장음표시 사용
81쪽
Io. ΒΛ R CT AII ARGEN. praesidio essent. Haec nauis in extrema acie post cies conlistere iussa est. Archombrotus cum Praeto- sua inediam ductabat aciem , omni annixus ope, ut quam optime tenerent ordines, & ita includerent in micos, ne quis euadere posset. Hinc per omnem classem Volitans cohortabatur cum ductoribus ordinum ipsos' milites,li quos timidiore; aut remissiores animaduerte bat: eos vero quo, bona spe de victoria plenos & alacres videbat,collaudabat,1imulque ad virtutem incit bat:qui boni militis fecissent officium, eos immortalem manere gloriam innuens: si milites: classiarii fuissent, opima pollicebatur praemia. si remiges aut serui, propo- nebat iis libertatem. Erat autem si inama Principis huius secundia, ut timidiis mo cuiquam potuissut animum Ο ratione ad virtutem excitare, ut non modo non detrectaret praelium , sed ultro signum pugnae postularet. Fluebat autem ex ore eius largus eloquentiae fons, qui animos militum in quam unq; partem rapere potera ut nullum in eius honorem detrectarent periculum. Nec minus ferebat fulmen in ore quam in dextera: breuiter, ut Amor insidebat in eius oculis, ita Mars in manibus,Suada vero in labris.
Myo animi', fatebat) flocii Ur 4mici mei: bono ani gno. Visimus hic dies tEuxit laborum m seriarumquς vestrarum. PYec em laesingularisauore caeli factum arbitramur, ut i . lices illi fugitivi in unum velut globum compactι nobis osserantur, quo eodem in loco
si fugatique ultimam vobis de bostibus Gallia in
manubporrigant via orium. Idipsum enim quod Po-liarchusfocus pleri que per Regnum suumprincipibus trρceribusque, omnibus optauit votis; quo nomine cumisiuerso exercitu hactentia laborauit , propter qstodtot
82쪽
tot vigiliis,periculis, laboribuwque, sicque copia 4. Has exposuit: idi um inquam vobis hodierna dies obserat He prauiis molemis sudoribusque,unde non dubiso, quin vobis ingens sit prouenturum emolumentum. uantisium enim stuperes temporis quodfelicitatem vestram remoratur: ibi demum recti cis cabimus labores nosros viaeque pericula, si eorum nemnobis proponamus ingloriosi de h sibin micyoria. Felix euenim unius velitationis, unim leuiorispugnae fnem imponet longo i i s laborioβ belgo. Adeste igntur , uec, O amici mei, accineite vos ad fortiter agendum, castigate fugitiuorum istorum malitiam ,sumisede isiis dignum supplicium, adiungite a veterem gloriam, quam in Sardinia Insula acquisiuistis, vi Ionam huius praesti, ostendite vesri animi magnitudinem,aVete decus es honore vestru. Persuadete vobis, hanc
velut novi mam pugnam, colophonem, coronamque fore Ommu caterarum victoriar se, quas hactenus virtute vesra merusis. Neque vos moueat, quod mulis
sint qui nos fugiunt: sint multoplures, dummodo fugitivi. uales autem isti sint, quibusiam praebaturi
sis, accipite. Timidis ima capita metuerunt mortem intra mu uitae urbis marma: quam ut effulerent, maluerunt se credere muris ligneis. Infixosabilique continentis holo pugnam detrecrauerunt , quasi 'mim impres/ri sint vestigia in marinarum aquarum molli sustentaculo. Se prefcyo est ut dixi, τὼ Futi eos traxit huc,ut iugulati v sris manibus, expertes terra ad tumulum , undas marinas inuenirent seputihmum. E 4 Fugiunt
83쪽
Fugiunt m Utrahant ab obedientia risia G
η-μbtrahentse a morte, quam vesra ipsis a Nwι manus. Anno anu fuisseι, sise potius credid sint sementia victoris, quam arbitrio manibusique homi -''eg Serivi dixi, vi attexcaecauri ivr cadantur 4 vobis, qui rampropria ipsorum mali
suanto maior ea inimicorum numerus. Reuocate -- , in memoriam gloriam es honorem eommunis no ., patria, in partem vos cumprimis venturi e
u , meiquei in famam o exstimat onem. de si vero posuis , utpugnantesin albospotius intueaminiquam in vos i s. Di boni, quanta haec futura in glo. 'ria nosra . nobiseum in Galliam adferamus, non, is expectabat Poliarchus auxiliares,stdvictrices copirit Quod vereri, milites, accingite vos, ut cumrium pugna datu erat, usitata v stra alacritate frustia, Dum iussa iis rebians sos,o conculcrais corpora me tu iam prope enecta. Consermo vobis,malues,uos nostra 'ria guttacturos aut sabi lauros fundamenta bertatis Gallicanae. Sed recreas me es reficii Ggον se 'aillacritas,qua siprodit m vultu vel , cum vos videommdictam OMartem orare oculis, unde non possum mihi aliudpersuadere, quam certais a virtute os . ruu ι vestra victoriam , insem astarit, qua nun--
84쪽
PERI OCHE. Μ Ira rerum variatio. Decepti l nubium ste-cie , quas naues esse crediderant omnes, exmιtu se pugnandi ardorem ludibria cachin' nosue soluuntur, Boaulops, acc*to vero de clusis hostilis aduentu, omi su nugis, ad praelium se accingunt, suosque ad virtutem
excItant. DVm ad hunc modum Archombrotus suos ad futuis rum nauale praelium an imat, res perridicula contingit. Is enim nauta, qui primus de aduentu classis hostilis nuneiauerat, intellecto errore suo ad Trierarcham se confert, fateturque se oculorum coniectura deceptu. Cum enim nimis longo abesset interuallo, visum promontorium quoddam abietibus piceisque horrens, classem interpretatus fuerat. Neque vero deerat huic errori sua causa.Fluctuabant enim quatuor aut quinque nauigia in ipsa maris crepidine subpromontorio, quibus vltra citraque nauigabant piscatores, ad expedienda retia sua. Vnde,cum mouerentur scaphae, & summitates arborum vento motae malos procul repraesent rent, deceptus nauta, aduentum hostilium triremium nunclauerat, Sc uniuersam Archombroti classem panico terrorC completam, ad arma conciuerat. Sed facile ferebant hunc errorem classiarii, errantesque circa pro montorium illud, assecuti piscatores nonnullos, ex IIS
intellexerunt, haud longe inde quinqueremem illi- sim scopulis crepuisse, aliud autem nauigium non pro cul ab
85쪽
cul ab eo loco impulsum in breuia,cum omnibus vel horibus periisse, ut piae ter unum nobili genere natum eua-1erit nemo, qui & ipse nactus e nauseagio tabulas, iis innixus euaserit, cum se vitamque suam arbitrio fluctuum credi ilisset. Piscatores autem vix magno labore potuisse illum ex τndarum violentia extrahere. Et quidem virum hunc extra vitae noxam constitii tum , satis fel ille apprime piscatoi ibus pro adli bita diligentia in se conseruando: caeterum multo ampliora pollicitum praemia, si possent recuperare fasciculum literarum, quem perdiderat naufragus: Huius enim iactura se multo pluἰ allic iquam ipsius natus interitu. Et nos quidem, aiebant piscatores summam diligentiam in perquii cndo ad biduimus, percurrenteS scaphis nostris omnem vicini littoris oram: sed irrito labore. Is igitur periisse literas intelligens, hoc ipso die circa ortum Solis profectus est ad regem Liguriae, ad quem cum singularibus mandatis se millum dicebat a magno quodam principe, qui ipsium e vestigiosequi constitui Lset. Nobis vero imperauit,ut hic assidui versaremur, donec ipse princeps ad has oras appelleret, ut eum de naufragio edoceremus, quod fecit Iet legatus eius. Et hunc quidem destitutum nauigiis, iter pedestre in Liguriam apprehendisse, caeterum literas suas fiduciarias cum omni auro & supelle et ile in aquis perdidisse. Placuere h:ec supra modum Archombroto, illud cum primis, quod ex piscatoribus de naufragio inimicorum
acceperat, nec dubitabat quicquam, cas ipsistiteras eiase,quas Nauarchus exceperat, de quibus Ambiodorigis Legatus tantopere conquerebatur. Nec tamen potu it, quod optimo uire debebat, effugere ludibrium. Regiae enim puellae, Elisa & Argeiiis miris eum modis exagitabant, multo sale perfricantes, quod conspicatus tres aut quatuor lembos piscatorios, suos tanta orationis ube
86쪽
tate Jc vehementia ad praelium animasset. Magnanimum vero ducem &Thalassiarchum sine pari est eum, qui ausus sit ad oppugnandas scaphas aliquot littoralium homuncionum,classem centum sex amnia nauium ad arma vocare. Ecquem tandem rore finem cohortationum eius, si ad conspectum trium aut quatuor abietum iubeat canere clallicum p Piscatoribus quidem, calamitose hominum generi, lineas esse, hamos & retia, ad mullos, percas, sardinasque capiendas, non ad irretiendos Reges aut implicandas es asses ab Sicilia Maurit niaque. Extra iocum, non posse ipsum haberi non ridiculum, qui ut Amori stibi rati erct collum, & Martis potius litaste ostenderet, panico terrore excitatuS, nullo praesente periculo ad arma conclama isset. Ad hunc in dum illis cauillando iocandoqlle tem pus trahentibus, paulo post apparuit, primum illum nucium non omnino vanum Dille. Cum enim vicinam terrae prominentiam vix circumnauigassent, apparuerunt repente naues aliquot e clasle Ambiodorigis, quae quidem conspectis hostilibus triremibus exterritae diffugerunt. Nec Archombrotus quidem metu prorsias Vacuus erat, cum praeter opinionem Ambiodorigis clas. sam appropinquare viderct. Capto igitur cx tempore consilio, tum instruit ad pugnam milites, dum armat socios, prospicitq, regiis puellis, ut& in si periore terrore fecerat, mittit Bocchu, cui plurimu confidebat, ut aduenientibus nomine heri sui nunciaret, demitterent vela, &se potentiori dederent. Am Diodorix qui nihil minus sperauerat, quam occursum classis Siculae, respondit, si essent amici Gallorum, se non recusare quin dem illis antennis complicatisque velis testaretur se eorum amicum &confederatum: sin hostes forent, re ipsa eXpert
tros,& manus & fertum sibi esse, quibus propellerent hostes
87쪽
stes felicitatis patriae. Hoc accepto responso Bocchus non i m memor ossicii sui, antequam ad suos rediret, de- nunclauit Ambiodorigi bellum, suadere se ei, ut praepa- raret se ad praelium nauale contra Sicilias regem, qui in eum finem hanc suscepisset expeditionem , ut ab ipsi poenas exigeret violatae fidei, rebellionis & turbatae pacis publicae per Galliam.Hac facta denunciatione reuerissus ad Archombrotum narrat ei, constituisse hostem o- .mni vi se defendere,si a quoquam, quisquis ille tandem foret, praelio lacesserelux. Archombrotus quide cohortandi suos milites compendium facere poterat,quorum adhuc inertabat auribus saperior regis oratio : At Ambiodorigi alia incumbebat Recessitas, animandi suos ad pugnam,ut assultum hostium fortiter ferrent. Primum igitur ex disciplina militari constituit naues, eo ordine qui videbatur omnium maxime expedite: post excussis omnibus facundiae siue loculamentis, circumiens eos ad capessendam alacriter pugnam, quanta potuit orM
tionis grauitate exhortatuS: . ,
Velim cogitetu, inquit, milites, in quem nem nos accingamus ρλ ae to. Potentiores nobis Iuni hostes nostri, rerril mariquc,se nos ster equuntur ab omni partibus. Ext , ahaec insat fortuna alea, quam ubi urceis νιμ u , i q idem non video, quid in posterum nobis
88쪽
gentia obtinuerint portum , se triris fuerint Regnum nybum: quta enim ι os prohis ebri deInceps omnia miscere igne atque sanguine tDii meliora pus erroremq: hostibus illum. de hoc fit tantum mulum, inAevite et stra v:rtute milites , mr eremini commu is nosrae patriae, matris nost ae,quae nos genuit, honesteque aluit atque produxit in hunc usique detem : derisu te istatem Gr rei glonem vestris altaribin , ι aftatem G que pudicitiam vestris uxoribin se babus, honori m Gr venerationem sepulchris maiorum, vobG ipsis cum patrimoniis se haereditatibin gloriam ct honorem. CA I remini, rnquam ac marum mul ercidarum n starum, quae nihil aque reformesant quam Inseuntiam victoris: asicite canosenum cap. P s,puerulurum in cunis va gientium miVerabiles vultus qui omncs veluti compacto vos orant , υt ea viotinua hostium risendatis. Idua omniasi vos parum mouent , at sitem findera matrimonialia, o pudici coniugum lecti, se miἰrum uxorumque nostyarum inuioluta ad hanc diem .ota arment manus nostras, Inar ab a Barbarorum saeuitia nihil fore tutum. Postarchus ergo si Ner et IcIor IrLumphabit λ ct sane ne ita sit futurum ve/ eor,ns illius, qui hae tenus terrastra murat uisuperio fra sam duires marina pugna , cton. m audacia aggri utamur Piratas rigos. uin Crtur, amici mer, qu actores contra
89쪽
nibus, quibus exigum armorism Uue earua hi sis fuerientia,nisi quantum a nosris hominibus didicerunt. Vid bimus primum insultu ortiter exceperimus, nos egregiam de uniuers c se reportaturos victoriam. At enim v S obvertent puppes rum nauium,ausfugere noluerint, purpureo colore glaucas imbuent maris Sardoi aqua
c rchombroti. Comm6sopyaelio C morodori acius inferior . scapham amissu Inremi. in Ilit, culm bem cio potitus istiore vitam confruat. Triremes Ambiodor is a Go Duce in Archombroti deae Ionem venIunt. ET Ambiodorix quidem,cum suos ad hunc modum
cohortatus fuisset milites , utendum eorum promptitudine ratus eos dimisit,iusibscurare corpora, &omnem dare operam, ut primo impetu se viros ostende rent. Nunquam Neptunus in suo regno elegantius quicquam vidit, quam duas illas classes , ad capessendum prauium ex aduerso constitutas. Ambiodorix enim habebat secum florem copiarum s harum , impleucratque nati osseas diuitiis, quas in Oppidis , quae se magna leuitate fidei eius permiserant, praedarus fuerat. Ar chombrotus valeoat numeco triremium, nauibus eius pleri S-
90쪽
plerisque militariter instructis, fidebatque multum mi' litibus suis, quorum cognitum habebat robur & virtutem. Addebat ei infit per animum, quod nosset precio- .ssiimum se thesaurum in toto hoc uniueiso secum vehere duas inquam regias virgines, Argen idem & Eli-
Vibelli ignum pars Ptraque voce tubarum Extulit,ctrauco repuerunt cornua cantu,
Ambiodorix sex triremes grandiores, quas in fronte aciei constituerat,& sagittariis funditoribusque, plerisque e Balearicis Insulis,repleuerat,pi Ocurrere,& pugnae initium facere iussit. Hi sagittis lapidibusque funda missis,velut imbre aut grandine Archombroti primam
aciem obruerunt, de adeo infestaverunt,accedente praesertim vento Ambiodorigi secundo, qui tela & inissilia in Siculos Maurosque ferebat maiore cum impetu, ut coacti fuerint deflectere nonnihil in latus sinistrum, de se recipere post terrae quandam prominentiam , qua in mare procurrebat. Galachio, qui nouerat morem sagittariorum sunditorumque illorum, quod primus eorum impetus esset vehementissimus,caetera remisia, non improbat Archombroti consilium , quod suos se recipere& furori Balaricensium nonnihil cedere iussisset. Interim ipse cum Gobria assumptis aliquot nauibus a caetera classe paululum discessit, diuisisque bifariam triremibus suis, cum Ambiodorix,vana& tralatilia victoria inflatus,ptimas Archombroti naues persequeretur, ita ipsi inuectus est,ut ob propinquum & statarium pugnae genus inutiles ei redderet sagittarios, adeoque Omnes, qui missilibus pugnabunt. Naues enim cum ita congres. fae cominus pugnarent, alia aliam harpagonibus mani busque ferratis correptam attrahebat,quibusdam etiam incursus vehementia allisis. Ibi ad gladios deuentum, in quibus Mars acerrime furit, cum insuper halis stric