장음표시 사용
241쪽
Itaque, ut concludam gratulari vel ipse Cusinertus deis het , quod sua proposita dubia. atque dissicultates tam facile refelli potuerint, ex quo sane sequitur, quod modo , Ve-Titas magis , magisque elueescat, et confirmetur de emgie in nummo Magnetum Lydiae, quae uni Ciceroni. non alteri cuipiam convenire queat . Quod tantopere omni hominum coetui, in quibus aliquis vitae, et doctrinae cultus negi gratum, accePtumque e be debebit.
242쪽
DE EPOCHA BITHYNIAE REGUM EXERCITATIO L
huiusmodi AEna Bithynica hoe Ioeo inquirendum mi. hi proposui, eo quod, licet ad I uperiales minime spectet.
aliqua tamen ratione nectitur cum ea Nicaeeasium, quae ita
scripta cons icitur in .numinis Divi Iulii Caesaris sub Peae. sectura C. Vibii Pansae . de quibus proprio in libro de Mochis agendum erit. Cl Belleius, cujus si inma laus in v terum praesertim ni mismatum Epochis illustrandis, Aeram Bithyniae Regum . de qua tam multae, atque inter se di sidentes serehontur hronologorum sententiae, definiendam sibi sumpserat; atque ex Regio Nicomedis IV numismate cum
notis ΘΣ, quae suo tem i,ore erant postremae . quae innotescerent, aliquid certi, exploratique afferre se tandem Posse existimaverat. Instituta e uim comparatione inter notas Suprascriptas , et annuam Vibii Pansae Bithynicam Praelaeturam , quae ex Dummis sua aetate vulgatis iungenda videba- Lux cum notis EAa, ex numinis Nicaeae, Nicomediae, et Aramen sium Myriacensium concludendum statuebat Aeram Bithynicam nec anteriorem, ne pae Posteriorem esse
rosse aut i mno anni V. C. Varr. CD LXXII. Sed nummus postea detectus Nicomedis IV eum notis ΑΙΣ apud Sestinium Let. Numism. Τ. III, p. x 46, tum nummi Nicaeensium IuI. Caesaris utili Praefectura C. Vibii Pansae eum indubiis notis BΛΣ , ΓΛΣ . quos ex Mus. n. editos invenies lib. l. Imperiat. pag. 3 , et sem Tab. XIII. n. a , et Tah. XXXVI Addit. n. r. denique in lib. de Epochis. pag. 263. et seqq. , modo Postulant , ut de utraque Epocha alia ab iis Mitrii, caeterorua, que omnium , Plane diversa ratiocinia instituantur .
243쪽
Sed primo definire oportet quem in annum V. C. Varr.eonstituenda sit mors Nicomedis IV Bithyniae Regis, qui sine liberis decedena Populum Romanum regni sui haereodem reliqtiit. Ex epistola Mithridatis Regis ad Arsacem Par horum Hegem , quae extat apud Sallustium lib. IV Fragm. non obscure eruitur Bithyniam Nicomede IV Nege mortuo
poliatam fuisse, antequam Consules L. Lucullus, et M. Cotta, alter ad hel Ium secundum contra Mithridatem gerendum, alter ad eam Provineiam tuendam mitterentur. Uerba enim Mithridatis sunt: totam Bithyniam Nicomede mortuo diriptiere , oram filius Nysae, quam Reginam appelliaverant , genistis hal bis esset. Tum commemoratis iis, quae in primo bello cum Romanis egerat . nec non rationibus , ob quas rursus hellum susceperat, ita subditi madicumque Cottom Romanum Diarem opticl chalcedona terrandi, mari extii classe pulcherrima . itaque antequam ad hoc secundum hellum se compararet Mithridates Rex, et N. Cottam Consulem pro ligasset apod Chalcedonem, Romani Nicomede mortuo, accusatore. et teste eodem Mithridate , universam Bithyniam diripuerant. Id autem intelligendum de Bithynia in Provinciae formam redacta, et de omni suppollectili regia . tiam publica ejus regni, quae In iura Populi Romani transierat, Romam deportata. ΗCe ipsum vero , quod in epistola Mithridatis legitur, ex ordine pariter, et serie reriam , qnae in Epitoma T. Livii continentur manifestum fit . Sic enim se hahent . N comedes Bithyniae Rex moriens Popultim R. fecit haeredem e regnumque eitis in Provinciae formam redacitim est. Dein de expositis iis . quae ad Mithridatis foedus, et ad ejus ap- Paratum regiarum copiarum, occupatamque Bithyniam pertinebant , haee aequuntur: Μ. Aur litis Cotta Consita ad choloeconem proelio a Rege Dictus est. Si ergo antequam committeretor hoc proelium a M. Cotta, qui statim a Consulatu ad Bithyniam Protegendam eum classe, ac legionibua
244쪽
Uenerat . eandem iam Rex occupaUerat, et antequam occuparetur a Mithridate . a Romanis in Provinciae sormam post obitum Nicomedia redacta fuerat, consequens sane erit id erenisse non minimum utique tempus, priusquam M. Cottae Consuli decreto Senatus ejus Provinciae defensio committe retur , Lucullo vero Cilicia eum bello Mithridatico. Eadem haec rursus mirifice confirmat vetus historia, in qua Darantur A. Pompeium ex Praetura Bithyniam obtinuis se, ex eaque sibi nomen Bithynici comparasses quod eam post Nicomedis Regis mortem ex decem Legatorum sententia in Provinciae sormam redegisset. Addit vero sex Pompeius Busus in voce Riatriam: quod ille suppellectilem regiam testamento Romanis relictam devexerit Romam, simulque memorat Riatrum tenentis iuvenis emgiem in Capitolio 'hebi suisse, more Graecorum arenam eruentis, exercitationis gratia, quod signiam . inquit. deportavit Bit nia Romam Pompeius Bithunicus. Fuerat ergo Pompeius iste ante M Cottam eius Provinciae Praetor, mortuo iam Nic
mede, qui ea peregerat, quae de regia suppellectili Romam devicta commemoravimus, tum de Bithynia in Provinciae formam redacta , qtiae profecto satis diuturnum temporis sPatium requirere debuisse Per se Patet.
Sed audiendi postremo loco Tullius Cicero synchronus testis. ct Plotarchias optimae fidei scriptor. Ille enim in Oratione pro Murenar ag quo' Betium, ita loquitur, duo Commio Liaetilius, et M Cotta ita mi,si fiant, ut alter Mithria tem Persequeretur, alter Bithyniam tueretur. Plutarchus vero fusius gesta describens L. Luculli in ejus vita, tum in ea Pompeii M. qui tune bellum in Hispania contra Sertorium gerebat, hunc narrat cum in hibernis ageret stipendit in Pro militibus petiisse, ae ni mitteretur. se in Italiam egiones deportaturum minitasse e Lucullum vero tunc Consulem ei praesto fuisse, ut omnem illi adimeret occasionem evertendi in suo Consulatu; praevidebat enim futurum,
245쪽
ut uni iIli Praesenti , caeteris omnibus omissis. hel Ium Mithridaticum decerneretur. Quae quidem clare ostendunt iam in te ab anno expirante V. C. DCI .XXιX , qui praecessit Consulatum L. Luculli. dum ille in hibernis ageret, res in Asia turbatas jam fuisse ob mortem Nicomedis Regis , et
Mithridatem nouuin helliam contra Romanos movere Coei isse , quo etiam tempore ab illo Bithyniam occupatam fuisse vidimus. Sed Luculli gesta eodem Plutarcho narra late Prosequamur. Addit enim hoc interim anno nuntiaram fuisse L Octavii mortem , qui Ciliciam ex Consulatu , quem ge serat anno praecedenti U. C. DCLXXIX, obtinebat. Eo aatem niantio accepto Lucullum Consulem nulli in non moUisse lapidem , ne ad alium devolveretur ea Provincia, ac Pra ter honestum , ingeniumque suum Praeciam nobile scortum donis, ac blandimentis delinitam sibi conciliasse , ut Cethegum , qui plurimum in Urbe poterat. sibi faventem redderet . quoniam in sua potestate illum habebat . qui PDe quiisesius amore, et consuetudine prae caeteris fruebatur, isque consecutum esse. Quo faeto Ciliciam facile obtinuisse, ac subinde hellum quoque Mithridaticuin ei decretiam: Cottam vero precibus a Senatu impetrasse, ut cri in Classe ad Propontidem tuendam, et ad Bithyniam protegendam mitteretur . Haec sane omnia, quae ab ipso Consulatus Luculli exordio, et in ipsa hyeme coepta sunt. ac labente eo
anno Persecta, si attente perpendantur; ostendunt Nicome dis Regis mortem evenisse anno saltem, qui Praece sSit Consulatum Luculli, et Cottae , nempe V. C. Varr. DCLXXlXPraeου ertim vero ob Bithynici praefecturam, regiamque suΡ- pellectilem ab eo descriptam pro illa Romam transmittenda, ob ipsum Begnum Nicomedis, in Provinciae serinam redactum, denique ob Bithyniam ipsam a Mithridate Rege
occuPatam; quae omnia evenerant, priusquam Cotta ex
Consulatu ad Bithyniam tuendam a Senatu missus, nPud Chalcedona a Mithridate Rege vinceretur, et classe Pulcher
246쪽
rima exueretur. Ob quae singula propterea Veritati maxime consentanea dicenda sit praestantissimorum Chronologorum opinio , qui cum cI. Petauio Regis Nicomedis obitum illi ipsi anno V. C. DCLXXlX illigandum staturant. Quibus iam constitutis de Epocha Bithyniae Regum ubdeamus. Ex indice . quem primus edidit Cl. Belleius, deinde auxit Echlielius Doctr. N. U. T. II. P. 444 . paret viginti nivmismata ad eorum osque aetatem Prodiisse eum imagine Regm,' atque aera Bithynica: quibus iam addenda aIta duo cum notis BOR, M AIΣ , de quibus vide in Mus. n. deseriptione Lih. I Regum pag. a F, et seq. Primus annus, qui in- Notescit ex Peli., et Sestin. est NP, An. CL. Postremus. ut jam supra innuimus, est Aia CCXI. Hisce positis quoniam Nieomedis IV obitus ex hactenus probatis non ultra annum V. C. Varr. DCLXXIX proferri potest: si 2Era Regum Bithynica ob autumno ducenda sit, consequens erit eius cardi-Dem Bnteriorem esse debere autumno An. V. C. CDLXX. Nam si ob hoc termino iteraveris notas AIΣ easdem coepisse com Peries revertente autumno anni V. C. DCXXC. iam anno Proecedonti vita suncto Nicomede IV Bege. Itaque in ti rothesl, in qDa vers. Minr. hi ius FPothae eardo in autumnum saltem Praecedentis anni V. C. DCLXXIX conjiciatur oportet. Pe propteren stat aeridum erit annum AIΣ iniisse autumno A. V. C. DCLXX lX, finem habuisse redeunte autumno insequk ratis anni: Hegem vero NIeomedem IV postremis sautem mensibns diem suum obiisse, ut nummus cum notis suprascriptis Ala, adhue eo superstite, in lucem emitti potuerit . Id tomen dicimus, ni i allae posteriores notae delit scant , quae Dummis hujus Regis Inseulptae nondum lucemvspe erint . nam tum in anteriora rursum retrahere necesse erit hujos Epoehae eardinem. Sed nos ratiocinia, et ea culos modo Instituimus ex iis monumentia. quae hactenus
ob oculos versantur, quorum fide constat Bithyniae Regum CCham testem inchoandam autumno anni V. C. CDLXIX.
247쪽
Ex quo etiam demum insertur eandem, si ab ineunte Uere, vel aestate repetenda sit, ab hisce terminis ejusdem anni
Quae cum ita sint i Ilud iam sua sponte manat, et fluit Cl. Belleii ratiocinia, de quibus initio diximns, caeterorumque omnium de huiusmodi Epocha deserenda esse . Sed et illud praeterea sequitur Epochani hujusmodi nulla ratione conciliari posse cum altera Nicaeensium, quam . ut initio diximus, mei duo anecd. nummi Iulii Caesaris osserunt eum notis chronol. ΒΑΣ, ΓΛΣ , ex quibus fit manifestum intexutramque quadriennii non minus discrimen admittendum esse, ut in lib. de Epoch. ex instituto probaturi sumus. Quod autem de illa Nicaeensium dictum est, idem statuendum de simili Nicomediensium . quoniam in nummis eius dem IuI. Caesaris, et Vibii Pansae apud Morellium pariter
habentur notae ΒΛΣ, quae ex nostris duobus recte se hahere demonstrantur.
De nummo Apamensium MyrIeensium a Cl. Ueb. vulgato cum notis ΕΛΣ, et ejusdem Vibii Pansae magistratu, quo pariter nitebatur in suis ratiociniis Cl. BeIleius, unum dicam, si vera sit lectio eius nummi, aliud de iis computandi initium statuendum, neque enim Bithynica Vibii Pansae Praefectura ultra annum proferri potest, ut in cit. libro
Si quis hoc postremo Ioco quaerat, cull tanta Epoc aeum diversitas in una Bithyniae Provincia. et unde earum origo, atque instituendi causa repetenda sit Nihil certi,
exploratique me habere respondeam: factum tenemus, ea
tera in conjecturis posita, de quibus tamen hic quaedam subjicere minime piget. Quoniam Nieomedes I Bithyniae Rex consentientibus Ech helio, Belleio, aliisque eruditissimis Uiris. Npoeti patri in regno Bithyniae suecesserat Circa Rnnum V. C. Varr. CDLXXVI, et Nicomediam e suo nomine deinceps condiderat, quae maximum totius regni Ornamen-
248쪽
tum. atque Metropolis brevi tempore evaserat , Nicomedienses in beneficii memoriam Epocham ab exordio regni Conditoris sui instituendam decrevisse. ita tamen, ut ex methodo Graecarum Vrbium, eius initium in Neomeniam anni sui civilis, qui praecesserat Tethrai debuerit, in an. nempe U. C. Varr. CDLXXV., eamque sie institutam ianum mis suis adhibuisse, quorum exempIo Nicaeenses quoque idem in sua pecunia publica praestiterint. Epocham vero Bithyniae Regum originem suam habuisse ob aliquam
insignem victoriam Zipoetis Regis , quem constat regni sui fines bellica virtute mirifice amplificasse . De multiplici autem Epocharum varietate in nummis quoque Syriae Urbium similia haberi exempla nemiuem Iatet.
249쪽
242 Quando C. Vibius Pansa eae Bithynica administratione Romam reversus, in GaIliam subinde Cisalpinam ev Urbe
profectus sit, tit M. Brtito in ea Provincia regenda stic.
I n lupe ori Exerei talione . ubi demonstratum est , quibus linibus Ara Hegiam Bithyniae circumscribenda sit, ibidem
quoque palam factum est discrimen admittendum esse inister hanc Regum, et alteram, quae inscripta legitur in duo-hus meis a necd. Divi Jul. Caesaris ab Urhe Nicaea editis sub C. Vibii Pansae Praesectura in memoriam insignis ejusdem D. Iulii victoriae de Pharnace Rege . et utramque a diverso cardine ducendam esse, sectis ac Cl. Belleio , Bliisque Praestam tissimis viris hactenus visum fuerat. Qui porro fines statuendi sint reculiaris hi jus Epochae Nicaeensium, quae et Nicomedietistiam . definitum invenies in Libro de Epochis . ubi etiam patebit, quando C. Vibius Patisa Provinciam Bithyniae a JuI.
Caesare administrandam acceperit. et Post annum in ea transactum Romam reversus fuerit; hoc loco peculiari disquisitione dignum censeo ad Historiae Romanae illustra intionem , et ad singulas quasque C. Vibii Pansae Draesecturas suis rite temporibus restituendas quando ostendere, idem Pansa ad Galliam Cisalpinam administrandam M. Bruto successerit , quod nondum recte constitutum invenio. Nam, ut statim rem aggrediar communiter prosectio
Pansae in Gallam , de qua si lubet, vide etiam in editione Vethurgii operum Cicer. , statuitur in a. d. III Kal. Ian. A. V. C. Varr. DCCVIII, facem Praeserente ipsius Ciceronis Epis stola XVII. lib. XV Famil. ad Cassium data, ubi in libris modo editis haec leguntur: Fiansa noster Paludatus a. a. III.
250쪽
IN GALLIAM CISALP. EXERCIT. II. 243
MIJan. profectus est. Sed facile Prosecto erat animadgertere eas temporis notas AmanUensium oscitantia labefactatas fulsee ex integra eterie Epistolarum Ciceronis, tum ad Familiares, cum ad Atticum, quae illud profectionis Pansae tempus in Galliam Cisalpinam . et ex ea reditum M. Bruti in Urbem complectuntur . Ex iis enim clare, et perspicue insertur Vibium Pansam decedente M. Bruto, in eam Provinciam non nisi ineunte aestate A.V.C. DCCIX ab Urbe discessisse. Id itaque modo praestabo auctoritate ipsius Ciceronis synche ni testis, atque ex ipsis laudatis epistolis ad Atticum, et ad Familiares datis. Nam, ut verissime scribit Cornel. Nepos in vita Pompon. Attici g. XVI: eum , qui Iegat Ciceronis epistolas ad Attictim, quod, et de caeteris ad Farnu. intellige, 9 ob consulatu eius iasque ses eaetremum te us, non multiam desideret historiam contextam eorum temporiam. Praemittere autem praestat Iul. Caesarem actis in Urbe quatuor nobilissimis triumphis anno, qui fuit Postremus
Pompilianus, et luxatus V. C. Varr. DCCVlII. ipso JuI. Caesare III, et M. Lepido Coss, eorumque ultimo die, Veneris Genitricis Templo dediento a. d. VI Kal. Octobris, ut est in veteri fragmento apud Gruterum pag. CXXXV, tum inter alia plura ipsius acta urbana , audita Ciceronis oratione pro Q. Ligario. postquam, ut in eadem legitur, Domi ipsius
Caesaris a. a. V. Kal. intercalares priores cum fratribus , et propinquis ad pedes Caesaris jacentibus pro salute Ligarii, pluribus verbis eum exorasset, expeditionem adversus Pompeii liberos suscepisse, atque ex Urbe egressum, ut legitur apud Appianum de Beli. Civit. die vigesima septima in Hispaniam pervenisse. Ex quibus omnibus manifeste sequitur Iul. Caesarem extrema anni parte ad bellum Hispaniensegerendum itineri se commisisse. Nam postremo anno Pompiliano menses intercalares prior . et posterior inter N vembrem , et Decembrem ab eo interpositi fuerant ad omnem Praecedentem anni Romani labem auferendam , ex Sue-