장음표시 사용
511쪽
ET RELIQUOR. IMPONDERABI L. GENESI. 493phibia multo minus quidem calent quam aves et mammalia; resistunt tamen calori et frigori
EXterno , Ut adeo in thermis, ultra gradum centesimum calentibus, ViVere quaedam eorum SPecies possint, nec facile congelascere aquam Videas, in qua Pisces circUm natant. Diversorum animalium frigidorum sanguinem 1-7 gradibus Fahr. calidiorem, quam aquam in qUR ViXerunt, MARTINE , KRΑFT etc. invenerunt e . CaptUs mense
Aprili Squalus Carcariae , Ut R. PER BIN S refert, in ventriculo temperiem exhibuit 88 gr. Fahr. , cum almo Sphaera 78, et aqua 76 gr. esset f). Coacervata in maris fundo Zoophyta , ut PERON expertus est, temperie gaudent tribus gradibus altiore , quam aer et mariS Superficies g). Insecta, licet singula vix aliquem habeant notabilem caloris gradum, collecta tantum generant calorem, ut humani sanguinis temperiei aequalis sit, aut major plane. Advertit enim REAU-l ΜUR E mense Januario , ubi aer alVeario Proxi-l mus 26 gr. Fahr. fuerat, thermometrum ad sumi alvearis locum intrusum , ubi maximus erati cipum coetuS , 54. gr. eXhibuisse ; cum mense Μα- 3o , ubi eXamen condebant, in medio alvearisi tantus erat caloris gradus , ut idem esset , quot ovum incubatum Propullulat, adeoque Io 2 gr. l Nota praeterea est observatio, apum aut formi l carum eXamen Calefieri, dum irritatur. Erucaopraeterea temperiem habent, ut nonnulli tot stantur naturae scrutatores , duobus gradibus al-l tiorem, quam αer circumfluus hy-3 Car. Ferd. ΗΕCHER'S Abbandi. v. d. Wirhungen
Gotting. 1304. 6. P. 29. g. 4.
512쪽
494 I. CAP. VIII. DE cALORIS ORGANI cI
g. 4O7. Animalium perfectiorum et hominis
Maiorem et constantiorem caloris gradum perfectiora habent animalia. Avos aequabili gaudent calore, qui Observante Georgio MARTI NE, intra 1o2. et 1Ο8. gradum Fahr. consistit. Μam malium temperies, uc nullum est dubium, in variis speciebus, et pro ratione activitatis vitalis , multum differt. Carnivora aliqua, canes et feles , calorem habent 1o3 gr. ; Cetacea tantum etiam calent, ut, quod navigatores Observarunt, inter gi 'ciei insuIas Vapores mittant,
ad maiores distantias visibiles ). Humani corporis temperies altior qui domnon est qUam revium et mammatium calor, maxime tamen constans , ut adeo intra 96. et Ino. gr. Fahr. consistat g. Io5.), nec facile latitudinem maiorem quam quatuor graduum admittas. Non tamen omnes Corporis partes eundem caloris liberi exhibent gradum. Magis generatim eatent partes internae quam superficies corPO-
513쪽
ET RELIQUOR. I ΜΡONDERABI L. GENESI. 49sris. Sanguis hinc e Vena Profluens caloris in cuiste Suscitat sensum, et humores e X creti, ut no tUm e St, Corpore e X terno magis calent; hoc ip-
Sum docet thermo metrum , quod tum , ubi sub axillis 96 gr. exhibet, in ore, intra anum aut vaginam Io4 gr. Ostendit; unde 8 fere gradibus
Fati P. Variare externarum et internarum parti-Um calorem advertimus . In abdomine , in vantriculi praeprimis regione , majorem esse Ca Iorem g. 283. , minorem in sectore, obser vatio docet, estque tanto major PartiUm tempe ries, quo majore sanguini S inundantur copia, et quanto citius vasa capillaria arterio sum humo,
rem in Veno Sum mutant a . Maximam autem esse temperiei constantiisam , fortiusque resiStere human Um Corpus eXter
nae intemperi ei, quam CVncta reliqua animalia, vel ipsa hominis docet praerogativa , qua omni adsuefieri temperiei, et diversas mundi regiones, aestuantes pariter ac gelidas , incolere potest 45. n. 3. . Quantum caloris gradum homo si novitas periculo ferre Valeat, et quantum energia
vitalis externo se OPPOnret aestui, Sequentes Ostendunt observationes. Testantur DU ΗΑΜΕΕ et TILLET, puellam quandam in furno, ad 26o fer gradus Patir. Calefacto, Ultra 12 miniata prima commoratam fuis Se , nullaque incommoda , prae ter auctum arteriarum P UISUm et intensiam faciei ruborem inde tialis se b). Simile experimen tum instituit MURANT 1Ν, et refert simul, puel- Iam Per 5 minuta aerem Pulmonibus respirasse, cuius temperies 325 gr. fuerat c). In cubicu Iosudatorio , ad 2o2- 224. gr. calefapto , homines varii per tempus longius morabesntur; pulsu iam coleritas duplo maior advertebatur , temperies tamen corpori S , ut D OBSON .refert, Ultra Iam gr.
aucta nunquam fuerat d). cel I. observatores l
514쪽
496 LIB. 1. CAP. VIII. DE cALORIS ORGANI cIBLAGDEN , FORDYe E et BANES pro Iirio corpore cubilis ad 24o- 26O. gr. Fahr. calefacti, in quo aqua continuo bulliebat, tulerunt calorem. Augebatur PulsuUm numer US ad 14o , diffluxit corpus sudore , turgebant Venae admodum , et ru-hebat potenter uni Versi corporis cutis ; praeter insignem corporis lassitudinem nulla tamen experti sunt incommoda. Id autem peculiare fuerat , quod thermo metrum , in dicto consistens gradu, ori immissum, ad 1 oo. redierit gradum, quodque re eris strata, Corporibus eorum ob Servatorum Pro X ima, aliquot gradibus initio refrigerata fuerint e . Quantum vero frigus homo perferre possit, populi ostendunt Polarium regionum, et testantur peregrinatores, homines Vivere in temperie, quae ipsum Plane cogit mercurium f). Docent denique observationes , corporis humani temperiem Per frigus externum Parum admodum de-
corpori inest vis , ut ab aestu externo 1 ol gr. internus caIor ad 95 reducatur, et augeatur ad
515쪽
Nullum fere est vita o Phaenomenon, qUollantis opinionibus omni P Iane aevo agitatum fuisset, quam temperiei animalis causa. Cum
votus illa Pythagorica et Hippocratica schola g.
27. n. 1 - 2. Per Spe XiSSet, constantem corporis calorem in nexu intimo esse cum Vitali energia, innatum pronunciavit eodem modo ueanimam, et habuit id ipsum Pro causa Valetudinis socundae: Imo declararunt calorem innatum Pro Vitae Principio, aut Plane idem esse cum anima immortali , quae omnia sciat ot cognoscat, contenderunt ' . Pneumati vitali plurimum tribuens ERASISTRATUS g. cit. n. 4. ,
innatum negabat calorem , Statiaens adquisitam osse temperiem animalem ASCLEPIADE sol alii, qui cum sequebantur, methodici cib. D. I 8. , α corpusculorum adtritu calorem humani Corporis oriri credebant, rudi illa et vulgdiri. Ubservatione Seducti, qua Constat, ligna sicca: invicem trita succendi. Ab humorum fermentatione et effervescenticii calorem animalem oriri HELMONTIUS , CARΤΕSI-l Us , SYLVIUS ceterique Jatrochemici s3. 30. n. 3 docuerunt, variis utent ses argumentationibusi ab , ab aliis duduni refutati b). Plurimos automi fautores ea habuit opinio, qua credebatur , ea lo-t Tem animalem a sanguinis motu oriri '. sanguineos quippe globulo S , continuo motu agitatos invicem adteri, ipsisque vasorum , Varia ratione
516쪽
498 LIB. I. CAP. VIII. DE CALORIS ORGANI cI
nexorum et divisorum Parietibus allidi, et poradfrictum hunc sensibilem jugiter evolvi calorem. Hypothesin hanc Plures post III. BO, RHAAVE adoptarunt viri celeberrimi , sequentibus praecipue inducti argumentis c). Tanto maio-xem esse Partium temperiem , quo majore Sanguinis copia inundantur, et Supprimi earum ga-Ιorem arteria compressa , Vinculo constricta aut resecta , nec Prius redire qUam re Stituto sanguinis meatu; calorem corporis ea Proportionis augeri aut minui, qua cordis et arteriarum Pu Isus intensione et Dumero augetur aut minuitur; intendi etiam a corpori S motu , eo quidem ma
gis , quo partibus soIidis majus est robur, undoot viri calidiores sunt feminis; Ρlethoram cum altiore corporis temperie conjungi, eaqUe ratione calorem deficere, qua Vitalis deperditur
Vorae quidem sunt adductae observationes , mi'ime tamen mechanicum demonstrant calo Tis ortum, nec semper ita se habent ea phaenomena. Etenim globuli sanguinis tam sunt exigui, Ut nec ad invicem conteri, nec Cum VISO-rum parietibus confricari possint. Constat.ob Servatione , nullum esse humorem , qui rapidissimo cursu per firmos fluens canales incalescat, id, quod aquae nivales, o summa altitudine delabentes, ac protinus congelascenteS , ostendunt.
Animalia frigida , quorum globuli sanguinei
maioris sunt molis g. 1o9. , nequaquam turdiorem habent pulsum: ranae enim cor intra minutum primum 68 vicibus micat, et augetur ejus pulsus Post irritationem ad 95-1oo; in bove autem febrim adesso statuunt, ubi 3 -do arteriarum numerantur pulsus d). Νoc in homine caloris gradus Pulsuum respondet numero ἔ mOlestiosimus cnim in febribus diversae indolis
517쪽
ET RELIQUOR. IΜPONDERABI L. GENESI. 4998aeso adest aestu S cum Pulsu tardiore, prout
algor sobrilis cum pulsu frequenter jungitur celori e). Erant alii, qui calorem in ventriculo sub
digestionis processu evolvi docuerunt. Recenti
Ores autem naturae scrutatores ad chemicam
ejus vitalis phaenomeni redierunt expositionem, multo quidem maiore cum successu , Si quidem disciplina eadem plurimis inventionibus aucta ,
ot doctrina de spiritus ducendi officio illustrata
Praecipue fuerit. Praecipuam adtentionem merentur eXPerimenta, et inde deducta caloris animalis theoria, ab Adair CBAwFOBD a. 1779. Primum Vulgata D. Distinxit vir iste, es determinavit simul vari
que hanc, mutata Per causaS Physicas ct ut chemicas substantiarum forma, mutari g. 221. . His per experimenta Plurima illustratis, calorem animalem in pulmonibus generari docuit: Per Processum Chemicum, qui in iis accidit organis, et qui lentae combustioni sit sim lis, ca-vacitatem caloris mutari; partem o Xygenii adspirati aeris Cum Sanguine coniungi, alteram cum carbonico atri humoris aerem acidum car-honicum constituere, utque aliam cum hydrogonio in aqueos Verti VaporeS Cons. g. 334-337. . Sub isto autem o Xygenii connubio cal Oricum, quod in aerea prius Intuit forma, liberum redditur , ipsumque gignit calorem animalem. Doctrina haec, quam Plures Chomici re en-l tiores adoptarunt, Suisque illUstrarunt animad- vorsionibus et per inulas, pluribus quidem firma- ri videtur argumentiS , SVi S tamen non careti difficultatibus. Pugnant pro ea mutationes , qUcts 4 aer atmOSPhaericus Per respirationem subit f.
518쪽
LIB. I. CAP. VIII. DE cALORIS ORGANI cI.3340 ; ob SerVatio ea, qua constat, animalia eo intensiorem habere temperiem, quo perfectiori-hus gaudent pulmonisus, ipsUmqUe Calorem animalem tanto magis intendi, quanto celerius spiritus ducitur , et aer ad SP iratus Oxygenio est ditior; donique comperit C RAwFORD, absolutum
calorem majorem eSSe in arterio So quam in ve-DOSO Sanguine, adeo, ut a. ad V. se habeat, Ut
11 Ua . 1ο g . Etsi igitur ConcedamuS, Praeci PU-um caloris fontem in respiratorio quaerendum esse processu g. 341d , tamen solos Pulmones pro caloris ossicina habere I, ossumus. Etenim organa ea nequaquam magis calent quam reliquao corporis Parte S , imo Constat experimentis, thoracem minus calere quam abdomen
intra nychthomeron consumitur g. 334. IV. n I. J, tanta haud est, ut corporis totius calorem generare et conserVare POSSit, eo quidem minus , siquid om tanti vapores per cutem g. Perque Pulmones ipsos continuo eliminentur , et
aer quoqUe caIidior respiretur g. 334. I. ΙΙ. . His denique addi potest, quod Oxygenii connubium
cum inflammabilibus sanguinis principiis, et acidi carbonici genesis non ipsis modo in pulmonibus, Verum in universo Potius contingant Corsore 336. n. i. . Nec minus gravia alia plura Eunt argumenta , qUae viri celi. Crawfordiana
Objocerunt theoriae ti).A Crara sordiana doctrina ea differt, quam cel. BRANDIS proposuit; statuit quippe, phlogi
SticUm eum processum, quo Calor animalis generetur, in ipsa organica materio , in arteriarum Oh vonarum accidere confiniis i). In vasis capillaribus sanguinem praecipite O Xydari, et C ct lorona inde generari Fr. HILDEBRANDΤ docuit,
Dervorum simu I potestati multum tribuens AP.
519쪽
ET RELIQUOR . ΙΜ PONDERABI L. GENESI. 5 Oa
Aliam dodit cel. RIGBY theoriam, a pluribus receptam physiologis : calorem in ventriculo generari, dum alimenta de componuntur , vel ipsa haec
ct quam SeiungUnt, eiusque attrahunt oxygenium I . Usi autem sunt em argumento, quod ITO matica et ea, quae digestionem promo Uent, cu Iorem aligeant. His addiderunt alii, non digestionem solam, sed nutritionem praecipue Calorem generare '. oxygenium fluidis partibus detrahi, cum solides cero incipiunt, et inde calo Tis capacitatem minui, adeoque liborum reddi calorem. Licet theoria haec multum in se continere videatur veri, non tamen a hola digestione et nutritione animalem temperiem repetero PosSumus. Etenim ventriculus tam late patet per animale regnum c3. 278.), estqUe energia eius et nutritionis vis major in animalibias minus perfectis, ut adeo discrimon inter calida et frigida animalia per hypothesin eam exponi haud possit;
digestionis praeterea tempore calor animalis in Corpore universo minuitur, vitali activitato in Ventric Ulo concentrata 283. n. 5.) . denique digestione et nutritione laesis , aut penitus Pro Atratis , ut in febribus toties videmus , temperie SCorporis nimium saepe intenditur.
520쪽
Caloris animalis genesi S. omnes nunc adductae et plures aliae de ortu caloris animalis theoriae aliquid in so continent veri, nulla tamen ad exponendum id vitae phaenomenon sufficit , siquidem plures sint causae, quae Ca Iorem animalem gignunt, ejus que temperiem aequabilem Con Servant. Quidquid igitur contractivas in materia corporis animalis auget vires, eiusque minuit caloris caprecitatem, liberum prolicit calorem, et producunt
CaUScte expansionem aUgentes effectum contrarium. Has autem Creusas mechanicas esse, Chemicas atque dynamicas , superius g. 221.) Praecepimus; nec dubium est, Plures in corpore animali obtinere efficientias, quae vires contractivas et expansivas PerPetue mutent, ejusque tem-