Monumenta veteris liturgiae alemannicae

발행: 1779년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

eebemus elebrare quod tamen ne institutio efficiorum, nec suppositio vacantis Dominicae, nec statuta sanctorum patrum, alicui septimanae tam specialiter, ut reliqua ieiunia videntur as-sgnasse. Est autem ecclesiastica consuetudo titi tertio sabbato Septembris ieiunetur: quae uti. eue consuetudo nobis debet sincere, praeseristim eum Apostolicis institutis nusquam videatur

contraire.

XXVII. De hyemali Ieiunio.

Ieiunium hyemale iuxta traditionem sanctae Romanae ecclesiae, semper in tertia hebdomada de Adventu Domini debet celebrari: sicutis sancti patres instituerunt, qui eiusdem ieiunii ossi- et eidem hebdomadae indiderunt, sequentem Dominicam vacantem vocaverunt. Nec ad hocello speciali statuto indigemus in quo sanctorum patrum vestigia non excedimus.

XXVIII. De ossiciis eorundem

Ieiuniorum.

De annua transmutatione ossiciorum In vern ii ieiunio, unde hactenus multum frustra ab ravimus, non necesse est ut deinceps laboremus: cum iuxta antiquam institutionem, omnia huius ieiunii mei suo loco, ordine sicut instituta sunt, observare debeamus. In aestivo autem Giunio illum ordinem ossiciorum competenter annuatim observamus, quem maiores nostri in eodem ieiunio tenuerunt, cum illud infra emtecosten aliquando observarent: Videlicet ut in quarta sexta seria cantetur legatur, quod in eadem hebdomada eisdem seriis asscriptumis peritur in sabbato autem cum ossicio quod ibi habetur, hae lectiones legantur: Lectio. Dilugite iustitiam, Audi Iacob, Exultate Effundam: ad Missam Iustificati quae utique omnes festivitati Spiritus sancti optime conveniunt Evangelium, Egressus Iesus, sicut etiam in antiquis Breviariis ordinatum reperimus. Et hoc utique observandum est ne in quarta seria vel sabbato quadragesimalia offertoria . id est Meditabar. Domine Deus salutis, dicamus sed in honorem Spiritus sancti Alleluiatum offertorium, mitte spiritum pro utroque cantemus. Nec Gradu lia, sed Alleluia praedictis lectionibus subiunge. re debemus Spiritus Domini, paraclytus, mi

te, veni sancte Spiritus in autumnali autem

ieiunio omnia, ut instituta sunt, observamus. In quarta seria Antiphona Exultate Graduale, oeis sicut Graduale, Tribulationes: Ossertorium me ditabar: Communio, Comedite cum lectionis bus, Ecce dies veniunt, Congregatus est. Eva gelium. Respondens unus in sexta feria Antiphona , Laetetur cor Graduales, Convertere e offertorium, Benedic communies, Auser a me. Lectio, Convertere Evangelium, Rogabat I sum. Quae omnia adinvicem magnam habent concordiam in sabbato Antiphona, Venit ad remus: Ossertorium Domine Deus salutis communio Mense septimo. Lectiones, Decimo die, Quintodecimo, Domine Deus noster. Factum est. Evangelium, Arborem fici Gradualia vero aisdem quae mi ieiunio vernali. Quae etsi apua diversos diverse assumuntur, in quam plurimis tamen libris ita reperiuntur Protector, propiis cius, Dirigatur, Salvum fac populum: Quae rein autumnali ieiunio ut in vernali ordinantur, nisi quod in autumnali Graduales, protector post Graduale, Propitius canitur. Et hoc utique concordia ossiciorum exigere videtur. Nam avernali prima lectio, Respice Domine de a ctuario. benedic populo tuo, optime o gruit Graduali protector noster, a quo su sequens oratio initiatur, Protector. Secundae autem lectioni Graduale Propicius, non inco grue adaptatur. Nam quod in lectione de corporali liberatione populo lsrael promittitur, hoc sanis cta Ecclesia in gradu ali spiritualiter nobis adimis pleri supplicat: ne gentes daemonum nobis prae valeant, sicut nec gentes paganorum illis pra valuerunt. In autumnali autem Graduale, Pt pitius, praeponitur, qui hoc magis prima lectioni convenit quae nobis diem propiciati nis, Qui Deus nobis propicietur praescibiti Secundae vero lectioni Graduale protector, aisgis competit, qua filios Israel septem diebus sub

protectione umbraculorum annuatim solennigare praecepit. Tertium autem Graduale Dirigatur, tertiae lectioni in utroque ieiunio optime conis

gruit quic in vernali lonathas, S in Septembri iebaeas orationes suas ad Dominum pro populo Dei dirigunt. Similiter quartum Graduale quartae lectioni competit utrique. Nam in veris nati, pro salute populi postulatur quae in autumnali promittitur populo, si tamen a veritate non discesseriti Satis ergo congruum videtur, ut isos eorum librorum traditionem sequamur, qui eadem Gradualia vernali Cautumnali ieiunio pariter asscribunt Nam cum lectionibus utriusque

352쪽

ieiunii magnam habent concordiam ut praeliba.vimus quam potissimum in dispositione ossicio.

rum nos attendere sancti patres docuerunt in

hyemali ieiunio, quod in proximo sabbato ante vigiliam ativitatis Dominicae semper est observandum nihil in ossiciis variatur. Et notandum omnes Apostolicos a beato Petro usque ad Simplicium Papam, ordinationes tantum in ieiunio Decembris celebrasse, ut in Romano ponti.

scali legitur. Unde istud ieiunium non immerito plenius quam reliqua, suum habet ossicium. Nam reliqua, aliunde nunc ex toto, nunc ex magna parte per suas serias inoficiantur. In omni ieiunio quatuor temporum, nisi infra pentecosten, genua fleetimus. In quarta quidem se. ria, ad priorem tantum orationem ne salutati ne prolatam. Nam secunda sine genuflexione cum salutatione profertur. Oratio autem in sex. in feria cum salutatione, genuflexione recitatur. In sabbato autem omnes orationes genuis flexio sine salutatione praecedit, praeter illam de camino, quae salutationem sine genuflexione exurit. Ad illam nempe genua sectere praetermitatimus more trium puerorum, qui statuam adorare noluerunt cum gentilibus ordo etiam praecipit, ut infra hymnum eorundem puerorum non sedeamus ne illis in camino laborantibus, nos inertiae sessionis dediti esse videamur. Hoc autem sabbatum quamvis sex lectiones tantum'

beat dicitur tamen a lectionum , eo quod nistiquitus eaedem lectiones bis legebantur Graece videlicet, Latine. Sciendum autem, sanctum Calixtum Papam ct Martyrem, huiusmodi ieiunia quater in anno celebrari constituisse, quae prius ter tantum in anno celebrata sunt. Sicut

idem Apostolicus ad Benedictum Episcopum scribens, testatur.

XXIX. De vacantibus Dominicis.

Quatuor Dominicae, quae huiusmodi ieiunia proxime subsequuntur, in libro sacramentorum a. cantes praelitulantur, eo quod propriis careant ossiciis. Unde, ex praecedontibus quartis seriis ieiuniorum Romano more in ossiciantur, ut illae duae quae vernale ieiunium subsequuntur, hyemale illa autem post aestivale ieiunium , non cum quarta feria sed multo convenientius cum ossicio pentecostes suppletur eo quod sit octava eius. Post ieiunium etiam autumnale, quidam ex quarta seria Dominicam sequentem notaciant, ut paucitati Dominicalium ossiciorum in

aestate hoe supplemento subveniant. Sed Roman huiusmodi penuriam repetitione Dominicalium os.ficiorum supplent. Unde, praedictam comple.

tionem ex quarta seria, quasi non necessariam, ibi praetermittere solent. Hae autem Domini antiquitus ab ossicio vacabant quia celebratio ot. dinationum iuxta decreta sanctorum patrum, tam

sero fiebat in sabbato, ut potius Dominicae, quam sabbato asscriberetur. Nam beatissimus Leo tipa primus, usque in mane Dominicae diei olei. nationes rite celebrari posse testatus est, conti. nuato tamen sabbati ieiunio immo ipsas Leviti. cas ordinationes, sacerdotales nunquam nisi in Dominiea, iussit celebrari Dioscoro scribens Episcopo consecrandis, inquit, nunquam endi dictio detur, nisi in Dominica, quae a sabbati vespera initiatur. Item beatus Gelasius papa successor eius omnibus Episcopis scribens, crevit, ut in sabbatis quatuor temporum ordin tiones circa vesperam celebrarentur. Unde Romanus ordo in quadragesima in sabbato ore nationum orationem super populum interdicit, ad quam Antiqui non solum capita, sedis Nnua sectebant, quod Niceni canones in Domini. ca fieri penitus vetantia Sanctus quoque res rius dies ordinationum suis homiliis insignivit ut Dominicas. Videlicet haec duo Evangelia: Anno quintodecimo , Arborem fici exponens ad

populum item sanctus Leo papa illud van. gelium Assumpsit Iesus, de ieiunio Vernali exisposuit quasi Dominicae diei satisfaciens, instaquam ipse semper ordinationes fieri constituit.

XXX. De Adventu Domini.

Ab Adventu Domini usque ad Nativitatem eius, Te Deum Laudamus, Gloria in excelsis Deo. Ite Missa est, dimittimus quia maior gloriam

vi Testamenti quam veteris, cuius typum insta adventum Domini observamus. Aliquanto etiam

festivius natale Domini suscipimus, si huiusmodi glorificationes aliquandiu suppressas quasi de no vo illa die incipimus. Quidam infra adventum

Domini casulis pro Dalmaticis utuntur. Quiquam autem solito more vestiuntur, eo nod i sam ad tertiam QAlleluia, sicutis tota aestate dicunt in nativitate tamen Apostolorum, sive dedicatione Ecclesiae, praedictas glorifieationes non omittimus. in usque post octavam ea- tecostes solitam mentionem sanctae crueis ad vesperam sive ad matutinas, in feria sexta,

de sancta Trinitate Dominicis diebus, reticere

353쪽

solemus. Nam quod quidam illo brevissimo sp tio, quod purificationem sanctae Mariae & Septu gesimam aliquando disiungit, mentionem sanctae

crueis resumunt non adeo congruum videtur.

eum illo tempore, de infantia christi potius, quam de passione, cantetur atque legatur.

XXXI. De Evangelio, Cum appro

pinquaret.

In Dominio prima de adventu Domini, quidam legunt vangelium. Erunt signa, eo quod sanctus Gregorius in libro homiliarum illud inprimis posuerit. Sed parum attendunt, quia idem Apostolicus in eodem libro huiusmodi ordinem non attendit: in quo plura vangelia penitus non tetigit, insuperis quae exposuit, ut

toties posteriora prioribus anteponere consuevit.

Alii initium Marci Evangelistae legunt, sed quia

inusitatum est pauci assentiuntur. Nos autem ex antiqua traditione, cum appropinquaret, legimus, non utique sed Apostolicae, si aliter iusserit, praeiudicantes, sed interim authoritatem sanctorum Patrum sectantes. Namis sanctus Himronymus in libro comitis ita ordinavit cuius libri ordine. sanctus Gregorius diligentissime observavit, sue dum lectionibus QEvangeliis Missales orationes in sacramentario adaptaret, sive dum Antiphonas ex eisdem Evangeliis quam plurimis diebus in Antiphonario articularet ipsum quoque Evangelium, cum appropinquaret, etsi de itinere Domini ad passionem agere historialiter videatur, non tamen istius adventus in muria dum omnino obliviscitur, cum pueri Hebraeorum

in laudem eius illud salmistae in altum proclament Benedictus qui venit in nomine Domini. Quod author Antiphonarii de hoc adventu proculdubio intellexit, eum inde Responsorium in historiam Dominicae nativitatis composuit.

XXXII. De historia, Clama.

Quidam historiam, clama, a quarta seria hye- malis ieiunii omni anno incipiunt, etiamsi ashuc a dies usque ad nativitatem Domini remaneati Estimant enim hanc historiam pro eo. dem ieiunio esse institutam sed falluntur. Si enim Romana authoritas illam ad hoc institueret, ante Dominicam vacantem id est, Canite tuba, hane quoque sicut diurnalia eiusdem ieiunii ossicia eollocaret. Nam hoc in omnibus huius

modi ieiuniis observatur, ut ossicia eorum semper Dominicam vacantem praecedant quae etiam post ista semper observatur, iuxta statuta sancto. rum patrum aut penitus praetermittitur. Nec

Ne utique aliqua Dominica vacans, proprie di. citur, nisi quae huiusmodi ieiunii ossicia indivise sequitur, a quibus rapa nossiciatur si necesse fuerit, ut observetur praeterea si eadem hist ri pro ieiunio instituta esset, superfluo secundam, tertiam, quartam, quintam seriam eodem modo, ut sextam, inossiciatas haberet, cum Mmen nihil ad illas praedictum ieiunium pertineat. patet ergo, hanc historiam non pro ieiunio, sed potius ad hoc esse institutam, ut proxima hebis domada ante Nativitatem Domini, sicutis ante Pascha, tanto plus in ossiciis habeatur, quanto vicinior Dominicae solennitati existat. Nam Antiphonarius hoc innuere videtur, qui historiam.

Canite tuba, proximam Dominicam ante nativutatem vocat, 'anc, id est, clama infra e domadam eiusdem Dominicae canendam sub se. quenter insinuat, singulis seriis singulas matutinales laudes attribuens. Sunt autem ita descriptae.

ut eo anno observentur cum ali vitas Domini

in Dominicam vigilia in sabbatum occurrit. quod Antiphona, Nolite timere, in quarta mria praecedenti deQripta. Antiphona, Expecte tur de Cantico sabbati vigiliae asscripta, demonstrant. Unde ipsum sabbatum speciali matutinali laude insigniri non necesse habuit. Nam omni anno, aut eiusdem vigiliae metum obtine. bit, aut alterius feriae quam eadem vigilia eo anno occupaveriti ni non negligenter obser. vato, ut sabbatum semper de vigilia serialem psalmum canticum cum Antiphon obtineat. vigilia illius seriae quam sibi vendicavit, mrialem psalmum, canticum cum antiphona pocsideati

XXXIII. De septem diebus ante

Natale Domini.

Sciendum autem in antiquis antiphonariis ante Natale Domini non nisi Vlt ossicia continuari, videlicet vacantis Dominicae. quinque feriarum ac vigiliae, unde mannuatim eadem ossicia ab octava die quae Nativitatem Domini praec dit congrue incipimus ut totam illam septim

nam statutis ossiciis celebrem habeamus nec tamen aliquem diem praeter sanctorum patrum institutionem huic celebritati ex nostra parte applia

cemus.

354쪽

cemus. Et hoc quoque non ocios notandum, quia huius septimanae ossicia, etsi specialiter pro ieiunio, ut probatum est non sint instituta, nunquam tamen illud omnino relinquunt, nisi eo anno, dum Nativitas Domini in Dominica occurrit. Tunc enim vigilia in sabbato evenit, hoc ieiunium extra hanc septimanam in praecedenti sabbato celebrari compellit. Nam officium vigiliaris ieiunii simul una die competenter nequeunt observari. In omnibus autem aliis annis, idem ieiunium aut ex integro, aut ex aliuqua parte praedictae septimanae includitur per Iegitimas eius serias celebratur. Unde ranti. phonae, de vangeliis huius ieiunii quamvisaeum ipso multoties anticipentur, merito tamen in quarta sexta seria, sabbato eiusdem septiasnam describuntur, quia easdem serias idem is Iunium adeo requentat, ut vix uno anno illas ex integro derelinquat si Natale S. Thomae in aliqua die huius ieiunii evenerit omnia sollem-miter de Apostolo nocteis die peragantur, missaque eius ad tertiam ieiunii ad sextam cum genuflexione celebratur si quoque in ieiunio autumnali agitur, siquando festivitas S. Mauritii

Matthaei Apostoli illud attigerit. In proxima Dominica ante Natale Domini si vigilia non oc.

Currit, romano more non memento, sed Rora.

te per totum quippe ossicium pracedentis quartae feriae canimus, est enim una vacantium Dominicarum, quae cum propriis careant ossiciis, aliunde nossiciantur, ut supra demonstravimus. Si autem vigilia hanc occupaverit Dominicam omnia ad missam de vigilia observamus sed festive cum alleluia veni quae is matutinum sex sibi responsoria de Dominicali historia cum Dominicalibus psalmis debet assumere tria vero ultima matutinales laudes cum serialibus psalmis debet assumere.

XXXIV. In Natali Domini.

In Natali Domini finito nono responsorio Evangelium Liber generationis, legitur. Deinde, Te Deum laudamus, cum pullatione signorum dieitur: sicque finitis noctii malibus vigiliis, i dissa

Dominus dixit ante matutinales laudes, cum,

Benedicamus Domino, non cum, te Missa est, completur ne populo quasi licentiam abeundi infra matutinales laudes dedisse videamur quas

statim post Missam iterum concrepartibus gnis, iacipere solemur.

XXXV. De secunda vespera in EStephani

Omnes authentiet antiphonarii seeundam vespe ram sancto Sitiphano concedunt ex integro ea. de S reliquis festivitatibus per annum hoc exemplo secundam vesperam ex toto concedimus, etiamsi maior festivitas subsequatur. Non enici congruum est, ut psalmos vespertinales tantummodo praecedenti esto reliqua vero subsequeati tribuamus. Nam sancti patres nullum nobis in. de exemplum reliquerunt qui potissimum nos concordiam ossiciorum singulari diligentia servare docuerunt. Summa tamen festivitas siquando minorem subsequitur, secundam vesperam prioris festi ex toto sibi non incongrue vendicabit, ut o flava Domini secundam vesperam sancti Sylxostri vesperam quidem de quolibet est ustilat. miter perficimus, deinde alterius festi, siseresse fuerit, post Benedicamus Domino, memoriari facimus, ut de saneto Stephano, de sancto

Iohanne observamus.

XXXVI. De Innocentibus.

In nativitate Innocentium, Gloria In exceι sis, ct Alleluia secundum ordinem reticemus. Item, Te Deum laudamus, , te Missa est,

quae cum Gloria in excelsis, Romano more γlent admitti vel praetermitti. Haec, inquam, omnia omittuntur, nisi Dominica suerit. Gloria patri vero nunqualia dimittimus, nisi de a sione Domini. Merito autem passio sanctorum innocentium minus festive quam aliorum simciorum celebratur, quia licet martyrio coron ti, non dum tamen ad gloriam, sed ed insernalem poenam discesserunt. Nam ante descensum Christi ad inferos, nullus sanctorum ad illam gloriam pervenit, ad quam Christus anti quos sanctos perduxit, ct deinceps suos sequa ces perducere non desinit. Sed quia ipsi in resurrectione Dominica cum reliquis sanctis liberariis conglorificari meruerunt conveniemtissime, ips iuxta ordinem, solitam gloriari in ossiciis eum reliquis sanctis obtinebunt, si natalis eorum usque ad diem resurrectionis, id

est Dominicam perveneriti Octavam quoquo eorum eodem modo, ut aliorum sanctorum, et lebramus quia iam transacta die resurrectionis,

non dubitamus eos gloriari cum aliis sanctis.

355쪽

DE ECCLESIASTICIS

XXXVII. De ossicio, Dum medium silentium.

si Nativitas Domini, vel aliqua subsequentium

solennitatum, in Dominica evenerit omelum, Dum medium silentium , post nat. lem innocen. tium ad privatos dies congrue servatur: sicut in aliis Dominicis agimus, si aliquando celebrius in iis sellum habuerimus. Unde etiam idem Dficium Romano more repetitur, si quando ab octa. x Domini usque ad Epiphaniam, Dominica eum nerit. Omnis enim Dominica a nativitate Domini, usque ad Epiphaniam ex antiqua traditione illud obtinebit: quae tamen celebriori mst occupata non fuerit. am cum hoc officium de ativitate Domini agat, convenientissime illis Dominicis d. ptatur, quae S reliqua ossicia de eadem solennitate solent obtinere. Non enim

illi sunt audiendi, qui hoc officium, eo quod de ativitate agat nunquam post octavam Domini dicendum existimant: cum tamen ipsi vigiliam Epiphaniae de Nativitate Domini ex inte-pto inossiciare soleant, debeant ipsi quoques Dominica in octava sancti Stephani vel alio.

Ium evenerit Dominicam de octava inofflatant, dum tamen ecclesiastica solennitas non pro Octava sancti Stephani sed pro octava Domini agatur. Hoc autem sancti patres in dispositione onficiorum shmmopere procuraverunt, ut officium semper initanti celebritati concordaret ne clerus aliud quam populus, in ecclesiasticis celebriatatibus observaret. Praeterea omnes Dominicae solennitates hi invicem affines hoc habent pri. ilegium, ut observatio earum adinvicem continuetur ut Resurrectionis usque ad Asseensio. nem, ras scensionis usque ad Pentecos en o m. memoramus omnes Dominicas iis solennitatibus interpositas de eisdem inofficiam iis Sic quoque' nativitatis Dominicae usque ad Epipha.. iam memoriam agimus, nisi inquantum estis sanctorum vel octavis eorum satisfacere cogimur. Eodem quoque modo infra hunc terminum occurrentes Dominicae, officium de ativitate possidebunt.

XXXV li I. De eodem ossicio in alia

Dominica repetendo.

Quamvis autem duae Dominicae multoties v niant eo tempore, nunquam tamen ambas

OBSERVATIONIBUS. 3 s

minicali ossici occupati est sanctorum permitatent nisi eo tantum anno, dum vigilia Epiph, ni in Dominica evenerit. Unde, sanctus Gregorius satis competenter unum Dominicale T. cium eo tempore ordinavit, eo quod ibi una

tantum Dominica omni pene anno occurrat, quae

huiusmodi ossicio indigeat. Nec hoc utique sanis clus Gregorius vel post Epiphaniam, vel post

Pentecoste servare curavit, ut tot ossicia semper haberemus, quot Dominicae possent eventre. Nam optime praevidit, huiusmodi inaequalitatem repetitione ossiciorum facile emendari poΩ se. Unde, nos, cum vigilia Epiphaniae in D minica occurrit, prioris Dominicae ossicium pleniter repetimus. Sic, in Dominicis post pia phaniam .post pentecosten, quoties necesse fuerit, iuxta Romanam consuetudinem facere debemus. Sicut enim historias Dominicarum inquantum tempori iussicit, repetimus, nihilominus ossicia earum repetere possumus. Nam Dominicale ossicium alii Dominicae, quae eiusdem observantiae est, non incompetenter adhibebitur, quam singulis privatis diebus, qui Dominicarum ossicia dum recipiunt ex festivis seriali essiciunt:

hoc tamen non tam ex Ecclesiastici conventus necessitate, quam ex propria devotione usquequaque sitamus. Non ergo magis incongruum videatur, scidem ossicium in alia Dominica, ut e clesiastico conventui satisfiat, repetatur.

XXX lX. De octava Domini.

In octava Domini, iuxta Romanam authoritatem, non ossicium , Puer natus est sed vultum tuum, ut in graduali libro habetur, cum Alleluia post partum virgo contamus morationem Gregorianam, Deus qui salutis aeternae non illam, Deu qui nos Nativitatem dicimus. Et notandum, huius octavae ossicium evidentissime de sancta Maria agere. Unde est Romani ea die

ad sanctam hariam stationem faciunt, nec immerito nuper enim cum nativitatem Domini celebraremus , nullum tam speciale ossicium matri eius attribuere potuimus. Unde non incongrue illam specialius in octava Domini veneramur, ne solennitate Filii sui expers esse videatur, quam tamen in eadem solennitate post Dominum maxime honorandam esse non dubitamus matutinales quoque laudes huius clavae de sancti

Naria agunt expressisti me. Unde illa respon. soria de Nativitate Domini, quae de saneta a.

356쪽

3 6 DE ECCLESIASTICI s

etia commemorant, huic diei congrue attitulanis tur, ne a Gregoriano eiusdem diei ossicio discrepemus in aliquo Apte autem omnia in hune modum ordinari possunt. Ad vesperam Antiphon. Tecum principium, cum reliquis. Responso. rium. Congratulamini. ymnus, A solis in Evangelio Antiphona, Magnum haereditatis. Invitatorium, Christus natus est. Antiphona D minus dixit Antiphona, In sole. Antiphona, Elevamini. Responsorium, Descenditi Responso. rium, O magnum. Responsorium sancta mimis maculata Antiphona Speciosus Antiphona. Rex omnis antiphona Suscepimus. Responsorium,

Beata veneranda. Responsorium, congratui mini. Responsorium, continet in gremio Antiphona, omo natus Antiph. Exultabun a uuphona, Notum laciti Responsorium. Confirmatum est. Responsorium, Nesciens mater. Responissorium. Verbum caro matutinales laudes, admirabile, per ordinem. aedem Antiphonae.

in secunda vespera super psalmos de Nativitate Domini leguntur in Evangelio Antiphona inpide terra est. In Dominica autem post Nativit te Domini ita ordinabitur Invitatorium, Chiustus natus est psalmi Dominicales, cum tribus Antiphonis de Nativitate Domini. Responsorium, Descendit. Responsorium, Quem vidistis. e.

sponsorium, O magnum. In a noctur. Responis solium, Continet in gremio. Responsorium, Confirmatum est. Responsorium, Hic qui advenit. In tertio nocturno. Responsorium. Ecce Agnus Dei. Responsor Benedictus. Respon o regem. Natutinales Laudes, Quem vidistis in Evangelio Dum medium. Notandum autem in Oct va Domini nocturnalem cantum de sancta Matia multum agere qui diurnale offficium in Gnorem eius videtur institutum in Dominicali autem nocte non tam de sancta Maria quam demativitate Domini agimus quic in diurnali offeto specialiter de Nativitate Domini comme moramns: Est autem traditio sanetorum patrum,

ut in huiusmodi estivitatibus ossicio Missae reliqua concordent ossicia.

. De Epiphania.

Si vigilia Epiphaniae in Dominicam evenerit, in nocte, ut praedictum est, canimus. In die quo. que ossicium, Dum medium ut in priori Dominica, pleniter observamus. Si autem in alia die occurrit idem quidem ossicium sed cum lecti ne scimus: Evangelio, et uncto erode.

Unde' communio Tolle puerum, sumpta est

cantamus quia hoc ossicium ante usum diui vigiliae ibi cantabatur, utpote Dominica eiusdecihebdomadae, sicutis vocem iocunditatis, a.

nitu in vigilia Asscensionis, assumitur Communio de eiusdem die Evangelio. In piph,

ni ad nocturnas, iuxta Romanum Ordinem, a. vitatorium reticemus ut a dolosa invitatione fle.

rodis discrepemus ab Antiphona, Afferte, ea nocte incipitur. Antiphona, Fluminis, cum humo in tertiam nocturnam differtur quia maiat laudatio quam Alleluia sonat sub gratia est, cuius typum tertia nocturna gerit quam ante legem vel sub lege, quod praecedentes nocturnae significanti Unde, omnes historiae quae tibi Alleluia vendicant, plus Alleluia in tertia noctutina frequentant Si Epiphania in Dominicam extinerit nihil in ea die de ossicio Dominicae ust. gimus. Quod tamen infra octavam eius ideo observare solemus, ut lectiones, Evangelia scirialia, quae de baptismo Domini sonant eo tempore recitentur, cum festum de Baptismo Ba mini agitur.

I De Dominicis post Epiphaniam.

Si autem per interiacentes dies ab Epiphania

usque in octavam eius, Dominica evenerit, dicessario eo die Ecclesiastico conventui, eum P minicali ossicio satisfaciemus quem non pro spi phania sed pro Dominica convenisse scimus. 9 minicales quoque psalmi, cum cantu de Epipha nia, sunt recitandi. Sic enim omnem Domin cam Dominicis solennitatibus interpositam, nec tamen celebriori ossicio occupatam, de eisdeminossiciare solemus. Privatos quoque dies sol 'nitatibus intervenientes ita observamus ut invitatorium & unam Antiphonam super ferialem Nocturnam item vers. Responsorium. tinales laudes, ct caetera, de est dicamus lux ta Romanum enim ordinem ferialem noctur. nam nunquam dimittimus cum tria tantum sponsoria dicimus nisi in hebdomada pasche pentecostes primae ergo Dominicae ossicium in se hanc octavam omni anno rite observatus, etiamsi propter pluralitatem hebdomadarum usquoad septuagesimam, repetendum videatur: sco: alia duo ossicia. Omnis terra. Adorate eurimultoties sex occurrant hebdomadae his inciis in ossiciandae. Cum autem una tantum Domini' ea inter Epiphaniam S septuagesimam accidit.

duo ossicia, nullo Ecclesiastico conventu feti

357쪽

hoe mygente, in unam hebdomadam coniungore debebit quicunque nullum eo anno ex struistis officiis praetermittere voluerit. Non ergo minus competenter idem ossicium aliquando in alibi Dominica repetimus, cum nullum celebrius cium habuerimus, unde Ecclesiastico convenis tui rite satisfacere valeamus ipsi quoque pria vati dies, Romano more, ossicium prioris D minicae recipiunt, si non aliunde competenter imossiciari possunt. Sciendum autem, cum in aliis qua Dominica aliud festum solenniter observamus processionem tamenis aquae benedictae avispersionem, iuxta decretum sancti Alexandri P pae, , credo in unum, non dimittimus.

XLII. De duobus estis in unum diem

concurrentibus.

cum duae festivitates novem Iectionum in unum diem concurrunt, quarum utraque plenum per se exigit ossicium, celebriorem ex integro observamus, alterius vero pollea tantum mem riam agimus. Si autem utraque pleniter obseris

vanda videtur, aut in ipsa die ambabus singula offeta persolvantur, iuxta quod sam tus regorius in Sacramentario is in Graduali libro aliquoties uni diei bina asscribit ossicia aut una earum in sequentem diem differatur, sicut an .stus Gregorius Papa festum sancti pauli post Gstum sancti petii voluit observare. Nam illam

usurpationem, quae ex duobus ossiciis in una die observandis, unum incomposite compingit, sanctorum Patrum authoritas non admittit, quae semper nos inossiciis coneordiam custodire pra monuit videlicet unam nodiurnam de uno G sto, reliquas de alio observemus. Eo enim pactora trique festo satisfacere niteremur, ne trum debita Teiorum reverentia celebrasse convinceremur. Ut autem duorum festorum Seiain uno die separatim compleantur, vel unum eorum in alium diem disseratur: non tam gen rati totius ecclesiae observationi, quam privatae religiosorum vacationi adiacere videtur, ni nullum de statutis officiis praetermittere volunt.

XLIII. De Martyribus Romanis

PontificibuS.

Gregorius huius nominis papa septimus, Ap stolicae sed praesidens, constituit, ut sanctorum

omnium Romanorum pontificum martyrum mitivitates, solenniter ubique cum pleno ossicio celebrentur. Nam cum quali het Ecclesia sui patroni, etiamsi consessor fuerit festum solenniter observet, quanto Agis eorum qui totius Eces stat non tam patroni quam Patre extiterunt, quam etiam usque ad martyrium verbis S exemis piis instituere non destiterunt Nota autem sanis

elum Gregorium Papam primum in graduali libro de his martyribus, sicut de confessoribus porrutifical a instituisse ossicia, ut de S. Marcello, A tiph. Statuit: Felice, Antiph. Sacerdotes, hoc utique satis congrue, propter excellentiam dignitatis Apostolicae. Hoc etiam attendendo, Maiores nostri de eisdem sanetis conseclarum offiei ad cursum diei noctis leguntur obseruasse, quaeis pontificii dignitatem eodem

modo insinuant, nec tamen in aliquo eorum a

tyrio praeiudicanti demis de sancto Apollin re observandum esse gradualis liber demonstrati Et de iis quidem sanctis Hymnus Invitatorium, Versus Gloria Chonore posuisti Domine MN

a est gloria eius, cantantur ut de martyribus: reliqua vero per ordinem, ut de confessoribus. Quidam autem moderni, minus concordiam omisciorum attendentes, de illis omnem cantum, ut

de martyribus observant, praeter admissam anserentes congruum esse, ut nocte de Martyrio eorum ad missam autem, de sacerdotali e rum dignitate agatur. Sed convenientior videtur superior observatio. Nam missa in quolibet festo, reliqua solet informare ossicia.

XLlV. De octavis Sanctorum.

Iuxta Romanam authoritatem, nullorum sanis ctorum octavas observare debemus, nisi unde cerutam aliquam traditionem a sanctis patribus habe.mus. Eorum quoque, quorum octavas celebra. mus nullam quotidianam mentionem per interia. centes dies agimus, quia nullam authoritatem inde habemus exceptis de sancta Maria, ct de sancto Petro, quorum memoriam, alio tempore non cessamus frequentare. In festo cuiuslibet sancti trium Responsoriorum , nocturnas non dimitati mus, sancto tamen invitatorium, Responsorium,

matutinales laudes, alia usque ad finem missae concedimus: Reliqua de ferialibus. Nam iuxta Romanam consuetudinem, nullius sancti trium Responsoriorum , mentionem facimus post Nissam, sive illa canatur ad tertiam sive ad

sextam. Immo cum ipsa Missa mentionem X a sancti

358쪽

sancti finimus. In est autem novem lectiois num omnia usque ad secundam vesperam de festo agimus.

XLV. De priori vespera Dominicati.

Post octavam Epiphaniae, sive privata dies sit, sive Dominica, leguntur pistolae pauli usque ad

septuagesimam prior vespera cuiuslibet Domini. cae , crastinam exigit orationema quia capitulun ante Magnificat, sequenti asscribitur Dominicae: sicut in Domini ea de adventu Domini, AEuadragesimae sive passionis Dominicae comprobatur, quod in aliis solennitatibus pene usquequaque frequentatur. Hoc utiques Responsoria WAntiphon indicant, quae de crastina historia ad priorem vesperam solent anticipari. Aliquando tamen ultima Antiphona de Evangelio prioris D minicae, ad vesperam praedictam reservatur, ut

in Dominicis post Epiphaniam pascha, quae

tamen adeo concordant, ut Antiphona praecedentis Dominicae, orationi subsequentis optime

conveniat.

XLVI. De Aqua Aspersionis, Gloria in

excelsis, Ite Missa est Credo.

Alexander papa quintus a beato Petro constituit, ut salis aqua benediceretur ad conspergen. dum populum habitacula eorum quod nos in omni Dominica iuxta canones sequimur. Symmachus papa in ordine es constituit, ut in Dominicis diebus S natalitiis martyrum, hymnus, Gloria in excelsis, dicatur. Quod . nos obseruvamus in omni Dominica, in festis novem lectionum, excepto infra Adventum Domini, a septuagesima usque in pascha in iis tamen die bus natalicia Apostolorum festa sanctae mariae iuxta Romanam consuetudinem. Gloria in excelsis recipiunt. Semper autem cum Gloria in exiscelsis etiam Te Deum, , te Missa est, recitamus nisi in Missa de Nativitate Domini ei licet in nocte, in cena Domini. in vigilia

pascinae pentecostes. Congrue autem in festivis diebus, te Missa est, dicitur, quia tunc generalis conventus celebrari solet, qui per huiusmodi denuntiationem licentiam discedendi accia per solet. Ad quotidiana autem istarum s lennia, non generaliter ab omnibus, sed a religiosis convenitur, qui plus spiritualibus negociis quam secularibus invigilant qui reliqua . dum

licet, ossicia quotidie frequentant. Ergo conve nienter illis post Missam, ut non statIm discedant,

sed ut Dominum benedicant denunciatur. Huic assertioni recclesiastica consuetudo videtur adsti. pulari. Qui cum, te Missa est , dicimus, ad

populum vertimur quem discedere iubemus cum autem, Benedicamus Domino, dicimus, non ad populum, sed ad altare id est ad Dominum vertimur nosque ipsos non ad discedendum, sed ad benedicendum Domino adhortamur. Scien. dum tamen , quod, te Missa est, insta adventum Dominiis septuagesimam, non recitetur: non quasi tempore nullus fiat conventus, qui sit demittendus, sed potius pro tristitia temporis in. sinuanda. Sic M. Gloria in excelsis, dimittitur. Credo in unum iuxta Canones, in omni Domunica, ct in omnibus Dominicis solennitatibus, item in festis sanctae Mariae, Apostolorum. sanetae Crucis, omnium Sanctorum, dedi. eationis , debet cantari, nec immerito : nam

de iis singulis in eodem symbolo aliqua reperitur commemoratio. Hoc quoque notandum.

quod cum Gloria in excelsis, semper Dalmat, eae ct subdiaconalia resumuntur.

XLVII. De Septuagesima.

In septuagesima Heptateuchum incipiunti Unde Alexander Papa secundus constituit ut responsoria de eadem historia in eadem Dominica incipiantur, quae Win sequenti Dominica repe. tantur, Alleluia etiam in sabbato ad vesperam iussit dimitti ante septuagesimam. Ab hinc usque in coenam Domini, Te Deum, Gloria in exeel. sis. Itemissa est ratem Dalmaticae, subdiaco. nalia antiquo more dimittuntur. In bissextili anno Nativitatem sancti Matthiae Apostoli colimus in illa die, quae vigiliam eius proxime sequitur. non in alia, quae propter bissextum eo anno a eodem alendario iteratur.

XLVlII. De estis infra LXX. vel L.

Occurrentibus. Si purificatio sanctae Mariae infra septuagesimam

evenerit, nihil in ea iuxta Romanam consuetudinem praeter Alleluia de solita glorificatione namtamus. Sergius Papa a beato petro 6 constutuit ut in diebus Annunciationis Domini. Dora mitionis, Nativitatis sanctae Mariae. sanoli Simeonis, quod Graeci παπιem vocant Lita

ni exeat a sancto Adriano, ad sanctam a.

359쪽

riam populus occurrat. μήου autem interpretatur obviatio, quia venerabiles personae Simeon Anna eo die obviaverunt Domino, dum praesentaretur in templo. Item cathedram sancti Petri etiam infra septuagesimam, Annunciationem sanctae Mariae insta quadragesimam lennissime cum Dalmaticis, Gloria in excelsis Romano more celebramus. sciendum autem, quod Laodicens concilium capitulo si constituit, ut natalitia martyrum in Quadragesima non celebrentur , sed eorum commemoratio fiat in dimbus sabbatorum, vel Dominicorum Quod hic soli martyres nominantur, hoc ideo, quia nondum apud antiquos memoria confestarum adeoeelebris fuit Sancti quoque patres in Toletano

concilio, de Annunciatione sanctae Mariae constituerunt, ut de Quadragesima in is Kalendas Ianuarii transferretur, ubi annuatim solenniter, convenienter ante Natale Domini posset celebrari: utputa cum omnia illius temporis mei de eadem resonent annunciatione, ut in Ambrosiana observatur ecclesia. Sed nos magis sanctae Romanae Ecclesiae morem gerentes, infra uadrage. simam, illam celebramus, scutis aliorum qu rundam sanctorum Synodaliter autem legitur statutum, ut eadem annunciatio, si in triduo a te pascha occurrat, in sabbato ante Palmas antia

eipetur Qui dies, proprio ossicio caret.

per totum annum venerationi sanctae Mariae solet obsecundare quae anticipatio & omni necessaria videretur anno, dum eadem festivitas idem satabatum subsequitur, eo quod duae subsequentes septimanae propriis ossiciis intantum sunt occupatae, ut tantae solennitati digne nequeant deservire sed nos nihil temere usurpare debemus nisi quod ex Rom. auctoritate aut ecclesiastica traditione canonizatum depraehendimus cum autem festivitates novem lectionum in quadragesima agimus, omnia de esto, die ac nocte, missam de ipso ad tertiam festive dicimus De quadragesima vero, post Benedicamus, Antiphonam serialem cum precibus, oratione, hoc ad a. tutinumis vesperam tantum: Missam quoque de quadragesima, ad Nonam cum genuflexione.

XLIX. De capite Ieiunii.

In eapite eiunii, Missam diei ma ad nonam,

omnia facimus ut in quadragesima. Cum enim illi quatuor dies pro complemento quadragesim in ieiunii recipiantur, necessario quadragelimalem

observantiam obtinebunt, videlieet ut nonnisi post vesperam ieiunium solvatur, sicut in canonibus praecipitur Quod tamen alio tempore statim post nonam solvitur, cum missa ad sextam celebratur. In hoc enim quadragesimale ieiunium ab aliis differt diebus, quod in aliis post nonam, in hoc autem post vesperam reficere Nbemus. Nec iuxta canones quadragesimaliter ieiunare censemur, si ante vesperam reficimur. Ggo Minciis quatuor diebus, similiter ieiunare bemus si cum iis quadragesimale ieiunium adimis plere volumus: Unde missa in iis diebus , non ad sextam, sed ad nonam merito celebratur. Est

enim Ecclesiastica consuetudo ut ad nonam reis ficiamur, cum ad sextam Missam celebramus ad vesperam autem, cum ad nonam sacrificamus.

Ut ereora in iis diebus usque ad vesperam ieiu-

nemus, canonicum est, ut missam usque ad Nonam differamus. Sciendum autem, non tum modernos, ut quidam putant, sed e antiquos a capite ei uni incepisse, cum sanctus Gregorius ibi uadragesimalia ossicia videatur initiasse. Sic enim in regorianis sacramentariis sive Gradualibus libris evidentissime de laratur. Subsequens tamen Dominica proprie initium a.dragesimae dicitur undeis a dies usque in a. scha computantur quibus cum ex Dominicas subistrahimus, non nisi trigintase in abstinentia observamus. argo a capite ieiunii necessario incipimus, si cum Domino ieiunium quadraginta dierum complere volumus. Exinde etiam orati nem super populum iuxta Gregorii institutionem exordimur, quam nunquam dicimus, nisi cum Scquadragesimaliter ieiunare debemus.

L. De Quadragesima.

In Quadragesima dicitur praefatio, Qui corporali ieiunio, iuxta statutum Pelagii Papae non

minus in Dominicis quam in earum seriis. Dominica tamen palmarum eo quod ibi passi ne legere incipimus, praefationem de cruce dicimus usque in coenam Domini, videlicet per illos quinque dies quinquepartitam Domini passionem intimantes: Ipsamque hebdomadam . quam

sancti Patres maiorem vocant, eadem prae satione adornantes: nam convenientissime eo tempore dicitur, cum de passione Domini tam specialiter agitur in prima hebdomada Quadragesimae celebrandum est ieiunium vernale sicut sanet patres, Leo Magnus, Gelasius, Gregorius

360쪽

leguntur. Tractum, Domine non secundum quem in Quadragesima requentamus, non tam ex Romano Ordine quam ex nostra consuetudiis

ne usurpamus. Melciades Papa a beato Petro constituit ut nullus in Dominica nec in quinta feria ieiunare Unde sanctus Gregorius in dispositione ossiciorum quintam seriam infra Q. dragesimam, vacantem dimisit ut quia festiva erat sicut Dominica, etiam ossicio Dominicali honoraretur. Sed quia eadem seria ieiuniis pommodum applicata est, Gregorius iunior, ut reluquas statuit esse solennem, ossiciis undecunque collectis. maxime ex aestivalibus Dominicis, unde Antiphonae ex Dominicalibus Evangeliis quintis feriis adhuc asscriptae reperiuntur, ut ex Evangelio, Homo quidam erat dives: , Ibat Iesus: & in hebdomada quoque pentecostes quinta seria ossicio Dominicae inoffetatur. Sabbata ante Quadragesimam mante Palmas Dominicarum suarum ossicia recipiunt nec immerito, cum quilibet dies privati, de suis Dominicis soleant inis ossiciari. Ad omnes horas Quadragesimales genua flectimus. item admissam, etiamsi salut ii praecedat orationem , nisi alia oratio ne a.

Iutatione praecesserit: tunc enim ad priorem tantum genua flectimus excepto, in quarta feria

post palmas, ubi ad utrasque iuxta Romanum ordinem genuflectimus.

LI. De oratione super Populum.

orationem super populum in Quadragesima,

ideo frequentamus quia cum maiorem conflictum in ieiuniis morationibus contra spirituales nequi. tias sumimus, necessario nos instantius Deo commendare debemus. Nam oratio post communionem . pro solis communicantibus solet orare. o. pulus autem etsi quotidie in Quadragesima conis veniat, non tamen quotidie, ut deberet, communicat. Ne ergo populus ita oratione, ut communione careret, adiecta est oratio super populum. In qua non de communicatione sed pro

populi protectione specialiter oratur. In Domi. nicis tamen diebus non dicitur, quia genuflexio vitatur, quae huic orationi a populo antiquitus persolvebatur vel potius ideo quia omnes iuxta attestationem sancti Ambrosii, in Dominicis diebus communicare deberent, quibus, oratio post communionem pro benedictione suffcere posset. Sciendum est autem, iuxta antiquos patres, quod soli communicantes divinis mysteriis interesse consueverunt, unde ante oblationem iuxta canones iubebantur exire catechumeni stpoenitentes ut qui nondum se praeparaverunt a communicandum. Hoc quoque ipsa sacramento. rum innuit consectio. In qua sacerdos non to sola sua oblatione, communicatione, sed aliorum rogat, maxime in oratione postcommunionem, pro solis communicantibus orare vi. detur Nec proprie communio dici potest, nisplures de eodem sacriticio participenti Apua Graecos etiam , ut legitur, excommunicandus est, qui usque ad tertiam Dominicam non communi. caveriti meatissimi quoque patres nostri Ambro. susis Augustinus, ad quotidianam nos hortantur communionem. Sed quia hoc modo nec ab omnibus presbyteris in xl nedum a laicis observa. tur, congrue adiecta est oratio super populum, ut vel eo tempore ultima benedietione populus

non careret, dum tamen communicare non ,

tereti mine quoque Willa consuetudo apud mo. dernos, quae non fuit apud antiquos inolevisse videtur, ut Win aliis temporibus , etiam re byteri post finem Missae benedicant, ne populum ita benedictione ut communione, privatum di

laedere permittant.

LII. De diebus Dominicae passionis.

Dominica de passione Domini non diciter usque in pascha, Gloria patri, ad Responsoria

vel ad Introitus, vel ad psalmum Venite, ad quem etiam repetitio Invitatorii solet mutari, id est, ut ad primum versum a medio ad secum dum autem a principio repetatur. si usque a finem alternetur in psalmis ad tertiam noctur. nam legitur homilia de Evangelio, Cum appropinquaret iuxta ordinem non dimittitur saluta. tio ad passiones, nisi in Parasceve A sacerdote ossicium reticetur, sed Gloria tibi Domine non subiungimus. Sciendum autem si quando instapassionem Domini de aliquo sancto agimus, loria Patri, non omittimus. In feria secunda tertia post palmas, duae lectiones leguntur comtinuatim ad Missam ut in Nativitate Domini. Item in sabbato post mediam Quadragesimam, in quarta feria post palinas duae lectiones γguntur singulas recipiunt genuflexiones nec

immerito: Nam, Apostolus in eadem die a Antiphon ad introitum . Omnia coelestiara tela restri Winsernalia ad genuflexionem pro passa ne Domini hortatur, quae in hae die consilio I daeorum facta legitur quod enim in hae die la-daei consiliati sunt, hoc in parasceve peractum

SEARCH

MENU NAVIGATION