장음표시 사용
41쪽
porias Lucullum lovirum invenit, qui opora Catonis triumphavit Τ); sequenti anno autem Tribunus erat Cato, ita ut itineri ejus in Asia solus annus nobis 64 ), restet, quo anno in Syria, Demetrius, Pompeii liberius, patronum e pectabat, eique, testante Plutarcho, ibidem Cato obvium so dedit δ).
Sine ullo fastu vel ostentatione, summa cum Simplicitato profectus est Cato per terras sibi visendas; paucis praemissis servis, prima luco jam iter quotiadio ingrediebatur, multo secius se hae in re quam casteri nobiles Romani gerens. Barbari autem, apud quos saepe sub noctem adveniebat, non semper in simplieitato dignitatem agnoscebant hospitis '. R pulsam, quin etiam hanc ob caussam contumeliam, interdum passus ost, quas dictis aliquando acerrimis, tamen sine arrogantia ultus est. Sin aliquando Qverbis ejus superbia quaedam pateret, superbia est Romani senatoris erga barbaros, qua usus est Cato ad civitatis dignitatem sustinendam, atque postea totam rem saepe ipso irrisui habuit I. Patet autem eum, quamvis, ut demonstrare jam supra conati
42쪽
sumus, minime Ephesi tamen certe in itinere Pompeium vidisse ), et quamquam amicissimo et honorificentissimo receptum, mox apparuit Prese tiam ejus Proconsuli nullo modo gratam fuisse, qui
Pompeio relicto, ad Deiotarum, Galatiae regem, seeontulit Cato '; qui ejus auxilii in senatu cupidus, multa ei magni pretii dona misit, quae autem accipere recusavit Cato etiam pro amicis , hac in roceris iterum quam luculentissime ab aliis Romanis etiam potentissimis, amplissimis, se distinguens. Pr secto, nunquam et nullo modo commodi sui rationem osse habondam, ei semper vitae lex erat, quam ob rem postea eum videbimus Pompdo affinitatem suam recusantem; o legatione Cypria otiam nihil sibi ipsi reportantem, qui contra Semper ad alios adjuvandos paratus erat, ut jam supra ostendimus e). Accurate statuere non licet, quamdiu eodem in
itinere degerit Cain, qui, jam sequenti anno s633,
43쪽
certe Romam redux fuit. Constat enim hoc anno hum levirum L. Lucullum, jam laustra per tres annos triumphum petentem, ante urbis portas invenisse , qui uxorem duxerat Serviliam et jam hujus Datria matruelis Catonis opera, rerum diu antea egregie actarum Sera accepit praemia . Quibus rebus peractis, Cato ruris tranquillitatis cupidus, in Lucaniam, procul negotiis cum amicis doctissimis tendore statvit ), tribunatum petere constanter r cusans. Qua autem tranquillitate quam maxime defruderata hui, ita ut sequenti Capite ostendere conabimur, nullo ei modo licuit.
44쪽
Illo tompore jam infausta erat rerum Romae conditio. Dam procul urbe a Pompeio civitatis potestas victoriis ejus auria erat, intestinis turbis et rixis vexata et labefactata erat respublica. Proconsuli ipsi in Asia manenti, nihilominus magna per amicos erat Romae potentia, ita ut jam civium libertati ab eo periculum adesset. Interea scelerissimus Catilina, sorsitan se ipsum alterum reddere Sullam cupiens, clam conjurationem paravit; pro reipublicae autem saluto vigilabat Cicero Consul, dum Caesar, loco praetorio, opportunitatem manebat, astutia et vigilantia praecipuo plebis favorem sibi acquirire moliens. Civitati aurem anni 63 initio nullum imminons adesse periculum apparebat, quam ob rem, ut jam supra diximus, cum amicis librisque Cato, nulla providens mala, in Lucaniam se contulit ad tranquillitatem procul turbis petendam. Jam in itinere autem ei obvius orat Q. Metellus Nepos, a Pompeio missus, ut Romae tribunatum
45쪽
peteret, qua re proconsul potentiam suam auctam
sero sperabat. Quod mature Catoni patebat, qui
statim Romam redire statuit, amicorum autem hoditatu, paucos modo dies in Lucania mansit, atquct Romam redux una cum competitore tribunatum ad
hunc Pompejumque oppugnandum petiit D.
Palmam tulit virtus ejus. Initio optimates, haud ipsorum commodi rationem dueentes, parum petiti nem eius firmavero e , qui vero quum intellexissent, contra Pompeii vim Μetolliquo audaciam, nulla ambitione excitatum, urbis autem libertatem dessendoro moliri Catonem, eodem tempore quo Metellum, eum tribunum designaverunt . His rebus peractis, mori Catonom in rixis et turbis immixtum videmus. Ut ipso de civibus ait: n habebant luxuriam atque aVλ- ritiam , publico egestatem, privatim opulentiam; la dabant divitias, sequebantur inertiam; inter bonos et malos discrimen nullum; omnia virtutis praemia ambitio possidebat η non mirum ergo eum quam diligontissime haec omnia vitia oppugnarisse. Quod ad faciendum primam comitiis consularibus
eodem anno occasionem adeptus est. Hisco comitiis,
46쪽
Consulo Cicerons, D. J. Silanus et L. Licinius Murena consules designati sunt; hunc autem competitor ejus Servius Sulpicius, cum tribus subscriptoribus, inter quos Catonem invenimus, ambitus accusavit mrenam jam a Q. Hortensio atque Μ. Crasso defensum, Cicero Consul summa cum eloquentia iniatus est, quem judices absolverunt '; ex oratione tamen pernota, a Cicerone habita, nobis facillimo ODficors lieot, quantum illo rempore in iudicio, sevoritati et Cationis justitiae studio momonti tributum sit Τ). Quem autem in aliis deprecandis nimiiun severiam suisse, ostendere molitus est jucundissimus orator, qui virum ipsum, uno loco excepto ), aggredi nolens, Stoicorum quae sequbatur praecepta irrisui habuit ). Verbis acerrimis quidem, quibus usus est Cicero, non patet Catonem iratum fuisse: respondere certe Comsulis joeis arius facetiis eo indignum fuisset; non mirum ergo eum se ad amicos convertisse dicto ejus
Res Catono omnino indignat 'ὶ Vide DR ANN V. 159. Cons. IV. 186 192. Cic. pro Mur. L 3, 6, 25, 27, 2S. 29. Cic. . . 36. v Quod habes nomenclatorem, in eo quidem fallis ci decipis. Cic. . a 30 , 35. Diuitiam by Goral
47쪽
pernoto: ηQuani ridiculum habemus consulem l )., Caeterum, Ciceronem sibi amicum lia bat, qui jam
ei gratias quam maximas reserebat, quod Opera ejus Clodius urbem relinquere coactus erat. n Non milii, Vautem respondit Cato, nsed reipublicao tibi gratias agere opus est, quod omnes res gestais meae muneraque quibus persanctus sim, modo ad unicum civitatis commodum roseruntur ).'Eodem anno, non diu post Murenam absolutum, Catilinae conjuratione perturbata est cuncta civitas. Tota res notior est, quam ut hoc loco prolixe de ea agamus, Catonis tantum partes nobis enarrare sumiat Quodsi Ciceronis vigilantia vana sunt reddita cori ratorum incepta, solum Catonis animi constantiao tria buendum est, quod poenas dederunt. Nam hac in re timidior erat Consul, more suo; Caesari Praetori incepta forsitan conjuratorum non ignota erant, quam ob caussam ambo viri gravissimi nimia erga damnandos lonitate usi simi '. Indignatione Vero incensus, reipublicae salutem unice spectans, nemini ergo Pa cens, verbis luculentissimis Cato in Sonatu hane ha-
48쪽
i, Longo mihi alia mens est, Patres conscripti, quum res atque pericula nostra considero, et quum sententias nonnullorum ipso mecum reputo. Bli mihi disseruisse videntur de poena eorum, qui patriae, parentibus , aris atque socis suis bellum paravere: res autem monet, emere ab illis magis, quam, quid in illos statuamus, consultare. Nam caetera maleficiatum persequare, ubi facta sunt; hoc nisi providorisne accidat, ubi evenit, frustra iudicia imploros: capta urbe, nihil fit reliqui victis. Sed, per deos
immortalis, Vos ego adpello, qui semper domos, villas, signa, tabulas VeStras pluris, quam rempublicam, secistis: si ista, cuiuscumque modi sint, quae amplexamini, retinere, si Voluptatibus vestris otium praebere voltis, expergiscimini aliquando es capessite rempublicam. Non agitur de vectigalibus, neque dosociorum iniuriis; libertas et anima nostra in dubio est. Saepenumero, Patres conscripti, multa Verba in hoc ordine laci; saepo do luxuria atque avaritia
nostrorum emum questus sum; multosque mortalis ea
caussa advorsos habeo. Qui mihi atque animo meo nullius inquam delicti gratiam socissem, haud facile altorius lubidini malefacta condonabam. Sed in tametsi vos parvi pendebatis, tamen respublica firma
erat; opulentia neglegentiam tolerabat. Nunc vero non id agitur, bonisno an malis moribus vivamus, neque quantum aut quam magnificum imperium po-
49쪽
puli Romani sit: sed, cuius ham cumque modi videntur, nostra, an nobiscum una hostium futura sint. Hie mihi quisquam mansuetudinem et misericordiam
nominat. Iampridem equidem nos vera rerum V
eabula amisimus. Quia bona aliena largiri, liber
litas; malarum rerum audacia, sortitudo meatur, eo respublica in extremo sita est. Sint sane, quoniam ita se mores habent, liberales ex sociorum fortunis, sint misericordes in furibus aerarii: no illi sanguinomnostrum largiantur, et, dum paucis scelestis parcunt, bonos omnis perditum eant. Bene et composito C. Caesar paullo ante in hoc ordine de vita et morte disseruit, credo salsa existumans ea, quae de insoris memorantur: diverso itinere malos a bonis loca i
tra, inculta, foeda atque sermidolosa habere. Itaquo censuit pecunias eoruin publicandas, ipsos per municipia in custodiis habendos; videlicet timens, ne, si Romao sint, aut a popularibus coniurationis, aut a multitudine conducta per vim eripiantur. Quasi vero mali atquo scelesti tantummodo in Urbe, et non per totam Italiam sint; aut non ibi plus possit audacia,
ubi ad defendendum opes minores sunt. Quare V num equidem hoc consilium ost, si periculum ex illis metuit; sin in tanto omnium metu solus non timet, eo magis refert, me mihi atque vobis timere. Quare, quum de Ρ. Lentulo caeterisque statuetis, pro certo habetote, vos simul de sexercitu Catilinao
50쪽
et do omnibus coniuratis decernere. Quanto vos ab tentius ea agetis, tanto illis animus infirmior erit; si paullulum modo vos languere viderint, iam omnes seroces aderunt. Nolito existumare, maiores nostros armis rempublicam ex parva magnam fecisso. Si ita fresi esset, multo pulchemmam eam nos haberemus: quippe sociorum atque civium, praeterea armorum ab que equorum maior nobis copia, quam illis, est. Sed alia fuere, quae illos magnos secere; quae nobis
nulla sunt: domi industria, soris iustum imperium; animus in consulendo liber, neque delicto neque I bidini obnoxius. Ρro his nos habemus luxuriam a quo avaritiam; publice egestatem, priVatim opule tiam; laudamus divitias, sequimur inertiam; inter bonos et malos discrimen nullum; omnia virtutis praemia ambitio possidet. Nequo mirum; ubi vos separatim sibi quisque consilium capitis, ubi domi voluptatibus, hic pecuniae aut gratiae servitis, eo fit, ut impetus fiat in Vacuam rempublicam. Sed ego haec omitto. Coniuravere nobilissumi cives patriam incendere: Gallorum gentem, infestissumam nomini Romano, ad bellum accersiunt: dux hostium cum exercitu Supra C put est: Vos cunctamini etiam nunc, quid intra momnia deprehensis hostibus faciatis 3 Misereamini censeo: deliquero homines adulescentuli per ambitionem; atque etiam armatos dimittatis. Nae ista vobis mansuetudo et misericordia, si illi arma ceperint, in mi-