De usu particulae prin Thucydideo et Xenophonteo

21쪽

sunt, duobii termini circumclusit. Simili ratione interpretandi sunt loci II, 13, 1 et II, 6, . Nam quum

in prioribus locis infinitivi a γεν particula pendentes cum adverbiis sive notionibus temporalibus με v στερον ἐκατὁ γ et v δε τουτω concurrerunt, hi do quibus nunc agendum est locis cum participiis, quibus ratio inest temporalis, quasi in certamen veniunt. Loci digni sunt, quos fusius describamuS. II, 3, 1 ετ δε τω Πελοποννi mos ξ εὶ ομένων τε ἐς

παρεσκευάζετο.

Id temporis momentum, quo acti primari persecta est, quam potest accuratissime doscribero vult Thucydidos; itaquo duobus id nuntiatis notionem temporalem habentibus quasi cancelli circumdat. Prorsu reicienda est obeli' opinio, qui nuntiata a vi particula pendentia, ut quae nunem tautologiam continerent, duobus locis tamquam glossemata scholiastarum luno delere voluit. - ac hucydidi ratione perspecta locum

undique tentatum inuo impugnatum III, 9, 2 ad

meliorem perspicuitatem promovcri Ρομου puto. Verba Aunt haec: βουλοντο - οἱ Λακεδαιμόν ο ἐς τὴν Κερκυραν

Duo membra inter se respoudontia haud dubium, quin particulis μέν - δε indicentur. Enuntiato vero 'M particula pendenti notionem temporis ineΗse vix quisquam infitiabitur. Itaque aliorum exemplorum similitudino adductus etiam in participi παρυντων

22쪽

'Aθηναιων) non magis om8alem, quam temporalem notiunem valere existimo. Habemus igitur eundem duorum enuntiistorum concursum, quem hucydidi proprium esse exemplis demonstravimus. Sententia regens ab Onuntiato πως προφθάσω petenda est, quod rureuSpendet re grammatica salva a verbis nuntiati primarii ιμυινγτο πλε me. At quaerat quispiam, quid Enuntiatum inalo nonne ad sontentium enuntiati cum πων particula cons lati solum portinoi Quodsi etiam cum genetivo participii coniungeDdum Me statuis, rationem nonne logicam conculcas Age vero rem considΘremuS.Τhucydides enim dum nuntiatum priues, participium absolutum, conscribit, haud scio an sontentiam in concludere in mimo habuerit, ut diceret πως παραrένωνται. ddit autum altor cum V particula enuntiat sententia primari turbutu atque obscuratuest, ita ut clausula periodi or eugma fieret πως προφθάσωσι. Verbum enim voce crus M ad particulam 7Wt Solam, quippe qua haud procul absit, re8picit. Vertendum igitur nostrum locum hoc modo puto: Lacedaemonii enim protinus Corcyram naVigare Voluerunt, ut haec Oxpeditio fieret, et quum Athenienses cum duodecim dumtaxat navibus ad aupactum 88ent, et antequam maiore navium multitudine Athenis auxilio VenisSent. Simillimus os alius particula πρ- ουuου, qui in duobus temporum sputiis comparandi cernitur Amram

ἐπιχειρησα ἔσται. Hoc est his rebus malo gestis re non in eodem statu erit, quo anto conatum Sol erat). Ellipsis enim constituenda est. Facito perspicimuου infinitivum μιν ἐπιχειρησα non pondere a futuro ἱ me, sed a praeterit hv, quod ex illo futuro depromendum est. Sententia si tota pertractaretur, hoc modo exprimenda erat: μὴ ἐν τῶ μορι καὶ ἐν Ἀν πρὶν ἐπιχειρησαι

23쪽

Simili ollipsi insignes sunt duo alii loci I, 9, 2:

et I 68, 2 καὶ δι αυτ ου πρὶ πάσχειν, az επε δὴ ἐν τῶ γνω ἐσμιεν, τους ξυμμάρρους τούσδε παρεκαλεσατε. Haud dubium est, quin oppositio quaedam intercedat intorporiodi membra. Sed neque ita fit, ut duo agendi te mini statuuntur, neque ita ut comparatio intercedat inter agendi tempora. Verum his locis gravitas illa oppositionis alium causam habet. Sententiarum conexus in posteriore exemplo hic est: non antequam in mala incidimus, sed nunc demum, quum mediis in rebus adverSi VerSamur, Socio VocuVistiS. Tempus enim socio vocandi serum elegisse Lacodilemonios docere vult. Quod ut gravius exprimat, ἀντιθετο format Simplicem sententiam ἐπε δη ἐν τῶ Ur ἐσμεν in contrariam mututam atque cum negatione conivnotam in initio periodi dignitatis augendae causa collocat. Cardo igitur periodi Vortitur in his orbis non prim quum Sed poSten-quam. Hinc simul officitur negationem ante πριν particulam positam non esse eram, e per artem quodammodo inductam, ita ut ad structuram enuntiatia πριν articuli pendenti ne minimum quidum Valeat. Est sano genus dicendi rhetoricum. Et oro duo illa exempli Occurrunt in orationibus Antiphontis locum V, 2b, qui ad candem fere rationen conseruiatu eSt,

Ιliud tantum interest, quod ἀντιθετο apud Antiphontem sine ulla verborum ollipsi plane explicatum per Voces με - δε formari videmus πρωτον μὲν γιν - οὐδεὶς iri ατο, ἐπειδὴ δε - τυτε 1τιάσαντο), apud Thucydidem vero propter brevitatem dicendi magis contractum per urticulam ἀλλὰ indicari animadvertimus O πρὶν ποδεορκει ν - ἀλλ' ἐπε δη). Hanc formulam dicendi hucydidem ab Antiphonio delibasse eamque in suum usum converti8Se

24쪽

mihi persuasi Bothium' quum Antiphontis of Vhucydidis dictionem intor se comparare studuerit, haec similitudo valdo memorabilis fugit. Fortasse aliquid consert ad argumenta eorum corroboranda, qui hucydidem ab Antiphonio doctrina rhetorica imbutum 88e

contendunt. Iam transeamus ad ulteram exemplorum Seriem, quorum enuntiatum primarium ad tempu8 futurum spectat. Hurum classium quasi in confiui Verbum φθάνεω positum

eSt; nam propriae pracVeniendi significationi admixta atque ad'pers est Voluntas quaedam appetendi et captandi. Septie apud hucydidem Aurpatur sequente particula πριν, ita ut quutor cum verbi optundi notione

pracdiiis consociatum IV, 4, 3. IV, 04 3. IV, 7, 4. VII, 36, ), bis tantum solum occurrat IV, 79, 1 et VI, 97, 2); semel mero futuro continetur VIII, 12, t.

Sod alia huius Ordini exempla eniimorumus. Inprimi8 tenendum Si merum tempus futurii rurisSime inveniri apud hucydidem praeter unum, quem modo nominavi, locum alter Oxstat V, 9 4 Uv υντα γωπρο - γουμαι; diungendus est V, b, 2, ubi infinitivus futuri a Verbo sentiundi pondon invenitur οώμενοι vivἀφικέσM 'ξειν Duobii locis imperativi ante duri I, 78 s: μι - ενεσθώ προοthv ora et I, 4s, ορανοηθητε ut τι θλαβηναι. Eo frequentius alias nuntiati primarii forma adhibita videmus, quibus notio futuri officitur. Saepi88imo occurrunt verba nil optiindi notionem e

i Ρhil. Both, de Antiphontis et Thucydidis genere dicendi, dissert Marburgensis 1875 pag. 41

25쪽

sere omnia ad idem schema conformata sunt, quod latine hoc modo exprimendum Sse arbitror hoc Venturum volo, antequam illud actum it. Non terminus, ante quem acti enuntiati primarii fiat, statuitur gravissimum est consilium sive spes subiecti fore ut acti primaria perficiatur, antequam secundaria incohata sit. Cf. II,

navale committere vellent, priusquam etiam ab Athe. niensibus subsidium advenisset. Infinitivus sub dicione cogitationis dominantis est. Contra si Thucydides

'Aθηναιων ἐπιβοηλησαι, infinitivus dominatu sententiae primariae liberatus temporis determinationi soli inserviret. Antequam hanc dissertationis partem concludam, duo exempla commemoranda Sunt, in quibus infinitivus a pluparticula pondon periodo condicionali subiunctus est IV, 69, i voleti ντες, es, tu ἐπιβοηθησαι τινὰς ἐξέλοιεν, δασσονὰν καὶ ut θαρα προσχωρησαι, et VI, 9, 2 δ δὲ χρον σηπρὶν ἐς οιριν ἐλδειν, Dyγώμ η ἀναθαρσουντας ἀνθρωπιυς α 4υψε καταφρονειν μαλλον. Utroque loco infinitivus ad protasin pertinet Circuitus rationis utrum sit simplex ancompositus, ad infinitivum nihil valet. Hucusque de iis tantum loci quaestio nobi erat,

quorum enuntiatum primurium Vera negatione urebat. Accedamus iam ad as ut particula cum infinitivo StructuraS, quarum Sententiae primariae ora ine8fnogandi vis. Si Prohseli' in sententiis negativis apud Τhucydidem infinitivum ii πριν nrticula pondentem

eXSture rorsu negat, Vereor ut Singula accuratius

inSpexerit. Docem an occurrunt loci, qui negationem habent. Sed accurato distinguondum St, utrum negatio Sit vera atque aperta, an occulta atque tecta Si legitur I, 2b ἐνιαυτος με Ο tετρίβη, ἔλασσον δε πριν ἐσβαλεῖν, Sen8u omnino est affirmativus p una vox quodammodo, N. Jbb. f. hil. v. aed. 1877 pag. 454.2

26쪽

restringitur ann minus practeriit). eque magis locus VI, 7, 3 sensu Degativo praeditus est; στάδιοι οὐκ ἔλασσo ' ποτε καὶ εἴκom idem Valet uc σταδιοι πεντε καὶ εἴκοσm αυτοι. Nihil dicendum est do loco III, 94 4 - χαλεῶν πέφαρωον, πρὶ ξυμβοηθῆσαι, καταστραφηναι, quoniam Oυ χαλεπον eandem quam ρήδιον vim habet. De ellipsi,

qua VI, 1 l affirmati procreatur, iam supra diximu8 pag. 4, ubi etiam rationem locorum I, 9, 2 et I 68, 2 exposuimus. Restat locus dubius VI, 76 ob την

Oxplicent, ut infinitivus πρ6 m κουσα reserendus sit ad enuntiatum negativum μών τι πείmo . Sed iam meger quum Verteret die Von itinen noch cVO thr auch uns angeliocri Vorgutragenden orto , octo intolloxit illud

legatus, orationem ingressurus apud contionem amarinaeorum duas causa legationis profert, alteram quamviS manifestam, tamen minorem, quod Atheniensium classis praesto sit, alteram quamvis coniectaneam, tamen grariuS metuondam, quod Atheniensium togati ipsos contionando praevertere possint. His causis duo pericula officiuntur, quae duobus enuntiatis μὴ αυτην καταεια =τε et M υριας πείσωσεν participi δείσαντες pendentibu exprimuntur. Namque non modo metuendum erat, ne cla8Scothcniensium haud procul abSeuto animi amarinaeorum timore perturbarentur, Sud Otiu cavendum erat, ne Atheniensium legati Orationem prius Syracusanis hubituri eloquontia blanda animorum conciliatrico amarinaeoΗ sibi socios adiungerent. Itaque ut hoc utrumque Vit rotur, quam citissimo a Syracusanis togati missi sunt. Τali modo locum interpretati non solum continuum sontentiarum progressum dispicimus, sed etiam leganti quadam Verborum concinnitato delectamur. Sunt autemo μέλλοντες α αυ orne irationes ab Athoniensium

27쪽

legatis habendae Hermocrate quum loquentia Athenienses multum praestare haud ignoraret, nihil antiquius habuit quam ut prior orationis potestatem nanciSceretur. Et profecto quidem id quod cupiebat assecutu egi, et ut prior verba faceret ei contigit Attamen hanc anteriorem ratiocinationem aptissime ex mente Syracu8anorum ab oratore prolutam in initio poni consentaneum St, quo causa legatos propere mittendi luculentius illustretur. In participi μέλλοντας vis hypothetica oeculta latet. Periculum ipsum tunc fuisse sublatum iam participio acristi δε σαντες satis mihi demonstrari videtur. Itaque coniecturum Krueger ἐλδοντας ut supervacaneam repellen

Quattuor re8tant loci, quorum duo negationcm apertam, duo abditam exhibent V, 10, 3 VII, 50 4 tII, 53 3 VII, 28, 3. Iam supra in locis I, 9, 2 et

68, 2 tractandis vidimus infinitivos antecedente negatiove merae temporis deforminationi inservire. Eadem ratio optime in haec exempla quadrat. Consideremus locum VII, 28, 3 ἐς φιλονικία καθέστασαν τοιαυτην η γιν τενέσθαιὴ στησεν αν τις κουσας. Negatio in Verbo mσαι occulta est. Memorabilis hoc loco est infinitivus pendens ab indicativo auristi cum a particula coniuncto. Nihilo secius infinitivus rem oro factam exprimit. Namque antecedunt verba ἐς φιλονικία καθέστασαν, quae nctionem infinitivi persectam ium csso satis demonstrant. SonSuScst tanto Vincendi ardor abripiebantur, quantum fieri Ρο8Se, riusquam re ora factus cst πρὶν ενέσθαι), vix quisquam crodidissut Simillimus os locus II, 53 3:αδηλον volat sv εἰ πριν ἐπ αυτο ἐλδει διαφθαρησεται. Incertum illud, quod in nuntiato abis incipienti inest, ad infinitivum non pertinet. Itaque coniunctivum ah, quem nonnulli habent codicus, repellemus. Si ea quac supra do duobus infinitivorum geueribus expo8ulinus in memoriam reVocamus, facile appurebit huiusmodi infinitivos omni sententia primaria dominatu liberatos Per Se constare. Duobii clusio restant exemplis hanc

28쪽

opinionem firmemus V, 10, 3 οὐ βουλώμενος μψαν διαθι-

σασθαι πρίν οἱ καὶ τους βοηθοως γ κει et VII, 50 4 οὐδ' via Diaεύσασθω ἔτι ἔφη, πριν ως οἱ ut τεις 'γυντο, Ῥις ἐγγεα ημέραις με&αι. Inter utrumque locum is est conse Sus, ut sententia cum γε particula coniuncta moram temporis notionem habeat. Is terminus accurate definitur, ante quem acti primaria non perficiatur. In altero Vero exemplo

spatium temporis certo dierum numero indicatur Optativum vel coniunctivum si quis legendum esse putaret, Sententiam laedoret. Sensus enim perversus Vaderet, iciam Ru sponte moram viginti septem dierum sibi imposuisse. Μinime quidem dicor vult Thucydides miolas deliborare noluit, antequam viginti septem dies moratu es8et; hoc contra in animo habuit flari Niciam ante moram viginti septem dierum, quae a sacerdotibu praecepta orat, peractam deliborare nolle. Antequam infinitivi a νιν particula pendunti usum Thucydideum concludam, non ab re fore arbitror pauca de formula προτερο - cum infinitivo coniuncta

dicere, quae tribus locis exstato 69, b VI, 8, 1; VIII, 4b, b. Dignissimum est commemoratu Thucydidem

ne uno quidem loco προτερον - φεν Surparet, Sed

quotiens προτερον antecedat, semper ῆ ponere. Qua in re mirum in modum cum Antiphonto congruit. Enumtiatum primarium continetur tempore praeteriis, bis noristo, semel imporsocio VIII, 4b, ). Sensum si Spicimus, mea quidem sententia nihil intores inter πριν et νοτερον - η. Sed formula προτερον - multo post potestatem infinitivi rogendi nacta est, quum Vi8 infinitivi primaria, o qua originum infinitivi προν aditiculam sequentis derivavimus, iam non sentiretur. Itaque illa ratiocinatio, qua usum infinitivi a vis particula pendentis exponere studuimus, ad Ormulam προτερον - η non quadrat. Alia Via infinitivo regendo potita est.' Do loci VIII, 45, 1 natura es pag. 32. a Lileth l. l. ag. 8.

29쪽

ra huic structura subest ratio comparatiVa, qua infinitivus procreatur. In comparationem Vocemu locum

VI, 4, 2 fram υστερον κατὁ αὐτob οἰκισαι , ubi υστρου cum infinitivo copulatum est. Itaque adverbium προτερον numquam fieri potuit ut sequont particula careret. Quam ob rem locum VIII, 4b, 5 Vaticani codicis auctoritatem secuti, qui solus , quod coleri non

habent, Servavit, Sic Scribemus: a ἐς ' ναιους προτερυγη ἀποστηνα ἀνηλουν. - Ratione trium illorum locorum, qui πρότερον - cum infinitivo iunctum praebent, si inter se comparaverimus, conSensi sententiarum lacilo apparebit. Infinitivi enim re vere acta exprimunt. Exempli gratia consideremus locum I, 9, b τόν τε γὰρ Μηδο αυτοὶ Βρον ἐκ πιρατων ης προτερον ἐπὶ τὴν Πελοποννησον ἐλδύω, ' τὰ παρ υμῶ ν ἀρ- προαπαντησαι hoc St: Persarum regem Scimus ex ultimis teri a finibus prius ad Peloponne8um emenisse, quam a nobis bellum satis paratum est. - Singulare exemplum Astat II, 40, 2, ubi προτερον - ad sententiam negativam se adiungit: ου τους Oroυς τοῖς ρηοις βλάβην ουμενοι - μὰν προδιδαχθῆναι μαλio tortis προτερο η et δ δεῖ Orc ἐλδειν. Sensus est hic non verba factis damno esse arbitrati, sed multo perniciosius sol arbitrati non Verbis edoceri, priusquam quis ad rem gerendam Se8B MRVi8Set. Etiam VI, 34 4 loe undique tentat sormulam προτερον - cum infinitivo consociatam latere suspicio facile existet. In codicibus leguntur verba haec οὐ περὶ τη Σικελια προτερον ὁ Φων ἔστω ' του ἐκεινους περαιωθηvae v Ioviov. Obraci coniectura περ τῆς Σικελιας, quam Si lius in toxtum recepit, locum non Sanatum OSSO puto, propterea quod Sententiarum conexu mutatur. Namque ante του Suppleri Vult περι ita ut, πρότερον - ῆfero idem valeat uui μαλλον - ῆ. Neque ipsi mihi modelam huic loco afferre contigit. Quam nunc in medium prolatum Sum explicationem, eam benignitati Rich. Foediteri acceptam refero, qui suam de hoc loco opinionem mecum communicavit. Nihil enim censet esse mutandum; περί

30쪽

cum dativo candem habere vim atque in verbis timcndi ita ut nostrum fur ivo um acquiparet, et genetiviunm - περαιωθηναι SSe obiectivum, Suspensum ab drωγvoce, ita ut sententia sit de Sicilia priu non decertabitur, quam certamen de transitu maris Ionii factum erit. Hucoxplicatione probata de infinitivo a sermula προτερον - η pondenti sermo SSe non potest. Variis infinitivi cum πριν particula tructuri Ρor- lustratis non ineptum mihi videtur pertractare, quando infinitivus simplex, quando cum accuSativo copulatus

Τhucydido usurpetur.' Res por so ipsa est facillima, quonium haec quoquo infinitivi striactura legibus linguao

gracca plane bStricta tonetur. Etenim quotiens in enuntiato Secundari persona EiVe res quaedum subiecti loco cogitanda est, qua cadem in sentcnti primaria quolibet casu uxpressa adost, infinitivus simplo ponitur. Plerumque noti primaria communis est inter utrumque onuntiatum, chi I, 78 s του πολέμου τὴν παράλοyον πρινἐ αυτω ενέσθαι προλάrvo m). Sed etiam usus enuntiati

primarii obliquus subiecti vico ud infinitivum supplendus eSt. Haud raro apud Thucydidom subicctum infinitivi in participiis uincedentibus latot in dativo participii

διετρίβη, ἱλα mo δὲ πρὸ ἐσβαλεῖν ἐς τὸν 'Aττικὴν ex genetivo depromendum os II, 3, 1 et II, 6, s. Vol aud cissima est structura locorum I 68, 2 et VI, 76, s.

Nequo enim subiectum infinitivi x sententia primarin Sumendum St, Sed ex enuntiatis subordinatis iisquo infinitivum sequentibus. Si legimus καὶ δι' αὐτὼ οὐ νέω πάσχειν, dii ἐπειδὴ ἐν τῶ Oro, ἐσμέν, οὐ ξυμμάχους παρεκαλέσατε, infinitivus πάσχειν codem quo enuntiatum ab επειδῆ incipietis nititur subiecto. Hac notionis prim communi indicium est arcti vinculi, quo duo haec enuntiatu conexu Aunt cf. pag. ub) liberius itiam

s. Theod. Forssmannium in diss. de infinitivi temporum usu hucydideo 'ipsia 1873, pag. 53 et 79.