Johannis Lockii armigeri Libri 4. de intellectu humano denuo ex novissima editione idiomatis anglicani, longe accuratiori in puriorem stylum translati notis criticis domini Gottelff Henrici Thiele, domini Coste, ac Francisci Soave illustrati; accedun

발행: 1789년

분량: 319페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

TENTAMEN

PHILOSOPHI CUM

INTELLECTU HUMANO .

SEQUELA L I B. II. C A P. IX.

De perceptione.

f. I. Ferceptio prima es ae s lex referioris idea. I L. Erceptio prima est mentis facultas , quae circa nostras versatur ideas. Haec est prima, ac fimplicissima idea, quae per referionem oritur, & a quibusdainar .4k - cvitatis in genere appellatur si . Cum cogitatio denotet saepe circa suas m V ideas animi operationem , in qua mςnβactuose est , & rem quampiam , quodam voluntariae attentionis gradu , considerat , iatius videtur, hic per septionis vocabulo uti , quod melius hujus facultatis

ιὶ cogiιatis a nonnullis definitur. M per repraesentarionem Per m ceptionis, cuius anima est conscia A . Lockius hic distinguere videtur perceptionem reflexioma a simplici perceptione . In hac animus habetur tanquam passivus , de quo inferius disceptabi

mus,

3쪽

4 De pereeptione. Lib. II. indolem explicet, & nobis rectius quo eam comprehendi posse suppeditet . In eo qaod simpliciter perceptio dicitur, animus ut plurimum pure paIsivus est, non potest enim non percipere quod actu realiter ille

mus; in illa tanquam a livus ; quatenus aiama sibi conscia est suae opera; tonis circa perceptionem , & illam adnotet , a tuosa est , ta haec ainimae actio , dicitur cogitare , ut mens est nostri Auctoris. Si mea non vacillat inens, haec fuit Gibnitii opinio; vocabulum apperceptionis fuit ab illo excogitatum . per illud intelligebat acium mentis, quo perceptiones nostras percipimus. Hinc elat , quod autumabat Leibnitius , ad omnem cogitatἰo nem necessario requiri perceptionem cum apPerceptione coniunctam . Usus loquendi optime convenit cum allata opinione edicitur ut plurimum cogitare, quando indicare volumus, nos ninstratam perceptionum nobis esse conscios . At scuti enunciavimus , non dari perceptionem , de qua non essemus nobis conscii, sic non video necessitatem hujus disserentiae . Helvetius inquit is Que signitie en esset te mot penter ou ee inoi est vulde deIens ἔ ou , comme se movisse, it exprime simplement une maniere d' Etre de Ι'homme ; s de ι' Ηώm. sis. m. chaμι. U. . Ego verum censeo, quod dici debet cogiιatio se ille actu4 mentisse in percipiendo notas obieetorum menti praeleutium isti autumo, De re eam considerari tanquam Rehum mentis in genere , ubi yestexio, attentio , contemplatio M. non sint quam modi ipsius

s αὶ Certum est , quod quidquid animus actu percipit, necessario percipit ; frustranea esset ergo haec Lockii distinctio , si

aliquid aliud hie non intclligeretur. Esset enim idem ac dicere, si actualiter video, nequeo non videre . Ihiele sic vertit, quidquid perciprι, necessario percipit, S Dominus Coste hoc modo,, car dansis ce qu' on nomme simplcment Percemion , l' esprit est, pur l'otis dinaire , purement pasiis, ne pouvant ε viter d' appercevola se ce 'u' ii appercoit attuellement in . Ecquis esset quod negaret aequalitatem tesse necessariam , quando accedit supplementum

possibilitatis Si percipio, haud evenire potuit , quod non pedicipiam. Αliohu in esset dicendum , me unico actu pcrcipere , &rion percipere , quod iure merito dcbemus inter absurda recens xe . Quid erg' intelligit hie Aulior ῆ Fortasse illud , quod quando obieeta in organo impressiones essiciunt , nequit anima

4쪽

cap. m. ' De percepi one.

g. II. perceptis es, quando impresso agit in spiritu .

UNusquisque melius intelligere potest, quid sit mr

ceptio observando quod efficit in se ipso , quando videt, intelligit, sentit, vel cogitat, quam ex eo quod hac de re ego dicere possim. Quicunque an madvertit ea, quae sibi intus in animo fiunt, nequit,

de hoc se ipsum non instrui , & , si nullam in

seipso reflexionem gerit , omnes quo is sermonesideam aliquam non possent ei suppeditare. HI. Quod pro certo tenetur, illud est, quod quaelibet alterationes , vel impressiones , quae in corPO- re nostro vel in partibus externis fierent , nullam Perceptionem excitent , nisi spiritus actualiter tangant , Ν ad animam intus perveniant . Ignis ex. gr. potest nostrum urere corpus nm alio cum effecta , quam ligni fasciculum combulat : si mutatio in cor-Pore nostro ex igne producta ad cerebrum usque non continuetur , sensationem caloris , vel doloris ideam non excitet in spiritu nostro , in quo actualis Perceptio consistit .

g. IV. Potuit unusquisque in se ipso observare, quod dum suus spiritus est sertiter defixus in quorundam objectorum contemplatione, & ad ideas, quas in seipso

excitant reflectendo , nullo modo advertit impresso Nem, quam in auris organo quaedam corpora efficiunt, etsi easdem excitent mutationes , quae fiunt ad iserunsoni excitandam. Impulsus tu in in organo factas ni-

A a mis

ea non percipere ' Ae si hoc , cur Rit modo , urere posse czrpia absque animae cognitione λ Si haud animi fallor pto eo hic intelliget , quod impressiones in anima factae constituant percepiones, quatenus animus non possit tum non mutari A statum suum percipere . At ex hoc sequeretur. Rnimam babcie Parteo , quod

quantum salium sit, iusta enodabimus.

5쪽

έ De perceptione . tib. II.

mis gravis esse possit , & cum anima nullam mutationem intelligat, nulla perceptio sequi debet: quanquam motus, qui soni ideam , uipluri inum , producit,aeta pulset aurem , veruntamen nullum sonum audit sa) . In hoc casu sensationis defectio non ex aliquo organi defeetu , vel ex in inori aurium asseeti ne , quam illo tempore , in quo ad illum attendit , oritur, sed ex eo quia illa mutatio, quae hanc ideam solet produceie, etiamsi per conluet una organum deferatur , non advertitur ab intellectu , 8c nullam in animo ideam excitet, nulla sensatio gignitur . Ubicun-

que igitur sensus es aut perceptio, ibi idea aliqua acis Producitur , . intellectui ad Z q) .

3ὶ Hic ab Aue ore expeterem libenter , cur sonum non necessario sentit, si animus pure passivus esset Mutatio adest in organo, ut ipse ait; media, quibus possit impressio ad cerebrum usque pervenire , minime deficiunt . Q. λ ratione itaque non Percipitur profecto est dicendum, quod animus in Percipiendo R-ctuosus sit, & propter vim ab eo alibi reversam nihil percipiat

En quaestio, quam superius i indigitavimus si I s. rom I. Animus in simplici, vel ut ait Lockius, in nuda perceptione est ne pure passivus p Hae perceptiones sunt ne palsones animi , dc quidquid percipit animus . necessario percipit e Hac de re sic habeo. Platonici, Peripatetiei, Stoici , Epicurei ipsi in hoc uno

Conveniebant. putabant scilicet, intellectuin huinanum potentiam Pure Passivam esse , & perceptioncs vessiones . Non horrent Sch lastici eam sectati opinionem: apua cos intclic ius cli potentia Passu R : porceptiones, cogitationes , intelleeliones sunt passiones Cartesius Carie sanique omne et hanc confirmavere do trinam Iquod se jungebant cogitatiores ali arasma ; iuxta corum mentem, nihil erat aliud , quam id quod percipimus inter impressas cerae effetes & ceram ipsam distinguere Malchianchius in dubium non Tevocavla. quod perceptiones variae sint animae modificationes νnon a se se sed in se factae . heo, si vcrum fateri delicam, hoc dicere, arbitror idem effri quam machinas ex hominibus efformare. Esto . Si perceptiones sunt passiones. quae non ab animR Producti tur.ut nec Producuntur apperceptiones nam non diiserunt juxta Leth. uitium a perceptionibus nisi actu diveris, ergo tollitur cum hoc Disit iros by Go rab

6쪽

cap. m. De perceptione 43. U. Etiamsi pueri habem ideas in utero moerris fuae , non seqvirun ideo , eas esse innaras .HInc est, quod ego nullo modo dubito, quin i fames ante sui ortum per impressionem. quam in sensus efficere possunt quaedam objecta , adhuc in

utero matris , recipiant arctiorem idearum numerum, ut necessarii effectus eorum corporum , quibus cir cumdantur , vel egestatum , quibus premuntur , vel

morborum denique, quibus assecti videntur 53. Ego ad has ideas refero si conjecturam facere liceat de eis , circa quae nullum potest fieri examen ) s mis 6 , ae caloris ideas ; sunt enim , ut videntur , hae primae , quas pueri habent , bc vix in posterum amittendae sp . q. UL Etu consectaneum rationi sit, quod pueruli

antequam in lucem edantur, quasdam ideas recipiant, attamen hae simplices ideae a congenitorum principi Aum numero , pro quo dimicant nonnulli, de nos refutavimus, permagne discrepant. Ideae enim , de quishus hie loquimur, cum snt sensationis effectus , n is 4 qu

-principium acti vum quod tanquam intrinsecum haberi debet, per consequvns homini praeter quoddam peculiare mcchanismum , non rc manet , quando nolumus asserere . Animam mundanam esse principium aetivum hominibus , ut docebat Spin. za . Sunt ergo acti unus , & contra Lockium hic coneludimus, animum in nuda perceptione netivum esse; modum, quo id possit fieri, nostru*ltemate , uiritu nos gaudere, impugnante, videbimus infra. tsi linque non est rationi consectaneum digere, inter sin m& vegetabile parum esse discrimen , ut contra Locatum adno ovimus. U. Ira. tom. I. l6ὶ Famem puerulos sentire in utero Matris tuae, negant nonnulli : tum sanguine matris nutriri , non per cibam in stoma

7쪽

a De perce Aae . Lib. II. queunt oriri, quam ex impressone in pueruli corpore facta , adhuc in utero matris constituti ; quapropter pendent eaedem ex re quadam animo extrinseca, adeo ut non disterant a ceteris ideis, quas per sensus nanciscimur, nisi ratione temporis, in quo efformantur. Ex hoe fit, quod dici nequeunt congenita principia , quae supponunt naturam longe diversam , qu niam non pics ter quamdam mutationem , vel 'operationem in coipore iactam , mentem saeuiit , sed ex eo quia habentur tanquam characteres Originales animae a sui initio impressi , atque a natura signati.

Eridenter e s.ire nequit, Quae sint prime id eis animo acquisitae o

emadmodum est quidam idearum numerus ,

quas suspicari possumus, in Puerorum animos, adhuc in utero matris extantium , intromitti , quod intendi volo de illis, quae propriae vitae conservationi inserviunt, nec non indigentiis, in quibus tum reperiuntur S): sic ideae sensibilium qualitatum , quae se primae eis , poli suos ortus , tradunt , sint ante alias illae, quae in spiritu imprimuntur, quarum misnoris momenti vel essicaciae lux haud haberi debet . Conjectare licet, quo modo , ac deliderio anima cupiat , se replere ideis , quarum impressiones nullum

dolorem pignant, ab iis, quae in receirs natis Observamus, qui in quocunque modo locentur, semper oculos lumen versus convertunt . Sed ex eo quia ideae primae. quae insantibus familiares evadular, differunt i ter se pro circumstantiarurn varietate , in quibus re

periuntur , & modo quo post ingressum in hunc mu dum s) U. adn. m.

8쪽

Cap. m. De pereeptione . sdum tractantur; ordo, quo ideae complures incipiunt mentem subire, valdo diversus, ac incertus est. At

hoc scire , non Permagne refert ' .f. VIII. uvae sensationis saepe per judicium immurantur . .

CIrca perceptionem ulterius animadvertendum est, i sera istas , quas per sensationem recipimus , ffPenumero in adultis , nobis haudquaquam illud mismadvertentibus , Per mentem O rationem alterari o . Quando nobis ante oculos obversatur globus , coloris

cujusdam uniformis, ν..dr. auri , alabastri , aut corporis alicujus nigri, certissimum est, ideam ab eo in animum impressam esse circuli plani varie obumbrati, unde lucis di fulgoris gradus varii ad oculos nostros

elucubratam valde ob1curam , atque iustatem rc putavi ; nuna ad eam regredimur . 93 Upe nitentionis nobis ex obscuris hiarae, & ex claris db sinetae fiunt ideae . En ratio, ma provectis permagne Ritcran tu is omnia quae per sensus habemus , contusi habemus et quidqι id ita Percipitur , utpote individuum est omnimode determinatum ἔmens noli a primo intuitu, ej qtaalitates sibi treptae sunt are nequit, Per consequens confusio oritur, ex qtia sequitur fallacia in compa rando ; anima si quasdam quaIitates , qualitatibus alterius COPporis similes esse, diiudicat. quae non suntles furit , pio uno ait fium tenet. Hinc est, quDd tractu temporis eiusmodi videt, nee anima ad examen ea subjiciet . addati r q.. d mediae q' ibias non nulla percipimus, Infidelia sunt, & p 'r cosmqticias alterant olle δέ postea mens omnia perpendit , & habitu , tempore . Rc e re Citio acquisito, recte comparat, iungit, lucernit, perspicit rum rores corrigit. quantum ipsius naturae conWenit . ucia i yri hoc bcis praebuit ansam fuit porro iEllacia, cui fissos stini e I cuti. Requiritur ergo rcflexio , hii reeta de quodam habeatur id .R , haec aetate . & exercitio augctor , per consequens aetate & exest citio clarescunt ideae. & quasi alterantur, eis, ut Io Qua Ris,

Amri queaut propter lallaciaa, quibus furuua obnoxii.

9쪽

n De percuriam . Lib. II. Permeant . Cum vero nos ex usu quotidiano percipere Diarx erit tua , quas species corpora convexa nobis exhibere soleant; quaenam alterationes in lucis reue- Ilonibus ex corporum aut. figurarum sensibilium ν ora TL: mentis acumen , Per con- .m nζm habuualem phaenomena ista in caulas suas; ade' fi 'x eo, qxiod revera varietas est umbra' aut coloris figuram colligens , essiciat, quo P gurae nota habeatur , M sibi notionem sarmettigurae convexae', aut coloris: uniformis ἰ cum ita quam recipimus inde , nihil aliud sit praeter planum Uarie coloratum , quemadmodum in pingendo com-

dit Quod ad argumentum hoc spectat,

Problema hic inseram , cnjus vir eruditus & omni observantia dignus dominus Molineus , qui inprimis

stielatiae realis studiosus est de fautor, lapi jam

tibus aliquot, me per epistolam participem fecit ; ita nimirum se habet: Sulmonamus Mirum a nati tare caecum Iamque aetatis provectioris , Moctum e se per radium inter otisum iphaeram eiusdem metalli ma- trv.inis etiam Arope 60gem .s in uere , adeo vetinum oe alteram contrectans , quis se cubus , quae Iphaera ruit are mint . Sumniamus deince s, cubum V maeram DPer mesam imposita est . . caecum νmum re Perare . Quaero jam , iatriam oculorum ad mimculo , ρει quam illa denuo contrecitarer . quis flacubus, qu enam imaera tabudicare pes it Ad illud respondet hvsus quaestionis auet ar acutissimus e nequaquam . Etiamsi enim ex experientia dita erit , quom iso globus, quomodo cubus raritum assciar; non iam ramen cum evertentia Aocula. ia quod tactum ipsus hoc l illo mori acie, vi iam nece Maria ita amere; aueavvlum Prominentem tu cubo, a quo manus inaeiatialiarer Premebarur , idem oculo cox ariturum , Quia mctibo os . In responsone ad problema illud idem eoo semio cum generoso viro hoc acutissimo , quom.

etiamsi haud mihi adeo esse beato licuerit , ut illius

10쪽

Cop. IX. De perceptione. Is conspectu fruerer , in amicorum meorum numero non sine gloriatione repono : & opinor caecuna , primo intuitu , haud pro certo dicere se , uter eset globus , aut cubus , dum illa solummodo spectaret ;etiamsi per tactus ti figurarum indicia pcllet certissime , & fine ullo errore illa distinguere . Hoc ego Iectori in eum linent pioponendum censui , ut inde ansam arripiat cogitandi , quantum experientiae , fenotionibus, per ingenium excultis & acquisitis, in iis rebus debeat , in quibus fortasse se nil habere adminiculi arbitretur e atque eo magis , cum diligens isto obserυator ulterius addat , se , postquam in caetrati nem Vtim ex libri mei lectione incidens, problema il-L.f pluribus juascio admodum valentibus propoqui er , vix unum inveni e , qui responsum , ρυod uerum esse putet, ad iiDY reddiderit , donec rationibus ejus audiaris , se agumentis convictos fuerint professi. f. IX. Hoc vero haud puto in aliis i sis nostris tam frequenter accidere, nisi in iis , quae per visum recipiuntur et quoniam . cuni visus , Omnium sensaum Iatis imi e patens , ad animos nostros perserat lucis coloris ideas , quae istius tantum sensus sunt peculi res nec urin ditantes Ionge spatii , figur e , & motus ideas , quarum tum ma varietas proprium illius est objectum , lucis nimirum & coloris, appa lentias immutat si O) i, ex frequenti usu fit, ut prompte

unum ex altero judicare addiscamus . Hoc multis in casibus , ex contracto habitu, in rebus, qLiarum crebra est experientia, constanter adeo celeriterque perfici

sivi Quo magis lunt media, quibus quali tutes robis scor sen

Per visum quoddam perci imus object i m, levia i flexibilia sunt, ergo m nimis mutamur obi: acutis . & hinc Laconsanus , divin-sasque ideas nobis progignunt, qzamquam eadem simpct si c

SEARCH

MENU NAVIGATION