장음표시 사용
511쪽
xmone in giba hepatis an exhibenda diuretica,vel soluentia medicamen
Suppurante iecoris inflamatione quid age
Derit, conueniens qui na erit, sicuti in puro erysipelate, frigidae potus, hac tamen distinctione habita,quod in puro erysipelate quocunque tempore, & indistincte exhibe
potest; at in erysipelate cum inflammatione mixto, n prius exhibenda erit, quam coctionis notae apparu rint. Pio curatione etiam horum affectuum hoc aduerto,
quod quavis in pura inflammatione nihil actu frigidum si pra hepar administrandum sit, ut docuit Galenus. tamen merysipelate puro sint medicamenta actu fragida. quae calefadicta subinde permutentur,nouaq; refrigerantia applicctur, quousq; sentiat eger flammam internam extingui, adi cumq; affectum frigiditatem peruenisse. Si autem sint instamatio,& erysipelas simul mixtum,pro ratione urgentiae,&pro ratione superabundantis materiei erit ad hanc, vel illa partem magis declin ndum. Vbi phlegmone cocoquatur,si in giba hepatis parte constiterit. ex Gal. lib. I 3. Metho.cap. II. notat Author, diu retica administranda esse. At vltra hoc etiam ex Gal. lib.7. Meth. in fine erat animaduertendum, quod ubi iecoris j bar pars est expurganda, si multa adsit materia peccans,per deiectionem est evacuanda.sin autem mediocris,diureticis, ac per urinales meatus est educenda. Vbi iecoris instammat io non disiartiatur, sed ad suppurationem deuenerit, inquit ablaestus lupturam, cum perfecta suppuratio merit,adiuuandam esse,quae vel per sedem, pes, lium, vel per os vis r ipta, & excreta iuuarula etiactit. At prasser larc docet Hipp.lib. 7. apho. ψ6. etiam i coris Lippuratio minuitions culiari, ex qua, si Dat pus patienim monet; qu iam in his pus initi mi tu ca wntinctur. si vero,qualis 4murca, postpWitis iam tunc corruptio usque,*d cxnc liciis cietasallam patro sit ac violi i ii ii
512쪽
De Scyrro hepatis. Cap. LX X XV.
PRO curatione notat, quod xbi multo sanguine abunda
uerint patientes, vena secetur, sanguisq, mittatur ante particularium medicamentorum usum. Quae sententia ex principiis Galeni valde suspecta est; cu enim scyrrus hepatis, quando perseuerat, terminetur ad hydropem restigerato hepate.ubi autem immineat hydrops, venae sectio non sit administranda,nec etiam in scyrro hepatis erit conueniens,cum ab ea hepatis refrigeratio timenda sit. & eo magis, cum hic sit morbus diuturnus, pendeat'; a materia frigida, siue haec sit pituita,siue melancholicus succus. De insummatione lienis. Cap. LX XXVIII. . CVrationem inflammati lienis exponens; inquit pha macum purgans, si venae secandae medella relinquatur, a principio ex Aeth vel in incremento ex Alexandri sententia exhibendum csse, hoc tamen agendum esse mo net,si prius parata sit materia. Hanc sententiam notare volui ; quoniam implicat contradictionem, dicere materiam paratam esse, & inflammationem esse in augmento, vel in principio, quo tempore nec concocta, nec parata potest esse materia inflammationem faciens; Cuius ratione ab Hippocrate lib. q. de ratione victus in morbis acutis tex. 22. medicamenta purgantia in inflammationum inutijs excluduntur, & damnantur ; quare cautus sit Med, cus in principijs talium morborum, nec unquam pha reacum purgans tali tempore exhibeati si 'tamen quid exhibendum sit, exhibeantur tantum, non dixerim leuia,
ut inquit Author in hoc capite, sed lenientia, ct quae pri
mas venas non transcendere apta sint. In si reo hepa
513쪽
De Cac xia. cap. X Q. Docet in cachmia ex Aetio, & Paulo venam secanda, mittendumq; sanguinem esse. Quae sententia no ita In eatheria an tuta est, cum in cactexta iam refrigerato hepate, & abun- conueniat san dantibus frigidioribus humoribus,nequaquam per secti Wias Impio. nem venae conueniat magis hepar ipsum refrigerare. At solum conuenit sectio venae in tali casu, ubi aliqua sanguinis naturalis euacuatio, sicuti vel per inenses, vel per haemorrhoides suppressa, extiterit propter nimiam plenitudia
nem,calorem natiuum prope extinguentem,in causa cache xia , v t idem docuit Galenus lib. .regacui. commen. III. ' in anasarca faciondum esse, dum ex retenta naturali eu
cuatioe pleihora inducta sit in causa,vt per ea prope extinguatur naturalis caliditas. & hoc est id, quod voluit Astius; quod idem clarius expressit Paulus,cum inquit; sed vacuandi sunt potissimum,qui harmori hoidibus,aut inesti uis non respondentibus in morbos inciderunt, quemadmoduijs, qui copia vitiosorum humorum laborant,vacuatio sanguinis per venam vitanda est. quod no animaduertens Author indistincte pronunciauit, venam in cachexia secanda, ac mittendum sanguinem esse, ubi aliqua naturalis euacu tio suppressa fuerit . .
boope. De Hydro . Cap. X C LAScitis curationem docens ex Aetio laudat succum eae solatro hortensi expressum, si quotidie, donec per- fine sanentur, ad cyathi quantitatem exhibeatur. In quare hoc idem dicam, quod in sexcentis alijs remedijs ab Authore indiscriminatim, ac sine examine transcriptis dicendum esset. Videlicet, quod hoc remedium in tali casu i conueniens sit,cum non tantum non sanare livdropem, sed& eandem,ubi adsit ,augere, & introducere,ubi no sit, polleat,cum enim sit frigida facultatis, in secundoq; huius positus
514쪽
ANN O T. I N LIB. a LTO M. Ioa
stus sit gradu, continuus illivspotus hepar valide rest orare,& inde hydropem vel augere, vel introducere pptum erit. od, cum sit adeo suspectum ratione primaria qua ilitatum , Oon sine examine erat Proponendum i& cum assi sint alia infinita,& inotas NMsta, opportum medicamenIMiboc adeosuspectum praetermittendum erat, Vt Iuniores, inexperti Medici .hinc decepti non ita tuto aegrotanti.
aereos Author, quq renu facultates in Diabete labe
factatae sint, censuiticae mente Galeni irps.lssas eo, Ita et attractruc,retentri ,& alteratrice. De attractrice,& retentrice,ut cal. ex prolesio docuit lib.f. de lac. asseccap. a. satis constat. de alteratrice autem no ita liquet. Na. nec ratio,n locus ille Galeni lib. prirno de cris cap. I 2.in dicant in Diabete iacultarc metenum alicratricem lassiani esse. In renibus enim non concoquii ut liuniorum, seu sanguimis serosa pars, sed in hepate tantum,ct in venis ipsi , in quibus humores, o sanguis vcre alterantur,& concoquuntur,
ct ideo lotium qualitatis sangὐinis, ct humorv io Miris ex stentiumcertum in indicium. unde ubi haecbcruda sint,&lotum crudum ervixbi aure num ossit conccctum hoc istet, paruei sumali eorundem humuum in venis contentorum dicterentias,&.passiones lanificare poterit. Renes autem qualem serosam partem attralium, talem ad esicametranfinittunt: necem, ubi hi ater naturam taevii non snt, immutata per virtutem alteratricem posiunt: alias excruda existente humorum in V is mole bi renes imbecilli non existant, scuticam sumsitatem inuare,ae concoquere. Vnde crudis existentabus lamaotibus, lotium coctionem praemonstrare posset. quod tamenApuriemis, Ee radicini contradicit. At dices si virtus alteratrix unum MonalictatMecconcoquit hoc seriam excrem tum haec
515쪽
virtus in renibus vel nulla erit,uel vana . Non profecto inimo est virtus necessaria, & utilissima; nam per hanc rcnes partem sanguinis tenuiorem,& humidiorem, quam una cuserositate per venas emulgentes a magnis vasibus virtute attractricis facultatis attrahunt, pro sui nutrimento constaciunt alterant: serositatem autem eam non concoquunt, quia nec earum proprii nutrimenti est excrementum, nec quid ex ea in proprium alimentum accipiunt. Vnde ea cruda existes hoc sit vel ob generis venosi imbecillitate, vel ob materiae, ex qua decidkur,incoctionem) nunqua potest in alteratricli renum i cultatis coctionem, aut alteratione recipere. Locus autem ille Galeni lib. primo de crita in quo haberin Diabete es te extinctionem utriusq; virtutis,scilicet & retentricis,& alteratricis, nec potest persuadere in
Diabete renum facultatem alteratricem laesam esse. nam licht ibi Galen. utriusque virtutis meminerit , non tamen ciuidem partis virtutes recceset. nam per alteratricem
eam inrelligit, quae in venoso cst genere, passionem, per uam lotium cruduim&exquisre aquosiam apparet. L quem enim de exquisite aquosis,& incoctis vrinis, dicebatias desperatae coctionis accidens esse: quae venosae naturae passionem,idest alteratricem in summo labefactatam, signiticam Si vero, subiungebar, vitta ho quod urina sit e quisiit , aquosan cruda,etiam velociter, & consertim, sicura in Diabete contingit, excernatur, in hoc casu qualis in leuitate iraestinoxum accidit, ta lis est extinctis utriusque virtutis & retentri is,& alteratricis. attractricis quidem, scilicet venosi generis, cui attribuit generationem aquosis,&crudae urinae; retentricis autem,&earundem quidem venatum, in quibus Ob violentam renum attractionem non immoratur huinditas illa serosa,vnde commode cocoquino
potest , sed praecipue ipsarum renum. qua labefactata si tim ad expulsione attractarum humiditatum insurgit virtus
pulcri quibus explasis iterum insurgit virtus attractrix,
516쪽
qui valide munere suo fungens a superioribus attrahes eas partes exsiccat, indeq; sitis,& potus iaccessitas , qua de re per locum hunc,in quo habetur, in Diabete extinctionem adesse virtutis retentricis,& alteratricis, non audiamus ambas has virtutes ipsorum renum,quaru ne meminit quidem Galenus facultates existere . sed ad seosum,& metem eius rem ipsam exponentes, in Diabete extinctionem retentricis renum, & alteratricis venarum adesse intelligamus. γCurationem Diabetis explicans, postscctionem venae vult ex intentione Aetij eine exhibenda diuretica pro expurgatione humorum imbibitorum in renibus. Hoc videtur dubium, quoniam diuretica attrahunt materiam ad renes, qui sunt affecti,cum tamen sit intentio ab ipsis diuertere. , Quare satius forsan erit ab illis abstinere, nisi sortasse prius serpus fuerit expurgatum,& per diuretica non accipiamus vero dicta diuretica, sed quae urinam quidem prouocant, sed cum humidi late,sicuti semina meronum, S consimilia, quae illam materiam simul contemperare possunt. Balneum naturale probat pro curatione huius affectus Aduertatur tamen, quod si Balneum illud naturale sit balneum aquae dulcis, potest conuenire, quia humectat corpus iam exsiccatum: sed si non sit aquae dulcis, sed mineralis, ac fa kMis siccantis, valde suspectum est; quia sic promptius duceret fgrum in hecticam.& praecipve ubi temperiei esset calidae. quod si sit restigeratoriae facultatis, minim sissipectum iret . abbs: i ut e sanguinis renum pro uio. Cap. XCIII. Bi sanguinolentum serum mingatur, decernit eius causam esse dispositionem renum, no dissimilem ei, qualem in iecore dicimus, imbecillitatem. Quae sententia vera quidem est,sed non uniuersaliter, nec semper ; quoniaeadem iecoris imbecillitas,qualis & in hepaticis, & in prim
cipio bydropi t, sale est in causa, ut labefactata sangui-
coumant diu retica aBalneum naurale an conu
lentum lotium farraticiae imbecistitans remnum.
517쪽
hca vinum,per lotium tale mingatur excrementum, quale ipsis hepaticis euenire sistet,quod est veluti lotura carnis, sicuti saepe in actu medendi vidi,¬aui. Et in tali casu renibus, sed hepati adtendendum est. I i os De hac eadem materia loquens, signa p appones inquit, in his sanguinis sanie magis cruentam videli, citatq; ad limius contirmationem locum leni lib. 6. de locis assectis. cap. 2. In quo hoc aduertatur,ibr Galenum non loquutum tala deloiij excretione sanguinolenta, ut sentire videtur Author ed loquitur de Alui excretionibus, quae in hepaticis e munt, in hisq; ait, quod ab initio tenuis sanguinis sanies ab hepato deijcitur, quae sanies,m saepius declaratan. est tanquam carnis recenter mactatae lotura quaedam, deinde aucto imalo, crassus humor iacibus vini haud absimialis ex riritumquam rem no perfecte attingens Author exiistimauit Galenum loqui de sanguinolento toti
e lapide fient m, Cap. X C IIII. OEclarans lapidis renum causam agentem, inquit,ea etae caliditatem igneam. Contrat hanc sentcntiam: est Galenus lib. 6. Epid. sect. 3. commen.lis ubi expres se habet, quod ad generationem lapidis sitfficit mediocri calor,& quod non semper requiritur vehemens Iiditas,. ut exemplo patet in his lapidibus, qui generantur. secur dum aquas spontis nascenees,iriquibus cetiam est illinor c liditas, quam mediocris. Vnde nos 'sidiuitu si in nonullis, in quibus renes non sint calidiores, aliquando generen rur in cor una renibus lapides Curationcmlesponens, & declarans, quibus clystes bus hic sit agendum; ordinat clysteria acria, qua an conueniant, dubiuin est, cum dolore vi gente sit demulcem dum 'non uritandum. Lura ira non bli Atur - Dubitat, quare quae habent tepidum calorem possint lapides comminuere ,Δsbluens inquit, quod cum causa ι ι γ ι ι lapidis
518쪽
1rpissis se vehemens calor, & tepidu ratione intensi caloris Quam quae frhabeat ratione contraris, ideo repida tanquam contraria pinsunt cais possunt comminuere lapideso Quae respontio nulla est;quo ri ,, habearis iram comminuentia lapides hoc non faciunt ratione calidi talis vel multae, vel paruae, sed ratione incisionis, de tenvita ' μ' iis partium. unde videmus,quod lib. 9. de Medo secunduloe. omnia mcdicamenta posita a Galeno sunt calidiora, quae,si eius ratio effieax, & vera esset, non possent comminuere lapidem, sed potius augere, cum lapis, ut ipse ponit a valido, & urgento calore fiat,haec autem, participem valia Sori, & magis intensa caliditate-
DVm victo rationem seruandam doeet, ait, volupta. iatis gratia Aceti modicum his concedendum esse suo is hiatis ricthic aduertant iunio es,acetum Omnibus ulceribus intestum nisi renum. esse, praecipue atinem internis; Quare ab hoc omnino abstinendum est,in gratiamq; aegrotantis , cum illis sit inscidinae
CVratio m eius ysiartyr , quae ex intemper e frigida Diuretim an
prouenit docens . ordinat propriE dilatet ca . Quae conueniant imsententis' studia videt urscit et, an luc in ali casu toruae- ο ruuhiant,antequamst roborata v aςquoniam1Maelicetialefaciant, ducunt rame copiosarn uateriam ad locum allata , .ctum quicumst debilis,& male possit excernere, magis . ex hac materiae copia affligetur; quare non videtur, quod ista conuentant,antequam tit roboratus lacus affectus
Tre ' Imre Q. L: Icet meminerit eius esse iam,declarans de ea Vrinx rotium supprii retentione,in qua suppressum est Iotium in partibus mitυν aliquo superioribus, non autem investis nihilominus , nec Lim Osupra renes curati
519쪽
curationem, nec causas tradit; Quς tamen omnia dii enatissime sunt animaduertenda; quoniam suppresso lotio,nec eo in vesicam descendente, licet nec adsit dolor, nec medendi desiderium instet,casus est lethalis.& plui imi ex hoc pereunt, nisi diligens advocetur Medicus,qui omnia circu-spiciens cognoscat, & locum essectum, & affectionis causam,ac omnia opportune administret. hoc autem prouenire solet ex renum obstructione, quae obstructio alias a materia crassa,alias a lapidibus generari consueuit. Vnde huc casum considerent Iuniores, & secundum rectam meth dum sumptis indicationibus opportuna adhibeant medica, menta, quae ab Auth ore forsam praetermissa fuere; qumniam in hoc non habuit ducem, a quo hanc curationem. transcribere potuerit. Nos autem de hoc affectu superius abunde egimus. De lapide Vesicae. CV. CI.
Medicamenta descripta ad lapidem Nesicae sint enica
.i a. An inflamma. ra vesica sersecanda πι-na inferiores.
TRanscribit ex Aetio plura medicamera ad frangenda
vesicae lapidem: sciant tamen Iuniores haec tantum
efficacia esse in lapide renum, in lapide autem vesicae imutilia fore. De infiammatione vesicae. CV. C JAVthor in cura inflammationis Vesici primo secat venam internam cubiti praeter Galeni mentem locis ab eo citatis, scilicet lib. 13. Meth.& sib de sanguinis misesione . sed praecipue cotra ipsum lib.6. Apho. 3 6. qui Himpocratem interiores venas inflammata vesica secandas docentem infestatur,si per interiores intelligat manuum v nas,hoc dicens nec verum esse, nec rationi consentaneum.
An autem talis sectio conueniat, forsati sunt validae, α probabiles rationes, quibus ductus Avicenna hanc in tali casia probauit,quem author, licet eum nominare non dignutur equutus est in hac sententia.
520쪽
e Cum ad topica descendit remedia,calida,& laxantia solum proponit administranda esse, quae in principio, & amgmento ipsius inflammationis, quo tempore inflammatiorem remittere,& temperare dcbcmus, suspecta sunt ; cum potius possint esse in causa, ut maior materiae copia ad v scam attrahatur, quam quod ab ea repellatur, & remittatur L. Potissimum autem fugiantur talia remedia, ubi inflaminatio Erysipesatis particeps erit. Subdit in huius curatione, quod ubi insessiis, irrigati nes , & fomenta non sufiecerint, cucuibitula circa pcetine, aut pubem una cum scarificatione adhibeatur. In qua re hoc animaduerto, quod hac sententia si in sensu ab Authore prolata simpliciter intellipatur, videlicet quod non codente morbo administranda sit cucurbitula,nequaquam admittatur; quoniam & inflammationem exaspei ado,& materiam plurimam ad locum assectum attrahendo samiorem reddet morbum. Et hoc praecipue si in principio,& in amgmento inflammationis, & dum adhuc materia flueret, administraretur quo tempore docuit Galenus cucurbiatulas loco assecto nunquam admouendas esse . Quod si unquam fieri dabitur, tunc id agendum erit, cum nuhil amplius affluxerit,corpusque exinanitum fuerit, &vsus mi innammantis vel mouendae , vel amoliendae, vel extrorsum euocandae tulerit, ut ibidem monet G
Sagna huius reccnsens inquit, qui d ex eo dignoscitur
gonorrhaea, quod semen profluens aquCsum , ac te. Luccxisit. In qua re hocinotandi na, quod non semper in pimGrrhaea lamen est aquosum, & tenue, sed aliquando
est substipatiar crassioris , di 1iscidar,'ut potest in his,qui ex fiminis copia in ponon hara m incidunt, saepe videri. Quasi habeatur hoc signum pro incerto ι quoniam scnen ci o
niat apponere pubi cucurbiatulam is starificati eo In Conorrhaea an suer maesemen aquosao renue.