장음표시 사용
11쪽
quia tunc valet a distributivo ad collecti- 'vum, quoties distribuuntiir exercitia, non. Potestates; v. g. si singula venialia vitantur, omnia colle lave vitantur ; at si possunt sim gula vitari, non eatenus possunt vitari mnia: Sic etiam si singulae partes quantita-itis distantificarentur, omnes collective di- . stantificarentur ; at per hoc, quod possuntssingulae distantificari, non per hoc possunt' omnes; potest enim dari repugnantia aliqua, ut componantur exercitia , quin detur re- Pugnantia, ut componantur potestates s ut patet in voluntate, quae relate ad amorem,& odium habet simultatem potentiae , non potcntiam simultatis; quare poterit etiam voluntas habere simultatem potentiae relaxe ad resistendum singulis auxiliis , quin
habeat potentiam simultatis. VIII. Objic. h. ex Henao. Non obstat . perfectissimo Dei dominio, quod non pos-- sit naturaliter destruere animam rationalem; ergo etiam qnod non possit libere inducere voluntatem aliquam ad consensu ergo non repugnat creatura inconvertibilis ex capite diminutionis divini dominii. Confirm non obstat Dei dominio, quod .non possit obtinere consensum liberum ex aliqua collectione auxiliorum finita , aut . etiam infinita; ergo neque quod non possita onsensum liberum obtinere ex collectione
omnium auxiliorum . Antecedens patet snam Deus per scientiam mediam viὸet infinita auxilia esie cfficacia , & infinita ines ficacia; ergo relate ad collectionem illam infinitam auxiliorum inefficacium non potest Deus obtinere 'consensum laberum au
. Iuntate; idque sine praejudicio dominii perfectissimi.
Resp. argumentum probare etiam, quod sicut non onstat persectiismo Dei dominio, quod non possit naturaliter destruere animam rationalem; ita nec obstaret creatura essentialiter indestruibilis. In forma, concesso antecedente, nego utramque cons
uentiam. Quod anima sit naturaliter inestiuibilis , commendat Omnipotentiam, quippe quae non solum potest ponere animam, sed etiam exigentiam in anima naturalem, ut conservetur, salvo semper dominio, quod possit illam ad nutum Θestru re: Contra vero creatura inconvertibilis dorogat dominio divino ; non secus ac creatura essentialiter indestruibilis, eo quod non posset ab ea Deus consensum liberum obti
Neque dicas , ad pei sectissimum domi
nium sufficere a quod possit Deus a
ra libera extorquere consensum necessarium per praedeterminationem physicam , quin requiratur, quod possit obtinere consensum liberum a Sicuti satis est, quod animam rationalem possit Deus destruere supernatur liter, quin requiratur, quod poisit illam
naturaliter destruere. Nam contra cit, quia sicuti non satis est, quod possi Deus producere, vel non producere creaturam aliquam essentialiter
indestruibilem, sed requiritur etiam adserisistissimular dominium, quod possit ibam tib cre conservare, quia sic est magis subjecta Deo; ita non satis est, quod posisit Deus a voluntate extorquere consetissum necessatium, sed debet etiam pon o tinere consensum liberum, quia sic est mi. is Deo subjecta. Anima rationalis non de- et posse naturaliter destrui, quia ex hoc praealcato non traheret majorem subj ctionem Deo, sed solum minorem perfectionem; minus enim Persecta est creati ra, quae potest naturaliter destres , quam
quae exigit naturaliter conservari. Ad eonfirm. conccta antecedente , nego consequentiam. Disparitas est , quia si Deus non posset per collectionem omnium auxiliorum infrustrabiliter obtinere consensum liberum a voluntate, non subjiceretur
Deo creatura libera, quatenus libera est a quod repugnat: At quod in collatione auxiliomm dentur infinita evicacia, & infinita inessicacia, ita ut si Deus conserat haec infinita inessicacia, non possit per illa comsensum obtinere, hoc amplificat Omnipotentiam citra diminutionem dominii. IX. Objic. Si ad Dei dominium spectaret posse vi collectionis omnium auxiliorum obtinere consensum liberum, spectaret etiam posse hujusmodi consensum o tinere vi cujuslibet auxilii determinati , quia sic esset maius Dei Dominium , aut saltem vicujusvis binarii, aut alterius collectionis finitae auxiliorum; ita ut consensus sit liber relate ad auxilium Α, sed necessarius relate ad binarium auxiliorum Α, & B isequela non admittitur; ergo nec admitte dunt id, unde ea sequitur. Resp. nego sequelam, si eniam sub auxia -lio A determinato consensus poneretur a voluntate necessario , eo ipso esiet necessarius, & non liber, ut patet: esto prob bilis sit sententia Patris Nolui Thyrti Gometalea loc. cit. disp. s. sect. a. quod scilicet possit Deus vi ciriusvis auxilii determinari collati sub infinitis variis circumstantiis com
12쪽
eo modo, quo potest vi collessionis omnitima xiliorum .
Ad id, Dod additur , nego , quod dari
possit necestitas vaga consensus sub binario, aut alia collectione Rura auxiliorum s tum quia necestras linc vaga reduceretur ad aeterminatam a nam si collato auxilio Avoluntas non consentit , deberet dei
de necesibio consentire sub auxilio B , posito quod sub alterutro dari debeat co sensus tum etiam , quia voluntas non es set plenissime libera , si sitis quibuscum. que auxinis in stitu absoluto , non posseti omnibus dissentire; ea enim est libertas , quam Patres, & Scholastici omnes in v untate agnoscunt, ut positis quibuscumque vocationibus in infinitum, semper misit remere . Adde, quod deruaretur potius db vino dominio , ii non mura creaturam v care infinitis auxiliis efficacibus , di inta, tu inefficaciu .
Hinc habes, quod sicuti quando dicitur,
Aliqua navis est necessaria ad navigandum, necessitas de nulla navi in particulari verificatur, nec de quacumque navium compose
ilium collectione c posito quod non sit zisibilis collectio omnium navium possib, um, quippe quae Ommpotentiam exhauriret iis enim sublatis , adhuc dari poscet navisati cum alia navi possibili: Ita cum dicitur, Aliquod auxilium pro statu
conditionato necessario conjungetur cum consensu libero, de nullo auxilio, aut collectione auxiliorum compossibilium in statu absoluto id verificatur , quia qlinc Rue auxilia possunt aut simul , aut successuecoexistet e, possunt esse inefficacia. Quapropter necessitas ista consensus liberi est so. sum necessitas Iogica pro statu conditionato, seu est necessitas tantum scientiae mediae de consensu libero sub aliquo vage auxilio aquae necessitas non evertit libertatem cor sensus; sicut necessitas logica peccati pro statu possibilitatis non evenit libenatem , quia non est necessitas peccati physica , de pro statu ab oluto. X. Objic. ultimo. Infrustrabilis exigentia consensus liberi non potest identificari cum quolibet auxilio, ut modo diximus a neque potest identificati cum collectione omnium auxiliorum; cum ista collectio supponatur esse chimaeras ergo haec exigentia infrustra hilis consensus liberi sub aliquo vage auxilio simpliciter non datur. Refmnd. cum eodem Pacie Thyrso num. a 8. exigentiam hanc non identiscari cum
auxiliis, sed cum Omnipotentia, quae eti-
ol, ut aliquod vape auxilium praevideatur efficax: Quare exigentia ista neque identis scatur cum quolibet auxilio , neque eum collectione auxiliorum, quamvis consensus ab auxiliis causetar: Sic dara neccistate ad optimum in Deo. onmipotentia est quae causat optimum s hoc tamen non existi ab omnipotentia, sed a Bonitate divina . quae est diffisiva sui; Sic etiam data disti vione potentiarum ab essentia , potentiae causant actum. qui tamen ab Gentia exi-ttur. QMd diximus de exigentia conse s , dicas etiam de necessitate ut sub alia quo vage auxilio praevideatur; quae pariter cum omnipotentia, non. cum auxiliis ido tificatur: etenim , ut hic sum ortimus cum eodem Alictore , sicut possibilitas omnium possibilium, ita necessitas omnium necessariorum identificatur cum omnipotentia . quae sicut est necessitas , ut homo v. gr. uexillat, excludat contradictionem , ita cihnecessitas, ut sub aliquo vage auxilio com sensus per scientiam mediam praevideatur. In forma itaque concesso antecedente, n go consequentiam.
Instabis: Si medium non est inductivum finis, qui potest Mnere medium, non m est per illum inducere finem e sed auxilia, cum sint inglerentia, non possunt induc re infrustramliter consensum , & illa sunt medium unicum ad inducendum consensum liberum : ergo Omnipotentia non poterie per hujusmodi auxilia inducere conscissum inmistrabiliter. Resp. auxilia esse medium unicum ades ficiendum, non ad exigendum consensum. are diu. mi. si medium non est inductivum, hoc est exigitivum finis , qui po in ponere tale medium, non potest induincere finem, nego maj. si medium non es effectivum finis, cone. maj. & dimncta p,
riter min. nego consequentiam.
XL Ertia conclusio hypothetica . sil verum esset, quod Deus pos sit vel simul in eodem instanti , vel suciscessive in infinitis partibus . V. g. horae, comserre omnia collective auxilia, non posset in hac hypothesi dari metaphysica neceistas in colletatione auxiliorum , quod voluntas per scientiam mediam praeviaeatur sub aliquo
vase auxilio disical a , euam transmisso . quod
13쪽
quod talis neccilitas cohaereret cum liberiatate dissensus ; proinde in hac hypothesi
possibilis esset voluntas , quae omnibus auxiliis consentiret, atque adeo non repugnaret voluntas inobdit rabilis , cujus scilicet mccatum. Permittere non posset Deus.
Prob. Etiam transmisso, quod in hac hytothesi colicistio auxilioram non everteret ibertatem , adhuc metaphysica haec neces sitas ad dissensum esset distbna divinae bonitati s ergo replignat; atque adeo in hac hypothesii voluntas creata inobdurabilis non
repugnaret. Prob. antecedens . Est dissonum bonitati Divinae id , quod si ponatur
pro statu absoluto a parte rei , infert necessario a priori peccatum; sed collectio omnium auxiliorum , si poneretur a parte rei intra horam, traheret peccatum a pri ri, seu tanquam a causa ; ergo esset iss na bonitati Divinae . Major probatur. Ideo. enim dicimus contra Τhomistas , praedeterminationem physicam ad peccatum esse dissonam bonitati Divinae , & arguere in
Deo amorem peccati, quamvis non evert
rei libertatem, quia prae determinatio trahit a priori peccatum; atqui ex collectione auxiliorum continente metaphysicam necesistatem ad dissensiim inferretur etiam, tanquam a priori, peccatum in tr. horam, in qua ea conse retur; ergo esset pariter disisona bonitati Divinae , & faceret Deum Auctorem peccata. Confirm. I. Quia qui vult A , ad n uod necesiario consequitur B, censetur velle ipsum B ; ergo Deus volens sive praedete Ininationem, sive collectionem auxiliorum, ad quas consequitur necessario peccatum, censeretur amare ipsum peccatum. Confiim x. Si Dcus suaderet peccatum Ii-
here ponendum a creatura , censeretur a mare peccatum , dc esse, auctor peccati , quia ex Aug. e m dicimus , illo molente dicimus; ergo a fortiori si Deus aut praedeterminet ad peccatum, aut conserat collemonem omnium augiliorum, ad quam infassibiliter peccatum Muatur, quamvis libere. Prob. consequentia, quia magis dicitum amare peccatum. qui compellit ad illud physice , quam qui tantum moraliter
suo conlitio 1 atqui Deus conserendo aut praedeterminationem , aut collectionem inmnium auxiliorum intra horam compel-
Ierct phoce ad peccatum , ponendo camsam necessariam illius ; ergo magis esset Auctor peccati, conserendo collcctionem omnium auxiliorum , quam suadendo pec
, Neque dicas, quod Deus amaret peccatum pro statu conditionato, non pro stata
absoluto, quia non tenetur ponere collectionem omnium auxiliorum, ex qua infe tur a priori peccatum .. Nam contra est, quia neque tenetur ponere in aedeterminati
nem ad peccatum, & tamen si ea esset posIibilis , Deus diceretur Auctor peccati rquare satis est , quod si in hypothesi possibili ponatur talis collectio , aut praedeterminatio , inserant a priori peccatum pro statu absoluto, ut dicantur aitanae bonit,
ii Divinae, atque adeo repugnare. XII. Dixi in conclusione, etiam transmisso, quod talis necessitas eohaereat eum libertate sNam re vera non videtur ea posse cohaerere
cum plenissima libertate ad declinandum
eccatum. Ratio est, quia in ea hypothesiujusmodi necessitas inferret necessario peccatum intra illam horam, in qua conferrentur omnia. auxilia voluntati; ergo voluntas non esset plene libera ad peccatum vitandum . Probatur consequentia; nam Christus Dominus ex. gr. si intra spatium triginta trium. annorum deberet. in aliquo ex iis anno , aut aliqua. parte proportionali. talis temporis vage mori; quamvis in nullo instanti d tetminato deberet mori , . solum diceretur liberi quoad ' circumstantiam , non quoad substantiam mortis; . ergo etiam . in casu nostro voluntas, si haberet omnia auxilia intra horam cum necessitate ad peccatum in aliqua parte horae vage, esset libera ad peccatum vitandum solum . quoad circumstat
tiam hujus, vel illius instantis , non qu . ad substantiam; ergo non esset plene libe
Confi . Si darentur omnia.auxilia in e dem instanti, & libertas esset ad declinandum peccatum sub quolibet dere inato auxilio, non tamen sub collectione omnium, in eo instanti non daretur. plenae libertas
ad peccatum declinandum: ergo si darentur omnia auxilia in infinitis partibus horae cum smili necessitate , . neque daretur plena libertas in illa hora ad peccatum vitandum. Neque dicas, nos de facto posse esse in quolibet. instanti plene liberos ad vitanda
venialia, . etiamsi detur necessitas moralis ad satiandum in tota vita aliquod vage veniae a. ergo etiam in casu. conclusionis darditur plena: libertas. Nam quamvis in quovis instanti habere possimus libertatem moralem. ad vitandum uodvis veniale a non sumns tamen plens
me liberi moraliter , pcfito, quod alicui vage in tota vita succumbendum sit; ergo
14쪽
δει Ilo II. Art. II. De Voluntate inobdurabili. Ir
pariter neque daretur plenissinia libo tas in casu conclusionis. XIII. Objic. Ex hoc quod Deus amam do creaturam liberam amet in illa necessitatem, quod ponat vel actum praeceptum, vel ejus o ilionem , seu peccatum , non per hoc dicitur amare peccatum; ergo neque dicitur amare peccatum ex eo , quod ponat in statu absoluto necessitatem, quod voluntas sub aliquo vage auxilio dissentiae. Ratio a priori pro uti ite casu eth, quia amare necessitatem ad disjuniam, non es amare utramque partem disjimeti; emo in- frustrabilitas auxiliorum ad dissensum in hypothesi conclusionis non est ditana bonitati
Confirm. Necessitas, quam habet homo in statu naturae lapsae ad succumbendum alicuiveitiali vage sine speciali Dei privilegio, non
derogat bonitati Divinae; ergo neque neces sitas metaphysica in casu conclusionis. Resp. concesso antecedente, nego cons quentiam . Ratio a priori adducta militat Pro primo -, non pro secundo casu a potest enim Deus amare in creatura libera nectit, ratem, ut ponat disjunctive vel altum bonum , vel malum , quin proinde dicatur Deus velle malum; nuia scilicet ex hac necessitate creaturae aci alterutrum non inse
tur determinate existentia peccati; seu quia nunquam in nulla hypothesi possibili infe tur necessario peccatum pro statu absoluto; unde potest Deus velle istam necessitatem, seu veste creaturam liberam, & smulodi Gla peccatum, contra vero ex necessitatem
taphysica ad dissensum in hypothesi conci
soliis; ergo haec t nium necessitas arguerct in Deo amorem peccati. Ad confirmationem concesso etiam ante cedente, nego consenuentiam ; in primo Gnim casu necessitas illa est tantum morais
lis , quae non tollit libertatem ad peccatum, sive ea sit vaga, sive sit determinata: at in casu nostro necessitas est metaphys, ea, incompossibilis cum liberiate ad peccatum declinandum. XIV. Ult. conclusor Absolute loquendo datur metaphysica necessitas , ut quaelibet voluntas per scientiam mediam videatur sub aliquo vage auxilio dissensura a adeoque
repugnat voluntas, quae videatur per sciemtiam mediam omnibus auxiliis consensuras unde fit, repugnare creaturam inobdurabilem, cuius peccatum a Deo permitti non Pinst. Ita communiter contra Henaumicet. 444. Dixi, absolute loquendo , quias pommus, non posse Deum coalanc omnia omnino auxilia, etiamsi posset conserre imfinita , sicut non potest omnes partes quam litatis distantificare , nec potest ponere mmnia collective possibilia i exhauriretur innim Omnipotentia, si posita omnium cre turarum colle bone , quae secundum m gnitudinem perfectionis finita est, collecti nem perfectiorem ponere non posset ι sicuti
exhauriretur, si poneret creaturam, aut numerum finitum maximum. Si posset autem Deus intia horam conferre omnia auxilia,& aliqua istorum necessario essent inest cacia , sequeretur , quod necessario esset eccatum hujus creaturae intra horam a &sic tale peccatum tribueretur Deo, ut stendimis in tertia conclusione. Prob. concluso r. ex Scripturis, & Patribus pro secitnda conclusione adduistis , quibus non minus ostenditur, voluntatem esse a Deo emollibilem, quam esse obdurabilem. Ad
Rom. s. Cui Hias miseresnr , o quem viati in rar: re insta , non habet potoiarem mga. ex eadem massa Deere aliud vas in honorem, Mitid in eontumeliam y Ubi Augustinus advertit, obdurationem creaturae non esse
positivam, per hoc scilicet quod Deus peccatum intendat, aut ma litiam i ematur, sed negativam per hoc, quod non imperti tur misericordiam, stu auxilium efficax. Prob. Σ. eadem Tatione, qua probavimus
secundam conclusionem a quia scilicet spmehat ad dominium Dei perfectissimum supra creaturas liberas qua liberas, posse ab iis ob tinere non solum consensum, sed etiam disesensum liberum, permittendo peccatum: at. qui hoc Deus non posset, negara m. taphysica necessitate, quod quialbet voluntas videatur per scientiam mediam sub aliquo v ge auxilio dissensura, ut patet; ergo daturnaec necessitas mctaphysica . Confirm. I. quia instinctu naturali quilibet a Deo postulat victoriam tentationum,
ac de his donis gratias agit; ergo signum eis, quod a Deo libere conseratur auxilium
efficax, atque adeo nulla voluntas praevid tur sub omnibus auxiliis consensura . Confirm. i. ex illio Apoth. I. ad Cor. 4. suis enim te discernit i ubi ostendit , Deum discemere pium ab impio , electum a r probo . Si autem creatura aliqua praevid retur omnibus auxiliis consensura , jam a semetipsa discerneretur, non a Deos ergo non potest praevideri omnibus auxilus co sensura . Confirm. demum, quia ista necessitas metaphysica scientiae mediae de dissensu ex una parte non derogat plenae libertati ad
15쪽
ri Pars III. I. De Gratia auxiliante.
consensum stib quolibet auxilio determina- nem sensum interpretari tantum de ereato, ut ostendimiis in prima conclusione a tutis exiit tibus. Secundo, Creatura non
ex alia parte in nulla hypothesi possibili libera ideo non derogat Divino dominio .
trahit a priori peccatiun pro statu absolu- quamvis non possit Deus ex illa aetiim litos quia posea quacumque collectione au- berum extorquere, quia positive ostenditur. xiliorum , potest voluntas illis consentire, creaturam non liberam esse incapacem actus cum possit Deus conferre non tot, quin liberi, dc hane incapacitatem oriri ex in plura , immo etiam infinita auxilia emca- persemone talis creaturae non liberae, pu-cia; neque demum derogat bonitati Divi- ta lapidis, non autem ex persectione summa, nae ; quia ista necessitas peccati pro statu qua se subtraheret Divino dominio r Conconditionato nullatenus est neces itas , seu tra vero quaelibet voluntas de se est capax
amor peccati pro statu absoluto, sed solum obdurationis, posito quod libera sit adeo est nec eistas , seu amor scientiae mediae de sentiendum , vel dissentiendum sub auxilio peccato , quae stare potest , quin unquam indifferenti ; ergo si non posset a Deo ob- peccatum sit ponendum a necessitas autem durari , id haberet ex defectu subiectionisicientiae mediae de peccato non derogat debitae Divino dominio . Praeterquamquod honitati Divinae , quia est necessitas, & a- omnipotentia esset limitata, si careret famor objecti de se boni, licet terminati ad cultate ad obdurandum; quia scilicet dem malum; sicut necessias possibilitatis pecca- cerent illi auxilia praevisa inefficacia. Quati non derogat Divinae bonitati , quia in re ad probationem consequentiae dico, non solum necessitas scientiae smplicis inte, obstare Divino dominio , quod non possit ligentiae de peccato, atque adeo ne- uti creaturis ad usus ceno impossibiles, seuceistas objecti boni terminati ad ma- de quibus postive constat esse impossibiles.
Ium. v. gr. quoa lapis cognoscat; non vero ad
XV. Objie. r. Est possbilis tum creatura usus , qui assiimuntur , dc non probantiu libera, tum non liberas ergo est etiam ρος esse impossibiles , & qui arguunt in talibus sibilis tum voluntas obdurabilis , tum in- creaturis defectum sudjectionis debitae D. obdulabilis, necnon inflexibilis libere sive vino dominio. ad consensum, sive ad dissensiim i euo XVI. Objic. a. Amans disjunctive vel non datur metaphraca necessitas asserta in actum bonum , vel malum , peccat , quia hac, di in secunda conclusione. Prob. pri- indiflerenter se habet ad utrumques ergo ama consequentia , quia sicut non derogat sortiori Deus censeretur amare malum , si Divino dominio , quod non ait Deus a exigeret aliqua auxilia fore inessicacia , di Creatura non libera, v. gr. a lapide, actum cum peccato coniungi; omnis enim exige liberum obtinere , quia non obstat Divino tia in Deo est a retus elicitus voluntatis dominio quod non possit uti creaturis ad Divinae identificatus cum Divina natura . usus impossibiles; ira non derogat Divino Neque dicas, quod Deus exigendo ineme, dominio, quod non ssit libere flectere ad clam aliquorum auxiliorum, exigeret illam conlunium , vel distensum voluntatem im solum pro statu conditionato, non pro st flexibilem. tu absoluto. Nam tam repugnae, quod Deus Resp. per instantiam i ergo potest etiam amet Peccatum pro statu absoluto , quam dari creatura tum destris bilis , tum inde- Pro statu conditionato; repugnat enim, quod struibilis. Directenero consequentiam. Di- Deus Velit peccatum coniungi cum auxilio spatitas est primo , quia Scripturae aperte Α, in hypothesi quod detur tale auxilium icocent, Deum posse quemlibet ob rare a ergo non potest Deus exigere, quod aliqua ergo repugnat creatura in'bdurabilis: Ne- auxilia praevideantur per scientiam mediamque possunt intelligi Scripturae solum de inessicacia, ut possit Creaturam libere o, voluntatibus exilientibus , non de Misib, durares atque adeo non repugnat Creaturalibus, quia obstat huic interpretationi com- inobdurabilis , & quae praevideatur per sci-
munis scnsus Patrum : Aliter postemus ex- entiam mediam libere consensura omnibus iam admittere possibilem creaturam indo Divinae Gratiae auxiliis. struibilem , creaturam Durandi , volunta- Resp. concesso antecedente, nego cons icin creatam impeccabilcm s quia quando qlientiam . Deus enim sicut non amat maia Scripturae dicunt, Dotim posse omnia παο -- lum Per hρο , quod conferat auxilium ii
3ti cetare a Dexm ορHari ciam ere..iuris 3 er estico, quia tunc intendit solum actum b tut isi bi ν apud Deum omn/s 'νε- num, dc permittit peccatum a ita non cem
vim, policinus liaec Omnia contra con in scitu amarc mesum per hoc , quod exisae alla
16쪽
uastio III. In quo conliant auxilia Gratiae . I 3
siqua auxilia praevideri per scientiam mediam inefficacia, quia hanc inefficaciam amxiliorum exigit tantum pro statu conditi aiato, nunquam in statu absoluto. Sicut autem exigere peccatum in statu postibilitatis non arguit in Deo amorem peccati , quia solum exigit scientiam simplicis intelligentiae de peccato , & possibilitatem creaturae liberae, quae scilicet peccare possit: ita exigere peccatum pro statu conditionato neque arguit in Deo amorem peccati e quia solum exigit scientiam mediam de peccato,& postibilitatem creatui ae liberae, cum subjectione debita Divino dominio, unde possit ad arbitrium flecti , & obdurari , quin
unquam Deus exigat peccatum pro statu a
soluto in quacumque hypothesi possibili . Ad id quod additur, dico, repugnare quidem , quod Deus vesit peccatum conjungi cum auxilio A determinato, si illud daretur, quia sic vcllet peccatum poni pro tati hypothesi caeteroqui possibili: at non re- Pugnat, quod Deus velit, & exigat aliqua ex auxiliis possibilibus praevideri per scientiam mediam efficacia, aliqua vero inessic Cia: quia sic nunquam vellet, quod Pon in peccatum in statu absoluto pro quacunque hypothesi possibili.
Neque replices , quod hoc ipsum repugnet, Deum scilicet velle peccatum pro statu conditionato, quamvis in nulla trepost si possibili esset transserendum necessario ad
statum absolutum . Nam contra est, quia scut non repugnat, quod Deus velit peccatum pro statu possibilitatis , quia sic solum
Vult creaturam liberam, scientiam simplicis intelligentiae de peccato , & peccatum sincundum csse logicum, odio habendo illud in statu absoluto , & secundum esse phymcum: ita non repugnat. quod Deus velit peccatum pro statu conditionato sub aliquo auxilio vage , & sub nullo determinate :quia sic vult solum creaturam liberam plene subjectam Divino dominio quoad emo, liri, aut obdurari, & simul vult scientiam aliquam mediam de peccato conditionate
futuror peccatum autem conditionate sui
Tum solum vult Deus secundum esse log cum , odio habendo illud pro statu absolu-ro , & secundum esse physicum pro quacunque hypothesi possibili. Quale exigentia peccati secundum esse logicum , quae stat cum odio peccati secundum esse physicum Pro quacunque hypothes , non solum non est distana Divinae bonitati , sed est valde illi consona, quia non fert ullum amorem peccati, sed Iulum fert amorem, di cx, gentia ' creaturae liberae, cui peccatum se possbile , dc creaturae plene Deo subiectae
quoad obdui ari, ut proinde misit Deus elus peccatum permittere . Aliter non posset Deus suam justitiam , misericordiam, Pr videntiam , de alia attributa erga hanc crevturam exercere , si nullum ejus peccatum posset permittere.
unice in Actibus intellectus, voluntatis I. Onsideravimus Principium gratia
auxiliantis necessariae ad actus salutares , nunc discutienda est ejusdem natura , de deinde causalitas. Dico I. Ratio gratiae auxiliaris , seuctualis de facto convenit tum actibus intellectus, tum voluntatis et hoc est tam piis,& supematuralibus cogitationibus, Per quas, ut loquitur August. apparet , Quod latebat equam sanctis , & supernaturalibus inspirationibus, ac delectationibus, per quas Sua
've sis, quod non delectabat . Ita communiter contra Praedeterminatores .
Prob. I. ex Scripturis, Conciliis, de Ρatribus : Nam ad Eph. I. dicitur : Deus dea
vobis Spiritum Sapientiae , ct remelationis ire agnitione ejus: illuminatos oculos eordis vestri,
in seiaris , dcc. ubi signatur gratia auxilians pertinens ad intellectum: de Psalm. xo. ducitur et Proenisti eum in benedictionibus duia cedinis : ubi explicatui' gratia affectionis , seu inspirationis praetinens ad voluntatem. Item Io. 7. dicitur : Omnis , audιvit a Patre , o didicit , venir ad me Ubi a
dire periinci ad intellcctum . Ibidem dicitur et Aemo potest venire ad me , nisi Pater traxerit eum , quod a Patribus explicatur pro pia affectione voluntatis . Unde Aug. tract. 16. in Io. dixit ἀ QTmodo voluntate
credo , si trahor ' Parum est voluntate , etiam voluptare traheris et si enim poetae ascere lituir, Trahit sua quemque volvias , non nccessitas , sed voluptas , non Obligasio , sed delectatio rquanιo magis nos dicere debc mus , ινahi homianes ad Christum, qui delectatur veritate ρ Pra terea Triden. sest. 6. cap. s. ait. Ra vi tam gente Deo cor hominis per Spiritus saneti ita luminations m , neque homo ipse nihil omnia s at inspirationem tuam reeipiens et & Mil vitanum can. 4. Utrumque est donum Dei, cr
17쪽
f---. Α . lib. x. de peccatorum meri- finitae inlesyalent universilibus, atque ademtis, & remissione, cap. Is. Cum a Do -- cho praescindunt, neganta aliter doctrina
'uam ut aperiar, t quod ι-ebas , ct sua a Confirm conclusio, quia videtur inintelli- quod Liactabas gibile , quod aliter moveatur voluntas h Pron. x. ratione. In eo consisti ratio gra- mana, quam cognitione boni, ae dele
tiae auxiliatis, per quod homo de se impo- tione ejusdem a quia cit inintelligibiletens naturae viribus ad eliciendos actus sa- quod potentia vitalis moveatur ad vitaliter Iutares, intelligitur complete potens ad il- Merandum, Sc non ' qualitates vitales alas ponendos, ut contra Pelagium definiunt sicut e converso esst inintelligibile, quod Concilia; atqui posita cogitatione superna- potentia non vitalis moveatur ad suas ope turali obiei hi honesti in intellectu , de pia rationes per qualitates vitales: Ex. v. est lupematurali affectione, seu conψlacentia impossibile, quod lapis moveatur ad ce boni honesti in voluntate, intelligitur vo- trum per cognitionem centri, sed solum aluntas humana proxime potens prodire in moveri potest per qualitatem mortuam , actus salutares aergo in rus actibus intelle- hoe est Per gravitatem; ergo e contrarioctus, & voluntatis consistit gratia auxili, voluntas moveri nequit ad bonum prose trix, quendumper qualitatem mortuam, hoc est- Confirm. Deus in ordine gratiae accom- per praemotionem, sed moveri unice pot- imodat se naturae, ut omnes fatentur x ese est per qualitates vitales, videlicet per c go per gratiamauxiliantem movet homines mitionem boni, ac ejusdem delectationem. ad actus salutares, modo consentaneonum III. Dubiratur tamen, minam fini actus se rationali x notus autem consentaneus intelleetius, & voluntatis, quibus compet . naturae rationali est, ut ad honum prose- re potest ratio gratiae praevenientis, seu a quendum moveatur tum a cognitione illius, xiliantis tum a complacenua, dc delectatione, quae R. . competere posse tribus omnibus mcx eadem cognitione suboritur aergo Deus perationibus intellectus, ερ actibus volun- in ordine gratiae movet voluntatem ad D tatis tam indeliberatis, quam deliberatis retus salutares tam per cogitationes, qαam immo actibus deliberatis competere etiam per delectationes summaturales ; atque potest ratio gratiae ab intrinseco essicacis . deo in his actibus consistit ratio Datiae auxi- Primo itaque competit juvare hominem adtiantis . . . . actus salutares apprehelisioni supernaturali II. Dieo 1. Praeter gratiam ali xiliantem obre', ut Paret 2 Secundo idem competie consistentem in illustrationibus, de inspira- iussicio riunt peculativo, tum praelico: Te aionibus supernaturalibus, non datur de si uo etiam discursui supernaturali, quat eho alia Gratia auxilians consistens in ulla nus ex praemissis sum naturalibus inferi,n- qualitate moriua, seu non vitali, qiralis tur conclusiones dirigentes ad recte opsta praemotio physica, cito haec esset post, randum; unde dicitur reu. 3s. In nisὐιabilis. Ita etiam communiter contra praedin tione me exar res ignis: atque adeo ratio terminantes. gratiae competit tribra operationibus intes.
Prob. Gratia auxiliatrix, quae de saetix - lectus . in ueto etiam a erus indeliberatitur , non potest nobis aliter innotescere, fimplices, dc ab intrinseco in caces sit nequam per Scripturas, Concilia, Patres, ac vera gratia: Quod explicatur a D. Prosp Traditiones; atqui nusquamin iis fit mentio m. contra Collatorem cap. I . in illud Jo. lauxilii, quod per modum qualitatis mΟ --- - ad mae, nisi Paων , Di misistitiae, seu non vitalis voluntatem di nata me, traxeris eum: dicente: Trahis ad Deum ae moveat ad bene operandum, sed solum timor: Initium enim Lapiemiae tin-ν Domini rsit mentio illustrationum, & inspirationum 3 trahit laeti ia , quoniam laetastis Dis in hia, ergo de facto praeter gratiam auxiliantem quae dicta μ- mihi ζ trahit desideris, qu consistentem in his actibus intellectus , dc niam concupisciς , ct defiι anima mea in Mvoluntatis , non datur praemotio physica f. t ia Domini et trahia deiactasio lactioni. , -- peraraturalis , & indebitas etiamsi non re- dulcia enim faucibus meis a ria ι- t stisi pugnaret; quod infra examinabimus. perspicer. , αμε e mare pos , po q-s Neque dicas, Concilia, de Pacies ab hac v rara ἀπι-- ώeat humanam , praemotione praescindere, non vero illam Με να fratcbat, sequatur, Da oriras, d
negare. Nam universim propositiones Con- Ma , ' fastidi . , furi- Dixi tamen, i
18쪽
IIL In quo tons flant auxilia Gratia . I s
mem, qui fuam in nobis sine nobis
tibere operantibus;s enim censerentur ab in-rrinseco efficaces, actus salutaris consequens istos assectus non esset actus libera sicut aetiis consequens ad praemotionem physicam, inpote ab intrinseco efficacem, non est
inus liber, ut hic supponimus. Denique as. Lectus deliberati possunt esse gratia non s Ium auxilians, sed etiam ab intrinseco es.ficax, & deteritanam ad actum stipemat xalem; & talis est actus imperans supera turalis, qui determinat ad actum imper Eum, & actus intentivus finis, qui deten. minat ad eleissionem mesorum s ut enim diximus questione penultima de actibus humanis, potest aliquando a ius imperatus non esse is aliter liber sua ut superaddat quidem novam bonitatem moralem actui imzranti, sed non novum meritum . Undebes, in hoc tantum sensu locutum eri gelicum, ubi dicit, arbitrium a gratia aliquando praemoveri a quia scilicet vere actus deliberati imperantes determinando
voluntatem ad novos actus imperatos, illam Praenaovent; sed nina praemotione illa Ba-gneriana ineluctabili, evetava liberiatis, etiam mediatae, de qua suo loco. Tv. objic. a. Si gratia praeveniens consiseret in actibus intellectus, & voluntatis supernatiualibus, qui fiunt in nobis sine n his libere operantibus, eo ipso deberra necessario supponere aliud comprincipium sin
Pereaturale, quod cum intellectu, ti v luntate ad hos actus concurrat a ergo eo ipso, antecedenter ad actus intellectus , de
voluntatis, daretur aha qualitas summat. Talis, non vitalis, cui competeret rati riae praevenientis . crgo gratia praeveniens. non consistit umce in actibus intellectus , di voluntatis. Antecedens probam', quia intellectus, & volantas Non possunt er .vriis viribus elicere actus sup aturales, ergo debcnt elevari a comprincipio supc naturali, & quidem intrinscco , non vcro per Omnipotetitiam specialiter asstentem, ni connaturalius fiant: Sicut intellectus Beati elevatur ad usonem Dei producem vim per lumen gloriae intrinsecum , ut viso procedat connatui aliter; actus enim v, talis connaturaliter petit prodii e a princilio intrinseco. Resp. Marium tom. x. de Gratia lib. p. I 8. Ripaldam disp. x . probabilitermistimare, quod huiusmodi actus intelle-- , & voluntatis, quibus competit ratio Wariae aeveniciatis, connaturaliter fiant .
sed cum omnipotentia speciali er allis emee. Neque putanti obstare paritatem adductam luminis gloriae . quod est comprincipium intrinsecum elevans intellectum ad visionem producendam , quia scilicet Dei visio procedit permanenter, & propterea dari debet principium intrinsecum permanens, ut connaturalius fiat: Contra vero
illustrationes , 3e inspirationes superiraturales sunt actus transeuntes; ergo non r
quirunt comprincipium intrinsecum permanens, sed satis est Omnipotentia si cialiter assistens. Alii vero cum Mauro quaest. 17. de Gratia, num. 6. probabilius censent, dari etiam relate ad hos aetus comprincipium supernaturale permanens, quod sit instar luminis gloriae, ad hoc ut connaturalius fiant cum concursu ordinario Omnipotentiae. Negant tamen', hujusmodi comprimcipium esse gratiam praevenientem stricindictam, de qua hic quaerimus quae scit,
cet immediate causet actus salutares 4 cum haec ratio gratiae solum competat illustratiombus, &in'irationibus, non vero comin principio illi iupernaturali intrinseco per manenti , cum quo a potentia vitali illis. strationes, & inspirationes caiisantur; hiniusmodi enim comprincipium cum habeat rationem species impressae , & haec speciesi resia non sit qualitas transiens, sed permanens, non potest habere rationem gr
tiae prqvenientis stricte dictae , quil quae
est sola gratia actualis transiens, non habitualis permanens. Ex hoc autem quod ha-jusmodi comprincipium causans illustratio.
ncs habeat rationcm specio impressae, hahet rationem qualitatis intentionalis, & sic suo modo vitalis, seu complentis potentiam vitalem; unde citra inconveniens movere potest immediate voluntatem; quod tamen praestari nequit a praedeterinitiatione physica, quae non est qualitas intentionalis, nec
ullo pacto vitalis, sed moltua. Neque dicas, posse illustrationes elici vi habituum supernaturalium, absque hoc ali
con principio intrinseco , quod habeat racionem qualitatis intentionalis. Nam comtra est, quia in peccatore, in quo nondam. tur habitus supernaturales , non daretur comprincipium supernaturale intrinsecum, cum quo illustrationes superilaturales cauissarentur; quod tamen dari debct, ut illustiationes connaturalius ponantur.
V. Objic. cundo . Etiam dato , quod actibus intellectus tribuenda sit ratio grariae auxiliantis , non est tamen ii ibuenda
cum actibus voluntatis ι quia cum natu.
19쪽
16 Pars III. Disp. I. De Gratia auxiliante.
Taliter eonseqiuntur ad illustrationem super- luntatis, qui cum sine vitales , fieri non naturalem inclinatio, & aflectio in volum possunt sine nobis; tum etiam, quia gratiatate , sequitui , quod gratia inspirationis Praeveniens dicitur vocare, ac pulsare, j includati ir in pratia illustrationis ; sicut in xta illud Apocalyp. Sis ad Uium , erdono creationis includuntur reliqua dona pulso: pulsatio autem, & vocatio est a s proprietatum naturalium , quae ad creati Io pulsante, & vocante, quod unice comnem consequuntur. venit praeniolioni , non vero adhibus interuRespond. cum Mauro loc. cit. num. I . te mas , & voluntatis et ergo gratia praeu Gratiam inspirationis esse diversam a grν niens consistit in praemotione. tia illustrationis, quia in natura lapsa vin Respond. cum Esparra quaest. Is . de Graia Iunias nostra propter vulnera malitiae, com tia, distinguo antecedens: habitus inclinant cupiscentiae, & infirmitatis nonnis impe ad actus mediate, concedo ι immediate . sectissime inclinatur ad prosequenda bona nego antecedensi & consequentiam. Ηaaterna, etiamsi per illusitationem superna- bitus naturales inclinant ad actus solum turalem repraesententur . Mare indiget mediate; quatenus excitant species actuum gratia sanante ab iis vulneribus, ut ad bin praeteritorum, & delectationis perceptae inna superna inclinetur, sicut oportet, iisque aetiium praeteritorum exercitio 3 cognitio delectetur: Quod dixit Aug. lib. de Spir. , autem talis delectationis praeteritae novam& litera, ubi liaec habet, Cum id , quod delectationem catistit in voluntate, & a t agendMm, e erit non utere , nisi etiam δε- Γ deIectatione voluntas immediate inclin iactet , ct ametur, non agiιur, non suo tur ad actus naturales:quod supponi debet extitur, non bene vi νitur . Ad argumentam Philosophia. Habitus infusi supernaturales
itaque dico cum Ripat. disp. Io 3. seel. 6. exigunt in voluntate comprincipium illud quod quamvis cx propositione objecti boni supernaturale , de quo diximus in primae naturaliter consequatur aliqua complacen- obiectione, consistens in qualitate intenti ita de illo non lisera peractum primo Pri- nali, seu specie impressa supernaturali, amum , adhuc pia allectio supernaturλlis qua causatur illustratio. M inspiratio s eth nova gratia, non inclusa in gratia illu- pernaturalis r & he habitus inrufi etiam strationis: Ratio est, quia quamvis ad uim mediate inclinanti quamvis etiam imme strationem summa turalem natin aliter com diate concurrant phrace ad actus supern sequantur affectio, di inclinatio Voluntatis turales, & dent potentiae tamliciter pos. ad bonum repraesentatum , at non proinde se. Parisormiter maior dispositio habetur ista aflectio est superitaturalis, prout requi- ad persectiores actus intentionales elicien-ritur, ratione illorum vulnerum et Sicuti dos post somnum v. g. quam post vigiliam. quamvis ex actu supernaturali naturaliter in sano, quam in aegroto , in jejuno , relinquatui species illius in intellectu, at quam in bene pranso a non quia qualit hujusmodi species non est supernaturalis ἔ tes physicae influunt imme sate in actust ergo pixter gratiam illustrationis requiri- vitales, sed quia reddunt corpus magis, veletur gratia inspirationis , tr uat a VuIneribus minus aptum ad phantasmara vividiora , quia per peccatum inflictis voluntatem sanet, bus causatur persectior cognitio. illamque ad bene & salutariter operandum Ad Consem quando Concilia dicunt . inclinet. pratiam fieri in nobis sne nobis, sensus VI. Objic. ultimo: habitus tam natur neri sine nobis libere operantibus et quoales, quam supernaturales inclinant potem enim non fit libere, dicitur non fieri a tiam vitalem ad actus suos , quamvis non homine, quia non fit ab homine, qua li sint qualitas vitalis , sed mere physica, & mo est . Sic Apostolus ad Roman. sep
moriua; ergo poterit etiam id praestare prae, mo dixit: Non quod -- malum , hoe aga edeterminatio physici . Praeterea cibus et quia non libere illud agit, quamvis phy
iam, somnus, dic. adjuvant ad actus im ce velit, & agat: & Matin. Io. dicitur :tentionales persectiores eliciendose ergo a Min enim νον sis, qui se mini, sed Spim fortiori poterit inclinare piaemotio. Dis Parris vestri, qui Aquis- in votis et Confirm. quia Concilia , de Patres ροὐ quia scilicet lauamvis physice ad locutionem livam mentionem iaciunt hujus praemotio. concurrant Maatyres, non proinde dicunturnis, tum quia passim docent, gratiam au- loqui, quia non loquuntur libere: Et lanexiliarem fieri in nobis sne nobis : quod negari non potest, quod gratia consistat imcompetere non; potest nisi praedetermina, actibus intellectus, & voluntatis , etiamsitioni, non vero actibus intellectus, di vo- esset possibilis Praemotio , ut ostendimis ita
20쪽
IV. Art. I. Num pssice insuat Gratia. I
vrinia Concl. atqui gratia consistens in his a- per gratiam; haec autem causalitas antece. etibus etiani dicitui fierim nobis sine nobis, dii causalitatem physicani, quia inclinatio quamvis ad cos actus physice concurramus f dc vocatio habetur etiam quando Petrus ergo ex hoc, quod gratia dicatur fieri in no- non consentit: ergo antecedenter ad cambis sine nobis, non per hoc evincitur, quod salitatem physcam habetur causalitas m detur praemotio. Ad id, quod additur, re- ralis; Sicut enim qui suadet v. gr. homi spondet Rip. dis. Io . , sect. 4. pulsationem,& cidii im, dicitur esse causa moralis illius vocationcm materialem esse a solo pulsante, etia tnsi homicidium non sequatur : ita v & vocantes non vero spiritualem, interiam, catio Dei, & suasio eth causa moralis r deritatem, qualis est ex Trad. scit. 6. cap. s. Iate ad actum salutarem, etiamsi hie vitio pullatio gratiae consistens an inspiratione, & voluntatis non sequatur. Probatur deinde illustiatione. Praeterquam quod dici potest, quod haec eadem causa moralis dicatur etiam' quod ea sit a solo pulsante, ut libe e Ορο- esse causa sormalis; etenim ea habetur uni-rante, quin per hoc excludatur physicus ce per formam , nempe per vocationem concursus cius qui pulsatur. unitam subjecto antecedenter ad omnem efficientiam actus salutaris.
Quomodo concurrat Gratia Auxiliatrix ad Actus Salutares Examinabimus primo , Num gratia dixerceat causalitatem tum moralem ,
tum physicam erga actus salutares Deinde, Num sit tota ratio agendi hos actus Τcrtio, Num debeat esse intrinseca voluntati, quin possit suppleti per Omnipotentiam exui secus allistentem
Num Gratia ea et etiam Physice actus
Salutares II. primo : auxilia gratiae ex e vi cent causalitatem aliquam m ratem, ac sormalem relate ad aetus salutares. etiamsi supponatur, quod debeant illos causare etiam physice . Probatur . Pr pilum est gratiae auxiliantis pertinentis ad intellei num illustrare , docere , suadere , vocare, pulsate, excitare, at licere; & gratiae pertinentis ad voluntatem inspirare , dulcesare , inclinare , reddere suave quod non deIcelabat ; atqui haec omnia impo tant causalitatem moralem , ac formalem, relate ad actus salutares, antecedenter ad omncm causalitatem phracam s ergo auxilia gratiae sive periineant ad intellectum,
sive ad voluntatem, Exercent aliquam causalitatem moralem, sive formalcm relate adactus salutares, etiamsi debeant illos physice causare. Probatur minor , & primo quidcm quod ea importent causalitatem moralem antecedenter ad causalitatem physicam . Nam valet haec illatio : Ideo Pctrus com sentit , quia vocatur , & inclinatur a Deo II. Dico secundo. Auxilia gratiae causant etiam physice actus salutares. Ita Molina ,
Vasquca , Solus contra Suarium , Tanne. rum, Martinonium disp. 33. Lorcam apud Rip. disp. Ioo. Probatur primo ex Scripturis , 8c Co ciliis : Apost. I. ad Cor. I s. dicit: Plus omm ιus laboravi ; non', sed gratia Dei mecum sergo gratia vires physicas subministravit r ter non diceret Apostolus laborasse per vires gratiae, si gratia tantum suasisset laborem : sicut non dicitur levare ponduxqui suadet ad Ievandum, & vires non ministrat; praesertim quia homo per gratiam vix agit, cum dicat Apost. I. ad Corinth. Is
Aron ego amem, sed Gratia Dei mecum a de ad Philipp. 1. Dent O , cui Vera ur in vobis
Nile, o perficere . In Conciliis vero pallim dicimur nos Cooperari gratiae , ut in Mil vitano can. 3. Sc in Tridentino sect. s.can. s. ergo sicut nos Physice operamur , ita gratia physice cooperatur relate ad Metus salutareS. Probat. 1. ratione. Gratia ex celebri eL lato accommodat se naturae; in naturalibus
autem tenet hoc principium : Si ad praesentiam A consurgat B, & illi non sit improportionata vis activa B , in tali casu A dicitur causat e physice B: ergo cum ad praesentiam gratiae consurgat aetus salutaris, Ec gratiae non sit improportionata vis hia; iis productiva, dicendum , quod gratia exerceat causalitatem physicam erga actus
Confirm. gratia actualis non solum debet ostendere viam salutis, sed etiam subministrare vires ad iter peragendum; cum non possit voluntas viribus naturalibus hoc iter aggredi, ut definitum est contra Pelagium: ergo gratia praeter causalitatem moralem exhibet etiam csficientem.