Des. Erasmi Roterod. De utraque verborum ac rerum copia lib. 2. Ad sermonem & stylum formandum utilissimi

발행: 1662년

분량: 302페이지

출처: archive.org

분류: 연설

81쪽

DE. COPI A U B. C A P. XXXV. Ga commodiua copulenr contraria. V Ir est doctrina quidem egregia. verum mora. bus illaudatis. Est ille 'uidem vir bonus . verum parum eruditus. Vir est ut lingua blandisisma, ita ingenii amanulenti. Vir est ut optimis prognatus maioribus, ita pessimis praeditus moribus. Vir est tam deformis animo , quam Corpore formo sus. Petrus quemadmodum est tacitus conviva, ita est loquacissimus susurro. Sic saturator quidem est comis, sed virulentus obtrectator. Blandus est vultu, ceterum animo truculento. Ferox est in timidos . at in feroces timidus. restate friget, contra hyeme calet. Plautus sic usiarpavit. Itom venit hoc mihi in mentem Magadore , ta esse hominem divitem, factioium: : the item Hse hominem pauperum pauperrimum qItem, digit, D contra. Inimicissipplex in amicos contumeliosus. Hic nullum additur adverbium. Voluptas parit dolorem, Contra dolor voluptatem. IC A' P.. XXX v I.

Vir est neque dcristus, neque probuς : nec liteis

ris , nec moribus phobata : Vir est non indOchus modo, verum etiam improbus: V ir est ut indoctus . ita Sc improbus : Non minus improbus, quam illiteratust V ir est: tum indoctus, tum impro-hust reque indoctas atque improbus. Quintilian. Nescias p rantare' velint talinus an possint, id est, tam non possunt praestare squam nolunt et pariter & in. doctus Zc improbus t Vir pessulius est, di nihilo doctior Seneca , Flamma deprimi non potest, non magis quam quiescere. Vir cui nihil sit omnino bonarum literarum, bonorum quoque n mrum tant-

detri. Breviter, ferme iisdem rationibus remove mus, quibus tribuimus.

82쪽

Σsibus modis tribuimur inaequaliter. V Ir est cum doctus, tum probus: Iuvenis Cum eleganti forma, tum vero moribus optimis. Non pecuniam modo, verum etiam vitam tibi paratus sum impendere V itam etiam tibi impenderim , non modo Pecuniam. V erum haeC Vema non1 Olum , & fimilia communia' sunt tum ad aequalita ICm, tum ad inaequalitatem : Non sat erat impulisse, nisi de prode c. N sussiliebat spoliati eis nisi jugularet. Parum erat deformem esist, nisi mores forma dignos addidisset. Nihil erat deformi eravult ii, nisi moribus etiam esset deterrimis. IhllaCsermon s forma eleganteo interdum altera pars sub auditur, eaque fere potior, ut: Chrysostomux

non ore rantum aureus :' iubauditur, verum etiam

pectore. Et Corneliar Grachorum matris epistolsisI-Vath sint, non fantum in laxi homorem di, subaudi tur, sed etiam ob admirationem eloquentiar vidisti hominem non Corpore tantum distorium: subaudi

tur, ve .um etiam ianimo.

Inia is aliIer remouemus his m, dii. 'On modo nan intelligit, verem ne legit quidem e non solum palum intelligit, sed nec Iegit non ta satum nihil intelli vir, imo nec legit: Gec legere quid c m novit. ncillim in te Ilies non novit vel legere, tantum ab in I utintel ipat Graecis literis nihil quid dicam intelligere: imo nec legere pqtest: Hic nihil in bonis literis non dicam intelligit, imo ne legit quidem. Ingenium quoque senectus deterit, ne dum corporis vigor Pur pecus duret. Horatius:

83쪽

13 DE COPIA UER Bo .

ea certe nunquam anteCesserit ei, que me. Iuce orbabit ipsa: Sol hic , qui videt omnia, nunquam muvidebit non memorem tui: Mors una tui r cordationem his e praecordiis emovebit e doneC ulla vitae portio in artubus resulebit , Morus ab Epasmi cogitatione nunquam aberit. Quamdiu sanguinis ulla pars hoc in Corpus ut o calebit, nunquam apud me refrixerit Mori memoriar mihi quidem cium

vita aderit , in a mente mea nunquam es abi rurus.

Quousq; manebit hujus animae corpus cnlique co-

P a. tu a mea memoria nullo tempore sejungeris. lirius animus corpori, qnam tu animo meo prίPsense 1Ie desines : spiritus ipse citius ex hujus Corpusculi domici Ilo demigrabit, quam animo ina prella imago tui deleatur: aeque diuturna suerit apud metui memoria ac vinar cursiis r eadem erit & vivendici de te cogitandi meta : non arctioribus pomeriis. tui recordatio claudetur, quam ipsa vita: quoad ulla vena mihi vitali tempore saliet, dulce fueritusque tui meminisse : quantum mea Lachesi η fata

Ie si omen extenderit , irmundem extende iurnaea tui memoria : eadem mihi & vivendi, & de te cogitandi mensura fuerit: quoad corporis molem flatus vivificus sustinebit , animum maxime tui

memorem veram e dum lucis ullam , coeli tum indulgentia concedet, te temper animo feram: dum vitam permirtent superi, non committemus , ut tam fidi congerr. nis unquam nobis obrepat oblivior donec me non deficiet anima , animum hunc,

di memorem ei. gratum nunquam positero : quoadusque Sole volubili frui fas erit, hunc hominem habebis tui memorem : vivum non videbit Erasmum, qui videbit oblitum tui. quanto tempOxe vita nimi duratura est, mens quidem haec manebit ἰui recordanti Tima : quam eiq.supero hoc Jove continget frui, non mihi contigerit oblivisci tui:

done C vi: a perseverabit, tu cordis obtutibus semperes obversaturus : Nominis ante mzi, quam tam cha

ri amici, mihi vcntura est obliviscentia : ipso mihi

prius excidero, quam tui vultus imago . Viventi qui-axm Erasmo, haud unquam excidet Norus: milla diutu

84쪽

LIBER PRIMus. 39 diuturnitaς aevi, tui apud me memoriam ob Iiterabile non, nisi mecum , tui extinguetur. memoria e 4nte fatalem diem e nostra memoria non eliminaberis: ante obitum non des stam tui meminisse i ante suprema funera non cessabo tui memor effr: non ante exactavriae stamina tui queam oblivisci et vivo quidem Erasmo, Morica memoria hauci unquam estuet: tui apud me memoriam nulla unquam aetasi antiquabit I ante summum diem non abrogabituri in me memoria tui I nulla neque locorum, neque temporum injuria essiciet,quo minus tui quam maxime meminerim invita: per omnem vitam tui meminero , haec vita quam longa continget, cum tui memoria semper erit conjuncta j ad ipsum usiaque rogum me tui memoria prosequetur 3 mei sensu carebo, priusquam conjunctissimi hominis cari turus sim recordatione; a meis ipse membris dii trahar, antequam tu animo meo divellare ; mors mihi citius acciderit, quam oblivio tam dilecti C pitis: certum est mortem oppetere potius, quam tui memoriam non jugiter obtinere . Non nisi me 1epulto , tui recordario sepelietur in mer tui quidem aut mecum aut nunquam est interitura memoria e donec exspirem ipse spirabit in me Mori mei memoria , donec apuit dii peros agitabimus, nunquam mihi incesset tuae benignitatis oblivio. Ante obitum nunquam animo meo Iui incurret oblivio , sic enim loquitur Seneca. Nihil tam arduum haec vita mihi gignere queat, ut tui memoriam ex his praecordiis possit extundere ν nulla res tam atrox mihi possit in hac exoriri vita, quae tui conciliet oblivionem e vivo nihil possit existere , quod mihi tuae erga me humanitatis confled obliviscentiam e sic in me radices egit memoria tui, ut a nullis omnino casibus, qui quidem vivis soleant accidere, sit nunquam cemara: his nimirum

monumentis animo meo consecratus es, ut ea nullum ae vi spacium valeat demoli1 t ni forte mors, cui nihil rerum morralium non cedit, nisi ipse mortR lis essem, non dubitarem hanc de te memori εω

immortalem fore polliceri, si immortalis οβς .

85쪽

εo DE COPI A UE .smus, immortalis itidem foret tui apud illum meis moria r ejusmodi itatuam in animi mei penetralib.

tua merita erexerunt, ut ea, quoad me tellus sumianebit, nullo casu sit diruenda. His titulis Morus n- scriptus est cordi meo, ut eos nulla remporis injuria possit unquam exedere: non nisi una cum aetate tui recordatio in me consenescet. Ipse mihi prius excutiar, quam Mori nomen ex adytis cordis exi- satur : id unum tibi & confirmo & praestabo donec In mortalium numero suturus sum, tu e scrinio m moriae nostrae nunquam dimoveberet ut omnia tempus possit, certe hoc unum illi non licebit unqKam . ut vivo mihi tui pariat oblivionem : semper hic animus tui cum primi et meminerit , neque id me dies, quamlibet longa, de locebit donec me teliss alet . unum illud nunquam quibo dediscere,videlicet tam e hari sodalis meminille : donec futurus sume. superster, ut Homerico utar verbo, Mori memoriam continenter obtinebo : quoad mihi continget inter σῖτον ιδὶν αις id es, cibum edenter, ut H melice lo8uar, annamerari, nunquam hoc de pectore Mori vultus labetur .

quemadmodum inquit Homerus, tu mihi nunquam es obliviscendus, rae κη ' si δερ μέ 'νοιο, id est, ine vivente , ct in terra eo specto. Iliad. I. ut est apud Homerum, nunquam te aufferet oblivio, tui memoriam perpetuo , pariter cum ipso vitae proingrestu, producam : superstiti Erasmo sublimitatis tuae memoriam nullus unquam dies expunxerit et coipore quidem abs te distrahi potero. verum animo te semper intuebor, quoad vitam numina largientur: donec aura vitalis hos artus moderabitur, tu a nostris cogitationibus nullo momento es ab suturus: usque adeo penitus his praecordiis tui impressa est mhmoria , ut nullo unquam pacto videatur eradendat ut omnia tempore marcescantaeui certe memoria ad occasum usque vitae apud me vigebit 2 arctius Morum meum animo comple us

86쪽

LIBER PRIMus. 61sum , quam ut vivo possit elabi: eadem me lux exanimem videbit, qaae tui conspiciet immemorem. Α-d eo vivam quandam imaginem tui pectori inscuIpsisti meo, ut vix etiam mors ipsa sit abolitura: non

erit Erasmus tui memoria vivacior : tam vivax erit tui apud me memoria, ut ipse non sim fui rus vivaciore nunquam intercidet apud me Morica memoria , donec ipse non intercidero et Semper hunc hominem experieris tui recoris dantem, donec vitae particeps erit : expers hujus vitae fuero . priusquam a tui memoria alienus et adeo vivax est in me tui memoria. ut ipse non

sim illi futurus superstes t altius meae memoriae sedisti, quam ut ulla te res inde queat emoliri rΤcnacius inhaeres cordi meo . quam ut praeter mortis casum quicquam aliud inde te queat ejicere: Penitius hoc in peetore conditus es, quam ut hinc ulla ratione sis excludendus, donec mihi vitam fata non invidebunt. Interius insitus es animo nostro , quam ut inde incolumi quidem queas, extirpari: Fire ius imprestum est cordi meo, simulacrum tui, quam ut sit perstiti possit unquam detrahi. Sic effigies tui cogitationi meae penitus impresta est . ut eam nul a aetas sit abrogatura.

Dum vita suppeditabit , nihil extiterit quod fixam animo Mori statuam valeat labefactare Fieri nunquam poterit, ut vel vivam parum tui memor e donec apud superos commorabor , ne tota quidem Lethes aqua tui memoriam poterit abolere: donec aura vescar aetherea, subinde tui reminiscar e vitam modo Deus impertiat , ego tibi mentem perpetuo tui memorciri polliceor.

Si quis mihi vita functo sensus erit tam dulcis

amiculi recordabor , tantum abest, ut vivus sim obliturus: omnia mihi citius acciderint in vita. quam oblivio tui: tum sursum versus recu Tent amnes. ut Graecis est in proverbio . cum Eras mus Mori sui poterit ilon meminisse: Non alius me visurus est oblitum tui, quam qui visurus est arduis pronos relabi rivos montibus . dc Tiberim reverti, ut ait Flaccus:

87쪽

nte leυes ergo pascentur in aequore cervi,

Quam vivum Erasmum Mori capi ut oblivio. Ιis co

loribus in tabula pectoris mei depicta est imago

tui, ut eam nulla annorum series ponit eluere : 1upremus vitae dies me tui, memorem depreheNdet sospite vita , non me fugiet memoria tui: salva vita hac, non de morietur apud me tui memoriar quoad haec mihi vita comes erit, comitabitur M. Murccordatio: haec me vita tui memorem relinquet: non avolabit a nobis tui memoria, nisi avolante vita : ad supremurn usque vivendi limitem , tui nobis memoria pers e verabit: in obtinenda tui memoria non si ero mihi disti milis , nisi vivus cite desiero rdonec hoc vitae munus clivina benignitas mihi t alvum esse volet, non in rei morietur apud me tuse be nignitatis memoria r vita defungar prius , Quam dimmemoriam recolere ce flabo : diem obiero citiusquam te ventis,& aurae mandem e clavi S adamantinis nostrae memoriae in. I us Cli Morus, quos non si una mors valeat abrumpere : ad imos usque Cineres pergam tui memini tu : ad extremam usque senectam tui me comitatura est memoria : per universum vitae sp actu in Mori meminerit Erasmus: aric X tremum usque rogum , tuorum erga me beneficiorum memoria prorogabitur: fatalis ille dies denique metui memorem est reperturus: dabo operam , ut tuae humanitatis recordatio ad Ilbitinam usque proferaturi nunquam mihi quicquam obtigerit in vita neque tam laetum, neque tam acerbum,

quod tui nominἴs recordationem e srnu ne toris mei queat expellere: quoad hic animus in hoc cor pusculo tenebitur alligatus , non Exulabit mea memoria Mortis : citius staturum est, ut alterum in Orbem tui memoriam mecmia deferam, quam ut hic abjiciam : animam egero prius, quam te memori tenere desiero e si quando corpus umbram suam pO- terit effugere, hic animus tui qui bitob ivisci 1 non ante quam diem vitae novissimum claus Cro , desiturus sum tuam in me beneficentiam animo circum

sςrre : Quam l. nga dabitur vita, tam erit longa Iul

me Disiligod by Corale

88쪽

memoria : par nobis erit. memoriae vitaeque modus et ui meminero quod auras carpsero vitale se absit ut mihi brevior fuerit tui memoria,quam vita e quamdiu superabit Erasmus i tam diu tui meminisse non gravabitur: vita orbabor , antequam tui me relin- . quet memoria. Supero privabor Iumine, uCpriscorum more loquar, citius, quam Morus ex animo de Ieatur meo: Oc us hoc mihi corpusculum morte

refrixerit , quara tui memori frigescat apud me ὀIn extinctam tui memoriam semper tenebo: quantum temporis anima fruar , sic enim loquitur Sallustitis , tantundem tui meminero e Perpetim tui recordatus fuero: Sine fine tui meminero. Nulla res

mihi oblivionem tui invexerit , nisi quae me Ex

hac luce evexerit. Orbem hunc verterim citius, quam animum hunc tui memorem vertero: vitam ebex uerit is casus, qui tui importabit oblivio nem: crudelibus umbris occubuero , quemadmodum loquuntur Poetae, citius, atque tui memoriam recolere desi: urus sim t efferar ipse citius . quam tui memoria e corde efferatur meo : ad ipsuna uique bustum me tui memoria prose luetur: ne de

iunctiis quidem , tui possim oblivisci, nedum vivus viventi mihi nunquam abolescet hominis tam bene

meriti recordatio : quando futurum it apud. Erasmuin evanescat Mori memoria dum vita destituetur: usque eo tui memor ero, dum

in vivis agyna ; utque dum spirabo , te corde gestabo : quamdiu dabitur anima frui, ut Salliiniano more loquar , non desinam tui memoria frui. Sed jam si modus, Neque enim id agitur,ut ostentemus, quousque nos in commutando progredi possimus, sed ut studiosis adolescentibus exemplo

demonstremus , quantam orationis ubertatem paritura sit haec exercitatio. Sententiam enim au- modum felicem, neque magnopere ad commutandum tacundam serme clucenties ut opinor, commutavimuS, neque tamen minutulas illas variandi rationes sumus anxie persecutit. Nunc quod reliquum este videtur, varsas quasdam Grationum tormulas Proponemus, non id agentes ut omnς

89쪽

64 DE. COPIA VERB. persequamur. Nam hoc utilissimum quidem, erum prorsus infiniti fuerit operist sed ut ostensis aliquod velut exemplis, sibi quisque similia fingat, Vel alius aliquis, cui plus otii suppetet, quam nobis, hujusmodi dicendi figuras ex omnibus auctoribus

petitas, copiosius, atque accuratius impertiat CO-

tuae candidatis.

C A P. XXXIV.

F Si vir tum eruditus. tum probus. Est juvenis

formosus, Sc bene ingeniatus. Atque repetitum Poetarum est: Virg.

. sic se Deos, at aue astra υacat crudelia mater.

Est vir doctus pariter ac probus: Est vir doctus simul di integer: Est vir tam doctus, quam bonus: Vir est doctus iuxta. ac bonus: Vir est non minus probus quam lite latus: vir est non inferior literis . quam moribus: vir est ex aequo probus atque doctus: Vir est aeque literatus atque incorruptus: vir doctus aeque ac probus: Vir perinde doctus ac probus: Exquisite doctus est, itidem dc lacundus: vir est non minore mRrum probitate , quam doctrina praeditust Vir est quς admodum doctus, ita Ac integer: vir est doctusque bonusque in carmine: Vir simul eruditus. simul integer: Vir est doctusque & integer , in Carmine et vir est haud secus eruditus ac probus: vir est ut doctus, ita & e robus e vir est doctus, re idem pro-hus. Vir est optimus. idemque doctissimus: Vir est pari vel doctrina vel probitate praeditus r Vir est non

tantum eruditus, se dic integere Vir est non modo doctus, verum etiam probus: Ut optimus quoque est, non modo doctissimus, Non tautnm ferunt, sed impellunt. Haec sermonis forma peculiaris est Sene-Cae, ut omittatur etiam. Vir est praeter summam eruis

ditionem etiam optimus : Vir praeterquam quod doctus, est etiam optimus. V ir est de quo dubites. doctiorne sit, an melior: vir est . in quo cum lite aus probitas morum ex aequo certet : vir est qui . literas

90쪽

Li AER PRIMuv. Et eras aequarit eum vitae sanctimonia : Vir est cujus eruditioni respondet morum integri ras : Vir est qui parem vitie castimoniam Cum eruditione copu- Iamir Uit summa quidem doctrina, verum morum

integritate neutiquam inferior sese. Interdum idem pollet, vel Literis tuis majorem in modum sum dein lectatus, vel quod essent elegantissimae. vel quoahumanitatis plenae: Vir est in literis egregius . neque sui dissimilis in moribus. Vir est clarus imagia 'ibus , neque non illustris egregiis in Rem p. memritis. ossicium beneficio cumulasti. Corporis foramam animi dotibus aequiparas. Cum diis ex pari viis vit. Oratione tua graviter offensus est, partim quod esset incondita, partim quod arrogans. In hoc

Probitas aequat eruditionem. In hoc fortuna cum

Probitate facit paria. Ita Seneca. Vir est egregie doctus, atque item probus. Vir est similiter doctus ac facundus, vir est haud dissimiliter eloquens ac doctus : V ir pari cloctrina ac probitater via est perinde facundus ac doctus. Cives. atque hostes juxta Retuit. dixit Sallust, pro eo quod est.

vives mu' atque hostes. Fortunae Corporis animique bonis juxta dives. Ita Sallust. Plebi patri

busque juxta charus t Idem. Hyemem atque aest tem iuxta. Plin. Iuxta diebus noctibusque t citus Iahitur mundus. Ideme In Italiae 'artibus quibusdam, juxta hyeme , &aestate fulgurat. Ad

nanc sormam pertinent dc illa, Plauta luxta in Cum rem tenes, id est . aeque atque ego. Idem in Persa: Juxta tecum, si tu nescis, nescio. Sallust.

in Catilinario: Quo in loco res sitae sunt, juxta mecum omnes intelligitis. Huc pertinent & illa minus quidem usitata , sed tamen apud prob

tissimqs auctores reperta. Terent. Quo jure, quaque injuria me in pistrinum dabit 3 id est . sive jure, sive injuria, Cicer. ad Art. At quam honesta, quam expcdita tua consilia, quam evigilata tuis cogitationibus, qua itineris, qua navigationis, qua Congrelsus, sermonis' , Cum Caesare. Idem acteundem: Cum video te distentissimum esse, qua

de Burroriis. qua de Bruto: Qua posuit, pro tui

SEARCH

MENU NAVIGATION