장음표시 사용
191쪽
Ille agnatus, qui proximi est temporc suae mortis, de cuius semesuone at 7 tur, vocaviciaci illius suc ssi Oncin. Sub amni ne agitatoruat veniunt omnes descendentester virilem sexum, dicto Cippo Domus, viti atres ad inuicem, & corum filiis, Inst eod. S. unt autem, & S. per adoptionem, sic agnatio se cxtendebat ad filios naturales, inter quos erat ad mutub eodem patre seu hodie twrum per alcomes em, qua acqui titur poto stas in arrogato, ex glo. ind.S. pcr adoptionem,& ad successionem agnatoru vcniunt, tam invii, quam mi , sublata differentias; vis. caelaum, Inll. eod. sic ad succestionep si liram Nniunt nepotes malculi, quam peptes memine in stirpes, ut ex glo. concludi.-tur in Asaalterum; qui fruetur inter ipsos, cx l. I a. tab. S. si plurcs, Inst. eod. vi proximiotui gradu destineto silccedat ista proximitas, inspicitur tempore testamenti, si tactu ni est alia tempore mortis proximis autem, Iasiit. cod. & qualiter filij fratris ciccedant inlotan fratris,haheturitati t. Auth.vifrati iis filij. - i8 Alia successio, quae est tertia, olim erat cognatorum, quae fiebat de persona in persens;&ὶ ideo fiscium est edictum successorium, ut in tit. ff.& C. quod locu non habet inter agnatos, sed G gnatos, ut Inst. eod. g. placebat,&ibi glo. N ista successio fit de eapite in caput,& de Uberis ad agnatos,& de agnatis ad cognatos,& de istis ad alio de qui, 'infra, secun idum glo. ut ibi. Sed hodie sublatu est ius agnationis,& cognationis, quoad succes,ionem; 9 sic talit agnati, quam cognati, qui proximiores sunt, ad haereditatem admittuntur, Instit. e .s pusebat; & succcithonis edictum non habebat locum in suis, i i. S. scie*um, is de suis,& legit. & ex l. ia. tab. cum iiiij necessario tenentur iam adire, vel rcpudiare, S. sui, In Aeolidari'.qualit.& distentia.Scd tunc erat locum succcisorio edicto, quando pro vi-mior, aut haeredit alcm contunderit, aut antequam adieri obterit; in d.f. placebat. quamuis aevis beneficio Praetoris polIet se abstinere ab haereditate. tamen sine dubio remanet haeres, i. I .f.qui sunt, stui quis omissis. Causa testamenti sic est commv. is sententia, quod successesnini edictuin non habet locum4n siris,& legitimis linedi bus. : o Inst. zi Desus es sione cognatorum habetur in titi inst. M succcss. cognat. qui sint cognati, su-Sucςes v I O pra dictum est in lib. a. Isti admittuntur deficientibus suis, S legitimis agnatis, iud quiali odie: lablata est disse rentia cognatorum, ve in Autrude haered. ab intes . s.nili aequaliter succedunt agnati, di cognati ; ideo omisib, quae in institutionibus narrantur in L tit.
Qu inta successito dicitur libertorum, vi in tit. Inst. de liberi. success serui effecti liberi dicebannit liberti , floremanςbant aliquo vinculo adstricti cum dominis. Ita quod ex te. II ge i a. tab. domini siccedubant in bonis libertorum suorum descendentium ab intestatos postea vero praetoris benefinio patroni desunt ad dis nidium admittebantur, non Blum exi testamento , sed etiam ab intestato, reli Elin adopinio, i timi irono; sic exeludebantur Iibe tormia liberi, siueniunt legitimi, liuecnaanci puri , si titii; deinde per t. Papia libertorum, una cum sis. Hodie verosi liritti aurcut, ει suqrint testi xt pii romis excludi par; si in- , testatus decessit, patronus admittitur, deficientibus silini si maturifuerit Ghmasiam bonotum libetis extantibus . ipsi in totum sitae bι, iud si inextarent, patroniis successit i
r 3 Septima, in ordine, successio erat in bonis maturuis ut in vitas& Crad arficiamim,ubitam filii, quam nepotes ex filio, vel filia siccedebant, Insteod S. r. Et factum est Senatus Consultum inficio, di Russo Consilibri latii. Marci temporibus, & isti praeseruntiir c sanguineis,& agnatis, destineὶς matris, ut test. eod. S. i. qui saceessio nec tistitiar, si filii fuerint capite diminuti, Inst.eod.S: sciendum g non tantum filii miti ex legitimis nuptiis, sucis.
192쪽
Dilucida tib XII. De Bonor. possess. 15s
qii Ni mater puniri non possit de coitu, secundulogio. ibi, licet de iure Canonico pater ὐhos pariter spurios teneatur alere, cicum haberet, excidem,qiii dux. in uxor.3 Uctaua successito est patrum, & matrum in bonis filiorum; ideo factum est Senatuscon sultum Turtullianum, tempore Adriani; nam ex I. I a. tabul. excludebantur omnes filiae feminae ad successionem suorum ascendentium; sed tantum in eam partem veniebant, in quam erant vocatet personae proximiorum cognatorum, quae a Praetore vocantur per norum possessionem ι lac non erat successio inter matrem,& filium, vel filiam. Ideo a dicto
Senatusconsulto factum fuit ad solatium filiorum praede functorum,& ad fauorem matru; quod si mater esset ingenua, & haberet ius liberorum, vel est et liberta, de haberet quatuor liberos, tunc admitteretur ad siccessionem fili pr edefiancti, quamuis mater esset sub p testate sita parentis. Iustinianus autem aliter ordinauit. Is Collige ergo de iure nouissimo a prima successio est descendentium in bonis, ascendentium in omnitas alijs praetermissis, per Auth. cessante, C.de legit.hqred. & Auth. successione, C de suis. & legit. Secunda est ascendentium solum, ut Auth. defuncto, C. ad Tertuli. Sed si collateralis concurrant cum ascendentibus, ut mater, frater, v cI soror, in bonis fratris defuncti ; tunc si eum matre concurrat ficemina.stunc medietate dividitur tatim ditas; sed si concurrat cum matre masculus, tunc in capita diuidetur, Inst. ad Senatusco
sui. Tertuli. S. praeserunt, liberi praeseruntur matri , sic filiae,&nepos ex filio praeponitur matri, & nepos ex fit ia defuncti; sic pater defuncti, & irater matrem excludi nil ut ibi, &quomodo fiat concursus plurium, in secunda parte dicetur. rs Alia successio est illa, quae fit ex transmissione, ut in tit. C. quando non petenti partes cpetenti accrescant,& de hac supra dictum est ; quod accidit, quando it la, cui destrivi ha
reditas, excluditur ex aliqua causa & sic a restit alteri, C.quando non petetu res , να.
x Decima successio est illa, qtae dicitur unde vir, & uxor, va in tit.Qeod. &isti saccedat in quarto ordine, deficientibus siris, & Iegitimis agnatis,& cognatis, & excludunt fistum, utia. Hi, α ut ista siccessio habeat locum, requiruntur primo, quod sit iustum matrimonium inter ae mur. virum, Ic uxorem. Secundo, quod tempore mortis sit uxor, & non sit factum diuortium. Tertio, quod mulier non nubat intra annum luctus, i. r, lina, C. de secund. nupt. & tunc. habet locum tit. Vnde vir, & uxor ; & praeferuntur primo consanguinei, l. r. Geod. Seci
do, alij silpra nominati. Tertio, qui ex imperiali libertate veniunt, ut in tit.C. si Imperialilitarit. lib. I o. Hodie vero alii excludunt, ut in Auth. praeterita, Qeod. i s Vardecima successio est istc ista admittitur,quado alter de iure sirecedere non m etest ; vel quia nullus alius est haeres, ut in tit. E.& C.de iure fisci; vel ille, cui delata est MN IM. Ases. reditas, est essectus incam x bonorum exdelicto, tunc illa haereditas applicatur fisto,ut inxit is de his, quibus ut indig. vel quia Princeps est institutus haeres,ut quia bona similauta ε xta in loco publico, tunc ex his, & alijs applicatur fisto in dictri tit. Hii, sui Vltima successio est illa; habetur in Inst. de successi sublatis,quae fiebat diuersim dΘ ab istis nominatis,una erat per bonorum venditionem, ut quando debitor vetabat bo. sana debitoris.& ista sublata est; Alia dicebatur miserabilis, qua mulier libera coniungris se seruo, ammittebat Iibertatem,&bona, quae omnia nunc sunt iublata, ut in estita , , o Ita breui ter sunt collectae omnes seccelsiones ab intestato,&hac de causa factum est dicto Praetoris, ne bona haereditaria vacua iacerent sine dominio, quod esset in damno credi torum, ut insta certum tempus sirccedentes, haereditatem, & bona adiret bonorum is rum possessionem ; liberis fuit datus annus, sic & parentibus ob praerogatiuam sanguinisi. citeris autem agnatis, de cornatis centum dierum spatium; sic non petentium partes, peremibus acerestebane, & illi dies intelliguntur utiles, ut sep. dictum est. eQui vero huiusmodi haereditates,& successiones tam ex testamento, quam ab intestato Aeduis . nolucrit, tunc ille poterit renunciam. crecusando,uel repudiando,Vel abstinendo, ut in titulo F. de acquir. vel ommit. haered. & Cri repudian. vel abstinen. haered. Repudiare est C. Ilo causa habere contrarium aditionis: unde repudiare non potest, qui adire non valet,
per resulam iurig ucius est nolle, ff. de reo iur. - repudians videtur certus de iure sito,
193쪽
hoc proprium es extraneorum ; nasui si immistent , ex Aeto. in semina Qeoaetit. quissim successionem quaerit, petit beneficio Pretoris, se immittie in bonorum possessione ιIta dicimus Praetorem fuere Meredem, S. quorum, lassi de bon. posses Acquisita res est, quando comodum quis acquirit, i.sii extraneus, si de haere dot. Ommissa vero, quando repudiamus a Mommittitur in repudiare, l.r. Qquandatiosi peten. L si eum, S. qui iniuria- .rum, Efi quiscam est autem repudiare de eo, quod possem habere, I. qui potest, S quod νε. de rese iuri Propterea exae itur ad acquirenda, sic ad laccesilonem, s. extra is, Ira de hae . qualiti di disseremi S U M M A R I U M. a Decisi μα-- is so
Set autem bonorum possessio ius prosequendi , retinendi h patrimonii, siue rei, quae cuiustis iuerit, dum motiuntur repcriuntur, AZo. in sen ma, C. qui admitt.&ista datur a Praetore multis de causis; aut secundutabulas, vel contra ςvel ab intestato. Et duplaxast bonorum possessio , una est decretalis, alia edictalis, kta. Instde bon. T ac ita ψα.Decr talis est illa, quae a Praetore vivo decernitiar olim labat Blemmter, lv die iutficit tantum Iudiis praesentia, coram quo dicat se velle agnoscere bonorum posses.s sionem, l. pen, C. qui admitti Sylvem in add. ad glo. dicit. Decretalis inexuaordinaria, viae est facti desertur causa cognita &.decreto ludicis datur, ut in Orbonarior sed hodiis non requiritur nec decretum Iudicis, nec citatio partis, secundum Hre. in Itan C. iacbmitti Edictales sunt ordinarie, ut in tia. Inst. ει bonor.posses. Alciat. in I. delata, Ea .ver
norum possessis,quae a Praetore datur, est secundum tab. nam haeredes scripti presit, ετ, si immitti, secundum formam tabularum, quae vItimae sint,l. i. f. susticit, is sitis. tcst. ex ...u in Rus. si acta de bonori passi s indula taru & E si rudi testamenti extata . . Tabula licet plurαιωδ-, vesinistroeas qualuditius th. detinet. Episcopi f. interii tis ita dicimus; Interdua naen , Gum, L. mus,a- ωndoinstru ictatione ad iuncti mutatur signi Matio re bis, Lannua, si de annuis legat. l. Marcellus, S. quidam,ffad - Trebell. Tamenin proposito sumitur pro dispositione ultimae voluntatis: siue tata sit lim. a. aut carita ex corio animalium,seu alterius, lai. in princi isde bon. mss. a. tis. & ta les tabulae proprie sim testamenti inscriptis conditi, perfecti ac signati; led abusive etiam de confiuo, irrito, & impersecto, l. i. ,hoc interd. fissi tab. tcst. extab. dicitur ibi, secum dum tab. Secundum regulam dicitur respectu inimi, i quisula di ff.de hqressi inst. l.creditor S. si pignus, qui poe.in pig.hab. Tamen ammtis diuersimode sumitur, I l .La fide grad. nec primi iucitur respectu secundi cap. loseph. de verb. signis Interdu ponitur caini, taliter, di conditionaliter, Abbatu, de verb signis Iasies monen ii, si de ii ire lutcuad.
- Inr. 7.&inrepetinu. a.&Deguli iter non tiat conditione, l. serui, C. contrahen. vel commutem stipui. Bari L cum qui, S. Iuliticis de const. pec. Aliquando ponitur pro iuxta. Bariin extrauag. ad reprimeatam, S ind.Leum,qui notat causam inimi sita M
194쪽
Alia bonorum possessio, secundum tala est militis, & priuilemia existit, vi In Q
holi. posi ex testam. militis. et . , Contra lati datur praeternis filiis,vel exhaeredatis sine causa ι nam tunc isti admittuntur contra testameris paternum ex beneficio ει toris , per contraiab. & datur bon. γα
tra hic pro aduersu fim Oe ostic. procons de hac dictione plura Mend. in prax. conse m
. Secunda principalis bonorum posses. fit ab intestato, ut in tit. Ede bon. possi & Inst. dedatur venientibus ab intestato beneficio Praetoris, inducta emendandi; supplendi, & eoa- Miuuandi iuris ciuilis gratia, inducti naturali aequitate ne exclusi a testamento, aut ab intosisto essent, ideo illis pollisitus est successionem ner bonorum mulassiones, & tantum em 'sequi potest bonorum possessor, qualitum ex civilibus actionibus consequeretur haeres, ut
Quibus competat bonorum post declaratur in tit.C.qui admitate T. quidi non competibon.posl. ibidem multi declarantur casus, tam de admissione, quam exclusione; & admiti qui aiatieuntur non tantu nominati ad successionem, sed etiam repudiantes,&qui in gradu sunt 'rproximiores admittuntur loco exclusorum, vel repudiantium. Quit,. .i4- Talis notum possesquaedam est ordinaria, alia extius maria ordinaria duplex ex ς02, - δ testamento; secundum tabula dc contra rab. Alia ab intestasto,&eontinet pliares gradus, ivnde liberi, agnati, cognati, unde vir,& uxor,secundum questam sunt sex, seeudum ali
e ' V Prima honorum possessiodacite libetisGcuti ad successionem sit,s legitimorum,ut intit. E&C. Vndeliberi,& unde legitimati, sic Praetor voluit se bidinem setcessionis. Haec defertur legitimis agnatis tam masculis, quam Demini Si ex quacunq; successione, L vad. lik.ffunde legit.Dictio ista undeuiuersimode sumitur ι alistiado ex hoc, c.consti-- tutionem, tae rese lib. 6. Interdum a quo, aut ex quo loco, vel ex qua causa, l. i.C.vbi pe- tat. ut hici Interdum pro tempore,i Aminanti, ffiblur. hat . Aliquido lignificant lolaim, .non est, in fine: fide cumreor. Plura lacin i. stconstan i M. . Rip.ibi . . .
14, Tertiaest cognatorum, sicuti successio, ita&bonorum possest o deficiemibus liberis in agnatis, ubi comprehenduntur etiam taminae ex linea destncti; sed cum hodie sit sublara ista d, fierentia agnationis, di cognationis, ut diximns. ideo datve secundum ordine suci eessionis Nichae; Auth.de haered.ab intest. Iitalia cess.9.6 intit.ffendeo fiat. etria veisdatur uxoribus, unde rubricitur iit. unde vir,& uxor, quod habet loeum vis/. .le, deficientibus alijs. t inta possessio bonorum datnr patrono in bonis liberinum,moeientium sine testame is, eo mocio, quo de successione libertorum dictum est. - r . Sexta, da tufipatrono,&patrons istieris*oorum,& pa Ribus. Septima, dabatur cognatis madumissis; haec Omnia ex δ sunt autem. Inst. eod. i i. . it ranchusi,otest, quod dinaria bonorum possessio datur illis, quibus Et successio co- O Ruri etaetivo dine seruato, ut sup. dictum est. ,' Evitas vixduplex est, vel quia non est certa ex testamento, et ab inrestato, vel ga . . Hieitur edictalis. De his habentur in tit. s. quis ordo in bonos por. seruetur ι & de ista ha- o. ζε a Betur Inste . s septima. ad qaam duo requiruntur: primo, videtur bonorum possessio, bono eu aliqω legerator notrsit ex l. t a. tabui ut ex Senatus conssilire aut ex aliqua constitutio- Pφη--e-nonhabet nomen evressum bonorsi po&stini Seoindo, quod illa su cessio, quae daretem d. norum possessione, tantum de iure Praetorio, & ista non eritiaeque ex testamento, neq; ab intestatos ut de eo, qui moritur apud hostes, cuius bona non
aquiruntur de iure ciuili, sed ex mcticipat L melio Me - possi l .i. S.suum, Teod. vel quando testamentum fictum esteum quinq; testibiλ quod valeat, ex itiae eonsistifii
195쪽
m duplex est. Prima dicitur inceria , cum non sit firmum; an retriat ex testamento, vel ab intestato, vel quando ab uno, quando ab alio, ut sum illi, qui veni sit xx uis legibus, secundum Azo. in tit. Cod. qui admitti, veluti si mader ginuida soce- , sit testamqmum, institutis alijs fibu, praeterno vntre, sic iste institutus babet bonrum possessionem, Mundum tabulas. Alise exemplum in l. Cornelia, quae fingit. mortuum es lain captiuitate seruum, sic potest quisq; ei, cx l. Cornelia, succedere, tam ex ipstauiento, qab intestato ι diuitur extraordinaria, quia ius non tribuit nomen propcium, nec Ordinem,
Alia cxtraordidaria dicitur edictalis, ut quae ex edicto praetoris mortui decernitur; aliar a d retalis: qui vivo Praetore daxur, quae alio nomine iudicialia appellatur, ex Iudicis p- sentis, qη exigitur in Nii ςognitione, I. a.si de bomm .sa municipibus. int & alis bonorum pol sissiones, quae datur non expressis in casibus praemissis, sicuti Carboniana, quae datur Uniri sim cavstsunitione,&: in de ordinarijs, ve in titissiex l.& Senatuscpnsul.
i Ventri auim datur, vel qMndo aliqui petunt nomine ventri s. filii existentis in utero, mitti in bonorum possessionem, vel Mia ipsa mulier hoc petit se mitti nomine fili, existetis in utero ι ut in tit. . si vpinis nomine, in possessionem mittatur.& quia mptres aliqua- dodolas SUum se .v r. mrere,&peperisse; Icko defertur iurameninin m tri illi, an sit grauid vel ne ι nam 'inute istius iuramenti tollitur dolus δι datur pos sol in d. tit. s. & tenetur mulier prius iustificare partum, cuius sit, antequam detur bor se posscssi m Dature ui huiusmodi porum possessio pontantum viventibus. δέ nos viratis, ciu- praι sed etiam, ut diu--existentibusin utero, Infantibus, burdis, Furi Amulis α.Ccacis,&-ad quos defertur successio, ut in litas.debon. poss. -um IDatu etiam ultimo illi, cui relicta est libertas, ac si ille hqreditatemnati init -- potcrit alium petere, adire bona defianetin satisficere creditoribus, ex cotauutione Diui uerct, ybi erat statutum, quod si plures essent serui, di in testamento. aut ςsis libertates omnibui, tunc potest unus do cosmus, praestita itanea cautione di sitissuriendo creditori 1 petere, ut byM ibi adiudicentur, Musa onseruandarum liberi soli p- nes seriit en ciuntur liberi, de ipse erit patronsis, & licet εscus brattendat successio D , t men libertates dein sextvlux. Inst.de eo, cra liberi. causa Dona aducturust iratis bonorum p pssiosi rari potest ι nam aliquando non est agnita, vel decrera, 'ut quia se essor i tempus debit non petiit, quod dictum est liberis, δε patent bus est annus, viijs d tvr ς uim dies, Iost. xod. S. cum igitur, vel quia prirmis repudiau & t cincipit curreret impus, alteri succedat, Inst.eod.s si quis itaq;. Ideo salicui fuerit delata haereditas, antequam agnoscat, debet acceptare, vel repudiare, & si volgierit in mdiare, remisit M., quo tu inaior a s. annis, ut intita de repud. n. pos ip omnes, idies sunt utiles, & incipiunt currere a die taentiar, secundum Sylve. in glo.ius. fin Insti 'eod.& nulla solemnit 3 seruetur in petathme, in fit coram Iudice de bonsu possessione, nisi pi . tuo petitorum4n d.S.D. Inst. d. vi Insuper non est ommittendum Carbonianum edi uni, quod secundum Baid. in Rubri Geod. tit. locum habet, quando moueretur qaestio pupillo esstatu, & bar litate. & talis pupillus mo erit instis us, nec φκb eredMuso prati impriue apparet, quod si talis, cui detur contrMab. & interim disieratur quaestio status, , bonorum in tempus piaκrtatis decernitur ut Carboniam bonorum possessio. Si pupillus esset institutus taberet norum possess. secundum tab. M.xheredatus, neutram habenab intestato quoq; 'bet locum in bonianum, delata questio principali in tempus p rtatis si pupillo expedit differri, 4es sit talis pupillus, ciu decernetur, va iuberi nulla status mota quissione. L p
196쪽
Dilucidatio X V. De Collatio hib. 16
DILUCIDATIO XV. DE COLLATIONIBUS.
V M in haereditatibus aliquando contingat mreruenisse collationem bonorum alterius, quam praetendentis ius in haeressitate t sit eiusdem,aut cuiusuis: Ideo hic ista declaranda sunt. Collatio autem est ius, quo res quaedam non haereditarit fiunt haereditaris,dum rediguntur in communione, Am. in summa, de collatiex qua ista notantur.Primo, Am. te
qia ad propriae ius non sit, ut ibi nu. r. quia est potius quid facti, nisi accipiatur ius pro eo, quod cogitur quodammodo, ut quis communicet sta, ad hoc, ut postea participet, vel consideretur in essessio, & tunc est quid facti. s Secundo dicitur, quod ista collatio sit de rebus non haereditariis.i.illius, de cuius sicces isione agitur, sed per communicationem eiaciuntur haerςditaria; id dicitur collatio. ι Appellatur collatio, quasi incommune latio, nam quod proprium erat alicuius, effici- ttur commune per collationem cum alio. Hoc etiam facit Pretor, eadem naturali aequit te inductus, dum facie bonorum possessionem emancipatos contra tabulas, & essicitur, ut
ille, qui possidet bona paterna, participet de illa, & iste debet prius communicare sua b na, sic sit collatio, clam quibus datur bonori,in possessio ; sed inter quas persimas detur, δέ ae ede quibus bonis in tit. ff. de collationibus habetur .i6 Sumitur autem hoc nomen multipliciter, &diuersas habet significationes, nam Ias in Rubrizde collat. plura declarat; & ibi aliter ait capitur a Caninistis, aliter apud Legistas. Canoni stet collationem sumunt pro beneficiorum Ecclesiasticorum aDIgnatione, ut in c.fin. de instita apud Legistas aliquando reperitur collatio publica, & est oneris, seu muneris publici impositio, Iaeo erit.C.de M kripta 3o.ann. & de ista loquitur Authem decollationi b. Aliquando capitur bro decinonesibrotu, nam liber Authenticoru diuisis est in nouem colIationes. Aliquando proprie, & tuno est contributio, ερ de hac loquitur iste etit.& ffeod. & est rei proprie in commune latio, secundum plo. in Rubr.ffeod. Bart. in I. s pater filium Ede collat. doti desii it ibi Ias. quod iste titusus fisit inuentus principaliter a Praetore, propter initariam, quam fecit Praetor filiis in potestate, admittendo ad successionem patris nitos emancipatos, qui de iure ciuili erant penitus incogniti, & extranei: Nam ultrahoc, quoci filii emancip ti emittebantur ad successionem matris simul cum iiis iijs emancipatuliabebant etiam vimidiam dciboris acquisitis per filios in potestate, quae reperiebantur in haereditate patris; filij autem emancipati que id acquisierant, vim patre, erat eorum proprium. Ideo Praetor adinvenit istud principaliter propter filios emancipatos, de ini. r. ffeod. vi mitigaret iniuriam edi m; statuit. n.quod ita demum filius emancipatusadmittatur ad siccessionem patris; si conferat omnia illa bona, qua acquisivit patri, si in eius potestate remansisset; Ideo castrensa, vel Ῥsi non conseruntur, l. I., nec castrense, a cod. nee hodie hora aduentiti nisi quo ad virumstudium, L fin. infra ea
ε . Insuper collatio semimh a Religiosis pro porctrine serotina, qua votat collationem; Interdum etiani pro disputatione inde scholarisdic tutonstrin, & simul colloqui, siue disputare; Alberici in in . in verb. collatio. Itemtallatio hoc est comparatio, in Auth. de his, qui ingressi&de appell. rufi vero ex publicis.
197쪽
DILUCIDATIO XVI. DE OBLIGATIONIBVs.
I xiv vs hucusq; de modis aequirendi ex titulo lucrativo. nuc sequitur de acquisitione ex titulo one sis, q- cum ab obligationibus nascatur, ideo prius de obligationibus in genere, deinde in specie dicenius. Acquisitiones fiunt obligatione, stipulatione, & acceptilatione. Obligatio autem, ut ait glo. in princi inm de obligat. S. i. describi non pota
Artamen in textu legitur his vel bis; obligatis est iuris necessuare asyringimur al-- rei stamia, indam nost a cis tu ιura. Ex qua ista notam tur. Primo nuncupatur iuris vinculum, quo homines ligantur, sicut bestiae ligantur iunis bus, i. rei, i,is de verb. signis iuxta illud, verbaligant homines, taurorum cornua funes e Cornu bos capitur, voce ligatur homoehx add. ad glo.ind. f. r . Inst. de obligat. Usu,qin ad obseruationem promissorum astringit . ideo ibi glo. ait. Iuris vinculum, quasi ius viii ciens; sic est res incorporalis, i si onus, stactus, is depact. ibi Bart. nu. I .,4 Secundo, ostenditur unusde effectibus obligationum .dimi obligatur tenetur ad promissorum obseruationem, cum obligacita possit arctari de necessitate ad praulandum debitu; l. debitor, Ede verb. signis Ang. in d.,ru per i creditores, di seq. Ede verti signis & hoc ad dictrentiam obligationis exceptione elidi potest, i non videtur, E de res. Iur. riam cuexceptione tollatur, non erit obligatio, glo. in d. S. I. Ita eod.s Tertio, obligario fit in aliqua re, quae in facto corristat, vel iaciendo, l. r.ffsic tapeta.
arto, quod ille in tantumobligatus remaneat, in tituantum iura dismmum; vel respi eiendum est ad rem, circa quam filo statio, l cum liniam, Di ceti. petat. l. res,Ceommod. vel quod soluatus sitis loco . di tempore, i. si selianiras, Et de Bluta aut quia iura nolunt, ut teneatur de euictione, i. Iulianus, ῆ.qui iundum, Ede verb. obligati auLut solutio sat apud competentem Iudicem, vel creditorem, Itan. C.sia non comp. Iud. aut quia restion sit determinata. Haec inferre possio verba illa; frcundum Nara ια-tam tura ι Inst. 6 propterea de ciuili obligatione videtur intelligi: Na appellatione iuris .vesntius Roma-D ruim ut refert Vacon. lib. i.declarat.et tino. 18 ala qυ habetur in Liit. -. de obligat. Sumitur aliquando obligatio promatre actioirum ein quid diiserant adinvicem, vid. 7 Bart.& Bald. in i .ex hoc iure. eiussidereurae habet inti C.de actio.&oblig. Ang.in Δι, i . Inst.eod. dicit, posse monem oriri fine obligarione, ou.ia his verbis. --υμ 1- prosiquenm 1n a.dicio. quo di debetur, ut infra de act. S. I. per consequens fit cfictus obli sationis, de eius filia udicii hic glαini Rubr. Et quia otaspatio: est iuri ultralium, quo, velimus nolimus. astringimir ad implanduin id, in qu sinimo igari, quod dicta actio, ut filia non potest oriri, ausi ex obligatione ciuili, ut ex pineu cauis agent & ex bligatione naturali, ut ex matre siue eausa pariente simul coniunctis , sicuzmidualiter via demus, quod ad generandum filiam opus est mare, & tamina, & alterum non sufficit naturaliter per se, ut in l. maximum vitium, Cale lib. prael. Ucrum sicut Deus omnium conditor creauit primum hominem, Adam sine patre, & sine matre, ita imperator aliquando creat actionem sine aliquibus parentibus, & sic sine ali quat obligatione, vel materia pi aeexistenti, ut quando est aetio dativa, non nativa. Actio natiua est, quae habet Matetia prae xistentem sufficientem ad producentem actione, q is vero non habet materiam sufficientum, dicitur dativa, ut actio villis, Alex. m l. iuris gentium, in princ. de pact. de plura ibi
198쪽
Dilucidatio XVI. De Obligati on ib. a r
sipet dicit ibi Ang. ad imitationem creationis Euae sine matre, ex obligatione ciuili tanatum Imperator, ex patre iacie nasci actionem sine matre, ut in litterarum obligatione. Eeide ex obligatione naturali, tanqua ex matre sine patre produxit actionem l in paeho nudo de no petendo,ut ibi Anse per plura exempla demonstrat. Qua de re obligationem dicimus esse passionem, et debitori, Bald. in L illudquoatade lega M. ili vinculum necestitatis, i .suo conditione, is de cond. indLb. ibi Bald. m. a. & in I. unica. C. vea t. ab horrea ait obligationis efficaciam esse actionem patere, Se Barti in l. nemo potest,ffide lem tinu. t s. glo. fin. in , fin. Inae de oblime. ait obligatio est, quae inde nascitur Mctio, quod postea inde sergit. Hinc fluxit, quod viugo iactatur,ex contractu actionem da.ri, ex tistigatione nasci. a . . a G2.8 Diuidit obligatio intres species, in ruralem latum, ciuilem tantum; naturalem, Se ciuilem, Instimes vomnium i naturalis est, quae a Blo conteasu datatur, l. Sticum, s. nas turalis, fide solutaquoniam in natis est incitare homines dies honestas, inde qui agit in id, quod tantum dictat ratio adaequat se rationiti sic ratio dicitur et quitas naturalis. in aetenim sponte sua sine causi promittit se aliquid si rum, daturuinue, quitate naturali tenetur istud lare, etiam fine alia scriptura; vatae solo contati naturaliter quis obligatur. I.ex hoc iure, ff.de inst.& tuta necnon ciuilis obligatio esse non potest inter contrahetes, quando naturalis praecesiit, eo quod tus gentium anti maius est iure ciuili, nguloru.ro Inhde rci um diuis. Est autem naturalis Usignia, secimaum Vacon. liba. declarat. I vinculum equitatis,quo vol ras volens astringitur, trahiturq ad tauendum id, quod Haustum est, Ilaicum, s.naturalis, isde seluti de gride Anga d. S. r.Instate obligati Vinculum in iure in in triplici disset entia, quoddam inateriale , ut funiculus aliud ciuile, ut Q.
bligatio verborum, inst. d. S. i. quoddam quitatis, ut hi & in LI. Edepin. re . i. Ang. -l6.1 aecla obligat .iald. ibi declarant istam obligationem natiualem est i1 I ca plura versari. Agere secundum instinctu diaturae propriari non est obligatio, quia n tura sponte sua agit. Aliquandoi Uxtig tio venit ex instinctumsturae cum a quo extrinse- , sed inducimus arationabilicausa ut benefacienti benefacere debemus.Aut prouenit ex eo, quod nil est magis congruum fidei, quam pacta seruare, l. I .Ede pact. Interdum P. uenit ex usu gentium, approbame eadem mustatem, ut ex G.ex hoc iure, intelligode i
re gentium yr aevo,quo gentisabique alia leget ratione solam dictante, fidem laruabat. Vitima obligatioenaturalis est viis mex ea n Ruitate recepta, α λrmata, as elig
ressita robore iuri, ciuilisci. Nicia .. . L fia
r a Tollitur naturalis obligatio sublato eo, a quo dependet; nam cum procini a naui. rali squitate, merito ea sublata tollitur obligatio, l .generaliter, C. de Epist.& ClericiIsta obligatione possunt se ad inuicenmbligare, domi s,S seruus, i.naturaliter, fide condita indebita necnon fili & pater, l.frater a fratre, is et . & pupillus pubertati proximus, Lx .ff.de nouat. ε ins ei us est pragis producere exceptionem, quam actionem, bsi on , S pactus, Esiti pact. l. iuris gentium, , ted eum nulla. F. eod. Ideo impedit repetitione solui. l.fideiussor, S.fidei uinor, fides ussidiae eius esse , Ang. lnd. r.Inst. .Nam Midam effectus nascuntur ex moribus, ut benincieti benriscere debenuas ι quidam vero ex
consensu; tanquam ex causa naturali. . t ita Civilis aurein obligatio est quidam habitus,& quidam serma, adiecta ipsi naturali obligaesoni Balil vius aut gentium, Instule lucinati nu. s. & est tanquamradix, quae t mrint, δε estis d. naturalem obligationem. glo.in d s. I. Inaede obligat. 3 oritur ex sc
Iemnitate iuris ciuilis, glo. inigeneraliter, C.de non numer. pecum .i .
. Duplex est ciuilis obli BA, vinest spe lis affectu in quatuore tractibus, ut in ver borum obligatione, contractu emphyleutis, de sponsalitia largitate et alia uniuersilis ap4 probatione, cluae locum liabee inomnibus , dic ciuiles obligatio paucae, approbatione. multae, & in illis quatuoramus,est immediata, qui ibi immisath est consei s 4 Iualiis eminitatur naturalem oblisatio fetu, ex Barti in L Lex hoe iure, Menon secundinci Bal. in ἀ ius autemnu. . oritur eluiuis obligatio ecquolibet contractu valido i ex quibus solliga
m qua sit civilis, natis obligatio sit L P ,
199쪽
1 a Liber Tertius. De Rebus. s
is Ciuilexmiter emacia recipiunt alare, ut quae veniunt ex L Aquilia, obligantia prim: eipaliter ad tria; ut si quis occiderit seruum, seruamie alienam, aut quadrupedem, vel pecudem usiuria assecerit ι quantum eo anno plurimi fraxiit, tantundem daredomino M. bet, & contra iacientem dabitur actio in triplumo appestata me pecudum venient Uuo. Caprae, Bouerisqui, Muli, Asini, Sues, Canes, ursi, Leor ,1nae L S.I. & lath in tit.ff. Ina C ad Insupcrga lege cauetur, qui praeter hominem, di pecudemo ismi damnu6-i ''λ de is qui iussciit,segeris, rapuerit, iniuria δε culpa sita quanti ea resciuit, in diebusio uiginta proximisas undaι tanti domno condemnabitur, iusti ores. a. Venit etiam. omne id, quod elata, vel culpalicium estia damnum alterum, nouautem laterissima cultu pa, ut in Liniuria, lesb eod. & ex damno iudicatur dolus, & culpa, veluti si studiose eo, B, ut quia idit, audiuit,tranis parate offertate .ut in Satem si petatur Inaeeod. Exttaditur adiplures pia a & ad dicos,si negligerer infimos curauerint; simus,lsi ex imperitia mollatur, , Naitere Inst.eod. Item mulio, si sita iri vitia, 'el equitam equum . alterius oeciderit,uel ouenderit, scimpetu quoq; , Instae . Tales itaq; contra hane legem committentes obligamurciuiliter adsitisfactionem d. lagis. ωpellatur A rilis, quia ala Aquilio ibuno Plebis filii lata,& est pinicitum. Ideo ciuilem sint, quae aut legibus co structae, aut certo iure ciuili comprobatae fiunt, omnium. Inst de obligati l ti . l. ir Eadem obligatione venit disiam, quod instit animal coesta aliud animal, aut animal contraho ali a ; tu laetaris tenet ad noxam, vel animal dabitur pro noxa, ut in tit. 1. . issi quadraepes pauperiernalicisse dicatur,&SGrtale Aquilia; quia illa datur dedam. H. ιζ nisitIstis in ahimalibus, i. Aquilia abomiviande sum omnis obligationes ciuiles. Istae li-
Dciue 4, eet sint a tiones, tamin obligationesium tint. Quadrupes dentilatanis l. quod suas ritate moliam pauperiem. i.damnum, iniuria facit, i. ias. d. vellati equus, malimiliis calcii trolus; bos cornipes,dc sic de similibus ut in d l. i aseod. De istis bligationibus vide glo. in s.omnium, inst. eod. in verb. legibus & seq. 1 .h i h l. i 8 Praetoriae obligationes sum illi, quas Praetor ex sea iurisiactioneeontauit, Maeetianii honorariae dicuntur addendo, vel appmbando, uel de tum nondendo,laus autem esint , ff. de iust.& iure, 6 ius praetorium, & vommum, Inst. deobligc: ut quae geni Loedictis, Pratiorum,ucluti obseruatio pactorum pacalaeps non solum naturali oblimione, sedecia &. Praetoria obligarur,l. r.sede pacti De his ingGmnium,drobstigati&sugis. me Diuersimode itaq; obligationes contrihuntur, φ Mnastii utex contrisu, vel qua.
si, quaedam ex maleficio, vel quali, S. sequens diuisio. de obliga equium mih singu