장음표시 사용
51쪽
ris, spatio sic satis longo a portu. Multi e prudentioribus nihil boni inde ominabantur, iactantes praesagia haec el- se improsperae nostrae profectionis: & hos quidem minime mentitos fuisse, paulo post experti stimus. Sed & aliud ostentum oculis nostris oblatum fuit. Diffugientibus omnibus, qui vicinum collem inhabitabant, ut euitato incendio in Catanensis oppidi convalles se reciperent , cumque quisque pro sua ipsius salute sollicitus, aliorum rationem habere non posset; accidit, ut duo adolescentes sestres, quorum alteri Anapiae,alteri Amphi- nomo nomen erat, parentes, ad fugiendum praepediente senio tardiores, in praesentissimo mortis periculo con spicarentur. Ibi iuuenes recordati se pereuntium esse filios, e vestigio accurrentes, dulces & gloriosas sustulere sarcinas, altero patrem, altero matrem in humeros tollente , qui nec conquieuerunt, donec grandaevos extra incendii periculum exportatos , in securo loco constituissent. Cum autem nimio onere depressi adolescentos incederent gradu tardiore,vidimus eos subito in igneis volutos turbinibus, atque ab omni parte circumdatos labascere. Nec tamen proinde animum desponderunt, aut cesserunt magnitudine periculi: sedlro eo, quod proiecta sarcina fugere poterant, arrepto atque alligato firmioribus amplexibus quisquc onere seo , persecuti cursum suum,ac insistentes proposito, per medias inces . sero flammas. Iam deinceps tibi, 5 Anero este, rem miram narrabo, i quae omnem fidem stuperare videbitur. Defluxerant duo torrentes feruidi, sulphure inceraso &bitumine ardentes omnia,quacunque ruebant,eXUren
tes&pesuin dantes. Hi ergo duo torrentes per decliuem tramitem currentes se coniunxerant, eo ipso in loco,
qua adolescentibus illis baiulis transeodum erat. Hi gemini suuit,adu enientibus cum dulci illo & venerando onere iuuenibus, cessere, factoque diuortio in diuertas
52쪽
uersas partes abeuntes,iis transitum indulsere, cumque transitIent,rursus coeuntes,eodem quoante se uniuere modo. Fuit autem hoc adeo euidens miraculum, ut ne-
mo in uniuersa sit Sicilia, qui istud negare audeat. Et hae eest cati sa, ob quam frater meus rex,duos illos fratres hactenus in pretio habuerit dilexeritque, cum dignos iudicaret amore suo eos, quos ipsiim suprenium numen amasset, quod Parentum cur i illis suillet potior quam .propriae vita incolumitaS.Catanenses profecto ad indelebilem tam egregii facinoris memoriam, in honorem
horum fratrum columnam marmoream erexerunt, cui
hoc filiorum faetiam,vti acciderat, insculptum, posteris salubris admonitionis locum praestaret. Additus etiam ipsi loco honos , in quo columna sustitata fuerat, ut
CAMPvs PIETAΤIs appellaretur. 'Habes causam,cur ego eos,ut opinor non iniuria diligo,cum tam illustre eoru factum nulla unquam obliteraridcbeat obliuione, sed dignum sit ut in recenti pud posteros coseruetur memoria. Manent enim Pietati &Misericordiae sua fixa fiymaque praemia, nec dubium est, si a mortalibus ea non persoluantur, quin in coelis merces iis sit reposita copiosa,quam & suo tempore per- . cepturi sint beneficiorum,acceptorum memores, muti tum ringentibus ingratis, qui, quantum benes
choribus suis Aebeant,obliuioni videntur tradidisse.
53쪽
CONTINUAT EβER SECUNDUS CAPUT PRIMUM
PERIO CHE. chombrotin ntellecto,stuesiam illam, quam in suo Oehebat nauigio,Sponsam suam esse ,ser
rem Polyarchi, mira stertur iatilia. Vnde inter noscitantes scolloquia. ET haec quidem in hunc modum in Sicilia contigerant. Gobrias aiatem narrabat Archombroto seliacem Mauritaniae statum,ipsamque Reginam per omnia prospere agere,bonaque uti valetudine : cumque videret Regem nuncii bonitate siuauiter assici, factus audacior, vicissim ex eo sciscitatus est, quae nam esset virgo illa quam in sua veheret triremi,deducturus eam in Aingerianam ciuitatem: teneri enim se jmpensb eius noscendae desideriossiue eam nosset siue non nosset. Haec quaestio Gobriae, ipsissimum cor penitissimasque fibras Archombroti tetigit. Est enim amor tam exquisito sensia
54쪽
sensii praeditus, ut si vel leuissimo pungatur aculeo, cotinuo sanguinc mittat,eoq; genas rubore sitffundat.Sentit primus & prope solus Amor,quantumvis clandestinus, ii quis vel verbulum de eo loquatur. Vix de puella loqui coeperat Gobrias & puncturam sensit Archom btotus, quodque saucii & vulnerati solent, misit manum ad plagam , indignatus hac ratione amotes suos In lucem protrahi. Ecquid enim attineret haec talia percunctari' quae ratio ipsum cogeret haec nosse Z Ibi Gobrias, ut nec temeritate sed uetiim , nec studio noscendi res alienas ostenderet, narrar Archombroto, quid de illa in Mauritania audiuisset. Calactio cum haec audiret, stabar attonito aut syderato similis,cum prςter onmem expectarionem inter manus Archombroti videret illam, quae eius destinata erat nuptiis,nec poterat satis mirari, cum tam pone iuxta se cerneret eam, quam dudum periisse arbitrabatur in rerra Africa. Et,ubinam est illa, inquit,o Regum potentissime ὶ ubi est regia virgo quae parem non inuenitρDeum immortalem l vigilans an somnians haec audio ΘSicne tibi prouidentia Numinis in manus tradidit eam,quam ante fata desponderant, quae Polyarchi auspiciis in manum tuam conuenitὶ Hominum fidem fCyrtheamne ego hic inuenio p Cyrtheane nauigat cum Archombroto, cuius beneficio tot exempta sospes est periculis ρ Quis unquam credidisset, hunc ipsum fore, qui ea me summis,quibus in Maurirania adobruta fiar, ereptam necessitatibus suis nauibus in Galliam charissimam patriam deduini rus esseti Pollii in ne ego eam, o I ex, videte λ positim ne tam clari sideris intuitu aegrum illius desidecio erigere animum. Et haec quidem Galaetio non sine stupore effundebar.
Eminuero Archombrotus etsi in randem raperetur admirationem, aliter tamen multo asscinas erat quam
ille , cum intelligeret, eam quae hactenus se Elisaura diis
55쪽
ingemisceres meis doloribus, quos mihi afferebat tua praestentia ρ Vidisti me amore tui tantum non contabe- urentem,Cyrthea,vidisti inquam,remedium afferre potuisti, neu tamen fecisti. Miror mehercule, quo pacto
tanta erudelitas in tantam Venustatem cadere potu elit, ut videns coram non moderatis eXuri cor meum flammis, ne guttula quidem unica solatia inspersa, aut commodo verbo id refrigerare fueris dignata. I nunc quo lubet, per me enim licet, postquam te expertus sium inimicam, qua ine tamdiu patriam genusque tutam coelaueris .Quo pasto enim te amicam credam, quae mihi tot mensibus assumto falso filiae mercatoris nomme imposueris 'Haec autem Omnia, & si talia sunt, ut non iniuria tibi succensere possim, magnitudo tamen amoris, quo
tibi deuinctus sum, cogit me, ut hoc quicquid est offensis,lu bens condonem. A mor i nq uam detractam fronti
suae taeniam meis imponet oculis, ut non videam tam graphicum errorem tuum, quem quidem impunitum nemo dimittere possit, nisi cui amor sensum acerbitatis excusserit animo. Haec locutus conticuit. Elisa non minus delibuta garadio, admirabatur tamen quo pacto quaenam ipsa esset, palam factum Dic
set: cumque videret Archombrotum simulare iracundiam, quam ritus admistus facile proderet esse fictam; statuit apud animum suum simulationem simulationueludere, & m ipsum actorem crimen retorquere intenuatum. Tu vero, Domine, inquit, quod supplicium temeritum arbitraris' aut quae poena expiabit crimen tuu tuum inquam, qui omnes caeteros reos & amnes grauis culpae existimas ρ Nimirum hic est magnus ille Siculo-Tum Maurorumque Princeps, qui iter nauale suscepit in Galliam, ut ibi duceret Regis filiam uxorem, Poliarchi inquam serorenae cui tantilla mora visa est longa, nisi
inrerim puellam Asiam , meccatoris Argeriam filiam
56쪽
deperiret Vbi in posterum quaeremus fidem, dictorumfactorumque constantiam se veritatem, si ea in ore &pectore
tam gener sorum hominu , imo Virorum principu periit ρ Sed mittamus sane haec. quam dignum erat,iam corda o,tam alti sipiritus , demittere sie acl eam vilitatem, ut affectu & vota sitia in negotiatoris filia consiimeret. Apparet, me Diana , totum mundum inuersum esse. Inuenias homines humili genere natos, adeoq; explebeio ordine, qui ad illustrium Regiarumque scuminarum Hymenaeos, nestio qua spe,adspirare audent:& viri Principes amplexus suos in pergulas S tabernas institorias mittunt. At amasti me. Credam sane. At amare non poteras sine iniuria, qua afficiebas sororem Poliarchi. Quorsum igitur attinebat tot me Oncrare promicsis, additis iuramentis, quibus Coelum ipsiim testabaris, non discessurum te unquam ab amore meo, quem integrum illibatumque seruare debueras alii i Quicquid feceris , quicquid dixeris, semper oportuit Gallicanam puellam potiore apud te fuisse loco quam Argerianam. Sed ut causam tuam ipse adiuueni, tortasse voluisti Europaearum venustatem puellae Africanae pulchritudine obscurare : fortasse voluisti ostendere, habere Numidiam Mauritaniamque formas, nequaquam sui vulgus iudicat contemnendas,sed dignas quibus faueant PrincipeS viri, non minus quam quae per Galliam Germa
At maximo mihi solatio est, nihil sinistri aut turpis aD sectaste te amore illo tuo: quod si honestatis pudorisque limites egredi tentasses, iam spondeo tibi ac respondeo,
te inanem ventum loco praemii reportaturum fuisse, &pro aesculea coronam iunceam. Potuisti ne unquam tibi polliceri, charissime Archombro te, eam quae hactenus, tot potentissimorum &nobilissimorum hominum repudiauerit etiam cum vitae periculo, consortia, tam se
57쪽
Io. BARC LAII A R C E N. xerat, ipsam Cyrtheam esse, seque amare illam, quam solam amare debebat,cum non esset alia aut diuersa ab ea,
quae ipsi paulo post auspicatissimo erat coniungenda
matrimonio. Mira ratio est illius catenae, qua colligantur amantes. Haec enim cum aflixa sit pulchritudiniquam expetunt,contrahit se & fit breuior per eumdem illum amorem, per quem e X tenditur donec ad centrum suum redeat. Formae venustas instar solis alicuius est,qui
radiis suis siursum attrahit vapores, id est affectus amantium puros & incnlpatos, ipsi in quoque cor terrae ad se eleuar, non obstan re immenso ac naturali illius pondere. Sic Archombrotus,cui linguam iniecto capistro C p. doligauerat, nullum quidem verbum protulit; desertis autem omnibus,qui ipsi de more ac honoris ergo ad. stabant, celeriter se contulit ad charissimam suam Elisam . quam ac stilli mis alligatam complexibus , raptus extra se gaudii magnitudine, aliquandiu intra brachia tenuit,antequam verbulum fati posset. Tantum autem percipiebat Rex iuuenis ex insperato gaudio & suauio simis amplexibus dele elationis, ut curas atque cogitationes suas a tam delectabili obiecto alio diuertere ei minime vacaret: cumque altum teneret silentium satis tamen euidenter loquebatur, quae agitaret intra pe eius suum. Et moriturum illum fuisse puto in mediis delectationibus nisi metus mortis,qui ipsius pectus ante occupauerat, quam hoc tantum bonum apprehenderet, votuisset vitae dissolutionem. Tandem velut recepto spiritu paulisper interquiescens, dimisit eam e brachiorum nexu, intuitusque ridentibus oculis, rursus in collum eius irruit, quali prius oblitus fuisset eam complecti. est regina graui iam dudum sucia cura, ct si se agnitam fu ille nondum senserat, tamen cum videret hominem non vluato in se ferri affectu, quid dis eret non inueniebat, cum nesciret causam tantae mutationis
58쪽
tionis in illo, cuius iam ante tot experimentis didicerat verecundiam. Stabat igitur eum subinde adspcctans, eratque inops consilii, & ignara quid faceret. Tandem cum loquelae potentiam nactus fuisset, Archombrotus; potest ne, inquit, aliquis ad felicitatis meae perfecti nem accedere cumulus, postqua te so mea vita volentibus diis intra triremes meas teneo Θ Time igitur Cyr-thea es,ea ipsa, quam mihi Poliarchus frater talus inter-Ueniente iuramento sacrisque siponsionibus futuram addixit coniugem ' quam ego in Gallia quae liturus cuinclaiIe profectus sum ex ipsa usque Mauritania, cum te quam quaerebam, domi natae haberem p o Elisa, vci potius CD thea mea,ignos e,quae se te ignoi antiae meae, vidc ignorantiae matris meae, quae votis meis obstitit, ne te assiceremus honoribus, quos &genus, dc virtus&dignitas tua merebantur. Euge te bellam illam virginem Ax-gerianam, patre natam mercat Ore, cuiuS mater paupercula est. t vidua. Deum im mortalemtquam miris artibus
usa es in dissimulando quae esses, peregrina, incognita, captiua, rea incestiis,si applicio capitis destinata interquet Omnia tamen dira in rcunia ita te gessisti ut ipsum Principem, qui tui potestatem habebat, captiuum faceres, tibique mancipares. Ita ne me tanto tempore decepisti, o Cyrthea, spes unica vitae meae, meum setitium, Umsineres me te velut alienam amare λ sustinuisti videre
languores meos,mentis meae aegritudinem amoris non
perfunctorii apertissima indicia ; nec aperuisti mihi te ipsam, quae res tamen cum gloria & honore tuo coniuncta, mihi quoque magnum interni doloris praestitisset. leuamenρScd quid opus est verbisp occilitasti tu hqc mira vastitie, caelasti me, neque negare potes, nisi excusare forte velis errorem tuum , quod tamen ipsuna facere non poteris, nisi grauiorem incurrere velis. Ita ne tibi
cor Adamante quouis erat durius, ut ne semel quidem
59쪽
xerat,ipsam Cyitheam esse, seque amare illam, quam solam amare debebat,cum non esIet alia aut diuersa ab ea,
quae ipsi paulo post auspicatissimo erat coniungenda
matrimonio. Mira ratio est illius catenae, qua colligantur amantes. Haec enim cum aflixa lit pulchritudiniquam expetunt,contrahit se & fit breuior per eumdem illum amorem, per quem extendi: ur donec ad centrum suum redeat. Formae venustas instar solis alicuius est qui radiis suis sursum attrahit vapores, id est affectus amantium puros & in culpatos, ipsiam quoque cor terrae ad se eleuat, non obit in re immenso ac naturali illius pondere. Sic Archombrotus,cui litiguam iniecto capistro Cu- p. doligauerat, nullum quidem verbum protulit; desertis autem omnibus,qui ipsi de more ac honoris ergo ad stabant, celeriter e concutit ad charistimam suarn Elisam, quam aiebssimis alligatam complexibus, raptus extra se gaudii magnitudine, aliquandiu intra brachia tenuit, antequam Vcrbulum fari posset. Tantum autem percipiebat Rex iuuenis ex insperato gaudio & suauis. simis amplexibus delectationis, ut curas atque cogitationes suas a tam delectabili obiecto alio diuertere ei minime vacaret: cumque altum teneret silentium satis tamen euidenter loquebatur, quae agitaret Intra pectus suum. Et moriturum illum fuisse puto in mediis delectationibus nisi metus mortis, qui ipsius pectus ante occupauerat, quam hoc tantum bonum apprehenderet, vetuisset vitae dissoliationem. Tandem velut recepto spiritu paulisper interquiescens, dimisit eam e brachiorum nexu, Intuitusque ridentibus oculis, ruris in collum eius irruit, quali prius oblitus fuisset eam complecti. es t reginagraui iam dudi saucia cura, etsi se agia: tam fuiste nondum senserat, tamen cum videret hominem non usitato in se fexri affectu, quid di-cciet non inueniebat, cum nesciret causam tantae muta -
60쪽
tionis in illo, cuius iam ante tot experimentis didicerat verecundiam. Stabat igitur eum subinde adspcctans , eratque inops consilii, & ignara quid faceret. Tandem cum loquelae potentiam naetiis fuisset, Archombrotus; potest ne, inquit, aliquis ad felicitatis meae perfectio-Dem accedere cumulus, post qua te 5 mea vita volentibus diis intra triremes meas teneo λ Tune igitur Cyr-thea es, ea ipsa, quam mihi Poliarchus frater talus inter Ueniente iuramento cacrisque sponsionibus futuram addixit coniugem ' quam ego in G illia quaesiturus cum classe profectus sum ex ipsa usque Mauritania, cum te quam quaerebam, domi meae haberem p o Elisa, vci potius Cya thea mea,ignos e, quaeso te, ignotantiae meae, ut& ignorantiae matris meae, quae votis meis obstit it, ne te assicerem iis honoribus, quos &genus, S virtus&dignitas tua merebantur. Euge te bellam illam virginem A gerianam, patre natam mercatore, cui a S mater paUpe cula est'. t vidua. Deum immortalem 'qua nimiris artibus
usa es in dissimulando quae esses, peregrina, incognita, captiua rea incestus,supplicio capitis destinata inter quq omnia tamen dira in rcunia ita te gessisti, ut ipsum Principem, qui tui potestatem habebat, captiuum facere S, tibique mancipares. Ita ne me tanto tempore decepisti, o Cyrthea, spes unica vitae m eae, meum fblatium, cUm sineres me te velut alienam amare λ sustinuisti videre
languores meos, mentis meae aegritudinem, amoris non
perfunctorii apertissima indicia ; nec aperuisti mihi te ipsam, quae res tamen cum gloria & honore tuo coni Uncta, mihi quoque magnum interni doloris praestitisset. leuamen 'Sed quid opus est verbis p occultasti tu hςc mira vast ille, caelasti me, neque negare potes, nisi excusare forte velis errorem tuum , quod tamen ipsum facere non poteris, nisi glauimem incurrere velis. Itane tibi