장음표시 사용
31쪽
Deutio.&Mat. S8. Cum auteni Deum ex toto corde diligere iube- δ' mur, non ex intcgra iustitia, qualem in Adamo amisimus, sed eo modo id facere iubemur, quo ex ipsa scriptura constat,in hac naturq infirmitate & fieri posse & a multis factum esse per Christi gratiam. Ita videlicet,
Cs ut, quod Propheta exprobrat,non sit cor nostrum diuisum, sicut in eo regnet aliquid aliud praeter Deum, sed
affectum nostrum totum accommodemus illi soli, tanquam ultimo sint, quein caeteris rebus omnibus anteponamus,cuius causa simuSparati,omnia vel facere vel pati,quaecunq; necessaria sint, ut cum supremo loco habere, ipsiq; adhaerere possimus.19. Liuis enim credat,obsequium, quod ne per gratig quidem praestari queat, ab homine rcquiri illis verbis:
Daunio. Et nunc Israel, Quid Dris Deus tuus petita ic, nisi vitimeas Dominum Deum tuum,dc ambules in vijscius, drdiligas cum Quasi dicat,res est plano,quam adhuc prPstare potes. Tum post promulaatam legem,ijs, qui iustitia integra destituti,eam in hac vita rccuperaturi n neutiis. quam cran nihilominus dicitur: Hodie Dominus Deus tuus praecepit tibi s hodie ctiam, tanquam adhuc res fieri possit ut facias mandata haec atq; iudicia, ut custodias & impleas ex toto corde, & ex tota anima tua. Ericum quaesieris Dominum Deum tuum, inuenios cum, si tamen ex toto corde quaesieris. Eit, si in toto corde vestro reuertimini ad Dominum, auserte Dcos alienos de medio vestri. Quasi iis verbis exponeretSamuel eum ex toto corde convcrti ad Deum, qui nihil illi anteponit,id est,ad nullam rem sic asscitur,ut eius caussa desci- scata Deo. Atq; ctiam alibi: Dominus,inquit,prO- pitiabitur cunctis, qui in toto corde quaerunt eum. Neriam. in minus procul dubio vere, qualis confidenter D uris,
32쪽
uid an toto, inquit, corde meo exquisiui te. Quod similiter dicere potuerunt sancti omnes, quibus propitius
fuit Deus. 6o. Itaq; ex his locis perspicue apparet, praeceptum diligendi ex toto corde Deum, sic in hac vita impleri post e, ut peccatum certe contra illud vitetur. Nam . quod Augustinus aliquoties perfecte impleri negat, eo pertinet, ut intelligamus, non posse nos eo persectionis diligendo Deum peruenire, quo tanquam ad finem rC- fertur hoc praeceptum; ut perpetud scilicet Deum diligamus,ad ipsumq; sine ulla exceptione omnia nostra dirigamus, quod est ita ex toto corde Deum diligere, ut beati soli diligunt. Atq; hoc tantum Augustinum Vo- Lib. de Sphituluisse,in eo potissimum loco ipse declarat, ubi ait ideo αβ P praeceptum hoc traditu fuisse illis verbis, ex toto corde ut, quoniam ad perfectionem charitatis beatorum
accommodari etiam ea verba possunt, admoneremur,
quo spem praemittere,& quid fide exposcere,& ad quid ,
nos extendere deberemus. Nunquam autem illi venit in mentem ea perfectione charitatis,quam in hac vita consequi non possumus, debere nos iam D E V M ex eius praecepti vi diligere, sed illa qua vi expositum est, nunc etiam possumus, de qua Ioannes ait, Qui seruat verbum eius,vere in hoc charitas Dei perfecta est. 61. Sunt etiam aliae rationes, quae perspicue probant istos desipere, si cum aiunt promissiones legis veteris pedere ex obseruatione perfecta praeceptorum, promissiones autem Euangelij non pendere, de obseruatione illa,quq ex iustitia integra proficiscatur, loquuntur. Aut enim homines,quibus factae sunt promissiones, quae ab eiusmodi obseruatione penderent, potuerunt alia Via
salutem consequi,non adhibita illa conditione, aut non E potue-
33쪽
potuerunt. Si potuerunt; non igitur Deus promisit illis Llutem dependenter ab obseruatione eiusmodi tan- qiaama conditione necessaria,sine qua videlicet nollet salutem conferre. Si non potuerunt; nullus igitur ex illis salutem unquam consequutus est; quia nullus conditionem ad id necessariam adhibuit. Qui esset error intolerabilis, euidenter cum scriptura pugnans. 62. Praeterea certum est,hominibus nullam a Deo factam esse in lege promissionem salutis, nisi dependentera Christo: quotquot enim promissiones Dei sunt, in- a. Corinth. s. quit Apostolus, in illo EsT,id est, in Christo; et non est, Asto inquit Petrus, in alio aliquo salus; nec enim est aliud nomen sub coelo datum hominibus, in quo oporteat nos saluos fieri: At ipsi etiam Sectarij fatentur, promis siones propter Christum factas, sine obseruatione illa ex integra iustitia, Christi merito adimpleri posse: Ficta est igitur S: somniata ab istis promissio talis, quae ex perfectissima illa obseruatione praeceptorum tanqua ex conditione necessaria pendeat. 63. Neq; video sane,quid hic isti dicere possint; nisi forte quod hactenus ignoranter fecerunt,candi denunCfateantur; videlicet se putauisse, Deum aliquando nihil cogitantem de Christo, promissionem unam fecisse qua obseruationem ex iustitia integra tanquam conditionem necessariam ad salutem requireret, postea verbin Christi merita intuentem fecisse aliam, qua promitteret,se sine eiusmodi conditione,quam antea velut Omnino necessariam requisiverat, saluto in propter Christi merita donaturu. Vel certe existimauisse se, Deum, cuChristum&alia omnia,quae ad hominu salute pertinet, in conspectu haberet, promissione unam tamen fecisse, qua independenter a Christo vellet salute conferre hominibus.
34쪽
ver. Ono u. 3Iminibus, si ex iustitia integra legem obseruaret; alteram autem,qua iisdem promitteret donaturum se etiam sine eiusmodi conditione salutem propter Christum, si in
6 . Si primum imaginati sunt, Deum cogitauerut miseri sicut homine,g consilia propter incircumspectione mutat si secundu,de Christi gloria detraxerui,& in Apostolica doctrina impegerunt,q diserte negat, salutem Vnqua hominibus fuisse in lege promissa, nisi dependetera Christo;& prqterea inane faciut Dei consilium, Q promissione fecerit, qua praesciebat in nullo unqua hominu fore implenda, qui videlicet per obseruationem legis ex integra iustitia,independeteraChristi meritis, salutem adipisccretur. Et super haec omnia isti boni viri a nobis cogetur, eiusmodi aliqua promissione spirituale salutis,qno dependeat a Christo,inscripturis,vel ne videamurta rigide cuipsis agere,si ipsi nobiscuagere volunt)insacris conciliis,aut sanctoruPatruscriptis,aut in Ecclesiasticis traditionibus ostendere: ut si hoc no fecerint, sicut facere in qternu n5 possunt,cofiteatur, q de obseruatioelegis ex integra iustitia disputare solet, tu in hac qstione de discrimine legis & euangelij, tu alias esse prsus Vana. 61. Iam vero si etiam loquantur de obseruatione legis per gratiam nunc possibili, ne tunc quide doctrina eoru secundo illo sensu, quem iam persequimur, procedit. Certissimum enim est, huiusmodi obscruationem non minus ad eum finem necessariam esse, ut promissio Eua gelij nuc impleatur,quam olim necessaria fuit,ut impleretur promisito legis veteris ; ita scilicet ut gratia ne iam
quidem acquiri possit absque obseruatione postibili
praeceptorum, saltem secundum propositum, quod fide,charitate &poenitentia contineatur, neque etiam E 1 con-
35쪽
conseruari aut augeri, & multb minus obtineri gloria Gne executione praeceptorum cuiusq; generis,quando eorum obligatio urget, & facultas suppetit adimplendi. 66. Hoc apparet euidenter primum ex illis propositionibus conditionalibus,quas in scriptura noui testameti legimus: Nisi abundauerit iustitia vestra plus quam scribarum & Pharisaeorum, non intrabitis in regnum coelorum. Et ; Si praecepta mea seruaueritis, manebitis in dilectione mea. Em, Vos amici mei eritis, s feceritis quae praecipio vobis. Εt; Si poenitentiam non habueritis omnes similiter peribitis. Et ; Si enim secundum carnem vixeritis, moriemini ; Si autem spiritu facta carnis mortificaueritis, vivetis. Εt; Si sustinebimus& con- regnabimus. Et , Si tamen compatimur, ut & congi orificemur. Ei; Si quis ergo emundauerit se ab his, fiet vas
67. Idem ex aliis propositionibus necessarib colligitur,quae licet conditionalem particulam non habeat,r ι ipsa tamen eandem conditionem manifeste indicant. Vt: Non omnis qui dicit mihi Domine Domine, intrabit in regnum coelorum. Sed qui facit voluntatem patris mei, qui in coelis est, ipse intrabit in regnum coelorum. Εt; omnis qui audit verba mea haec & facit ea, assimilabitur viro sapienti &c. Et; Ite maledicti in igne aeternum. Esurivi ENIM &c. Et; Nihil ergo danationis est ijs, qui sunt in CHRIsTo I Es v, qui non secundum carnem ambulant. Et; Qui reddet unicuiq; iuxta opera sua: ijs quidcm qui secundum pati-cntiam boni operis gloriam & incorruptionem qua Nrunt, Vitam aeternam. Et; Factus cst omnibus obtemperantibus sibi causa salutis aeternae. Ei;. Vt non segnes
36쪽
tia haereditabunt PRO Miss Io NEs. Εt; PatientIa enim in .ia. vobis necessaria est,ut voluntatem Dei facientes, reportetis PRO MissIONEM. Ei; Satagite Ut per bona opera Certam vestram vocationem & clectionem faciatis. 68. Quis tam caecus est,ut non perspicue iam videat, non tantum fidem,sed etia obseruatione praeceptoru in eum finem prodesse, ut gratiae & gloriae simus compotes,adc6q; gratiae &gloriae promissiones ab elusinodi etiam obseruatione dependere ξ Mihi quidem non minus clare sententijs istis Lutherana sententia confutari Videtur, quam eoru scriptis,qui contra Lutheranos hoc tempore disputationem instituunt. Sed probemus
hoc ipsum ex his etiam quae isti concedunt. Ac primo quidem accipio illud quod aiunt se admittere, praecepta Christianis esse necessarib seruanda. Hic si quaeram , quorsum praeceptorum obseruatio necessaria sit,
respondebunt mihi,non ut per ipsam lmissio salutis adimpleatur, hoc enim fieri per solam fidem, sed propter alios fines, scilicet ut fidci fructus ostendamus &c. Garro deinde,utrum censeant,in eiusmodi homine per Q-lam fidem impleri promissionem posse,qui praecepta noobserueti omnino necesse est, ut negent. Nam in illis tantummodo promissio impletur, qui ingratiam diuinam recipiuntur, & hi tantum in gratiam diuinam recipiuntur,qui amore supernaturali diliguntur a Deo;& hi tantum diliguntur hoc amore, qui praecepta saltem secundum propositum, quod poenitentia & charitate continetur seruant: Sicut Christus perspicue do-i . cuit. Nunc ita concludo: praeceptorum obseruatio
necessaria est, ut promissio salutis per fidem impleatur: igitur nisi quis praecepta seruet, promissio salutis non
in eo implebitur: & si promissio talutis in aliquo no im-
37쪽
plebitur, nisi praecepta seruet: ergo promissio salutis
non nuda & absoluta plane,sed ab obseruatione ma- datorum tanquam a conditione necessario pendet, de Consequenter praeceptorum obseruatio in eu etiamne utilis atq; necessaria est,utimi stio eiusmodi adimpleatur. Ancst ulla consequetia ex istis, quae no sit euidens 69. Accedit,qubd isti alias in eo etiam errore sunt,ut exi sti men t, fidem eam, quae ad sal utcm necessaria est,n5 posse absq; charitate,ade6q; absq; obseruatione madatorum, quatenus virtute in charitate includitur,consistere. Ex quo etiam illico sequitur, promissionem sal tis hoc ipso quod ab eiusmodi fide tanquam a conditi ne pendet, ab obseruatione quoq; mandatorum aliquo tandem modo seu respectu, ut a conditione necessaria pendere: atq, aded non ita plane nudam &absolutam
esse,ut obseruario praeceptorum ad cius etiam executiaonem omnino non conterat: Qui erat secundus modus
quo dicebamus antea accipi posse Lutheranam hanc fabulam de discrimine Legis &Euangelij,eoqi modo accepta sicut illos etia accipe debere, si de gratia certi es.se volui, supra ostedimus plane falsa, haeretica, S istoruetia dogmatibus repugnante esse,ut ia est demonstratu. III. 7o. Restat utili ualium modu excutiamus, quo diximus posse TERTIO intelligi Lutheranam differentiam legis veteris & nouae,nimirum ut sit sensus,promissione Euagelicam,etsi aliquo tande respectu ab obseruatione
mandatorupendeat, at non eo modocerte, quasi ex eius
vi compleatur, id est, quasi salute ipse c5ciliet vel apprehendat, sed sola fide hoc facere . promissionem aut legis veteris ab obseruatione mandatorii eo modo dependi L se. Et si no aliud velint; primum no erit igitur Euagelica promissio a coditione obseruatiois madato ru plane ab-
luta Deinde ut promissione legis veteris ab O bseruatione man
38쪽
one mandatorutanqua a condicione,quae silute ipsa c6sequutura esset,dependisse doceant,ad obseruatione ex iustitia integrata impossibile recurrendu ipsis erit. non
.n.c6cedent,obseruatione mandato rutalc, qualis in hac
naturae corruptione esse potest, sic ad effectulmissionis legis veteris necessaria fuisse,ut ipsa gratia per se cocili ret. Nasi qui ex illis ad quos ealmisso proprie ptinuit,
iustificati sunt,eosite sola fide inChristu,n5 aute obseri . uatioe madatorii qua in hac infirm itate naturae prςstare potueriit, salute adeptos fuisse volui. Commentu au te Emissionis diuinς,quae ex obseruatione illa post amissa iustitia originalem impossibili tangeX necessaria condi- Cohc xj. Milone ullo modo pedeat, quale sit, satis antea docuimus. deincem
r. Sed neq; tertio illo sensu consequi poterunt id, q, in hac disputatione praecipue sibi proponui, videlicet ut
certissime sine ulla haesitati5e unusquisq; statuere possit, se gratia adcptu esse, atq; adeo imissione in se csic completa. St. n. vllo tandercspcctuae missio pendet ex obseruatione mandatorii tali,qualis in hac infirmitate naturqpotest ac debet esse; ut sisq; dubitare potest, nu eo modomadata servet,quo valet ac debet, ita etiam num adimpleatur in selmissio,quae ex eiusmodi obseruati Oe,qu, Cunq; tande de causa,pendet. Quod . n. ad hanc dubitatione attinet,nihil intcrest, utru hoc vel illo rc spectu p- missio pedeat ex obseruatione madatoru, modb aliquo tande respectu exca certe sic pendeat, ut nemo sine illa
consequatur, siue psela fide, siue alia via effectu,pmissionis: hoc. n. ipso dubitatio de obseruatioe ad esse,stu etialmissionis,si sine obseruatisie noco tingit, sese ex tedet. 1 Ac propterea supra dicebam,istos, si quicqua de suis conci . phantasis atq, hallucinationibus intelligunt, negare C. tiam absolute,iuxta secundum illum opinionis suae sensum prius confutatum,debere, ullo respectu promissionem
39쪽
34 Dedisserentia :nem Euangelicam ab obseruatione mandatorum pendere. Quanquam ne tunc quidem miseri atq; ignorantissimi homines haberent exitum. Nam adhuc dei propria fide,a qua prorsus ponunt pendere promissionem, dubitare possent, num talis esset, qualem script ra sacra requirit, ut gratiam apprehendat; videliceti an supernaturalis & legitima persuasio sit, quae diuina in-Tphet a. spiratione atq; ope nitatur, an verb tantum opinio vel temere,vel certe sine diuino instinctu suscepta. Lib. i a.deTrin. 73. Etsi enim qui credit, sicut Augustinus notat, ce to sciat se credere, conditio tamen propriς fidei non minus ignota est unicuiq; , quam conditio propriae poenitentiae vel charitatis. Tametsi quales hos motus ingenere esse oporteat, scriptura doceat: Sed ut nihilominus potest quis in particulari decipi, falsδ putans se talem poenitentiam aut charitatem habere, qualem scriptura requirit, ita etiam nonnunquam accidit, ut quis falso putet, se habere legitimam fidem. Quod, ut ea modo praeteream, quae contra vanam istorum fiduciam alias disputari solent, satis ipsis esse deberet, ut ne put rent,se de propria gratia csse posse prorsus certos, M xime cum fidem arbitrentur non posse legitimam esse,sne poenitetia& charitate legitima, ipsiq; etiam nobis. cum fateantur, unicuit esse incertum, num poenitentiae & charitatis motum legitimum habeat: ex hoc enim necessarib consequitur,debere ipsbs dubitare quoque num habeant talem fidem qualem requirunt, atq; adeo num sint consequuti gratiam. . Sed ostendamus deinceps, opinionem istorum, illo tertio sensu acceptam, non tantum cum ipsorum placitis non cohaerere, ut satis hactenus est declaratum, veri etiam cum veraside pugnare, ex qua constet,ef
40쪽
vet. o noua legis. 3 sectum promissio dis Euangelicq,nempe gratiam 5 glo-
riam, non minus obseruatione mandatorum quam tade apprehendi; hoc solum excepto, qudd,Vt ex orthodoxa sentetia in Cocilio Tridentino explicatu est, fides stust.lib deris. cst initi hi,fundamentu&radix nostrae salutis; cunecesse sit,cam praelucere reliquis, quae ad salutem requiruntur. s. Vt autem probatio rectilis instituatur, considerandum est, nos non uno eodemq; modo aduersus istos asserere,gratiam &gloriam obseruatione mandatorum co-ciliari siue apprehendi. Nam gratiam obtineri dicimus obseruatione mandatorum, etiam secundum solum positum, quod fide, charitate, aut poenitentia legitima contineatura, Si quidem possunt hi motus, vel quando
nullum omnino praeceptum Vrget, vel etiam quando aliquod urget,ante illius exequutioncm in momcto haberi, adeoq; gratiam conciliare. Neq; vero id ita,quasi id Cocvissiin motu fidei,charitatis aut poenitentiae in ut Vcrum meritum gratiae: hoc enim nos non minus contra Pelagianos negamus constanter, quam solent Sectarii mendaciter nobis ob ijcere; sed quia eiusmodi motibus, adiuuante Deo, sufficienter homo disponitur ad suscipiendam gratiam. Quod, ut statim videbimus, non est, sicut ex ignoratia SectariJ putat, motus eos dignitate sua gratiam promereri. Vt quis aute obseruatione mandatorii gloria obtineat,eoru etiam executione,quando obligatio urget, & implendi facultas adest, cu scriptura sancta requirimus; contra Sectari6sq; docemus, non sola fide sed executionc eiusmodi una cu fide valere ad gloria apprehendenda ,& quide ita,ut ipsam etia vere mereatur. 76. Vtrumq; igitur aduersus istorum doctrina, tertio illo modo,quem iam oppugnamus, acceptam, breuiter