장음표시 사용
251쪽
& rario,& veterum medicorum, praesertimque Hippocratis, & Galeni Dauctoritates testatum secillent selis radios humanis capitibus maximas noxas inferre. nempe quae si calida,& humida magis calefiant & eliquetur,si sicca,sicciora riadantur,&demum quaecunq; sint, semper osse dantur modb vel rustici,vel alii subfble vivere astueti non sint)quod probe cognostens Hippocrates siue Polybus ad euitanda capitis detrimeta non quamlibet deambulationem,sed sola in frigore, aut in sele per Etam vetat. Atqui non illud tacendum et Iedlico, semper eligi potius de- bere iii si, leambulare, quam stare; & ambulare velociter, quam segniter, sicuti praeceptum suit ab Hippocrate in libro de salubri diaeta; cuius rei hanc attulit rationem Aristotcles, qu bd quum stamus,calor perma net,sicque amplius calefacit,corpus etenim nostrum dicebatis vaporem quendam tepidum de se continud mitti siquo proximum & ambien tem aerem tepeficit, unde aer postea ille corpus calidius reddit , quum autem quis in sele mouetur, flatus excitatur; qui refrigerare nos potest, quando motus quisque frigidus habetur. Ambulandum potius in umbra dicebat Celsus quam parietes,aut viridaria estaciunt, qualia quae tecto subest, quoniam aer allidita quadam, de blanda ventilatione filubrior redditur, qui aer quonia interdu ab arboribus noxijs infici,& corpora deinde contaminare consueuit, ut de nuce arbore, atque Narcita memoris prodidit Plutarchus, propterea huiuscemodi umbras in ter deambulandum sugere expediet. In omnibus autem sere proderit sub ijs umbris ambulare, quas epilepticis probauit Arei us & vertiginosis, nempe sub arboribus myrto, aut lauro, aut inter acres & bene olentes heria calamentum pulegium, thymum, mentham, maxime quidem agrestes, & sponte nascentes: sin harum copia desideretur;inter humano cultu procreatas. Est in hac quoque non exiguum discrimen respectu caeli, quod dum serenum est, tunc ambulatio leuat, per halitum euocat, attenuat, bonam re stationem, & mouendi facilitatem parat , dum vero nubibus obtegitur, grauitatem affert, per ha- Flitum non euocat, tandemve caput implet . De ambulationibns ficiendis vel hyeme, vel aestate, Vel alio tempore diximus In libro quarto, ubi tempus exercitationibus accommodatum dissiniuimus ; sepe est tantum illud adnectere, ambulationes quassibet ante cibum fieri debere, tum mane , tum vesine ei quandoquidem matutin aluum emollit, si credimus An tyllo , segnitiein a semno contractam dilibu
252쪽
Aspertina verb ad sim num homInem praeparat, ac Inssallones dispergit, caput tamen debile male assicit, ob id itie Iure accusatiir Serapiona C lio, qudd epilepticos imperaret circa vesperam ambulare, ac rursum conquiescere, & deambulationem repetere. Post cibum diximus exiguam ambulationem assuetis conuenire, atque illis, quibus nonsne labore infundum ventriculi descendit cibus; illis pariter, quibus caput repletum est, lentam post cibum deambulationem commendauit Galenus secutus sertasse in hoc Aretaeum, qui in vetusto capitis dolore eandem in usu habondam voluit. In reliquis quomodo conueniat non video, &proptera Dioclem medicum antiquissimum, & clarillimum satis mirari non possum, qudd phtisicos deambulatione post prandia vexandos esse voluerit, quae sicuti concoctionem ciborum interturbat , ita multos ad caput vapores esterri, atque ibi in humiditatem conuersses ad pectus, & pulmonem deffluere facit, quo nihil phtiscis contingere perniciosius valet, eo magis quod licet Hippocrates huiusce modi deambulationes In humidioribus temperaturis approbet,aluum ramen, corpus, & ventrem siccare confitetur ne illa omnia in medium adducam quae de huiusce generis ambulatione scripta sunt in libros de insem iiijs Hippocrati adscripto, qui liber cum multa superstitiosa contineat, sersan aliquis ijs,quq ibi de ambulatione post prandium in pluribu scomendata dicuntur paucami fidem adhibeat. Hactenus de ambulatione, tam caetera aggrediamur.
253쪽
suos erectumstare lectus pariat..
Os qui pedibus erecti permanent, exerceri quonia abii de in sit perioribus demonstrauimus, hanc re amplius in disputationem reuocare prorsus ridiculii seret,proinde quot modis haec exercitatio varietur, quosve Vna quςq; pariat effeci' declarabo. Quod etenim haec exercitatio priuatim dorsi pies aflictit, Averroes inter Arabas non infimus satis aperte dixit,qui igitur illud debile a natura, vel casu sortiti sunt,summo studio id exercitationis genus cultare debent,ne ' Epe quod ut i pius diximus maiorem quam ipsa ambulatio defatigatio 1 usa. it pari x; quibus etiam in renibus inflammatio, vel ulcera orta sunt, ne stent magnopere cauendum esse cessiit Rusus Ephesius;debent quoque huiuscemodi exercitationem auersari, quos vel hernis labor sollicitat,vel in cruribus,aut scroto, varices dilatantur, vel ulcera in inferioribus partibus orta sunt, aut qualibet de caussa oriuntur; quam sententiam nisi medicorum auctoritas confirmasset, veram tamen esse Ipsa ratio persuaderet, quae scilicet ostedit in stantibus graues humores citra. difficultate proruere, eosq; mo id hernias,modb varices, modb ulcera, fenerare,seucre,& augere; nam qu bd varices generentur etiam Iuvenais poeta cognoui qui quum quandam mulierem Ianum rogantem de amici victoria sutura: decideret, volens signiscare ob importunas mulierum petitiones Muspicem, si cunctis Inseruisset, stando, sic quisq: Araisi ex pro alijs rogabat Deum non parum laborare,debuiste, ait. Varico .i' sus fietAruspex.Marium quoque scimus omnes, laboriosum virum exti dii fleob quod si quis dicat ei varices quibus afflictabasin ambobus cruribus ortas ob ninitos in stando labores,eum mInlis erraturum existimarem. Vertim enim verb & in hac exercitatione non paucae diuersitates reperiuntur, propterea quod tempus,locus, atque situs varias quasi species esticere videntur: A tempore nascuntur duae species. quando aut an . te cibum,aut a cibo, quis stando; dc vel pauco tempore vel multo exercetur; a loco summuntur differetitiae, quoniam vel in sole, Vel in umbra, .& hac aut clausa, aut aperta statur. A situ demum euariantiar standi genera, quando vel uno pede, verambobus,& vel iis totis,& planis, vel extremitatibus eorum calcibus scilicet,&summis digit s stamus. Ante es-bumstare ventriculi excrementis inaniendis auxiliatur,althmaticos, dc dissiciliter.
254쪽
A dissiciliter spirantes adiuuat,ventrem emollit,urinam prouocat, criira,& pedes corroborat,& siquando deambulationi vacare non cocedatur, Illius vices supplere potest. Vertiginosis tamen quibus ad superiora rapiuntur vapores,nullo pacto conducit, cum ex tali erecta statione sicii sus caput a sumIs petatur; nam tantam ad hoc efficiendum potentiam similis exercitatio possidet,Vt nonnulli boves,& cettera animalia quod scripsit Aristoteles) minus homine tussire,minusq; catharris vexari crediderint,quoniam ipsis minime erectis stantibus haud ita vapores natura sursum tendentes in eorum capita ferri possit int, qua item ratione eos s.particomnes damnare vehementer seleo, qui si alto capiti dormiant, minus a prob. I. catharris vexari debere putant,cum potius contrarium eueniat ut scilicet qui humiliori, & sere caeteris membris aequali capitis situ dormiunt,
vel aliter iacent, minuoa vaporibus capite tententur, minusque a capite
ad pectus humores defluant. Quamuis secus iudicandu sit, ubiquis ventriculi in consciendo cibum debilitate vexatur, quo in casu Posidonius apud Aetium magnopere studendum esse iustit ut in decumbedo caput . altiori situ contineatur, qud cibus magis in ventriculi sendo accommodetur,&ob id nutrimentum minori molestia coquatur. Atque hoc Intelligi debet de ijs,qui multum stant; stare etenim pauco tempore exuguum quid prodeste, neque multum obesse potest. mi porrb communi illo estuto prandia post stabis inducti post sumptos cibos stare dei ctantur,ij scire debent, si mediocri quodam tempore stetur, descensui ciborum in ventriculi sundum insigniter cooperari, & consequenter illo rum concoctionem perbelle adiuuare, nec alioqui ullam effatu dignam laesionem afferre, verum si multo tempore ita quis permanserit, praeter molestiam qua ob ciborum interdum pondus,pr ter lallitudinem, qua ex labore asticitur,varias item offensiones subire cogitur . Primo namq; maior Vaporum copia superiorem corporis regionem impetit, maior humorum multitudo ad inferiora praecipitat, atq; inde ulcera in cruribus, gonagras,& pod. agras gencrat,deinde thoracem, atq; spirationem uniuersam non parum labefactat,uti ex dissicultate spirandi tunc apparen- te facile quisque cognoscere valet; postremo renes,atque vesicam,& totam mingendi actionem vitiat, quando videlicet crudi humores ex simili situ ad eas partes deseruntur, renesque & lumbi vehementer incalescunt,debIlitanturve,ut non temere videatur Praecepisse Russus Ephe- lib. deam. sus,nequis ulceribus renum laborans,etiam v mornus inclinare carpis.set, staret. StatIo in umbra semper aliquibus ex praedictis differentijsa tanectitur,ut sit multa,vel pauca,vel a cibo,vel ante cibit,& proinde qualicunque adnexa reperietur, illius effectus continuo exprimet, mo-
db umbrae ratione aliquid secus non accedat; hoc autem aico, quia *penumero umbra vel est locorum concluserum frigidorum, atque humidorum
255쪽
midorum; vel noxiarum arborum,uel alterius pernIciosae rei, quas om2 nnes corpus maculare, & sanitatem 'destruere nemo negabit; caeterii de stantibus sub sole in hunc modum determinari debere iudico, qu bd scilicet stare sub sole in state summopere calefacit; inamb sentetia est Aris .sectio. stotelis,quum stamus in sole magis deuri, quam dii movemur, & si per prob. 34. se motus ipse quoque calefacere valeat, quod alias fusius explicauimus; si igitur ita est, rationi consentaneum evicitur Iuuamentum insigne val, de frigefactis corporibus inde accedere, veluti hydropicis,caceeticis, protione scilicet varijs modis antiquos uses fuisse,alias cum vnctione, alias sine unctione,modb sedendo,modb iacendo, in b stando interdit ambulando,interdum currendo; de quibus omnibus in hunc modum decretum est,qubd si insolatio administretur non purgato prius corpore, Emaximum capiti nocumentum affert, unde saepenumero mirari mihilis' ductus Plinius maior no modo no purgato corpore verum etiam post cibum in aestate sub Ale maneret, ac deinde in frigidacii actu de hac etenim locutos filisse medicinae auctores arbitror, sis moib. quando dixerunt ab illa corpora plusquam par sit incales caere, febres,atque capitis dolores gigni, sin autem antea quam corpora soli exponantur,opportune exinaniantur,aut sine unctione aut cum vnctione fierIpotest; si fiat citra unctionem capiti diuturna frigiditate laboranti su currit, qu bd illud durius atque impassibilibus reddat, & ob id merito mi lib. t. in Epilepsia curanda a Methodicis nonnullis commendatur, modb sit
ca. x. s. insolatio moderata; sicut item in ea insaniae specie iuuare creditur, quae a frigida intemperie ortum ducit, praeterea occultas dissiationes auget, sudores elicit,carnem conseruat,pinguedinem tollit, a demata omnia,& praesertim hydropica deerimit; neque tamen ipsa noxis suis caret,qn quidem mora quae uis sub sole bilem auget,& consequenter ij quibus P.
e5. calor natura mordax est, valde aduersatur, ut a Galeno scriptum est, spiri3 apb- o. tumque crassorem, tensioremve essiciens,asthina, &orthopneam exa- 'dς cerbat. Ceterum si absque unctione insolatio adhibeatur, in caeteris eo-
V ' sdem effectus parit, nisi quod corpus exiccat magis, tamquam pingui iulo adusto,& stibinde maiori nigredine superficiem totam Inficit, necno, carnem instar cauterij cuiusdam densans minus per insensibilem transpirationem excrementa diuaporari facit, qua ratione. huiuscemodi in i h se solationem ad minuendam polysarchiam ab Aetio laudatam censeo: Ve rumtamen duo hῖc animadueruone digna esse existimo, alterum quod medicos,ubi sub sole moram probarunt, praetegi pannis capita voluisse crino quoniam praeter Caeli j auctoritatum, ratio,& experientia do. monstrant
quibus id a Caelio,& omnibus fere medicis laudatur.In ictericis item curandis tali insolatione usum Archigene reperio, ne interim silentio praetermittantur ea, quae apud Aetium ex Antalli sententia leguntur, in la
256쪽
Αmonstrant rapita detecti,si soli exponans, valde offendi,nepe quae silpra.
modum calefacta vapores a toto corpor s ambitu ad sese attraliunt, sicq; omnem malorum illiadem,& prae cieteris catharros inibi generat; quod minime ubi capita teguntur, ecenire suspicandum est,aepterea quod ut scripsit Aristoteles induta corpora a sele minus calefiunt,quὶna nuda, i particiquum ab illius radijs minus seriantur; atque hoc totum a Galeno signi prob. ysicatum credo,ubi dixit eos, qui nudi sub sole manet, uniuersum corpus ili' ης .calefacere, qui vero induti,caput selum; nam demonstrat tim est a nobis 'lib.3. Maiores nostros nunquam sere caput tegere solitos, ne miremur Galenum, dum indutos scripsit sub le,capite tantum valde incalescere dixit. Alterum animaduersone dignum est, lubit sicuti scdentes,& stan ... i. tes sub sele vehementius incalescere, sue potius deuri experῖent a constat,quam ambulato, currentes, pariter oc caeteras praedictas affectiones, tam bonas quam malas facilius recipiunt. Atque haec uniuersa a tio
Bbis dicta de stantibus planis,ac totis pudibus intelligantur, stare namq; calcibus innixos n5 modo laborem, ac molestiam inducit, verum etiam nullum iuvamentum effatu dignum priae stare creditur, quemadmodusmiliter eos, qui summis digitis stare conantur, praeter tatigationem illico succedetem partes illas callis molestissimis allicere compertum est, de praesertim quando quis co frequenter utatur; hi siquidem illud unucommodum nonnunquam recipere videntur, ut longius, multis alijs prospectare valeant,cuius gratia ab antiquis jeculator siue σκῶ, . pingebatur facie hominis stantis supra digitos, sit minamque manu ad vin- bellae forma supercilici js admouentis, ut Asch 'llus in Theoris meminit.
cap. II. Vgnarum, quae maioribus nostris ad valetudinem inserula runt, quaesie etiam temporibus nostris inseruiendi similiter facultatem obtinent,aliae fiunt cum armis fictis, neque ilicidentibus, vel pungentibus aduersus hominem, aliae aduersus columnam aut palum aliae aduersus umbram;atque omnes, vel fieri possunt a pugnantinus corpore, nequaquam armatis, aliae ab armatis. Armorum pugnam aduersu, hominem vel columna inter magnas exercitationes reposuitGalenus,quem imitatus Averroes inter Arabas non s. id e&t Infimus dixit certamen cum ensibus fictum esse ex velocibus, atque sor Aphor. 6.tibus exercitiis, quae omnia de illis, qui non armati certant accipieda pii lις- , to uando armatum certare inter exercitationes simul, atque opera manilaste reposuit Galenus, qui similiter certare aduersus varam σλωα-- ῶν dicunt Gnaeciis celerem citra robur exercitationem esse iudicauit, u h rvt Avicenna quoque,& Paulus post ipsum censere vis sint. Quu itaq; doc1.ea L. . o res
257쪽
I Tibro. Prob. I x loco citato
res Ita sese habea pugna non armatorum tam aduersus homines, quam aduersus columnam administrata in primis magnopere calefacit, excrementa educit,sudores ciet,exuberantem carnem supprimit, dc pGinde a filo in curanda polysarchia adhibetur, deincepsbrachia, atque humeros confirmasicrura dc pedes mirum in modum exercet; caeterum carita debilia,& vertigini obnoxia non parum labefactat, renibus item la borantes huiuscemodi exercitationem fugere praecepit Galenus:Σκα porro siue aduersus umbram certatio corpora tenuat, mes,& succos detrahit, quod celeribus exercitationibus conuenire supra monit auimus, proprie autem secundum Galenum brachiorum , atque manuuexercitatio existit; praeterea valet,si Antyllo credimus,ad sedandam affectionem lassitudinis sensum reserentem, ad humoros firmandos,ad neruorum imbecillitatem,& tremorem corrigedum, est etiam utilis vittis, 'quae uior cem infestare solent,confert renibus,&colo intestino, mate
rit m ad ins riores partes deducit,& praesertim in ijs qui pedibus imitan E I
tur pu iles,q liue non solum manibus cum umbra depugnant, verum etiam cruribus interdum tanquam salientes, interdum verbian qua calcibus caedentes. Ad eadem omnia similiter valet pugna aduersus palum 'effect.i, quae tantummodo tu hoc ab umbratili differt, qu bd palum percutere brachiis maiorem vim inseri, quam aerem ferire. Non est tameniguorandum pugnam aduersus hominem pugnantem inesta, magis exercere,& vim maiorem corporibus inferre, quam ista;quoniam ut ab Alexandro perbelle significatum est,athleta,si obnitatur antagoniis,sortitudinem eius auget, sin cedat,neque reluctetur, robur eiusdem resoluit. At qui ea pugna quae corporibus pusnantium armatis exercetur, Intervehementes exercitationes collocanda venit, quae quum robusta,& v lida corporataicere habeant, iure merito Nicias apud Platonem in eo
dialogo, qtu Laches inscribitur dixit quod το ἐνόπλοις μαλφαι siue
armatum pugnare corpora robultiora, si quod aliud exercitationis genus, reddit, que ullo alio minorem laborem parit. De hac quoq; exet citatione ab Autyllo proditum reperitur, corpus ab ipso ad motum aptius,& ad carnem suscipiendam reddi,verumtamen propria,at ue maximam eius pollicitationem existere,ut corporis firmitatem, & longam
respirationem gignax,cum illi,qui sese pugnis similibus dedunt, omne aliam spiritus expulsionem ferre possint; facit autem huiuscemodi pugna carnem laxam, & mollem,necnon capiti admodum noxia est, prae pugnae exercitationem,ne quis iarmata luelatione οπλοτοπαλη ab Asclaylo vocata, quandoquidem hic sanquam luci ei cies armis in manibus nullo modo utebatur, sed du-
258쪽
rocinat eeitantes toti s corporibus armabantur, sicque armil nuIcem Aabantur,cuius luctationis arbitror volutationem illam armatam, siue celerem agitationem,quam Galenus in humero vehementium exercitationum reposuit, speciem quandam extitisse. An verbde hac armata pugnet specie intellexerit Celius Aurelianus,quando in curanda pol Orchia postquam plurima alia exercitationum genera comprobata dixitia Tum hoplomachia, hoc est armorum ficta confiixto, apud me dubium nullum,ut ex superioribus patet relinquitur,quoniam, & si nomen cum hanc sim significare videatur, ni nilominus, εc nominis ab ipse il lata explicatio,& usus demonstrariis manifestum argumentum faciunt depugna illa sermonem facere,quq nudatoab armis corpore exercetir quque ad diminuendam carnem a nobis laudata suit, quum hanc postremam carnem, sed mollom & laxam potius augere Andilus iudicauerit. De gladiutoria pugna no videtur hic locus exposcere,ut sermo ullus habeatur, propterea quod quum armis incidentibus, ac pungentibus anuquῖtus ageretur,vel in lethai Ia vulnera, vel in alterius pugnatoris, aut ripam utriusque necem, plerumque terminabatur, unde neminem non idere arbitror,quantum absit, ut similis concertatio ullam profliga dis morbis, tuendaeue sanitati opem afferre valeat, ea enim est, quae hodie apud multas chrIstianorum nationes seb Duelli nomine no sine masna cimitatum aliquanao clade exercetur, quave & antiquis δc nostris temporibus ab uno hominum inimici issimo sathana repertam ad perd das animas fuisse semper credidi;quod nanq; non monomachiam ant hi uorum ut falso probare conati sunt,qui hactenus duellum tractarunt,ed potius gladiaturam duellum liuiulce temporis reserat,praeter multa in quarto libro a nobis declarata,hoc item attestiri videtur,scilicet ijsile armis,atque eodem prope sne duellatores concertare,quibus olim gladiatores pugnabant; illud unum intercedit discrimen, Ddd illi tum glo. Hae cuiusdam inanis gratia, tum praemiorum spe, sed fere semper vi qua-C dam ut pote vel ad supplicium condemnati ,vel in id empti, atque edocti ad certamen ducebantur; isti ver5 sponte,& nullis cogentibus , nisi lius honoris vana quadam & salsa dcffensione prolectante aguntur,ut hac rati one minus excusatione di ni habeantur, cum sponte in propria ruant perninem; Vtinam resipiscant tandem homines, videantque id quod Barbari sere nulli agunt, tanto minus Christianos decere; sic profecto & multae urbes,quq ob hoc intestinis,& saeuis limis distensionibus exagitantur,ad meliorem statum reuocarentur,& multorum animabus corporibusque melius consuleretur . At ne longius a proposito nostrai divagetur oratio haec sufficient, si illud addidero,quod Celsus , Scribo, nitas,& Plinius reserunt ab Antiquis scili cet creditum fuisse gladiatoris argutati sanguinem Votum iuuare estilepticos, qua rem eouus ad pra-
259쪽
dendam ipserum serInam superstitione,quam ut ullam fidiem adhiben-n
dam censeam, significare volui. De quarundam aliarum exercitationum qualitatibus. cap. III. Vita apud antiquos extiteriant exerestationum genera, quae quoniam non ita frequenter Usurpabantur, a D auctoribus celebrata non inueniuntur; inter naec autem prim5 sese OL sert το ακρου ἱ εχ αι , vel manibus summis concertare, quod siue luche species aliqua foret,ut nonnulli credideriit, siue separata quaedam exercitatio, ut Galenus censuisse videtur, ubi post lucta alias quasdam exercitationes adnumerans acrochirismum nompnat, facitque manifeste a liicta di uersum,constat ipsam apud galenum, Aet uin, Pa liam,& Avicennam Inter veloces sine robore exercitationes locum obtinuisse,&proinde calefaciendi,corpora tenuandi, rnes,succosque de- a ' trahendῖ facultatem possidere,ut appositu insinuare visus est Hippocra- tes,apud quem legitur acrochirismum attenuare, & carnes surrum trahere, proprie verb marius, atque brachia secundum Galenu in ppsi exercitantur; ex quo fit, ut illis conueniat, quibus has partes corroborare in animo est, sicut ijs valde nocet, quoru chiragra,vel alius morbus,& manus, de brachia infestare let,de hoc locutum esse Celsum quis credere potest, ubi in ijs qui ab arida tussi exagitantur, exercitationes manibus peractas probat.Porrb idest replethri stare a Galeno inter
exercitationes citra robur,& violentiam celeres recensetur, Avicena at
tem illud ex sortioribus est e dicit, nisi velim' Ipsum in comparatione ad debilia loqui, quemadmodum ex verbis eius videtur, alioqui & vetitatims,& Gaseno,a quo ista omnia accepit, manifeste repugnantia scripsi set.Est igitur talis exercitat o In primis ad ea omnia utilis,quibus celeres conserunt; sed peculi arlier crura,& pedes exercet; thoracem quoq; non . parum fatigat,cu dum alῖquo pacto male vexa valde obelle reor, haud
secus atque capitibus male affectis vehemeter nocere credo, ut pote quae ex iugibus illis reuersionibus, quasq; clacuitionibus facillinctum vectiginosas, tum a popleticas affectiones incurrere queant. Ex eodem qu que exercitationum cesse est S πιτυλίζων siue pytilillare, aut pytili sima, ut placuit Politiano, quod quamquam a Galeno, atque Avicenna inter vel oces citra violentiam adnumeretur, mea tamen sententia haud pror sus vehementia aliqua calet, quum status ille supra pedum extremitanta, necnon vesox manuum modbantrorsum modo retrorsum agitatio. haud quaquam sine musculorum intentlane,& proinde sine vi, aut robore quodam peragi valeat; unde in huiuscemodi exercitatione obeun da vehementer incalescere corpora assirmare non dubito. Ad haec motu, ι iste
260쪽
Aiste braestia insigniter exercet, sed eos,qui capite sunt Imbecἰllh magnopere labesa stat; pedes etiam podagris ruscipiendis obnoxios reddit,ego verb peculiarem illius usum extitille autumo,quando post longam brachiorum valetudincm torpor siet, ea. motibus undequaqueiaciendis assuefacere necnon a torpore liberare intendebant: sunt praeterea a Gale ino nonnulla alia exercitatio mura genera adnumerata , S ab Avicenna ear 1.
comprobata,quae quod aliqua ex parte valetudini & corporis habitui Ioeoeliat. conferant,omnino praetermittere nolui; nam si quis alteri iubeat, ut se violentet detrahad, inflectatque, dum ipse non manibus modb, vertim . etiam cruribus, inaque nitans, inflexusque resillat, quo genere Milonem ipsum sese exercitat te scrunt, tum conuellere se, mouereq; de loco voletiti permitteret, Vtique Vehementer exercebitur,incalescet iaci pa ' Him,roburque memisis non leue inunerabit, de simili enim exercita- tione locutum opinor Cςlium Aurelianum,quando pro polysarchia miri nitenda voluit ita affecto alienis laboribus lice est colluctantiu, vel exer centium, quam Graeci halerocopiam, vel trachelismum vocant,exerceri, verit in tamen illis maxime verenda est talis exercitatio, qui vel pectore, . vel doris, vel capite non admodu valent. Pari etiam pacto si quis sui Mi- lo factitabat conuellere se,mouereque de loco Volenti permittat, crura maxime corroborare poterit,quemadmodum manus maximopere exer- cebit, eisq; sortitudinem acquiret, si pugnum alicui aperie lum, Vel ma-lum punicum,aut tale quippiam manibus complexus auferendum prae: beat; quod tamen atthritia aut chiragrae obnoxij. minime congruet. . Robur autem partium tum exercet, tum firmat,siquis alterum complex us medium, ut etiam ipse medio comprehensus, manibus, digitisque
pectinatim iunctis,aut quem complectitur abseluere se Iubeat, aut ipse te a complectente soluar; nisii quod in hoc periculum imminet, ne visce- ra labefactentur nixibus illis,qui adhibentur,dum dis lutio quaeritur.Ita etiam si quis alterum,qui versus ipsum se inclinet a latere aggresCstis, Ilia manibus complexus,ceu onus aliquod sublatum inuicem pro-
. tenda reducatque, ac magis si dum gesta ipse nuctu renutuque corporis utatur,sic namque spinam uniuersam corroborabit, lumbos tamen, atque renes debiles habentibus nocebit . AEque verδ qui pectoribus ex: aduerso innixi magno se conatu in uicem retrudunn & qui aceruicibus . pendentes deorsum trahunt, vehementer quidem exercentur,& perco- .iequens robur corpori uniuerse comparauia ac periculum subeunt, uel thoracis vasa aliqua rumpantur ipsis, neue aut caput, aut collum male asi sciati t. c itaque omnia tametsi apud vetere inter caeteras exercitatio i. nes haberentur, nihilominus haud ita infrequenti usii fuerunt, i prae-
.sertim nobilibus, illis qui non sine suauitate qu damsmitati operam i .. O iii dabant.