장음표시 사용
81쪽
bant iuris esse ciuilis, cum tantum iuri ciuili tribum rent, quantum ad priuatorum interse controuersias' spectare putarent. Vniuersam tamen hanc differentiam imperatores confudisse videntur, ius etiam p.
blicum adnumerantes ciuili. Illud quoque dubium. Videtur quod non scriptum ille ius ciuile putat esse, quod est contra Vlpianum.l.ius ciuile est.E de iustutia 3d iure, ubi ius diuiditur in scriptum de non scii
plures, quemadmodum apud Graecos mar νων ὀιμε si Musi. Et fusti t. de iure nat. genti dc ciuil. . Constat autem. nisi sorte dicamus id, quod frequenter euenire solet, voluisse iureconsultum generis nomine sormam appellari, quod hoc loco receptu noli video. restat,ut de actionibus dicatur.
m g 1NDE ex bis Iegibus eodem fere tempore aditones copo fit uni, quibus intersi homines disceptarento quas altio
nes ne populus ut uellet , infirmeret: certas, olones ν esse volu runt 'appellabatur baec pars iuris legis astiones. ω ita eodem pene tempore tria haec iura nutasunt eges duodecim tabularum, ex bis fluere coepit ius ciuile, ex iisdenn legis aehones compositae sunt. Omnium tamen barum interpretandi scientia Q aEL nes,apud colle rem Font cum emant: ex quibus con Φιliebatur, quis qgoque anno praeesset priuatus: ου populus prope centum aq
82쪽
CTId autem Institi de actionibus in initio imi
finitur, ut sit ius in iudicio petendi quod sibi
debeatur, ex verbis autem Pomponii sermulae potius quaedam videntur actiones,quibus iudicia exem cebantur. Ait enim de populus ut uellet institueret
Blemnes eas esse decretum fuisse. quae res ostendit actiones non quaestiones ipsas sed quaestionum exemeendarum sermulas appellatas negari tamen non po test quaestiones ipsas actione stiliqvado nuucupatas,ficans, certa videlicet quaestione perduellionis, sed variis temporibus variae proditae sunt actiones. unde coniici licet agendi sermulas actionum nomine fi quentius significari. Tum inquit & leges,& prudertium responsa, & actiones extitisse,quibus potissimuiudicia constarent.& quoniam interpretandi iuris auctoritatem penes Pontifices dici suisse, no ab re se rit hoc de collegio altius pauca repetere, & pontifices quidem institutos constat a Numa, qui Romam urbem dicitur religionibus insermasse. nam a Romulo paucae admodum fuerant institutae, quae matana ex parte sedalitiis continebantur, ut fratrum Aru, . lium, percallum,aliorum; quorundam. Instituti quoque a Romulo Curiones.dicuntur, qui singula'
ut est apud Cicerotieui in diuina illa oratione, qua Milonem desendit.Nummihi actionem perduelli , nisintendit S actionem intendere,in ius vocare signi
83쪽
rum curiarum socis,laribusq; praeessent. Verum ut dicere coeperam Numa Pompilius & religiones diligerius excoluit,& certis numinibus sitos sacerdotes praefecit,inter quos summum locum obtinuere Pontifices , quibus etiam Summus pontifex praeficiebatur, maximumq; Pontificatum primus gessisse creditur Mutius Martii filius Pompilio constituente rege. Huic simum religionum tradita est,caeteri pontiisces subiiciebantur max.Dicti autem putantur at pontibus faciundis Pontifices, ut alii tamen existimant, a faciendi potestate, quos uidetur sequutus Lucanus primo Pharsaliae volumine hoc versu.
Pontifice acri,quibus es per is potestas. : Dionysius asserit sublicium pontem, si quando
vel concidisset, vel vicium certe secisset, quod sacer existimaretur instaurare solitos esse. unde Pontificu
fluxerit nomen . HuiuS collegii maxima vis, sum
inq; fuit potesta etenim stata sacra, fastos,nefastos ii dies, quae cuiq; Deo grata forent sacrificia solemnia tam publicis, qua m priuatis religionibus Pontifices
exponebant. Et quoniam quemadmodum supra meminimus t ad cursum selis anni constarent intercalandum erat quo id anno fieret,quaq; ratione potissimum Pontifices statuebant, latinae feriae, ludiq; o nis generis arbitratu Pontificum instaurabantur. Si quod piaculum censebalup admissum Pontificum eu
84쪽
ω sῖATA LEX Eo.s IN L. iri., piandi ius erat. Ferias populo pronunciabant, quae inr, i ses , ius ciuile tractabant, uel lotius occultabant,quo maioris apud populum am thoritatis haberentur. Fastis preerant, unde Pontificii annales, qui & maximi nominantur originem habuerunt.Illud in dubium venire solet. Soli ne Pontifices, an alii aliquot sacerdotes soliti sint adhiberi, cum ad collegium Pontificum aliquid referretur: 3c Cicero sane in ea oratione, quae de responsis inscribitur auruspicum,alios quoque sacerdotes adhiberi solitos significat cum suam domum omnes sere iudicauerint esse profanam,quam Clodius a se cosecratam esse dicebat plebiscito. Idem pro domo sua ad Pontifices satis aperte testatur. Pontifices igitur ita sibi ius
usurpasse centum annos Pomponius tradit,ut quoli het anno unus de collegio praeficeretur certus auris
interpres. Illud etiam in Pontificum potestate diligetius est aduertendum accidisse plerumq; , ut qui i- quo fungeretur sacerdotio Consul fieret, is cum improuinciam ire a maximo Pontifice vetaretur de ea re apud populum fuisse certatum, semper populum statuisse sacerdotem maximi Pontificis dicto audientem esse oportere. ac de Potificibus quide hactenus.
85쪽
αsse potentiam.Sed haec disputatio in id tempus differenda videtur,quo si sors tulΠ it,annuerintq; fata de raptim nobii dicςo in rep.suerit.Apud Roman S corte pauci potentiam quaerentes, atq; dignitate Aius ciuila condiderant , Noccultauerant fallos Πipsi consulatantur, ut iuxta Marci Tullii sententiam
86쪽
qui cum Volumnio fuit Consul iuris sitisse prudentem, S post alterum Consulatum propter iuris peri- etiam continuato magistratu praetorem fuisse creatu, cum secundo Consulatu una eum collega gallos, Ahetrusicos superasset. sed ad Flauium' reuertamur, 'quem λrdido genere orturn uniuersi tradunt. Cum autem Aedilis crearetur sunt qui dicant quod scruptum faceret Consulem hominis nomen recipem noluissse,qui tamen tabulam propoBit, qua iurabat se in posterum scriptum non esse facturum. Macer autem Licinius scriptum reliquit Flauium aliquanto
tiam Ac plebis fuerat Trib. R duobus triumuiratibus.
sus nobilitatem suis , nam cum Aedilis factus aegrotantem uiseret collegam, iuueness nobiles ei non arsurgerent, qui assistebant aegrois , sellam curulem afferri iussit ut ab inuitis, dolemi busq; in se despectaretur honoris.hic contra veterem legem cum nec Co-sul esset, nec imperator Aram dicitur dedicasseco Pontifice maximo verbae pnEro popul rcostias cuius iniuriae gratia lex est ex senatusconssilici lata, ii, cui liceret aedem, aramve dicare iniussu senatus, uel maioris partis tribunorum pIebis. hidb animaduerutere licet, quam sit ingrata multitudini paucorumi pote
87쪽
potentia,quantamq; gratiam ineat, qui minuendam illam,extorquendamue curat. Hoc ius, quod exposixum est a Flauio, Flavianum est appellatum,quemadmodumregiam a Papyrio collectum Papyrianum; cum tamen neuter de suo quicquam posuerit.& quo
raeprccium Arte uisum est Sexto Aelio, qui iuris interpres ea tempestate suit clarus, crescentem ciuita, tem nouis actionibus indigere , quod ius ab authore appellatum est Aelianum. Crediderim hunc illum Aelium sui sic, quem uirum cordatum repellat Emmus . sed eundurn ad reliqua, ninudi
Romam constitit, duodecim uidelicet tabulas, rudelium interpretationem, quod ius ciuile uocat I 2 Pompin
88쪽
P in pontuῖ, legum sermulas,sue actione supra tDhien docuimus haec omnia ad ius ciuile pertinere, NpraefertimJegum interpretationes. Nouu deincepsi guin ferendarum institinnir istocantur . est autem Plebiscitam; quod plebeio m gistratu rogante plebs decernebat. qui autem ple heii sint magiltratus suo loco patebit, colligitur autem plebisciti descriptio Instit. de iure nati genti civ.f.Constarautem . Et plebe quidem secedente int sacrum montem , uel ut alii in Aventinum orta sunt
plebiscita,quod aperistis Nur eum de Tribb.plobis, ibunitia I potestate sermo fiet 'Secessit ver plebes propter nexospb ars alienu, qui pessime a s neratoribus tractabantur , inters seruitia connum rabantur. & quamuli M. Servilius Consul fidem de-
Valerius Volesii filius,uel eerte nepos . nam utrumqp. traditur. Dictator edicto stiturum receperat, priuM.tis tamen utilitatibus bonum publicum impedienti bus, & feneratorum artibus eorrupto senatu, nihil omnino populus proficiebat . Ita disipatres educere legiones Consulibus imperassent, seditione maturarunt,plebesq; secessit, cuius author reducendae fuit Menemnius Agrippa uir priscae facta tali narrata membrorum corporis fabula,quae in uentrem conra
89쪽
quoqVc ficiebantur. Sid Patrum, & Plebis iras in in
triusq; partis perniciem irisit caueretur aiebat cesidiras. Cautum est igitur inter caetera, ut suos magistratus haberent, & quae illis rogantibus sciscerent dic rentur plabi scita Dubitatum est autem diu, plebi, scitis ne populus teneretur, & tandem Horatio Barbato; Valerio Potito Conss.qui primi Decemuiris Pulsiis Consulatum gesserunt, cautum lege fuit plebiscitis ut populus teneretur, teste Livio tertio ab umbe condita uolumine . quam legem etiam tulisse fertur Q Pub.Philta Dictator, qui & alias leges aduersas nobilitati tulit, auth.Liuio octauo ab urbe condita. hic suit ille Phialo primus de plebe Praetor, cui primusta ad rem redeuiciu Cum igitur ra lex uideretur usu antiquata, cum iterum plebs propter aes ali num, togasq; seditiones secessis e reduci a i Q .Ho tensio Dictatore, qui in eo dicitur decessisse maguistin ti,obtinuit ureo ipso Divittae serente lege cd--ueretur, denuό populus ut Miniscitis teneretur, quara latore lex uocita fur Hortensia 'Inde factum est, Ut Uuthoritate quidam lex a plebiscito nihil differret, sed modo serendi.perserendiq;. nam legem Senatorius magistratus serebat, ut Instit.do iurenat. ntide ciuilis Constat autem mi ebiscitum plebeiuS. Praeterea centuriatig comitiis leges , tributis plebistita fi
90쪽
I J E iN o a quia difficile plebs coηumire tarpit, populus
V a E B A T v R urbs Roma hominum multitudine, imperii magnitudinem praesagiente sortuna . quare dc plebem cogere difficile erat,& populum dissicilius, quemadmodum sentire videtur P. ponius , ut uidelicet ea de causa conciliata uideatur Senatus authoritas. Optandum sanc suerat Romani nominis amatoribus uniuersis uere sensisse Pomponium. Non enim tot seditionibus populus laborasset Romanus . cogebatur tamen frequentius , quam Resp.desiderabat,quae ciuilium fuit origo belloru. Id quod omnia tam G ca , quam Latina monimenta testantur.Verum quid Pomponius dicat non tam nobis curandum est, quam quid res ipsa compertu,