장음표시 사용
101쪽
Ea hieme rex castra destinavit eum quatuor mille Helvetiis duci Valentinensi, ut civitates Imolae et Fortivii de manu filiorum Hieronimi Riarii etiam impuberum sub tutela Catarinae Ssortiae matris arriperet, qu0d ita laetum est, habito inter eos parvo bello: et matrem et silios, et eomitem Meliti et Alexandrum fratres Catarinae, filios Galleatii Ssortiae Mediolani V ducis pro captivis inde eonduxerunt; et ei vitates sub dominio Valentinensis remanserunt
MD. I Maurus in ducatum revocatur: Clavenna et alia oppida Larii lacus eapiuntur. II Ascanius cardinalis Mussium eomprehendit; Bellasium et alia loca aceipit in sidem. III Mediolanenses ob au- ventum Mauri tumultum, fuerunt; Privultius in arce portae Iovis confugit; Ascanius eardinalis mum primum postea Mediolanum obtinet. IV Maurus in dueatum revertitur et Mediolanensibus reeeptus est, et fere omni clueatu potitur. V Builinius Burgundiae in subsidio Gallorum advenit eum Helveticis. Maurus Novaria ereptus. VI Captivitas Ascanii cardinalis. VII Liuiovisus Francorum reae Neapolitanum regnum suae diationi adiungit. I. Anno MD Maurus in Germania superiori existens
sollicitatus suit a primoribus Mediolani nuntiis ut
102쪽
in Italiam descenderet et in ducatum revertatur et Trivullium et Gallos de ducatu Mediolani expelleret. Unde Maurus statuit e Germania descendere; et Ascanium cum Galleatio Severi nato ad civitatem Curiae transmisit, et mullos Grisiae ligae conduxit suo stipendio. Misit et dominum Vicecomitem ad Helvetios, qui mullos ex eis simili stipendio suseipiat, et Maximilianum rogat ut auxilium praebeat: at ille negavit, quum adhuc duraret tregua inter reges; sed CCC milites burgundos sub suo stipendio recepit, credens qu0d principes Italiae deberent contra Gallos arma suseipere. Misit et Badinum Parravi-
ei num ) de Caspano Vallis Tellinae et Antonium
aulicum suum in montes Clavennae ut expectarent
subsidium quod promiserant eomites Hannibal et Antonius de Balbia no flavennae alias domini. Sed in receSSu Mauri, rex gallus dono dederat Trivultio
Clavennam, ea lege ut eis Balbianis tui ali0s annuos redditus concederet. Badinus et AntoniuS, non expectato Subsidio, una n0cte eum paueis ex Valle Sancti Iaeobi et Pluris venerunt ad portam Cla Vennae, quae parum custodita remanebat, et impetum secerunt ostendendo secum habere magnum exercitum; et Lutherius Rusea doctor non multum peritus, it tunc Clavennae commissarius, circa sestum saneti
Antonii abbatis supradieti anni, absque ulla deliberatione, nullo expectato responso a Trivullio nec a Gallis, nee eis admonitis, illi eo portam aperiri iussit: ct ingressi sunt Badinus, Ioannes Antonius, Asea nius et Severinus. Sed Galleatius in terram Clavennae eum duobus mille Helvetieis descendit. Sentiens
inligod by Corale lὶ Nonnulli inter quos Lavigarius historieus Vallis Tellinae, et Montius comensis hunc Badinum laciunt papiensem. Bened. Iovius contra convenit eum Muralto. CL Lavirarium, historta Iallis Tellinae lib. I.
103쪽
dinalis Mussium comprehendit. Bellasium et alia loca aec,
hoe Hannibal Turrim Olonii, quae parum eustodituerat, comprehendit; navem longam ex Varenna oppido armari iussit, et naves magnas Suriel et Gerrae Larii laeus, seu Comi, iussit Comum conduci. Ascanius rogavit custodem castri flavenno ut arcem validam restitueret, quod utique laetum est; et sic Aseanius existens in ripis Megolae eiusdem laeus, prius transmisit HeIvetios ipsos ad terram Suriet; ubi homines ipsius terrae, quae erat Martini Τorelli, naVem magnam trabibns et tormentis sua impensa armari iusserunt. Cum multis aliis navibus Αseanius ad terram Snriei venit. Et aliae plurimae naves, Scilicet negotii ei, Dongi, Grabedonae et aliorum locorum armqtae Venerunt ad Ascanium, ut eum ad civitatem Comi deducerent. II. At Trivuli ius Ludovi eum Ligninum optimum belli ducem et quinqueeentum milites, una eum comite Misochii filio suo Comum transmisit, simul et Donatum Carcanum, qui sere quinqueeentum milites ex Bregnano et Lomatio stipendio regis conduxerat, qui omnes fuerunt a Comensibus hilari vultu recepti. Tum Τri vultius Andream Fanum capitaneum suum ad arcem Mussit, sub dominio Blasii Malaeridae exi Stentem, ad eam custodiendam transmisit. Ascanius vero, comparatis aliquibus Helvetiis et navibus exarmatis, iussit partim ex militibus navim conscendere, et partim per ripam laeus iter habere eum Badino: sed Andreas in arce Mussit existens, lapides iuxta viam proiicebat, adeo ut necesse fuerit earpere viam per apices montium, arce derelicta, Mussit, et sic, in ram ingressi sunt ac in praedam p0Suerunt, concrematis aliquibus mansiunculis. Tune Ascanius ad oppidum Bella sit accessit, cuius incolae promiserunt obedire Ascanio: ac Statim nuntiatum fuit Turnensibus veluti Aseanius terram Turni
104쪽
uD. in praedam Helvetiis dare volebat: sed interventu Bolognini et aliorum terrae Nessit, ductis Τurnensibus ad Ascanii praesentiam, eis veniam impertivit. Tum eum navibus omnibus venit ad terram Cernobii et postea ad locum Tabernulae; quibus navibus a Ludovico Lignino prospectis, iussit ipse Ligninus duos saleon0s duci in euriam domus Abundii Galli in I xella; et statim eum ipsis et balotis serreis
naves salutat, quae ex timore, celeri eurSu, Cernobium applicuerunt, pernoctando ibidem. Ligninus vero iussit milites noete in armis esse, vigilias facere, et civitatis muros circumire, laeos et lumina per civitatem fieri, et mane laeto tubarum signis milites excitavit. Quibus congregatis, ascendit equum armatum et ex urbe egreditur, eui multi cives oecurrunt, sexis genibus eum rogantes ut nee eiVeS, nec civitatem deserere vellet; et promittentes arma SuScipere, omnia agere, se ipsos, silios ae sua bona proponere omni periculo, pro salute Francorum regis: nihil esse timendum quum civitas bonis vallis et muris circumdata esset, nec Helvetii eum eorum langiis et sine tormentis civitatem ullo modo posse
ingredi. Ligninus infinitas gratias Comensibus egit dicens: se velle Trivultio iungere, ut agerent eum hostibus ad sui beneplacitum, et civitatem Mauro redderent; et si contingat reverti cum victoria Gallos similiter de novo reciperent. Tum Mediolanum VerSus, salvis omnibus militibus suis, in viridario castri Mediolani eum Iaeobo Τrivultio se coniunxit. III. At Mediolanenses coeperunt tumultum sacere, uti suere Leonardus Vieeeomes abbatiae saneti Celsi eommendatarius, generalis fratrum hi miliatorum de Landriano, Ioannes Iacobus Castillioneus Bari Archiepiscopus, et multi ex familia Vicecomitum, Landrianorum, fri bellorum, qui et amantes sere omnes
νMediolanen ἀsium lumultus. Trivuli ius in aree portae Iovis confugit.
105쪽
e Moro, Moros Iacobo Trivullio minati sunt. Unde Trivultius et eius matronae; Αnt0nius epi Scopus eumanus, Trivultius; episeopus novariensis, Palla vicinus; episcopus lionen Sis gallus et paria menti magnus cancellarius; et multi consiliarii regis ei ossiciales in urce portae Iovis SeSe clauSerunt, quae munita erat t0rmentis, eommeatibus, ac peditibus Seotiae gentis. Paulo post Ioannes Iacobus Trivultius cum Lignitio, eum infinitis tormentis ac toto
regis exeret tu ad Viglevant oppidum pertransivit, simul eum multis, principibus Mediolani ducatus; oleum eo erant Ludovicus Borro meus potentissimus
et magni ingenii, Antonius Maria Pallavieinus, Branda Castillioneus, et omnes de domo Τrivultiorum : sed Τrivultius non ausus est Mauri castra aggredi quum peditibus careret licet militibus praevaleret. At Ascanius audiens Ligninum civitatem Comi dereliquisse, Comenses rogat se introduci; unde consilio inito, Ascanius Comum introductus est ; quod audiens quidam frater Castellus Martianus civis Mediolani et praepositus Viei, monasterii ordinis humiliatorum primarius, et uti ipse asserebat ex saetione si bellinorum , insanus et quasi mente captus contradicebat huic introductioni Αseanti. Sed hoc audientes Comenses portae Salae oe- eurrunt, quippe eam portam Martianus frater operiri iusserat; et balistis fratrem terga dare coe gerunt, et Ascanium introduxerunt; qui, nulla facta mora, hostes insequutus Mediolanum ingreditur, ac omnes Trivultiorum domos populo dedit in praedam.
Maurus in ma- IV. Maurus autem ex Germania per saltum Burmii
'R η' μ' deseendit eum auli eis suis in Vallemtellinam una cum Severi nato cardinale, ae ad urbem Comi applicuit, qui a Comensibus cum clero et navibuS decoratis receptus est. Mane autem laeto per viam
106쪽
terrae Desii, ubi paulluluna commoratus fueral in domo Bartholomei Ferrarii, Mediolanum versus iter sibi assumpsit ; eui Mediolanenses omnes cum Ormi Set militibus obviam se secerunt, magnalia Mauro promittentes, verbo non opere. I um cum aliquibus Helveticis Papiam ingressus est, quae a Gallis derelicta suerat; ibi autem Maurus negans solvere uel ueti eis stipendium pro tribus mensibus sicuti . promiserat ab illis derelictus suit, qui omnes in
At Aseanius pro Gubernatore residens Mediolani undique a subditis pecunias quaerit; deos et homines turbat; templa gemmis, auro et argento privat, et in primis templum sanctae Mariae Gratiarum et
templum sancti montis Varisii; tum Mussit oppidum ab ineolis Larii laeus Dongi, Domasti, Grabedonaeot Suriel demoliri iussit, quod postea Sub anno
reaedificari coeptum eSt. Maurus Sex colorinas in Germania fabricatas ad arces Viglevant conduci sueti, ubi castra Sua Sit paverat Germanis et Helvetieis, sere numero duodecim mille, et Italis ac militibus burgundis ; et arces Viglevant de manu Gallorum recepit quasi sine praelio. Urbem Novari ae, habito praelio eum Gallis et silio Ioannis Iacobi Τri vulgii, qui cum
CCC in eam militibus se clauserat, et recepit; ea lege, ut salvi essent: sed male se consuluit Maurus, nam debebat eos in praedam p0nere , nam hi milites eum Iacobo Trivultio Se e0niun
V. At Gallus sua castra sirmavit in loco Mortarae, et ex Gallia venit eardinalis rothom agensis; Sed Antonius Ballivus burgundus, qui castra Gallorum et quatuor mille Helvetios ad recuperandam civitatem Forti vii et Imolae conduxerat quae erant SublIallivus hvrgundus in gub. sidio Gallorum advenit.
107쪽
dominio Catarinae Sinritae et siliorum Hieroniminiarii) quas civitates eomprehendit una eum ipsa domina Catarina et siliis et Alexandro pontisiei eos
restituit; venit veloci cursu in terram Mortarae, dein ad Helveti eos transivit, et decem millia sine mora ad eastra eonduxit. Et Sie, contraetis copiis,
Galli, qui Mauro praevalebant, pontem Ticini per eum laetum prope Abbatiam, destrui iusserunt; et
Maurum eum castris Germanorum in Novariam re-
eludi eoegerunt; qui fugam quaerit, Mediolanenses blasphemans, qui dederunt eausam ut de Germania deseenderet; sed illi promiserunt Helvetiei bellum cum Gallis suscipere. Sie, mane laeto, exivit MauruS, non uti dux belli, sed veste humili ad instar unius militis helvetiei, et ab ipsis oeculte custodiebatur
promittentes eum salvum seri; unde eastra Gallorum eum Mauris coeperunt manus conserere. Sed
quia uelvetiei et in eastra Galli et Mauri aderant, et nolebant inter se bellum suscipere, a pugna ceS-sari iusserunt; et quia castra Gallorum praeValebant militibus, peditibus, ducibus ac tormentis, pacta inita sunt ut omnes Germani sub Mauro militantes salvi sierent, sed Maurus pro captivo daretur cum reliquis Italis. Helvetiei dixere Maurum noete au- sugisse ne eum Galli in castris quaererent, qui intra sex Helveti eos genibus sexis et humili veste indutus oestulte residebat. Hoc idem agebat et Galleatius Severi natus. Sed Galli quaerentes Maurumper ea Stra circa Solis occasum; quidam Helvetieus
ad Bailinium dixit:. ecquid praemii si Maurum indicabo. Τ Aureos CC trado tibi, dixit BaiIinius; et Helvetieus statim Maurum digito indicavit; et si e Ballinius Maurum, Galleatium Severi natum pro captisis in arcem Novariae duxit, et pro tali captivitate a Franeorum rege Ludoxieo accepit XIV millia aureorum.
108쪽
VI. Ai Aseanius, de Mauri captivitate eertior laetus, eum infinitis Mediolanensibus aufugit Plaeentiam versus, sed a quodam Trivultio faventi et Venetis intercepti, in oppido Rivollae capti sunt et ad partes
Venetorum eondueti. Sed Veneti, rege Gallorum instante, eos Mediolanum duxerunt, qui in arreportae Iovis, adhuc sub side Gallorum custodita, aecluduntur, quae erecta suit a fundamentis a Franei seo Ssortiae; et Aseanius, quum sui SSet prope arcem,laerimis coepit dicere, α pater mi Franei see: parasti nobis earcerem a. Voluitque rex Gallis Mediolanum in praedam dare: sed eardinalis sens rogavit regem in Galliam existentem ut Mediolanensibus indulgeret qui se peeuntis redimerent. Sic , saeto consilio, in elaustro sancti Antonii, pr0miserunt
regi dare CCC mille aureos: CC mille de praesenti, et alios C ad libitum regis, quae C mille a Mediolanensibus numerari noluit. Rex insuper datia super cibo et vino in introitu portarum remisit. Civitas autem Papiae solvendo XXX millia aureorum Se redemit. Maurus autem sub sida custodia ex castro Novariae pro captivo in Galliam ductus est. VII. At Ludovicus rex Franeorum, Mauro capto et omnia in dueatu Mediolani recuperata, magno eomparato exercitu ad recuperandum Neapolis regnum inibi in promptu est. At rex Neapolis Federieus ex Aragonum familia videns se nequaquam poSSe Sustinere bellum eonira regem Gallorum, rogat Hispaniarum regem Ferrandum ut eum assinem defendat;
at Hispaniae rex, Calabria et Apulia sub dominio
Suo remanentibus, pro se pacem cum Gallo composuit. Rursus Federicus petiit a Maximiliano Romanorum rege ut sibi pecunias transmittat, ut Gallo in Mediolani statu bellum inserat, sed inter reges tresua durante, Maximilianus noluit. Itaque Galli
Neapolitanum regnum suae ditioni adiungit.
109쪽
MD. ad Capuam eastra conduxerunt per Sanetum Germanum transeuntes, ubi Federicus, bellum sustineren0n valens, ultro regi gallo se dedit; sicque in Galliam pro captivo duetus, ibi mortuus et Sepultus eSt.
MDI. I Helvetii Luilani oppidum invadunt, et multa loea Larii laeus depopulantur: pestilentia in urbe Comi. II 1502 Pugnae inter Helveticos et
uno i sus I. Anno M DI Helvetici, primo loco, eum multis exu-- uiuvi, Luis,ut libus ex urbe Mediolani, Se Luganum contulerunt, oppidum et quod eustodiebatur per milites Antonii Ballinii Comiri laeu, iuva. gubernat0riS; qui, treS milites inopinate oecidentes, βψην eoegerunt Gruerium fratrem Ballinii se recludi in arcem Lugani per Maurum labricatam, sed non completam. At laeobus Τri vultius, magno militum exercitu eomparato sub Branda Casiillioneo, uelveti eos terga dare coegit , qui ad mont s Dongi ei Grabedonae Larii laeus aceedentes, ubinde multu ar- menta et pecudum greges, serme ad IV mille capita abduxerunt, multas ibi terras eone remantes. Prope quod tempus Cardinalis rotho magensis, velut alteryestilentia reX, Venit eum maximo equitatu Comum, quae ei-c0mi vitas et sere omnia eius oppida lacus erant peste
110쪽
infirmata, et eo morbo a primu septembris usque ad kalendas decembris eeciderunt mille et centum homines. Quo et tempore Georgius de Ambaxia Cardinalis rothoniugensis generalis regis Franciae lo- eum tenens; pro oratore ad Maximilianum Romanorum regem in tridentina ei xitate aecessit, ibique perbenigne acceptus , sermonem habuit pro paec
II. Anno MDII Helvetiei, se eundo loeo, per saltus Bilingo uae, quae eis obtemperabat, Ludovico Franeorumae Mediolani regem bellum indixerunt, ac Locarni Oppidum aggressi sunt. Sed Gallus impetum eorum per mult0s dies sustinuit; nam ibidem transmiserat multos pedites gall0s, et agri Placentiae sub capi taneo Roelia Martino et Hercule BuSeono, qui Viri-.liter eum oppidanis ad loeum qu0d dicitur Fraeia contra Helveticos militabant, qui sere quinque mille numero erant. Sed Helvetici videntes quod propter
murum et Vallum Fraciae non poterant iter ferro aperire, miserunt mult0s suae gentis per articulos montium vallis Ma dieae, et ad Fraciam superiorem BeeeSSerunt, quae a paucis cust0diebatur, et in terram Locarni descenderunt, dimiSSa Fracia, quae erat in plano. At oppidani audientes eum militibus Helveli eos esse prope Loearnum, omnes de fuga consuluerant, ae nonnulli Can0bium confugerunt, nonnulli autem navibus ascenderunt; Sed quum naVesonus tot hominum Sustinere non possent, in laeudemersae Sunt. Sed magnus magister Franeiae et Mediolani gubernator ad terram Aronae eius laeus eum exercitu, ut se Helveticis opponeret, Stationes
posuit; Iacobus vero Τrix ullius eum militibus se constituit in terram Galla rate, ut si Helvetiei in planum descenderent se eis opponeret. Helvetii ad terram Canobii et intrii descenderunt, sed opera Epi-