장음표시 사용
271쪽
Acile flactantur, de stabiliantur; neruosq; imbecillos firmare, & laxare, D.
calorem excitare,& intelligentiam, quae de via deflexit, dc atra bile agitatur,ad statum suum reuocare. Neque item trochus antiquorum quis fuerit, satis mihi constat,nisi vel eundem, trochum nostrum vocatu, vel paulb dissimilem illi sore dicamus. Hunc proculdubio inter exercitati
nes tarda atque remissas collocandum esse omnes affirmant,cumu; virgis illis pilas in circum se reum impellentibus agatur, necnon modo stado, modb ambulando exerceatur,valetudinarijs,atque ijs,qui prae viriuimbecillitate,aut aliquo alio impedimento detent maiores exercitationes obirc nequeunt, in primis conuenire videtur ;secudo loco senibus, atque cςteris, qui maioribus laboribus incalescunt nimis, tum etia aestare potius aptabitur; peculiariter visus In ipse exercetur,brachia, & cru Ta, quae omnia in simili motu suauiter, ac citra circitem violentiam laborantia, quin robur acquirant, negari minime potest, sicuti in multis ex Perientia quotidie comprobatur eum aluum citare, humoresque ad infi Emas partes detrudere,& succis ventricul ac totius corpor s concoquendis sitffragari. Verum enim vero qui capite vertiginibus obnoxio sunt, quiue podagris,aut ulceribus tumoribusue crurum sellicitari cosueu ruut,ao hac exercItatione abstinere debent, quoniam in alteris spiritus capitis comoti facillime affectiones illas excitant si in alteris humores ad
infima delaben tes eos morbos Quint,ac incredibiliter augent. Hoc sertasse exercitationis genus intellexit Avicenna, qsi dixit. Et ludere cu virgis retortis dictis alsulegian cum pila magna,aut parua lignea, nisi quod illud in re r sortes exercitationes reponens, & pilam magni nominans a
nostro differre demonstrat, nempe quod sit debile, selisq; paruis spluerulis agas bHibemus de aliud motus corporis genus, quod pilis ligneis exercetur liuini dupliciter,uel pilas in circu serreum humi defixum manibus impellendo, vel cubo ligneo eas approximado, qd quidem genus
dorsum os inclinationes c5tinuas exercet,attamen caput ossctidit, atq; renes in quoru ulceribus ἰfae ναὶουρ επικυ-4 se vitari mandauit Rufus medicus neq; admodu pro valetudine probas legisti apud Galen. e citationes inclinato capite, doribue peractas, nequasi illis c5uenire, qui occasione qualibet leui vertigine epilepsia,Ophtalmia,auriu dolore,gutturis,aut alterius,capitis, S colli inflammationibus occupanc Praedictis cibus tum notior, tum frequentior est pilamallei vocati exercitatio,qua veteres gymnastas caruisse nemo non sates; sed quan id magis temporiabus nosis penes cunctas nationes ipsa inoleuit, tantb magis necessariuvh illius secultates declarare. Nam Q ex magnis sit exercitationibus,ac vehementibus sacile est dca labore, qui sustinec in ipso, de ab eius natura conijcere , a labore,qm sudor,dentigatio,rubor saciei,spirationis magnit utplurimulata sese exercentivus ob iunc; ex natura verbeius,
272쪽
t quum,d deambullatio sere continua ac reflexa dc brachIorum iacti
uo, toruue totius obnixio quaedam adhibeantur indubitatam fide seclusit nequaquana absque violentia, aut magnitudine huiuscemodi exercitati lium consistere;& iccirco probabile fit ipsam calorem natiuum augere, excrementa euacuare,sem nos profundos nerare, & concoquenciis cibis .ato; crudis humoribus conferre, at caput ab eadem repleri certum est, qsi Galenus hoc vitii im magnis exercitationibus adscribendum esse iudicauit. . ea Quantum porrb ad particulares effectus pertinet, In hanc sententiam ve- pu se iqiomlamallei exercitationem praecipuEbrachia,atq; dorsum exercere, se- ac:undo crura,&propterea illis omnibus congruere, qui inebra ista confirmare studet, quiue multitudinem ciborum perbelle conficere, succosutiales per uniuersum corpus distribuere, superfluitates, tam per sudorem , T per secretam difflatio em exinanire intendunt. rterum nemo vel mediocriter res modicae peritus ignorat valetudinarijs, ac debilibus quorum vi-B res leui de caussassestruuntur, exercitationem istam minime accommod ri,tan id minus illis,ciuibus capita male affecta sunt, aut aliquo pacto imbecillia, nam,&qui dorse non admodum valent, quiue renes calidos, uri- nasque acres habent, ex talibus motibus summopere offenduntur, sicuti quoque nocet exercitatio haec, ubi partes inferiores inflammationem, aut
alium tumorem pati selent; Summatim possunt; qui sanitates uuntur ad eam tuendam,optimumq; habitum generandum pilamalleo sese exercere qui verbaliquo pacto ab aegritudine occupantur,omnino abstinere debet, ν illudq; semper memoria tenere ope preciu est, quae de exercitationibus
na a nobis promittuntur,vera reperiri,modb ea ratio issoris,loci,qua tatis, modi,atq; corporum seruetur, quam in .q. lib. neces lariam esse mons strauimus; alioqui si negligatur, mirum non sit loco bonorum inemendat Dilla mala luccedere, quemadmodum sepenumero in proposita exercita-c tione euenire coid scis,quae quum sere post prandium splurimῖs agatur. nullo salubritatis loci,ac temporis habito delectu, non sua culpa, exer- -il centium incuria perniciosas affectiones, ac prauos habitus inducit, qubi magis omnes admoneo, ut dilipentiam a Maioribus nostris in exercendis
corporibus obseruatam, quantum conceditu imitantes melius valetudini,atq; membrorum robori consulant,neq; comittant, ut proprijs erroria r pub&sanitatem simul dyrdant,&honore, dicente Galeno nostro ma- t.detu. o. gnu dedecus illis esse, qui a natura sanam corporis constitutionem sortiti ram ob exercitationui ac recte vivendi negligentia corrumpunt,atq; morbosam reddunt; Et qm hoc in capite duo diximus, alterum quia pilamat- Ied exercet dorsiam,alteru qd illis euitandu est, quibus dorsum est imbe- 'cillit, sciendum erit Galenum voluisse in senibus debiles partes nunil exercer in alijs sem rer debere; rationem,qua inductus illud dixit, hanc suisse 'stimo,qm debilitas senu emendari no mi, cu ex virtutis motricis d.
273쪽
ctu profidiscatur,allorum verb reparabilis est; unde qn nos es quas partes imbecillas minime exercenalas consulimus,semper de imbecillitate confirmata,ac inemendabili,non autem de recenti,atq; curabili dicta nostra intelligi volumus, ne a Galeni placitis, quem omnes medici sequi tenentur, in hac sententia recedere videleamur.
De equitationis faciatatibus. cap. VIII.
Quitationem,quam Galenus aliquando Inter ea,quae exerestatationes simul,& opera nuncupat, adnumerauit, ex Eiusdesnsententia magnam exercitationem este apertὸ constati,quo circa quantum sit ex se, poterit natiuum calorem augere,& excrementorum inanitioni opitulari .Est autem non parua differetia, an equux
sic appello equum,m ulum, & aliud quod vis portandis hominibus accomodatum animalὶ lent celeriterue gradiaturi, an succusset , an asturco sit, Eac tolutarius,an currat.De placida, & lenta equitatione scrἰptum inuenitur ab Antyllo,atque Aetio si placide equus gradiatur, nihil magis qua lassitudinem,& praesertim inguinibus afferre, de hac inquam verba faciens Hippocrates memotiae prodidit continuam equitationem lassitudine magnam parere,hominesq; in ndos & coeundi impotentes reddere ,hee non dolores diuturnos,& claudicationes generare,neq; iccirco seia Hipp. damnanda ur,quod Aristoteles contrario plane sensu scriptum reliquerit equitantes allidue libidinosores euadere,qm genitalia continua attrect tione,motioneue,incalescentia spiritum concipiunt, sicq; coeundi cupiditas inducitur, siquidem Hippocrates de placida,& nimis frequenti loqui,
tur, utpote quaeaeni motu non ita calefaciat,& pendentes coxas, atq; pe des oblaedat, Aristoteles vero de ea,quae equo celeriter gradiente,& interdum succusante sed non admodum frequenter exercetur,uerba facit. Haec , etenim equitando facta exercitatio,vt Antyllus,& Aetius crediderunt,t tum corpus laboriose concutit, & mams adhuc omnibus alijs exercitatio-
nibus unde ab Alexadro Tralliano In dolore capitis,quem causa frigida g gnit,adhibetur,sicut Inepllepsa, in surditate:praesertim verb stomachum firmat,ut non immeritb lcriptum sit a Plinio,equitationem stomacho, decoxis utilillimam reputatam fuisse,qua item ratIone in singultu curado ab Aetio usurpatur; sensuum instra subInde purgat,eaq; reddit acutiora, hydropicos visentit Trallianus si quid aliud, maxime iuuat selutam aluum& fluentem dicente Celta coercet crura quoq; tenuia crassesacit, qd Ger
manici exemplo testatur Suetonius. Caeterum thoraci maxime aduersatur necnon vescae male affectae,in cuius ulceribus curandis ante caetera huiuscemodi exercitationem vitari placuit Archigeni illi, praestatissimo Hadriani Imperatoris Archiatis,coxis etiam obesse scripsit Hippocrates, qmme
274쪽
pellato eo uitare imperabat aegrotantes,qub magis ob vehemetiam motus partium laceret vexationem, post ipsum idem confirmauit Theodorus Priscianus,& quem modb citaui, Plinius. Ex altera parte iam diximus Hippo cratem coxis equitationem inimicam, earumq; dolorum parentem reputasse, quem secutus Coelius Aurelianus Themiibnis placita insectatus est, tanu veram ischiadicorum curationem destructia. Ego cu animaduerto in bac exercitatione vehementer coxas incalescere, ac ex motu debilitari, ita
lentio humores defluentes siciliter ibi decubere, atq; inde doloriscas essectiones excitare, tantb magis affectus Iam excitatos, quasique inueteratos acerbiores & indis lubiliores estici reor,quibus item rationibus equitartionem a Celta podagricis iure danatam fuisse puto. Equitatio peracta seqcussante equo praedictis duabu proculdubio deterior existi nil nitu quet B uniuersiim corpus moleste quasset,& dolores excite augeatque. Sicut in Niptris ille sapientillimus Graeciae saucius Intelligebat,ubi diceret. Pedetentim ite, sedato nisu ne succis accipiat maior dolor. QuM Item Lucilius poeta antiquus Innuit,dum equum succusantem te
trum nuncupauit hoc Versu. 3Succussatoris tetri,tardiscabasti. Ad haec succus lationem vehementer caput offendere, collum &dorsum.& nates experiuntur illi, qui aliqn in hunc modum equitare coguntur. Deniq; si ulla est equitatio,quae viscera praecipue id. n. sitetur Galenus agitare apta sit, uidubio nunc proposita talis est,aqua non selum interiora omnia concuti,verum etiam luspendi quasiq; arripi videnturii illud unum habere iuvamen potest,ut cibis,atq; crudis humoribus concoquendis, auuoq; ciendae,m urinae prolicienda necnon a renu sqd Avicennae placuit c loco lapillis atq; harenulis ad inferiora deducedis adiuuare queat, sed qm se maiorinus damnis commoda haec iapensantur,omnes ab exercitatione simili abstineant consulo.In asturconious equitatio eam sic appello, quam vulgari nomine portantum,aut trainam vocant Itali,& de qua ita Martia. Hic breuis ad numerwm rapidos quil colligit νngues. Venit ab aκrUeriaegentibus assur equus quemadmodum magis corpus, & membra gradarij equi vectione exercet, ita minorem molestia parit,siquide mollis illa alterno cruru explicat glo meratio minimum fatigat, peculiariterque aluum citare usu probatur. De equitatione currentibus equis facta licet Uud Aristo t. legatur, ita equitates,qubd magis caueant,minus cadere, in eam improbare vr Galenus hac ratione;quia pecontingit equitantes in xerram decidere, & nonnunqea casu emori,sm praetςr hoc multae extat causae alici ob quas a finitatis stu.
275쪽
diosis huiusmodI equitaso omni diligentia euitari debet, fiam corpus svt D
scribit Hippoc.)nimiu calefacit exiccat, atq; extenuat,ob id ad minuenda carnis multitudinem a Caelio Aureliano probata, put male assicit, sensus hebetat,oculos non parti offendit,qfiquidem Aristot.causam indagas,cur qui equo vehuntur,qud longius equus decurrerit, eo magis emittere lacnrymas selent, significat ideo illucseuenire,vel qm motus calefaciens valde humores oculorum eliquat,& lachrymas inde ciet, vel quia sicuti venti aduersi oculos perturbant, sic aer occursans tantb magis serire potest,
quan id equus velocius avitatur, laedit praeterea haec equitatio tam thora cem,& pulmonem, il viscera uniuers V etiam renes maximo detrimento
assiciantur fidem facere possunt multi,quorum alij urinae ardore alii lapillis,alij ulceribus modo renum , modo vescae, moab perinaei usq; adeo ob
hanc exercitationem sollicitati fuerunt, ut sere ijs Neisti:noibus mortem obierint, ne sileam quot luxationes,quot ossium fracturae, quot membrorum distorsiones saepenumero inde nascans,dum brachia, dorsum, co , E& crura supra modum laborant. Videant igitur qui currentibus,atq; mutatis equis itinera sua obire delectantur,quantis,ijsq; grauissimis periculis, nedu valetudinem, verum etiam salute ipsam subi j ciant,quoq; no ingenuorum,aut sanitatem curantiu ac vitam,sed potius perditorum homi num,athletarum, nihiliq; vita, qua nobis carius, aut optatius nil reperit aestimantium opus exerceant. Hactenus de equitationis speciebus, quaru nullam aegrotantibus admodii conserre scripserunt Anullus,atq; Aetius; quasve nec ijs,qui medicinam sumpserunt, ullo pacto congruere memoriae tradidit ranus Ephesius, neq; illis, qui renum morbis male assiciunc vel earum inflammatione laborant,conuenire censuit Galen. Sunt qui in equo sedentes gestari delectentur,quae exercitatio parum male valentibus
usui osse mea seia potest. nam ut mollissimὰ veharis, in lallitudo Inguinum, lumborumq; & dura suspesio explicatioq; perci pitur,qn subpedaneis corpus sustentare, perarduu est ne dicam impollibile,accedit & mala, ac dolorifica Illa conculso, si quo modo incitatius feraris. Valentibus magis con- Vferre eadem potest. corpus,animum,& stomachum firma lor sensus expurgando,acuendoque, sed pectus,atque pedes debilitati Degsationi in νηιuersum Gribus. cap. IX.
l Ntequam gestitionum serinone aggrediamur,illud prῖus adnotandu lectoribus volumus, nos minime ignorare multos equἰ rationem inter gestationis species reposuisse, inter quos fuit
tau Aetius Amidentis,sed nequail horum opinione sequi voluise
quia Cornelius Cel .antiquus limul,& celebris auistissi i gestatio nis species adnumeravisine verbum quidem de equitatione fuere vol uit.
276쪽
A quas alienam a gestatione Iuclicauerit,id quod multos allos opInatos suis
se coniicitur ex An tyllo; tum quia expresse Gai. gestationem,&equitationem diuersas esse declarauit in .iade tu .vat .vbi alias exercitationes a nobis i fieri tradidit,alias ab extrinseco ut gestationes, at as mixtas esse, qualis equitatio est. tum quia si gestatio, ut diuiniunt oes auctores, mixta est ex motu,& quiete, pluribus corporis partibus non moueri apparentibus, uniuerso autem corpore a latione moto: haec conditio ab equitatione longe abest, nqua. s. manifestillime oes sere corporis partes moueri conspiciunt , s edi staparu reserusiqn et Antyllus, atq; Aetius separatim de equitatione ipsa verba fecerunt. Hanc inil gestationem ab equitatione separata, necnon a grae cis αιωραι vocatam,multas quidem habuisse species in superioribus declarauimus,at quae Dibus VR gestationis nomine comprehensis facultates attribu utitur,prius ex ζ butur,demii particulares cstectus singulis adscriptos persequemur, sed prius id ignorari nolo, saepenumero apud auctores B reperiri gestationes,& exercitationes simul notatas, quasi utraeque inter se
differant,quoru sitae de exercitationibus proprijs, quae vehemctiores motus gestationibus existunt,non autem de coites acceptis interpretadae semper erunt. Est igitur gestatio fim An tylli, Aetij,atq; Auic. iam, inter placi locis eirat. Qillimas,atq; debiles exercitationes,& lpterea non selu sanis, & valetudinarijs versi etiam longis,ac inclinatis morbis, & deniq; ijs, quibus lentae
morboru reliquiae remanent, nec aliter siduntur,accommodatae sunt. In
acutorum nonnullis ut ab Aretaeo in Letargicis, nephriticis probant quin tradit Celsiis Asclepiadem etiam In recenti, vehemetiq; febre, praecipueq; Ioco linis ardente ad discutiendam eam gestationis usum coprobasse,qd profecto periculose essicitur, meliusque quiete eiusmodi impetus sustinetur. In sanis
etenim,ac valetudinarijs gestatio, quum nec lallitudinc corporibus Ingeneret, immo ea sere magnis exercitationibus similiter moueat, potest cal rem naturalem augerrimateriae multitudinem discutere, habitu corporIs firmare actiones stupidas excitare,segnitiem distatuere,corporis turbatio-V nem sedare, ijs, quos vigiliae exercent,somnu conciliare,& contra ct veternosis,ac dis lolutis reditum ad se,uigiliasq; parare, nam semirum conciliat, excrementa,quae a capite ad stomaclium delabuntur, per halitu digerendo,
Juae nimirum partes sunt vigiliarii praecipuae cauta, sed vigilias postea in-ucit corporis tenorem ad se reuocando,& corroborando. In quibus morbis de gestatione periculum facere placebit,sic operiundum esse colluit Celsus, si lingua non erit aspera, si nullus tumo nulla durities,nullus do- loeo citatolor visceribus,aut capiti,aut praecord ijs suberit,& ex toto nunquam gestari corpus dolens voluit, siue id in toto, siue in parte est, nisi in solis neruis dolentibus: neq; unc in recenti febre,sed in remissione eius.Nihilominus citra mustas obseruationes, ab auctoribus probatas In varijs affectionibus gestationes reperitur. lius Aures. in libris quos de morbis diuturnis in-
277쪽
scrIpsit, eas In Incubone quo morbo plurimos Romae quasi ex cotagione D
quadam aliqn perijsse refert si limachus Hippoc. sectator c5mendauit, similiter & In vocis amputation in harmoptoicis, in quibus eandem danauit Asclepiades, in asthmate, in stomaclaicis,in elephantias, in colicis, in arduitide.Theodorus Priscianus quoq; & ante ipsum Arei us gestationes adhibendas voluit in melancholia, in atrophia, in spleneticis, necnon in stomaclsi doloribus. Iisdem exercitationibus in illis,qui valde exiccati sunt, atq; resectione opus habent Galenti usum aliqn legitur. Quin & ipsemet Celsus pro sacro igne curando gestationem lati lauit, ut non semper conditioncs ab ipse demonstratas obseruatu necessarias sere hisce auctoritatibus c5
uincere valeamus.Non est in ignorandu magnopere referre, quonam in lo. quis gestationibus utatur,q, Aretaeus coeliacorum exercitationes demostrans eam caeteris praetulit, quae inter lauros,myrto atq; thymu efiicitur.
Degestationum in vehiculo lectica allisella particularibus turribus. cap. X. El Xplicatis ijs quae ab auctoribus de gestitionum facultatibus in
uniuersum tradita suerunt,iam ad particulares descendere opportunum est, si prius illud in memoriam reuocauerimus, scriptores .f. medicinae,qn sine additione gestationis usum in sanis atq; valetudinariis notant,de qualibet eius specie in telligere, qm nulla fere inuenitur,quae ipsis utiliter accommodari non possit, qn verb in aegrotis loquuntur, interdum oes, sed in rem illionibus morborum, interdii placidiores significare. Vehiculorum multa fuere apud maiores nostros genera quoria luxuria usq; adeo interdit Romς creuit, ut referente Plinio aureaac argentea facere non sint veriti, seci hoc praeter institutum nostru est. Naquae pro sanis,aut aequis in usu habita sitiara medicis vehicula,sia ab atalibus,mulis. faut equis agebantur,alia ab hominibus, & utraq; vel tardius. cui vel celeriter. Gestationem vehiculo sustam quis caeteris acriorem esse dixerit Celsus, nihilominus fim Galeni statam inter debiles exercitationes Precenseri meresqub fit ut sanis, nis aliter exerceri impediatur,minimeoninium conueniat, Valetudinarijs,atq; senibus magis, quemadmodu Antiochum sese exercuisse,& Caecilium Plinium accepimus:maxime verbaegrotantibus, te quibus sermonem faciens An tyllus dixit gestationem in vehiculo fictam vim quandam amoliendi, comouendiq; morbos stabiles, dc permanentes habere Haec inu exercitatio duri ex ab Aetio traditur, altera mitior,altera vehementior,de mitiori scriptu reliquit, ea In capitis astectionibus,& his quibus intestina fluxione laborant,utendum esse: unde sapie- ter Caelius Aurel. iudicauit capitis dolore vexatos vehiculo per longa viam gestari debere,ne frequenti versione aegrotanti vertigo induceres, velut cinon sine r5ne in furore,atq; paralys curandis vehiculi manibus acti gesta
278쪽
A tionem adhibendam esse volutat, id eandem postea in epilepsiae curatione
improbatierit, i, motus rotarum vertiginem, caliginemq; faciat aegrotati, quae pallionis imaginem serataicet. n.Galenus,Trallianus & Aetius in vertiginosis, epilepticis, grauiophtalmia, aut aurium dolore surditateve captis , necnon in hemicranicis similein exercitationem prorsus auersari novideantur, attamen Aetius sic affectos leniter moueri, &auersos ab itinere retrorsum desidere in curru mandauit, multos subiungens se nouisse hoc modo curatos, qui nullo alio auxilio indiguerunt. Aetium deinde secutus Avicenna addidit huiuscemodi vectationem retrouersa secie peractam visus debilitati,eiusq; obfuscationi magnum iuvamentu conferre. Hanc mitiorem in aluo sitiente comedauit, Celsus,qua valetudinarijs quoq; ,& senibus Aussenium Gallum poetam,& Ausenij medici a Marcello citati filiuproba ite puto,qn i s 'mico cuidam seni, & a morbo resurgenti scribes monet Cisio, & Veredo,qtue erant vehiculorum genera, tarde vehatur.rhedas B petorita, ct equorum veloces motus fugiat his versibus.
Pelle sioporiferri senium,nubem , veterri,
Atque alacri mediam carpe rigore viam, Sed Cisium,aut pigrum cautus conscende eredum, Non tibi sit rhodae,non amor acris equi. Canteris moneo male nota petorita vites, e celeres mulas ipse metiscus ago. Porro vehiculi gestationem vehementiore tamil caleficIente, attenuateq;
vi praeditam in supprimenda carnis multitudine a Caelio comendatam inuenio, qua item ab ipsse pro atrophiae curatione, & ab Aetio in assectionibus pector s,& stomachi, in tumoribus laxis, in hydropicis,ac stupore attonito perculiis veluti optimii praesidium usurpatam fuisse constat. In lectica gestatio facta ut praedicti aliquanto remi ilior atque blandior existit, sic quoq; plures usus apud medicos in exercendis aegris habuisse legitur,q,. n. in sanis qnq; eam adhibitam reperiamus, id fictu credo, non ut simili exςria citatione ulla valetudini accederet utilitas, sed potius quia a senectit te, siue alia causa veluti Alexander ob cruris vulnus in militari exheditione lectica usus tradicὶ cogebantur,vel ut a puluere, te, Vctorum flatibus, pluuia, grandine,ac hyemis rigoribus dessenderentur, quocirca nisi aliqua ex praediistis causis homines lani urgeant ut a lectica abstineant consulo, qisi praeter agitationem illam, quae plurimoru capita vexare consueuit, generat &in corporibus quendam torpore, tum omnia serὰ membra a motu seriantur,ut mox difficile reddat ea maioribus,ac utilioribus exercitationibus assuefacere. Veruenim vero hac particulari commoditate non mihi ur priuada lecti cae gestitio, o sani viri ea possunt uti post cibos, non ad exercenda corpora,sed ad obeunda negotia necessaria citra motus damnii,aut selatii,
dc exhilarandi animi gratia,quemadmodu factitiasse Augustum, qn a cena
279쪽
se In lecticulam lucubratoriam recipIebat,auctor est Suetonius. Quantum Dautem ad exercitanda languentium corpora spec at,duplex suit illius apud medicos gymnastas usus,aut gestatis sedentibus, aut decumbentibus. Decumbentes in lectica gestantur, ut Antyllus, Aetius,& Avicenna memoriae mandarunt, qui lethargica febri,aut semitertiana,aut quotidiana ac phlegmatica vexantur, hydropici fim Tralliani sesam, apopletici, resoluti, nephritici,ac podagrici, si quidem haec commotio per lecticam habita ut ait Arabumedicorum princeps; materiam expulsioni aptam efficit , prodest subinde talis gestatio ijs,qui diuturna imbecillitate laborant,qui elleboru sumps runt;itemq; vigilantibus,aut segnitie,& pigritia quadam oppressis,necn5 ijs,quibus caninum in modum appetitus intentus est, nimirum qitu intentio illa sedetur.Caeterii sedentes ij lectlaam Aetium portari debet,qui in integra febrῖnni declinatione consistunt; eade r5 M& illi, qui alias exercitationes obire nequeunt, qui diuturno aliquo, &leui morbo impliciti sunt,qui cum adhuc imbecilles sint, vires reficere cupiui, qui tarde alime- ntum conficiunt,ex quo prudenter satis Cornelius Cel ubi phtisici nauiga- .re nequeunt terum eorti corpora dimo uenda consuluit, q uemadmodum Alexandet Traillanus, si quid aliud huiuscemodi gestationes & naui, & lectῖca factas hydropicos iuuare scripsit.In sella qua scamnum vocare maluit eloquentillimus Celsus, gestatio iacta tametsi apud auctores sepenumero cum lectica confusa,atq; eadem inueniatur, nihilominus in duobus ab illa dῖuersam extitille puto, primb quia lectica duorum homῖnu capax erat, sicuti innuit Suetonius,ubi Neronem cum matre in lectῖca qnq; vehi solitum scribit,qd minime de sella ni fallor legitur, secundo quia lectica interdum sex seruis,Interdum octo, interda uribus gestabas. sellam autem rana breuiorem,& unius dumtaxat capacem a paucioribus gestatam verisimile apparet. Nini. n.vllam inter se maiorem dilam temporibus nostris sella cooperta &lectica obtῖnuertit,4 φ altera duobus seruis, ut plurimugestatiir,vnῖusq; dumtaxat capax est,al tera a Iumen iis portas, & duos continere v. ilet. Ili sella sani gestabantur delicἰaru potius, & maῖestatis osten- Flandae, 1 valetudinis gratia,uq Plinium ea Romae vectum, ut et inter eundum stud ijs vacaret, ipsius Nepos tradit,Celsus hanc sellarem, & simul ischicarem gestationem nauigatione in portu vel fluminibus acta vehementiorem sacῖt. Porro fiebat huiuscemodi gestatio, tum in sella cooperta, tum in discooperta, tum sedendo, tu iacen-. AEgrotantes sine febre in sella detecta potius, q tecta gestarῖdebere censuit Amyllus. In alia utiliter portant iacen tes febricitates atq; ex ijs lethargici potris, & quos cataphora urget; q, si aliqui simplici permanenti,& diuturna sebre iactentur,m d vires seranr,gestari plurisu debent, ut Caelius phtisicis consuluit,qnquide gest ilo minus mouens cmpora,qnq; Lbrem magis excitat.Ergo in sebricitantibus,qui ad integritatem perueniunt vel quora toga admodum remis Ita
280쪽
B Delecti pensilis,curarum,ac uisgestationum acultatibus. cap. XI. Vi primus lectulos pensiles mccogῖtaula Ataeplacies, duabus rationibus ut resert Plinius illud effecisse visus est, tum ut blando eorti iactatu semnos alliceret,iu ct ut morbos extenuaret,
quibus ronibus adducti posteriores in curandis aegris eorum usum frequentiorem reddiderunt,qq grauis auctor Cornelius Cel. exerci loco citatotationem hanc tantummodo administrandam aliqsi iudicauit ubi neq; nauis, neq; lecticae, neq; sellae copia datur licet postea in apoplexia in aeger resurgit ipsum lecti motu concutiendii praecipisse inuenIatur. Verumenἰm vero An tyllus, Aetius,atq; Caelius et si nil aliud deficiat, p multἰs affectionibus deSellandis lectis pensilibus infirmos exerceri voluerunt, quin immo quod paucis concediturὶ hanc gestationem ta ante cibum d a cibo ρ- desse dixit Andilus, nam primo febricitantes,aut diuturno morbo decum bentes,in quo corpora consumpta sese erigere imn ita valent, aut Ellebo- , ta Crum sumen tes a tali gestallane utilitatem recipere iudicatum est: deinde in his, qui vires a febrili affectione recolligere incipiunt, necnon in letha uecis , & in appetentia ciborum deiecta eandem prodesse experimentis inuentum fuit, neq; desuerunt qui ipsam in suriosis,ac phtisicis laudauerἰnt. Quemadmodu,& Aetius,& Priscianus Theodorus phreniticis adhibenda Ioeo est is censuerunt,qub blanda illa agitatione spirituum perturbatio leniretur,& lib. x ad Tisbmnus allicet ecoex genere pensilis lecti scympodium quoque esse monstrauimus,& iccirco ubi a Caelio,arq; alus gestationes in pensili lecto probatas viderimus,idem & de hac intelligere poterimus.Lectulo pensili non disssimilem allam te hi facta gestationis specie inuenio, qua primus quod ego sciamὶ inter medicos Celsus monstrauit, ubi deficientibus cieterIs is libJ ora.
stationi dicatis insitis voluit uni pedi lecti sunt culum esse subqciendum,
at DA est, vel qui febribus tenentur longis,etiam si non magna interualla habeat conuenit haec gestatio,il similiter in multis alijs affectibus nempe in dolore capitis, in epilepsia, si serri queat,in mania, in paralysia Celio Aurel. comendari ex eius de chronicis pallionibus inscriptis libris clare hLur et nos
tuto, ubi res postulat, similibus gestationibus aegrotantes exercere valeamus, tum in maturo morbo,atq; ia inci nante illud agas, alioqui si adhue quiente,aut incipiente affet,ione gestatio administretur, accidentia acerbiora,& periculosiora consequunt: qmmotus,vidi Ilipare utiliter concoctos humores,ac excremetoru reliquias psit, sic calorem augere, spiritusq;,& humores nondu quietos,& repurgatos exagitare natus est, ex quo summum studium adhibendum est,ne crescentibus,crudisve morbis, praeser-tIm calidis gestatio,aut alla quaevis exercitatio administretur, sea in matutis solummodo,frigid s,atq; illis, qui manifeste inclinare aiaduertuntur.