Epistola P. F. Fortunati a Brixia Ordin. min. ref. prov. Brixiensis ... in qua nonnullae in prop. 21. lib. 7. elementorum Euclidis animadversiones expenduntur

2쪽

EMINENTISSIMO ET REVERENDISSIMO

PRINCIPIANGELO ΜARIAE CARDINALI QNIRI NO

S. SEDIS APOSTOLICAE BIBLIOTHECARIO, BRIXIAE EPISCOPO &e. F. FORTUNAT Us A BRITIA Ord. Min. Res Prov. Brixiensis

Ome sticae Tuae Bibliothecae libros , quos hic Brixiae retines, magnae illius, unde Vaticanam insigni munificentia adauxisti, reliquias, quoties inviso atque evolVO,

CARDINALIS AMPLISSIME , eos prae

3쪽

sertim curiosis manibus amplector , quos veterum Tuorum in Florentina Abbatia studiorum testes, comites ac duces fuisse, ex nota eorundem fronti, pro Sacrae Casi nensis Familiae more, inscripta comperio. Quam maxime autem paucis ab hinc diebus admiratus sum & exosculatus, utpO- te qui Mathematicas facultates, si quis alius, depereo, Euclidis elementorum V Ο-

lumen, ubi, quot folia impressa, totidem alba studio Tuo compacta deprehendi , in quibus nimirum novae quaedam Euclidis propositionum demonstrationes, quod diligentissime Tuo calamo praestitisti, ad Algorithmi leges apparerent. Volumen illud quo magis manibus versabam , eo

minus oculis meis credebam i, namque

cum exploratum omnibus sit , nullum fuisse literarum genus , cui vel a teneris annis egregiam operam non impenderis, attamen Te adamasse prae caeteris Matheia sim, ejusque intimos recessus pervasisse, ex edito in eo volumine specimine conjiciebam. Immensa vero voluptas me coepit,

4쪽

pit, dum singula a Te in iis foliis descripta attente perlegens, incidi in Pro- postionem et t. lib. VII. , quam haudquaquam contentus nova ea methodo demonstrasse , praeterea demonstrationem ,

qua usus est Euclides, ipse omnium primus , & usque hodie solus , ceu mamcam & imperfectam redarguere non dubitasti. Cum praeclarum hoc facinus detexissem, illico omnibus gaudiis gestieris ad Te convolavi, atque incredibiliter obstupui, dum sensi, a Te rem ipsam ita teneri , perinde ac si heri & nudius tertius eidem vacasses. Narrasti vero mihi, qua ratione quaestionem illam eo tempore, VLginti scilicet quatuor annos Vix natus , praestantissimo Mathematico per epistolam Florentiae propositeris, S qua ratione Vir ille vere eximius propositae quaestioni pariter per epistolam satis secerit ; demumque in mandatis mihi dedisti , ut de ea ipsa quaestione judicium meum ipse interponerem. Rem difficilem, ut verum farcar , animus meus vehementer refugie-

5쪽

bat ; at jussis Tuis non parere piaculum

ducens, provinciam tandem suscepi, spe rans , qua benignitate amplexus es Philo-- sophiam Sensuum Mechanicam, quam nuper Tuis sub auspiciis evulgavi , eadem Te admissurum opellam , quam modo offero . Id unum certe consequar, ut literarius Orbis miretur ingenii Tui acumen, quo in Mathematicis facultatibus ab ineunte etiam aetate excelluisti , antequam scilicet studia Sacra totum Te sibi vindicarent , quemadmodum totum modo vindicant , magna Brixianae urbis utilitate , in qua scilicet ita Episcopum geris, ut literarum Patronus & Antistes aeque censearis, praesertim cum paucis ab hinc mensibus Graecos typos apud nos institueris , jamque sub praelo sudet Veterum Brixianae Ecclesiae Patrum Collectio ea papyri , & characterum , nec non aerearum tabularum magnificentia, ut inter splendidiores editiones, quibus aetas nostra gloriatur, &cujusmodi est Romana operum S. Ephrem Syri Tuo jussu adornata , lo

6쪽

cum eidem ab Eruditis assignatum iri in

dubium non revocemus. Ita pariter,

PRINCEPS EMINENTISSIME, Tuosti dio Tuaque munificentia de qua tantum aliquid delibabo hic breviter ; nam ipse

mihi edixisti , ne laudes , quae innumera prosecto sunt, regiminis Tui Pastoralis r censerem ) nova Urbis hujusnostrae Cathedralis inter nobiliora Italiae Templa locum modo obtinet, utpote quae octo insignis magnitudinis , de elegantiae columnis ad concamerati fastigii sustentaculum instructa jam visitur ; jamque pleraque portio marmorei laquearis sculptili opere exornati omnium oculos ad se rapit; suaque nitet

in sede Ara Maxima , quam Tua ipsa

verba usurpare mihi liceat ex epistolanUncupatoria voluminis secundi laudatae editionis S. Ephrem desumta ) ne Romanus cultus in principe aedis 'parte desideraretur, Roma una cum Candelabris, &Icone advehendam curasti , jamque demum persecto undique Presbyterio, Pontificale sacrum tertio in ea Basilica ha- a 4 bui-

7쪽

buisti: omnia quam cito perfeceris, Brixia mirata est , & miratur Veheme tissime : ac proinde ad aeternam Posterorum memoriam in ea ipsa principe par te e regione Throni Episcopalis augustum tanto Benefactori Septem Virali auctoritate monumentum erexit. Neque Vero eximia haec Tua munificentia intra Cathedralis Brixianae ambitum continetur, dum eam testantur etiam Palatium Episcopale undique expolitum , & sumtuosis operibus auctum , Villa suburbana, S. Eustachii dicta , ad nitidiorem formam redacta; Salesianarum Sanctimonialium in Valle Camunica Asceterium, originem Tibi debens , annuumque proventum , Ecclesia, quae modo construitur , Patrum Oratorii S. Philippi Ara Magna, & Icone donata . Romae autem testantur Vaticana Bibliotheca, Basilica & Palatium S. Marci, Templum S. Gregorii in Monte Coelio, atque in aede sacra S.Mariae super Minervam Statua marmorea Sanctissimo Pontifici BENEDICTO XIII. ad ejus tumulum erecta.

8쪽

Testatur insuper Abbatia Tua Uangadiciensis, in qua & commodum domicilium , quo antea carebat, Commendata

riis parasti, & Clericorum Seminarium , publicasque Scholas, ad maximum regionis illius bonum , jam paras & instruis, nec non ad Templi illius cultum Aram Magnam, & plura alia ornamenta . Te statur Casinensis Tua Congregatio , cui Commendam S. Andreae de Bulco Aposto--licatum literarum praesidio in perpetuum cessisti, cuique certam pecuniae summam singulis annis persolvis pro peregrinis ad Subiacense Specu conquentibus. Testantur denique Fratres Minores Conventuales Civitatis Castellanae & Augustiniani Eremi, Fori Sempronii, in quorum Ecclesiis

grati animi Tui clara extant argumenta, quod passim in montanis utriusque ordinis Coenobiis, dum Romanum via Flaminia iter agis, nocturno frui c0nsueveris

hospitio. DEUS OPTIMUS MAXIMUS

diu Te servet incolumem , ut non Brixiana tantum haec Dioecesis, sed universus Chri

9쪽

Cluistianus orbis magis magisque & m nificentiae Tuae , & aliis , quibus fulges, animi dotibus illustretur. Accedo nunc ad imperatum examen , afferamque primo loco ita enim EMI

NENTISSIME PRINCEPS jussisti J epi

stolam ipsam superius indicatam , quam scilicet praestantissimus Matheseos Prosessor ad Te conscripsit l, nam exemplar Tuae ad eundem datae, rerum Tuarum parcus nimium aestimator, intercidere passus es.

VIRO CLARISSIMO . D. ANGELO MARIAE QUIRINO MON. CASINENSI

ρ , te rogante, semel iterumque respondi , hoc , te, jubente, literis consignare non abnuo ; quid enim nutibus tuis non deferam, qui tali Mathematicas frientias ard a e prosequeris , quas unice ipse depereo Θ Itaque

tussi

10쪽

tuae erga Euclidaeam demonstrationem lib. VII. Prop. LI. Theor. I'. exceptioni quid reponi posse crediderim , sic candide aperio.

Probat Euclides loco citato, minimos numeros cimnium eamdem cum ipsis rationem habentium aeque metiri numeros ipsis proportionales,

hoc ratiocinio. Si fuerit A. B qui minimi iu. sua ratione supponantur J :: C. D, erit alternando A. C :: B. D . ergo pre definitionem propcirtionalium numerorum ) erunt antecedentes A , B ut pote minores termini proportionis consequentium C , D aut eadem pars , aut eaedem partes ; quod se eaedem partes, jam una ta-ἰium partium ipsus C inclusarum in antecedente A puta O) ad ipsum C esset, ut una s-

milium partium, ipsus D inclusarum in ante-eedente B sputa P) ad ipsum D, ct alternando foret O. Pt: D. C:: A. B, hoc es A. Bnon essent minimi in sua ratione contra Θpothesm . Superes ergo, ut A, ct B snt eadem pars ipsorum C, D, adeoque Us; arque metiantur , quod es propositum. Excipis tamen, Vir Ciari me, ct conflue; riam inficiaris, quod A , B minimi non essent in sua