장음표시 사용
261쪽
dabant,hac item tempestate non desunt,qui ipsis utantur, quHs,modb Diatio adhibeatur,penitus auer re nolo.
Despis itus cohibuionis facultaribus.
Etentionem Irῖtus speciem quandam exercitationis esse, quum abunde in libro tertio clemostrauerimus, id amplius repetere non est opus, illud dumtaxat adiungam non tacite reperiri, in qua nam differentia locata fuerit, nisi quia an inmaduerteiites nos in huiuscemodi exercitatione musculos abdominis, atque thoracis valenter intendi,& stibinde in partibus interioribus calorem augeri,ut Aristoteles,& Galenus memoriae prodiderunt, eam nofieri sine vehementia iudiciare possinius, dc pro er hoc iure ab Hippocrate dictum fuit spiritus detentrinem meatus caisparare,cutein attenuare, necnon humiditatem sub cute extrudere posta, a Galeno similiter,&ab Atticenna scriptum est retentionem spiritus membra spῖritualia caleficere,corroborare, & emundare necnon angustas cauitates ampliores reddere Quia etem in spititus cohibitus expurgare thorace valeat, ct rὰ constat, quippe qui in ipsa retentione undique compulsus in angu- stos se recipere meatus couitur,eosque si amplius trusus , propulsusque
suerit,etiam penitus transire,atque extenuati iam agitatione excreme
ii nonnihil secum arripere eo propd modo,quo intuemur opifices exilia instrumentorum foramina vehementiore spiritus inflatu expurgare; quandoquidem is quanto ulterius per vim coactus Impellitur tantum an ipso quaedam impelluntur,quaedam trahuntur, nam truduntur quae ante occurrunt,attrahuntur quae ad latus sunt posita impetu ipso in tus utraque coacti,quia verbex retento spiritu multates evadant latiores hincprobatur,quoniam si thorax in medio corpore locatur, sane illo magna aliqua inspiratisne aere impleto, S deinceps supremo laryngis osculo ligulς opera claus necnon mutatiis toto thorace pressi ne- Fcessum est aerem compressum undique meatibus corporis uniuersis inseri QOe intrusum eos undequaque dilatare,naiad inseriores dum,illuc impellῖtur modo superiores, sic ergo per spiritus retentionem cauitates corporis amplificantur,pectoris partes emundantur, ipstque, atque etiam aliae Interiores calorem concipiunt,cuius merito frigidae astectiones,& pnesertim inflationes remouentur ut non temere Plato sub rersona Erysimachi medici,necnon Aristoteles memoris prodiderint spiritum cohibitum a singultu liberare, quorum placita semitus Galenus ab eodem non solum siligultum,Verum etiam tussim a frigida instrumen- . respῖr opis intemperie contractam extingui testatum reliquit.
262쪽
Aq anm in pectore caliditate ex tali cohibitione angustos quoslibet
meatus spiritus compretius penetret,cunctaque sic adaequentur, & ad. temperiem pristinam redean hinc sit viserine in hane sententiam venire debeamus talem exercitationem omnibus illis conuenire,qui spiritualia membra frigefacti, lebilis,aut excrementis aliter obsessa gerunt, quiue expulsiones quascunque corporis aut tardas, aut vitiatas nabentilare lutione lingiue exerceri spiritu retento probauit Celsus, sicut de '' Aetius in omni vocalis instrumenti restautione,vἰm namque expultricem excitari,atque confirmari in spiritus cohibitione, argumento sunt
multi,& praecipue pueri, qui sue plorando, siue ridendo, siue alio pacti
spirationem contineant,aist in ipso actionis tepor aut pauid post, mo- b stercora,mo id urinas,na b muccos, & a naribus & ab auribus expellunt; similiter obstetrices istud testantur, quae ad partus expulsionem faciliorem,&celeriorem reddendam parturientes spiritum conti- i, nere praecipiunt, in quo tamen ipsas ope errare scribit Aelius, quando . ix nimia huiuscemodi spiritus cohibitione aneurismata, sue arteriaru sel. 3. eio. incurabiles dilatationes inciarriint in faucibus. Dicebat Aristoteles spiri ir. partie. tu rctento melius audire nos, quoniam respiratio strepitum quendam
mouet, quo quum careant retinentes illam, melius voces percipiunt,
quamuis Cassius Medicus aliter sentire videaturiextat item Plinii auctoritas,qubd euerses scandentesque,ac iacentes, siquid ingruat, contraq; ictus,spiritum cohibere singularis praesidi j est. Sisitura spiritus retentione tot commoda orῖri constat, prudenter sane cilius Aurelianus ip- tisam althmaticis stomachicis,atque colicis curandis egregiam Opem prae eap. i.&.Mstare scriptis reliquit ; Neq; tamen huic latum tribuere debemus, quin lib. c. 7. etiam ipsam aliqua ex parte obesse credamus; quando quidem Asclepiades caput opplere testatus est, cuius sentetia a Galeno certe explosa fuit, ego verb illam prorsiis non esse repellendam puto, quoniam manἰfesto
conspicimus,dum si iritus retinetur, venas, atque arterias colli intumesi scere,oculos amplificari,genas ac viai uersuna vultum contrahere maiorem ruborem, tandemque caput totum compati,quae omnia illius repletionis clara indicia esse nemo dubitat,ex quo si ut Dioclem tota via ab rasse pro ccrto teneam, tum spiritum retentum in milepsia curanda pretsdium inerre dixit; sicut Caelium laudo,qui in eiusdem assectus curatione spiritus rerentione vitari debere voluit, quum certum periculum immineat,ne tunc sanguine ad caput recurrente morbus magis cxacerbetur.In sanguinis quoque reiectatione talem exercitationem a Methodi- CH. lib. ticis damnatam inuenio, qitibus assentiri cogor, propterea qubd tum a calore in pectoris cauea genito, tum ex vaserum inflatione,distensoneue,
facillime debilia,&relaxata vasa franguntur stactaque iterum reserantur. Amplius qui vel hernias,vel crepat oratiuntur,autieritonae
263쪽
itque Inteaena exala,& se ἰlIa ab ortu obtinuerunt, nullo pacto In retinendo spIrim exerceri dedent,quoniam hae partes in actione ista vehe men ter contenduntur,& per consequens nisi robustae sint, citra multu laborem diuelluntur,quemadmodum apertissimam fidem pueri facere' l Cint,qui si Interdum nimis quὶm par sit fledo,aut aliqtio modo s ritum contineant,protinus ijsperiton qnm,scTotumue disrumpItur, &deinceps intestina delabentia,aut flattis interclus,vix sanabiles hernias pariunt quod similiter tubicinibus,&cantoribus, dum nimis spiritum retinere conan rur sepenumero selet euenire, &praesertim quando illi ερων, quod Galenus est lib.de mot. mus) siue edictum ficere volunt una seruata ratio ab huiuscemodi periculis tuebItur, si moderaia. aut potius infra mediocritatem similis retentio peragatur, ubi agenda
erit, alioqui perfici nequaquam poterit, quin praedicta incommoda
De vocis exercitationem acutati s O primo de Messe ratisneo cantu. Cap. Otibasius
s mssitas, scit unam precipuam exercItat nem effecerili antiqui medici,quam graeci τήν αναφύ τιν, stat ni me Grationem apseliarunt,nos verb pleniorem totius huIus rei notitiam Iradere cupientes vocis exercitationes In exspecies partiemur, quemadmodum magna ex parte In superioribus semus,vociferationem scilicet, cantum, Imionem,sermonean, risum, atq;ssettim, quorum ommu natura perspecta nihilomanebit, quod huiusce exercitationis cognitioni addi valeat.Ergo prima vociferationibus, quaecunque sint illae,adscripta ab Andiloa lutarcho,PauIo, Aetio,& Aulae-'na conditio est, quMethocarem,atque vocalia instrumetapemeIlse exedicet, licebat Averro es pulmonem proprie a Vocis exercitῖo respici, sabInde naturalem calorem auge purgat nrma',atque attenuat, solidas cororis paries,Tobustas,puras,& offensae minime obnoxias read t; ad δε- at Aulcenna hanc exercitationem colorem decoram, qu bd ensin calaraugumentum sulcipiat, inde oritur, quia spiritus assiduo motu, tam a tractus,quam exsu Sattis colliditur, atteritum 'scque ex ea collisione, δί attritione calor excitatur,purgat ve b huius emodi exerestatio, tu gacarnes rariores,magisque tractabiles emessitum quia ex motu Ucalsum instrumentorum humiditates internae consumuntur, quod euidentillime declaratdenses vapor ex ore vocliferantium prodiens,& supersulta tales vetustiorum humorum Vnicilique meatui adii mentsum, qu.ae ex
cernuntur non selum in praedictis vociferationibus, sed etiam alijs pluribus modis Iam ver d firmatur calor,& attenuatur, quontam rasae a
264쪽
i os Esterguntur,multi humores t sputa muc Dpitu Itae consam situr quae sicut antea calorem obscurabant,debliscabant, &.incras labant, ita educta eundem puriorem, validioremque telinquuiit. & hinc postea selidis partibus maῖtis robur,maiorque impallibilitas silccrescit, si itaq; limita se habent, rationi consen taneum est,ijs,qui humid state occupatas interIores partes,quiue unitiersum corporis habitum si uectistum habet, vociferationem generosum praesidii im existere.Quemadmodu istis pindictIs rationibus eam ab Antyllo Caelio A irreliano,& Aetio commendatam scimus stomachicis,vomentibus, acidum mimiuibtis, aegre conc ruentibus, cibos fastidientibus,atrophia laborantibus, languidis, cache tas,hydropicis,asthmallais,orthopnoicis, phii sic s,diiit iunio pectoris aut septi dollare vexatis,apostemata in thorace rupta habentibus.mulieribus praegnantibus 'a obstatis,aut secunditin Alexandrum etia parturientibus ad partum facit Ius educendum, & denique quartanarii s , pias tuitosis,conuales tibus fere omnibus .est Aretaei medici an siqui,& prettantissimi sententia, quM4n elephanticis, α:αφί 1 σιρ τουτ ἰυματος γρομνάσιον το καιριο, εm, necnon ellam ῖn caeliacis, Voci quoque ob superfluam humiditatem raucae suae, quam Plin us vocabulo plane in pto suscam vocavit, necnon instrumentis voci deserulantibus re lutῖs, atque etiam malo corporis habitui qui a G ecis dicitur eandem conducere credidit Aer ire; quin si vox vel ex morbo, vel suapte natura mala assecta sit, tali exercitatione secundum Antylli sententiam emendae tum, nuncisct quonlam vox laborat, parti in propter nim lam, & longa loqtielam,partim propter clamoris magnitudinem, partim propter metium quas suarum actionum oblῖta, ideo filut in hisce omninus, quae dicta sunt,vociferat nis vitis sit ut iis qmim longam Ioquelam dissoIuat,& noxae,quae ex clamoris magnitudine contracta est, placida, dc quieta Imminutione medeattir,ac una iii vero occiarrat, grauires nos inspergendo; caeterum qui ex silentio oritur quamliis non propriae vocis sit V labor, tamen cum vocis labore proportionem quandam geri qtro circa ad eum quoque vociferatio est utilis, quae vocem exerceat, quemadmo'. dum si vocalia instrumenta defessa sint,rotumque corpus suum tenore non seruet aut lallitudineobsideaturi vocis namq; exercitationem a W-na factam dicebat Hippocrates , post carnis a laboribus colli quationem commodam esse quonῖam humiditatis euacuationem ficiens rareficit carnem ς' sed cuncta hactenus a me enarrata de vociferatῖone med incri,ac arte, quam libro terii O explicauimus,facta Intelligantur, quae capstis affectῖonibus non est idonea,vtpote nescio quM sacultatis pollidens ad replendum caput, necnon in strii menta sensiuim in capite contentorii,
unde Celius Aurellatius eam Proepdepticis in declinatione prob1s prudenter addidit si ferre valeat aeger Nam ea vociferatis,quae vehemetius peragitur
265쪽
nus,mirum etiam in modum ex eius sententia vocem oblaedit, necnon veru dirumpi facit,ut hac ratione Caelius exclamationem tamqua partes Pa ntes vehementer concutientem pro corporibus epilepticis improbarit.Pliniusque nepos iure coquaestus sit,quod Zosimus eius libertus, dum voci reparandae studeret, rursum vena reclusa sanguinem reddiderit eandem tamen Aretaeus stomachicis curandis, & Aetius singultui coprimendo usurparunt. Illud itaque hoc in loco non est ignorandum, φ. omnes sere auctores animaduerterunt,vociferationibus neque temer . neque inconsul id utendum sere, ac praesertim ijs, qui huic exercitationi non assueti incipiunt;neque enim ijs uti quisquem debet prauoru, corruptorumque humorum copia praesente; quin etiam vox non est exercend si magnis,& euidentibus cruditatibus stomachus obsideatur, ne nex actione inspirationis,& expirationis,quae firmior,& citatior facta sit, dimi vox in magnitudinem,& multitudinem accreuit, vapores corrusti largius per corpus distribuantur: praeterea monebat Aretaeus vocem eniter exerceri,&grauibus vocibus utentem senum aedere, qudd acut Voces capitis distentiones,temporum palpitationes,cerebri pulsationes 'culorum inflatione aurium'; tInnitus essiciunt; mediocriter autem vox adita capiti prodis: cauendum est quoque ab eius usu cibum,qui mam vox valde corrumpitur,unde dicebat Aristoteles histriones, choro dc huiusce generis ieiuno oi e vocis exercitationem adire,allloqui spiritus tum cibo ingesto,tum clamore seruulus effectus inter exeundum asperam arteriam exulcerat, sicque vox corrumpitur. Deniq; fugiendum in ea Plutarchi consilio ne quis cons citis sibi vel repletionis,vel immo deratae libidinis, vel defatigationis acrius intendendo exasiperet Vocem; neue nimis commotas Vociserationes,& iurgiosos clamores Gerceat; si quidem inaequales illae spiritus intentiones & impetus rupturas, & co ruessones inducere solent.Post vociscetationem succedit cantus ab illa in hoc disserens,quod harmonia quadam consistit, neque adeo contenta Voce peragitur,ob quod etiam prςter caetera voluptatem afferre potest, qua vociferatio destituitur. Nam scriptum est ab Alexandro, onera portantes,sicantensim nus molestiam sentire, quoniam animus modulis, ac numerorum silauitare demulctus ab onere auertitur,atque ita minus
angitur; quae similiter ratio emcit, ut lugentibus,atque alio modo laborantibus quod Aristoteles quoque confestiis est) tibias dc senum adhiberent Antiquiores,ct quod ad eos,qui vel morte morum anguntur,&maerensivel morbo sollicitantur homines congregari, varioque uti sermone selitum sit quandoquidem animus quum se ad uerba transse
266쪽
A rat, minus rem sentit aduersam .Quod intelligentes veteres varia Eena ruin oblectamina sibi excogitarunt, ut animum selatijs modb his, m db illis exceptum ab angores eiiiugerent. De cantu sive vociferatione caharmonia adhibita scripserunt An tyllus, Aetius, atque Paulus valetudiri leam nullum iuuamciuum praestue . At in morbis ipsam aliquando λ. usurpatam inuenio; nam Caelius Aurelius vocis exercitium musico mo- LLI. nitore compositum insanientibus in declinatione conducere scripsitnre .sert insupec Aulus Gellius se apud Theophrastum ac Democritum inue nille vipc rarum hominu q; morsibus tibiarum modulos, &cantus moderi.& ad haec iuille creditum a plerisque, & memoris mandatu ischi dicos,cum maxime doleant, tum si modulis lenibus vel ipsi, vel tibIcen quod tactitare sblitum Ismenia Thebanum legimus) incinat, minui do liores, sicut Ec Philisti o is ira in lib. 22.de adiutoriis confessus est, quod . remedij genus a Pythagora excogitatum esse nonnulli tradideruti, qua- 'B uis Soranus, cuius stini libri illi tres de Acutis a Caelio Aureliano latini a facti, Asclepiadem mordens qui phreniticos curare catu profitebatur,ap . rposite satis dixerit eos mentis vanitate iactari, qui modullis , & cantilenapallionis robur excludi posse crediderunt: si igitur cantus valetudini eoieruandae parum confert,grauiorum autem tonorum senus utilis es vociferationi potius, quam cantui finitatis studiosi operam dare debent. quoniam sic plurimus aer attractus thoracem distendit, ventremq; dc meatus per uniuersum corpus disseminatos aperit, dilatatue, quum Incantu mera quaedam, ac sutilis oblectatio selum modo reperiatur, quae corpora robusta potius esistini nare, non autem conseruare, aut augere apta existit, unde mirari soli o quare Socrates ut resert Plutarchus sese 4ς μῆ cantu exercere consueueri & non in voriserationibus, quum in ipsis '& concitatis lectionibus redundantium humorum excretiones contingatiq& his quidem qui concitatius legunt magis,& per sudores, qui ve. rbmitius vocem Intendunt, per occultam transpirationem. Verumta- . . men illud Auicennae dictum semper memorἰa tenere oportet, quod ma F gnam longo tempore cilicere vocem est timorosum, quodue ex praedibis vocis exercitationibus si enumero hernia aliasue crepaturas oriari con tingit, sicuti nostrates sacerdotes, aut cantores certam fidem sacere possunt; antiquitus enim qui ubcis exerciti j soperam dabant,balneis lib. ut libro primo scripsimus, frequen ter utebantur,quorum beneficio pGritonaeum,Scrotum, ac testium utriculi humectabantur, sicque emollita ' magis tuto extendebantur, neque faciliter discindebantur, nostris autetemporibus minime huiusce generis remedijs uti sicile conceditur, ut hae ratione modum in vociferando siue cantando maiorem seruare no
267쪽
cap. VI. . 'Ectionis a medicis ad sanitatIs usum probatae duas species iniuen io,al teram intentam,& concitatiorem , alteram remissio ireme lectio intenta, quam Cornelius Celsus auctor elegat
tillimus claram nuncupare maluit, quum stagitatis spiria. tus non leuiter nec in superficie ut Plutarchus scribit seivelut in ipse si nte, in ipsis visceribus valens,calorem auget, sanguinem subtilem reddi omnes purgat venas; omnes aperit arterias, humorem superfluum i.non sinit crat lcscerc, neque concreter neque sqcis in morem Hibsidere, an his conceptaculis,quibus recipitur,&conficitur cibus; ex quo non ea, quae commode exercentur, primum locum rece. pit. Rubdellanicapiti nequaqium noceat,sed tritius conseratiocur . ' tissimi possunt testes esse Caelius Aurelianus,& Seneca, quorum ille in rancio capitis doloreatque etiam insania similem lorionem adhiberi En. i consultat;hic verbad refrenandas.' as patiebatur , capitis destillati . nes iri in frequenti usii habuisse scribit; obseruandum est in hoc i su ne in insalua, utcapitis dolore dissicilia intellectu.legantur , quonia
talia Caeli auctore non minus assiciunt, quam corporis immodicae g . stationes Iuuatinsuperdaralem oculo ectorisJntimas partes, tum sto. . machum cuius etiam vitia vis tibit Celiusccutigit quandoquidem peri ipsam pituitosa excremcnta suauiterattenuantur,absumumurue, & ca lor nativus citrae ullam viescutiam excitatur, & augetur; quod cogno scens Uinius maior lum voceatque stomacho laboraret. in eorum re-
--- ' medium claram lectionem exercuisi eauctor est illius Nepos; qua par L i '. ter rationeRetius es; qui colicis loloribus a frigido humore genitis sol py 'βψμ' licitati tutonsuluit leniter exclament, aut concinne cum Vociferatione Cel. li&1. procedendo leganzSic ad phtiscos,atq; tabescentes ea Methodicos noca .vit. nullos usa fuisset itur; de hac sermonem faciens Auiccna dixit, quod lasori xo adimendum sitauiter est incipi elidum,deinde votordinale exaltanda, postea quum vox sertior facta tuerit,creuerit,& longa fuerit, tempus ip-sius erit ponendum temperatum, quouiam tum: magnum assert iuua-- mcntum, atqueti. Hile interisa ac vehementius facta lectione quam Cel. . sus etiam intulli sicca laboratilibus non partim utilitatis Praestare cuset. lib. . . Caeterum quae lenius, dc remit luis agitur,ad eadem sere omniaevalet, ni -
si qu debilui xcuncta operatur,& propterea interdum ipsa post. cibo riim sumptionem citra noxam uti possumus, quod Pliatarchus quoqMI 84 ante. Iron improbatu de hacautem loquens maximus Aristoteles scriptum iExQb- ι- .reliquit ignaros homines,ac melancholicosaeum legere incipiunt, somno corripi, quoniam intellectum figere nequeunt, & ob id vapores crassi stigidi excitantur,qui cerebrum frigelacientes somnum inducu nn.
268쪽
A ct a luetis vἴros intelligentἰa praestantes minime, dum lec ἰtant, domure,ed quia intellectum firmatibus ipsis calor internus amylIsicatur,atq;
inde vigiles potius quam semialculosi evadunt. st vociteratisnem, tum atque lectionem succedit sermo, siue locutIo,quae & Ipsa vocis plercitatio est,attamen praediistIs omnibus tum vehementia, tum robore cedit,& ideo inter debiles exercitationes recenseri meretur. Nam iis inprimis accommodatur, qui praeter modum ad Gmnum propensi sunt, quiue aut prae humore melancholico aut prae phlegmate sensus torpentes,quasique oppressbs habent; tales namque a sermone perpurgantur. 3eorumve animi ita expergesunt, ut facilῖter mox sensus a corpore liberetitur. Pituitam porro a sermone consumi indicant sputa ex loquentis ore affatim enaanantia, quae partim a capite, parita a stomacho, partῖma thorace exeuntia, cu icta ista membra sermonis benesicri gaudere demonstrant. Iam verb sermo vim quandam obt net, si An tylio credam . B ut caput impleat,&grauitatem afferat, cuius rei gratia sciunt med ci Ihdoloribus capitis, pluribusue alijs elus affectibus sermonem Interdἰ cendum seroe, sermo praeterea lippientibus,& quibus sanguῖs e naribus sunditur,aut a pectore reiectatur,no parum nocet.Qua propter Cori telius Celsus,atque Gai. in sanguinis eiectionibus silentium necessario requiri voluerunt; similiter linguam exiccat, sitim inducit,atque hinc sapienter H ppocrates scriptis mendauit, 'silere, & os continere sitim extinguit,quam sententiam explicans eruditis sinus Plutarchus non sollim sitim a silentio non generari,verlim nec tristillam,nec dolorem dixit, qui etiam multos, dum sese alloquendo contineret, tuism,ac singui tum citrasse memori. e prodidit.Triennio ait Plinius) Me natem Messum a cepimus silentium sibi imperauisse a conuulsione reddito sanguine. Ad haec vires dii luia sermone idque praecipue in febribus, & magis quoque in accellionii iis tellatum fecit Oribasus,ut nullum amplius dubiit supersit, qui,& Iuuandi,& nocendi valetudini facultatem obtineat ser mo, ne dicam quot damna,quotve commodItates, pro ut is adhibeturis pcnumero animiis ingerat,quae si perseo ut vellem,nimis a proposito nostro recederem, qn praesertim,& Plutarchi de loci uacῖtate libellus,& Galeni de curandis ac cognoscendis an pini morbis, naec cognoscere cupienti Missum cere post uni: hactenus de articulatae vocis exercitijs. Prςter i aute duae sunt exercitationes,quae tametsi V ῖs minime proprla videantur,& ab auctoribus ut plurimum praetermissae sint, attamen ipsae quo-
in illa deloquacitateio fine. i
Initer calefaciat haudquaquam inficiari postium', eo magis p robur Inridentium vultibus es reuscens caliditatis acutae aperti issimum argu
269쪽
mentum Iccirco crediderunt nonnulli Homerii votasse tisum P γέλωτα ἄκουον sicutῖ gramatici γελωρ λε , quae vox caliditatem gnificat, te luci tradiderunt,proderit igitur in primis ridere illis,quibus frigidae sunt,& capitis,& thoracis partes,melancholicis,& a stigida cerebri In temperie desipientibus,attonitisq; ,& qui ob maerorem ac tristit a Id sebres,aur alios assectus delapsi sunt; se risu verba fecisse Caelium Aurelianum existimo,qfi in atropniς curatione animi laxatione vocatam post cibum commedauit,& qsi similiter in capitis dolore adhibendam prFepit eandem, ne a mentis intctione caput impleatur. In lis s etenim vnniersis, qiuam stigida intemperies dominetur meritb auxiliurraestat risus, nῖ mirum qui multum aerem in pectore moueat,& spiritu calidἱorem emittat,ut seriptum est ab Aristotele,qui hac de causa citaentes grauiorem Vocem edere quam flentes iudica iit: hoc autem tanto magἰ si perandum erit, si risu sese exercere volentes alas sibi ipsis titillari sa- cient,propterea qudd magnus in illis partibus venularum, atq; arteria- orum concursus extat,quae titillatae concalesunt, & spiritum rubinde ex calefactione genuum per uniuersum corpus diffundunt. Neque verbia tere quemquam debet validum risum scutἰ dixit Plato, magnam mutationem Parere, nempe de quo celebratur apud graecos, hic senarius riλtor ακαέγ ζν Qοτοις δεινον κακον, idest Risus intempestiuus inter mortales graue malum, Siquidem talps praeter immoderatam spirituum effusionem, praeter nimiam agitationem,calefactionemve non rard secundum Aristotelis, & Alexandri sententiam vehementem resolutionem inducit, in vitalis vis, & insitus calor immodice seras prodit,ac inde fit,ut sic ridentes sudent, ac rubeant sanguinis adventu; calorem etenim natiuum, ignemq; ipsum sicuti per
loci sui appetitionem sursum afferri , sic per alimenti desiderium ima patere necesse est igitur utralibet mouendi ratione perempta calor instus interit, Sc vis omnis vitalis evanescit, ut non abs que ratione Homerus.
finxerit Procos risu emori . f
ατασχομενοι θέλω ἐκθανον idest tum Troci illi stres
Marius extollentes risu emoriebantur.
Necnon Aglaicidas apud Xenophorem dixerit risum huiuscemodi mo
uentes,neq; corporibus, neq; animis prodesse. Porro caput, ac thorace peculiariter ab huiusce generis risu ostendi nemo negauerit,quemadmodum interdum laxata maxillarum ossa, dorsumq; oblaesum animaduertimus. Fletum tametsi Aristoteles in pueris laudaueri quasi eorum corpora flendo contraebi, Acontensa robustiora evadant Ciceroq; scriptu veliqueritathletas, cum ercebantur,ingemiscere consuevisse, ut se initenderent
270쪽
Α tenderent ad firmitatem; paucum tamen usum In tuenda bona valetudine habere certo scimus: pueri namq; sertasse a ploratu minus Oisendutitur, quoniam ei a primo ortu insuescunt, quippe qui statim, ac ex utero parentis in luce venerunt, plorare Incipiant,cuius causam Soranus ephesius explicauit esse, tum quia tenuis spiritus a luce concutitur,tum quia insueta terram attingant, in mulieres in nauibus parientes in tuu ec iit, uam sententiam secutus Alexander medicus ad sidit illos minimὰ au-iendos esse, qui animum dicant, quod animita caelesti domicilio corpus inhabitare terrenum o epit, iccirco infantem cogere dolere,atque plorare. Caeterum adultiores quem nam ex fletu capere fructum queat nusqua video; φ enim is corpora frigidiora in teta, ac debilia reddat, praeter Aristotelem ob prae cta flentes acutiorem vocem reddere narrante, Galenus quoq; attestari videtur, ubi pueros dum plorant, interrupto spiritu ob vires defatigatas respirare lentit, qui item a fletu nonnunquam B sebres accendi perspicub testatiis est; quantam subinde oculis ipns detrinaentum asserat,inde conijcere faciliter pollicimus, qu bd lachrymis ab humoribus oculorum si Callio medico credimus; defluentibus eos consummi necetiarium est, ut summa cum ratione eloquentissimus auctor Cornelius Celsus continuos stetus oculos imminuere scriptum reliquerit; ne sileam quantum damnum vox recipiat dum fauces, ac vocalia instrumenta inter flendum madefacta,exasperata ae,eam raucam efficiunt tuissesq; ac noxios catharros latenter concipiunt; nam & apud Caelium Aurelianum legitur ploratum post cibum v.ilde stomachum labesina-ταEx quibus omnibus perspicub colligitur,aut nullum,aut exiguu emolirmentum a statu corporibus accedere,& iccirco similem vocis exercitationem dutaxat animorum pastionis , ut voluit Pollidonius , exsaturare posse, quando nonnulli affectibus pleni, quoties volunt, plorare queu alij passionibus vacui etiam si velint, nequeunt. Atque tot de vocis exer
ocitationibus dicta susticiant. De Cricitassi Trochi, ct Pilamasset quesitatibus. Cap. VII. Ricitastae exercitatio tametsi apud ullas nationes quod ego
sciam) in us u non habeatur, ouaesie eius apud veteres forma& modus fuerint, plene nondum mihi copertum sit,nihlominus iacultates eius ab Oribasio descriptas praetermittere Ceoli nolo,ut si sorte alter, vel ipsillimam Cricitasiam, et alliam similem exer- cap. 6.cere nouerit,eius vires minus ignoreti, illam itaq- inter magnas exercitationes locii habuisse memoriae proditum est ab An tyllo, qui etiam dixit Uribasus Cricitasiam in tenta corpora mollire, & qiue loco stabiliri non possunt, tum reuolutionibus,tum et figurarum corporis varietate, sic parare, ut