Des. Erasmi Roterod. De utraque verborum ac rerum copia lib. 2. Ad sermonem & stylum formandum utilissimi

발행: 1662년

분량: 302페이지

출처: archive.org

분류: 연설

71쪽

DE COPIA UERE.

SEMPER DUM v IVAM,

tui meminero.

P Rincipio advel bio Semper nullum responde

idem pollens, neque in aliam vocem deflecti potest. Deinde. vivam , nullum item habet simile . & verbum est unicae vocis, id est, neutralis, nec ullum ex se propagat nomen , praeter vitam. Deinde, meminero, non solum unicae vocis est ver-hum , verum etiam mancum . dc mutilum . peneque

sterile, utpote a quo nulla soboles proficiscatur, praeter Memor .& Memoria. Porro duo verba quae his .pponuntur, Mori. & oblivisci. videlicet, re ipsa sunt tum manca, tum sterilia i tamen aggrediemur. Ceterum variandI rationes ex superioribus per selector agnoscet: Semper dum vivam, tui meminerixo : nunquam. dum vivam. tui non memineror nuriis quam quoad victurus sum . me tui capiet oblivio rhaud unquam dum vixero.tu animo excideris meoanunquam donec vivam.mihi venies in oblivionema nunquam quoad in vivis ero, tui nobis veniet oblivior non prius tui meminisse desinam.quam viverer non me ante mi memoria, quam vita ipsa reliquerit: usquedum spirabo, tui memor fueror donec hac Iue estuar tu animo haerebis meo : ἡ vivorum conis tubernio Citius emigraverim, quam tui memoriamosi ro e pectore demigrarit : ipse prius h vivis ex-

Cessero, quam Morus e nostra excesserit memoriat Iu hare me prius deficiet, suam tui immemor esse Coeperor vita me serius destituet. quam tam chari Capitis recordatior Idem dies mihi tui memoriam eripiet, qui vitam t eadem lux oblivionem tui no- his est adductura, quae mortemr idem nostrae, tui memoriae, vitaeque s nis erit: dum memor ipse mei fueror tui memini 1ie neutiquam pigebit: non alius nostrae tui memoriar, quam lucis erit interitus: is solus dies tui memoriam extinxerit; qui vitam: ante mei ipsius, quam tui oblivisci incipiam : nostro electore non prius elabetur Mori memoria. quamaec anima; praeter unam mortem , nullus omnino te

72쪽

L I B E R. PRIMuso , ν te mihi casus expectorabit: ego ne tam jucundi con.

Victoris unquam unius queam oblivisci tum demumi oblivit Ci poterit Erasmus, cum ipse sui de-

Mori sui

1 inet memor esse: dum mihi sensus ullus mei reliquus fuerit, tu semper animo nostro observaberis 'Cordi meo Charior es, quam ut vivo quidem in obli VIonem venire possis: intime nostris in praecordiis repo litus est Morus, sic ut praeter unam mortem, nullae

'α RI 'Vς' Η'ere: Orco tradar ipse prius quam

e mandem oblivioni: dum spiritus his oculis. his mari: bus imperabit, tu pectori insidebis meor dum 1 Plotus hos reget artus,tui meminero: quam diu su- e re ritan nobis haIltus, non quievero tui non me minas e dum an vivis agam , usque vivet in me tu IC moria: is mihi dies vitae finis erit, qui tui oblivio- eri r iliti utia: idem casus hanc animam, teque e meo revellet animo: donec superstitem esse sinent perpetuo recordabor: dum quicquam Vitalis caloris in hoc pectore palpitabit, tui memoria non evanescet: Non mihi diuturnior vita futu- . L. IRRIJ tu Orum me meritorum memoria: non int brevior fuerit tui memoria, quam ipsa vitaron minus durabilis erit tui capitis recordatio,quaruaec ips a vitae me mihi eripiet is dies, qui tui memoriam adimet: ipse mihi subducar priusquam te In memoria habere destiteror haud lonRior erit at hi lucis huius iunctio, quam tuae benignitatis memoria . non mihi posterius suppetet vivere, Quam

tui meminisse: extra me mez citius cum Moris intra hoc pectus esse desineti vita haec tuique memoria pari stadio ad metam decurrent: pro suserit Erat mus, cum Mori immemor erit Noa extabit hoc caput, ubi ram singularis amiCi quive- oblivisci. donec supra terram acturus sum, nota, ut obsolescat apud me tuae Comitais

T, xv frebro animo occursabi Smeo: nunquam serius futurum est Erasmo vitam 3 quam tui memoriam obtinere : non ante de re cogitandi. JNςς ero , quam Atropos silum fatale secuerit Tizdacies unquam tui paritura est obliviscentiam,

73쪽

,3 DE COPIA VERBO .

ea certe nunquam antecesserit ei, que me. Iuce orbabit ipla: Sol hic , qui videt omnia, nunquam me videbit non memorem tui: Mors una tui recorda- tionem his e praecordiis emovebit e doneC ulla vi tae portio in artubus residebit , Morus ab Erasmi cogitatione nunquam aberit. Quamdiu sanguinis ulla pars hoc in Corpusculo calebit, Nun 'uam apud me refrixerit Mori memoriar mihi quidem dum vita aderit, tu a mente mea nunquam eS absururus. Quousque manebit hujus animae corpusculique ch Pula. tu a mea memoria nullo tempore sejungeris. Prius animus Corpori, qnam tir animo in eo prίdsensesse desinus : spiritus ipse citius ex hujus Corpuin sculi domicilio demigrabit: quam animo imprella imago tui deleatur: aeque diuturna suerii apud metui memoria ac vitae curius r eadem erit & vivendici de te cogitandi meta : non arctioribus pomeriis. tui recordatio claudetur, quam i piavit. at quoad ulla vena mihi vitali tempore saliet, dulce fuerit usu ue tui meminisse : quantum mea Lactus η satale nomen extenderit , tantundem extendetur de mea tui memoria : eadem mihi re vivendi, re de te cogitandi mensura fuerit: quoad corporis molem flatus vivificus sustinebit , animum maxime tui memorem Peram r dum lucis ullam , coeli tum indulgentia ccn Cedet, te temper animo feram; dum vitam permirtent superi, non committemus , ut tam fidi congerr nis unquam nobis obrcpat oblivior donec me non deficiet anima, animum hunc, di memorem S: gratum nunquam posta ero : quoadulque Sole volubili frui fas erit, hunc hominem habebis tui memorem : vivum non videbit Erasmum, qui videbit oblitum tui. quanto tempOxe Vita mihi duratura est, mens qii idem haec manebit tui recordant illima : quam diu.1upero hoc Jove continget frui, non mihi contigerit oblivisci tui: donec vita perleverabit, tu cordis obtutibus semperes obversaturus r Nominis ante m i,quam tam cha ri amici, mihi ventura est obliviscentia : ipse mihi prius exciduro, quam tui vultus imago. Viventi qui-cium Erasruo, haud unquam excidet Morus: nulla diutur-

74쪽

LIBER PRIMu S. 39cliuturnitaς aevi, tui apud me memoriam ob Iilerabit rnon, nisi mecum , tui extinguetur. memoria e ante fata Iem diem e nostra memoria non eliminaberii eante obitum non desistam tui meminisse i ante suprema funera non cessabo tui memor efD: non ante exacta vitae stamina tui queam oblivisci et vivo quidem Erasmo, Morica memoria hauci unquam effluet: tui apud me memφriam nulla unquam aetasi antiquabit 3 ante summum diem non abrogabitur, iri me memoria tui 3 nulla neque locorum, neque temporum injuria efficiet,quo minus tui quam maxime meminerim invita: per omnem vitam tui meminero , haec vita quam longa continget, cum tui memoria semper erit conjuncta , ad ipsum usque rogUm me tui memoria prosequetur 3 in ei sen-; a Carebo, priMsquam conjunctissimi hominis cariturus sim recordatione; a meis ipse membris discirahar, antequam tu animo meo divellare , mors mihi citius acciderit, quam oblivio tam dilecti capitis: Certum eis mortem oppetere potius, quam tui memoriam non jugiter obtinere . Non nisi me sepulto , tui recordario sepelietur in mei tui quidem aut mecum aut nunquam est interitura memoria e donec exspirem ipse spirabit an me Mori mei memoria , donec apuct iuperos agitabimus, nunquam mihi incesset. tuae benignitatis oblivio. Ante obitum nunquam animo meo tui incurret oblivio , sc enim loquitur Seneca. Nihil tam arduum haec vita mihi gignere queat, tu tui memoriam ex his p cordiis possit extundere: nulla res tam atrox mihi possit in hac exoriri vita, quae tui conciliet oblivionem e vivo nihil possit existere , quod mihi tuae erga me humanitatis constet obliviscentiam e sic 'in me radices egit memoria tui,ut a nullis omnino casibus, qui quidem vivis soleant accidere, sit nunquam celsura : his nimirum

monumentis animo meo conseci atus es, ut ea nullum aevi spacium valeat demoliri, ni forte mors, cui nihil rerum mortalium non cedit, nisi ipse mortalis essem, non dubitarem hanc de te memoriam

immortalem fore polliceri, si immortalis esset Era' C 6 smus,

75쪽

ε. DE COPIA FE .smus , immortalis itidem foret tui apud illum me moria: ejusmodi statuam in animi mei penetralib-

tua merita erexerunt, ut ea . quoad me tellus fustinebit , nullo casu sit dii uenda. His titulis Morus inscriptiis est cordi meo, ut eos nulla temporis injuria possit unquam exedere non nisi una cum aditate tui recordatio in me consenescet. Ipse mihi prius excutiar, quam Mori nomen ex adytis cordis exi-

satur : id unum tibi dc confirmo & praestabo doneo

In mortalium numero suturus sum , tu e scrinio in moriae nostrie nunquam dimovebere et ut omnia tem-Pus possit, certe hoc unum illi non licebit unctriam . ut vivo mihi tui pariat oblivionem : semper hiC animus tui cum primi et meminerit , neque id me dies, quamlibet longa. de locebit donec me teliss alet . unum illud nunquam quibo dediscere,videlicet tam e hari sodalis meministe : donec futurus sum 'επr-λεόνιν, i. e. superst/s. ut Homerico utar verbo, Mori memoriam continenter obtinebo : quoad mihi continget inter σιτον εό ναις id est. cibum edentes, ut Ho- me tace loquar, annumerari, nunquam hoc de pectore Mori vultus Iabetur ,

quemadmodum inquit Homerus, tu mihi nunquam es obliviscendus, κη ' -δερνιεμε 'νοιο, id est, ine vivente , ct in terra consspecto. Iliad. I. m est apud Homerum, nunquam te aufferet obliviob tui memoriam perpetuo, pariter cum ipso vitae proingressu, producam : superstiti Erasmo sublimitatis tuae memoriam nullus unquam dies expunxerit r corpore quidem abs te distrahi potero , verum animo te semper intuebor, quoad vitam numina largientur : donec aura vitalis hos artus moderabitur,tu a nostris cogitationibus nullo momento es ablaturus: usque adeo penitus his praecordiis tui impressa est mhmoria , ut nullo unquam pacto

videatur eradendae ut omnia tempore marcescantatui cerae memoria ad occasum usque vitae apud me

debita arctius Morum meum animo complexus

76쪽

LIBER PRIMus. 6rsum, quam ut vivo possit elabir eadem me lux ex nimem videbit, quae tui conspiciet immemorem. Α-d eo vivam quandam imaginem tui pectori inscuIpsisti meo, ut vix etiam mors ipsa sit abolitura: non

erit Erasmus tui memoria vivacior οῦ tam vivax erit tui apud me memoria, ut ipse non sim futurus vivaciori nunquam intercidet apud me Morica memoria , donec ipse non intercidero et Semper hunc hominem experieris tui recordantem, doneC vitae particeps erit et expers hujus vitae fuero, priusquam a tui memoria alienus 2 adeo vivax est in me tui memoria, ut ipse non

sim illi futurus superstes t altius meae memoriae sedisti, quam ut ulla te res inde queat emoliri r Tenacius inhaeres cordi meo , quam ut praeter mortis casum quicquam aliud inde te queat ejicere: Penitius hoc in peetore conditus eS, quam ut hinc ulla ratione sis excludendus, donec mihi vitam fata non invidehunt. Interius insitus es animo nostro , quam ut inde incolumi quidem queas, extirpari: Fire ius impressum est cordi mea simulacrum tui. quam ut si perstiti possit unquam detrahi. Sic effigies tui cogitationi meae penitus impresta est . ut eam nulla aetas sit abrogatura.

Dum vita suppeditabit . nihil extiterit quod fixam animo Mori statuam.valeat labefactare Fieri nunquam poterit, ut vel vivam parum tui memor et donec apud superos commorabor , ne tota quidem Lethes aqua tui memoriam poterit abolere: donec aura vescar aetherea, subinde tui reminiscar e vitam modo Deus impertiat , ego tibi mentem perpetuo tui memorCm polliceor.

Si quis mihi vita functo sensus erit tam dulcis

amiculi recordabor , tantum abest, ut vivus sim obliturus: omnia mihi citius acciderint in vita, quam oblivio tui: tum sursum vetius recu rent amnes. ut Graecis est in proverbio, cum Erasmus Mori sui poterit non meminister Non alius me visurus est oblitum tui, quam qui visurus est, arduis pronos relabi rivos montibus . Tiberim reverti, ut ait Flaccus:

77쪽

.Ante leυes ergo pascentur in aquore cerυi,

Quam vivum Erasmum Mori capi ut oblivio. Iis co- Ioribus iii tabula pectoris mei depicta est imago

tui, ut eam nulla annorum series possit eluere : 1u remus vitae dies me tui, memorem deprehendet r ospite vita , non me fugiet memoria tui: salva vita nac, non de morietur apud me tui memoriar quoad haec mihi vita comes erit, comitabitur & tui recordatio: haec me vita tui memorem relinquet: non avolabit a nobis tui memoria, nisi avolante vita : ad supremum usque vivendi limitem , tui nobis memoria perseverabit: in obtinenda tui memoria non fuero mihi dissimilis , nisi vivus este desiero edonec hoc vitae munus divina benignitas mihi fal-vtim esse volet, non intermorietur apud me tine benignitatis memoria r vita defungar priuS , quam ruimemoriam recolere cellabo : diem obiero citiusquam te ventis,& aurae mandem e clavis adamantinis nostrae mera oriae infivus est Morus, quDs non nisi una mors valeat abrumpere : ad imos utque Cibneres pergam tui meminille : ad extremam usque senectam tui me comitatura est memoria: per universum vive spacium Mori meminerit Erasmus 'r ad extremum Rique rogum , tuorum erga me beneficiorum memoria prorogabitur: fatalis ille dies denique metui memorem est reperturus e dabo operam , ut tuae humanitatis recordatio ad Iibitinam usque proferaturi nunquam mihi quicquam obtigerit in vita neque tam laetum, neque tam acerbum,

quod tui nominis recordationem E srnu Pectoris mei queat expellere: 'uoad hic animus in hoc cor pusculo tenebitur alligatus , non exulabit mea memoria Morus : citius futurum est, ut alterum in orbem tui memoriam mecum deferam,quam ut hic abjiciam : animam egero prius, quam te memoria. tenere desieror si quando corpus umbram suam poterit effugere, hic animus tui qui bit oblivisci di non

ante quam diem vitae novissimum clausero, desiluis rus sum tuam in me beneficentiam animo circum-fςrre : Quam longa dabitur vita, tam erit longa Iul

78쪽

L i B E R P π M u s. 6 memoria : par nobis erit. memoriae vitaeque modust tui meminero quod auras carpsero vitalest absit ut a mihi brevior fuerit tui memoria,quam vita e quam-l diu superabit Erasimus i tam diu tui meministe non

gravabitur: vita orbabor , antequam tui me relinquet memoria. Supero privabor Iumine, ut prisco -'rum more loquar, Citius, quam Morus ex animo deleatur meo: Ocbus hoc mihi corpusculum mort refrixerit , quam tui memoris frigescat apud me tΙnextinctam tui memoriam semper tenebo: quantum temporis anima fruar , sic enim loquitur Sallustius , tantundem tui meminero e Perpetim tui recordatus fuero: Sine fine tui meminero. Nulla reS mihi oblivionem tui invexerit, nisi quae me CX hac luce cvexerit. Orbem hunc verterim citius, quam animum hunc tui memorem vertero: vita

me exuerit is casus , qui tui importabit oblivio

nem: crudelibus umbris occubuero , quemadmodum loquuntur Poetae, citius, atque tui memoriam .

recolere desi: urus sim : efferar ipse citius . quam tui memoria d corde efferatur meo : ad ipsum uique bullum me tui memoria prose luetur : ne de

functiis quidem , tui possim oblivisci, nedum vivus viventi mihi nunquam abolescet hominis tam bene meriti recordatio : quando futurum eis, ut apud Erasmum evanescat Mori memoria 3 'ii 3pe dum

vita destituetur: usque eo tui memor ero , dum

in vivis agam ; usque dum spirabo , te corde gesta. bo: quamdiu dabitur anima frui, ut Sallustiano more loquar , non de si ham tui memoria frui. Sitit jam sit modus, Neque enim id agitur,ut ostentem LS, quo utque no S in commutando progredi possimus, sed ut studiosis adolescentibus exemplo

demonstremus , quantam orationis ubertatem paritura sit haec exercitatio'. Sententiam enim ait modum selicem, neque magnopere ad commutandum is cunilam serme clucenties ut opinor, commutavimus, neque tamen minutulas illas variandi rationes sumus anxie persecuta. Nunc quod reliquum esse videtur, varsas quasdam Grationum tortau 45 Proponemus, non id allentes ut omnes

per s

79쪽

M DE. COPI A. VER B. persequamur. Nam hoc utilissimum quidem,Verum prorsus infiniti fuerit operis r sed ut ostensis aliquod velut exemplis, sibi quisque in ilia fingat, vel aliaus aliquis, cui plus oui suppetet, quam nobis, hujusmodi dicendi figuras ex omnibus auctor: bus

peritas, copiosius, atque accuratius impertiat CP-juae eandidatis. C A P. XXXIV.

E S x vir tum eruditus, tum probus. Est juvenis M

armo I iis , & bene ingeniatus. Atque repetiatum Poetarum est: Virg.

Atque Deos, atque astra υσcat crudelia mater.

Est vir doctus pariter ac probus: Est vir doctus simul& integer: Est vir tam doctus, quam bonus: Vir est doctus iuxta . ac bonus: vir eli non minus probus quam lite latus: Vir est non inferior literis . quam moribus: vir est ex aequo probus atque doctus: Vir est aeque literatus atque incorruptus: vir doctus aeque ac probus: vir perinde doctus ac probus: Exquisite doctus est, itidem & facundus: vir est non minore m'rum probitate, quam doctrina praeditus: Vir est quemadmodum doctus, ita Sc integer: Vir est doctusque bonusque in carmine: Vir simul erudituS. simul integer: Vir est doctusque& integer, in Camminet vir est haud secus eruditus ae probus: Vir est . ut doctus, ita Sc probus e vir est doctus, re idem pro-hus. Vir est optimus. idemque doctissimus: Vir est pari vel doctrina vel probitate praeditus: Vir est non tantum eruditus, sed& integerr Vir est non modo doctus, verum etiam probus: Ut optimus quoque est, non modo doctissimus. Non tacitnm ferunt, sed impellunt. Η- χrmonis forma peculiaris est Sene-

e , ut Omittatur etiam. Vir est praeter summam eruditionem etiam optimus et vir praeterquam quod doctus, est etiam optimus. Vir est de quo dubites, doctiorne st, an meliori vir est . in quo cum lite

ris Probitas inorum ex aequo certet : vir est qdi

80쪽

L IZER PRIMu S. sue lueras aequarit cum vitar sanctimonia : Vir est cujus eruditioni respondet morum integritas et Vir est qui parem vitae castimoniam Cum eruditione copu-

Iamr yit summa quidem doctrina, verum morum integritate neutiquam inserior sese. Interdum idem pollet, vel Literis tuis majorem in modum sum deiectatus, vel quod ement elepantissimae, vel quod humanitatis plenae: Vir est in literis egregius , neque sui dissimilis in moribus. Vir est clarus imagi Ribus, neque non illustris egregiis in Rem p. me ritis. Ossicium beneficio cumulasti. Corporis foris mam animi dotibus aequiparas. Cum diis ex pari viis vit. Oratione tua graviter offensus est, partim quod esset incondita, Partim quod arrogans. In hoc

Probitas aequat eruditionem. In hoc fortuna cum

Probitate facit paria. Ita Seneca. Vir est egregie doctus, atque item probus. Vir est similiter doctus ac facundus , vir est haud dissimi liter eloquens ac doctus : . Vir pari cloctrina ac probitater Uir est perinde facundus ac doctus. Cives, atque hO stes juxta metuit. dixit Sallust, pro eo quoci est.

Cives aeque atque hostes. Fortunae Corporis animique bonis juxta dives. Ita Sallust. Plebi patriis

busque juxta charus t Idem. Ηyemem atque aestatem juxta. Plin. Iuxta diebus noctibusque t citus labitur mundus. Idem e In Italiae martibus quibusdam, juxta hyeme, &testate fulgurat. Ad

nanc formam pertinent dc illa, Plauta luxta m Cum rem tenes, id est .aeque atque ego. Idem in

Persa: luxta tecum, si tu nescis, nescio. Sallust. in C a. ilinario: Quo in loco res sitae sunt, juxta mecum omnes intelligitis. Huc pertinent dc illa minus quidem usitata , sed tamen apud prob timiRos auctores reperta. Terent. Quo jure, quaque injuria me in pistrinum dabiti id est, sive jure, sive injuria, Cicer. ad Att. At quam hone sta, quam expudita tua consilia, quam evigilata

tuis cogitationibus, qua itineris, qua navigationis , qua Congrellus, sermonis q 3 Cum Gesare . idem acteundem: Cum video te distentissimum esse, qu

de Burrociis. qua de Bruto: Qua posuit, pro tum

SEARCH

MENU NAVIGATION