장음표시 사용
231쪽
is udditamenta : .sebum fusilis est; ut vero in parvos cylindros conformetur, ut assolet ad commodum experiundi , satis est illum immittere in parvos tubos vitreos aquae tepidam i inmersos: ibi sunditur, dein condensa'r . ἐς tubis jam frigescentibus deinde educitur .
Forte aliquando phosphori usus aliMIs erit in artibns: hactenus jucundis exprii mistis omnibus notis tantum inservivit Haec is physica nostra attigimus. f
culiari sua natura recenseri meretur. 'I .Phosphorus, aeque ac sulphur, est coin,i- stibilis: ardet ut sulphur , quin suum a sim destruatur, quod seconitur , & ierme ut thlud sulphuris colluit ux-. i 36a . II. Quod a phosphoro obtinetur post combu- sum suum principium inflammabile est sub santia prius Mea, sed quae euissime aeris humiditatem adtrahit ; quoniam hoc est acidum concentratum quod in acidissimum liquorem mutatur olei vitrioli consistentia. fixatis. IV. Acidum phosphori est omnium acidorum maxime fixum. In furno chymico tota .humiditatem amittit, qua liquor erat , & omnino
exsccatur, nec ullo pacto e Vaporat . . ' Si vero calor usque ad incandescentiam in tendatur, non sublimatur , sed in materiam funditur solidam, diaphanam, vitro prorsus
similem, & quae scintillani gravem allii od
232쪽
IV. Muna quoque vi hoc acidum praeditum videtur: potest enim sal nitrι, dc saI commune dissolvere: eorum acida separare , eorum alla ali absorbere , non secus ac acidum vitri Oialicum , quod omnium acidorum . validissimum
quaedam lapidum species ovalde illi similes, quae rapis Bononiensis appellatur; hac calci naetione proprietatem Iucsndi ἰn tenebris acquirunt ser-
. Tapis Aononiensis , qui primus hoc in genere Innotuit, terrer est, gravissimus, ctystalli tis rnullam cum ac iss effervescentiam ciet prius.. quam in carbonibus calcinatus fuerit. Lapidis. hujus natura eadem ferme est, quae. spathorum. gradium, Seleniticorr m ; omnia vero spatha hujus sederis in calcem 2 ut die redacta aeque: Phosphorica evadunt ri valde quoque vero umile. est non hisce tantum lapidibus hanc proprietatem adjectam esse.
SOLUTIO . Ut lapides isti proprietatem
Phosphoricam acquirant , Iucendi scilicet in tenebris sine calore I. Postquam puriores , magis crystalli nos ,
233쪽
graviorea, magis heterogeneis horporibus e tentes elegeris, fac eos in crucibulo rubesce re , deinde in pollinem contere in mortario vitreo, aut porphirinico. μII. Pollinem draganto soluta n massam subire, & tenues placentas ex illa esscito, quas accurate exsiccabis ad ignem lanci fictili imposita S. III.,Ιn furno reverberi l. carbones accende dc ingere. usque ad tres quartas partes altitudinis: huic alto carbonum lirato impone pu- centulas .in Calcem redigendat: super his pone carbones extinctos , donec furnus plenus 'st,.quem deinde operotrio suo claudes, SpuR- curo tameta Milo. Fig. 9 . . Quum totus carbo extinctus est , & furnus friguit, opus expletum est : lapides calcinati
or. NOTA.,Causa proprietatis phos ori- eae in his Ia Idibus adhuc ignota eta En tibi
quod hac in re prob/bilius suspicari licet. . . . , I. Lapides. hos. ante calci fiationem aridum Continere, quod in calcinatione cum phlogistico carbonum combinitur.
II. Ab hac acidi ph ogistici . combinatione. peculiarem Suspharis speciem enasci natura . multo magis Comburi paratam , quam sulphur 'commune , sulphurAvero hoc , quod est ipso Phosphorus, tantum aere ambiecte indigere , ut re ipia ardeat, &. Ianguidissi nam , ne D- , migmam flammam edzt , quae .l0d nisi in te- 'nebris videri possit, quaeque non satis essicaa. st ad ustionis sensationem excitandam.
234쪽
AURUM FULMINANS . . Mirum admodum , & periculosum chemiae phaenomenon est auri fulminatio . in . qua exigua hujus metalli quantitas exploditur frago totonitruo simile .i o 3. PROBLEMA. ixigvie auri quantitati vim 1ulminantem tribuers. -
SOLUTIO . Miram hanc proprietatem ut
I. Auri in blacias ducti drachmam in aquae regiae ex acido nitroso & salae ammoniaco. confectae uncia dissolve. is et . . II. Aurum praecipita injecto ali ali fixo vegetabili , aut fossiti. Alliali acidum ebibit, aurum experiat: hoc praecipita t forma pulveris flavi , & subrubri . Praecipitatum hoc probelotum & exsiccatum est aurum fi inans , cujus pondus quarta ferme parte auctum est . Si aqua regia, in qua aurum solvitur , exae do nitroso, & sale dona muni constares aurum ope athali fixi praecipitatum non fulmi- .naret: aeque t kmen fulminans eclici post et i . lud atritio volatile praecipitando . 'Probat hoc, aikali volatile semper regu Iri ad aurum fulmi.
Notissimum est infortunium adolescentis , qui in elaboratorio chymico quum buri Ju inantis drachmam in phiala crystallina clausisset, nec phialae collum cui pars aliqua huius a ri adhaeserat, absterssihi, solo crystali Ini ob Qtura mentiaaffrictu fulminationem excitarit . Hoc, ictu perculsus ad aliquot passus supra furnos distantes ἡrojectus fuit, vultu, ac manibus a phialae fragmentis perforatis , & ocu -
235쪽
et Σ' Additamentalis ambobus prorsus amissis ; et si bona hujus auri pars non fulminasset..Ωuomodo fulminatio fiat . 1νοι. NOTA : Fulminario & in conclavibus,
dc in aperto aere .excitari p*test. I. Ut Isne periculo excitetur domi , supra cultri laminam minima auri hujus quantitas collocetur, puta. octava grani pars I dc lami-pa haec . carboni ardenti imponatur, ut incale
Scab . . Quamprimum aurum accendetur gravifragore, & minoria tormenta explosioni non bsimili. Causa phy sica fragorosae thujgs detonationis
est inflammatio instantanea totius acidi nitros, dc totius aeris de Ologisticati, quae duo simul In auro fulminante combinata existunt . In hoc phaenomenon convenit cum pulvere sui minante, qui in aere libero de tonat , cum pulvereipyri γ, qui de tonat in tormento belliinco succensus. tri, dchara
II. Sisin aere si bero , dc procul ab aedibus
in argentea , vut stamn ea lance , aut in ferri lamina .detonet drachma dimiaia aurῖ fulmi, Vantis, .ejus explosionis fragor tormEnti bellici. majoris fragor i aequabit, parsque ro lancis auro subjecta aliquando fusa, & perforata'in Venietur. Hoc indicat In fulminatione ab au-τo erumpere causticum omnium violentissimum,dcheis cacissi iniim. In sententia , quae non Hii phaenomena gravitatis quaerit in phaenomedis chymicis, aegre, ut mihi quidem videtur , tanta gravitas hic invenietur, in ὀlmidia auri drachma , quae lancem ferream, aut argenteam traiicere possit i dc do-
236쪽
- Ad Priscam Tersam& domum concutere, aut diruere clavi clauso exploso fieret. CHEMLE, ΕΤ PHYsICRI AFFINITA si os . CONCLUSIO. Materiae, & corporum theoria sane totius physicae basis est , di sundamentum. Ex hac vero theorica Introductione ad chemiam satis patet, qαanta illi hac in re chemia suppeditet. Eandem quoque utriusque scientiae affinitatem deprehendemus in addita mentis adGiheo
237쪽
versa, vi in elementari accurate , ct nitide exposuimus quidquid ad theoriam motus spectat, .cui tota innititur physica . motum primum m fg considerantes, & veluti in naturae manibus, dein in machinis , veluti in artis 'maribus.
. - Motus in ss. I. Qua parte de motu in si agitur, post meis thodum tenendam expositam , motum consideravitnu S in sua natura, inisua intensitate, in generalibus suis legibus, in sua compositione, acceleratione, refractione . In tota hac theoria nihil .videmus, quod ulterius corrigi , ast perfici debeat. Motus in machinis. II. Qua parte de motu in machinis agitur , postrerincipia generalia mechanicae breviter statuta, motum consderavimus in machinis eas omnes ad Uectem adducentes ; quo tota theoria mirum in modum simplex evadit ; & neque in hae quid eorrigendum , aut ulterius perficiendum videmus. Itaque in his additamentis ad theoriam mo-rω hrquem synopum offeremus, in qua prin-- cipia
238쪽
. 1 or. OBSERV ATIO I. R uxta ea quae. tum. in metaphysta ,. tum in physica nostia de nataruya or causa motus tradidimus, quae, si lubet, in duobus iis operibus Iecen Seri pote-- Laiit' . . .
' I. omnis risiis. J eos ' in natura materiali est translatio 'successu a corporis de loco. In locum I site a puncto ad punctum spatii infi-
Ita si sydera re ipsa inam bilia. suppon4mus an spatio infinito , SUu Semper , o copst niet, eandem hujus spatii partem occupare eo rum revolutio diurna , 8c annua non sunt motus verus, sed pura illam optica , ct motus apparens. Fig. 44, &a71. Pariter posito terram quotidie circa suum axem rotari , & quotannis revolutionem iminplere . circa solem immobilem ; terra quovis instanti transiens a puncto ad punctum spatii infiniti in sua curva ABCD A motum Serum Κ s ba .
239쪽
habet, & quies ejus apparens est illuso opiliaca, ut in theoria lucis, & in astronomia geometrica, & physica demonstravimus.
A se non babetur. , Iti omnis motus Uerur In quo ViS .. corpore causa indiguit a 'se distincta, ut esse inciperet; patet unim, corpus. nullum motum potuisse a ερο esse s immotus principium, & causam. Ita ἰ exempli causa , te .lus ' nostra causa indiguit a. se, i&.a suis constitutivis , cc modi ibcationi bus, ut annua reUolutione rabocc Idente in orientem circa solem S. immubialem mqvς retur. Fig. 44 .
: UL MODIL. omnli nocessario da. quavis causaeumj producente. supponit UZm aptam 'illum producers adeoque immensam , si motua iminmensus sit. P LExempli causa , zbsdrdum estes unciae pulia veris pyrii accensae motum tribu ro, qui vim. aperte exigit sne comparatione muorem, puta unciarum duarum: aut trium, milli uin pulta
IV. Motus periodicus planetarum, & come tarum circa solem aperte' postulat in sua calir. Sa., quaecumque sit, a qua est.& perseverat, vim ψ in te Pigentiam. infinitam: patet enim causam vi ,& intelligentia limitatam nec primitus producere , nec constanter motum hunc conservare posse; motum scilicet, qui in quovis planeta , & cometa procedit quovis momento tenseporis & a vi centripeta in ratione inversa qua dr
240쪽
Ad n Mam Universam . 227 dratorum distantiae semper crescentis, aut decrescentis; & a vi centrifuga semper in ratione inversa cuborum istius distantiae sempercvscentis, aut decrescentis planetae, aut co metae a sole. Fig. 47 θ.
Vires cextrales aperte Deum d4monstrant.
Patet menti cuique philosophicae , & ratio-einanti, aut nil, si 'disi certo demonstratum , aut periodicam corporum caelestium revolutionem. an vitie demonstrare , in vis bili natura eos am existere infinita activam , is intelia-gθntem; quaecumque haec causa sta quae certe caeca, ct iners materia esse nequit; ut jam tot es demonstravimus. 73, e 76 γ.4axum a valle ad mσntis verticem laturuse dr minoram, ac minorem tendentiam hahet, etsi non sentiatur, ad terrai centrum; si vero perpendicia aris montis altitudo terrestrem radium aequaret , tendentia haec quarta pars tantum illius esset, quam saxum in valle ob
, Noli sane saxum s bi. hanc saecessivam piscent alis dim titionem parit; multo minus Saxum in hac progressi vacili minutione illud est, quod exacte Sequitur rationem quadratorum inUψrissam distantiae semper chescentas: idem quoque de planeta , dc cometa dici potest a periello ad aphelium trahseud te i a summa scilicet Propinquitate ad maximam a sole distantiam.
. Leges mst u generalas. rio 8. OBSERUATIO st. Mot vj quicumque corporum semper ab aliqua ex tribus causis generalibus procedit , quas existere jalia de-Κ 6 Irion in