장음표시 사용
121쪽
sam,rotundamq; iudicamus . cum contra par estet formarum varietatem ex orbe cognosci. Iam illud ignorari non oportet, magistratus esticientium camsarum iuris locum habere. Sunt enim ut M.Tul.tradit in Topicis ad Trebatium causarum essicietium genera plura. nam, & pater causa dicitur filii, & organa,siue instrumenta essicientibus adnumerantur causis,& qui utitur essicere quodammodo videtur. nihil enim temere factum putatur, sed ad suum, certumq; finem singula creduntur effecta. Unde,& magistratus iure utentes,& quod suum estumcuiq; tribuentes, corrigenita praeterea, nonnunquam etiam& ad tempus saltem constituentes, ius emcere quadam ratione videntur. Quod autem ad constituemdum ius attinet,scire licet tribus rationibus iura costitui solita,aut quae sint perpetua, ut duodecim tabularum leges,aut quae tempore finiantur,ut edicta Praetorum,quae nisi probentur usu, vel iussu populi cum ipsa finiuntur praetura,vel quae variantur pers nis. EquiteS enim Romani, quemadmodum oste dit Cicero in orationibus pro Rabirio Posthumo, proq; Cluentio repetundarum interrogari non poterant ,aequum censentibus Legumlatoribus Romanos Equites quo minuS dignitatis haberent eo minoribus legum laqueis vinciendos fuisse.Iam,& tempore juramutantur: alia sunt enim belli, pacis alia A
122쪽
io2 CATA LEX EOS IN Lartiro, carpentis, purpura vexante Italiam Annibale imterdictum est mulieribus. Hίec omnia salua, victriceq; Rep. sunt illis restituta. Aequitatis etiam habenda est ratio. tritu enim est vulgari sermone prouerbium. Ius summum summam ingluriam esse.iunde,&iudices,&legum interpretes quodam sunt interpositi mediiq; pacto inter ius,mniuriam: unde --ς , Graeci iudicem vocant. Crediderim etiam μμο-εε 1, siaue legislatorem quodam pacto iudicem esse, hoc tamen intereste, quod μμορ ρ in uniuersum imScaz, G -του vero priuatim, quam etiam sentetiam Rhetoricorum primo probat Arist.volumine.Tunc ergo ius corrigitur, siue constituitur cum locis,temporibus, personis, rebuS accommodatur u Exempli quoq; magna vis est, etenim grauius multa plectum
V o D ad Magistratus attinet initio cillitatis huius con Zeges omnem poteStatem habuisse, iisdem tempori bus z rib. celorum fuisse constat, is autem equitibuspraeerat, -ω ueluti sicundum locum a Regibus obtinebat. auo in numero fuit fumus Brutus,qui authorbuit Regis eiciendi.
D EGIAM sitie potestatem summam in ciuitate fuisse supra quoque docuimus, sic tamen ut de
123쪽
i rebus omnibus Senatum consulerent,& nonnulla per populum curiatis comitiis agerent,& de suo iure nonnunquam decederent, quod in Horatiano ii
. dicio fecisse videtur Hostilius ad populum prouo
catione permissa. Romulum tamen tradunt extre--mis temporibus victoriis elatum morem soluisse contendi Senatus. Tarquinium etiam superbum eueretille potius, quam consuluisse patres, caeteris Regibus in honore maximo senatus suit. His ergo breui--ter repetitis magistratus videamus, quibus Reges usi sunt, in primisq; celerum occurrit Tribunus. Sequuntur plerique eam quam Pomponius opinione, nempe equitibus praefuisse Tribunum celerum Alii vero, quam etIam sententiam Liuius non negligit, trecentos viros ad corporis custodiam circa se Romulum habuisse dicunt, eiusq; cohortis pra ectum celerum suisse Tribunum. Celeres autem appellatos, vel a celeritate ministerii,quod Regi semper aLsisterent, vel a Celere quodam cuius opera in urbe condenda Romulum usum tradunt, a quo etiam Remum interemptum scribun licet alii sentiant caedis authore ipsum fuisse Romulum, Liuius, & Pomponius eiusdem sententiae sunt Iunium Brutum,tum cum maxime Reges exegit celerum suisse Tribunii, eiusq; magistratus authoritate populum ad conci nem vocasse, des abrogando regno retulisse. Di
124쪽
nysius memoriae prodidit summum sacerdotiti eo tempore penes Brutum suisse, licuisseq; per leges de ad concionem vocare populum, & habere comitia, additq; eum sibi a Tarquinio creditum honorem, utpote fatuo, nec vim tantae dignitatis intelligenti, ne siquidem intelligeret usuro. Prior tamen sente tia maioris partis scriptorum authoritate probatur. Patet autem secundum Regem principem locum in nuisse Tribunum celerum, quod Lucretius Tricipitinus urbi a Rege praesectus, non enim Romae ad αrat, sed Ardeam obsidebat Tarquinius cum illi rognum est abrogatum ad concionem populum non vocauit,sed Tribunus celerum, nisi quis sorte dix rit extinctae filiae dolore cruciatum Lucretiu ne Verbum quidem dicere potuisse.Marcimum certe honoremTribuni celerum conliat inter omnes suisse.Sed de p secto urbi suo loco dicetur. Fuerunt forsitan& Regibus magistratus alii, hi tamen annalium memoria celebrantur, reliqui forte 8c regno,& liberi ii communes in Reip.magistratibus tradendis exponendi videntur.
125쪽
prouocatis es si neue possent in caput ciuis Romani animaduertere in iussu populi. Solam reditum est illii ut coercere possint, sin uincula publica duci iuberent.
I IAzar populi Romani magistratus annuos ia' ' hinc aggreditur iurecosultus exponere a Cost. initio sumpto, quod illi Regibus successerunt, re giumq; prae se tulerunt imperium. Sunt qui asserant, quibus etiam Liuius astipulatur ex commentariis Seruit Tulli Consules geminos esse creatos. Bonus enim ille Rex cum generi Tarquinii nequitiam pem spiceret, patriam liberare costituisse creditur, quod sane fecisset,nisi scelere, atque parricidio praeuetus, prohibitnss suisset.Dionysius tame existimat cre dorum Consulum consilium Bruti fuisse, in eaq; re
Lacedaemoniorum Reges imitatum, hoc tamen mutasse, Ut singulis crearentur annis. Nam Lacedaemoniorum Reges & ipsi perpetuo regnabant, & regnuposteris relinquebant haereditatis iure. Idem putat
Dionysius Consules Graece Συμώλους siue Πήλης a co-sultatione videlicet sumptis nominibus, quam semientiam etiam Pomponius sequitur.Fuerunt autem,
ut Liuius scribit, qui Consulesi iudicando dictos censuerint,idemq; apuae veteres fuisse tradiderint, &consulere,& iudicare. Cuius etiam sententiae non vi
126쪽
detur Pomp.expers Summu enim ius primis Cois. Datum etiam ipse significare videtur. Liuio prior sententia magis probatur, ut quod Reip. consulant Coss.appellentur Graeci tamen posteriores, ut idem est author Dionysius ab imperii culmine, potest
Potestatis magnitudine praestare caeteris significare volebant,eo nomine Graeci veteres appellabant.Sed ad cosulatum omnia Regum insignia,luraq; Vniuersa primi Consules habuisse dicuntur L. Iunius Br tus , & Tarquinius Collatinus. Cautum tamen est ner uni domino successisse crederetur duo,terror' geminaretur alter ut eorum fasces haberet, tenuitq; Brutus concedente collega. Collatinus autem magistratu se abdicare coactus est,quod nomen Tarqui-niu libertati videretur officere,omnesq; gentis Tarquiniae lege lata exulare iussi. Lucretius huic suffectus, qui cu Consulatus onera summa senectute confectus serre non posset breui periit, in cuius locum Valerius, vel Volesius successit,is Consulum primus in concionem ascendens fasces populo submisit, ut maius imperium populi, quam Consulum esse doceret. Is legem de prouocatione tulit, ut videlicet a Coss.prouocare liceret ad populum. Non satis eviplicatum est,quo primum tempore interdictum se
Consulibus de capite ciuis Romani iudicare iniussa
127쪽
populi. Creditur tamen eiusdem fuisse Valerii hane quocu, legem,quae tame postea Portiis,Semproniis legibus sancta dicitur diligentius,atq; seuerius . T
nuerunt multos annm Consulatum patritii,post vGro magnis contentionibus certatum est, ut Cons tum alter crearetur ex plebe, quae tandem superauit
primumq; obtinuit, ut plebeium liceret Consulem fieri; post etiam, ut esset necesse, Consuls primus de plebe renunciatus est P.Sextius,siue L. Sextius anno ab urbe condita CC cxx Ic. In plebe quoq; suquid certaminis seculis posterioribus fuit : nobiles enim plebeii patritiis iam facti familiares, obsessum Consulatum tenebantinὀnouis hominibus aspirare liceret, quam coniurationem C.Marius primum fregit septies Consuladuersa nobilitate. M. quoq; Tullius idem fere gloriatur se consequutum . nam homi nes noui sero Consules fiebant,si qui tamen fiebant. Ipse vero suo tempore sine repulsa iactat se Cons.lem esse factum. Et primis quidem temporibus nullium tempus praescriptum fuerat Consulatus adi puscendi,credo,ut virtuti pateret honos.Post vero δρο cretum est lege per lata,vt ante tertium, & quadragesimum annum nemo Consul crearetur, cuius legis, vel certe legum saepius enim latae videntur au thor est Cicero philippica quinta asserens Magnum Alexandrum, qui tertio, & trigesimo obierit aetatis
128쪽
rog CATA LEX Eoa in L. IN anno decem annis ante Consularem aetatem extinctum. legibus tamen soluta sunt a Senatu, populos Romano nonnulli,quorum eximia, singularisq; vir faus maturiore digna iudicata est Consulatu . Sed
quid ego dicam , aut quid ego quaerar quo recidix
Consulatus Τ nempe si titulum de Consulum ossicio linclusum legas nihil Cosulibus tributum reperias praeter ius manumittendi, sane si seruis liberandis tuus o Iustiniane occupatus Bellisarius suisset, nec Africam recuperasses,nec de Gothis suisset trisiph tum,nec Vitigetem Regem Byzantium vidisseCD seruerunt principes Romam,ut alteram melioribus conderent auspiciis,sed eos quidem sua sesellar spes, etenim Roma Pontificum auspiciis floret,florebit semper ιnon erim interireteligio potest. peram immanisiimi Barbari Constatinopoli, maxima cum nostra iactura, Christianorumq; dedecore Principii, qui dum partim inter se pugnant domnandi stimulante libidine, partim Ecclesiae repugnant, ambitionetetra cogeniebam Asia,atq; Astica,tam opulentissima Europae parte cesserunt,hostibusq; Turcis, spote victoriam concesserunt. fide, iustitia, pietate te ras deserentibus, omnibus flagitiis, atq; sceleribus lataminatas. Haec tamen satis snt deplorata: Dixumus in superioribus nihil non auspicato gessisse Romanos. Vnde credibile sane videtur, regium imp
129쪽
fium auspicato creari solitum.Cum supra quoq; e posuerimus Regesron ante regnasse, quina peraldispicia ann vis Ient superi. Videndum est igitur, quibus auspiciis Coss. crearentur. Primum quidem legibus Aelia,& Fufia cautum fuisse constat,net tonante, se minanteue Ioue, cum populo quicquam agcretuta Deinde etiam,quod supra memoratum est, ut loco inaugurato ageretur. Post vero, ut his diebus,qu, bus cum populo agi poterat , comitialibuS.sager tur. Capiebat autem qui magistratum gerebat tabernaculum, propterea quod apud pomerium, quod extra Vrbem censebatur, Comitia in campo Martio fiebant. Dabatur cistella, visortitio fieret praerogati uae,dabat T operam Rogator,ut boni nominis primum in praerogati ua rogaret. Quibus aute haec fieretit auspiciis, cum de religione licetur, si quandosuerit ocium explicabimus. Illud certe reticeri non potest occinuissesoricem, vel sternutasse rogatum comitia laperiumero diremitte. Nam quid ego de ob nunciatione dicam,quae bello,&pace valebat plurimum S Erat autem obnunciatio, qua magistratus, ut magistratum coerceret do coelo se seruasse dicebat. Itaq; nihil censebatur actum, cum fuerat o nunciatum. Nec selum in magistratibus creandis, ferendisve legibus hoc seruabatur, sed in castris Coi
sui jam signo pugnae proposito, iam prolatis Prope
130쪽
signis obnunciante collega continebatur ne illo die pugnaret,utVarroni Paulus obnunclauit, qui nis paruisset aliquanto ante Cannensem cladem amisisset exercitum. M. Bibulus Caesaris in primo consulatu collega quatuor,& amplius meses domi clausus o
nunciando contriuit, Caesar tamen non mouebatur
obnunciationibus,quippe qui sibi persuaserat repertam Auguralem disciplinam, totamq; rationem a spiciorum ad vulgi terrorem, ut facilius obtemperarent,& in manu paucorum esset Resp.Sed & ad coercendas seditiones, improborumq; hominum aud clam usui maximo fuisse auspicia compertum est. Bibulus igitur postea in cocionem productus sepe duxit, se QCaesiare leges serente semper de coelo seruasse. pullariorum usus in bello fuit,quem etiam in his, quae de diuinatione coscripsit Cic.riden pulli cauea educebantur,obiiciebatur cibus, si non seminebant pessimum augurium, bonum si vescebantur. Iam quoniam necessie erat,aliquid ex ossa in terram cadere pullo, pullumq; Vr reciperet mitio tundere terra, tripudium id solstimum dicebatur. Itaq; in puli rii erat potestate si uellet ausipicium ementiri, quod L. Papyrio Consuli aduersus Samnites pugnaturo dicitur euenisse, qui re certamine pullariorum c gnita, telis hostium pullarium, qui ementitus erat, Pro exercitu piaculum obiecit, ac vicit ille cera