Theoria entium sensibilium sive Physica universa speculativa, experimentalis, systematica et geometrica omnium captui accommodata. Accessit rerum index alphabeticus ... Auctore abbate Para du Phanjas. E Gallico sermone in Latinum vertit F.T. Tomus pr

발행: 1787년

분량: 562페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

48 . Addἱtamenta . est tribuendus. Porro haec omnia sunt ejusdem farinae principia proxima, quae tamen magna

ex parte naturam mutaverunt.

suid gluten .

Gluten subsantiarum graminearum, puta tritici, Eeae, hordei, ori Eae, fabarum , &C., videtur esse naturae partim vegetabilis , paratim animalis; verum, juxta Sagii observat IO-mes, tantum in tritico est elasticum, quod pro- Pterea omnium seminum hominum alimento inservientium saluberrimum est.

IsAGOGE THEORICA AD CHEMIAM. sectionis argumentum ars et . OBSERVATIO. Altera hac, sectione Principia, instrumenta, & praecipuas chemiae operationes exponemus; atque ita quidquid scire magis praestat indicabimus de agentibus, quibus haec ars utitur ad compositiones, & de- composticines obtinendas , tum media, quibus haec agentia sbi comparat, mirasque mutationes, quibus horum ope substantias subjicit , quas pertractat. i

52쪽

is 18. OBSERUATIO.Jpostremis hisce tempo

ribus philosophi sese ad Chemiam converterunt atque irii nova inventa prima debemus. Ut igitur praesenti physicae obsecunde mus , amplior cognitionum chymicarum supellex nobis est necessaria, quam quae in nostra theori3 materiae , & corporum invenitur. ' ς

Chemia scientia est, quae inti mam coryot mnaturam detegit, ostendens tum analysi, tum synthes quid actionis invicem exerceant. Chemia in anal - Ι. Chemia anaosi operatur mixta decomponens, quae probe vult. dignoscere , aut eorum partes consituent8s invicem segregans, ut singulas consideret. Ita, exempli causa, operatur. in salibus neutris decomponendis, eorum par tem acidam ab athali segregans; It in Cinn4 bari partem mercurialem a sulphurea disjungens; Ita, ut vidimus, in nitro, & triticea farina de componendis. IS 26. . .

Chemia in compositione. JI. Chemla υnthesi operatur, partes Consi in tuentes mixti, quod dissoluit, cum alterius P s. Tom. U. C mixti

53쪽

, o Additamenta mixti quoque dissoluti partibus convituentibus.

aut cum aliis substantiis ad hoc per se aptis componendo. Ita, exempli causa, operaturdum. mercurium sulphuri jungit in mixtum obtineat cinnabari nativo simillimum; ita quoque acida, & aikali commiscens , ut mixta e sciat nativis sal thus simillima, aut quae sala liquo pacto novum essicientia .

. ' . . .

'Malam corporum. 1319. OBSERUATIO. u hemia dum analysi operatur juvatur primum ab intima partium conis situentiam natura, quas invicem segregare niωtitur, & quibus insidet aut diversa volat tritas sub eodeti caloris gradu. aut diversa dissolubilitas in . ipsis menstruis, . seu dis olventi bi ιν. . Principiorum volatilitas.

I. Experientia novimus, diversas substant Ias, quae mixtorum naturalium, aut artificialium compositionem ingrediuntur, non estis Teque Tolatiles, neque eodem .caloris gradu sublimaώ

Nota .. Veteres chymici dissolventia chymica me nitruorum nomine donarunt, propterea quia consueverant haec dis ventia sine re , ut in corpora ditat venda agerent diebus quadraginta; quot mysticus eorum mensis philosophicus constabat. Hinc nomen chymicum menstruae operationis; unde dissolventibus in hac operatione adhibitis menstruorum nomen genericum derivatum est.

54쪽

ud ph eam Universam. Iri. Aqua, exempli gratia, sublimatur minore Caloris gradu, quam quo ipsa ebullit: mercurius non nisi majore eo aquae ebullientis. Aurum, & argentum neque vehementissimo igne sublim ntur: ita de reliquit. Ex hac diversa volatititais partium mix a constituentium tum Maturalia, tum artificialia omnes chymicae distillationes, & sublimationes obtinentur. Exempli causa fg. 1. 3 Si inmat racio viIreo, aut fictili AGD ad balneum sabuli, aut maris distilletur substantia constans partibus non aeque vo Iatilibus, uti pyrum, aut malum Assyrium in frusta concisum; partes ejus magis volatiles primae attollentur ad capitellum M , dc in recipiens B descendent, a

quo seorsim educi poterunt. Partes minita volatiles subinde ascendent, dc in idem recipiens cadent , unde quoque pro libito successive extrahi poterunt. Partes magis fixae minusque volatiles ir maintracto residebunt a praecedentibus separatae ut ulterioribus experimentis dissolvantur.

Diversa principiorum dissolubilitar:

II. Experientia constat, non omnia corpora in eodem menstruo aeque dissolvi ;. menstruum vero quoddam , quod datum corpus solvere valet, non . Neque aliud corpus specie diversum pose dissolve-T C. Aurum, e Xempli gratia, in acido vitriolico iam ndi solvitur, a quo cuprum optime dissolvitur; itaque non eadem di stol u bili late gaudent aurum, dc cuprum . A qua sertis argentum optime Sol-Vit, aurum, dc platinam nullo modo . Differt ergo argenti dissolubilitas ab auri, dc platinae disiolubilitate. C Σ DIέ-

55쪽

Additamenta Dissotatio Chymica. Hac diversa dissolubilitate innumerae chymicae analyses obtinentur. Exempli causa, s in vase erystallino ponatur mixtura ex auro, &ex duabus, a it tribus argenti partibus, &su inpex. his, quae diversa dissolubili laete gaudent, affundatur opportuna quantitas acidi, nitrosi , seu aquas sorti ; ab acido nitroso totnm argentum alta luetur auro intacto; partes ver Mixturae prorsus invicem erunt separatae s Is 3 o. NOTA. Hac postrema operatione che- mia di per anarism ahit mixturae partes separans, & per synthes m novum compostumessiciens, illud scilicet acidi nitrosi cum argento. ' Hoc vero nomum compositum, haec nempe conjunctio argenti cum acido, ubi frigue est, Crystalla argentea exhibebit, quae in crucibulo fusa novum sompositum dabunt , nempe lapidem infernalem. ' ANALYsIs PER IGNEM, ANALYSIS PER

1331. OBSERVATIO. Ah d analysim corporum chemia igne; & menstruis utitur. in Anab is per ignem. I. Chema igne corpora decomponit, quando haec corpora partibus const*nt diversa Solati lita is praeditis, cujusmodi sunt Iegetabilia . . Haec vero methodus anacisis per ignem appellatur.

56쪽

Ad pD Mam Universam. 33 Distiliatis, ) sublimatio . Hac analys, ut notavimus, fiunt di illationes , & sublimationes, quae re ipsa una, ea demque Operatio sunt, in qua partes igneae partibus corporum distillandorum, aut sublimandorum palitibus inseruntur, eorum intimas judicturas destruunt, eorum naturalem assinitatem vincunt; a. succe ssivae exaltationi eas aptas reddunt pro varia ipsarum levitate, &volatilitate

In distiHatione successiva ' producta liquida sunt; in sublimatione producta plerumque seca sunt, & florum serma. Distiliatio est sublimatio humida: sublimatio est distillatio sicca. Anab is per mensrua. II. Chemia corpora dissolvit per menstrua ,

quum corpora dissolvenda partibus constant a que vo Iatilibus, quae s niui sublimantur sive mutatae, sive secus; aut partibus ferme aeque fixis, quae actioni ignis aeque' res stunt, sed quae diversa dissolubilitate donatae sunt. Haec autem operatio anaosis per menstrua nuncupatur. Ejus exemplum in mixtura auri, & argenti. attulimus observatione praecedente. '

uiditas dissolveηtibus necessaria.

x332. Nota I. In analysi per menstrua necessario alterum saltem ex duobus corpori bos ,

qu invicem congredi debent, liquidum, aut suidum esse debet; partes enim integranisscorporis in . alterius . partes integrantes agere

nequeunt quandiu invicem junctae sunt, & ad

haerentes.

I. Ex analysi per menstrua semper vera dis- ιοtatio habetur ini eo sta, quod partes in te C a gran

57쪽

s4 . Add tamenta grantes unius corporis, puta acidi nitros . jungantur partibus integrantibus alterius, puta ferri, aut argenti. II. Ex omni dissolutione novum eo Ofilium semper oritur: compositum scilicet ex di οἰ- vente, seu Cujus partes. jam ante dissolutionem invicem sejunctae erant; &ex corpore dissoluto, seu cujus, partes non nisi in ipsa dissolutione

se junguntur.

III. In chymica dissolutione eorpus dissolutum

aliquando decomponitur, aliquando non item. Exempli causa sat marinum in aqua solutum non de componitur . Fjus partes integrartes ser

me in infinitum in dissol vente dividuntur, propriam tamen naturam ibi servant; & quaelibet ex partibus ira divisis adhuc est composta ex acido, & aikali marino, ut ante dissolutio

nem a

Corpus dissolutum non semper Dromponit ν.

Idem sal marinum in acido vitrio Ico soluistum re ipsa 4ecomponitur, ne c. amplius Satre annum esse perseverat. Acidum vitriolteum dum partes integrantes hujus salis invadit eo

rum aikali conjungitur, & acidum inde expellit,

Substantiae metallicae quum In aptis mesit iis dissolvuntur passim ex parte decomponuntur , ct naturam mutant; menstruum enim partem prineipii inflammabilis modo majorem, modo minorem ab illis aufert, quod una est ex suis partibus constituentibus.

58쪽

Ad n eam Universam. Ss illae acidorum, eae sunt, quae methodo humida

sunt. -

, II. Dissolutiones , in quibus partes integrantes alterutrius corporis incipiunt segregari vi ignis ipsas pervadentis, liquefacientis, disponentis ad mutuam commixtionem , ut in vitria ficatione, & in metallorum commixtione eae Sunt, quae methodo Mea fiunt. EΜIA IN ANALYsi A sYNΤHESI DIVERSA. Duplax Chemiae munus.1s34. OBSERVATIO. Gemiae manus est tum analysi, tum synthesi operaris corpora scilicet decomponere, & componere. In prima Opera tione scientia est saepius admodum dubia, in altera certissima. I. Chemia per analysim procedens saepius in errorem induceret, si putaremus, substantias , quas e mixtis decompositis educit, semper inmixtis easdem habere proprietates, quibus in statu decompositionis gaudere deprehenduntur . Hac ratione elapso saeculo celebres quosdam rhymicos in errorem adduxit, qui quum in quarundam substantiarum analysi sulphur deprehendissent, hoe jam ante analysim natura ipsa formatum extitisse arbitrati sunt. Posterioribus experimentis compertum est, has subinstantias ne atomum quidem sulphuris in naturali suo statu continere; quodque tunc chemia

obtinet, ex ipsa decompositionis actione sormatum fuisse.

Anabi fimplex, is complexa.

Chemia in mixtorum analysi aliquando e - .rum principia proxima non immutat. Tunc ram analysim simplitem habemus, quae minime fallax est. Saepius vero constituentia principi λC 4 Pro

59쪽

36 Additamenta proxima prorsus immutat; tunc vero falsam, S eo Iexam anai m habemus, a qua principia iiiixti omnino diversa exhibentur, ac ipsa re vera sint. Ex praecedentibus apparet, farinae analysim& veras analysis exemplum; eandem in cornu- .ra per ignem complexae, dc falsae analysis exemis

plium esse . sis 16 . Chemia in synthesi tuta .

II. Non ita se res habet quum chemia pers=nthesim operatur, seu quum mixta es rmat; tunc enim nunquam fallere potest; neque en mmixta haec proprietates habere nequeunt, quae in illis , ipsa detegit; quaecumque fuerint in naturalibus mixtis primitivae proprietates principiorum, quae ex illis extrahit, dc quas inmixta, quae essicit, inducit. . .

Nullae in pybductis Crim eis proprietates mediae. olim putabatur producta cismica habere

proprietates medias inter eas substantiarum , quibus componuntur . Nunc innumeris experi mentis constat, producta haec saepius proprietates habere omnino diversas ab illis substantiarum s quibus componuntur. Experientia sola potest quid certum de illis in apricum proserres. II. PRAECIPUA CHYMICA INSΤRUMENTA.

. . . e -

60쪽

lambicis, crucibulis, recipientibus, quapomnia probe nosse oportet , alioquin ejus operatione minime intelligentur. FURNI CHYMICI.

Inter hos exponemus quales sint surnus sina. plex, furnus lampadis, furnus reverberii, furistius cupellae, furnus fusionis. Fig. 8.).

Furnus simplρκ. . Inter ostium Α cinerarii, & ollium P ei

est craticula G G, cui carbones imponuntur :quod supra hanc est Iaboratorium L est. Car-honibus imponi possunt aut cacabi ad evapora tiones, aut cornutae ad balneum sabuli, aut maris , aut crucibuli ad substantias metallicas fundengas, aut in calcem redigendas, quae magis sustes sint, uti plumbum, flamnum, biso

mut, & reliqua. e . . Mus usus.

Quum plures operationes chymicae, quae hoc furino fiunt, longum tempus requirant, & cu TR novos, a C novos carbones suggerendi maxi. me 'molesta si, additus illi fluit cilindrus aucferreus , . aut fictilis CD, qui carbonibus reple- . tur , & superius clauditur; atque ita dispositus, est, ut dum carbones in foco P consumuntur , illuc cadant , qui in cilindro sunt, ct ignem reparet. Furnus ita paratus ML DC thanor, seu ignavorum furnus nuncupatur. Raro tamen tubus CD adhibetur. Albanor. Furni omne chymici , surno lampadis erit pio , ex argilla cocta sunt, quae maxime re-

SEARCH

MENU NAVIGATION