Francisci Zypaei ... Opera omnia, nunc primùm in duos tomos redacta; ac in multis ab authore locis aucta & emendata; quorum elenchum altera post epistolam dedicatoriam pagina indicabit Iudex magistratus senator libris 4. exhibitus. 1. Virtutes. 2. Iu

발행: 1675년

분량: 223페이지

출처: archive.org

분류:

181쪽

i88 Fn Zypaei Iudex, Magistratus,

rebus stim mi momenti calamo suo dumtaxat illas fidat, aut perscribat: nihil temere dicat, faciat ve; deliberationem actioni praemittat zprudentiam, circumspectionem, coniunt iam, sortitudinem in consilium adhibeatmeque nimium calorem , neque frigus deliberationi executionique inspargat: caveat ne titubet, mandataque frangat, nec latum unguem egrediatur : nisi forte rebus interim admodum mutatis. sed neque tunc si mora trahi, & mit- rc ns consuli potest. promissis se & mittentem non implicet, nisi mandatis, aut quae facile ac citra apparens incommodum exequi possit: LPgationem neque auaritia ac sordibus deli ncitat, neque saltu ac superbia odiosam reddat: modesta comitate grauitatem non moro sim temperet; comitatu neque vili neq; superfluo, sed cum delectu sine onere splendeat: ve ste digna ac patria, eodemque idiomate, compto etiam,atiline suco:Principis ad quem mittitur mores exploret ac regni instituta: ijsita placeat, ne quid tamen de suis indigne mutet; nihil carpat, asperumve dicat, neminem Vitu perer, modeste potius laudet: superbiam vitet Verborum , nim ijs ceremoniis virtutes non obumbret, sed neque fastuosa rusticitate: Vcras virtutes amet, & probus ut audiat curet; de Principe suo, aut regno nihil laetanter loquatur, sed neque contemptim aut deiecte, etiam in re anxia, & postulatione auxiliorum: Domini locum,ordinem,dignitatemque tuca

tura

CAPUT XXVII.

De Iure latae ac necis.

Ρ ε tria porcstas ius vitae ac necis olim complexa est, cuius vestigium in filia adultera

occidi a palix permissa. I. 2O. cum seq. adi. Iul. de adest. idemque in marito: ac maxime in seruis eius Iuris ratio valuit.

Has omnes superat potestas gladi j in Rep. Apud Romanos iniussu populi occidi stante

libertate nemo poterat. ea potestas in Imporatores lege regia translata est. eam pugio,gladius,ensis significat. Galba iter ingressus est paludat tu, ac dependente a ceruicibus pugione anIepectio. Vitellius pugionem in concione Consuli reddidit, tamquam ius vitae ac necis. In Inuestituris regna per gladium traduntur. Ita& argumentatur D. Paul. ad Rom. c. I 3. V. non timere potestatem Z Bonum fac, o habebis laudem ex ista. Dei enim minister est tibi in bonum. Si autem malum feceris, time: non enim sine causa

gladium portat. Dei enim minister es: vindex iuiram ei qui malum agit. Ideὸ necessitate subiiti estote, non sollini propter iram, sed etiam propter conscientiam. Ideo enim ct tributa praestatis : ni nistri enim Dei sunt in hoc ipsum seruientes. Res

dite ergo omnibus debita: cui tributum, tributum:

cui rectigri, vectigal , cui timorem, rimorem et cythonorem , bonorem. Apud Turcas similesque gentes pro arbitrio magnus Dominus ius vitae ac necis exercet, apud populos politicosius dicitur, neque alias gladius exercetur, nisi ad sententiae executionem quo ad subditos, quo ad exteros, si bello petendi sunt, non niti per seciales eo indicto : lataque proinde tuo modo, super iustitia belli, sententia. rus vitae id complectitur ut mortis rei, adeoque damnati vita donentur. id populus Romanus etiam sui Iuris ab origine secit; ut patet in Horatio ex Curiatiorum duello superstite, ob parricidium sororis damnato, ad populum prouocante, ac uiuere iusso.Tribuni id postmodum usurparunt, quorum potest tem Augustus secutique I mpp. in se transtulerunt. Tunc primam , inquit Tac. I. Iq. Ann. yevocata ea lex credebatur,qua baud perinde exitium

Antistio, quam Imperatori gloriam quouit, racondemnatus a Senatu , interce Ione tribunitia

morti eximeretur. unde & Augustin. de fato: Imperatori soli licet reuocare sententiam, o reum mortis absoluere, ct ipsi ignoscere, atque in integrum restituere. honori scilicet & ordinita omnibus caeteris. l. r. de sint. pas ct restit. quo de spectat exuli commeatum dare. l.q. de petu. Vnde & Carol. V. Senatui Mediolan.

cum imperi j & summae potestatis sere iura

concessit, excepit criminis condonationem,& saluum conductum. quem cum & in Belgio plures dynastae pridem usis assent, etiam Albertus Pius edicto an .i6II. artis. 4s. sustulit.

Ex his promanavit Theodosij lex ao. C. de paen. ut poena eorum quos Princeps su pplicio affici iusserit, disseratur in diem trigesimum, suasu D. Ambrosi j ob caedem Thessalonicensem i quo secunda doliberatio expectari possit, & ira illius emolliri , atque interiectu

temporis mitigari: cum alioquin dum Magistratus cognouit, statim sententia ferri, ι. i8. N executioni mandari debeat, neque vitio differenda sit. l. is . C. de paen. ne sit occasio supplicandi& malis artibus euadendi, d. I. i8.

quod quia hodie nimium negligitur, vidς-mus incommoda ea nimis etiam locum habere. Magis probanda sententia Iuliani: Scis, inquit, quam sim lentus ad condemnandum, ct quanto lentior postquam condemnaui ad igno,eη-dum. utrumque recitc. neque enim praeceps Iudex esse debet, de vita hominis vel morte decreturus. postquam autem causa cognita iam statuit, & iure damnatus est reus, non itidem

vindictae publicae pro libito eripiendus est. Clementia Principalis, si pro arbitrio poenas& praemia tollit, iusti tum distributivam e uertit, & cum ea Reipubl. fundamenta vellicat , quae poenis & praemijs sustinentur.

182쪽

Senator. Lib. IV. Cap XXX. 179

CAPUT XXX.

De pecunia imperanda, tributis,

aerario.

I. Malum ne ces trium. 2.

NEruus belli,totiusque Reipubl. pecunia

est. l. r. h. tu causa ro. D. de Quaest. malum necessarium; sine quo annonae, & quae praeter honores sunt, praemia, stipendia, sumptus prs stari non possim t. neque enim, inquit Tacit. lib. q. histor.quies gentium me armis, neque armas

ne stipendiis, neque stipendia sine tributu haberi

possunt. Cicero ad in Frat. Imperium sine rectigalibra retineri nullo modo potest. ideoque recte Senatus Neroni omnium tributorum immunitatem facere cogitanti, collaudato multum eius animo, respondit, Incisis neruis Remplare non pose. Neccssiria ergo pecunia. nihil tamen est toto orbe, quod Reges, Principes, Resp. pius graui utque aspixerit, concusserit, euerterit, quam pecuniae tributorumque improba extorsio. testes omnium gentium,omniumque artatum historiae. Vnde recte Salustius ad Caesarem : Ego cuncta imperia crudelia magis acerba quam diuturna urbis r. & Tacitus Mithridatem arguit atrociorem suisse, quam nouo regno conduceret: laudat Germanicum,qui Cappadocibus quidam ex regiis tributis diminuit; quo mitius Imperium Romanum speraretur. Quid ergo si exigere pecuniam nocet,si ca- Iustitia id. rere non possumus ' medicos imitabimur, ve-γlaudum. nena venenis ita temperantes , ut non tantilmmedicinae fiant , sed grauissimi, acutissimi &maxime lethales morbi per ea optime & vix sine ijs sanentur. Tributorum vectigaliumque temperamentum est Iustitia. haec potestatem imponentis, causam, proportionem, modumque exactionis requirit. Potestas, gradum su-' premi Principis, seu,quae sub nullo Principe est Rei p. exigit. causa ; defensio, leu alia necessitas Reipub. est. non aliter sine causa populum tributis exhaurire licitum, quam venam mediis co incidere, nisi valetudo exposcat vel restauranda, vel praeseruanda. Proportio; ut unitia in alterum onus non reclinet: ut exemptus sit nemo, nisi ex causa publica: ut clerici sunt, &palatini. l. ex causa. C. de priuilegiis eorum qui in

Sacro palatio militant. vi capitatio ciuibus remissa. l. l. C. de capit. ciu. cens exim. Modus;

ut exactores supra , aut aliter quam indictum est, a nemine exigant. Huic rei a Romanis multae leges scriptae, multae poenae propositae, multa exercita iudicia. a nullis magis peccatum , nullae illis satis fuerunt cautiones, non inspectorum,discusserum,atque perequatorum ossicia, non exactoribus, & compulsoribus, non publicanis, & conductoribus praescriptae

regulae. Formam modumque tributorum tam

ex iure Codicis quam Authenticorum praeter alios pulchre enarrat Gudelin. Iur. noui s. l. s.c.9. & libellum dedit Iul. Caesar. Butengerus de νectigalibritu. Romani. Tributa iusta& necessaria iand commendat Iustin. Nouel. ut Iudices me quoquo suis. 8.

Quin&a reuerentia loci solutionem olim commendatam fecit,ita ut in aedibus sacris fieret , assistentibus ecclesiarum defensoribus, &oeconomis. Nouel.de mandat. Princip. II. S. sc denegato iure asyli solutionem detrectantibus aeque, ac malitiose in exactione tributorum versantibus. Novel. de colla. I 28.

Sed neque in praesentem tantum,sed & quq poteli obuenire improuiso necessitatem in a rarium thesaurum conserre, & solicitum esse congruit. Quamquam enim bonus Princeps

qui magis a suis diligitur,quam timetur, habet quidquid possident ciues; & diuina lege Devia c. i7. prohibeatur multiplicare sibi aurum , &argentum; ta Tyro exprobretur, apud Zachar. c. s. quod coaceruauerit sibi argentum tanquam puluerem,& aurum ut lutum platearum: id tamen ita est accipiendum; ne vel iniqud congerantur opes, vel in ijs congestis fiducia,non in auxilio manus diuinae ponatur. nam MChristus loculos habuisse legitur. Sententia rusticorum a Proculo relata, 1 Celso laudata in L si Chorus.79. q. I. D. deleg. 3. suit, pecuniam sine peculio fragilem esse; peculium appellabant, quod praesidi j causa seponeretur: ut quidam bellis ciuilibus factitassent. Id si rusticis, multo magis Rebusp. Principibusque conuenit. ne qua eos improuisa necessitas obruat, si aerarium vacuum ad belli expensas adserre nihil potuerit. ut Lacones ideo in discrimina extrema lapsos censeat Arist. 2. pol. c.7 Romani quidem Saturni Edem pro aerario habuerunt , aurumque illatum, ut forma etiam obesset rapinae, in grauiorum laterculorum figuram conflauerunt. Aliud etiam aerarium suit, in quo ciuium tributa, vectigalia soci rum, & praedae Imperatorum acer tubantur. Denique aliquando tertium : quo pecunia in Gallici belli causam a populo collata. cum execrationibus, ne inde amoueretur, nisi illud ingrueret. quam rem nuper est imitatus Sixtus Q cuius post mortem tamen spes eva

nuit.

rum tribu torum

omnem n

cessitatem thesaurum hibeat.

Fontem aerarii perennis suppeditant agri, Fonemora, posscssiones, quasi in patrimonium aetatis sona Reipubl. selectae. ut Romulu in partes tres perennis Magrum Romanum diuisit, unam sacris facien- gri, nemur .dis, alteram Reipubl. oneribus, tertiam ciui- si iii*aς αbus. In aegypto quinta fructuum pars Regipenditur conlatio & contractu Ioseph. Genesq7. Vectigalia & tributa pene cum Regibu

nata sunt. 3. Reg. c. s. Vsus prorogauit ad omnia, quae regalia Vocantur.

Vectigal magnum parsimonia est. 6si rejestueris, non est ut cUM M N Petsii uia. Ab Ioue donari post tibi. Inde Alphonsus asserebat Regibus,qui pro

reditu sumptus metiuntur, omnia cedere bo na. secus ijs accidit, qui demum postquam comederunt rem, ratiouem putant,di seram par simoniam

183쪽

18o Fr. paei Iudex, Magistratus,

simoniam in sundo quaerunt. ut priuati, ita Principes ; qui inutilibus hominibus aulas resertas habent, adulatoribus, morionibus, histrionibus,& qui nec numerari nec nominari omnus pollunt. nolim tamen parsimoniam illiberalem , ac Principe indignam : qualis suit Ludovici XI. qui a familia patricios, ac nobi-

les abegit, sartore pro seciali, tonsore pro legato, medico pro cancellario usus. Non de-

Non tamen hςx Princeps infami parsimonia splendorem illiberalis. Imperii obfuscare: sed neque summam fortunam desinire luxu. Nero diuitiarum & pecuniarum fructum non alium reputabat, quam profusionem : sordidos esse, quibus ratio ex-8. pensarum constaret: praelautos de magnificos, Abiit prodi qui abuterentur. Sueton. c. so. Magni fueregalitas. Principes, quorum magni conatus a parsimoniae neglcctu retardati uint. alii etiam ipsi per illum perierunt. Obiectum ab Hira strenuo Duce Carolo VII. Regi Galliae , cum Angli, felici bello totum pene regnum occuparent,&ille gynecaeo, choreis, & cpulis se daret, illum, cum pompa ct tripudio perite velle. quo libero dicto Rex quasi e longo veterno excitatus Rempubl. curare coepit , & sceliciter exinde es bellum consecit. o. Paupertas pene sequitur prodigalitatem. vide tau pς Φςulosum animal est Rex pauper. Nero nec pertas ,ει largiςndi, nec absumendi modum tenenn post cius mala. aerarium cxhaustum , stipendia militum &commoda veteranorum protraxit, mox calumniis rapinisque animum attendit; tandem nulli osse tum delegauit, ut non adiiceret, scis quid mihi opus fit, ct hoc agamus , nequis quisquam habeat. Sueton. c. 3O. ct seq.IO. Paupcrtatem Regiam sepe domanij aliena- Donianiotu tio secuta est, magna Imperi j immunitio. In- alienatio. ni- desertur Maximilianus I. Carolum IV. Im-

. .ci' ' M peri j vitricum appellasse. Odi, inquit Alexander Magnus, hortularium qui Olera radicitus ex-s indit. Acta Syllae Dictatoris rata habita sunt omnia, dura quamuis & crudelia; non tamen vectigalium remisso. reputabat enim Senatus nec illi licitum esse,cui concesserat omnia,qui

nuere.

Indebitae tamen exactiones populo placando, vel in totum , vel in partem saepe remi tuntur. id ni Adrianus, Pertinax, Iulianus, Germanicus,alijque: de solemne suit Rcgibus Persarum primum annum concedere immu

I i. Non negligenda sunt poenarum mulctaia

Fise,lia G. namque compzndia: augendae etiam quorum pendia non dam grauiorum scelerum, homicidiorum, silcmenda. culatus, improbe litigantium poenae: agricultura, mercatura promouenda: metalla, si qua gignit prouincia, emenda. ea Regum est me catura. damnandi in hunc laborem , aliaque opera publica grauium scelerum rei: omne C. que aliae naturae dotes explorandae. Vt quan- . tum fieri potest, a populo onerando abstineatur. atrum aurum est quod a lachrymis fuit.

Si quod tamen necessitu exprimit, nomine suo sotirium praedicet. subuentionis Voce I r.

potius, quam ilibuti appellitetur; suppetia Tributa arum, sublidiorum, de ut apud Belgas, preca- nomine muriarum. in Anglia beneuolentiae, apud Hispa- et in nos donatiui. ta ut apud Persas, & AEthiopes, & apud veteres Germanos, spontaneae collationis, aut limitibus vocabulis dulcorc-tur asperitas negotii: ut quamuis Regum preces imperia sint,& minae ; non tamen id populo ostentetur: benignam credat petitionem , causam necessariam , impensas rite faciendas . non argumentetur, ut D. Augustinus, in Poenam exigi. c. maiores i6. q. T. quia discessit , inquit, deuotio Dei, accest indiciιο, fisci. nolumus partiri cum Deo decimvi: modo autem totum tollisur. hoc tollit Dus quod non accipit cisistis. Omnino id agat Princeps, Ut ametur. si enim malus dumtaxat timcatur, di tributis populum grauet, facile is alium rcspicit,

quem credat fore leniorem. quis, citra eam causam , credat Salviano s. de gubernat. Dei. Vna, inquit, de consentiens illic Romana plibis orasto est, ut liceat eis vitam quam agunt agere cum barbaris: O miramur si non vincanIur avst-stris partibus Galbi . ι ι mali ηι apud eos esse quam apud nos Romani t utinam omnes Catholici Principes Salvianum exaudirent i p litiam , tributa , disciplinam suam haereticorumque hostium inter se compararent, ex iliaque de animis suorum coniecturam ficerent, ac cui periculo, se religionemque, quam prOsirentur subi jciant lNon igitur Principes glorientur aureum si- ibi esse pratum, quod metant quoties lub at, Cum incita

non fingant imminere hostem liamve neceu stra peran- statem,& pecunia exacta, quasi nube depulsa tiar, habea in luxum abutantur: causam a necessitate commend cnt, non imperent, sed impetrent. Suadam, non violentiam, Legatam ad populum mittant. Magnas etiam Deas esse credant In

piam de Impossibilitatem. numquam eo rem dcducant, ut disputari queat, ubi ad tributa populi consensu opus est, voluntari jandissentientes Obstringin r. quod controuertit Saxo, apud Sumanum l. an. quae vota maiora dicanintur ex numero per narum , vel quantitate contributionis,ut inter priuatos I. 8. D. de pacti quae res pluribus saepe locis , de nuper in Imperio Romano-Germanico acerbe disputata fuit. qua in re etiam monet Cominaeus lib. IO.c.est. non durioribus verbis utendum esse ad impetrandum ordinum consensum. Came- I lus blanditijs, non verberibus prouocatur, ut Cum iusti- vltra quam possit laboret. caueant Principes, ri N aequa ne unquam reserant responsum Carolo Audaci datum, apud Gul. Paludiu. Ηs. surgun. lib.

xli. non detur anti de causis inutilitate, de auersa pecunia, de prodacta in luxum querendi. sed semper meminerint moniti Maecenatis ad August. apud Dion. l. sa. nou clam me est non nullos tributa O vectigalia institui egrὲ latures esse: verum bi ipsi,si neque alio praterea damno assciantur, ct re ipsa comperiaur, hac ipsorum salutis causa,vi , ceteris suis bonis tuto perfrui piguit

et i, pratorca cum pleris ipsorum eam Iccuvi m

alit

184쪽

Senator. Lib. IV. Cap. XXX. 18 r

alij Magistrartim gerentes,alij praefecti region uiali'

mi tirantes excipient , virinas etiam tibι gratias

agent. qu d exiguam reduvum suorum partem tibi conferentes, reliqua omnia sine damno percipere possint. Dignam Maecenate sententiam iudicabit, qui omnium verborum momenta ponderabit ; causam publicam facit;leuem,oc caetera innoxiam exactionem;caeteros ciuium rcditus indemnes; neque quemquam immunem. leue est cuili vel parum, vel distinctis temporibus

contertur. l. penuis. C. de col.Rud. parrim. I. II. vel ab humanis exactoribus recipitur. l. 3. D.

de Iur. aequiori anuuo soluitur quod ab omnibus soluitur. Ferre, quam sortem patiuntur omnes,

Nemo recusat.

Inde l. io C. titulus de Immunitate nemini concededa,lnde inspectores,peraequatores, qui grauatos releuarent pro modo fundorum , l. i. C. de cens: biu ct censit. I. ii. I. pit. C. de annonis ἐπιrib.I. IO. inde bonorum Adaerat io, & Centus. Quare acerbe Dioclet de Max.m l. professo. Ctae munerιbus .LIo. rescribunt: Pro σω desiderium tuum ιvtιr se discrepanι: tum philosο-ebum ιι esse proponas, ruueris auaritia ct rapa

solvimusare conatis. Quadstupra te facere cate rorum exemplo Iolcris euoceri. . Omnium prouiticias regentium praecipua

Cura tribu- erat cura, tributa exigere.*. I. Ds duib. de manu.

orum δd Princip.Lylt. C. eod. quam etiam Praelecti prae- - έ- torii agebant l. s. C.de annon. li ut de vectiga- ρο- - ' lia,portoria, latina,annona, de classes ad syci ς transuehendas sub corum lolicitudine erant. 6. c3 i. io.ct seq. C. O vcotigaLI. I .C. de classb. itai, , ut susceptorinus ad prouinciam missis exactio eos non de non permitteretur, sed Iudicibus ordinari js. bent, sed Lueque sacrari, C.de canon. largition. l. io. Sed pransalitat, neque exactum aurum penes ipsos haerere de-

q. Qt bebat mora enim tuos inficit sed ad sacra

largitiones sine ulla dilatione erat mittendum. LM de Osf.l. 2.C.de cliv. larg.rit. vel numerata Pecunia,vel auro in mallam conflato. l. i 2. as. C. 76. de suscept. libra 72. aureis. respon-dcnte. ιquotiescumque.Cae juscepi. de frumenta aliaeque species tributariae erant diligenter inhorreis recondendae, de prout designatum

erat, ransmittendae. l. 1. C.de nauicular. l. Tit. C. de suscepi. d. Nouel. 23. sic tamen ut translationes fierent line indebitis sumptibus ε, & ne plus haberet dispendii translatio quam deuotionis illatio e ne mediterraneae ciuitates 1 maritimis,vel maritimae a mediterraneis onerarentur. l. meditcr. Cese annon.er tribui. eodem pertinet ne per collusionem tabularii potentiorum sarcinam ad inlcriores transferant. l. quoniam. C. de cen b. l. ll.

Forsan & luic respexit consilium Tiberii,

quando eum laudat Tac. ι.εin princi Pauci per Italiam Caesaris agri. nam pro modo iugerumn t d tali' omnes soluebant. t. i . C. qmb.mun.vel prolat.1nem.se lic. excus sed qui se supra modum tributis grauari existimat,appellare potest. LNρ-Fr. Zyprii Oicrum Tom. M

alijs grauari

vcl. i 28. seu alias se excusire, si causam habet . 2.Cese of civit. a functionibus. vel si fortuna acciderit, de deteri oratione praediorum ,

ut tributa nimia euaserint, releuationem pe tere in futurum. Nouel. de releuat. tributorum.

quin & agri ab alijs deserti.', ab alijs occupari poterant , praeitatione salui l. qui agros C. de

omni agro destri. Enimuero tributorum, censuum , & vectigalium forma non eadem est ubique gentium, nec hodie alicubi, quae olim apud Romanos. Gudelin. rbi supra in Ine. quanquam quaedam apud nos pro modo iugerum soluantur, sed maxime e cercuisia de Vino. prout Sc apud Romanos tributum quod ex vino soluebatur,ingens fuit. ι q. C. Tbco desuar. o pecuar. Id tamen numquam non obtinet , quod i Iustin. monet in ι. 2. C. de of pr fcct. ρηεπη. Dcida nitas ric. Sicul, inquit, iubemns audaces, o scrocei leuolis,l uis contra inimicos Iudices ac milites nostros esse : sic guc a bonis volumuι eos mites ct benevolos caca collatores ig n uenotros existere, ct nudum damnum , nullami la- tWψ δ' Amem in eos escere. Immites sane exactorum mores collationis grauitatem augent.beneuolisei mones, ut archi atrorum colloquia medicinarum amaritudinem minuunt. .

Peccant ergo in Principem , de Remp. I P. qui per mores tuos tributorum odium augent. Exactorea minus autem prouincialibus vllus omnino iniusti priiudicum inserendum aliquid potest indi- ut dircere. quod si eorum vel gratiosa conniventia, vel ignobili dissimulatione temeritas admiserit curialis , eos quoque damni simplicis poena castigat. s. placat de excus I. Io. dc quidquid ultra debitum fuerit elicitum 1 curialibus, vel cohortalibus,vel aliis exactoribus duplum eruitur. si quis autem exactorum insuper exactionis crimine fuerit consulatus, capitali riculo cupiditas eius amouenda atque pro ibenda est, si in eisdem sceleribus perseuerct. t. quidquid. C. de superexacti. Nullus vero the- ΣΟ.saurorum semel deprehensus cuersor, quo- In eo facim cumque pacto aut repetit militiam suam , aut re deprehen-

aliam sibi acquirit per ambitum dignitatem, ' ς Dς ν vel sese transfert ad aliam quamcumque mili- bigesi Ρὰ

tiam I. nullus C. de palatinis sacrar. largit. pax. Principem sand & Magistratum oportet, et 1. si populum quietum velint, in t ibutis di cius, nuto vectigalibus indicendis cauere , Ut causa rie si Geia atque necessitas notoria sit, & populo pro- saria,mitis, betur. inaequalitas plebem in partes non πqitali ,&scindat, exactorum mores & odia non exa-

cerbent, forma indicendi patrijs legibus pri- Elictio. 'uilegiisve ne sit aduersa. nam apud plebem valide, & apud suos, exterosque speciose inseditionem agit. qua in re prudentissimi Reges , atque Magistratus, nec minus optimi sunt lapsi, inexpertis usi consiliis. nulli magis quim qui necessitates ,& vires non supputant. apud Tacit. Tiberius eum proferri linbellum recitaris iussit , in quo publica opes

continerentur , quantum ciuium socioramri in armis'; quot classes , regua , prouincia , tributa , aut vectigalia nes tates , ac uringitianos. unde Cicero deleg. Est, inquit,

Q. Si natari

185쪽

iga Fr. Zypaei iudex, Magistratus,

Senatori necessarium noscere Re .idi late patet ad responsum, quod eius esset imago O supere . quid habeaι militum,quid Paleat armo , quos Io- scriptio : nego tamen imaginem, titulum, inlicios Restab .habeat,quos amicos qκοι stipendiarior, gnia vlterius ius Regium producere,quam ad qlia quisquefit lege,conditione,Dedere, tenιre con- decus, authoritatemque publicam , & si lubez. suetudinem decernendi, nosse exempla maiorum. quod non omnes concedunt) sumptus m Quare idem Cicero pro Balbo laudat Pompe- netarios. uon lucus quὶ ni ideo,quia iure Re iunas utinam idem omnibus qui Rem p. admi- gio Magistratus creantur, nomine Regio iuranistrant conueniat l) Equidem existimo Iutati, dicuntur ι ea ptaefatio sussiciat, ut quod latercum in omnι genere ac parietate artιum etiam u- alios controuersum est,Regi addicatur, qualiatarum qua sine summo otio non facilὸ disiuntur, quorum dum olim arbitria historiae narrant ut Cn. Pompeius excellat, singularem quandam lau- ius actoris reo condonetur , ut reus innocens dem eiiu O praestabilem esse scientiam in sedcri- pro uocente habeatur , quia Regium nomenbus populorum , Regum , exterarum nationum iu sententiae intertexitur:vt cum Flauij Auguris, uniuerso denique belli iure, ac pacis, nisi serie qua clamantis innocentem se perire,accusatore re nos libri iacent in νmbra, ct otio, ea Cn. Pompς- clametur sua nihil interesse, nocini, an inutae tum, neque cum requiescereι, littera, nequo cum pereat,dummodo perear, Non eluit crimen Ma rem gereret,res ipsa doceare potuerunt. testas. Non si bellum hosti indicatur, a Rege Pertinent huc praestationes,lc ordinaria tri- indici satis est. iustitia causae desideratur, quaαbuta,vectigalia, portoria, telonia, mulctarum, bellum a latrocinio disterminet. ut libere pi- Poenarumque compendia , bona quae indigni rata ille Alexandro respondit,causam sibi cum auferuntur, vacantia , pro derelictis habita, eo aequalem esse; latronem se tamen, illum thesiuri pars in publico inuenti , ex delicto Regem vocari. quod ipse unica naui volitaret, consistata, & ex moribus bastardorum lucces- ille magnis classibus , numerosis exercitibus,siones,reditus venationum, piscationum, ina' spolia omnium gentium, atque uniuersi orbis ris, suminum, collectae, angariae, parangari V, traheret. quippe cui triginta mulorum milliae dic. aliaque regalia, decimae novales, ex qu - captiuum aurum vehebant. Tametsi nuper rundam sententia, quos lubenter audiunt si- Catholico-politicus Fererius bellorum iusti cales.sed aduersatur c. tua. x. de decim. tiam pedaneorum,ut ei videtur, Iudicum ar- Finiam haec eo repetito quod principio bitrio, Theologorum iudicio, Casuitarun, dixi, ut medicinas, venena, & mala necessaria censurae, omnique scholastica' doctrinae ex tractanda omnia tributa , exactione miti, in- mere tentarit, & ad Regium tantum lubitum euitabili necessitate,distributione, & impensa affigere; argumentis ad incudem Cyclopis iusta. Ego surgero inquit Greg. ad impp.) νι magis quam Vlyssis alicuius cerebrum ducen- ct si minus impensa tribuatur, a suo layneni pe- dis. rao oppressorum lacrymas compescant. Nam idcircb Eodem modo ad reliquas summi Imperii fortasie tanta expensa tu hac terra minim ad utili- notas procedendo, non nomen,titulum,decunraremi prociunt,qma cum peccati aliqua admaxtio- que Regium sufficere deprehendemus, sed ne colliguntur. pracipiant ergo seren imi Domini comitem requiri caelestem iustitiam diuinamque aequitatem,quae ijsdem numeris, ponderibus, de mensuris Reges librat, & terrae filios; aquo pulsat pede pauperum tabernas egums turres. Non sectis igitur statuendum est de monCtaria causa , ut non Regi liceat,quod lubet .

non in suum aerarium vertere opes populi,non auro, argento improba aera miscere, ultra n tem, quam sumptus, vel iniqua necessitas, nocii λ Onetae ius ad Supremum,ut supra dixi- alia affectio coegerit. M E his trimus,principem pertinet. ideoque M. Quod si Principibus supra auri argentique

deprauanda n tam salsam protrudere, arrodere, adulterare materialem valorem non liceat ex nomine,

quamuis supremi semper criminis fuit. neque quisquam titulo, jurEve Maiestatis formalem nummis iv Uip in priuatisici excusat. Sunt tantum , qui in grauiorem indere, quam sumptuum fabricae principibus admittant, speciosiori tamen no- monetariae aestimatio exigat e sane priuatus mine, quasi Regia authoritas,atque inscriptio qui materiae formaeve de suo nihil addere ρο- satis sit pro metallorum mixtura , ac deprauain test , quo iure nummi iustum valorem e fabritione ; valore pecuniae naturali imminuto, ca Principali in populum emissi inflat i non legali aucto cum annonarum incremento,me alio sane quam quo priuati materiam rodunt, cimoniorum impedimento, ac tandem cesse lambunt: minori etiam' delicto ; cum hi diestione, priuata singulorum & publica omnium integros paucis frustulis sub forficem aut depauperatione. Male sane de Principibus aquam rodentem agendis insistant : at illi merentur eiusmodi consiliorum authores;sppe uno die , uno mercatu , tot nummorum tum sibi, tum Principibus ; semper autem valorem inflant , quot alij uno anno imDRei p. extremum noxij. fateor pecuniam iure sunt corrumpere t & hi quidem non ni si ut Regio cudi, tractari,imagine Principis signa- oculis videri, manu tangi corruptela possit ;

Christum numisma census Caesari dari iussisse asses numero comput/ti nou pondzre caduertit nihil cum peccato colligi. θέ.

De Moneta.

186쪽

Senator. Lib. IV. Cap. XXXI.

aduertit mox rerum pretia augeri, ut quas assibus octo comparare solet, nunc decem in illas crogare cogatur: miratur, dolet , indignatur ob caritatem et cautim neicit de publicos fures, qui Regium valorem intendentes , quasi in tenebris populum depraedantur :qui morderi se demum. sentit dum renouatis forte edictis momento uno videt decreuit se

in populum proferatur, alia tantum imagine ligoata, ut genii Principum vendi videantur in gis populo , quam salus publica af ctari ilud id generatim agendum tit, ut per ea quo

de re monetaria edicuntur , non fabricae Principalis, dominicorumque proventuum, monetamve administrantiu n utilitatem in-

, in . . . xς0dis sed Reipublicae bonum , commerean-ibesaurum , & assium numςrum in quoli x clique commoditatem in quam rem nummus nummo sibi periisse. primum inuentus est j palam appareat. quod His igitur de causis euidem est quὶm xustr fieri non vulgo dicitui ubi monetarii curato- ad Prstectum urbis Ius nostrum rei Qt cur m, res veterum etiam eius sem ditionis Princi- ut nummularii probe ic ges DL Ck in Pum numismata, qme iam ante fibricie sump- negocium suum, dc tempe Πt xl 8WV se' tum tulerunt, emunt, ut in informeli mat prohibita. I. i. q. OQ. Pt s. ν θ. dc quὶM riam redigant, nequiori metallo corrumpant, iuste rursus Principes v Vm nummi 4 se dc geni ita aliorum Principum imagine im iuste inditum erogando recipiundo e cedi pressa repetitis istustia sumptibus ζpra pt vetant, Quam iuste Pinnx ut 4m Si di si x tium efferant i qua arte fit, ut numisinata quaenuius nodi praedonuin grais P Vsς unum stacula stiperant, vix inueniantur. bonobantur, quina vix in si Mem Ob ζ'di sit argumento in re mala non bene isto; curatores exculatio, quo minus ediciis super ea re i iis in pul,lica Regsi Principum6; pecunia versari. pareatur : quo minus non pare't s culpam horum curam exigit d. o. Dis Ofna .nue. contrahant, conscientiam lust laeda' , Vt δ'n Quare S iuisa admodum fuit Extra a1633. facultas Theologica Vniuersit iis Lo- uag. G111lit. sa. Leonis , re tam rater uaniensis simul atque Duacensis , ali fluo Primipum qiam mentiorum invitissa, mos

seuerissime iudicarunt, legessive ratione se, Qua de re Plutarch. in Cttamene. Cuiae. M. nixas per leculares Principes latas, etiam ani- ι.6. Obs.19. 'mas non obedientes reas facere, ipstimonii Nonnullibi Principes qui angustis terminis praesertim utriusque Apostolorum P 'ς Pi dominantur, qui auriferas glebas aquisve non quae supra hoc lib. c. s. v 8. ct sis Nivi md , possident, qui ὶ vicinis ζndique circumsia eorum verbis excussi. Gr/uiter Ox mi dentur , qui intensiori monet m vaetore cibum ter. sub Callisto Is. , k' -ὶ sterili prouincia externum etiam quit, monet m fris vtς θ ς μνεμ si δεε λ aurum auertant, mercaturae habenas laxant expenserit, tam iam ct ρούς μ' sua pecunia Sc pretio canones ac census sua 'r ,- 'IVI & vectigalia solui iubent, ut mercium ita 8cim separetur. eiusmodi falsitas pluribu modi pecunis pretium arbitrio commercantium considerarimo'mi Wy, inquit S.GrT ' permittunt , veriti ne si rigidὸ externam pecu -n-- Πωρο-ν niam excipiant, nullam retineant. sed illi in- prus qualitatem, ρs Rμ φ, m*m y ordinaὰ-idem faciunt patiuntur sed simus e mn t: υμώ- imi, imprimi, maturo' aequilibrio Cnderare de-c sig* ς bent, an desperatio statuendae seruandaeque

est, hoc non integrum pondiu leuiget. Enimuero apud Belgas eo miniti in controuersiam vocari potest, an poenae adiectio vinculum legis soluat in materia monetaria, quod Rex Edicto anni I 628. ar. 22. decla-:rauit non esse mentem suam ut per adiectionem poenarum illi , qui sub legibus illius

vivunt, eximantur ab obedientia,ciquam iustis eius mandatis debeant. sed potius obligentur arctid . . Sed ut rursus ad Principes reuertatur dissertatio nostra , quoniam auri argentique natura diuersa est, pretiosior haec pro loci genio, vilior illa ι generatim non idem huic aut

illi pretium statui potest; iustum periti dicere debent, Principes illud , expensasque fabricae

non excedere, non abrogare veteres nummos

eo tantum fine , ut eo ex auro alterius metalli mixtione corrupto nequiores cudantur , non vicinorum Principum numismata reprobare& efferri vetare atque ad fabricam monetariam

aequi talis maior sit, quam spes aliorum incoinmodorum prati uendorum.

De Statu Mipublicae.

Odiimu Imperiorum

partitur

administrationem Historico-politicus ex Vse s

Optimus, ut cunctas nationes populus , primores, aut singuli regant. moralites, & vix vllibi ἐν πλατει. nam si quis ad argutias & scrupu- simplex o los distributionem reuocauerit, vix erit vixiaa puram putam Monarchiae , Aristocratiae, aut Democratiae speciem vel olim vel li die . apud ullis stentes quis demonstrare gentes quis

possit quod Kirchneri propugnat dist. de Rodeferri, ideo dumtaxat ut monetariae utilita- pub. 3. inelar. vlt. nisi fortὸ apud quase tes crestant,eademque materia vel corruptior dam barbaras nationes , quarum Fr. p i Operum Tom.

potius dominica,

187쪽

x 84 En Zypaei, Iudex, Magistratus,

dominica, herilia, & quasi in belluas sunt im.

Peria,quam politica . quae supponunt capitis in membra regimen ; caput autem membraque eam renuunt diis mitatem, cuius ne quidem pictoribus atque poetis aequa unquam fuit potestas; scilicet humano capiti ceruicem equinam iungere,& varias inducere sermas. Rebus compositis id quod eminet nomen indit. Calida, frigida,sicca, humida, ab elemento p

dominante denominantur. Itaque quod in qualibet Rep. praedom i natur,eam rcgiam, Aristocraticam, aut popularem facit. excludo tamen eas denominationes quae dicis non rei

causa fiunt. ut qui post Reges Roma exactos dicti sunt Reges sacrificulorum , eosque, qua Ies Cesar in commentariis , alijque sepius regulos appellant et &de quali illud, sua use huiusmodi imperia, ut non minus haberet in se tutis multitudo, quam ipse in multitudinem. Vnde&Aristotcles lib. s. Rep. c. 3. quinque genera Regum facit. Caeterum attendere oportet ius Imperij an Artendendo penes unum sit, plures, an omnes. nam sλpς P q m quibusdam simulachris ii penes quos vis Imri. peril est,alios dementant, quali vel penes eos summa sit rerum , vel in partem veniant. ila Augustus populum obcoecauit, Principis nomine , & tribunitia potestate usus. nec minus

initio Tiberius. sed &boni Principes legum

condendarum libertatem in eam formam redegerunt , ut a Senatu tractari, de probari primum oporteret . humanum C. legib. id quod tamen nihil laesit Maiestatem. 5c quamquam etiam Caesar non Regem se, sed Caesarem esse responderit, aliquando idem tamen apud Sueton. c. 77. dixit debere homines lare confiderasius isqui secum,ac pro legibus habere, qua ipse diceret.

quippe, Lucano teste,omnia Casar erat .iSic vice versa in Republ. optimatum quamuis unus

sit princeps, qui emineat , non desinit esse

Aristocratia, dummodo penes optimates re rum summa maneati qualitor olim in Germania Reges fuerunt, quibus Tacitus infinitam, aut liberam fuisse potestatem negat,& in concilio auditos ait authoritate suadendi magis quam iubendi potestate. de Gothones regnari

addictius, quam ceteras Germanorum gentes, nondum tamen supra libertatem. Suionas autem a Germanis degeneres ostendens unum eis imperitare nullis iam exceptionibus, nec precario iure regnandi. eos Principes i n concilio electos, Reges ex nobilitate, Duces ex virtute sumptos. Neque vero senatus authoritas ab

origine Romae instituti populi libertatem,

Democratiam ve minuit , tametsi illa tanta fuerit , ut de iis rebus, quae notae sunt Maiestatis, inter Populum & Senatum altercatio non semel fuerit. Controuer afuit, inquit Liuius,inum populi iussu indiceretur bellum,an satis esset senatus consulto: peruicere tribuni, ri Consul de bella ad populum ferret. eaque ratio semper

obtinuit, ut quantacumque lenatus magistratuumve cΓt potestis, numquam tamen cederet summa formulae, Velitis, labeatis Quirites. Immensa esset disputatio omnium regiminum limites demonstrare, definire,explicare. Innumeri sunt qui formas Impcriorum perscrutati

sunt,& ex ultimis Besoldus: caute tamen nec

siue permissi aut castratione legendus, a quo alij citantur, discursus suos dedit atque lubsingulis sua exempla , tum veterum tum ii diernorum ; p Iertim Europaeorum regiminum et quae omnia disquirit i de monarchia

generat im, gubernatione ab ipso statu iureque Imperij seiungenda t ex hoc non illa de Reipubl. forma statuendor inarchia, tryarchia, Imperio Regis ac Reginae unito: Impe' ario inter plures quoad ditionem indiuisori Ggno pleno, monarchia Dominica, de Aristo cratia generatim , oligarchia, alijsque Aristocratiae speciebus: De Democratia generatim;

de Democratia liberiori, de astrictiori, de statu Rei pubi mixto,de Regno legitimo, seu potius principatu, de statu Reip. subalterno,

eciebus illius proprietatis , de Vasallo pro

subdito non habendo extra deudi causam, de Statibus Imperii Germanico- Romani generatim, Zc deinceps de Electoribus, Ducibus, Comitibus, Baronibus, Imperialibus ciuitatibus, ordine equestri libero , Imperioque immediate subiecto, de diuersis Imperii Prouineijs obscure ad Imperium pertinentibus, de rerum Publ. formis inter se comparandis illarumque praestantiae examine,illisque ad populi

naturam , ali atque circumstantias adaptandis. sed di Carolus Loyse au Tractatu de Seunturie naturam dominatuum atque inprimis supremorum , seu seueranorum . & eorum qui de notis illorum participant sugeranorum,Duca tuum, archionatuum, Comitatuum, Principatuum , aliorumque id genus mediocrium atque infimorum, singulorum notas , de potestatis vires diligenter quoad Galliam suam es perscrutatus, longam tunc distiplinam non rangemus, sed suis authoribus intactam relinquemus; sub unico hoc monito; t omnes presentem Reip. suae statum ament,diligenterque

conseruent,nouitatibus omnibus,nili quas necessitas,& secura omnino opportunitas exegerit, viam iraecludant. Quippe qualiscumque sit Reip. facies mu- s.

tanda non est. raro cie una specie in alteram Qualiseum: transitur sine sanguine ,& interitus periculo. que Reip. Omnes, inquit Salust. de best. Iur. rerum mu- sorma non rationes cadem, fugam, alia bostilia portradunt. Mux xvx imet etiam quae minus bona sunt,satius retinentur, ρος - ''quam meliora cum incommodis adsciscantur.

non eadem ratio est scolastice de optima Rei p. forma disputandi, & re ipsa malam, quin Nbonam in meliorem mutandi. quaedam etiam vitia usu placent , & a tempore authoritatem habunt. cuique suum pulchrum ; ec, qui toto terrarum orbe ridetur, Adithiops colorem suum omnibus praeseri, de cacodaem nes albos fingit. dissicile arbores melluntur quae altas radices egerunt. & vetusta aedificia raro sine peticulo soluuntur , aut cadunt. ita Tacit. totius orbis mutatione fortunam imperffero tuisse. 8e apud eu Ottho;oportunos esse cona tibia transitus rersi: de Percennius 8,quando ros,

loquit,

188쪽

Senator. Lib. IV. Cap. XXXII. 18 s

Tt,. - - sed mixtae administrationis; tum -- or nutantem Ni a Principi& sen tui&populo. suae cuique tui , - Qi r iiii luantur et atque ita suum cuique

redintegratio, summo consilio: tametsi satum, vinxime perdidiceram 8 callidi temporum se sapien-

seu casus illud deinde excluserit; cum Cosmu u criacbantur. sic conuerso Reipublica statu Medi csus post Alexandri cedem senatum ς' ρορ rcrum , quam si νηvi imperitet, joh. Igit, vi perpetuum eam duce crearet. ut quo sic & hodie cuique in suada in Sylla legionibus in urbem admissis Di- RCp ib. laborandum , ut rationem status suictatorem se in annos quinquaginta tres creari notat, ac iuxta eum consilia expediat, quibus iustitit Ee Augustus se Contulem: cum senatu sonsistere, acaduci sus ea, quae ad mutationem cunctante Legatus gladii capulum in curia disse duςςre Pisint, tutus cise queat. Regnum arca- cooperuisset: Hic faciet, inquiens, si νοι novI m. lui se aduersus optimatum plebisque cona-ιeritis. Syllanae de Marianae clades documento tui tueatur e Aristocratica ditio aduersus pleia sunt, quanto incommodo nune plebeia,num bi di ruena aflectantium molimina i Dein patricia gubernatio vices alternarit. & qu/R rauca Res . aduersus tyrannidem coetitantes. quam Augustus pacate rexerit, sessa tamen erὸς di Optimatum philautias. de quibus pauco semiam Resp. & vulneribus exsanguis, quamuis mone disserere visio.

C A P V T XXXIII.

nec triumuiratus eius sine sanguine desiit. sed de multis simulachris veteris i .eip retentis, legibus ferendis populum occupauit.quare Tac. lib. s. Anual. cum refert multis abolitis dedisse iura, quem pace ct Principe Neretur Re 'ub. Quibus sic perionatis populus ita deceptus est,ut,quod Liuius alibi ait, avide ruendo ad libertatem , in seruuviem delapsisint. iisdemque

meditamentis atq; commentis id assecutus eis,

ut solidum ipse imperium obtineret, umbra I N primi ςum qui regnat, curare oportet ut idi, di populus sciat, credat uc legitimo cum titu-

Destitu monarchico asserendo.

veteris R ei in populum a rcbus nouandis di populus iciat, credat velegistraheret r donec vix esset aliquis reliquus qui iψζςgR-yς Qtiδm ii qui regna per nefas occu- Qui teguaui Remp. vidisset. neque s quod hodie multorum py Vnx, ista per praetexere soliti sunt titulum la tem ve' Pi incipum Consiliariorumque vitium est) tae- - iquom, di Colorcm quaerere. Sylla , Caesar, duit tanania populo permittere, quibus, ut in- Augustu, Vtiam post inualam Icemp. Dictat Iμ fantes craepundiistaestineretur. alte admiserat xv,Consuli ,Principis,Tribuni,aliaque nomi illud CV ij ad Ciceronem: Vide ne duin pudet m Riij pQr leges de senatusconsulta dari libi vore parum optimatem esse; parum diligenter, quod 'Vς unx Ptiam ea lex quae de Imperio Princi optimum est, eligas. pii 34t dicitur, qua populus ei & in eum om-H.ec quidem tortuita nutui diuino relin- Πς in perium suum di potestatem concessit, 'tienda tulit, quia noueli consilium aduersus luc us in lata est: siue sub Augusto, sive . Deum. i rub Vospasiano,seu quandocumque lata est. si Vsque atiis res humanas vis abdita quadam S .pud Tacit. lib. i . Rugial. Galba loco, inquit, Obterit, ct pulibros fasces , satiali secures si citatis erit, quod eligi cepimus. & populum si- ' Proculcare, ap ludibrio sibi habere ridetur. mul demulcendo,& titulum suum ostentando. Et in electionibus quidem solitae Principi1 r. - Caeterum qua possunt homines, mutandis 3rtei sunt infatuare plebe, specie recusantium, In electicini. in . . rebus dare ipsi occasionem non debent e sed quod maxime ambiunt. ita Augustus apud busti bis, prospicere, ne quid in nouetur. ii ditioni regia I ac. lib. i. Annal. de t iberius apud Sueton. quasi Ruauserenda, potestas impolita est; maneat maiestas: si Ari- coactae,ct querens inseram ct onerosam sibi iuiuua φ' μὴ 'φ itiaque stocratica authoritas; seruetur optimatum pre- giseruitvrcm,recepit Impcrium; nec tamen aliter, coasilus.

cestentia si Democraticum imperium, ma- qliam ut depositurum se quandoque stem faceret.&neat libertas, & popularis administratio: seu, .pud eundem Ottho, quasi raptus e publico, quod hodie pleritque accidit,Resp. si non sim- suscipere Imperium vi coactivi, gestumia. plex sit, & quam populus, aut primores, asitfv- Λccendit ea dissimulatio plebem , ut im-Fr. Dpat operum Tom. a. ius pensus

189쪽

186 Fr. Zypaei Iudex. Magiuratus,

pensus velit ei deserre honores, quem credit inuitum. & iustius imperare creditur qui rogatus est,quam qui ambivit. semper tamen siue electus Princeps sit, siue coactus, id agendum est,ut populo constet,bono eum iure imperὸ . qua in re nec praecones diuini verbi ossicio suo deesse velim,quin populum admoneant, & scrupulis coerceant, sicubi vel seditio, vel bellum timetur. 1 Dcbent exinde Principes introspicere su citati, sui ruin Voluntates & ingenia, discernere contuisti singulo ' maces ab Obsequiolis, contumaciae suspectos, nun genium ser es, turbidos, & plusquam ciuilia agitan scint. tes,popularibus stud ijs inhiantes dominationi,

aut non serentes imperatorium nomen , opes non Mediocres parantes, de elatos supra modu hominis priuati notare minuere , etiam hono

ribus delatis exhaurire, & si opus specie honoris ablegare: modestos, obsequiosos, seruitio promptos attollere, plebem porro, ac vulgus

occupatum semper tenere, otium ausurre, artificijs,mercimoniis , etiam bello distinere. Patricios porro non nimia,neque nimis diu-Π' turna potestate attollere. Iti , inquit Cassiod. P-xx ς antiquitas dignitatem prouinciarum 'oluit anuli neque nimis suta βοηe separari, ne diuturna potestate unus in- diututira solesceret. quin & Augustus Consules deposito pincstate Magistratu qninquennium in urbe manere V ax sella. Iuit, antequam in decreta prouinciam absci x. ut nimios sorte animos ex potenti Magistratu conceptos interim deponerent. cum olim a consulari dignitate in sortitas prouincias irent. Eadem causa fuit, cur praefecti praetorio potestas, quae proxima sceptro fuit, atque olim militaribus viris demandari consueta, iure- consultis de togatis hominibus delegata postmodum fuerit. - Quare& Mscena antea Augusto suaserat, ut , ex equitibus tantum Praesectum praetorio cli-

nus inagnos, geret. De quis magna nobilitate limul,& potestate fretus, ansam arriperet aliquid in Principem machinandi, vel seipsum esserendi. ut secere Pipini & Capeti. si enim persuasum est iudicio Taciti q. Annal. optimos quosque morta . tium altisma cupere; facito sibi Principes rationem Ioviniani persuadere debent: de quo Mariscellinus lib. as. rasub initia se firmaret, Maliarcham, ex familiaribus negocijs agentem etiam tum in Italia , Iovino i ii succedere armorum Magistro per Guilias. gemina νtilitate presteculata , utor dux meriti celsioru deo , sustectin, abiret e media r o homo inferioris .stra ad sublimiora prouectis, authoris sui nutantem adhuc statum studiis fundaret ingenti. 6. Igitur cum ulla ratio periculi subest, in le-M,gistraii- gendis Magistratibus sequatur causam prona bus imponat i i apud Tacit.l. 6. Sabini quod par negocijs, neque p- supra erat. & Agricolae ', quia par ridebatur, olanx, Rςq o uibit compositum in ostentationem . nam in 'i' ' dustria ac νigilantia haud minas noxia μηt, quoties parando regno simguntur. 7' Sed & iterum ut non nimium attollere, ita Sp4 mqης neque nimium iacere nobiles olim, atque di-

λα' utibile, uites pati debet Princeps: Disscile est, inquit ratiamis, Arist. polit. ravoras, qui diuites fueruvit, aut

nati sunt ex diuitibin, res nouas non moliri. Vnde Tiberius censeru Senatorum iuuit. Messalae in singulos annos quingenta sestertia obtulit. Auresio costa ct Anterio Antonino annuam pecuniam statuit,quamuis per luxum auitas opes dispassent. Otilioni ad imperium tendenti assignat Tacitus nopiam νix priuato tolerandam. de Sylla: Dilaiyops, Pnde praecipua audacia. ut e conuerso vult idem lib. i I. annal. cami vim atque ues Principibus infensas. o Sed& illud generatim recte monet Arist. O

3 po I. c. Pit. vi Principes tales circa se habeant, Tala circa

qui non eoi um tantum sint amici, sed ne status praesentis. adeoque erga omnes ita se habeant L

temperata dominatione, ut se, eamque omni- stiuum bus gratam faciant. unde apud Suetonium Au- amen

uret.

Vim temperatam D; quoque prourbunr

Si quos Princeps exteros inter amicos assciscat, neque lanctionibus, neque opibus ni- 9'm ijs attollat. nihil enim potentius ad inui- E3xςxo. . diam,ciuium indignationem, & pericula sedi

tionum.

Magistratus annuos praesertim maiores tu i o Repub. Romana olim fuisse constat: tribus λ,

maxime de caulis. nam cum in lenatu propoli m dari,

tum cssit, ne in quinquennium Magistratuum honoribus comitia haberentur ; in dicendis sententiis has obligent, refert Tacitus 2. Annal. Superbire homines an . Mi 9;niὸν nua Uignatione ; quid si honorem per quinquιn μ' - Μ nil agitent R item, Vix per fingulos annos assensiones vitari, quamuis repulsam propinqua stes soletur; quantum Odysore ab bis,qui Phra quinquen-nιum protuιantur i itaque duae caulae erant in iis, qui Magistratum obtinuerant, vel repul- sim tulerant. sed tertia simul Principem respicit. quam Cassiodorus ita explicat, ramisorum prouectus gaudia reperire iri multi scilicet per frequentem mutationem beneficijs Principalibus obstringerentur. Quam ob rem Augustus multa noua officia instituit, ut plures Reip. partem caperent a Principe. Idem consilium fuit Constantino, ae ali js, qui penetrarunt iudicium Aristotelis polit .l. 2.c. 7. quare haud dubium erat, inquit Tacit. eam sententiam auius penetrare,ct ari una imperi, lentari. tum ob causalia quam diximus, tum meo iudicio maximὸ,

quod consulares& similes Magistratus,si qui

quennales fuissent,magnos ex diuturnitate animos suggcrere poterant contra principatum.

quod verebatur Augustus. & idcirco Arist teles Laconum Remp. reprehendit, quod α diuturni simul, & cum magno imperio Magia stratus essent. quod de alio genere Liuib.q .libertatis magna custodia est, si magna imperia diuturna esse non sinas, o temporis modα imponatur quibus suris non potest. & lib. 9. triennium O sex menses ultra quam licet Amilia lege censuram geram , ct solus geram. hoc quidem iam regno smile est. Α tque haec ita nisi neque per natat , ne que per Opes, neque per eminentem industriam

quicquam periculi timendum siti quo fortEconsilio

190쪽

Senator. Lib. IV. Cap. XXXIII. 18

consilio in pluribus Tiberius iurisdictiones aliorum consiliis habitis. nam ibi sata νbimin. continuauit. t consilia. Non exercitus, inquit Micipsa apudii. Enimuero auertendis horum magnorum S linium, neque irisori praesidia regni sunt,sed Hae ct f in. Conatuum Periculis non Parum expedit,certus mici. dc Theodos. de Valent. in I. 8. C. de teg. cipatu, eetia Ut sit succestar,&haeres Imperij. apud Tac. Au- Bςης cstgnoscimus quod cum vestro confitio fuerit . u. gustus se cohiberι pravas aliorum stes rebatur. Or ivgium, id ad beatitudinem nostri imper j , ct sic plena Caesarum domus, iuuenis livi, nepotes a- η ram gloriam redundare. Cavendum est ta-dulii, moram cupitis Seium adferebant. ideo Au- ωn Principibus,ne consili j nomine arbitrium gustus a Tiberio Germanicum adoptari iussit; rerum ad se aliqui trahant. quo errore Cor ire pluribus munimentis insistereti. ideo apud Curi. Πλ Gallica ad ministros Regum non semel dein Lio. malum de monarchia Alexandri omen; l-pia est. ac primo quidem postquam diu nu- sine certo regis harede, sne haerede regni, publicas Nilct. de Carolus Martellus aliquando quasi opes adse quemque tracturum. quare quod impe- Obl LRm Occupare renuisset, non regnare , sed rium sub rnosare pollii set,dum a pluribus sustine- Regibus imperare malens,id est, umbra de no-rtir, ruit. sed tamen quia suspectus semper inui- mine Regi relicto, summam rerum ad se tra- suu dominanii est, quisquis proximus destinatur, horς. sic initio Vitellius praemisit inquitTacitus, Tacιt. r.bistor. saepe consilium patris quod Papi- in v bem edictum,quo νocabulum Augusti disserret, mauus proponit l. 77. D. da leg. 2. sequendum CAEseris non reciperet , cum de potestate nihil dein est ; Maudo, inquit , filia mea pro salute solicitus πώberet. ipsius, νι quo ad liberos tollat, testamentum non fa- Nefas apud Romanos fuit priuato ad exer- , Eciat. ita enim poterit sne periculo vivere. citum vel senatum scribere. Miserat, inquit . te'

tr. Q Ere re illud ad imperiorum manifestam Tacitus lib. 3. Muiurarus epistolas, qua materiam 'ὸπ lphthhii iiii, ruitiam Vel git, si principatus in plures secetur. sermonibu prabuere. spriuatus esset cur pubiue seritate ne tioiriliuida. quae res Berthoidos Comitibus Lovaniensibus laq crerur. potuisse eadem paucos post dies loca sen- mini licuit, turi olim pares omnino perdidit. num in plures di- icuria dici. de iterum 3 litteras ad exercitum tan- ' Tνς x ius prouincia claritas familia per inopiam rei fa- quam accepto principatu misit. de et . histor. retita- ε:' ' ' miliaris obsolevit. eaque aduo postmodum incre- να Fabi, Valentis epistola ad Consuli, si=ipia, haud ' 'R' 'uit, ut scissiim saepius dominatum singuli di- immo crata : gratior Cacuana modestia fuit, quod uenderint, seu alias exciderint et ut eo nomine ηεο si inst. Iterum nec litant militem donis, nemo iam antiquam claritudinem prae se ferat. populun annona pellicere, praetorianos largi- Η Νsitius olim Germani apudTacitum omnia prς- rionibus ambire, praemijs aut stipendiorum dia uni deserebant,reliquis cum pecuniola abi- augmentis. ideo lueTiberius de Gallione,Quid re iussis. quod salubriter hodie plures seruant imum militibus,quos neque dicta Imperatoris, ne-fentes praesertim in Principatibus, lege etiam qμς praemia visi ab Imperatore accipere par esset rata ne secari unquam nossint s ut sicrosancta quae attingere noluit Iulianus. ne videretur, in-

semper post Hugoneni Capetum apud Gallos quit Mercellin. id lectasse, quod sibi soli deberi terra Salica fuit. quin de si uni plures obtige- AEVUM existimabar. apud Curi. l. 6. Philotas. rint Principatus, Dominatus, regna ne in po- ς qui e Fobis corruptur est donu, quem ducem. quem sterum distrahantur. sic diuino consilio Hispa- pras tum impensus coluiiHerod. incommodor 3ῖ. niarum regna coaluerunt, Belgics ditiones con- Ccubrato funere Marii visum est o amicis Compo tu, diuisi DP ae sunt de nuper a Iacobo Anglia, Scotia, modum adducere ad exercitum , νι θ milites alloi fautur. Hibernia in unum vinculum nomenque magnet qlie ctur. 9 squi notus Imperatoribus mos est pe- Britanniae contractae; atque olim Pannoniae, cuηjs elargiendis ipsorum animes sibi deuinciret. . , . de tot diuersorum nominum ditiones in ius de Eodem pertinet constitutio Marciani C. de nomen Hungariae coniunctae. omitto Princi- Consulib.. ne pecunias sparsant: Theodosi j, ne-pum pactum quo deficientibus alterutri libo quis titulos de vol/ regia luspendat Regiae enim ris alter succedat. quod Hungariae , & Bohe- Maiestatis est, ait, L. C. ut nemo priuat. dec.) de . naiae sub Perdinando I. cum caesus a Turco eL Valentis C.de re ibus bolob. nequis auratas ve-

set Ladislaus, salutare fuit. stes gordi, ne quis holopurpuras. quae ι. q. C. Id porro,si coniungi per leges regna Domi- eodem) soli Principi elusis domui dicantur. purpu-natulve non possint in unam monarchiam, ta- ra enim Maiestatis in ligne erat . inde qui Im- men saluberrimum semper fuit, ijs pactis con- peratorem salutabant, sacram purpuram adorare nectere , quibus omnium haeres unicus semper dicebantur. I. I. C.de apparis.praesec. prator. ut ne

habeatur, neque distrahi unquam possint re- quidem alteri licuerit inscriptione purpureagione . . . Vii. l. 6. C.de diuers escrip. ubi ea res tyrannico is Quinde insuper id agendum, ut ita scede- spiritui asscribitur,de capite punitur, F .fetibu, i rentur in mutuam defensionem, ut nulli hostis Iterum regium est nobiles ab epistoli, Ii- in mutuam insulter, quin altera ditio aestimet se id pati:& bellis aut rationibus habere. unde Tacit. Laue.

d scutioncm. ad cum propulsandum viros, viresque conseis Anna de Iunio Torquato , ius accusatores Objcererat, conuentis numero, dc aeres eum nobiles habere , quos ab epistolis o libellis F. Iterum principatus eueruatur si Resp.gerais rationibus appellet. nomina summa cura o medi- Arbitrium tur multorum imperiis. vim principatus assurit ramenti. qua ratione sub imperio tarmanico

z. yci . . Setlustius reset it c ηδε ad evatum racando, id est, tam multi Principes speciem Supremorum alii. iii i ita alat Iriun .iniui; Vt instat, Vt decernat. quo pud suos, atque exteros obtinuerunt, institurium eosiiij, non pertinos, quod Principis authoritate fit, iis per ditiones suas tum militaribus , tum ei-

SEARCH

MENU NAVIGATION