ex pacto, datur exceptio qua inefficax actis advolarii conlutuitur: siliquando ipse iure extinguitur omnino amo,

si sebiiciatur Aquiliana stipulatio, L. 4. E. hoc tit. Pacta fiunt variis ex ea sis , sed plerumque donandi , vel transigendi causa, L. i. d. He rit. Et recte

D. Cui acius transactionem , & donationem ait pactorum potius este causas , quam pacta. sed plerumque transactio accipitur pro PM transfigendi, vel decidendi eaula interposito ; est enim pactum de re dubia, & lite incerta, d. L. i. Nee proprie est transactio nisi ali suo dato, vel retento , L. Transaelio nullo , d. eod. eap. Super eo , hoc sit. Sed generaliter Papinianus trantactionem linberalitatem vocare videtur in L. Cum Aquiliana, si Me tit. quae sit litium doeisis r & s lites remittantur dato aliquo , vel retento, vel promisso , si qua dammodo liberalitas quaedam , quae proficiscitiar a voluntate hominis a litiis abhorrentis, ut M. Tullius loquitur . Proprie quidem plenissimeque liberalitas est, si res certa & indubitata remittatur, nullo dato, vel retento, vel pmmis si e sed non est propria, plena, & verae liberalitas , si de re dubia & incerta agatur; & procedat transactio dato aliquo, vel retento, vel remis . . imo casu mprie donatio est, quae oppimitur transacti mi, L. QMidam, T. De drauatinaeibus, L. Ex conducto, Papinianus, A. Lecati, L. Tutores, j. Abeo, F. De adminisera tuti L. 7.C. De rvtidianda vel absenti heria. Secundo caluproprie triniactio cit, nec dici potest donatio. Et tamen aliquando trantactio, quamvis separanda sit a donatione, nescio quid donationis admi illam habere viis detur; si non tam decidendi, quam donandi & diminuendi causa interponitur quot ex negotii qualitate deprehendere licet , & inde quaedam transactio Eleganter fieri Ateii ut diminuenet eausa in L. L eius Titius, j. ult. U. De admiani batisne tutorum, ad ditarentiam transactionis quae decidendi causa interponitur: haec proprie transactio est; illa improprie, & quodammodo accedit at do nationem. utraque denegatur procuratori etiam senerale mandatum habenti, L. Mandato, si De Pre ratoribus ; cuius perspicua haee est sententia, man to generali etiam transectionem decidendi causa interpositam non . contineri. Quare ait etiamὶ nec enim haec particula in .d. lege otiosa est. Respondeo hoc liquido velle Modestinum, non solum mandato generali non contineri transactionem donandi, vel diminuendi causa, quae sine ulla dubitatione Procuratori generali non permittitur : sed etia, transiuionem decidendi causa, quam esse permittemdam tentari potuit . D. Cui acius admodum juvenis, ex d. L. ticia Titius , M. ult. dictam legem Maudato , emendandam esse voluit , in Fae tit . Instittit. De reti divi ne. Idemque contimare videtur in recitationibus ad reo ins Paul; . Sed virum mmum agnovisse veram esse sententiam quam pro . posui, sonstabis ex lib. a . O . tap. 3 . Transactio igitur froprie est , controversae vel litis deciso, cap. r. hoc tu. Et recte tri iudicatae eomparatur in L. uh. F. Manduis. quae finem causae im-

te Iudie. delegati, L. r. U. De iussicata . Ideo , ut ait d. rap. i. expic s s taeteris, quibus Interuiue litigatorum confirmari potuit , sola pactorum habitorum pagina validum perpetuuntque robur obtineat.

SEARCH

MENU NAVIGATION