장음표시 사용
211쪽
iracundiam metuente commutatam, ac longinquos e rores Tellus omniparens miserata , nusquam antea visum hunc florem in ejus pabulum divinitus summi. sit. Sime Rosa , Lilium, & Viola, ut deinceps posita sunt, e ceteris omnibus principatum obtinent. Inferebatur & in triclinium Cattha Luteola, litteratusque Hyacinthus , & Pallens. floribus aureis Genista , Rhododendron , Zizipha , Cyclamini flos colossinus , Ambrosia Lilii species ex Alexandri statua sieenata in Co insula, ut caput quodammodo tanti ducis ultro videretur ornare . Cappadoces ea imprimis coronabantur. Flos praeterea Narcissi , cujus sepulchrum a Boeotis taciturnum olim appellatum viato.
res indicto silentio de more taciti praeteribant. Item Anemone, ex Adonidis sanguine genita, floribus nunquam nisi flante vento hiantibus, adhibebatur,& Iacha odore commendata jucundo , Struthium , Acis, spinae arboris flos, Serpyllum insuper, Sampsuchus in Aegypto copiosissime proveniens, Anethum etiam Alcaei , Sapphusque carminibus commemoratum ' ad haec Sisymbrium, & quem Jovis flammam , floremque aliter dicunt Coronarium, Apium, atque, ex Helenae lacrymis natum , Helenium , necnon Casae erat locus Abrotono , Thymo apibus gratissima , Origano , Tri- solio, Meliloto, quae quoniam ex ea plurima fiebant serta , sertula vocata suit Campana ς non excludebatur ex his Papyrus, Coronaria ex hoc dicta ; tum He- Iix Alexandrinis olim studiose convivantibus admodum familiaris , apqd quos in usu. fuit coronae genus ridiculum , aviculis circum devinctis potorem assidue unguiculis, morsuque vellicantibus , atque alarum Plausu , occentuque ad aures undique obstrepentibus , ut somnum quo ebrii ursebantur , averterent . Quin e Vitice coronam nem solitam auctor est Anacreon , addidit & Cratinus Taxum ; ad extremum quicquid nares, aut oculos suavitate assicit, in ornatum hujus.
212쪽
DE CORONI s. I6smodi veteres convertebant, quo non caput ipsum modo, sed cervices, ac pectus vinciebant; illud praetereundum non est , consertas e floribus corollas ab antiquis vocatas suisse Servias, quarum ubi prae hyemali frigore nulla dabatur facultas, e laminis eas capiebant corneis , colore, ut pulchriores essent, depictis, unde non hibernae modo dictae fuerunt, & Aegyptiae, nam inde id genus coronarum missum fuit, sed Corinneae ; et si eburneae viderentur aliquae, etiam ligneae asserebantur , & e Nardi solio, atque e sericis vestibus
unguento madenti bos probatissimae, unicus tamen Amarantus aqua madefactus , atque inde redivivus hibernas convivis suppeditabat. Hanc veterum consuetudinem nequitiarum , ac libidinum genitricem non fuisse a Censoribus morum magistris funditus sublatam, mirum potest videri; cum praesertim iidem his multo leviora severissime castigarent. Fuerunt & alia Coronarum genera , quas licet Salutares dicere , quando ex iis humana valetudo aliqua ex parte juvatur, ut quae capite imposita sanguinem sisteret defluentem
Graminea , ut Crocea , atque Hederacea , quarum utraque stuporem tollit ebrietatis , ut quam ad fulmina pavidus induebatur Tiberius. Iam vero frons Bacinchare obligata fascinum perimit ; ad aestimationem autem , Sc gloriam conserre crediderunt , quae fiebat ex Heliochryso: at e Smilace, qui & Nicophoros vocatur , impari soliorum numero secta capitis medetur doloribus: erat & qui in spiram volutus verticem circuibat Cesticillus intortus quidam circulus ad onera
serenda accommodatus . Addantur & his contumeliosae, velut ex vellere composita adulteris ad magistratus arreptis, ut mollicies argueretur, destinata. Se
vi quoque, & captivi eodem modo soliti erant venire : unde Μ. Cato in eo libro , qui inscriptus suit de Re Μilitari , populum hortabatur bene re gesta pintiva coronatus Diis Caesellibus supplicaret, quia victus
213쪽
iss . DE C o Y o π I gis L me a vera ero . Faene et & Mna Tmpta sub insic o serta Te eras Genetzicta , he i e praeterea at is QET ELCI Ozz Iza ce more Glactis ;in Latio id fiebat ; at in B eotia comam asparagis sponsa vincietat, ut quemadmodum ex asperitate su viras percipitur, set ex i Io coctagit primo conressa Ton admodum, ut vi eo , mico. vitae communitas nascitur luctuae: bina. Quam xero pudicitiam veteres la dumi , ex hoc relam facile videt tar. Azod sciae semel tantum nupta non sustinuis'et , post mariti excessum Turius matrimonio copulari, coronata acrogum esse b
tur. Omnino, ut principio dictum est . plurimus erat hic ornatus , nec hominibus modo , sed ipsis etiam victimis accommodatus quin & annuis laboribus re suntli , & in agrorum etiam Iustrationibus coronati boves solebant stabulari equi insuper in stadiis victores , ac triumphales hoc honore non carebant ' cujus quadrupedis immolati caput panibus cingebatur in
campo Μartio ob frugum eventum. Res quoque sensu privarae complures redimirae Videbantur , ut poemata , ac litterae victoriam nunciantes lauro circumis datae, ut Iictorum fasces, hastae , trophaea imprimis. In quorum coniseris, & galeatis capitibus victoriae viis detur imago coronas suis manibus imponere. Arae etiam Deorum immortalium , eorum rursus, atque illustrium virorum simulacra , inter quae maxime eminebat Colossus Rhodiensis, quique Romae spectabatur capite , ut ille , radiato : unde Romanorum quidam Imperatores , quasi ipsi quoque Soles essent , ac Virtutibus cuncta collustrarent , numismata percusse ni , ubi capita ipsorum videntur cincta radiis solaribus et etiam sepulchra erant Velleribus niveis & sesta fronde revincta , quae usque adeo prae reliquis sertis Apio cingebantur , ut ii dicerenrur egere Apio , qu rum saluti nullum pIane esset remedium. Thessali ta-
214쪽
DE CORONI s. 267men Achillis sui monumentum Amaranto coronabant , ut ostenderent quemadmodum flos ille nunquam interit , sic ejus famam perpetuo duraturam : ad hoc
ipse respexi , cum de Achille loquerer in F eroicis Epitaphiis, quae plurima singulis jampridem lusi carminibus , Hereum iacet hie sos ἰmmorialis Achilles . Nam quis nescit redimitum pincernam pocula discumbentibus ministrare solitum redimita λ atque in sacrificiis canistra sertis florentia a sacerdotulis gestari capite non inornato λ Umbracula etiam eodem modo ad pluvias , Solisque ardores defendendos distendebant, nec non & Termini numen , sive lapis suisset ille , sive stipes : sed praeter caetera Ianuae florebant, vel Principum , nam Querna suspendebatur in aedibus Caesarum ; Vel puellarum , siquidem earum limina solitus erat olim operire floribus , & sertis lacrymans eX- clusus amator. Venit nunc in mentem Atheniensium consuetudo , e quibus qui filiolo augeretur , Olivaeramus in orbem convolutus , ac ejus postibus iussixus innatum illic esse infantem praetereuntibus declarabat, videlicet agrorum volebant cives suos esse cultores, lucubratoresque , & Minervae, Pacis insuper , ac Victoriae studiosos . Virgunculam vero editam Lana ibidem significabat suspensa , tanquam nata esset illa ad Ianificium . Quid naves λ nonne puppibus gaudebant per Μaris undas remo , veloque labi coronatis λ cujusmodi fuisse eam tradunt, quam Philosophorum . mnium eloquentissimo obviam honoris gratia misit Sy
racusarum Tyrannus : nam circum aedes coronam ae
dificari solitam passim videmus. Nunc autem Regum insignia, sive picta sint illa, sive coelata , aut e X pressa coronantur. Oppida etiam ipsa, urbesque, & arces excelsae , quasi Reginae murorum , ac parietum eo ronis circumdantur perpetuis. Sed haec , non ignoro , potuerunt diffusius ex-
215쪽
D 8 DE CORONIS. plicari , & alia praeterea non pauca annem . Veis rum ne te , humanissime GYBERTE, plurimis , ac maximis negotiis distentum longiori , quam deceret, sermone remorarer , finem scribendi consulto feci . Nam piaculum , opinor , esset rebus his , quas , ut dictum est , quasi per ludum congessimus , tuoque Iovio insgni historico , viro Varia rerum cognitiois ne ornatissimo , deque me optime merito adhortania te edidimus, Illius Coronam adjungere, ad cujus iam ctissimum simulacrum , Potentissimi Reges , ac Caesares, ipsique ejus Vicarii Pontifices summi , suis a Teis, gemmeisque coronis , ac tiaris abjectis suppliciter procumbunt , unumque eX Omnibus Verum confitentur, conclamantque Regem, ac Dominum ' tantum
dico , quemadmodum illo eodem puero divinitus enaiato, saeculorum antiquissimo , sensim desierunt morta les natale quisque suum , ut solebant , celebrare , sed unius tantum, per quem Vere nati sumuS, ortum cuniacti veneramur . Utque una pro nobis omnibus victi ma innocentissima crudeliter immolata , nullae ulterius pecudum sanguine Bedantur arae ; sic postquam frutex ille omnium , quot unquam terra protulit, seis licissimus , aculeis armatus horrentibus , Regis adeo excelsi sacratissimum caput circumpositus cruentavit, reliquae omnes ex aliorum capitibus arefactae quodammodo defluxerunt coronae. Quem regem nos esse ipsius beneficio nactos , grates eidem semper agendae
sunt, Optime & Sapientissime GYBERTE.
216쪽
218쪽
1 CAΜ aliquid de Coloribus in hoc libello : non quidem unde conficiantur, aut quae sit eorum natura: neque enim Pictoribus haec traduntur , aut Philosophis; sed tantum Philologis, qui Latini
sermonis elegantiam studiose inquirunt. Scribam omnia breviter & accurate: ac rerum ipsarum nomina , quo statim Colores intelligantur , singulis apponam . CAERULEUs. CAP. I. EXordiar primum a Caeruleo : quo nisi Natura ipsa maxime gauderet, nunquam prosecto Deorum hoc domicilium , continuo circum complexu cuncta coercens , specie tam laeta universum exhilarasset : reliquos deinde contexam . Caeruleus igitur dictus quasi caeluteus, ut ex voce ipsa apparet, proprie color est Caeli, sed sereni : id quod Ennius respiciens , Caesi, inquit, caerula templa : atque inde ab omnibus ma- Te appellatur caeruleum , resert enim illud eundem, quem ab ipso superne accipit, Caeli nitorem. Quare ex antiquis nonnulli, ur alterum Homeri opus, pr pter caedes . de quibus illic Poeta loquitur, colore ex
219쪽
ornabant sanguineo : sic Odysseam, ubi Vlyω idem
maritimos scribit errores, membrana contegebant caerulea . Sed quoniam caerulei quaedam species est ρο- ne nigra , ut quod Indicum dicitur , eoque olim vestitu Graecae mulieres amictae producebant eorum suis nera , quorum in Caelum animas migrasse caeruleum existimabant, idcirco pro tristi nonnunquam capitur, ut apud Virgilium , puppis caerulea Charontis . Imberque , & Sol caeruleus. Cucumis autem caeruleus ,
nam id quoque legitur, melope ponem significat, qui
inter cucumeres multa, enim sunt eorum genera , pulcherrimus est. Nec tantum caerulei videtur particeps, sed ipsius quoque Μundi gradus, introrsum versus, attenuatos ostendit, ut hoc olim de eo lusimus :suis neget e Caeso missum , formamque , coloremque, Atque gradus Caeli, nectaris atque refert. est enim sapore suavissimo . Sine ulla dubitatione , quod nos Caeruleum , Graeci dicunt Cyaneum , in quorum etiam commentariis Lazurion invenio. Astri. bitur huic generi, qui Venetus olim, nunc vulgo Blavus nuncupatur, color ex factione Circensi valde n hilitatus. Fuerunt autem colores in Circo, praeter
hunc Venetum , Roseus , Albus , & Prasinus : quibus Auratus postea , Purpureus, & Luteus additi sunt. De iis loco dicemus.
CAesius vero si dictus esset , ut doctissimi viri
monumentis olim tradiderunt , quasi caelius a
Caelo, eadem seret in Caelo, & caesio diphthongus . Constat autem esse in iis vocibus diversam ; nihil praeterea differret a caeruleo , quando id ut ostendimus, a Caelo dedutium est e differt autem sine dubio , vel ex ipsius Marci Tullii auctoritate , cujus haec sunt verba , in primo de Natura Deorum libro: Caesos s.culos Diuili od by GOoste
220쪽
DT COLORIBUS. 173eulos Minervae , Caeruleos esse Neptuni . Ad haec , non , quemadmodum legimus Caelum , Mare, Vestem, Florem caeruleum, ita legimus Caelum, Mare, Vestem , Florem Caesium : 1ed oculos tantum Caesios, veteres dixerunt, quibus inest fulgor quidam visu ho rendus. Unde existimo, sicut Caesar,& Caeso dicuntur a caedendo, ita Caesium a caede nominatum esse, ut qui Caesius sit, caedem quodammodo oculis minari videatur et qualis praelio gaudens & caede dicitur suisse Minerva , ex quo illa ab antiquis vocata fuit, ut ego arbitror, Caesia . Significat hoe Μ. Cicero, ubi de Catilina ait: Notat, o designat oculis ad ea dem unumquemque nostrum . Hinc , qui oculis ad ca dem senatores designabat, Caesius erat. Cujus etiam
oculos Sallustius insignis historicus suisse tradidit somdos , idest Caesios . Cujusmodi memoriae proditum est Neronis quoque oculos suisse , quod ipsum non leve fuit argumentum tyrannicae crudelitatis. Quin a Terentiu Caesii hominis facies dicitur cadaverosa, hoc est immanis , & saevitiam arguens , qualem sicarii prae se serunt, & carnifices : quamvis alii parum erudite cadaverosam pro sublivida exposuerint. Enim vero leonis oculos si quis inspexit, qualis sit hic color, intelligit. Micant illi , ut studiole ipsi prope consideravimus, velut ignis penitus flagrans. Dicitur color hic graece ab omnibus Glaucus , quod Verbum longo jam usu Latini Poetae suum secerunt. Latius
tamen patet Glaucus : nam praeter oculos noctuinos, quos, ut avis ipsius graecum nomen declarat, omnes Glaucos esse confirmant, multa quoque dicuntur Glauca , ut Ulva palustris herba : ut Salix , cujus cum frondes, tum multo magis cortex in ramis , praesertim anniculis, nitet hoc colore . inem laudat Viragilius in equis , eosque noto carmine Glaucos appellat, communi Italorum lingua Bajos nominatos. Nam