장음표시 사용
81쪽
eollo seonto det 25 per cento e med iamo premio det tomo gratis, e Per Pamis det rig. Pomba si promelle di non mandare ae ora in mi ad altri librat , esar ntioot associati, senta passame di conincerto col d Romanis - . Contraria itaque, eerta , Rique expressa ponderis ejusdem requirebatur voluntas ut illa de medio su-hlata dici posset. Atqui, Mariano vitae us in fruente, res in modestioribus constitit querelis , neque ad convicia et contumelias pro merat . sicque respondebat ipsa Ratio Pomba - sono gitisti i ri moeri chs cisalis pel ritardo de' classici latini -; rumsus - si ricvereris it te O Perduio m. ut narrat revocata decisio S 4. ita lancto Mariano , paulo acerbius per fratres d Romanis Rationi I 'omba scriptum est
in epistolio diei 3l julit 3825i acerbi mimae
autem querelae factae sunt Per alterum diei septembris anni ejusdem , quo se tantum exemplaria quinque supra sexaginta recepturos professi sunt. Quid tunc Ratio Pom- Ipsa verba retulisse juvet in epistolio diei T mensis ejusdem conscripta - oi di-- sinceramento che non mi dooeoa mai
to fossi in grado di 'meloi Io che mi δi ossibile - . Contraria satis novationi v Iunias ex hisce eruitur. Rei componendae modum deinde subdit per ea verba - CE Ohero mes it merro di combinare chomolate esser contenti OOi, e me m scili-Cet Per procuratoris adventum , qui novos Eolligeret socios. Ut hunc tamen rei comPonendae modum non absolutum et perpetuum , sed conditionale et temporarium sugnificaret, sic subdit - frauanto se contiarauem a summe la solita Neditione del-r istesso numero , ut scilicet se nolle in contractu discedere rursus panderet. Tum ea verba iungit quae novationem profecto
temporarium rei componendae modum ) sa-- giunto in Roma i son certo che saris auri associati , ed auora par remo ἔ -- demque iterum iterumque verbosiore iuepistolio repetit. Decem interjectis diebus ad diem 27 ejusdem mensis, sic redditum ab fratribus d
Romanis responsum. Integra primum narrata Controversia quae inter sese et Aloysium Datrem exarserat circa exemplarium classicorum venditionem, cum hic unum tantum
supra quinquaginta recipere vellet; ip si vero
septuaginta duo tradere conarentur. contro- ersiae, inquam, narrata historia , alterum
rei componendae modum proponebant his verbis - noi crediamo di buon grado , e sinitiuam te in diciamo che la nostra associatione at postri classici si restringea qti indici esen lari -; et insertus - α - oi d qtie ii modo per rimrare a tutio ea noi manderete quindici eum lari conle consuete facilitationi , e gli auri se fantri e Ii pedirete a nostro frateΠΟ - .
Novo huic rei componendae modo re spondit Balio se facillime morem gesturam , dui modo tamen resti se re Mendum it numero Stesso , che contrareri col signor Mariano de omnis - . Sic inter varios tractatus diversosque Propositos rei componendae modos plusquam integer labitur Ennus . donec Romula advenit Procurator , quocum res definitive componenda foret. Disia sociatis lamen animis, insecta mansit, atque ad judices delata controversia est, Prout suissius narrat revocata decisio.
Curi ius post haee investigabant Patres, ex quibus nam certa illa atque expressa contrahentium voluntas deduci posset , qua Primaeva obligatio anni 38 22 novata diei deberetp Omnia, volvente eo tempore, in i certo nutarunt diversos diversi tractatus sequuti sunt ; varium quodlibet epistolium
continebat rei componendae modum. Ex tradita igitur regula rejiciatur novatio necesse 4 est , alque integra primaeva obligatio exequutioni committi omnino debet, eum nulla posterior steterit , quae illam de medio sustulerit. Atque ideo vehementius . cum iu dubio quolibet contra novationem responde-5 ri omnino debeat, quae nunquam Praesumi -
82쪽
tur, neque ex novusima lege praesumi po Sit , sed expressa requiratur, docentibus Salgad. labyrint. credit. cv. 3 3 num. 97, c I. allegati quest. 73 num. 3, Con- Tstiant. Mot. decis. 495 num. 23. Immensast argumenti vis , cum hoc adjungatur , obligationiis novationem, eo quo contendunt fratres de .Romanis modo, seri omnino non Potuisse. Eo namque jam processerat coli Ctio , ut supra quinquaginta volumiua id
temporis jam prodierint ; oportebat itaque
ut exemplaria viginti duo universorum iam evulgatorum voluminum fratres de Romanis Rationi Pomba reddidissent , secus imperfecta , scissa , divisa volumina retinere debuisseti atqui integra reddere fratres de-Romauis, ipsis cons teritibus, nequibant; in recitato namque epistolio ad Pombam sic ipsi narrabarit - pedete che in questia guia
M Gio; VAPure non harendulo D OP m staccato in . Si igitur quoad exemplaria vi- glutiduo in Pristinum res reduci nequibat , quisque videt , novatione admissa , univer sum in Rationem Pomba incommodum rediturum; quod unum susscit ut ipsa ne praesumi quidem possit, multoque minus iami ii , nisi velint contra legunt monitum ad 6 imparia contrahentes judicari.
Vanum esset illud urgere suisse revera in facto novatam obligationem eum pretium sexaginta tantum exemplarium fratres dein manis ab eo tempore rependerint, quod i men ipsi non probanti constat enim ex calis
culo , quod commercii juridicis et sacro Ordini exhibuerunt, vix partum pretii interdum persolvisse. At vero et illud quoque in saeto inficiari nequit integrum semper exemplarium octuagintaseptem numerum ipso& recepisse. Si revera novata obligatio Aret, id est si novus primaevo contractui illi succe sisset, neque lutegrum exemplarium numerum Ratio Pomba misisset, neque fratres deis Romanis recepissent. Utique depositi loco ea receperuut, quod ipsi m demonstrat in suspenso Controversiam stetisse , donec Per pro ratorem componeretur. Nonne et hoc ipsum
ea epistolii verba apertissime significant is mandem persona in Roma Per sare nusui
associati , e doso salti ci coi meremo ;frauarim continuera a stimone la solita v diatone dello Messo numero ; ma Non mi Pr arro a suo temo , che deI oalore digessantra . DO a tanto che ii mis Diani tore saria glianto in Roma . . Naturae sensum repudiet necesse est qui ex hiisce verbis absolutam Persectamque novationem inducere conetur , Cum dictiones aliora es combineremo ; si auanto ; sin tantoche temporarium
et conditionalem rei componendae modum tantummodo secumferant. Advento ergo Pro ratore, et re haud composita, evanuit Conditio, et primaeva in suo robore constitit obligatio. Hactenus de novatione ; iam de ipsitas comtractus in.id implemento et rescissione disseratur necesse est. Varias datae fidei violationes , variaque prostigata suisse pacta se tres de-Romanis querebantur. In hoc tamen ipsi praecipue consistebant, remoratam sui se voluminum publicationem , atque ita remoratam ut in singulis mensibus umquam ex pacto singula prodierint volumina , atque
idcirco non eum esse modo voluminum numerum , qualis ex promissis ab opere inca Pto esse deberet. Ex hoc sibi plurima redii se damna , multosque defecisse socios addebant; quibus de cainsis se jure ab contractu posse discedere quoad exemplaria vigiutiduo
contendebant, cum Causa data , causa non sequuta, ab innominato contractu , qualem sngebant associationem , re etiam non integra quis possit discedere. Hisce arrisit reis vocata quoque decisio. At enim , re intimius Perspecta, neque ex facto, neque ex jure posse fratres de-Romanis datam semel revocare fidem a nitum esu Ex facto inquam. No dum enim vita lancto parente Mariano, segnior facta est voluminum publicatio. Peritissimus
bibliopola , qui typographicam artem eSm-gie callebat, ejusque vicissitudines noescebat, moderatiores cum Ratione di a querelas adhibebat ; sed tamen de rescindendo contra-
83쪽
Ctu, nec volam, nec verbum quidem ab eo Delum accipimus. Paulo acerbiores, eo vita lancto , querelae lactae sunt, sed tamen ipsos fratres de-Romanis consileutes habemus moram, si quae anterior fuerat, suisse m do celeriore diligentia compensatam . attE
sol oomo . t verba sunt orationis apud comis
mercii iudices ab ipsis exhibitae. Tandem vero, non dicam posse impune S ab editoribus associationum pacta violari, Sed
tamen diuturna obtinuit consuetudo ut, si quae intercedat non inserenda mora Operis . praesertim maximi, difficultati aequo animo concedatur, et volumina sine querelis recipiantur ἔ praecipue vero si celerior postea fiat eorum evulgatio. Post haec asperum sane et incivile videbatur ut, mora proprio facto P sit remissa . consuetudine excusata . Celeri re sequenti publicatione purgata , acerbissima rescissionis Poena mulctari vellet. Maj ra tamen ex jure derivabant. Demus enim Pauli,sper fratribus d Romanis associationem
contractum innominatum constituere, ut ut v
rissimum sit, sancivitque revocata decisio S 10, 3, hisce in contractibus, re etiam nons integra, poenitentiae locum fore , ac Pome alterum ex contrahentibus, altero quoque invito, a Contractu discedere. Id tamen sic interpretari debet ut ipse possit ab integro
quidem contractu discedere, non autem ab
una tantum parte seposita qualibet nova tione , quam superius exclusimus . Est namisso que quilibet contractus quid individuum et
unum , cujus partes alterius ex contraentibus arbitrio scindi nequeunt; neque , una retenta ,
altera repudiari potest. Atqui septem supra
inaginta exemplaria integer contractus Comin
s plectebatur i qui fieri igitur poterat ut quoad viginti duo dissolveretur , quoad reliqua consisteret 8 Saltem integra octuagintaseptem eIemplaria repudiare debebant; sed quinque
supra sexaginta accepto habere, e tera a
bitrio suo rejicere, salva aequitate, nequibant. Rursus , qui velit, re amplius non integra , ab contractu discedere, hoc prius em-ciat oportet ut omnia quoad Suam partem
in pristiuum restituta sint, eumque redeantia statum atque ante contractum reperiebam
tur; Verum superius in S 6 docuimus fieri
omnino non posse ut quoad fratres do in Roma-32 nis omnia in pristinum reducerentur, cum
plurima jam evulgala exemplaria in fratris
Moysii dominium, ipsis narrantibus , trans erint , multaque Praeterea ipse vivens geniator scissa et divisa vendiderit , ita ut in t ma Rationi Pomba restitui nullimodo possent. Id, ipsis rescissionem urgentibus, maximo erant 3 impedimento, cum rem eo in statu positam demostrarent, in quo par utrisque contrahen-lis conditio, rescissione sancita, fieri nequibat. Atque haec si associationem innomin
tum contractum consideremus. Verior tamen
44 hodie Patribus sententia arrisit emptionem potius et venditionem posse appellari. Hoe sub aspectu a sociationis contractu constituto, sa-cillima sane desinitionis controversia deveniebat. In nominatis namque contractibus nullum fore poenitentiae locum, arine ad impleme tum actionem superesse , tralatilium in jure 45 scimus. Hujus vi contrahens ad judicem appellatus ad contractum ex parte sua adimplendum adigitur , vel secus in id damnatur quanti alterius intersit contrahentis adimple- 6 tum non suisse contractum ris Si res rendi ta non tradatur, in id quod interest a tur A. docet Isti l π δε act. e t. et Mendit. pariterque lex 4 cod. eod. et noster ordo decis. 49T num. cor. Molines, docis. 30 Tnum. 9 cor. Maloatia .. Si itaque Ratio Pomba in voluminibus evulgandis moras nectebat, hoc unum emptoribus fratribus de Romanis supererat, ut Rationem ad iudicem appellarent, qui terminum ad implendum contractum prae finiret, secus ad universa damna eam damnaiaret quae ex inadimplemento redierant , s iis licet ad id quod emptorum intererat associa
tionis contractum non fuisse adimpletum. Rescissionem vero arbitrio suo urgere ; neque hane universi contractus, sed ultera rejecta parte , alteram retinere , hoc fratribus d Ammanis nultimode eoncedi posse Patres desinierunt.
Quod quidem eo libentius definitum est .
quia , cum hodie contenderent fratres de-Romauis , exemplaria illa vigintiduo pon fuisse divendita ob retardatam voluminum editiovem; si
84쪽
tum patuit id alia prorsus de musa eontigisse , quam culpa P Ibae editoris. Docent enim eorumdem fratrum litterae. itemque litterae Moysii ad Ratiouem di am, et judicata res praesulis Colapietro tu causa quae acta
est Aloysium inter et fratres, ex iis exemplaribus septem et octuaginta quae tu eo tractum venerant a Mariano initum septembri mense anni 3822, vix quinque et fiex ginta emptores certos, sive associatos habuissedi unum nempe et quinquaginta tabernae addicto
ad templum divi Marcelli ; quindecim tabernae alteri ad forum divi Pantaleonis; quorum
sane exemplarium sexaginta luinque ita pretium ex contractu erat persolvendum , ut sexaginta tantummodo exemplaribus responderet. Quae vero supererant exemplaria dia vendi semper a Mariano consuevisse seor
sim , aucto Pretio voluminum cujusque operis seorsim divendendi , uti ostendit cathalogus ab eodem Mariano suis typis evulgatus. Quare Patribus visum est hujusmodi disputationem salso etiam supposito laborare. Atque ita, utraque parte jura sua deducente, me quoque Susiragium serente, ab d
Lunae 1 oetobris 1827 LRGUM TUN0nando agitur de empta merce non in usum proprium, sed negociandi causa, iurisdictio obtinet tribunalis commercii. Solutio nunquam praesume
da ex lapsu temporis , ex silentio creditoris sit aliam hae breus homo in aliisque eonjecturis, quae
non adeo sint graves , ut solutionis monumentosquipolleant. -MMARIUM
negociationis eausa jurisdiesioni eommerciali suberi. 2. Exhibitio do mentorum, quae nonnisi ob aviora cuppeditari potuerim , expresso procurae mandala Nutpesteι. 3. Fidei humanaa congruit acta relligiosa servari. 4. Existentia literae collybistiGra penes eum qui . Iam εο dimisitia emunda, optima εolutionem W
s. Iadraesilae in negoriis agendis solertissimi. 6. Praeseriptio eredat odiosa semper, ac summae dise
. eae sola silentio ereduoris, quamvis isdraelitae, WM- sumi nequa solutid. 8. Optima est laeendi ratio summa debitoris inopinquae aetionem inutilem reddit. s. Solinionem, quae quid saeti est, evineera nequeum eo returae, nisi adeo graves sint vi monume is solutionis aequipollean 10. Temporis lapsus inui diuturnus , cum non taliasu ad Ohligationem perimendam, nee visa est ad solutionem prohandam. 1. Nee magis valvi sola ereditoris aequisscentis.12. In judiciis mereatoriis bona fides dummaevi et aetae rei vertina prae oeulis habenda esι romotis
subsiluatibus es apissiua juris.
Dxcisio XX l. Sationes omnes Latini cineris, quas duo agri ultores Francicus de-Rossi, ac Thomas Mercuri peregerant in rure suburbano ad colis lem Exquilinum posito, quod a nobili Nese via familia , ad quam pertinet , nomen a
Pit , per apochain anno 38 0 tertio nonas Sextilis exaratam , coemit , certo constituto pretio , Franciscus Patriarca , qui etiam nummos argenteos biscentum arrbae Caussa vemditoribus in antecessum numeravit; postea tamen , quasi gesti Contractins Patri arcam po nituisset , eodem die, ac in ima ejusdem apocae cera de illius cessione egit cum v gociatore tiaraelita Abraham Parasiaci qui ideo, solutis scutis biscentum , quot cedens repra Sentaverat agricultoribus , omne damnum lucrumve negociationis sibi suscepit, ac sese in solidum pro pactorum implemento erga agri cultores ipsos devinxit. Ortis vero cede
tem inter ac cessionarium di midiis , res primum iu judicium deducta fuit; sed deinde , concordia inita eodem anno 18 0 i,ostridie idus septembris, jus cessionis abdicavit Iuda us , illudque denuo collatum hoe pacto in
Patriarcam est ,ut prior teneretur integram Latini cineriis quantitatem ab agro recollige dam si hi comparare pretio scutorum MPlu gintaduo in singula millena . ac Praeterea sumptum obire combustionis ac translationis cineris cum pretio ipso deinde compe andos. Cautum autem diserte suit , ut si plus in pecunia ab Iudaeo solutum fuisset , quam in merce receptum , id omne , quod mercem excederet, restituendum ei esset.
85쪽
yaelum ex hoe est ut plures pecuniae
summas ad vim usque scutorum sexaginta
identidem persolverit Hebraeus, quin tam ne eam quidem receperit halini cineris quantitatem , quae traditae pecuniae medietati responderet. Siluit ille , donec vixit, ob debitoris inopiam i eo nihilominus elato nuperis annis, cum ex ejus halendariis atque codicibus comperire datum heredibus fuerit, traditi eineris valorem ad scuta 419. 92 vix evehi , ideoque creditorem superfuisse defunctum Abrahamum in scutis quatuorcentum quadraginta obolisque septem cum dimidio ; satius idcirco duxerunt auctorita tem capitolini iudicis implorare ut procurator ad agendas lites hereditati defuncti constutueretur e quo demum imperato , electoque
ad hoe munus honesto Curiae nostrae causiudico, Bartholomeo Bellio, hic statim in jus
rapuit Patri arcam apud urbanum commercii Et mercatorum Collegium , a quo damnari
reum conventum ad praedictae summae s
lutionem obtinuit. Provocavit is quidem ad merum nostrum Auditorium, ubi de nullitate ae inj restitia prolatae in urbanis commercii judicibus sententiae questus est a sed
i ie , controversia mature perpensa , Cum
haud dignae visae fuerint querelae istae
quae exciperentur, . merito rescriptum rata .
Nihil de circumscrptione; esse locum solutioni scutor. 440 et Ob. 0T π, et emtendatur iacisio. Perperam de circumscriptione tam ex jurisdictionis vilio, quam ex desectu mandati querelam movere Patri arcam , luce ipsa clarius est. Si enim de iurisdictione sermo sit,
illud certum est mercaturam exercuisse tum
delaticium Abraham Barassaetrum . tum L psum qui nunc de nullitate conqueritur, Franciscum Patriarcam, in praesens exercere, ac
jurisdictioni tribunalis commercii obnoxios
Per consequens suisse. Verum nedum rati ne personarum , sed ratione etiam rei in
contractum deductae, jurisdictionis judicum commercii quaestio subiiciebatur. Ambigi siquidem nequit, quin inter contrahentes actum s fuerit de emptione ne venditione mercis non in usum proprium convertendae, sed ad em-POria negociationis caussa transmittendae t quo
sane casu nemo dixerit, rem iurisdictioni triabunalia commercii haud subesse, nisi viola-
re velit, atque impune contemnere manifestam legis censuram , quae . reputa alti di Commercio qualunque comma vi dormiee mercantis Per misenderie sis in natura,sia δερο auerse lammis, e Postes in OP
m m ut scriptum est ara. 602 judiciariae commercii praxeos. Idem dicendum est de objecto mandati desectu. Quamvis namque peculiare desit procurationis mandatum ; aderat tamen generale ad acta delatum , nempe decretum judicis capitolini, quo causidico Bellio quaestionum omnium ad hereditatem Abraham Baraisael spectantium defensio commissa suit. Accedit, eumdem causidicum apud acta detulisse apodicti cum quemdam
calculum hereditatis creditum praeseserentem, Cujuq elementa nonnisi ab actoribus habere potuerat i idque praecipue , quia veritas ejusdem calculi novis monumentis in ipsis actoribus traditis demonstrata fuit. Iam vero documentorum exhibitio, quae nonnisi 2 ab aetore suppeditari potuerint, expresso procurationis mandato aequipiat et juxta Aa clionem art. 68 praelatae commercii praxeos. Inanissimum ergo erat irritam nullamque traducere sententiam illam quae valiada prorsus suit, et ad neotericae praxis tr mites edita.
Ad justitiam sententiae quod attinet, ne ipse quidem Franciscus Patri arca denegabat,
valorem traditae mercis ad scuta 419. 92 l- tautum pervenisse; sed hoc unum regerebat, totum halinum cinerem ab agro recollectuin Hebraeo traditum fuisset quod sane non erat, ni sese Posset a solutione subducere. Non enim in genere emit Hebraeus, uno prae nito pretio seu torum septingentum d em , halinum cinerem qui ab agro recollectunsuisse te imo vero in specie Latinus cinis in contractum ita deductus suit pretio scut rum septuaginta duo in singula millena, ut si
merces solutum pretium non attingerent, quod
reliquum ex ipso Pretio erat , restituendum foret emptori. Couvenit siquidem - che se
autem peculiari pacto conventum fuit, rati ni potissimum congruebat. Leges namque , quae aequalitatem in contracubus maxima
86쪽
desiderant, haud patiuntur ut alter ex contrahentibus quaestum lucrumque faciat eum non levi alterius contrahentis jactura. Si itaque a quantitate scutorum octingentum sexaginta , quot Iudaeus Persolvit, valor ha- lini cineris detrahatur tu scutis quatuo emtum decemnovem obolisque nonagintadia
bus eum dimidio , facile calculanti patebit
Credi tricem superesse Abrahami hereditatem in scutis quatuorcentum quadraginta et obolis septem cum dimidio , quae restituenda 3 ex stipulatu sunt i cum nihil magis sidei
congruat humanae, quam ea quae PlaCu runt , religiose servari. IN. non minorem 20 cod. de transace.
Nec ad minuendam quantitatem pecuniae ab Iudaeo persolutae recte in discrimen reum
Cabatur summa argenteorum nummorum Ce
tum Thomae Mercurio traditae ex maudato ipsius Francisci Patriarca, quod sorte in nummaria scheda deficiat eji dem Thomae accepti latio. Animadvertendum quippe est, Mercurium illiteratum esse atque idiotam, qui
ideo se subscrit,ere schedae non poterat. Non ideo vero minus de facta solutione constat, Semelac nummaria scheda , seu collybisticalitera, quam Thomae solvi ab Iudaeo jussit
Franciscus Patriarca . penes ipsum rem Sit Judaeum. Existentia enim literae penes ii
4 lum qui eam se dimisisse contendit , opti me solutionem evinciti log. Labeso nit 2 Π. mctis , Rot. in rcc. docis. 225 num. 6 pari. 10 et decis. 2 num. 40 tit. delegat. Cor. Falconerio. Plus autem ad co susionem in re Planissima ingercndam, qudmad veram defensionem Parandam, idem querebatur Franciscus aut de scutis hiscentum a se agriculi Orthus arrhae nomine solutis , quasi restituta ei non fuissent; aut de aliis scutis quadraginta, quae cedere in sui comis modum ac utilitatem debere cum iisdem agricultoribus convenerat. Quo enim temP re de cessione contractus emptionis vendiationis Latini cineris inter Hesraeum ac Patriarcam actum est , statim hic postremus recuperavit scuta illa bisecntum a se antea halini cineris venditoribuq numerata , teste litera ipsa coemionis , in qua emptum eiu
rem eodem pretio cum agriculioribus convento cessit idem Franciscus - per arem
ric uto IO sborso come sopra di s di remm m. Compensationem demum illam scutorum quadraginta non sibi pepigit Franciscus Cum Iudaeo, sed imo cum agricultoribus , contra quos jura sua ille debet experiri tam pro compensatione ipsa assequenda Pecunia , quam pro condicenda pecunia quam indebite fortasse receperint. 0uoad li braeum , qui sumptus pro comburendo ex-
Portandoque cinere ex PaCis erogare tenebatur , sat est ostendere quid revera Solverit , ut si quid praeter et ultra acceptam
mercem rependerit , ab uno Francisco P triarca, Cum quo contraxit, Condicere valeat. Quo cum res perducta sit haud Dominos de eorum sententia dimovere potuit animadversio ex ossicio iacta , juris praesumptioni resistere quod negociator Adraelita quod 5 genus hominum constat in negociis agen dis esse solertisimum spatio plurium annorum , donec scilicet in humanis versatus suit , silentium ea de re jugiter servaverit. Cum enim de praescriptione crediti , quae
Caere quin odiosa semper est, ac prae dii-6 sicultate sua piscationi anguillarum a doctoribus solet assimilari, ut animadvertit Costa de scient. et ign. cent. 2 dist. 6 num. 9 , ne meminerit quidem qui reo convento patrocinabatur, Praesumendum omnino
erat , ni judicialibus , extrajudicialibus saltem actibus, qui intercipiendae praescriptio-T ni pares sunt, ipsius praescriptionis cursum in themate interruptum fuisse. Nee ratio deerat cur , quamdiu vixit Hebraeus t euerit , nec desitorem suum judicio vad verit. Tanta enim laborabat inopia, ut nulla spes creditori suppeteret quidquam ab eo 8 consequendi quamvis usque ad saccum ut inquiunt et Peram excusso. Inutilis autem
est actio quam inopia debitoris excludit. log. nam is 6 π l. mal. , leg. TAtius 76 P. de Procurat. , Marchesan. de commiss. mre. 3 S 3 uum. 49 , Bollet. disquisit. cleric. debit. S 3 num. 2, me.
decis. 445 num. 9 cor. Emeris jun. et decis. 465 num. 32 cor. Ansat . Nec extemporis lapsu , quo creditor siluit , recte argueretur praesumpta debiti solutio , de qua pariter nec verbum, nec volam secit iuboc j urium experimento rei conventi defensor. Solutio enim, quae quid facti est, sactis invictisque monumeuiis comprobari de
87쪽
s beta nec ad eam evincendam idoneae sunte jecturae, nisi vehementes istae sint, ade quo graves ut monumento Solutionis aequia
num. 2 cor. Riminal . Hujusmodi vero non erat servatum a Cr
divore silentium, ut ex eo sacile presumi remit expleta debiti solutio. Temporis siquidem la- 0 mus , utut diuturnus , cum non satis sit ad rimendam obligationem; nec aptus idcirco est ad inducendam solutionis probationem. Sola hinc ac Palescentia aliis destituta praesidiis
1l atque argumentis obesse non valet ob eam rationem, quia creditor, jus suum salvum esse
mens, silendo nullum sibi praejudicium infert. t. in Albanen. dotis es fructuum 23 s B arii 1752 S 32, et in con'. 23 μα--rii 3753 9 βα- eor. iam nlutio. Leve etiam
suisset objicere defunctum Abrahamum minime latuisse quantum elueris confici posset, quia contractus, de quo quaeritur, ipsi a
tea cemus suerat, qui propterea PraeSumen dus non est quod tutegrum pretium incuriose voluerit numerare, si merces in adeo minori quantitate repertae sulasente Cum Pra cipue jus ei esset ex stipulatu Custodem a
Ponendi , qui combustioni ac traiisportationi cineris invigilaret. Atqui non insiciabatur
Franciscus Patriarca, traditum cinerem scutis decemnovem supra quatuorcentum obolisque
nonagintaduo eum dimidio vix aestimari . Utcumque id inficiatus suisset, praesto erant Hebraeo domestici codices, ex quibus recepti Civeris quantitas erui poterat. Quo posito , locum sibi vindicat pactio diserta contractus inter Hebraeum ac Patriarcam iuiti, qua Cau tum ut si pretium eineris solutam haud aequa et Pecuniam , quod supererat , restituendum Iudaeo esset. Caeterum mercatorii , in quo Versamur, judicii qualitas omnino exigit 2 ut bona fides ae sola rei veritas Prae oculis habeatur, remotisque subtilitatibus et apicibus juris , iudicium de bono et aequo seratur rim. de submersis 5 cod. de naufrag., Ma V ad. dejiari mercat. lib. 3 cv. 7 num. 5. , Sem . de mercat. ωρ. 4 num. 4 , Rurich.
9 5 cor. Resta , et in Anconitrina Pecuniaria 5 junii 3820 Sult. cor. mo. Et ita, hoe solismni die aperitionis Rotae, tres tantum ex Patrihus, coeteris absentibu jus reddidere , utraque parte dimicante,
cambium obliquum commereiali jurisdietioni non subest. Multa habes de jurisdictione, deque ea ii obliqui natura et validitate.
. Negorium mere etesie ad extraordinarium eomme eii tribunal desierri nequit. 2. Adeoque nee muιuum eum usuris eonventis situlo Iueri ressantis et damni emergentis. 3. Commercialis jurisdietis obtinet, eum personae εint revera commerciales, vel res in judicium de eis aetum commercii exhibeaι. 4. Eae lege eommerciales sunt personaε quaa hiauu
5. Ouibus da causis oporteat ut negociatores proprisa leges propriumquε tribunal ha an 6 contractus pialisis intulis eonsignalus, sollemni3 elausulis eι hymiaeea munitus, atque initus inter homines non negotiatores. eommerciali jurisdietioni rubesse nequis. I. ARue sunt ab ea exemplae ipsae impropriae eo lybi liserae. 8. In peeuniae trajeetione vera remista eollybistis
s. Eι quando eollybum suppositiones habeat laci, quota viis , nominis . dominilii tae. ad ordinarisai tres est amniandum. 30. Oui acius uera eo ereiales ab sese censeantur. 11. Inter hos obliquum eambium reeenseri nequis.12. Hujus ualiduas eontroversa suu inΨαιο Iura e
13. Sed tandem probam eae doctrina Summi Ponti vcia Benedicti XIU.
4. Verbis tantum in Me contractu commerciale n socium reminetur. 5. Re enim debilar prosuo commodo' meunia utitur, et usuras solou ιaulo lueri eessaviis ti damni emeringemis. 6 Bine eambium obliquum bene appellatur improprium et supposititium.1 . Adeoque eommereiali jurisdicisoni subessa nequa. 8. Consuetudo eorum legem nullam vim Aabet.
88쪽
s. Mereium emptis tune eommeretrii rulesι iurisiuinetioni, eum negotiationis lausa facis ait. 20. Non ergo emptio. quamvis a nes iaωrε, faciatamen proprii usul causa.
Dxcisio XXII. Λrgentea mille ad julium anni 824 Victorius Maccaroni, sanensis, octo stationum equila commutandis Poste redemptor a Bartholomaeo Pergami, Pisaurensi, mutua accepit. Besses usurae stipulatae sunt; quas ut legi time Creditor assequeretur , non illa usitata Per proxenetarum fidem contrahendi forma usus est, sed vetustiore . illa quam suo nomine obliquum cambium se indirectiam appe
Iamus. Scriptum idcirco legimus in astincMPer la deita somministraetione non abbia ilmodesimo a soUrire alatin danno. u ρω- fato signor Maccaroni si obbliga di cam .hiare e ricambinre P equi, sente de
M sudelia perceita somnm , senza Ia --ΠOma cura e Ponsiora di detio signor Bamn ma a tutio carico, Premum e Me se di esso rig. Maccaroni m. Delectus ad hoc ex consuetudine mandatarius publicus magni nominis urgentarius dux TOrionia. Ta dem , quod totius negocii summa erat, i certorum fructuum remota supputatione mhanno concordato di sis sare e tasSam , conforme concordemente lissan O E lassa
νεο deui cambii alia ragione di scudi otio
Per Uni cento M anno, e qualunque som-ma mregione, O minore si numma, cedaad utile e danno revettiuam te di detis signor Maccaroni is . Ne quid tamen ad creditoris deseeret securitatem, duo, neque Parvi valoris, urbana praedia hypoth
cae subjecta suerunt. Biennium sere ex emerat, cum ad mensem augustum anni 1826 Maccaronius Pergami debitor extitisset lum ob memoratam fructuum praelati cambii solutionem ; tum ex quorum dam traditorum generum non soluto pretio, aes hoe alienum tu mutuum convertere ad scuta usque hiscentum supra mille eo Venerunt. Diversam vero contrahendi formam ab illa priore contrahentibus adhibere pla-auit. Interposita namque proxenetarum sidebe es quoque usuras se soluturum Maccaronius pollicitus est, ne quid scilicet creditor Pergamus ex contractu detrimenti eapseret , seu quod idem est, Iucri cessantis et damni emergentis probatissimo titulo. Nee hypotheca quoque defuit, quam super iisdem landis creditoris lavore debitor constituit.
Utriusque vero cambii remoratis a Maccar nio se tuum solutionibus ad mensem a
gustum labentis hujus anni vim scutorum 428 ab ipso judicialiter Pergamus post lavit . utriusque contractus allegato titulo, videlicet quoad scuta 80 . per Iruteti di due semestri di un camhio obliquo in sorte diutidi 3000 ., quo vero ad reliqua scuta 48. per stulti di tin semestre di altro cam-bιo . . Ex quadam vero, quam in pisaurensi soro viguisse venditant, inaudita Coninsuetudine , ordinarium commercii tribunal Pergamus adiviti Incompetentiam statim H- legare Maccaronius coepit, qua tamen ab j dicibus rejecta exciptione . ad Postulatam Persolvendam summam damnatus ille abiit. simulque in sententia reale, et Personale mandatum creditori concessum. Rogati a meliodie Patres , qui novam caeteroquin exp ditissimam competentiae quaestionem desu rent , ulla absque dubitatione responsum deindere: istase locum circumscr*tioni Per Miam nullitatis, et extendatur decisio. is Novam profecto controversiam non indole
quidem sua, cum ejusmodi passim in somagitari videamus, sed ratione aditi judicis,
definivit hodie sacrum nostrum Tribunal. Nemo siquidem hospes adeo in foro extiterit. 3 qui negotium mere civile ad extraordinarium commercii judicem deserre cogitaverit. Antequam vero in mediam rem veniamus, neque praeteriisse praestabit, jurisdictionis desectum quoad summam scut. 48 - alterius instrumenti vi postulatam luce clariorem ap-2 parere. Mutuum namque cum usuris exhibent tabulae illae uno sub titulo damni emergentis et lucri cessantis constitutis, quem porro titulum commerciali subesse jurisdiaetioni nemo sanus tuebitur. De primo itaque instrumeuto , quod cambium exhibet Obliquum, unice nobiis inquirendum. Duplici sub ad Uectu tribunalis commercii compete itam metiri solet ordo noster , quoties eiu modi definiendae se osserunt quaestiones; num videlicet veri negociatores litigantium pera sonae haberi possint, vel potius res de qua
89쪽
inter quoscumque agatur ex lege commere aliis art. 604, actum commercii vere exhibeati atqui neque Pergamum, neque debitorem Ma nar in in negociatores censeri posse Patres perpendebant. uos de scribit ipsa commercii lex in art. 4 his verbis is sono commercian
D . . Neque ejusmodi certe dixeris Baronem Pergamum, neque Pariter Maccaronium p blici quidem operis redemptorem, non autem negociationem habitu exercentem. Aliena ergo ratione Personarum tribunalis commercii jori dictio. Neque minus ratione rei aliena. Tantam ex Degociatione reipublicae redire utilitatem Drincipes Cognoverunt, ut proprias illam ha- hero legos , Proprios magistratus , Propriam. que judicii exercendi forinam voluerint. Hisce praecipue legibus negociatoruin tum bonae fidei habita ratio, tum celeritati in reddendo b jure perspectum , tum contractuum observantiae Praesertim consultum emencioribus inventis remediis , cum commercii celeritas illis solemniis et cautionibus negociatores sibi Prospicere liniad serat, quibus uti pro lubitu suo et commodo cives reliqui possunt. Hauditaque serendum, contructum publicis tabulis Comprehensum , inter negociatorcs millimes conflatum , quibuscumque vallatum clausulis, quodque maximum est, maximi valoris sundos hypothecne obnoxios habentem , judicibus commercii juris serendi materiam suppedita re. Atqui ejusmodi erat contractus in quo Versamur, cum Maccaronius Pergumo sic pr Spexerit m a Dranzia ρoi deI s detis si- Or Barone stilla restitutions delia sorte
theciq Prospexerit debitorem ad Commercii j dicem nppellet ut solutionem sorte remora tem in vilicuIa conjiciat pVehementiora ex ipsis commercii legibus Suppetunt. Privilegia namque ad actus vere Commerciales sic ab ipsis Coangustata deprehendimus, ut ipsas improprias collybisticas litteras ab ea jurisdictione exemerint. Neque
enim verum commercii aetum litterae illae I exhibere possunt, quae nullam pecuniae trajectionem osserunt, in qua verae collubisticaeliterae continetur natura art. 105, oel, quae ut
utar verbis legis tu art. 30T complecta tur is stimositioni sis di nome, sis di qua-8 litat, sta di domicilio, sia dei lumhi donde
esω sono trafte , O uel quali esse sono agabilio. Improprias hasce litteras, verbis interprete haud egentibus, ad ordinarios jus dices amandandas iubet ant. 606 sanctio is allorquando D lettere di camtio non sa-ranno ri utate che senistici Promesse a te mini deli art. 10T. . . ia tribunale di commercio saris Obligato in rimetiere I' a tiroal tribunales cloile , se no plene richiosto I conoenulo . . Quid ergo dicas de publicis tabulis quae ibi solvendam constituant pecuniam , ubi suerit accepta , quae haud iu-
ter negociatores fuerint consectae; quaeque nullum, mi Doritate invecta, commercii aetum revera Complectantur pUtque id vere dixisse videamur, remotis adhibitis adhue extrinsecis argumentis , intrinseca gesti actus natura Perpendatur. Cominmerciales judices judicium ferre voluit lex . fra Uni sona di persons Milo Controue 40 sio rela De agit atri di commercio. . Attende m la lorae re uta atti di commercio Ogni operarione di cambis, barica , Sen seria etc. iuste se Obbligarioni tra n gorianti . mercadanti, e banchieri, Io Iotteredi cambio . o rimesse di danaro fiat e di 'Maza in Haetra , tra Ogui forta in Aorsoria is are. 603, 602 is. Haec omnia inter obliquum cambium recen eri posse ne delirandoquidem quis dixerit. Ohliqui cambii naturam optime describunt Cares. δε mea in summa 4 de cavillis n. 16, atques Azurii ditionariodi muris rudeneta mercantiae Derb. cambio S 34. Doctorum praesertim theologorum scia
las contractum hunc anteactis temporibus plurimum exercui se Scimus. controversiae mu-teriem snppeditabant usurae quae sub eo usi 42 lato verborum circulo cooperiuntur ; iure siquidem canonico improbatas semper usuras una
tantum verborum vi posse legittime percipi alienum summopere videbatur. Quid vero de illo sentiendum sit doctissime, more suo. eo
43 stituit Benedictus XIV, in opere de Sinnod. Di cerari. lib. 10 cap. 5 ium. 10 in D-
90쪽
m tamen ext o nou dispuente eodem summo Pontillae , Probatum esse traditur in addit. ad Terrar. bibliot. Dr. Derb. cambium
Id unum, patrum sententia, satis superque erat ut cambium obliquum negocium vere commerciale dici non posset. Ut ut enim v rissimum sit, verborum eam formulam ad contractus essentiam et validitatem ita pertinere ut . ea sublata , ipsum contractum improbari necesse sit, hoc tamen inter om- nes certum exploratumque est , verbis tantum universum illud commerciale negotium contineri; debitorem vero uccepta Pe Cunia pro sua necessitate et commodo uti
fructus tandem non ex vera cambiorum Ope
45 ratione, sed lucri cessantis et damni emeringentis titulo ex una stfulatione revera condiet , sic docente Casarm. de commerc. disc. 27 num. 3 ad 35 , sac. Rotia dec. 23lnum. 13ρart. 17 recent. , ita ut uon verum
et proprium cambium illud appellent quod ,
salva rei veritate, nequirent, sed obliquum 16 immurium s posititium, usuris dumtaxat legitime condicendis idoneum. Qui fieri ergo Poterit ut commercii lex , quae veros Commerciales actus taxative descripsit prae nivitque , quaeque improprias ipsas collybi. sticas litteras ex eorum numero ex Punxit , 3T ut SS 5 et si docuimuΝ, merum civile actum, quod nonnui sciam , impropriam , Supposititiam pecuniae trajectionem exhibet , com Prehendere voluerit Quam labilibus niterentur fundamentis Pergami oratores sorte cognoscentes , in ea verbali cambiorum operatione Parum Consistentes, ad consuetudinem confugiebant quam adducto causidicorum testimonio Pisaurensi in curia jamdiu viguisse praedicabant , cujus vi contractus ejusmodi ad commercii judices deserrentur. Despicere Potius , quam refellere eam consuetudinem ejusmodi patrescensuerunt . Ex hucusque enim probatis , 8 scriptam legem asserta consuetudo everteret, quod seri posse universae negant leges ,
docentibus jurisconsultis Paulo in leg. 34 . de legibus , , ibi ,, quod Mero contra
rationem juris constituta sunt . non est. P ducendum ad consequentias se Celso in
log. 39 6. eodem si ibi , , quod non ratione introductum sed errore Primum , deinde
consuetudine obtentum est, in aliis simili. bus non obtinet is et leg. 2 cod. quae sit longa consuetud. Neque huic consuetudini se Maccamnium voluisse subjicere allegata statim ab eo incompetentia ostendit et narrat namque in gua sententia ipsum tribunal, ua
caronii oratorem . seneta mirare nes merito della domanda , M allegata l' in m-mt ra di quoto tribunals . quam tamen exceptionem unanimi suffragio rejecit tribunal is ad unanimita di mii rigetta l.ccetione d' incommteneta allegatri dat reo
que quod illius exceptionem hodie nostrum exceperit tribunal, cujus jam relato responso sententia illa ad nihilum redacta erat. Ineptius tandem alterius conventi cambii origiuem urgebat Pergamus , quasi credit rum generum insolutum pretium apud commercii trihunal postulari possit. Diistingui enim principio debet quis de generum emptione
Convenerit, quisque illam acceperiti num scilicet negocitator, negociatiouis ineundae causa,
19 quo in casu commerciali juriudietioni revera
controversia subesset. Atqui non negociatorem Maccaronium superius Probavimus, neque negociationis, sed proprii usus causa, illa accepisse con latet exulet ergo oportet comine
20 eialiis iurisdictio; quam extraneam hoc in
casu inter ipsos negociatores Censui L art. 608.
Frustra deinde crediti prima investigatur origo
cum per posteriorem contractum universa su rit novata reg. Id in Controversia versatur
hodie num cambii fructus Iucri cessantis damnique emergentis titulo in publicis cou. venti tabulis apud commerciales iudices postulari posset, quo nil absurdius , neque in
foro deterius unquam auditum. Et ita. utraque pugnante Parte, una m cum suffragaates patres de turno definierunt.