Observationes medicinales de febribus intermittentibus et qua ratione eisdem medendum sit

발행: 1792년

분량: 165페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

i 17

MEDICINALIUM

FEBRIBUS

INTERΜITTENTIBUS LIBER III

Tumor abdominis a febre intermittente. Postremo vitia, quae febris intermittens reliquit, pri-

Vatam quoque considerationem sibi vindicant. Ex quibus alia certis partibus assignari possunt, alia toti corpori inhaerent. Incipiam ab his , quae sunt in imo ventre. Saepe a febre , propterea quod ea inveteravit , tumidus, durusque venter remanet. Huic vitio magis, qua ira adulti obnoxii infantes sunt : ob id quod aut non satis contineri possunt , aut medicamenta non libenter adcipiunt, quae febrim e XCutere pos Sunt . Vitium in liene residet, qui durus tumiduSque est ch.

122쪽

II 8

vidi post febrim intermittentem, quam magnae sitaturae vir diu traxit , lienem omne illud abdominis spatium, quod Diaphragma inter et Cristam ossis Ilei atque

dorsi spinam et ventris albam lineam e St, non solum implevisse , sed et Superas Se . Istum tumorem Nostrates einen Heberkuchen seu placentam febrilem vocant: cum quoniam euin febris effecit , tum quoniam idem placentam figura refert. Talem aliquem scabrum et quemadmodum vitulinum re-nem , intersectionibus distinctum deprehendi. Non omnino periculo vacat , dum mole atque pondere vicina viscera comprimit; humorum circuitum atque secretionem vitiat alimentorum digestionem perdit; impeditque quominus Chylus cum Lympha in ipsis vasis lacteis atque thoracico ductu recte commisceri queat rex quibus nutrimenti penuria est . Imperfectam item et laboriosam respirationem effecit; quae non potest chJlum sanguini nectere, sicqRe vitiata nutritione sequitur tabes, hydrops , et denique morS . Ρeior magnus , quam parvus iste tumor est. Recens citius , quam qui diu insedit , dissipari potest. Veteranus vix integram curationem recipit: potest quidem multum ess eo naturae beneficio minui , nunquam vero adultos homines ex toto dimittit ; dimittit autem saepius infan

tes .

Quibus talis a febre tumor remansit , hi in eodem etiam , si post multos annos in febrim intermittentem relabuntur, iterum dolorem et primum febris impetum persentiscunt, idemque increscit. Quod ideo scitu necessarium est, quoniam ex eo maximeque ubi Obscurae febres prehendunt, ante nosci potest febris, quae incipit, an intermittens sit. In continuis enim non Sic. Si talis febris quamprimum excutitur , ipse quoque tumor iterum decrescit, atque ad priorem molem , qualem ante habebat, recedit. Contra Si diu Occupavit,ip Se tumor, quantus per morbum interea increvit, tantus

imposterum manet. itaque talis tumor, propterea quod Ortum atque incrementum febre intermittente accepi', utique corticerer uviano curari debet, scilicet qui potest ipsam vitii

123쪽

causam expellere. Neque hic iuvant medicamenta aperientia, neque unguenta emplastrave , neque, ut quidam plausibiliter proposuerunt; confert febrim in longum trahere, aut eam que seceSSit, revocare, et interea medicamenta aperientia dare: scilicet ut ea per febrim ipsam penitus inter universos laesi corporis humores mittantur, sicque maiorem efficaciam acquirant ,. qua possint tumorem fundere. Quo enim febris diutius insidet, eo magis

tumor Crescit .

AEGROTUS LXVII. Anno 1 49. die 4. Maii puer

triennis ex Ionga febre intermittente aquam inter universam cutim accepit, et ingentem lieni s tumorem. Huius ventrem prius pharmaco purgavi , deinde comticem peruvianum praestiti , qui hydropem simul et lieanis tumorem discussit .

AEGROTUS LXVli I. Anno 1 so. die et . Martii mulier febrim quotidianam diutius traxerat, ob quae ea ingentem lienis tumorem accepit, qui octo pollices diametro Superaverat .

Huius alvum pharmaco purgavi, deindeque febrim multo cortice peruviano e X cussi : simul et lienis tumorem dissipavi . A vero igitur longissime absunt, qui putant, quasi iste quidem lienis tumor ortus a cortice per uviano es

set .

Sumit autem iste lienis tumor finem maxime sic e primum febris, Si est, post aliquam corticis portionem desistit, deinde tumor ipse minui incipit: post, ubi e X-cussa omnis febris est, plus ex tumore, et ut cortice continuatur, iterum plus demitur, donec poqi adhibitum multum, longoque tempore continuatum corticem omnino desistat. Ita praegrandes lienis tumores . et qui diu insidebant, omnino dissipavi, maiores et veteranos, maiori quidem corticis copia , minores Vero atqUe recenti Oresminori portione. Ρarvus enim et recens facile intra 6. scilicet Septimanas, evanuit; ne Se corticis plus, quam quaeque febris intermittens simplex ad curationem requisivit maior , qui palmam magnitudine vel aequabat , vel excedebat , et quinque aut seX mens si in. .di. , cor-

124쪽

ticis plus novem scilicet aut decem uncias, atque triuifimensium curationem ante desideravit, quam omnino evatanuit. Neque dubito, posse maiorem atque veteranum discuti , siquis eundem et Satis longo tempore , et vel dupla vel tripla corticis copia prosequi velit, quod equidem e X perimentum ipse capere nondum potui, ob id, quod ita continere se aegri nolebant . Nonnunquam etiam iste tumor naturae beneficio. maximeque ubi puerilis aetas erat, desiit , posteaquam febris corpus ex toto dimisit. At hi, cum aliquando iterum in febrim intermittentem incidissent, similem rursus

tumorem Citius acceperunt . Nec quicquam Vero ii, quorum lienis tumor Cortice peruviano ante discussus erat. Verisimile est, lienem sic intumere , quando fomes , quem febris movit, in eum tran Status est; non crudus quidem tamen non omnino coctUS : cui mi a Sma inhaerere continuat, nec amplius in circuitus erumpit. Moibus

splenis tumor ) ciam ex febribtis et mala curatione hilis aut pitti ita aut ambo in splenem incubuerint a) .

In esse autem eidem mi asmatis quidquam, quoniam malum curatio Hem a cortice admittit , et febris, si revertitur , primas Sua 8 nota S in eodem tumore ostendit . Ob

quam , etsi imperfectam crisin fortassis SYDΕΝΗAM sta tuit b) quod nulla syes sit, abigendi febres autumnates , quae tetieram aetatem diu criactarint , donec abdominis regio circa lienem praecipue indurari atque tiame- fieri coeperi iisdemque gradibus , quibus hoc VmPtoma Superυenerit , febris etiam fugam meditetur .

Icterus ex febre inter mittente . Similiter si febris fomes in hepate residet , et mias Ina cum eodem convenit, excitatur febris simul et I .

125쪽

ti m Icterum a. matre contraxisse, quae tertia ua labbarabat , eia 'demque Diginti citerum Syatio satiatum fuisse, Syria'o ama O . Utique . quod antara et in in febrim excutere possunt . ERLΗOF b) talem Icterum cortice sub -

1novit. Idem suadet ALEXANDER CA'MERARIUS in dis

sertationa quam de corticis per uviani usu advesus icter uni Suriptam reliquit.

AEGROI US LXIX. Anno 1 48. mense Iulio mulier

O. annorum a febre intermittente quotidiana duplici et confusa , qua Sex septimanas laboraverat , ah 8que medicina evenisse videbatur, restitutis aliquantum Corporis viribus . post, summam cutim perflavam accepit Urinam crassam nigramque et quae linteamina tinxit , emisit.

Istius aegrae alvum pharmaco purgavi , deinde corticem per uvianam tmedicinae dedi, qui, ut febris reliquias excussit, Icterum dissipavit. AEGROTUS LXX. Anno 1 48. die 16. Decembris vir 6 e. annorum bibulus et sanguine abundans febre tertiana simul et Ictero corripiebatur . Huius alvi ina pharmaco purgavi, deinde unaquaque hora corticis peruviani scrupulum exhibui, quo et febris: et Icteri est pers pro Xime evasit. Si obscura cum Ictero febris est, debet ad ea signa attendi, quae supra descripsimus , et ubi cognita causa suerit ad e m dirigi curatio .

AEGROTUS LXX l. Anno 1 s3. die a 3. Ianuarii vir

38. annos natus iam dudum male habens et aurigine tinctus diversa remedia assumsit, Omnia Sine profectu . Namque debilis erat, noctes insomnes egit, vehementer in aluit, multum sitivit, os amarum, lin Dam Sordidum, et celerem arteriarum pulsum habuit ; cibos nausea vitv mere voluit , Saepe multo . Sudore ira maduit , Urinam flavam emisit, quae lintea tinvit. Scilicet isti Ictero iunctam habuit tertianam obscuram , quae confusarumbrium omnium frequentissima est.

126쪽

Huic vomitorium medicamentum ante , deinde Corticem per uvianum praestiti , qui intra octi duum febrim simul et Icterum excussit . At si nulla febris suspicio sit, et flavus cutis color persistat, debet attendi ad ea remedia , quae adhibentur, num iuvent, num noceant, et ex his disci , quae

recte USUrpanda sint.

AEGROTUS LXXII. Anno i sq. initio veris virgo

annos 42. nata Ictero laborabat e X incognita causa . Nulla namque hic aderat Hepatis sive obstructio sive durities , sive dolor, sive in hypochondrio dextro tumor neque stercora coloris e X pertia, sed flava sanorum si mirilia; arteriarum quidem pulsus debilis et nonnunquam

frequ s , urina item flava et crassa , verum abSque Sedimento ; ciborum etiam nausea; at nulla caeterum febris intermittentis manifesta indicia . Ρraeter haec multi homines ea tempestate simili vitio laborabant, quod purgantibus remediis facile cessit . Frustra autem per quinque Septimanas medicamenta modo aperientia, modo salia neutra, modo extracta ex herbis amaris , modo rhabarbatum , modo multum saponem obtuli: cutis enim flavus color verSum in viridem , viridis in fuscum eSt. ita re ad corticem peruvianum recurri, de quo Sinon iuvet, quod non noceat, e Xperientiam habebam . post dimidiam corticis unciam cutis Simul et urina multum ex colore flavo amiserunt. Ρost duas uncias deletus quod ob temporis brevitatem maXime mirum videri potest intra quatriduum omnis Icterus est , ipsa que e X trema corporis cuticula decidit; quae, ubi digitis trita in exiguos cylindros est, coetu lea apparuit . Nonnunquam talis icterus cum febrium recidivis revertitur .

AEGROTUS LXXIII. Anno 1 s 3. die I 4. Iulii virginem 2 a. annos natam febris intermittens simul et Icte rus prehenderunt ; utraque vero vitia protinuS assumtum medicamentum vomitorium quam pro Xime e XCUSSit . Post sex dies reversae similiter febris et aurigo

sunt: quas iterum cortex per uvianus promte disSi pa-xit .

127쪽

Similiter alia virgo intra quinque annos ter febre intermittente laborabat, totiesque Ictero allecta est. Vidi ex tali Ictero, propterea quod febris inveteravehat, cutim Olivei coloris, qualis Asiae populo est, imposterum mansisSe.

Alius niger, fere ut Indus, ex febre factus est. AEGROTUS LXXIV. Famulus rusti Cus annos 26. naintus febre quartana duos fere annos absque medicina laborabat: tribus ante febris exitum septimanis Icterum accepit , qui cutim magis atque magiS infecit, neque eandem imposterum dimisit . Sic prospere valens universam corporis culina nigram quasi natus ex patre Indo , et E Uropaea matre esset, retinuit : manuum etiam volas et pedum plantas similiter

albas habuit . Duos post haec annos, die Scilicet 26. Septembris anni I si . rursus in febrim intermittentem incidit, aqua per corticem per uvianum Omnino evenit. Neque Vero potuit postrema ista febri S , neque cortex per uvianus quicquam ex colore nigro minuere, Sed idem continenter talis mansit , etiam cum hominem novem post annos vidissem . Non a vulgari causa ab hepatis puta obstructione ealculo ve iste Icterus est: neque enim durum hepar est. neque intentus venter, neqUe inflammatum . hypochon -drium dextrurn , neque alba stercora Cum Iabore emittuntur: contra vero mollia prae Cordia sunt, Venter sub sidet , flava itie stercora Sanorum similia facile secedunt: et ipse Icterus cum febre incipit, et e X puncta febre prompte desistit: isque nonnunquam uni tantum humorie X creto inerat . Aliquorum enim sola urina Icterum ha bebat , caeteta corporis cutis nihil. istorum nempe urina nigra Crassaque exiit, et linteamina croceo colore induit excussa febre iterum tenuis atque Sanorum similis eve nit . Q uod mirum quidem phaenomenon Saepe me fefellit ; cum ex eo auriginem instare praediXi; quae ipq a quidem non jecuta est, sed caeteram cutim albam reli quit.

AEGROTUS LXXV. Anno 1 sq. initio men Sis Iulii iuvenis mulier, cum pr*xima partui esset, in febrim

128쪽

intermittentem incidit, intra quam nigrum crassumque veluti ex Ictero lotium emisit; interea cum externa Cor poris cutis e Xpers coloris mansit. Excussa febre lotium sanorum iterum simile evenit . Sicque aliquoties per febrium recidivas . Idem in febre continente vidi Anno 1 z. mulier febre continente laborabat et ad exitum coctionis pulsum hepati cum in Carpo deXtro qualem a Solano accepimus ) habuit. Inde vero eius Cutis aurigine tincta non est , Sed urina ictericorum urinae similis cum stranguria evenit et talis quindecim dies emuXit, et aegram sanam praestitit. Nonnunquam Icterus, ut GALLNUS dixit a , criticus est.

Maculae a febre intermittente. Ex diversis Exanthematum speciebus , quae sebrim sequuntur , hic duo e X empla ponam , quae satis mira

sunt.

AEGROTUS LXXVII. Mulier 3 o. annos nata febrim

tertianam a mense Februario anni a So. diu absque medicina traXit, donec ipsa per Se de Si erit. Post, mensei Iaio , reversa incertis quidem circUitibus est: exque ea aegra multam aquam pedum cur Umque Cutim inter ac cepit. In ista cute mulsae maculae latae, aliae rubrae, aliae flavae, aliae citreae, aliae coeruleae, aliae nigrae provenerunt, ita inter Se compositae, ut pictam illam chartam marmori similem non inepte retulerint . Excussa per corticem per uvianum febre primum aquosus tumor concidere coepit, Per largum urinae profluvium, deinde maculae, quae distinctae ante fuerunt, confusae in unum colorem sunt, qui levior factus in citreum abiit, et denique ex toto evanuit.

AEGROTUS LXXIlIL Famulus molitor ob febrim

tertianam, qua vere anni ς I. laborabat, prius media camentum vomitorium deinde corticem per uvianum ac cepit. a In Aphor eph 13.

129쪽

Ubi sic aliquantum ex febre minutum eat . ortae in.

universa corporis cute maculae fuSsae lentem latae sunt. mirabili spectaculo i Excussa per corticem febre, omnes quoque maculae di Sparuerant. Istas maculas a sanguine caeterisque inde humoribus esse iudico . quos febris ante ita vitiavit , dissolvitque , ut in minorae, quam oportuit, Va Sa intra venerint , OT quibus trans summam cutim appareant . Ita VAN S Ι-TEN a) virginem vidit, quae ex longa quartana multum

sanguinem e gingivis stillavit, inque oculorum palpebris Lechymos in habuit.

Hydrops a febre intermittente. Saepe Hydrops longas febres sequitur vel anas arca

vel intus quas, in utrem aqua contrahitur: isque magia pauperes atque infantes male habet, quam qui cum uti litate suis opibus fruuntur: propterea quod pauperes ciborum ob defectum, infantes vero ob e X cessum vitiati Corporis habitus esse consuescunt, ob quem ipsi hydropiper Se satis obnoxii sunt. Hoc malum Sa e alteri υetu-Sto morbo, miaximeque qua talia Superυeirit h) , ex

arcanis hydrops c) . Absurdum est quod aliqui sibi persuadebant ) quasi talis hydrops corticis per uviani cu Pa es Set. Is enim, Si protinus adhibetur, iij dropem ca-Vet, et eum qui est, pellit ci). Neque succedit curatio ut nonnulli probabili sermone proposuerunt ) per quam tales aegros aperientibus auxiliis iuvare contendunt, febrimque, si ea discessit, adhibitis purgantibus remediis revocare volunt; scilicet ut per eam hydrops curationi opportunior fiat; sic enim

morbus magi S Occupavit.

AEGROTUS LXXlX. Anno 1 48. die II. Augusti

Vir 36. annorum ex tertiana febre , quam quatuordecini

130쪽

Iasi dies sine medicina traxerat, a capite ad pedes usque intumuit, aquam inter cutim habens. Huius alvum pharmaco purgavi ; deinde temperan tiam imperavi, et medicamentum diu reticum praestiti , atque expectavi, num asta per febrim agitata proficiant. At contra in peius omnia iverunt; magis collapsaevires sunt , et crevit indulgens sibi hydrops . Ob quam causam reiectis istis omnibus remediis, Solo cortice per uviano obveni, qui febrim tertio , hJdropem autem octavo die excussit, edendi desiderium, deindeque in te gram valetudinem restituit ; facta quod maxime mi rum videri potest, neque ego iuXta ullum imposterum hydropicum observavi nulla notabili humorum excreatione .

AEGROTUS LXXX. Iuvenis et O. annos natus hydrope , qui sine febre erat, laborabat, a quo sanatus est. Post sex menses in eundem recidit , quem iterum ni edicina submovit . post 16. menses iterum hydropicus factus est, atque adhibitis modo catharticis modo diu reticis auxiliis evasisse videbatur. Denique post tres menses anno scilicet I set . a die i8. Decembris hydropicus factus est e huius aquam electuario purgante subduxi ,

eiusdemque corpus pannis laneis Mastiches fumo prius impulis perfricari iussi .

post sex menses orta quartana febris est , quam per tempus aliquod relinquere consultum videbatur, scilicet ut per eam noxii corporis humores tanquam a quibus quod ortus saepe hydrops ante fuerit, credibile erat magis conteri, atque cum Sudore eXtus pelli queant : Interque haec aperientia medicamenta offerre, quae ipsius febris motu efficaciora fierent, Talis curatio ideo magis accepta est, quoniam aeger ex ista febre, quae quartana erat, minus fatigari potuit. At posteaquam febris sex septimanas implevit, primo pedes , paulo post ipse Venter tumere coeperunt , crevitque hydrops, sic ut in ingentem ascit in abi verit.

Quare tunc multum corticem per uvianiam continenter obtuli , qui aegrum et febris et fi dropis expertem

ellacit, et imposterum tutum reliquit.

Male igit ut aegris consulunt, qui talem hydropem

SEARCH

MENU NAVIGATION