장음표시 사용
511쪽
Ad pD am Univorsam. 43 energia , qua ad se invicem tendunt , eaquasortasse . majore quam illa sit, qua acida ad athali, & illi aequali, qua gas nitrosum, aut
inflammabile ad aerem dephlogisticatum serintur. a 319, is os .uae electricitates oppositae.. 1I. Tune sertasse conciperem qua ratione a tubo positive electrico, & ab homine negative electrico exeat, aut exire aeque videat ar fluidum electricum; quum homo superabundet fluido electricitatem negativam facienteli tubus fluido positivam faciente. as et Electrἱcitates oppositae evanesce te s. - ΙII. Tunc fortasse conciperem quare si soli tarius s star electricus fiam quum scintillam e conductore CD educo; non vero quum phialae
commotionem patio T. In primo.casu alterum ex principiis electriis
cis in me recipio, ubi nihil illud absorbet, nihil illud neutrum effieiune. Fig. 4, ct et a Rapuisiones electricae ι
1U. Tune fortasse conciperem qua ratione mira remisonam pboenomena fiant in coctorI-bus tum positive , tum negative electricis . Fig. 77 . In primo casu circa duos globulos solitarios C, D duae parvae enascuntur atmosphaerae ele
ctricae Mido eActricitate positivam ascient.
Compostae, quod aer ambiens dissipari vetat et hae vero atmosphaerae se juxta virium suarum exigentiam dilatantes globulos mutuo repe lunt, qui sua centra respectiva sunt. sis 79 In altero ea su aeque circa eosdem globulos solitarios C, ct D duae enascuntur parvae
512쪽
-ο Additamenta. atmosphaerae: electricae ex Mido, negatisa auctricitatem faciente, quae pariten juxta via
res suas. sese extendentes in aere ambiente . quo coercentur se globulas,. qui sua centra res pectiva sunt, mutuo in c , & d repellunt .
- Si hi iidem globuli solitari L postive , . aut
negati ve in vacuo electTigarentur, mn ita in invicem, recederent, aud parum; saltem p tunc enim, eorum atmosphaerae electricae nullo aere ambiente coercitae dilatarentur,. dc libete dis siparet tur, nec omnino alterae in alteram rese
v. Tunc sertasse concsperem qua, ratione mirum- attractionis phaenomenon exerceatur inter duo corpora, alterum bositive electricum , a Iterum, negative quum ad explosionis distanistiam locatae sunt. Fig. 77 Tunc fluidum electricitatis positivae, & a Iterum negativae ex mutua a finitate debile aerii ambientin obstaculum superant , simul commiscentur magna vi; instanraneam absorptionem subeunt illi valde simi eis, quae contingit. cum gas nitrosum' surdo aereo commiis scetur: ct 83o', & as 39ὶ: a qua absorptione inico oritur vacuum CD volumini fluidorum absorptorum aeuuale , 'quae' vel uir em hausta sunt in ter corpora diversa electricitate donata. Qui di indoe juxta communes. physicae leges e t4ngetὸ aer ambiens cito UacDum inter ea corpor effectum oecupans secum llae abripiet, ct ea concurrere faciet eadem physica actio--,-quad omnium fluidorum proprior est.
Murbina positiva, on negativa ian VI. Time sortasse canet perem quae ratione ἔngens cylindrus eraseauinas inter duos ingentes tubos evreos Te Volutus alterum ex his, po
513쪽
postive , alterum negative electricum efficiequum catena metallica invicem communicant. ιs73. P . In primo casu fluidum electricum in sua duci principia decomponitur ,, quae seorsim ad tubos cupreos seruntur : hi vero quum solitarii sint, flec Avicem communicent, singuli partem fluidi electrici sibi impertitam servant, atque itae electrici fiunt alter post ive , alter negative. In altero casu fluidum electricum aeque in sua bina principia decomponitur . quae pariter seorsim ad tubos feruntur; qum vero' tubi inter se communicent , principia commiscentur, & neutra fiunt invicem dum ad tubos Perveniunt p quare uterque tubus electricitate omni carere debet;i actio enim duplicis principii opposita eo ipso se quo haberi incipit is
vII. At novam hane conjecturam proseren tes non eam pluris ' facimus, quam mereatur nec eam omnibus phaenomenis electricis Eonferre est a ni mus,, nec eam contra adversarios defendere contendemus. Novam hypothesi micudere non praesumimus in re, quam hypotheses omnes adhuc propositae, si theoriam spectemus densssimis tenebris obstam reliquerunt: nec sane nova saec nostrae
con iectura majorem illi hoc ex sarte lucem
514쪽
Dupisae fluidum euriteum. 18sa. OBSERVATIO. Gomentiunt passim
physici electricitarem exercentos , suidum p stive electriaeans unum idemqua Midum esse cum negative electrigante. Hoc tamen gratis supponitur, di adhuc superest demonstrandum.
Rationes pro unico. I. Unica ratio . ex qua fluidi utriusque idem ritus inferri possit, est quia ab utroque eadem sansibilia phaenomena obtinentur, eaedem sciliacet scintillae, iidem crepitus, eaedem puniau Tae, eaedem commotiones. Fig. ra Conductori C D. positive electrico cuspidem hebetem I H, iqquiunt; admove: ex puncto Cesfluere videbis lucem, di ignem D H, qui a puncto D magma impetu ad FI seretur . Eidem conductori CL negative electrico eamdem admove cuspidem IΗ; ex puncto Hegredi videbis lueem, & ignem, qui celeriter ab H ad D excurret: eritque effluxus isto prae cedenti omnino similis . auid valeant . II. At enim vero experimentum hoc rem ne evincit non sane; hae enim ipsa. sensibi phaenomena , quibus utriusque fluidi identitas superstruitur, aeque contingent in opposita hypothesi, qua scilicol duo sint fluida omnino
mm ex eo , quod ex mixtione aeidi marini eum in Fino idem oriatur phaenomenon,
515쪽
idem scilicet, sal neutrum sive aikali acido affundatur, sive acidum a thali, jure inseres, acidum, & alhali unicam esse salinae substan
tiae speciem λ. Num, quod ex gas nitroso, dc aere simul mixtis semper eadem rutilationis, caloris, absorptionis species oriatur , sive gas nitrosum
in aerem irruat , sive hic in illud; inseres,
gas nitrosum, & aerem unicam, eamdemque
esse studi speciem is 29, 1833 ι- Fieri omnino potest, ut idem dici debeat de fluido positivam, & de fluido negativam
electricitatem exhibente. Nihil probat, ph. nomena electrica a duorum diversorum Didorum conjunctione , combinatione, communi ab-SOrptione non procedere : fottasse fluida haec non minus inter se differunt, quam gas nitro sum, aut inflammabile ab aere differt. Nolleti sententia renovanda.
ctandae natus, arbitrabatur, seintilias electricαν
effet a duplici effluviore occursu fluidi tenuissimi, maximeque elastici, quod suorum radiorum mutuo incursu accenderetur. Sententia haee maxime philosophica non a mittenda visa est tunc, quum nondum recens aeris fixi theoria enata erat. At recens haec theoria num poterit novo quodam aspectu No leti sententiam e tenebris revocare, eo scili Cet, quo nos illam proposuimus Ratio ne unquam solida, atque convincens Phaenomenorum electricorum reddi poterit , non admisso vero concusu, vsrisssus absorpti
nibus non admissis suidi illa producentis tam lis vero concursus, tales absorptiones fluidi electrici jure unquam supponi poterunt, quin in illo vare duricem naturam supponamus P duplicem, inquam, naturam, atque diversam,
516쪽
suid Didum electricum. FAIdum electist eum psyscis omnibus consen 'rientibus est aut ignis elementaris aut phlo gisticum. aut horum principiorum eombinatiσInt medLa. Triplaei, hac ratione i Iludi investiis sabunus
pirum igni elementari calorem, & combusti μnem afficienti, aut lany combinato , quo corpora combustibiliay sunt, &pbluisicilii appellatur, analogums est; ut pluia experimenta probant, quorum smpliciora , & magis convincentia, hic proponemus'. I. Et primo' si eadem nuidi electri ei, & imis elementari, natura esset, sive ignis corporibus combustibilibus eombinati: fluida haec' semper, ct ubique conjuncta invenirentur ; ct data quantitas ignis elementaris , aud combinati parem Duidi electrici quantitatem contineret , quod mulo modo experimentis consentie, .. Metallum squidem , lapis ,- lignum. aliudisodvis, corpus maximum caloris gradum conωcipore potest , quin ullum electricitatis indicium edat; aut vehementissime electricum fieri, quia ignis elementaris, aur Gmbinatus ullum a Pareat augmeΠrum adeptus esse . II. Deinde tinnis elementaris sive a sole . sive a combustibili sus proeedat , omnia not corpora permeat, di uniformiter in illis distribuitur ; contra vero suidum electricum . quod.
517쪽
AZ pMMam Unἱversam. emog tam facile eonda ctores trajicit, cujusmodi metalla Sunt,. vitrum,. sul Phur. resinam non Pervadit, atque ita de reliquis Ceterum fluiduia r electricum conductorem longissimum sex me in instantis percurrit ; at fluidum igneum notabili indiget tempore sive: un dilatetur,. sive ut alio abeat
. Nam modificatis phluistisi r
igo 3. OBSERUATIO II. Fluidum electrIcum' videtur esse peculiaνis mine Uii Ulius uniet, quod phlogisticum vocatur, modificario , dum . quiescit; & ignis quum vehementer agitatur. Haec re ipsae Nolleti se Prie stlejr, Cavalli , ct praecipue Henlii' sententiae est, qui illam.
maxima probabilitate. donavit ..L. In corporum affrictu sive ut incalescant sive ut Electrica fiant sive ut succendantur ,- juxta Hentii experimeata, re animadversiones.
mηδεῖ exmrimenta . Imo si duo corpora eandem natura phlogiastici quantitatem habentiae invicem perfricen-rur, exempli causa ,. vitrum vitro , metallum fimili metallo, haec aut nullam, aut minimam electricitatem obtinere.
Deinde si duo eorpora inaequaὶν phlogistici
anritate imbuta invicem perfricentur, puta itrum metallo; quod magis phlogistico abundat, illud majorem induere electricitatem. Tertio , a dato frictionis gradu electricitatem excitari se a major, ignem sine electrici . rate: Hoc apparet si duo vitra, aut duo ligna azida invicem perfricentur. Quarto , in genere eorpora phlogistico magis imbuta phlogisti cum illis tribuere, quae minus habent atque ita negative electri Eari .
518쪽
Quinto, fluidum alectricum, & laxem m pris talem smili actione excitari; & utrum
que non nisi in ratione suae superabundantiae in corporibus egredi.
II. Ab his experimentis , atque observatio
nibus inseri Hentius in genere, priuificum, fluidum electricum, is ignem propris talem
non nisi modificationes esse unius, ejusdemque principii, unius, ejusdemque elementi. Primum nobis statum quietis indieat , alteorum primum suae acti vitatis gradum , tertium. violentam ejus agitationem; eo ferme pacto , quo sermentatio progrediens primo vinum , deinde acetum, tandem putrefactionemessicit. III. Dissicile admodum esset quidpiam simplicius., magis acutum , magis naturae analo. gum excogitare, ac pἔopterea veros milius defluido electrico , quam quod ex Henlio , ct Cava lis inactenus retulimus. Atque Ita phil sophicae huic sententiae plaudentes theoriae nostrae lucis, & ignis finem faciemus.. At enimvero dum ea , de quibus agimus, quantum licet illustrare nitimur, fateri ingenue non dubitamus, haec ipsa adhue denss, profundisque tenebris esse involuta ; & postquam mens humana vires omnes intendit, ut nitidam fluidi electriei ideam conciperet, tantum Vagas, imperfectas , parum certas noti nes adeptam esse; si ve illud ut fluidum simplex consideret, di unicum, ubique diffusum, quod electrietatio tantum ad actionem excitati sive illud ut fluidum compostum contempl. Aur, quod electrigatio in binas partes suas constituentes dividat ipsum a corpore in eos
519쪽
GENERALII PHYsIC E NOTIO: VERITATES IMΜUTAηILEsILLAM CONSTITUENTES i SOMNIA ABSURDA . OUAE NONNULLI HISCE IMMUT MILIBUS vERITATIBIIS sUBSTITUERE VELLENT.
rorum flatu, materia in rerum satu phy-
teriae actio . Leges generales , a quibus actio haec dirigitur , is procedit. Lex impulsionis , Dae attractionis, leae innitatis, pecuna-νis attractionis. Ruid assinitates thymicae raonitas simplex, innitas comploxa, tales intermedii, innitates reciprocae, nitates duplices , vari e charam aspiratum natura , , cavsa sententiae. Lex assinitatis, tertia naturae sex omnino diser sa , im independ/ns ab aliis duabus generalibus naturae legibus, a Deo seiIicet imo pulsionis , im a generaris attractionis . Corporum principia optime ab Aristotela , in plerisque tum veteribus, tam recentiorι-Θus philosophis detecta. Aut nul a cor porum primitiva principia , ax haec sunt terra, aqua, ignis. Horum corporum prIncipia proxima. Is