장음표시 사용
81쪽
6 1 aTRL RA BAE L I. C. COM M T. . talis Lita seriptum sit, Omnem penum, praeter vinum quod Romae erit, do in sin p. lego, solam penum quae Romae ere, legatam videri Iuris eons docent .s '. Et cum post leg ita saepius adleripta, testator hoc, ante impletum restata de leg. i. mentum, subiecit, semel praestari velle, atque ad coemeta legata ipso. iure idempta videm tur si quaeritur quod magis ademptum sit non e- de ann. leg nim app.irct, ut ait Vlpianus I de quod magis praesturi oportetit, Papii pN ςμ' nianus cxisti m. it posse dici ex io uius esse praest indum . Sicut de si nu-
vet. quida merus nil mmorum indiltinae a legιtus, nec appareat quales legati
nec pol sit eo nite vel ex ipsius urissam vel ex regionis, inqua er. l. legi versatus est, eonsuetudine , vel ex mcntc patrisfam ct affectione ex K 44'. ut quod fictum ira quod relictum est, inibi curo capit interpre-bani, sup . . itionem &exqu.l pronuntiantis mente, oratio neque coniunctio. r inem neque sunctionem' ibens, vel disiuncta vel coniuncta aeeipi da .eapieri tur vel ex leg .ltam dignitates,charit.ite, Recessitudine, vel ex eontexta: , .... uxest 'menxi I Pe i ixi earum quae praecedunt aut sequuntur sum ei l cum .irum scriptis: hoe receptum est, ve exigui otes legisti vide.intura Fi i cmque est si ut, disiunctione crint legati sic, decem aut quinde- C. d. hoi . cim, vel post annum aut biennium nam heredis est potestas in eligen-r i. do, . si ita relictum. ρ si ita seriptum. s. deleg a. cui iungenda est l. tioni ,.s . l. o a. S. de vel b. Obl. cum ex eodem libro sit Pomponi tertio ad Q.: utilina, ct in stipulationibus id seruari tr.idat, ut quod minus, quod-ρὰ u que longius est, videatur in obligationem deductum'. Denique cum δὴ ἡμ minor lumma in maiore contineatur , ut in maiore parte minor , de in id. in eo quod plus est, insit minuti ideo cum quis quartam partem, 'i' bonorum legire volens, dimidiam scripserit, quatiam legatam ex o- i. A. Ei id pinione Proculi potest de sendi, qui . messet quadrans in semisse,&i s si in qu ginta dcberi, si quinquaginta legure voluerit, centum cripta ei si bis nun ct ibi utrumque eriptum est, ct quod voluit, ct quod adie- . uim s. tum est: ct in eam sententiam Proculus ei latur , qua de re dicemusi filiis . M tr. I. Item , si me viginti interrogante,tu decem respondeas,oblim sui . de gatio non nisi in decem contrahitur Denam semper in summis .id quod si minus est, sponderi videtur, auctore Paulo',&,ut supra ex Vlpiano di- de ver ubi xi ad id quod minimum est , redigenda summa est P. Sed obst. it non si . , ' parum huic nostrae regulae quod in libris regularum idem ipse Vlpia riuio sup nus vita dc finit etiam partis bonorum usum fiuct. lcgari posse, si tame: non sit specialiter tacta partis mentio, dimidi in partem bonorum λ'.qvico legato contineri Et quod idem ad S.ibmum , Posse iubere aliquem, sudi de A m. ximam partem partiri posses vice limam Stertiam prout iri; libuerit, scd si non fuit portio adiecta dimidiam partem deberi. Exqu. a.' 1. ' quo apparet non utique minimum in obscuris nos equi.Sed facilis re hoc tit spissio est. Ex propria verbi signis e.itione partem di portionem eam . ,- sed semper intelligi quae aequaliseit, non in aeqv.uis dimidiam igitur de
ino in cor vi ne dimidia intelligatur, i diiciendi ina ex prel se aliam portionis qua-
ἡάἡ in litatem unde Vlpian idem in s. d. loco Partitionis nomen non semia
82쪽
per dimidium significare, sed pro ut, adiectum est, non adiecto aliquo,
dimidium tamen deberi. Itaque cum nihil intersit, neget quis antae eat interrogatus apud praetorem, an obscure respondeat, ut incertum dimittat interrogatorem de his omnibus ea si bus, itemque si mentitus sit, hane poenam serat ut in solidum teneatur 'attamen si interroga altae, a. tus quis an ex asse heres esset, responderit se ex p.irte heredem: si ex di δ
midia eIlet, nihil ei nocere responsum, eamque sententiam hum. nais hil in te esse idem Vlpianus tradit. Ex quo equitur ut id responsum, ui. non /ς nocet, obscurum dici non pol sit etiam la dimidiam intelligens parte d. l. deis simpliciter responderit. Ac proinde quod partis nomine non te iti .im si in
aut quartam, sed dimidiam ligniticari dicimus, regulam nostr.rna non
offendat quae de obscuris loquitur. Sed rursum ci obstare videtur l. si is qui ducenta in princ. s. de rebus dub. quam hic ab Accursio praetermissam demiror: ubi cum duae sum m. Tin ambiguit.atem inciderint, non tantum non debetur maior, sed etiam utraque praest inda est. Sed in ea speeie id aecidit propter vim, naturam, atque proprietatem arti euticum, ut de aliis plerisq; in locis . Denique obstat maxime, quod tr xi F.
si testitor ita dixerit, μι heredibin meuseri iolo iubeoru Agnum Dei z -
exbbris centum milia sacra aede in in patrias .uulf Uriptione nominu mei: Et in eo templo non nisi aut aerea, aut argent eat .antum sint dona, bet Iut' respondit Scaeuolasgnum ab heredibus argenteum ponendum . At s. de v, use.
cur non aereum quod minus est, cum ex aere signa essent in eodcmi r Hii. rem plo Nempe ex praesumpta voluntate defuncti: quae colligitur ex anteio.; .
eo quod Sin patria&eum lubscriptione nominis sui fieri voluit, I . . ἰ, i
ex enixis illis de expressis vel bis, si mi biper conditionem humanum con legὸς rigerit, Vsfaciam pin autem, ab heredibu meufer dolo, c. quae fa enlnt ut, quem .ldmodum in beneficiis di muneribus tanto acceptius esse ait Seneeari si id damus quod quis non habet, quam cuius co e Iih. i.de pia abundat: sic etiam in spe ei e proposita id potius in patriam liberali hς0ς ter contulisse ei uis videatur quo ea earuit, exquisitum denique ae rarum aliquod munus, quam regale ac vulgare quidpi .im praesertim cum de inscriptione nominis sui testator eogitariis ad quem lato plus sis. . l. laudis honoris ad memoriam sempiternam ex grato in patriam ani Vix di o mo peruenturum est, quanto plenius ab heredibus leg.atum de uberius si i iii praestitum fuerit: vero gratia muneris sponte oblati ut Vlp. loquitur τὰ minui non debeat. Eodem pertinet, P cum quid .im diuisiones μή tui. de eurionibus die natalis sui dari voluisset, Seuerus antoninus reseripserunt non esse veris mile testatorem de uno anno sensisse sed de ''perpetuo legato M. Itemque quod eum esset pecunia eerta Rei p. Sar UI. eumquidianorum relicta per quadriennium certaminis Chrysanthiani, reseri Ἀ- . Lpserunt iidem Impp. videri perpetuam pensitationem reliquissetcst.l eat.
torem per quadriennium, non in primum quadriennium: praesertim I .pen. eo. cum in testamentis voluntates defuncto tum plenitis interpretentur ex
iuris reguli, de qua suo loco in serius disseretur. Igitur si obscuritas Cada. ἰ is ambiguitas est in voce aliqua, sequimur interpretationem quae vi ' u caret, quaeque magis congruit, ut nos Imp. docet: sin autem in
83쪽
voluntate desuncti, vel contrahentis, summam ad minimum redigi mus Cur ita nisi quod, ut vulgo nostri deel amist, nemo suum lucta repraelum uur: nemo plus don ire aut leg .ire nemo pluris emere, aut pluris vendere existimatur. Caeterum in legis vel edicti interpretatio-ai s u ne, si tes sit dubia, melius est verbis legis vel edicti se uire': quod ta- . men sic accipe, v aequitatem excludi non putes, quippe qui in iure ere..a maxime spectandi sit, ut exponemus ad . m omnibus 9 o. i. hoetit. Hactenus detestamentis,ch de vel borum obligmone, de qua quod diximus, in caeteris quoque contri ictibus obtinere noster Vlpianus a-s ij es, .li Ois Oe, tradit. Exemplum adfer. m de contr. ictu emptionis,euius in stipua . lex eum est ambigit, primum pectari oportet quid actum sit, addo, Τ aut quid agi potuerit, vel ictum esse vide nur si id non ippareat,tunce Dium in id accipitur, quod venditori nocet, auctore Pomponio', ideoque 2 ut is, minimi venditori summi ita st ibitur ut puta si dubitetur, nec ullo argumento digno lculueat, de quibus nummis ictum sit, ficit . Labeo. s. de conir empl. l. in contr.ilienda. I. hoc tit. de l. veteribus. s. de pactis, quae idem ob cruari docet in loc.itore. Vt stipulationes, contractus, testamenta, sic de sententias interpret .amur ideo si recepti arbi-tti plures aliquem in v.irias summas condemnauerint, minor prςst .ibi di die pro tur quia in hanc omnes On lenierint', quomodo de si in diuersis
serre eondemnauerint pedanei iudices, minim .im spectand im esse Iulianus . h. .i I. ctabit, auctore P .iulo' quod et i .im in poenis obtinet,non modo in eae specie, quam ex Graeco scholiaste retulimus, sed in aliis qu.impluri-d tria. i mis. Nam si praetor, apud quem sui pectus tutor post ut .itus est, non signific.iuerit causam remotionis decreto suo contra quam debeb. it, ut
appareret de existimatione: Papinianus altivi est .ipud Vlpianum debere diei, remotum este integrae samar, quasi non ob fraudem dolum crit quoniam grassatus forte in tutela sit, aut sordidὸ vel pernis .i. 1.Λἴ ciose pupillo egerit xled ob egnitiem rusticitatem, inertiam, sim
vidς. ψ' plicitatem, ineptiam a tutelae administr .itione abeat: Uiuo c. tu certum, est ei laluam integram existimationem ac sin τιμίαν esse, quae Cmnia tr. duntur ind. i. g. vltimo xl seq. s. de sus p. tui. In dubio igitur de leuiore crimine iudiciuum interpretamur, quod sic icndum quas .i; esse Alistoteles in problematis do e et his verbis, τι γλοῶντι αμφιδοξ η , τοι λατ l. Hi ἡμαρτηματων ιυρετέου, Quis minu est numerio ac ambigit, minora mala eligat. Q iam obrem si dubitetur ut tum praeses, vel iudex, qui sic interlocutus fuerit, vim feeisti ex lcge Iulia priuatorum, an ex lege tuli. publicorum, condcm ni erit, neque id ex delicti genere colligi pol sit, ut quoniam utriusque legis obiecta sinterimina, s .s,in mitior lex, id est, priuatorum erit sequenda, ut Vlpianus ait', edictum se .supr de de iis qui not. in Lexplic.in s. Cuius rei non haec est ratio, quoniam in-r' ' terpret itione legum poenae molliendae sunt potitis quam exasperan-il pen .su a, ii ut quidam existimant ice enim in superiore ea tu poena molli-P 4 P cui itigatur: led mitioris benignioris legis poena infligitur,ideo, k l. factu qui ut suo loco dicetur in pinnalibus causis benignius interpretan
in '' dum est'. Ait lex, i o Escv Ris, id est cum dubitatu quid inter
84쪽
ebntrahentes actum sit, quidve lcgislator, prineeps, iudex, restator senserant. Nam cum de mente constat, seeundum eam exponenda plerunque verba esse non dubitatur vocis enim ministerio utimur, de prior atque potentior est, quam vox mens dicentis. Quorsum enim nominas ut inquit apud Celium nostrum Tubero P nisi ut demon a l. Labeo. strent voluntatem dicentis Uue pertinet quod Aristoteles blisie ibi, '
G designavones eorum quae fiunt in animo. quod in eandem sententiam a Cicerone pro Caecinna pronunciat tur. Denique in ambiguis etiam orationibus maxime spectandam sententiam eius csse, qui eas protulisset, Maelianus noster optime definit. Ait lex, ii ''''ό. MINIMvM EI T. Merito nam clim hoc in eo quod plus est, contineaturi ut ex regula iuris quae sub hoc tit'. in serius pro '' i' pd. ponetur, modo dicebamus ynuli. cst dubitatio, quin verborum in 'terpretatione id quod minimum est, sententia dieentis eomprehen-rum esse intellig. itur Verbis aliquam subesse vim sussiςit, nec ea .rtius in imbiguo sermone protendi debet. Ideo cautionis, cautelae, εἰσφαλσtae gener.ile verbum L, in dubio non ad satisdationem quae fit iplutea. adnibitis fideiussoribus, sed ad nudam repromissionem reserendum '' esse finxit Imp. Ait lex iustitiae ei licet sacerdo e Di.C. detes: siue ius reddimus Iudices, siue Iurisconsulti de iure respondemus hβS' xleribimus.
Secundum naturam est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequentur incommoda.
AE LEx Pauli est ex libro ad Sabinum tertio, in quo edi ille multa de usu fiuctu dixit: illud inter eaetera, viatructu agri legato, in locum demortuarum arborum alias
oportere lubstitui, ita orcs ad frucauarium pertine . . . . reb. Eius vero ententiae ratio ex hac regula desumi d. .Lsti potest put quoniam onus arborum substituendarum sustinet, fruatur demortuis: Quum enim est . de rationi n.iturali eonueniens, ut eum
85쪽
ς Pgetlli a BR I. C. COMMENT . sequantur eommoda qui patitur incommoda Pomponius quoque libro, ad Sabinum scribit sicut a fructuario summi ita in loeum defunctorum eapita, eius esse desinunt, de statim domini id est propri tari j fiunt, ita priora quoque quae scilieet defuncta sunt, ex natura fructus, id est ius fructus xeius proprietari,videlicet esse desinunt: ae postqtiam illa substituta fuerint, haee fructuarij propria fieri, ne lu-,t..Iinu ero ea res dominoeedat essed fractuario, qui ex natis atque ade m:' - 'r propriis gregem quem submissi peeorum foetus retinent ho supplerebi uia cogitur. Eadem ratione Demosthenes ad finem orationis προς Λεω-LI A. κληρου δησυ e,' inquit λο νομοθέτηe,ου- ω mi ἡταιατυχίας ψ οι-ιν, , εὐ-διπεις, ,- κων o. γs ,τατω Φο-
dem existimo egistatorem iure pracepisse. tquemadmodum genere pro ximi debent familiarum incommoda st dotessustinere ita aumaue Jzemaliriιui hereditates familiarum adire, em commodorum communicatio. nem ubi quod ai ας eMy-: sic accipiendum esse, ut vel dote data
p.luperculas proximi nuptum dare, vel ipsi dueere possent ad quos earumisii diuites serent,omnia hereditatis iure bona pertinebant,exit , o Terentiana Phormionis loco intelligimus: ' δ' - 'o .rba lui pinige re proximi,
Iu nubant,s ullos duceredact. Et postea β,
Non rnecesse habere sed id ruia lexi et,
Dotem daretis: quaereret alium dirum. Qua ratisne inopempotius ducebat domum
. i. e. qa Cul eongruit quod de Iuri leoni ulti nostri tradunt, quo tutela IegIti-π... . m , quae nu e re ut eos hereditatem au intestato, quasi eo m. v. 'l' modum peruenire, praeterquam si foemina proximior agnata silanam T. i. t. nercs quidem esse potest, at gerere utelam S ita vi illi ossiet sungis non potest, nedum ut cogatur ideoque qui post eam adgnatus pupil
ἀφη v x i. to est proximus, tutelam administrat, atque onus ineommodum e-n.j.dein ius rei sustinet, cuius ipsum non sequuntur eommoda sed ut sequam
d*x isist/.i tu propk st Catterum regulariter, quomodo purunque fit, ut qui . a.' .a patitur incommoda commodis eius restiuatur', sic etiam generalia ψόn' ter definire possumus,ad eum onera cuiusque rei spectare oportere.adsu=.de e. quem di commoda uertineant. Vnde Paulus noster in libris regula- ς. ης rum ' nae ficti speete, Lucι- Titius o Guisu Se inubii Mauio in I. Ea, decem dare darin insunto Gaius Seius herexnon extitit Sabinum rei et i spondisse memorat, Titium solum legatum debiturum nam Seium p . V . pro non scripto habendum esse. Nempe cum Titius defieientis Seij
li tui t. eoheredis partem iure acerescendi habeat, ita eommodo solidoth Haiciis bonorum fruatur, debet etiam omne legatorum onus agnosee- ιι. si duob. e. Atque vi ad Sabinum Pomponiusseribit seandemia est pretem
86쪽
a PT DIU G. ava ANTI Deum qui adiisset, peruenerit. Et sane plerunque, id est, praeterquam perpaueis ea sibus', ita uti diximus, euenit. Deeee , ex rebus heredi sigiariis fluctus Saliae ommoda heredem potissim sim eonstat perei pe- misi a te Merito itaque qui in dist aliendis conteruanditque rebus heredita tςἰςς ς - tiis sumptus factus est heredi eum imputari debere ab ipso Paulo eo quia;=
dem ex quo regula ista delum pt i est libro h definitur. Eadem istius f .L
regulis ratione, quae naturalem intellectum liabet, Arcadius Hon iris i. ct Theod. Impp. eos quos inundatio Nili fluminis reddiderat ditio rit C Treres, pro terris quas pol siderent tributorum pra: stationem agnoscere voluerunt : Eos vero qui deplorarent M tamonium diminutum, . da alieno saltem functionis munere liberata. auod in rebus, id di in per sonis etiam obtinet ad istam regillam quod specti it Eecce nimine dicto de institoria actione, Paul ait 4, sicut commoda lentimus ex ac tu praepositi institoris, ita Mincommodassentire nos debere: Vlpe dii r sen- aequum piaetori visum esse, sicut ex contractu institorum commoda ei. αν. d. semimus ut ita etiam ex ipsorum eontr.ictu obligemur Seonueniamur: . Pomps de socio agens aeqlium esse ait, ut euius pittici i si pauit lucrum participet etiam damnum Vlp. ait, si quis cum e quiris p. omisit eausam testamenti, ibintestat hei editatem possidet, ipsum I '
etiam edicti lententia teneria: nce enim aspern .ari debere, obesse sibi , it p. si
factum hercuis cripti, cui et i .im proruerit . Nam in uniuersum ita eis in
definit Vlpianus libro 67. id edictum, agens de interdictis, ex qua per '' i p. se sona quis lucrum eapit, eius factum praestare dc bere'. ut ecce, heres tur: aquie defuncti perlona lucrum capit, ut puta si quid legatum ipsi de sun omiti .eaus.caosuerit, legatum enim eonsequitur actione exic stamento: at certe rod is, eui ille heres est,seeit, perinde est atque si plessee isset , a 343. r. boeed visiquid legatorum nomine legatarius non ex voluntate heredis i . si occuparit, hoc non tantum ipte legatarius, verum etiam succesta e si ius debeat restituere per interdictum quod legatorum. Sie enim idem , ad 'auctor eod. libr. seribit, Illud tenendum est, siue a te, siue ab eo,cu are.
ius in Ioeum sueeessisti, possideri aliquid coeptum est, interdicto huie Ioeum ore: In locum ieeessisse accipimus, siue per uniuersitatem, siue in rem sit successum L Praeterea qui equid peeuliari nomine filius- Li. s. I-sam ap'ehendit id statim pater eius quamuis ignoret se in sua po ta ',' testate filium habere, quin imo etiamsi ab .ilio filius tanquam seruus quod leg. detineatur, possidet , ut idem Vlpianus eodem libro 67.ad edictum seribit. Nam generaliter qui sunt in aliena potestate, rem peeuliarem tenere quod nudi facti est, non habere, possidere sibi,quod non corporis modo, sed etiam iuris est queunt', adeo ut filius fim neque em: retinere, neque recuperare, neque adipisci possessionem rei pecu ἡ , qui . liaris videatur', eum ad patrem pertineat peculium , ct id perilium . Ii . c. ipse ei uiliter possideat quod ipsum adeo verum est, ut si filius fim. mi , i. hoe ii Iesintestatus decesserit, bona eius patri non quasi hereditas, sed quasi peculium deserantur, ut idem eodem libro doce P. Itemque visis ρερ. Mi i
lius sem. eontraxerit inrepeeuliari, ab eo contractui teriam. possi : Ili' I. sine filio non minusquam sine p.itre filius D. discedere ab emptione, Disjtigo by Ora le
87쪽
c Pget Ri 'FAaxi I. C. COMMENT.1 L .sus .de putas filius fam vendiderit rem peeuliarem nihil necesse sit interue. qui R ire filium sim ut ab eo contractu abe Mur, sed patre pae istente libe-PL in re ratoque aduersario, filium quoque obiter liberari aduersus Aristonem a. . . , I ae Celsum Pomponius tradiderit Merito mὸ eum res peculiatis tutia ii' in bonis sit patrisfam. nee eius dominium ad filium D milias, sed admi-τcia'. nistratio videlicet pertineat, quatenus id paIersa. permittit Serui enim dari '..d aut filusam. peculium totum adimere vel augere vel minuerride' - . i. h. dem nucla voluntate patremfam posse verum est', ut simulatque no-ii d. hedu luit peculium serui esse dominus , desinat peculium inueniadmo dum Paulus noster non quidem tertio, ex quo lare nostra regula de P. . sumpta est, sed quarto ad S.ibinum libro significat. Pater itaque cum citi rum i ex fili j persona lucrum ea piat, ut supra diximus, etiam factum eius alta si praestare debet Denique ex contractu filii fam vel serui, sedct filiae
tam vel ancillae dominus vel pater, ex praetoris edicto tenebitur: . i. ii his non institoria, Odd, vel tributoria vel exercitoria actione, verumn in byη etiam ex edicto quod eum eo, Se conuenietur, vel in solidum actio- heu; hi, ne quod iussu,vel non in solidum actione dein rem verso,aut de peeudemo tu . lio cid est,quatenus in rem patris versum fuerit, aut quatenus in filii
'p'' '' ' peetilio suetito ut Caius lib. s. ad edictum prouinciale docet , demi tam ex Vlp. in . sed si mihi. . si filio fami l .ct S. sed di si ancillae s .eommod. sis, d. 44 i s d. si quis . . pen. s. de instit .act. Quinimo in poenalibus eauisi Iulianui sic poenales eausae sunt ex maleficiis ae delictis, ut surto, ct rerum a-
ἱ li motarum,&illata vi ex quibus non solet in patrem depeeulio actiora furtiva dari φ, si filiussam ii condemnetur non modo ipse iudicatum ficere
timet debet, sed later quoque potest eonveniri de peculio post eo n-
de vi. demnationem filist, atque ad c d eonueniri eius actionis ibi malim iis , M. uisationis P nomine, ex qua non potuit inuitus pater actionem de pe- sit 1 uti in e ullo pati: nec enim hie origo iudieiispectabitur, sed ipsa iudicati ve- fisci lut obligatio ut enim stipulatione, sic ch iudicio contrahitur: quae omsi debitor nia tradunturi 3 Lidemicribit. s.depeeul. Sed illud notandum est,eata tui. c. tenus ex poenalibus causis patrem obligari de peculio aut eo nueniri eod. l pen posse: quatenus ad eum peruenit quatenus locupletior effectus estri . t. ἡ Nee et u obligari dominum,&eonueniri depeculio diximus,obstat, eo per que quod Caius eod. lib.non 8. sed λ. ad edict.prouinciale tradit, meliorem . -- per eos quos habemus in potestate, eonditionem fieri posse, deteriorea non posse hesnam ea regula non pertinet ad ea usam peculi, sed ad res i. i. e. alias, ut puta noxa lia iudicia .Qu.indo enim dominus nihil deliquit,sa-quud enim estum serui obesse domino no debet,nisi hactenus, ut ipso eareat ha-i R L, ctenus en iis eonditione domini deteriore facere potest . Ite pertinet de pact. haee regula ad speciem l . seruus meus. s. mand.&ad dotem prosectitia . .., hi ct ad qu stionem de iureiurado. Fili j religio patri prodest, filius tame,
magis su p. referens iusiurandum aduersario ,eonditionem patris,eui subiectus est, Lis. 'suis, non ficit deteriorem R. Hoc verum est extra eausam peculi j,extra qua C eod. aequum non est serui dolum amplius nocere, quam in quo opera eius tia. esset,sus'. Nam sane quod in peculiari causa seruus aut filiussam .iu Dptione. u. iurandum detulerint, seruatur . Denique quod ad peculium attinet,
88쪽
niaribus deteriorem ficere ' ita ipsi possunt deteriorem eorum , i:, ' π 'quorum potestates uni, conditionem faccre Mideo deserui aut fi doli exeερ.
I ii familias dolo, siquidem expeculiari eorum negotio actio intenda Di atur, in infinitum poterit obiici ex e eptio'. Ex contractu serui quippe, in h. in aut filii iam si peculium habeam cuius ipsis administr.itionem libe P ἐς
ram concellero , aut in rem meam versum sit, nec velim quo locu e vi est iapletior sim soluere, replieari de dolo malo oportet: quem videor se ii 'T
cere, qui ex alienat .actura lucrum quaerod: idque Obtinet, ctiamsi me depact.
inuit, prohibente cum eo quem in potest .lte habeo', eontractum αμ' 'i' fuerit, quod Gaius codem libr. nono docet Denique cum p cculis boeili. a patris bonis non separetur, si ex eo filius rem alie n.im bona fide te ῖ ne bit,i it ride sensionis imponetur necessitas, Mad cxhibendum, v c Vi . suo dein rem iudicium pati debebit': quod aliter in peculio ea strensi obii 'et in et Cum enim hoc separetur a p. ternis bonis, ideo ne ob aes quidem sup depealienum, quod illius in cistris, acquisiti peculi nomine, contraxe- - rit, cogetur p.rier actionem de peculio pati: nedum ut vel in rem, vel ad cxhibendum teneaturis. Ergo ineomni Od. eum non sequuntur ex gi ς sir ea re, ex qua quis emolumen um non percipit. damobrem in spe de Ostiea. cie, quam ex Cello Miritanus alicubi proponith, de eo qui quadrin P igenta quae in bonis hei editate testatoris or. nt ri ritus erat, si sine ii su=f. ad liberis moreretur, Maeviorcstituere , ex fructi medio tempore Trςbςii, quadringent .i perceperato sine liberas decellaro responisum tr.iditur heredem eius est O qu.idringenta dubitu ruat ita tamen ut iniquum sit, ad fidei commisi.imum Limnum pertinere, ad quem augmentum non pertine .it. Velum quod id iupplendum quodcunque ex quadringentas defuerit,etiam iugmentum id fidei commissarium pertinere hoc est ut vique ad summam qu .idringenio tum d .imn. 4 fructus computentur. tque huc etiam pertinet, quod Theodericus Rex apud Calsiodorum satis absurdum est, tam igitur damnis qui eo it .a id mod .i non habet actionis. Et similiter alio loco', M.tgni pectitiae Hepist nus est ait9 alienis debitis alterum pra grauare, ut quod potest exigi, Casilod. non mereatur audiri. Sua quemque damna respieiant, cis olu .it tributum, qui pollessionis noscitur habere compendium G rcgorius i ta quoque libro e epist. Valde rursus durum est inquit vi quis unde nullum sensit eommodum, sustineat iniuste dii pendii im Velleius Paterculus , ubi de Syllana proscriptione loquitur: Exclusique p.rier m libro .nis opibus liberi etiam petendorum honorum iure pio hiberentur, simulque quod indignissimum est,senatorum filii onera ordinis sustinc rent, iura perderent. Bene vero Paterculus indigni sim utri esse dixit, ut quis eius rei onera sustineat, cuius iura non habet. Cuius definitionis exemplum Vapud Papiniamam extat aptissimum cibi, Lueio Sempronio inquit θ lego omnem hereditatem Publi Mar ἰά ζ. L. vij. Sempronius ea demum onera suscipiet, quae Maevianae heredit.i cio. supr.dctis suerunt,4 in diem mortis eius seeundi scilicet testato iis qui ' beres Maevirextitit, perseuerauerunt: ceu vice mutua praestabuntur
89쪽
o Pa TR FARRI . C. COMMENT. actiones c Lueio Sempronio se ilicet 'uae ei praestari potuerunt hoc
est quae seeundo illi temtori eompetierunt, qui heres Maevi extiterat. Praeterea emptorempti actione non modo ad pretium tenetuquanti res venit, sed de ad usuras preti j post diem traditionis: nam eum 'It ., re emptor utatur, aequissimum est eum usuras preti j pendere . Et er Id, ὰ contrario iniquum est, iuras ab eo exigi qui fructus non pereepisse ιhr. cum vnara vicem fructilum obtineant . Denique cum sustuctuarius iliari, sis par.ltcs est usum fructum derelinquere non est cogendus domum re deviar ficere in quibus casibus is sustuctuano hoe onus incumbit, teste .. a Vlp. 4 Retro, qui oneri non subiicitur, commodis et i .im nullis adfidi eum D eitur: neque enim serendus est is qui lucrum quidem amplectitur, o -
4 sus . nus autem ei annexum contemnit, ut Iust mi anus loquitur . Vix eum l. unica eommoda sequuntur, qui non patiatur incommoda. Quamobrema, in sic heres institulus rogitus de restituenda hereditate, si non ponte xe C de eadu ritus se ille et ne damno assieeretuo ted in si te fide κommi sitio a
' praetore eoactus adierit, illique restituerit: i actiones ex Trebell.
s l. qiiapo transire nec quartae commodo heredem in restitutione ut Ulpianus t, ' tradit . nae ratione addita, Nam clim alieno periculo adierit hei edita- sup r. ad S tem, merit domni commodo arcebitur: nec interest loluendo sit he-LEus bri reditas necne in ex loci ut obiter moneamo alter emendandus ne, i .eod est qui dapsum significat, his sere verbiss Qui eompulsus heredita- i. i. him tem aurit icut caeteris commodis caret, ita hoc quoque ea su caret, quod ne possit poenitendo qua itam retinere chita inuenio ab Imperatores . bd iii nostro I. Diu patre eius re criptum. Nam illud castis quamuis in
Pandectis Florentinis extet, attamen omnino expungendum est: illud hoc uorue Se accipiendum, ut commodum significetur, artae retinenda scille et quod perspicuum puto. Igitur iidei conamitarius, cuius periculo est adit. hereditas, . quem hereditaria ineon moda sequuntur, totius hereditatis commodum sine quartae diminutione ablaturus est. Eadem ratione non omnis suspectam hereditatem
repudiatione amissam ab alio scille et qui heres erat cogere potest s. Q. amri&sibi restitui, sed is demum ad quem actiones transire possunt. di , Neque enim aequum est eodem teste Vlpiano'had hoe quem com-
- 'φM M pelli adire hereditatem, ut emolumentum quidem hereditatis re sun-d .it, ipse vero oneribus heredit.itis obstrictus relinquatur. Quare si fidei eommissum pecuniarium alleui fuerit relictum escessat eompulsio, tametsi indemnitatis cautio offeratur. Denique ex ipso S. Consulti Trebelliani initio apparet hoc ius lut aequitatem naturalem quae ista regula iuris continctur, senatum inprimis spectasse: eui aequissimum visum est, pendentia de bonis fidei commissariarum hereditatum iudicia subiri potius ab his in quos ius fructusque transferretur, quam cuique periculo sana, aut ve apud Paulum usto damnosam fidem suam esse ne solus hercsormibus h creditariis actionibus oneretur. Ideoque placuisIeaemiones, quae in heredes heredibusque dari solent, eas eis in eos d.iri , quibus ex testimento fideicommissum suisset restitutum.
Atque ita subuentum quidem oluisse heredibus senatum,consuluisse
90쪽
EDTIT. DE . DIVER G. I, R A N acu . . Icamen&fideicommissario Postrem b qui restituitur in integrum,si a l. r. in νε eut in Limno morari non debet, ita ne inluero, Se ut in .uniea. C. IV sol de teput quae fiunt m iud Sicut poena ex delicto defuncti, heres teneriis Liuiui
non debet,ita nec lucrum facere, si quid ex ea re ad eum peruenisseth. Ex quibus omnibus vere Bacchidem apud Terentium φ dixisse eon QTrebeii stat Mult. ex quo fuerint commoda, eius ineommoda aequum est 2
ferre. Ait lex IECvND M N A TvRA M. Hoc ita se habere uno ex iii. emplo comprobabitur, Mnianifestum fiet his Vlpiani di et bis ad hi H yy bitis: Si lex non sit agro dicta, agri .lturii mille seruandam , lem rem per in morem superiori eruire, atque hoc ineommodum naturali
ter .iti interrorem agrum a superiore, compensareque debere cum oua&aq. alio commodo. Sicut enim Omnis pinguedo terrae ad eum dccurrit. ita Pi μμ - ς et tum aqua incommodum ad eum do fluere. H.ictenus ille. Sed quo- ni im Paulus auctor huius regulae, de tu fructu multa dixerat eo libro ex quo ea delumpta est, ut initio admonui: iuu .i ex . materia exemplum i iterum his regula verbis accommodatum depromere es ' WV Sicut impendia cibariorum Cait 'Caius 2 in seruum , euius vlus seu si.iri A. ctus id aliquem peltinet, ita valetudinis impendia ad eum respice , pessunt. ae manifestum est Cere natura: clim secundum naturam sit, ut quem rizesui. commoda ex te aliqua sequuntur, ut fructualium serui, ad eum etiam spectent oner. ct incommoda: ex quo genere sunt impendia in alime tat est ta,eibaria vellitum valetudinem. Sine naturali ratione ei b.icioru lo sup r. impensas id eum pertinere, qui te tuum tendum accepisset sed S O ua. . modica valet Udinis mi fugae impendia , non etiam maior.i, idem C in prin 1.inius testatur alio loco Carteium ex fructibus prius impensis satisfieri pus. L. debeta fructusn .imque dedi chri necella rasim pensis telligitur, , --- tr.
idem nus alibi post hos docet unde neque stipendium neque is h. b
tributum ob do t. item Undum praestitum exigere vir a muliere potest dux Da. soluto matrimonio Onus enim fructuum haec impendi. esse, a Paulo . d. ανε nostro traditur qui id Sab scribens omnino S. In aediti cim dis ae in reb. do-dibus, de in reponendis pro p.ig.indsique vineis, ct in valetudine an i eth; et piorum modi eas impensas non debere arbitrum curare crabiti hoc no. eod. it. sentiens. pereas dotem non minui, cum se illecte genere magni is..., is tudine ipsa rom oppii reat m. gis ad praesentis anni fructum,quam ad x inpris, perpetuam rei utilitatem erogatas esse λ: Et ideo non proprietati se 'i ''vlu fluctui esse imputandus.
Id quod nostrum est, line facto nostro, ad alium transferri non potest.