장음표시 사용
91쪽
coi portlm Spositione tra , non deberent taenire . repterea Burina. D. habelli r A signis Cali Mitte mere, scut Gentes timent, quont in Dominus pestem mist ιὸ Isae, as inlaerit turici tinis . Allimo Illosci positiit, et sic praedici est, his
influxi ab Astris Respolidum quod essectus natural ex Astri-m edentcs, sicut possint cognosci, ramouam a causis naturalinus despendentes ruc possunt praedici, sed conditionale, quatonus Deo sic placuerit, non absolute, donecessario, tamquam to quodam sic compellento, quia hoc dicere esset haeroicum
GH L. Bracarens t. o. quia causa: l cundae ut diximus , iron agunt necessario in creaturas etiam in naturalibus Licetin in me bis per Moysen dixetit Genes i. De syderibus loquendo In senti signa ct tempora in dιes, lanisset an enmilia multoties mala eveniunt propter ullum Dei iudicauin, ad notham punitionem,propter peC. Catari quae mala alias non euenirent; non potest dici, quod necesse
sario eranteuenturam Amorum aspectiniis, ut ex infinitis sacraescriptura locis'colligituri; in quibus constat euenisse pestilentias siccitates, bella, pluuias, imo diluuium, des t. huiusmodici vehabetur. Num is ibis quequo detrivis omnis populus se se sequi-rur: Feriam igitur eos pestilentia , me mΦ-- a Paralip ibi 'πι-s Donati in pestilentiam in Israel. ct tacideram de Israel septuaginta vi- m,dc Hiereis. 30 ibi Persiqua eo an gladio ; fame , pestilentia. O das eos in vexatι em ira, Ezechie s. habetur.Pestilentia, fames, sanguis transibit ore te, emetadium inducam super te . Et e contra nJulta mala euentura ellent, taliuncia Dominus, cuius est miscreri
, egerit paenitentiam a viis uispe is, exaudiam de eati, o propitiita ero Peccatis eorum, o fanabo terram eorum. Ex quibus locis,cum multis aliis, quae allegari possent, clare colligitur,constellationes non ne-Cest irio euenire dicit Disus Augustinus lib. i. detrιnit. c. 4. negari laon potest, quod corpora caelestia uallum Interior aci
inquit enim ipse Corpora erat ra , o inferim per subtiliora, ct ρο- ρο Quaeritur quarto, An sit licitum obseruare dies naturales, s inem philos his naturalis Re pondetur Piod ob aec ii rati ratem Ditioncincine sici lib
92쪽
losophiae naturalis, non ost prohibitum , ut scilicet non dare me. dicinam in sirino, Vel sanguincia mittore in reuolutione Rinae Vel plantare, aut incidere albores plus uno quam alio tenapore; Vel seminare quaedam legumina certis anni rem noribus, dicςtera. liuiusmodi Vt ait Diu Am. a. p. tis. I a. e. IO. I, sin & Galen in lib.
de prognosticisii Jero quis obseruabit, non secundum cat: satra natu- ratem , sed alia caiisara tunc non licet, ut puta si credat, aliquos
dies esse faustos, alios vero infaustos Vel si colligantur herbae in die Ascensionis , ct in nocte Natiuitatis artisti Ioannnis Baptistae & cael quia haec superstitionem implicant, D pactum illici,
tum cum Daemone, Vt habetur in cap. Non obscrtietis 26.q. 7. cap. - s. itaque 26.q. a. Diu Paul ad Galath. q. ait Dies obseruatis. menses annos unde timeo , ne Drtri, sive causa labor mim in v
U.iaeritur quinto, An ex asperiman lanetarum positu praecognosci inclinationes hominum e Respondetur cuna tiar Iom. I. de religion lib. 2. de supers. c. II. n. 8 Abb. in c. r. r. 7. de sortileg Sancb.Pbi. i. sup D. Anton assuit.' a. c. I o f. a. 'Aliis per ipsos aulatis , quod potiunt obseruari, praecognosci ii clast prohibitum haedob- seruare . Neque haec cognitio CmprΗrcnditur in motu proprio Sixti V constit. Ip.quae inci Caeli, terrae tream, A qua contra Astro logos iudiciarios edita fuit, nam secundum rimascenum Diu. Anton 3 ubi sipra Issanetae complcgiones, S dissolJtiones diuersas constituunt; quia secundum qualitatem complexionum excitan tu inpotentiis sensitivis, inae sum aflixae organis corpor aura di ucr littotus passionu in ... inclitiatrones ad diuersa vitia ' hoc modo dici potest, quod ex constellationi hus habet quis inclinationes ad diuersa vitia . Attamen inclinationes praedictae sempermanent liberae in ratione, di voluntate, ita ut possit olli ex se, vel consentire, vel disti nuresccc so , alias peccaret ex necessitate conliditationis, quod cise impium allerereres, tolleret enim liberum arbitrium, quo Deus hominena dotauit, ut hibetur Eccles iri. Reliquit Deus hominem in .rnu consili fui Q u id ui ctian Ptolem incentiloqui cum inquit Sali Os dominabitur viris Et Genes . habetur de Cayn, qui fratri su Abel inuidebat sub te erit appotitus tuus, O tu dominaberis illi is Et legitur de Platone, crate quod inclinationes habuertit ad quaedam vitia, scd virtute re
sapientia se continuere unde Diu Aug. in lib. s. de Ciuit. Dei. c. p.
93쪽
inporum flatus quosdam metiere 6demsu non autem esuviares animi δε- derum ostionibus Iabs. Et Diu Hier .in lib. contra I inravum ait Liberi arbitrii xos condidulens. Nec ad virtute , nec ad vitia necessitate, trahimura alioquin ubi nece ita est, nec damnatio est, nec corona. od - betur incan si enim de .enit diu. a. Et Diu Ambro in lib. de beata ita, quod V cap. Non es s. q. , inquit . Non est, quod cuiquam nostram afferibamus aerumnam , nisi nostra istantat Nemo nostram texetur ad cuia fam ' nisi eruntate propria se desexerit.
Q, si ex constellationibus homo cogeretur ad aliquod mesu. non posset illud euitare, des sic iniusta illant praecepta legis Dei
quia praeciperent non fieri ea, quae nccellario actura essent; quod γ' diei non potest cum dominus dixerit Iugum enim meum suave esto onus meum leue. Matth. II. cum lex , quae iniusta est, non obliget ad peccatum ut incan erit autem lax dist. q. . vide si ex necessitato constenarionum homo peccaret, no imputaretur ei ad peccatum sic non tenerctur ad obseruantiam mandatorum Dei, Sc Eccle- siue Quod est falsium Unde concludere necesse est, peccare sua vin Iuntate, non Astrorum necessitate. Licet autem obseruari,in coniecturari possint hominum inclinationes ex Astrorum aspectibus tamen Caietan. a. a. q.93 ar. S. in α areet ubi sup num. p. asserim hanc coniectationem esse nimis incertam, cum a multis aliis causis depem
deant cffectus isti , a quibus impediri possunt;
Ideo ab illa abstinendum ut nabetur in cap. sors g. bis itaque aci. quaest. 2. Et haec pro nunc satis.
94쪽
Raesens tractatus, in quo de Anima agitur,oceasione eorum , quae in primo libro Musti diximus, quod scilicet Anima sit a Deo nausice creata est curiosissimus in praestiuuior caeteris, quia Anmaa in Paradisii gloria collocabitur, post corporis seperationem, si ingratia decedet propter illam enim locus ille perfecta tae licitate plenus, deputatu Scst, ut
testatur Glas ct Ioan de Turret rem. in c. cm-
. -lus 3. q. I. quod probat Raynum d culi in suo introductorio artis neralis in arbore Apostolicarni tali mcdio; nam Deus creauit Mundum ci cum plenitudine bonitatis, propter hominem , ratione gloriae, . . , quam bonis tribuet: Et Baala Propb innuit psalm num. O. cum dixit Asitit Regina a Dextris tuis in vestitu deaurato, quem locum ex- .ponunt Sacri Doctores dicentes, Reginam , Animam debere in- telligi Diu Anton in proem 3 p. in Anima omnium aliorum en-
ti una creatorum nobilissima, quia ad similitudinem c fact est;
ut liabetur in sacra scriprura Genes c. I. nu. 26. Faciamus homiramis ad Imaginem, resimiliminem nostram; cap. .nu. I. ibi Indi qua crea tiit Deus hominem, ad similitudinem Dei fecit illum, O c. q. u. 6. ibi ad ...imaginem quippe Deifactus es homo cap. Hae imago 33. q. f. oe cap. Illa anima dc paenit diu. 2. Diu Antonin in sum. p. I. tit. I. c. I S. I. Ideo. Magister sententiarum in secundo asshrit, quod Anima ration alis facta est, ut Deum fimmam bonum intelligeret, intelligendo amaret,aman-
,ο ideret, possidendo frueretur.Quar Animae,quae clao Mundo in fide, spe,in charitate transibunt in Beatitudinis gloriam , ' aeternae felicitatis locum ab Angelis custodibus deducentur, ut L habetut Luc.e. io quo adductae tribus dotibus gaudebunt ipsis vir tutibus correspondentibus, visione scilicet, dile tione, fruitio- ne qui sunt actus gloriae, inquibus tota animarum faelicitas conli nit. In Deo enim ridebunt infinita arcana, qua modo latcnt,'si Mystcrium Sanctissimae Trinitatis, Incarnationis Verbi praed citi'
95쪽
sensitiva, ut quodammodo sint omnia sensibilis, non autem omnia absolute, ter operationes sentiendi operantur, ut recipiantem omnium sensibilium . receptum quidem in organis corporeis , sed non clim omnibus conditionibus materialibus. Esse tande in omnino immateriale in spirituale, cst per quod res non solun est id, quod est, sed estitiam quodammodo alia , α Operatur ad huncinem se habeat esse etiam aliarum rerum, so paratum amateria, Eca conditionibus materialibus , ac non re..ceptum in organoniaterial Tale esse tribuit animae intellectiva homini. Maia homo ita est homo, ut omnia intelligens, sit quo. dammodo caeterientia; intelligens, Leonem, sit quodammodo Leo; intelligens equum sit equus , dc sic de reliquis Lac per opo
rationes intellectiuVoperatur ad liunc sinetia, ut fiat alia, Macci. piate lila aliarun rertim. Veluti intelligendo Leonem , operatur. . t accipiat eila, seu speciem Leonis , non quidem receptam materia, ut Idem mct ibid. allerit, vel in organo materiali , sed omnino separatam a materia, 4 conditionibus materialibus.
Gradus animatorum sunt quatuor Me ἐκ et π.-uv. quia corpora viventium animata habent unani, ves plures ex quinquei tentiis vitalibus mox explicandis. Prinvisin in us gradu, est
Planturam,quae habent potentiam vegetatiuam.secundus est an, o malium impersectis uiri, ut ostrea, spongiae, Hurticae,in alia mul-- Lia saxis A scopulis defixi, quae ab Aliquibus Zoopbira, seu planta
animalia appellantur, quae ultra potentiam vegetatiuam, habent etiam sensititia. m, Scappetit tuam, sed non motivam, secundu tria Iocum inaedam an en ex lai connumeralitur inter plantas ab ' Aliquibus Tertuis gradus est Brutorum persectorum, quae habent
etiam potentiam loconi uam. Q rartus mittimus gradus est
in homine . quiciabet simul omnia quinque genera potenti
Genera potentiarum sunt quinque ut supradictum est uniuersa. ' liter accipiendo Vegetatiuum stilicet, s sitiuum, intellectivum,
ampetitiuum, is moturum, de quibus agunt late mctores βρ. in de nos breuiter quet dam tantum praelibabimus. Sed ne confusio causetur ex mixtis narrationibu opus est adhibere diuisionem. Cum igitur tres sint modi, seu gradus vivendi, Messendi, quibus omnia vivetia animantur,& vivunt,ut dix vegetatiua ,sensitiva, dc,melle .. Ideo prius agemus de virtute, scibaninia me tua.
96쪽
i k'Nima Vegetatiua nihil aliud est, quam is quaedam livi
viventibus conuertens liniennim in substantiam aliti, ut ipsum inesse conscruet, ad quantitatem debitam prin. ueliati& simile in specie generare tribuat In hac destri'tione exprimuntur tres potentiae metatiuae, quae sunt nutritiua,
Augmentativa, Generativa, quae inter se dinerunt; quia nutristitia habet tres actus, uti sint apponere , unire, las imitare. Qui actus deinde quatuor alias trahent potentias Attractivam nimiru, Retentiva in , Digestiuam. Expulsivam, quorum ossicia sunt lita mores dis gregare in animalibus postea, ut choleram, malenclamni .am, phlegmam, des inguinem , qui per calidum in siccum ci frigidum , tumidum congregantur De ipsam ultimam trus digestiones fiunt , quaruna postrema havet statum, diminutionem,
Augmentativa potentia principalis habet etiam alias potentias
iminores, ac minus principales, incorporatiuam stillaco Assimilotiuam, o Vnitivam. Generativa tandem potetia principalis laabet quoque tres alios adhuc seminatiuum , Immutatiuum in Plasmatiuum , set Inso matiuum per quos singulatim tes suis figuris, & formis discriminantur in Aninralibus in in Plantis; nam per calidum,& siccum, sicut fiunt compositiora , ut sunt Cor in animalibus sic radices iuplantis; perfrilfridum, bc humiduni nunt cxteriora , ut Pili inanianaalibus sic folia in elantis pcifigidunt,in siccum fiunt solidio . . rauit ossa in animalibus; sic cortices inplantis per calidum humidum fiunt mollia,ut Caro, adeps, medullae inanii libiis: sic in plantis quaedam ex ipsis,ut medullae Iuda, et inquit Din. 6 g.
m. . de tris cap. s. omnes ros corporales, o visibiles ab elemosetis virtute Diuina latentia semina recipiunt. Idco Planta Terrae infixa, .uri .l uana matri, vii tute caelestis caloris solis , tamquam is Patras attranit humorem sibi conuenientem , qui in substantiam ipsius coiἰ uertitur. Vnde in Plantis radiccs, in quibus nutrimen- trina accipiunt, sunt loco oris in animalibus a Medulla in Plantis stant loco Cordis stomaclai, 'Dep.ui in an inralibus, in quibus acceptum nutrimcntum digeritur, post ca per venulas subtiles singulis corpOiis partibus transmittitumipes in plantis stat loco cola
97쪽
ponsanii nauium te in illis procine in istis, solia, qtue fruetusdecndunt, di nodi plantariis sunt , ioco umiorum antinalium membra colligantiu in Sicque aiatae quatuor elenietis ab mixti tis constant, ut animalia. Dis Ambios in Heramer. lib. i. e.6. Ter-rciun namque quod plus transit in silviantiam stipitis, 3 du-
riti an artium laquos lini a. Mi adum, quod parum est, transit in folia . Si cori em: Aerctina subtile, qtiodes minus , transit in dorem quodic: ocli Piscosiim,convcrritur in tu istus Igneus Lia, aurein quod est mini naturi, in senκ'ntis virtutena delitescit. Vnde per I crr.tiri Pl.rnt.Ἀoli aeret Ila' A Illini dissimcnt: Per Aerenti Ignem consurgit. Aut Mar obr. 9. eap. I. Io. DEI. I.
ii Haec autem vis vegetatiua conuenit mecis e Plantis, herbis, carboribus, quae a So in principio creationis talem virtutem ob
tinuerunt chim dixit Genes i. mi. O . Germiis Teνra herbam miseri rem, facisviem si mr lgu, muferam ficiens Durum , iuxta genus simae, cuius 'men in si metapsi siti per terrais . Qiiod faecurulitatis
benefici uin et amantinalibus contulus er eo dicaρ. i. Sacr. Genes nuisa a te as. Curii diYit. Crescite, o nultiplι camini, ρ replate terram , υ Diu A si ait lib. praef. r. c. 8. O=nn um quippe rerum, qua D poraliter, visibiliterq/ιe nascuntur, occultaqιιadu scynina incisis eorporeis Afundi huius elementu tem Aba sunt enim tam eoars cua oculis nostris ex fruticibus, σαπι--otu et Alia vero illa Occusea Hormn sim smisis Hinc fit, quod quaedam plantae , de herbe aliquando sponta nascit ut i , tiri ra, line ullo ten incidi quidem spcciei diuersae, quia fortasseis visunt semina occulta, ut notatur a Tiri rasi ιλ iis caus in n.
a Planta nomen est rene cum, quod cona Prehcndit Arbores, frutices , lierbas, olera. di in dicitur plant a ramosa, surculosa , ciim caudice lacla olici, quae altius e terra uligit, ut malus , pyrus; cerasus, lac aer Frutexist planta ramosa ali urgens caudice muli i-plia . radi e quales arundo, haedera, cael. II ba si planta,qugioliat .i, sine caudice quidem scd cum caule crescat, senae caule
Drcns, aut Succillis, ut plantago Vrtica ac et oia inter herbas quoquae annumeratur, Scin quod esui quotidiano hominiim de serruit vehi ixica la laca, Sescae . et eo Hra'. lib. i. debui . latitari Amar Lusii. iunio. ιbrum in ridi se iri ubi aliter diuidit. i. Sed quaeret qui Man Planta senti aut moueantur, doleant 1 quod vivunt Itaq-γω oras notis aure nin amniatas esse, co quod
98쪽
vivunt Thrapbr. Ubi supra e. Lo Gaim. - . I. is fragm. de substantia naturalium facultatum. Dicet secundo, utriun plantae sex lim habeant ν Respondetur quod licet dicatur de non millis eiusdem : cie , ut quaedana sint mascular,in quae lana mi iace. Ut de Dactylo,in aliis hoc ramcn dicitur, propter quasdam differentias, inter ipsas, quia aliae sunt densiores, durioris naturae,in aliae navillisci unde densiores tua bent Ubi plus pii a m asperiora catte is is fructus citi iis etiam maturescunt ei que vero molles habent soli minora , 5 rariora, fructus tardius nunt, quod prouenire solet ex maiori copia humoris, vel virtute terrae', aut aeris, rideo prius pia 'lu- at mas , quam famina non quod realiter disserentiam se Xus habeant, ut notat Ars libra de plant circ. in s lib. . degenerat ani
Dicet tertio an onanc planta semen habeant, cum contrarium, videatur in aliquibus, vi cst ariando gramen, men tha,dic a muni, dccaeteres Respondctur quod licet lancia quaedam habere non videantur, vim tamen seminum in radicibus , in ipsa propagine obtinent. Diu Basil. lib. hexameron. homil. 3. Raeu. lib. I. de natur stirp. c. o. ubi latc. Ex hac virtute seminali sit , ut non omnes plantae nascantur ex semine , sed quaedam aliae ccawilitone , ct transplanta isone aliae ex propagatione, ut triplicitcr fit in vite Ruel ubi supra cap. a. Columel lib.de arbor cap. 7. linc insitionc, quae quinque modis fit sub cortice murunco emplastro per ratione, cum rami in inissione Sc salicis positioncide quibus Columel.tbiIupra cap. 36. σὶ lib. s. de re hsti c. l o Theophr ibid. c. o. neu ibid. c. I p. cd haec de xigetatiua iis ficiant; nunc de sensatius, in qua ve- - .gctativa continetur intrinsece sicut ambae vegetatiua tensitiva in Intellectiva comprehcnduntur . ut latius infra pati bit.
99쪽
s asius, scilicet,in motus Sens es exterior interior ex Arist lib. a. de Anima cap. I 2. Prima facultas est potentia receptiua specierum obiectarum, sine materii, idest in intentione in sic de initur Sensus D. Damascenol a. de Orthodoxa fide ev. s. quod sit vis Animae materialium rerum appraehensilia adest cognosci - uua, valen in M.med ait, Quod est ast cistus Anima OipUS,
notas rei , quae movere Monea est. Hinc senQria, idei oriana sensuum oculus, auris,in cael quia recipiunt sentibilia, quae om- mia duplicet habent sedent, dextram Ic sinistram, ut duae sunt
partes animalium, dextra, dc sinistra. Idem Arist. m. a. de par anim. cup.ro Griem lib. I 6. de ustare e L AM ver irari Ph. lib. IO. tria... t e. s. alio modo disponit, quod tamen ad idem tendit, quod pin tentiae inquiit Animae sensitiuae sunt , duplici generis , appi .hentillae, scilicet, itotiuae secundum loci ini. Appraeirent tua est vis se quam animal appraehendit obiectum per specioni Qu*duplex citi quaeduia enini in exteriorjbus corporis partis ni sit ita- inr,ac nos appraestendit sensibile, nisi actu praesens, quae eXterior
etiam appellatur Alia vero in cerebro locatur, quae ctiam absentia cognoscit, oc interior dicitur. R utilis prima exterior distinguitur in quinque potentias particulares, me dicuntur sensus cxw
riores, ut sunt, Visui, Auditur, Gustus, Odoratus, o Tactus. iii stuit eiusdem essentiae cum Anima, stadiuersificantur organis, obiectis, med ijs, modo appraehendendi. De quibus otianibus breuiteri secundum morem in pauca cxaminanda vcniciat postea de sentibus interiori biis, qui sint litari liter quinque, nitari tram, Sensus
uina igituro illa, quae Bris, de intiis rerum corpora- lignitorii a cois meas praesentium,4 absentium percipit ut t-isi in lib. ω--..colligitur. In qua descriptione obiectum, ocpotentia ipsius compraehenduntur, nam obiectum res est ὀπο-ralis per speciem sensibilem ciensibile vero dicitur, quod natum
est sensi percipi, quod est duplex , pers seu proprium cc cr ac cidens. Propritian bntitur, quod per propria' speci cm , sciant in immutat , ut color visum , sonus auditum in cati per accidens sensibile est,qriod non sentitur per promitam, scdic alienani spe Ciem, Ut campana per speciem soni auditur et lapis in spcci co- Horis oculo cernitur . . qui, cute Udem Ain Mar. De cis 1 cn
iuio unum uiarur ab ovino, a sensu partialiter, non totalis
100쪽
ter; nam 1 visibili, dc vidente gignitur visio esse istiue, ut Diu. g.
vii lib. LI. de Trinit. v. a. instrumentaliter enim vigemus oculo, α
formaliter visione,& sic estin altis sensibus,in quibus residet pote-tia ;ua, cpassiliana a,quia cit obiecto senini remitin passsiua, quia in potentia est affactum primuna,qui est, esse desin eum a generante ne ducituri es quia in actu primo est , o in potentia ad actum secondum , quia est sentire, in quem per obiectum roducitur, ut docet Arist. in a.de Anim Sentirc namque dicitur,quia sensationen recipit. Licet autem differant nomine, sint tamenta, idem aetitius,in passivus sensus. Notandum vero, quod specics sensibilis est Imago, seu dolu metus, quod sentitur, non quia ita insana sensius, ut in obiectum tendat, ed quia est id , per quod sensus formaliter in obiectitin tendit, cuius ipsa est propria mago, siue similitudo. Unde sensibile. quod propic sui materialitatem,in sensu per essentiam recipi non
potest, tui imagit a sensi receptibilem producit , perquam discerni possit. Ad nsationem itaque neces larium est medium . vise ipsum species multiplicetur; nam cum species sensibilis, a cidens sit, non potestnaturaliter stare sine subiecto debita is,
stantia , inter oniectum , dc sensima , perquam distantiam possit vimis obiecti multiplicare speciciam quae multiplicatio sit in instanta, lectundum Arist. in a. coin Em doctem Ain. s.
Iximus supra quinque essEsensia se ueriores,dc de singulis pauca vclle praelibare, primus igitur quis offert, est Vi ιιι, qui est potentia Animae sensitiuae appraehensiva visibilis in oculo mediante diaphano x Arist. I. Metb.ὰ rex. 66 ct seq. Ἀκ lib. 2. de JHίαν, insensato uit en in fi natural mqua detinitione habetur obiectum iiii n. Quod et visibile organum, quod est oculus: medium , quo lis Diaphan una. ifi sibile duius itur in uicem, in lumen , dc in colorcin Gicit qualitas in corpore lucido, nata moueri ad imotum citis, in quo cit, in
suo esse , non dependeos ab aliquo extrinscco. . misit tricis Imago, iriniaria eius derivatio αδ-- est corpus trach,arens, perspicuum, quod si interponaturi, inter potentiani viii-uam, obiectiun .risibila,mmi minat visisti, neque imo i