장음표시 사용
51쪽
denariorum, hoc est argenti pii stulati iudicetur, ex nostris h)po thesibus valeat nostros asses hoc cst denarios, sequitur talentum argenteum nostris Francis 33s aequivalere, qui faciunt au-
reos nostrosilis , quorum nusquisque sit allium. Erit ergo talentum argenteum in nostris assibus,67oomassium,atque ad aene
Cum autem nesciamus an siclus aureus eiusdem esset,ac argenteus ponderis, an vero leuior , ut instar aurei nostri qui a cis a genteis aequivalet, etiam siclos valeret malim alios omnes in ea par
te sequi, ut sit eiusdem ponderis, siclos argenteos valeat, sitque roxime eiusdem preti cum vetere Iacobo Anglico, qui nuc e Pr ictae declarationis praescripto, pagina 33.Francis 3 commutatur. Quanquam, ex nostris hypothesibus, nouem Fraiacis α assibus, quemadmodum pistola Francis 64 6 assibus commutari debeat. Si clus igitur aureusa Francos, donasses dotalentum aui eum Oozzo
Francos vel aureos I3 Co valet. Celebris est centum millium talentorum aureorum, argenteo-nim IOCOOO scripturie summa , quam pro tenarii fabrica Dauid
Argentea 33soooooo respondent. Non est autem quod alias summas longe minores expendamus, cum id ab unoquoque fieri commode,& omne aurum atque arge tum tam Dauidicum quam Salomonicum ad pondus, desinagmiud nem cubicam reduci possit talentum enim crat pondo librarum nunciarum , drachi harum 6,S 4 denariorum, vel O oo granorum, quod monetari efferunt per i 7 marcos, tres unciasia denarios. Tantiim addo AEgypti equos tunc is siclis emptos fuisse,&equorum quadrigam 68 Francis, hoc est 6o siclis 3. Reg. c. IO. V.29.Vim de potest institui comparatio nostri commercij, nostrorumque pretiorum cuin Hebraicis illius temporis. Cum autem maximas summas in Gallia per miliones exprimeres leamus, milio librarum, seu Francorum argenti talenta49 cum i7o Francis complectitur , quapropter annuus Galliae reditus, qui hisce annis centum miliones superauit, talenta et 'go cum Francisci ooo exaequat Hinc possis comparare reditus Regis nostri cum reditibus Dauidis QSalomonis. Exempli gratia Salomoni quotannis 666 amri talenta et Paral. c.'. .i3 afferebantur, quae iuxta supputationem praecedentem, noctu is aureis 892 oo, seu Francisa 6773a oo aequi- ualent; quae non faciunt tertiam partem reditus Regi hoooooooomilionum quem tarpen non solum exaequare, sed etiam superare
52쪽
ideri possit Salomonis reditus, si reliquae summae, quas a diuersarum prouinciarum legatis,&a Regibus negotiatoribus accipiebat, ut
vers. I .docetur, praecedentibus talentas addantur.
Quanquam haec summa plerisque tanta videtur, ut talentum maia lint pro siclo tetradrachmo sumere, quam procloo siclis: sed cum istius notionis ne quidem vestis lima e scriptura producatur, non est quod eam sequamur. Dissicilius est agnoscere num fuerint duae siclorum apud Hebraeos species, communis didrachmus, d sacer tetradrachmus quod tanten multi asserunt o LXX. autoritatem qui sicliun appellant AI πχι si, ut Genet.23.13.Λ. alibi videre est, quos ad Alexandri pondera respexisse aiunt Atticorun dupla , quorum talentum Hebraeorim talento arquipollens Doo drachma Atti-ςas, hoc est 3oo lictos, ut Hebraicum complecteretur adeout siclus Atheniens stateri aequalis fuerit. Vt autem demonstrent fuisse duplicem siclum aiunt dimidium siclum Exod. 3o.i3. I annuatima singulis tributum, fuisse quidem dura idium habito respectu ad siclum sacrum, sed integrum Regi ponderis, quod a Re . I . V. 26. ducentos siclos, quibus Absalonis caesaries aestimabatur, Septuaginta viri per centum siclos verterint, puta sanctuarij. Cuius sicli tetradrachmi mentem Nehemiae IO.32. pro annuo tributo pensitatum;& quadrantem . Reg. 9.8 Chaldaice inean hoc est drachmam,& vigesimam parteen Exod.3o .i3. quae est quinta pars drachmae legimus. Sumitur etiam Keseph Gen.2o .i6.pro siclo, sic
enim vertunt LXX. a. Reg. I 8. D.
Mitto alia nomina quibus siclum appellant, ut argenteum Math. 26.is quem Eusebius staterem appellat Avius quarta pars, hoc est
drachma, Lucae IS. 8 commemoratur, Romano denario aequalis de quo Matth. 18.22 ut pars dimidia Matth. II. 27. Mitto praeterea nummos aereos tam nosi ros, quam Iudaeorum ascsulum, quem aliis partem sicli, alij duoidium. licii valuisse putant,
de quo Math IO. 29. Quadrantem allis forte vel sollis vel oboli Math. . 26. ΠΠlrit tum quadrantis dimidiu habes de quibus viri docti serie disteruerunt. Est d mmas. Reg. o. 17. quae centum aureis a Parat.'. I 6. aequi-pollat, quandoquidem illius loci tres avi eae minae sunt huiusce loci
Omitro nummos alios in scriptura ustatos, de quibus fusissime V seruS, ut et ira, mur i. Reg. 1. 36 qui sit eiusdem a Gersi, dc Chaldaeoriam ah valoris qui nuinmus sim fuerit obolus ille qui par dicitur sicli viil estna,illiusque pondus , iuxta constantem Rab-
53쪽
binorium sententiam Ut 6 granorum liordei clariam est nostri h 'pothesibus isse pondo granorum nostrorum 6, si quodlibet hor-cdi granum unciae nostrae seano aequi ponderet, uti reuera contingit multis hordei nostri granis,quae factu aequipondium cum granis tri rici, scutrumcnti, quibus antea lectis unciae grana comparaueris. Notatu vero dignum est Gerab iocis., granum, o Vel , deduci posse, quae omnia, veluti H .im Graecorum, quidpuam minutissimum
lignificent Hinc de pauperrimo dici solet, nequidem eum obolum, hoccst Gerah, vel x Chabere. Itaque Gerah , clauesset argenti puri, nostrosit aeneos denarios valebat atque adeo tres oboli nostris assibus exacte respondent, cima sitiator oboli sesquitertius valoris assis. Quibus positis, sequitur siclum 1 valentem obolos nostris assubus 16 respondere., et granis semunciam nostram superare, quandoquidem resoboli sunt pondo 2 granorum , quos si redegeris ad drachmas, 4 drachmas d grana sis habiturus, seu denarios unciae 3 . Quae cum sicli tetradrachmi pondus iusto maius essiciant, ut ex dictis constat, funerest vel Rabbinos decipi, vel hordei grana quibusus sunt, nostris clectis esse leuiora. Vt igitur mecum conueniant, illorum grana, quemad modum unciae Romanae grana , nostrorum fere subsequi sexta fuis oportuit, hoc est grana hordei Rabbinica nostris hordei granis selectis aequiponderant. Cum autem de singulis scripturae summis, nummis, alias Deo volente fusius acturus sim, ad nummos Romanosin Graecos me consero irae quibus breuissim dicendum.
PROPOSITIO VIII. Nummos Graecos , s Romanos ad nostram monetam exigere cum iuxta alios, tum ex proprijs ob seruatio
nibuΥ. N V, M ori Graecorum varijs animalium figuris inscriptos suisse constat ex ipsis nominibus, quibus illos appellarunt
testudines, puellas, boues, &c. Quod etiam ab Abrahamo factum nonnulli credunt, qui figuram agnorum illisnummis insculpi curauerit, quos scriptura Gen.33.i'. Malibi vocat agnos. Porro si nummi Graeci pondo drachmae, ut multi supponunt,&
54쪽
Graeca, siue Attica drachma eiusdem cum Romana hodierna ponde ris fuerit de nummis Graecis facile pronuntiabitu Romanisque comparabuntur denari s&sestertias, quos quidem sestertios pondo e denariorum, granorum se reperiue auotius libro de veteribus nummis paet. 16. asserit, quanquam Victoriatos arbitratur, iura cetvna parte bi ceps Iani caput ex altera victoriam habeant, de dictio
Plinius I. 33. c.3 ao sestertios auri scrupulo tributos asserit, cui tunc is argenti scrupuli aequivalerent, ut ellet aurum ad argentum via ad D, quale iam sere apud nos. ' Quae omnia Sauotus mihi videtur satis accurate diligenter e plicaste: Quis enim unquam bilancibus denario Romanos examina uit, qui non fateatur aliquando', alias octo in uncia contineri
nempe ab aeuo Neronis.Notat etiam aureumas denarijs respondisse, de denaria tu esse pondo drachma nostrae, clim in uncia septem du- taxat, pondo vero 63 granorum seu aurei nostri, clim octo fuere: balent autem Graeci denarium Romanum pro sua drachma, quemadmodum Romam drachmam pro suo denario sumere, quod eiusdem propemodum ponderis atque preti fuerines cumque sestertius a genteus sit denari pars quarta, vel quinari j dumidia,constat cuiusnam valoris fuerit , quotias enum denarius arquiponderabit 'ostra drach mae, seqgranis nostris a toties sestertius nostris aeneis i denariis, vel sesquiasi aequivalebit queniadmodiuidenariis 13 si fuerint 8 denarii in uncia.
Gr. ecorum stater aureus drachmarum pondere, et drachma argenteas valebat, qua de re Pollu consulatur,4 qui serio nummorum studio vult incumbere legat auotum, de Budelium de re numaria, qui libro primo fuse de omnibus quae ad monetalios monetam attinent 4 alia id generis prosequitur quo etiam volumine Couar'rauiam modinum dc alios eadem de re pertractantes habiturusis. Borni ius quoque de nummis in Republica percutiendis, de conservandis Caspar Antonius de augmento, d varietate monetarum, Angelocrates, caliger, Scnethusi qui tamen cima delectu legendi aliique plures de nummis suggerunt,quae hinc inde collegerunt pro piij siquidem obseruationibus, quam aliorum narrataonibus malimanustere.
55쪽
G ALLICIO BIE V ATIONE PROPRIAE'
De ponderibis nummorum argenteorum tum si co
rum, tum Romanorum. I expetulendis nummis argenteis R. P. Iacob Simondi, quae sequuntur, illo prae ente meque iuuante apparuerunt. Sestertius, in cuius uno latere bigae , in altero Roma Galliata eum hisce literis II S, granorum nostrorum 23 Quinarius, unius drachmae, demptis granis et Denarius, unius drachma , cum granis Ali)s denariis defuerunt, velis grana quibus praecedente leuiores fueritiat.
Alexander drachmaeci, Mi granorum apparuit . Alter ero drachmarum ut Lysimachus drach. granorum S. Hercule drachmarum 2 5 granorum. Noctua Athenarum, drachmarum .d granorum 2 Philippus drachmarum granorum is Antiochus ii:ergetes drachmarum acri 6.granorum. Mithridates di achila dc denarii. Ptolomeus gupti drach. dc8 granorum. Sol seu Apollo I hodius 3 drachmarii . Sol Rhodius minor granorum II Omitto pleraque alia numismata,qualis est Philippus aureus unius
drachmae, granorum 6 , ut moneam si is tribus modis numerari, videlicet masculino genere, neutro,ac adverbialiter primo mo
do significat sestertium i duntaxat granorum fuerit,in sesquiassi nostro aequipollet Ii vero iuxta praecedentes viri clarissimi nummos respondeoit duobus assibus, cum sit granorum gran facile deteri potuerit. Qua ratione denarius Romanus aequi ualebita nostris stibus 1 estertium neutraliter sumptum centum libris seu seincis. equi pollet. Adverbialiter vero dicitur,verbi gratia decies sestertiu, hoc est decies centena millia sestertiorum .de quibus vide Puteanus ntradi de pecunia Romanae ratione sunt etiam lectioi digni Chis Aetius de numismate antiquo. Ibi in aes Philippaeus Oseae interpres doctistinatis in cari inui cum ab iat unciam penderea drachmas Atticas, minini Cndo cci quantum absint nostris, quemadmodum neque 7 duntaxat in
56쪽
uncia denarios ante Neronem, ut deinceps octo fuisse. Porro denariosa quinarijs non solun ex duplo pondere, sed etiam ex characteribus distingues, illi siquidem decussis, ut loco citato Plinius loquitur hoc est charac ter huic autem V imprimitur, quod ille decem, hic quinque asses valearn seu sesquid uos estertios quem propterea hisce litteris II S, ac si duos asses, semis diceres , - . ligniunt.
De denario plura vides apud syntagina Puteant de militari stipenadio, quod alias salarium, tributum, attributum . rogam appellant. Adde Savotum aduertere 6 asaria, siue librama b aeris valuisse denarium: cumques denari, libra contineret, argentum ad aes suis sevcizo ad I quae tamen ratio nunc in Gallia maior non est ouam 4 adi, quippe nouus argenteus quinque nostris assibus, seu dena rijs aeneis sexaginta, hoc anno 643, aequivalet, cum sit pondo granorum 6 9, kquilibet aeneus denarius sit ad minimum 3 granorum unde sequitur mea grana 48o aequivalere granis argenti Qui nummos Hebraicos, illorumque summas ad nummos Germanicos reductos cupit, Vaserum habet lib. de antiquis cbraeorum nummis: Qui reductionem ad Anglorum nummos quaerit, Bre-
reuodum legat, qui supponit siclum solidis stretinis aequivalere cuius stretini solidi argente figuram ad sequentis pro p. calcem babes. Omitto plures esse qui de Persarum, Graecorum Romanorum nummis fusestractant, qualis Budeus libro de asse, caliger atque
Scnellius de niimeraria, qui varia Romanoru&Graecorum libroruIoca nummorum scimmas attinentia explicant, quos inter Savotum
ut pistra expertum a veritatis studioso legi velim.
A tertiae propositionis calcem seminum seu granorum si non
cuiuslibet herbae, vel plantae, multarum saltem lector expecta re poterat, si quid certi potuissem ex illorum seminum cum nostris granis uncialibus collatione statuere, sed cum vix duo, licet eiusdem speciei, mihi visa sint aequiponderare,& forte eiusdem non sint lila ac in Italia, vel in alio solo ponderis laboris improbitatem cum eius inutilitate non putaui comunmendam. Nam si nihil explorati debeas a frumentit hordei granis expectare, quorum plurima grana sunt uncialibus granis leuiora, alia aequalia, quaedam grauiora, quid LMliquis granis, versemuribus, quidve reliquis naturalibus corpori
57쪽
bu speres' Quibus adde granum frumenti quod hodie uerit
aequale grano vnciali, forte crastina grauius ob aduentilium humo rem vel leuius ob maiorem siccitatem, aut particulas in vaporem abeuntes futurum quod&de caeteris granis dicendum. Addo tamen in grani sinapi gratiam, cui caelorum regnum comta paratur,&quodnam uanum omnium dicitur, hoc est unum ex mini mis, vel comparative ad effectum, o illius grana uni unciae grano aequiponderare t sed ad faciendum cum hoc eodem grano aequili brium alba papaueris granat 3o, nigra et Oo rubra vero so requiruntur, ut ostendit experientia. Duo sinapis grana setan entia lineam tegunt, de exaequant, sed papaueris alba grana 3, rubra necessitaria sunt. Hinc inferre licet quanto granis istis minora, leuioraque sint are nae grana, de quibus rica prop. lib. de ponderibus &mensuris fus , de accurate. Superest vitam nostrorum quam exteronim nummo rum figuras, 'retia pondusque ipsum exhibeamus. Porro mim ma grana, vel emina credidero, quae scolopendrij, vel aspleni f. his adtexuntur, quaeque minutissima arena minora videntur, adeo-
ut diameter gram praedicta herbae sit ad diametium grani sinapis, uti ad , dc proinde semen scolopendo sit ad granum sinapis via alar, hoc est in ratione diametrorum triolicata si tamen puluis illea spleni possit inter semina reponi, quandoquidem Dalecampius post alios huic, 5 altis huiuscemodi herbis semen denegat.
PROPOSITIO X. Nummorum GPisorum , Italicorum, Hissanorum, Germanorum aliarum protiinciarum figuras, pretium, seu valorem exhibere, s illorum cum siclis Hebraicis comparationem ivstituere.
CVi nil magis assicere soleat quam dum in ipsos oculos incurrit, eoque memoria sit firmior quo res oculis fidelius oblata fuerit,iguras nummorum assero, quibus singuli valorem siclorum comparare, atque Scripturi sacrae summas ad praesentes nil imos referre possit. Tregione vero nummi cuiussibet duplex valor, seu pre-rium apponitur Primus valor nostris sundamentis nixus auri r num ad assem, argenti granum ad denarium aeneum refert.
Secundus valor hodiernum apud Gallos pretium espicit, quod
58쪽
vix maius euadat, ex his autem pretiis exterisiorum nummorum, lorem diJudicabunt. Clim autem uniuscuiuisue nummi pondus legeris , illud paulo maius cogita, quandoquicem antisacoma tantisper superare debet nummus, ut vincat aequilibrium verbi gratianummus aureus Galblicus, a quo incipii us quique dicitur pondo duorum denariorum. Ps granorum, habet praeterea E grani, tuncem deprimat qua I ropter in cuiustibet nummi sequentis pondere semper idem intel igendum , quod Galli vocant poli buchant, quod lanx ninn-mun sustinens inclinari, de caderodebeat, si nummus iusti ponderis fuerit qui cum manet in aequilibrio dicitur esse inter duo serra, entre deu fers ob lingulam, vel partum, quod in neutram vergit balan cis partem, quod ad nummi bonitatem plerumque sufficit. Ne vero quis torqueatur quod supponam aurum lcargentum p. rum, Clim tamen aurei tu,stri solidi sint i caruciorum duntaxat, cum remedio quadrantis Matth, cui numnstaurei certas arbenta particulas, d argente partes aereas immixtas habeant, iuxta diuemlas principum leges, quando i idem nusquisque patria legis conscius subductis calculis scire possit, quanto sit oummi propositi insenus pretium ob alligationem verbi gratia n0sto solicius aureus caraitiorum, cui deest unum carattiuna, hoc est pars auri ob iri vi gesin aquarta , quique uixta nostras hypotheses valet 3 asses obpondus 63 granorum, si foret: ceratiorum, ob argentum mi tum v letino sies, a denarios proxime. Vno verbo dicam nummi cu milibet valorem pro rata parte immixti alterius meruli esse minuet, dum ut eum fuerit pars imitarit argent duodecima , pretium sit minus parte duodecima d ita de reliquis. Porro sicli pondus hic repetendum, hoc est 268 granorun unca FParisiens ilia continentur ues ab uncia Romana, usque ente valor assiumr: denarior uia, aurei vere duodecuplus a
est duorum denariorum, Mi granorum, seu
63 granorum , valor hJ-pometicus 3 assium. Hodiernus 3 librarum,
59쪽
N assium. Alios aureos praecedentibus grauiores omitto, quos Regia declaratio exhibet. Qui nummi, quos nuncupamus Luno vicos, sunt eiusdem tonderis, sed valoris diuersi , simplex enim v Dovi Cus aureoblido aequiponderans centum duntaxat assibus commutatur; quem . admodum duplus Lui ova C I, cuius figura sequitur, ducentis assibus, seu otibris.
LvDovi Cus quadruplus io libris commuta tur cumque sit iacem denariorum, MI 2 granorum , seu 232 granorum, valor hypotheticus erit librarum it '. quapropter aureo siclo 18 assibus minor censendus est. Cum autem aurei grani pretium esse mettiamur ex hodierno pretio tribuunt illi assem, denarios, ut auri uncia sit librarum 6, decem assium , atque marchus, vel selibra aurea 372 librarum, seu Francorum. Vnde fit, quo granis nummus aureus leuior quam par est fuerit totidem assibus Q denariis minuatur illius pretium.1demque fere de nummis exterorum inanioribus dicendum, licet illa declaratio, vel potitis calculus, vulgo aris subiunctus, minus aliquid tribuat unicuique iam pistolae tam Hispanicae, quam Italicae, ut illius auri archiis sit 317 librarum, d Io assium, huius autem Marchus si librarum 3 8,acalassium, pretiyn ph in Gallia
Sequuntur nummi aurei exteri, inuidem prim&Itali , qui cum omnes sint eiusdem ponderis preth, sufficient Romam, Medio lanenses, Florentini.
60쪽
MEDIOLANENSIS. FLORENT IN A. AUREUS ROMANUS.
Pistolae Romanae denariolum, α granorum, seu 2 granorum libris nouem in realibus commutatur ex
astinus aequivaleat, si ex obria et supponatur. Idem de Mediolanensibus, Florentinis , Venetis , P mensii bus, dc aliis Italicis esto
iudicium. Quod ad Italos aureos attinet, quorum pondus duorum denariorum, S I granorum, vel 61 granorum, nil libris, assibus commuta tur ex ithesi nostra Calassibus.