장음표시 사용
161쪽
118 F. Zypari, Iudex, Magist ratus,
uentum deseruerit, si praedia comparauerit in tonium sub fide in nauem & potestatem rece prouincijs in quibus militat,etiam sub alio no- perat, me gere undis poterat, & ipse ad Impe-mine, si irreuerens fuerit,si centurioni castiga- rium emergere t maluit Imperi j gloria caryre, . re se volenti, restiterit, si vitem tenuerit, vel quam fidei violatae infamia ad posteros trans- ex industria fregerit, si manum centurioni in- mittere.Gloriosum similiter illorum apud Liu. tulerit, si e custodia iugerit, carcerem egrege- L s. vos idem in bello quam praesentem pictoriam rit si turbator pacis fuerit, si rem a Duce pro- malui lu , vos Ide reuocati victoriam purὸ detuli- ,hibitam fecerit, aut mandata non seruauem, si min. de Augustus Caracotae latronum Duci fi-
hosti facultatem depraedandi dederit,praedάm- dem seruauit, praemiumque ipsi dedit, qui si ve cum eo diuiserit, si tibi vacaverit, vel aliena ipsum stiterat, quod ei promiserat, qui adduinobsequia , sine nutu principali peragere ausus ceret. tDion. M. 36. fuerit,si ad Principem missus non statim se ob- Enimuero quamuis dura, quamuis grauia tulerit, & citam remeandi facultatem obtinue- sunt, quae hostibus promittuntur, seruandarit, si a numeris ad alios numeros transierit, si est tamen fides. quamuis etiam illicita stipulam agrorum cultui, custodiae animalium, vel mer- tibus exactio, non tamen promittentibus praeis cimoniorum quaestui se dederit, si ciuilem cu- . statio; fides & iusiurandum implendum est. c. ram assumpserit. tot.tit. D. ct Cu. I 2. de re milu. dcbitores de iureiur.o alibi passim. Si tamen etiaIgitur miles qui se implicat his delictis, in- pristatio iniquitatem inuoluit, non potest iura--hi . iuste bellat respectu Rei p. ac Principis, cui sa- mentum esse Vinculum iniquitatis. male iura- tio ipia pe Hi, delictis cramentum praestat; cui corpus sanguinemque tur, iniquius praestatur quare in male promisti, evum invobse implicuns deuouet. si ex disciplina militari non bellat, si Isidorus, rescinde fidem. cap. in malu Σ1 q. . v x 'mile inivitς animose, audacter , sortiterque imperata non quod etiam licet si prius hostis fidem fefelle- * P facit, si operam, quam iurauit verbis , re, ma- rit. reciprocus est enim nexus, quem qui soluit Aux hostis
tibi. Σάζ puque non praesta Iniuste bellat respectu pro- sibi,soluit & aduersario. Nec tu,inquit Grego
hum. uincialium,si calumniatur, si stipendi js contem rius Regi Francorum, elis promissum tuum tus non sit. uramento vel fidei obligariane interposita conditιο- Eadem Ducum crimina sunt, sconsulto ne frui ses,aliquatenin teucris,si constat eum con- non gerant bellum, si ignaud, si temere i ad- ditiρηi minime paruise.c. s. Iuram, conditione: uersus ea quae monuimus turpi errore peccent, singula promittarum capita habent seruatae ab
si prouinciales , si socios expilari sinant. aduersario fidei. unde apud Thucydidem solu- Est & infame atque hodie nimis frequens ti foederis culpam sustinent, non qui deserti ad
8. Ducum atque militum commune dulictum, alios se conserunt, sed qui quam iurato promi- Maxime G ut in censu militum subornentur ad nutreros serant Opem,re non praestant. ita quidem si non sit 'dis explendos, qui vere milites non sunt, ut cum aliter conuenerit, ut solet ferit: ne ob quascum- RG RV stipendia pro iooo. supputantur,saepe non sint que etiam leues offensas liceat omnia dissolue-- - 2 goo. inde nudatae necessarijs praesidijs arces, re foederis capita. acies , alarum atque cornuum robore peri- Quin etiam alias decepti, iam non debentesitantur, fugantur, deduntur. magnum pia- decipvre, Inde Valer. de Romanis & Cartha - iis .ia
ginensibus: Senatus, inquir, non eos quibud hoc nec Hae prastabatur allexit: de Sergio Gilbo de Hispa- impore. nis Applanus: per dia perfidiam vitia contra Romanam dignitatem barbaros imitabatur. siquide
nullam excusationem receperunt maiores no ripn-
quit Seneca,ut homines scirent dem nis proa- 6.
dam .satius enιm erat a paucis etiam iustam excusa. Non alias rionem non accipi,quam ab omnibuι aliqua tentari.
I. D Oreo respectu hostium pri ter caust iniusti- commissum, id non neglectum , sed pistatum puta- Respectu r tiam,de qua initio diximus, non iuste geritur rura, nec imprudentiassed perfidia a natur. hostium non bellum, cum ea quq iure gentium recepta sunt, Solet dicere Augustus illis quibuscum age- iustς Πrixux non seruantur. clim fides hosti data violatur e rei, si esse bona fidei. Ut, I scedera,pacta,inducit infringutur: reprae- Eurycrates Lacedaemonius rog/tus cur E-
si iura, saliae, pignorationes, litterae marcae temere de- phori adeo intenderent in obseruantiam fidei Ne. non seris cernuntur, aut temere i js ansa praestatur. . qgi- priuatae, Vt risuescerent inquisicum boste bona f- Matuta paulo latius infra. Id ad omnia pertinet, ut de agere.
promissis stetur, ut fides seruetur. Omnibus Quem bellante,etsi dolo bono & insidijs d
quidem ut at bi latius diximuι, hic de ea agimus cipere liceat, tame ubi fide,inquit Liussaedere,pa- quae hosti data est, seruanda. Fides, inq iit D. cto uramento transigituri; ius gentium, publiu, August. relatus e.nolt aue. q. I . quando promittitur ius diuinum praualere oportet. instar Dei promit- setiam hosti seruanda est, contra quem bestum geri- tentis qua procedunt de Iabjs meis no facta tirrita. . tur. non tantum quoad pacis δέ induciarum Optime ergo ille; Aederibus steti Graci Barba- foedera. sed pugnam etiam bc conflictum. Ita ri , conuenimu3,inimus commercia inuicem,ct cum Meea bello. leges XII. Tabul. si statim dies sit cum boste re- priuata inimicitias tu bella armat deponimus,hoc .ncto. Dignissimum sane fidei hosti seruatae cx- νno,tanquam comuni bono omnes homines utimur.
emplum est Sexti Pompei j. Augustum,& Αω Fidem frangit,qui hosti eius, cu quo pacem
Vt respectusestiuni iesu belletur.
162쪽
v. nujt , pecuniam aut militem mittit. Cerites Illud esulat, Liuium excusantur, quod iuuentos tau qui hostem tum suo, non publico consilio aduersus amicos militasset: idemque de Atolis squod ii die fere Heluet ijs co uenit J Iuventutem, in quit, aduersus suos socios lubusa tantum auectori- rate dempta militare sinunt,o contraria Me Micι
io. sed an fides praestanda sit a Rege,qui iura An si se,. 'ςnto, scu regni legibus nullam regni partem vanda si pax imminuere potest , cladibus tamen bellicis
mira sit eum coactus, seruando corpori, ut bonus medi liqua regni cus, partem praesertim belli iure iam occupa- uxi tam,seu alias ambiguo iure controuersam, pa
cis legibus abscindi passis em non est dubium quin Rex, cui bellandi ius est , cui summa
belli de pacis competit, iure omnium gentium eiusnodi pacta seruare teneatur.qui id negant, ij necessario fateantur oportet Regem illum
non esse absolutae auctoritatis, cui non competat arma sumere,aut ponere, prout ei ex Ropub. else videbitur: sed tantum ut Consulem Posthumium cum Samnitibus paciscentem,
iniussu Populi Romani de ijs, quae supra eius
Imperium erant . quae Populus ideo ipso suadente rescidit,cumque Samnitibus loris constrictum deditum misit. Vt mirandum sit Gallos scriptores aliquos etiamnum pacem Madriliensem anni 13 26. disputare, qui Regi suo tam absolutum Imperium arrogam, Vt nec minimam supremitatis notam ei ve sint deesse. Leges sane regnorum & iuramenta de non minuendo regno, quae nullos Europae Reges non praeliare existi ino , lubitum de arbitria Regum spectant, non vero pacem & foedera , uae necessitas, cui lex nulla scripta est,seruano regno exculteri t. is est sensus communis,& omnium populorum iudicium. qui se gentium iuri eximit, fraudi Ipeciem iuris imponit, cum eo nullum commurcium , aquae aut ignis communicationem esse oporteat. Dix,
mus latὸ in uiatu Cassan. lib. 2.
Vt respectu mediorum lacte belletur.
IN iuste etiam bellum geritur, si medij illi
citis utamur. non enim finis bonus mediatitur filum natura sui illicita facit licita,atque bona.ades que incantationibus, strigum,sagarum jue subsidijs exercitum vincere si possis, non licet, n5genios malos in auxilia vocare:vt quamuis bonae causae adsint. non pari modo eos,ctui causam eiusmodi geniorum agant.atq; ita non in- fideles, barbaras, idololatras gentes, ut causae bonae patrocinentur. nisi habeantur taliter, ut nihil de belli iustitia imminuant. tunc etenim esim innoxia instrumenta sint, non interest ex qua materia constent,probi, improbi sint, r-bari, fideles, infideles, animalia rationis capa- Fr. ZIpsi operum Tom. 2.
si illicitis medib. edesiuinaa licita
cia,an ea carentia,equi, missi, carnesi, eL phantes,an inanimata, currus, falces, gladius, hasta, claua,ira mea,galea,cassis parma, sinitum, umbo, lorica,tuorax,pilum eculis, malleus, lari-cea, tributi,aries,testudo, vinea, pluteus, musculus, tutari,sambuca, tollenon, balis Monager, catapulta,tubus,bombarda,iclopus,sclopeium, tormentum. omnia haec iusto in bello licent. Glus r. in c. r. de sagittariis. bene in simia Thucydides, , ut qui armis impetuntur ut nos ab Atheniensibin, ui υ seri ho debeti salutem quarunt,non Graecora mod)sed o barbaroru auxili, dSi quis ceruum venetur, parum interest quo genere canum illuna persequatur, dummodo assequatur. sed si rabidum canem venatum ducat, qui non ceruum modo, sed reliquos etiam canes, venatOrcive, quin ipsum etiam dominu Actaeonis instar, dente venenato petat, quis hunc venatorem laudet, admittat quis probare possit Principem Catholicum in foedera Mauxilia volantem haereticas, barbaras, infid lesque gentes,si prouinciales, si socios contagio suo inficiant,si sacra proterant, virgines, matronas, sanctimoniales violent, diuina humanaque conculcent, si bello captos ad haeresim, paganilinum,turcismum idololatriam cogant tum recte usu venit illud Fulconis Archiepiscopi Rementis ad Carolum Simplicem . Quis
non expauescat pos luimitarum Dei a οι iam
velle, M in ιladeiu se ruinam nominis Christiani, pagava arma ct far erasuscipere detestanda' nihil enim distat rirum quis se paganis societ, an abnegato Deo idola colat. At, inquit Fererius,bellutustum est,extra causam illius ea quae diximus mala , pcr accidens fiunt i sed vero luberetne ei cum eo quem diximus venatore ceruum persiequiri ustum cum seris bellum est, iusta veis natio, per accidens si venator rabidum canem
adducat, & pro fera Fcrerium inuadat. Quod si porro nullum eiusmodi periculum proponatur , non est de se illicitum cum infidelibus
foedus pro commero js, amicitia eolenda, defensione necessiria, offensione etiam iusta infidelium,non tamen conspiratione contra fideles cum scandalo aut periculo Ecclesiae. sic accipienda confoederatio in cinis. i. q. poribia iureiur. vbbiurat Imperator non fusturum sit parentelam aut confoederationem cum pa gano, aut Saraceno. De haereticorum scedere
optime illud Ambros. 3. Osfrix finia esse pa
cis iura inter eos interfluos est fidei ina quamuis data tamen fides seruanda eis sit. Molin. de Sueirtius tract. de Iid. baret. seruaud. Becan. distulat. Theolog. cap. 7. comi. a. Rotaeidus in Coroll. Auticapril. subiuncto. . Ad illicitorum etiam mediorum rationem: ,
pertinet , si quis Principes, populosque in hauxilium trahat , qui foedere alteri iurato ἡ 'prohibentur . seu alias ad periuria alios priua- dia iniusta. tos publicosque citcunt, ut eorum auxiliis aut consiliis in rem suam viantur. Pausan. I. . Primi omni u Lacedaemoni, ex omni antiqtiiratis memoria hostes dicuntur muneribus soluit se, erranalem facere belli euentum νοluisse,prius νιrtute,
163쪽
π6o Fr. Zypari Iudex, Magistratus
dolos Da suo tempore in ipsorum vertere per icum. Ialeriorum puerorum paedagogus , di Pyrrhi medicus glorio O Romanis non quisiti ad pro iij m , sed se ossetantavreiecti. eorum qui parati sunt ad iniquxtatem Patran,
dam ope, operave vii, exples toribusquς ς io ' Dolam is selli iustitia permittat i
lum , quod botii si x, R MVm ς ε ν suseipiai,cui bissare svi est. Cum autem iustum bel- dium tmilitantibus momermim non sic vinculum tuiquitatis a non simi iaci da minus Ux ςVς xiis at, mi ilud iustitiam interest. Veteres, inquitniant bona. non malu su Nndum, Π myr Vl- li D. de dui. dolum etiam bonum dicebant, , u gerendum est bellum. Dcus, ta iustiti. λψ O pro solarilia hoc nomen accipiebant, maxime sisnt ubique oportet. ab eo Victori. α ςkλψςδ' Aurisus hostem , latronempe quis machinetur. Nou est coli lium coni a Dclim. Prρης ν ολ nec quicquam frequentius apud omnes gen qisi ut con agentium. praesert r' Pς meditationibus, quὶm aliud legem concepta. , inquit V Mes, Πήλ. Os C. M--Aexacerbauerunt me in con lis suo, ct in iniquι-tatibus βιu humiliati sunt. Tantis periuri is persuasa, concepta,contracta sunt nuper foedera, tantisque per nefas unitis viribus initum est bellum aduersus Principes iusta causa nixos, ut humanitus non nisi vincendos , sternendos, simulare,facere aliud.ea stratagemata militarusunt,ea gloria Ducum, industria quam sanguine magis vicisse. furta Ducum dicuntur. Meahor est mihi dux qui victoriam veluti suguratur, quam qui reretur ne per furtum νιucat. Gloriari solebat Tiberius plura se consilio quam viribus perfecisse ι quippe consilio non minus, quam q.
Secutum medium .uocatio Numinis Divici.
debella dos breui credere OporterVt: bQR r i in Caes. bericiua itamen causa triumpliauit: castigata iunx pQxiu' est illud Alexandri apud ria i iniqua bella mouentes , tuli, iug/xJηψς cuu.lib. . satiunculorum, inquit, O furum ituusque ad ultimam Icrrarum. thul i se solestias quam pracipumibi, quippe illarlim νο haucos annos innumeris iustis praelii VMQxςδ νmeum εο fallere mea verbi' sempiriuere, qui iusti: licet human Vita u ipς aut vi aliam Darii, aut angustivi locorum, autctaueris, hostibus impares. iod di xς py0 tufium ηοἱlis obstare non patiar. palam luce V eul dubio illi genij, qui Const/mmo ς 'Π rectium ess malo me fortuita perniteat, quώm Maxentium pro labaro cruci Vς mum NMI victoria pudeat. Abelle tamen dolum verborum rentes auxiliatum ire te clamabant 'iiς ΑΠ oportet malus est & Principibus indignus, si gelus, qui Iosue adivit duci ist vlix xVm s eontrahant , aut promittant. mendacium Liscitanti,Noster es, an aduers rNy- t NHV mulio maximῖ. Ierali , inquit Liuius, ι.εῖ. quam,restondit .sdsum Pris Uin φης Mi M eae cratia r uersi s. Martius,ct A. Attilius nullini, ct nunc venis. Propitio atquc e Q δπι Nur i. 1, elotiabantur , quam decepto per inmine facilis victoria est. neque dui xi ' ριμ duetvio stem pacis Rege. qua magn/ p ri S ribiu auxilietμr, an in paucis. illiu cluῆς my0M iis piobabat veteres moris antiquι memor; a
hostes, nihil iniusti habet. vi Ventidii apud Dion. l. q9. strinonem facientis apud explora-
preces Exia. IT Num. 2 r. voto Israe t Cananaeum interfecit.
Omitto. Dauidem, Iosephat, B inj io casi ea parte irrupturus , qua minimc Machabaros,aliosque pios l U ,quibV λψ δ' agitabat, & ob quem illi apparatum alio tr χli, Ao plo victoriam detulerunt, Naristi si lectitit in hi, omnibus dolus demum bonus Ita de caelo victoriam detulerunt. Narses T illam visix,cum noctem praecedentem in precibus insomnem duxisseti atque alios potentissimos hostes prece magis, quam manu profligauit tanta gloria, ut antiquorum Ducum nemini cedat. dies unus non lassiciat ijs commemorandis, quorum p cibus aduersari j, an uid inuicti longeque potentiores, cecidzrunt. utinam persuaderi posset omnibus Pricipibus, ut spem suam in Deum referrent, non in auxilia duntaxat humana, non in media per Deil quem probant homines,non modo usurpant: ut concludit Gentilao. a. de iur. bel. Ita decipere pro moribus temporum prudentia est.
Σ'. lis urget importunitas , nullo tempor8 si d
164쪽
Io Assidua ea Ducibus &utilissima
Senatori L ib. IV. Cap. XIII. & XIV. i si
ii praeparationi cst parcendum. sic nota- it in conflictu ad Neoportum nostiis acci-ruiit Glois & Pan mit. ωρ. i. de πη ct dit. tribus circiter millibus e suis caesis vertit pace. quod crius anni temPoribu bello 'u t Obuprtit aciem Maurisius, donec nostris
abstinere,vlu non esse receptum. non quia sς - i lior lolis actum oculorum percuteret.&uila opus sit,cuim RUC ,Pr nopes, M.g'λtς , ontu tunebrU ς sumo tormentorum obii- Nobiles ei maxime vacentiuno scrui militare cervi, ac robur exercitus sui tu eos immitte-
vetetitur S. D. de re Mit. sed quia ra tem- rct, quibus mimis ferrear erant manus, a quibpora, quae dict. cap. dc iἶna , mytiem, bde Caepta suga meliores turbauit, & infestam nostrae recolendis,a quibus militia uocδt, m di QM. in his feliquit. quamuis non aliaci alius instituta sunt 3 quorum mpdi .li 0ς ad ii ς ςxtra. famam clade, quὶm quod totus pacem C hristiani Principes reuocari possint. lio iis non perierat. nullam enim urbem aut quam ob rem Alexander III. indistia c p. i. arcem ex eo lucro habuit, sed quasi viruices tam serio Epistopis omnibus iniungit, ut dumtaxat reliquias ad naues reduxit. Huc dc mutuo conlilio,&auxilio absque ust δm rQ Nrtinet ut pabulatum latius, aut praedatum vel odio paci conciliandae incumbant: adeta licenti sis ire hostem Dux permittat. sic Ἀ-- Ut si quis in hoc opere tepidus muciatus sue- ri in Ginsul intrat, in mamem multinomia ctrit, damnum propriae dignitatis mcur λζ. ite sos i r se adoriunt, in paruu reum verum in eum qui treugam trangere praesumpse- mora ritor , grauem se a maiora su rit, tu M. iscopus sententiam ς commu- RG t. Liuius lib. a. Ita& Annibal damnum nicationis dictet. Rigidae poenae sunt, sed ab aliquibus suorum improvide acceptum duas ad publicam salutem direxit Alex n- hanc aegdm patiebatur, quin potius crede-der. Nullus Canon, sed neque Extrahi S n bat velut inescatam temeritatem serocioris Constitui. 34. Leonis , Pt domuucu diebus omnes Consulis. ab operibis vacent, tam rigida est in zX cenisti Aliud genas est Strat agematis , simulare opera seruilia. , diebus fetii uis. quae ctiam n imminentem hostem, vulgare urbi, aut castris cessitas aliqualis de opportunitas multum ex- vicinum. Idoneum id est ad motus compo-cusat: ut Pitcandi occasio V. t ςt st j . Dendos, oscitantiam , desidiat ue excit aquae non temper se ossert. Et sancti propius dam,ac militem,praesertim tyronem, naturali Alerandri constitutio tauata salsiet, 'crari metu leuandum , assiletudine consipecti licitiis, aut crediti imminere:vt
posset successus frequentior sinis. At quantum ab Alexandro absunt illi insulati , qui non tantum paci conciliandae non incumbunt, sed ventilabra sunt bellorum , etiam illorum, quibus tot insulae excutiuntur, tot locis RGligio Orthodoxa aeternum proscribitur l
Tempore urininam pellem latra it in aula, Militat insiluis catulin. Qui ciuitatis constituendae curam gerit, debet a ciuitatu compendium dissidium de externo peregrι-noi bello suscipiendo prouidere. Plato de legib. I. I. Conuenit & illud ad conbervationem Reipubl. vigilandum esse, metum etiam inter ciues hoOum sugendum, τι cau ant. Arsit. 1.politua. s. Romam ad motus extra urbem propellendos bellum aliquo imulabant, aut parabant. Plui. in Camilla.
Si tamen hec simulanda sunt, ne per consta Nter Stratagemata Ducum nihil est quentius, quam fugam simulare, cum mi- tudinem contemnantur,& cum loco setorum nime fugiunt. quare oportet bo num discessones suc dunt vera, fictus tantum apparatus sit,sse semper habere sustectas. aduersuffugientes maior dcfenso.Si porro apud hostes aliquid molion audacia, ct minor cura est. Veget. lib. s. solui dum vulgetur, semper illud suspectit in liabea ordines solent, ac discip ina , & itinctae vires tur. Per beciem aduersus Samnites belli paraudissiccescere. Horatius occisis duobus fratribus Grebra consilia indicentes, omnibus consultationi fugiens Curiatios diuisit, & antequam iungi bin inter se Principes s Latini) occulte Roma, um
pollent lingulos occidit. deinde solent simu- coFebant bellum. Liuius lib. 8. Servitia ν1bem lata suda hostes in locum iniquiorem, aut insi- vi lucevderent distantibus Iosis Omur/runt; popu. diis infessum trahi. ita Tomyris Cyrum apud isti ad opem passim ferendam tecIu intento, vi aris
Iustin. lib. a. ita Carthaginenses, apud Liuium cem C pitolium, armati occuparent. idem lib. q. M .rs. Volsci, lib. 6. ipla Cyrus castra om- dum hinc in foro sedanda discordia causa aguntur,nemque in eis annonam deserens, mox reuer- Consule interim ne Sabsum, ne Veiens hostu mosus epulantem Schytam consecerat. Annibal ueretur,circa portas muro discesserant. Ide l. 3.
castris relictis, & crebris ignibus Romanos Non minus si quid accidat, quod minime simili arte Cyri decipere conatus est, apud Velimus, fictione aliqua interpretari in rem no-Liu. lib. 22. & cdm ipse annona laboraret , reis stram, sepe summam rei seruauit. ita Tullus petita eadem arte, sed tunc vera prosectus Hostilius discessionem Albanorum iussu suo dum par priori metus tantinet Romanos. Liuius facta,ad hostes a tergo circumueniendos asse- eod. etiam tota acies aliquando retroagi solet, ruit. ita Eumenes sparsas ab A ntigono scedulas quasi signo receptui dato; ut aliquo ductu percussore alique in exercitu allius sollicitates, hostis aduersum solem aut ventum excipiati a se sparsas simulans,inpraesensi labantiu animos D. Urai ricrum Tom. 1. O 3 drirnruir,
165쪽
16 a Fr. Zypaei, Iuciex, Magistratus,
dnerrruit, O in futurum prouidit,visi quid iniuaccidisset, Mnse ab hoste corrumpi, sed a Duce tentari arbitrarentur. Iust. lib. I q. Ita Xenophanes a Philippo ad Annibalem missus, cum in Romanos incidisset, intrepidὰ semissum ait ad amicitiam societatem , iungendam cum populo Romano, mandata habere ad Consules populum
Iterum Romani,cum paulitas damno sentiendo proprior erat, gradum retuli sent, ct salubrimendacio Consul fugere hostes ab cornu altero clamitans concita seι aciem; impetu facto dum se putant vincere,vicΦre Liuius lib..2. Huiusmodi ergo Strat emata usu omnium gentium, ciuilibus legibus. l. i. D. de dolo.sacris etiam Litteris probata sunt. & insidiae poni iussae. Iosue c. 8.illata sit, atque palam alij pro hostibus se gerant, denuntiari non quidem necesse, hon stum est tamen. fieri enim potest, ut secialibus repetituris hostes aequa responsa daturi sint. & quaedam invicem peccata snt, quae ignorat Princeps. Albericus Gentil. inde- nunciatum bellum , iustum censet, si iniuriae durat sactio , si ex rixa in pugnam ac iustum praelium inopinato itur ; si contra eos gerendum, qui defecerint ; si contra cos qui d nuntiationis morem non habent: s pro si ijs, dummodo non contra singulariter foederatos. nam ab arbitrio auxiliarium non sinitur bellum. quare nec ab eis indicendum.1sed impro-M contra foedus sit, socij causa, nisi & priori
coniunctioni renuntietur antea.
QVanquam dolus bonus in re ac verbis
diues E extra contractum cum hoste,ac stratageneno stas mata laudentur; tamen veneno etiam in hoste
grassari barbarum est. improbarunt quicumque boni. di maxime Romani. Plin. dist. I 3, princ. lib. 18. ut nec damnari quis possit ut
veneno necetur. I. 8. D. de paen. Vt nec Venenatis telis utantur,nisi barbari. Manlius reprehensus quod aquas hostibus insecit, Liu. l. 38. alij quod gypso sarinam; quod venenatis bestiis, serpentibus, aspidibus usi , abusi sint.
Barbaros superant, qui tormentis hodiernis concavos globos veneno una cum puluere plenos in hostes proijciunt , qui disrupti non mortem tantum & immedicabilia vulnera infligunt , sed omnem acrem quo peruenerint inficiunt.
Iniuste bellitur ex nimia Saeuitia.
CItra necessitatem, terroremque exemplo i
opportunum, si nimis is uitur, non rectὸ ei bellatur: ruinis nimiis, damnotiugibuβ dato, saeuiatur. non humatis mortuis, occisis obsidibus, si non & ipsi peccaram ; captiuis intra praesidia iam ductis, seu, ut hodie aiunt, refrigerato iam sanguine, pacto redemptionis pretio quod di priuato militi debetur I. ai. D. do vig. 10. nulla metus ratione habita, cuius allegationem bellum respuit. Bodin. I. q. cap. vis. supplicibus', innoxii , pueris, foeminis, agricolis, inermibus, peregrinis. Gentil. lib. a. de iuri. best. adfu.
π Mprimis si bellum non indicitur antequam iuitaste I geratur. & res repetantur , seu postulata
lum geritur, edantur, antequam indicatur. Devt. c. 2 o. Id
si non indis gentium ius fuit omnium,nisi sorte barbararu . in eoq; religiosissimi fuere Romani .quibus no aliud bellum iustum ruit ex instituto Anci Martii Regis, quam per feciales indictum. Belliq; aequitas omnis iure seciali praescripta
erat. Flor. l. r. hist. Non statun, inquit, ad arma procurrui dum prius more luisimo queri malunt. quare , Herod. qua verbis componi non possunt, armis decernantur. Excipio detensionem quae incontinenti sit. nam quae post moram,quaeq; ad vindicationem sere pertinet, denuntiati
nem exigiti sed & si apparatu bellico iniuria C Irca modum etiam bellandi peccatur , I.
cum nulla iusta causa contumesiae in Si vitulante hostem inanes sparguntur,& scommata, dicte- maledicatur. riaque, & falsae saliaeque facetiae. Ita accidit Veientibus procacia illusis. de quibus Liuius lib. 2. non alio aute bello insistior Romanus. ade. bine contumelijs hostes, hinc Consules mora exacerbauerant. & iterum; Sed Veiens hostis assisus magis quam grauis,contumeliis saepe animos agitabat. satius est mollibus verbis enervare , quam ira hostem armare. incendunt contumeliae ad vindictam, etiam in socios , S i ciues. Ita euenit Cremonensibus direptis a Tertia decimanis: quos, ut sunt, inquit Tac. lib. I9. procacia urbana plebis ingenia , petulantibus iurgiis illuserant. & Romanis Vitellianos abscissis Lartim: balthcis, an accincti forent rogitantiubus : Non tulit, inquit idem Tacitus, lib. I. ludibrium insolens animas, inermim populum gla-rijs invasere. Reprehendit idem auctor lib. t O. Othonem etiam & Vitellium, quod quas xi3 antes
166쪽
Senator. Liba V. Cap. XVIII.&XIX. 16;
rixantes stupra & flagitia inuicem obiectaue- quo periculum est toti corpori, medica cen-re. & Liuius lib. 3. philippum Macedonem, sura est.
quod esset dicacior natura , quam Regem decet. Contra finem belli etiam peccatur omitto a. Recte Plui. in Timoleont.bostibus vim concessam, ducem praelio victorem, qui sortunae non in- si iam 'hi. non virulentiam. multi rerba gramὰs quam facta stat, quod illud : Vincere sis Annibal, victoria ri bellum
serunt , contumeliam item quam detrimenιum. νιι vescu. Peccatur inquam maxime cum bel- P0ttit,aequae
Memno militem traiecit, qui Alexandro ma- lum vitari,aut finiri potest aequis conditioni- u in λς ic dixerat , addito elogio : Pugnare te contra bus,& eas alpernatus, qui fortunam sibi arri- 'U' ' Alexandrum volui ; non ei maledicere. Plutarch. dcre putat , impacato re implacabili animotu apotheg. Regum. & sere fit sicut in priuato- manet. Semper , ait Arist. 6. pol. imbecilliores
rum litibus iurgando de rixando, ita & in aquum quarunt , ct id quod iustum est i, quod qui
bellis maledicendo,ut iustae causs obumbren- porcutiores sum,parum curant. ut Caesar 3. comm . tur,animi exacerbentur, & magis in posterum bcst, civ. hoc ait solum tempus esse: de pace de contumelia certetur, qu im rebus repetun- agendi, dum sibi uterque confideret, & pares
dis,ob quas bellum coepit. Caroli U. Impera- Vtrimque viderentur: si vero alteri paululum toris & Francisci I. Regis Galliae perpetua se- modo tribuisset sortuna , non esse usurum re bella postquam Franciscus egie tulit Car conditionibus Pacis eum , qui superior vidc-lum in competitione Imperii sibi praelatum , rotur, neque iure aequa parte contentum , qui de praeter domesticos sermones apologias se omnia habiturum confideret. Quod si ho- etiam publicauit ) quantum ab animis exa- stis dignam satisfactionem osterat,& ablata cerbatis fomitis accedat materiae belli, do- rum rerum restitutionem ex aequo arbitrio iiniquum est non finire bellum . nam quod . ῖ
damnorum illatorum proportionem superat, ad ulciscendi crudelitatem, impacatum, atque implacabilem animum pertinet. quae reprobat Rugult. dict. siquid culparur 23. q. r. & iterum idem : Hostem pugnanIem necessitas perimat,non Poluntas. offerentem arbitrio viri boni satis- iactioncm,nulla perimit neccssitas: quare proinsequitur; Sicut rebellanti ct resistenti violentia
FInis etiam ratione peccant qui bellant. redditur , ita victo, vel capta misericordia iam
Iniuste MN amitare , inquit Augustinus, non es de- debetur. maximὸ in quo pacis perturbatio nou ιι- propter praedam militare peccatum est; metμr. cap. volι. 23. q. r. quanto magis nonisiuieuit,ue nec Rempuλ gerere crimivosum est,sed ideo gerere 'dum victo nondum capto. in quo perturbatio non recta. Rempub. ut rem familiarem potius augeas,videtur pacis non timetur , sed qui pacem ipse serio essedumuabile. cap. militare a 3. quo. i. di ite- atque enixEpetat,ablata restituere, illata dam-rum ι nocendi cupiditas, impacatas atque implaca- na resarcire offerat latam iuris communis aequiis bilis animus, feritas rebellandi, libido dominavi, tale receptum sit, ut condemnationem euadat,
ct si qua similia baι sunt qua in bellis iure culpan- qui petita aduersario ante sententiam repraeatur. cap. quid 23. quo. 1. Igitur praeter aucto- sentat. Victo, inquit August. vel capta miseri-ritatem indicentis bellum, & iustam causam , ricordia iam debetur : cum. fortuna sententiam etiam opus esse intentione recta,post D. Tho- tulit: cuin ita noudum illa litem bellicam dia. mam docet Maideriis de Iust. quast. 3o. de bello remit, pacatus & placabilis animus magis cis dub. s. & quanquam hostibus tuito bello peti- betur: quo aequae leges pacis recipiantur. Sitis ex praua intentione, ad restitutionem nul- accesseris , inquit legii lator Deus, Deuter. Eo
iam teneatur Princeps; suis tamen teneri te- ad expugnandam ciuitatem, osseres ei primum pa-mere, & ob vanam suam gloriam praecipitatis cem, sinulto magis, si ipsa ultro petat, conccii in incommoda belli,quo rectius & prudentius denda est in si receperiι, ct aperuerit tibi portas, Princeps caruisset: ideoque non tantum quae- cunctud populus qui in ea s saluabitur. miseriuo rere, sed neque satis vitare iustum bellum gra- diter id,& iuste; sed rigide, & non nisi in ca ue saepe peccatum esse ; cam non sunt tanti sum grauis admodum delicti, id quod sequi- commoda , quae ex eo reportantur, quanti ex tur; ct seruaet tibi stub tributo. Neque enim ora eo incommoda. Si enim plus detrimenti ca- dinariae legis ea postulatio est, ut eae gentes piat Resuublica per bellum quain emolumen- quibuscum bellum est , praesertim si sponte inti, temere atque imprudenter geritur talium: pacem concedant, sub tributum redigantiaci non sectis quam si priuatus plus sumptuum in grauius euim haec est subiectio Reipublica rem aliquam consequendam facit, quam ea res dignitatem admodum minuens. sed agitur eo aestimari possit,irae ille prodigus pate familias loco de populis extrema meritis. unde S: nisi dicetur. quia pridem illud recte, pecuniam ne- pacem acceptauerint exscindi iubentur: oc-gligere in tempore interdum summum est lucrum. cisis omni genere masculino, praeter infantes, Rem pro derelicta habere, cuius recuperatio praeter quos tamen multi innoxij, qui cum sumptuosior sit, quam possessio utilis, pru- sine periculo disiungi possunt , ad mortcm dentia oeconomica est: negligere ex publico dedi, aut rapi non possunt. l. x Uuctoriani quaedam quorum repetitio censum luperat, g. in vinarijs D. de Uus I. iterum Mela *. sed si politica sapientia : membrum abscindere, a D. ad leg. Aquil. lite Malderus de iustit. quaest. ψo.
167쪽
Commensu. rata damno Tum repar
Non sempers qua condi. ii 3 ut hostis subtributum redigatur.
frangendam aut peric losani deis sperati iKm ducunt.
16 F. Zypari, Iudex, Magistratus,
Non etiam licet bello plus exigere, quam iniuriarum illatarum damnorumve, ac iustae denique vindictae ratio permittit. in qua dignitas laesae Reipublicae, indignitas facti .cautio imposterum ne quid simile deinceps victus
moliatur , & securitas momenta faciunt. verbis laeta est Respub. verbis fama reparetur. res ablatae sunt ; restituantur: pudicitia attentata est; auctores noxa ' dedantur : caedes facta est;
pro merito homicida luati agri vastati lunt; magna impendia in belli sumptus locata, luanis
tur expensae r interceptae sunt arces, urbes, oppida ; reddantur : extructa ultra terminos castra; diruantur: praelio certatum est, multi
ad orcum missi, petit laesus ut omnes se dedant in mortem , aut vincula, deditionem faciant cum libero vitae,& necis arbitrio, aut vita salua Rempubl. iubi jciant in clientelam eius, & sub liberum dominatum ; dura quidem conditio est:& fieri potest, ut damnatam sint grauia, contumacia tam diuturna, caedes tam numerosae, tam omnium obstinata
culpa, tam manifesta belli iniquitas; vitam
durae conditiones ad iullam compensationem debeantur. sed tamen asserit Augustinus victo iam quamuis, & capto misericordiam deberi: non ergo extrema persequi oportet , non in mortem dare multitudinem, non in acerbam seruitutem, non in desperationem agere nondum debellatos : quos saepe fortuna pene victos artem docuit vincendi. saepe pressus anguis retro vertit caput, & morti serum in prementem vomit spiritum , tunc quoque cum
moritur. Igitur si semi-vivis, senu-victis aequam pacem dederis, stabilem dederis: si iniquam ; circumspicient Occasiones, ovibus victi vincere itcrum possint. Rarum est ut bellandi finem faciant talibus legibus, quibus aliquid spei cst vel ex dcspcratione, vel morte ipsa. Fidenates ita sese noluerunt dedere, sed seipsos cremaucruat.Saguntini postquam operae plus exhibuerant quam integra Asia , se seipsos interemerunt. Clotharius I. Franciae Rex 1 Thuringis non nisi vitam postulantibus, negatione cius in desperationem actis victus ipse fuit. Gaudenses 1 Ludovico Comite pacem , qua, vita salua, Omnia pene ei pem mittebant,non recepti in gratiam, parte ciuiuin obsessa urbe relicta, pars Brugas contendit, tanta ira & sero. ia cum exercitu Comitis illic dimicarunt,ut illum suderint,capta urbe hunc fugarint in latebras casae cuiusdam viduae, deinde tota ditione deserta in Galliam. Bello quod hodie apud nos geritur nauali , quot naves iam victae,quod non nisi iniquis conditionibus deditio fieri posset, incenso puluere nitrato , igne absumptae , victrices simul in aerem,& ignem traxerunt, de conditionibus apud Rhadamantum litigaturae lItaque quotiescumque hostis qualemcumq; honestam S securam iustae conuentionis conditionem offert, maturo sane iudicio expcndendum est , ne quid ultra debitum petatur, ' nedum nimium pungitur eliciatur sanguis, ne oblata belli finiendi occasio interuertatur, ne bellica fortuna mutex vices, bonum Rei publicae commune, pacisque tranquillitas disepellatur, & iam qui iustum gessit bellum , de
pacem iustam aspernatus est, nec exinde iustam pacem obtineat, & bellum impollerum iniu-ilum gerat. Cum victoriam, inquit Liuius,propoin manibus habeas , pacem non abnuere debes; τι
omnea sciant, te ct suscipere iuste bella,ct fuit e.
Sive enim ut quis altequatur, siue ut iam obtenta retineat, quae ultra iustam compensationem , iustamque vindictam suerint, iniuste petit, iniuste retinet. Mol m. de Iust. tract. 2.dio. ii 7. Mald. de best. dist. 6. Consen politic.
lib. io. cap. 9. Constitui Leon. 6 i. 62.66.
Sumptus lane belli iustὰ exiguntur a iuste victo, ut de priuatis litigatoribus decisum. tributa aliquando indicit victor, quae victoriae
praemium, belli poenam vocat Cicer. Ver. s. agro mulctat, orna inentis urbium spoliat, has moenibus nudat,captiuos seruos facit, Duces ctiam occidit. in posteros citra mortem vutionem porrigit, in dedit iiijs humanius statuit, rebelles acerbius punit. de singulis Gentil. lib. de bel. iur. Enimuero quia difficiles sinit bellorum extricationes, impostibilis damnorum diuturni belli calculus, rara felicitas ut altera partium iniquum se bellum gessisse fateatur ; multa
etia in cautarum bellicarum inuolucra,speciosi, pretiosique praetextus; vix aliter solet fieri, ut in pacem coeatur, nisi damnata Praeteritorum . omnium memoria , nulla ablatatum rerum repetitione priuatis permissa: Principes oppida restituere solent, & captiuos sine lytro dimittere.quam conuentionem in ea difficultate
non improbant Molin. ybi sq. dis Ia 3.
Quamquam enim bella gerantur iustὰ pro
rebus repetendis, & iuste pax componitur, cuius legibus i merdicat ur, ne quis damna per iniuriam data sarcienda petat: pax enim quae utilitatem publicam continet priuatae praeua let, si aliter coalescere nequit, quam condonatis undique iniurijs, damnisque satius est illam pacem amplecti, quae non omnibus debita rependit, quam bellum quod alijs porro iniurias inserre pergat. Quare &Greg. IX. iuc. in no ra. x. de iniur. non improbauit statutum, quod Brixi ensis condidcrant, ne quis damna bello ciuili data restauranda peteret,aut reciperet. idem tamen pro bono concordiae ita statutum interpretatus est, ut expensae sub
nomine damnorum non comprehenderentur.
multo magis similia pacta Principibus Supremis in pangenda pace permittuntur. Zabarci. Cons. 83. pacis enim causa multa singularia recepta sunt, iura relaxata, & a communibus regulis recessum , & quae alias iniqua sunt, ex pacis causa aequa fiunt. unde Corici. trast de priuil. pac. recenset ir7. pacis priuilegia, ut refert Tusc. V. pax. concl. i s. ubi di plura alia pacis ergo specialiter recepta memorata sed & cena. 178. recte docet latam ese faciendam interpretationem pactorum conuentosuquatenus 8.
168쪽
Senator. Lib. IV. Cap. XIX. 76s
qvienus pro pace patiuntur, & talem quide, moresque gentis ; libortatem omnind. at sem-
ut si restitutio v. g. conuenta sit facto ipsis , per quomodocumque res agatur, pro necessi- di sine litis circuitu ea promissa, di permissa tate aut utilitate Reipub. omnem in victos intelligatur. Atque haec quidem cum bello clementiam exhibere. multo maxime clemen- neutri Fortuna peracta est iam sua. Caeterum si rem animum in nondum victos. quo tempe- persona Principis aut tota ditio in potestatem ratae pacis leges dentur,& oblatae non procul- venit, & iam libri pendem in partem alteram centur. ubi& ea cogitatio accedit, quDd ct
momenta nimis inclinarunt, decidi aliquid habet fortuna regressum. bello victor esse po- soleta victa ditione, aut detineri tota , quae test,qui praelio saepe victus est.accidit L. Ma
iam occupata est. Alterum sere seculum agi- tio,de quo Front.l.et. c. io . cum hostem Pictoriatur a caede mutua Aurelianensium & Burgun- Diuia incoimpositum aggressus, ne nuncium quidionum Ducum,odiaque familiarum in ipsas dem cladis reliquisset, brem no tempore militi prouincias transinissa, implacabili ac aeterno ad requiem dato eadem nocte raptim famam rei
Dello Galliam, Burgundiam, Belgicamque ex- gestae praegressiu , altera eorundcm castra inuasit ;ercuerunt: ijdem tamen pene limites manse- xta bis mili Uin euenta , deletis ubique Poenis, rum semper: nisi quod captiuitas Francisci s. amisias Pop.Romano His mas restituit. supremum ius Regium in Flandriam, Arte- In victos solius victoris arbitrium est; pasiamque remi sirit. nam Burgundiam quod cem dat, & quibus vult legibus dat. si victor Ruisti, dilici. attinet, saepe conuentum est , ut ius de ea di- iustus est, dat aequis ue adeoque duraturis in quin alioceretur. & quidem Alberius Pius auctor suit communem utilitatem. quam vinculum ma- RONat pacis vitimae inter Hispaniam, Galliam, Bel- ximum ait Annibal. Us. lib. 36. nam alia gicamque initar, & quam nauci sperauerant) vincula debiliora sunt, quam ut iniquas con- restitutionis Caleti , aliorumque oppidorum ditiones perpetuas faciant. non assinitates, non Gallis interceptorum. Sciebat prudens Prin- iuramenta , non obsides, fideius res, pignora. ceps alioquin ca irritamenta fore redintegran- sola aequitas stabilis. ubi ea abest verum illud di belli,& satius esse coercere intra iustos ter- Taciti inter victores , victosq, numquam solidam minos Imperium ,& pace iecura frui, quam coalescere fidem. & Dionys. ιMι iu obsequiti prorogare spatia ditionum.& quos amicos ex voluntatem non posse: quae,ubi aduenit aliquan- pace habere debeas, ex iniqua & graui pactio- do facultas, excutit obsequium, & respicit ne semper habere suspectos, & animo hostes. pristina . quod iniquus victor, nec praesidijs meminerat eius quod Tullius Albanum mo- impositis, nec alia ratione satis vitaverit. nebat, Non tam cogitandum de sancienda in pra- Aliquando periculosum est extrema perso i g. sens amicitia ,quam ne derelinqueretur vlla ivlο- qui. saepe desperatio spei causa est , cum aut Potia, si et
flerum renouandi belli materia. vincendum aut moriendum cst. plures Prin- stis in parte
Belli Tacito egregii fines quoties ignoscen- cipes prudenter de iure suo aliquid concesi - do transisitur. Lacedaemonios initio S: runt; de Imperio , de regni parte potius, . Athenientes in victas cinitates imperium non qu m de toto periclitari , aut ditiones suas i hi: ἱsumpsisse constat. egisse tantum ut se Rei p. omnino conuelli, posterni , vastari mallent. tandum. suae accommodarent. Quod si non tutum vi- Martianus sane&Leo Mysiam Hunnis, &ctori videatur sic ex toto ignoscere, at tempe- Zabergano eorum duci concellerunt, o ibi rare saltem victoriam admodum erit consul- termini Romani Imperi, positi sunt: ut ait Io tum. si laudatur temperantia & muniscentia nandes. quamquam alii volunt Mysiam cum in singulos, quanto m)gis in populos ti gen- Pannonia Ostrogothis, qui Hunnos ciece-tes uniuersas ' magna dignum laude toto in rant , a Leone consessam , & Thcodoricum victos imperio abstinere ; Maiores, inquit Sa- obsidem acceptum. Blond. l. a. deca. I. Sic &lustius, nostri religiosissimi mortales nihil victis Wandali ab Oceano ad limites Danubij, vix eripiebaut prater iniuria tis entiam. nihil aliud anni spatio progressi cum a Geberico Rege Lacedaemoni j s& Atheniensibus videtur fuisse Gothorum pro ligati cissent, superstites Pan
exitio,quanquam militum armii valerent, nisi noniam a Constantino obtinuerunt, qui Per quod victos bello exoses haberent, nulloque annos plus. o. ut incolae quieuerunt, dein a commerci j iure dignos ducerent. Iustin. Vi- Stilicone inuitati, Gallias, mox Hispaniam, deant, inquit D. Augustinus e civit. Dei l. . ac deinde a Bonifacio vexati Aphricam occu- c. is . ne fortὸ non pertineat ad piros bonos gaude- parunt plus annis centum. Tandem Valentire de Imperii latitudine. Moderatio etiam ma- nianus III. anno salutis q4 . pace inita Bamgna est, victos mi secre victoribus , eodemque baris Aphricae partem reliquit. Hispaniae par- imposterum loco habere. sic Ancus Polito- tes nunc Sueuis, nunc andalis, nunc Gortum urbem Latinorum vi coepit, secutusque ibis, nunc Alanis, nunc aliis alias Barbaris morem Regum priorum,qui rem Rom. auxe- per foedera datas tum alibi pastim , tum apud runt hostibus in ciuitatem acceptis , multitu- Marianam legas. rebvi Histant . lib. s. cap. I. dinem omnem Romam traduxit et Iustin. I. i. i. 3. 4. ae alibi. Normanni Galliam inunda minor,& tamen magna; imperium ijs relin- runt,& cum periculo interitus vexarunt. quod quere, qui habuerant, vel impositis praesidiis ut redimeret Rex Galliae, eam partem assigna- vel leuibus tributis, atque , oneribus. si assu- uit, quae hodie Normannia vocatur. Pa taurmendum Imperium 1, eius partem minoresque auxrecberches lib. i. cap. Iet. Innumera inue-
Magistratus victis permittere, iura,priuilegia, niet similia, qui transmigrationes gentium
169쪽
166 Fr. pari iudex, Magistratus,
erit .. eiusmodi etiam erat consilium, non rapWps animi, qui ad classici sonum ducunt, imprudens Darii, fusi iam , 5: de toto rcgno reducunto : aperiendae aures Mercurio paci- Periclitantis , cum Alexandro per Legatum fico iubit omittendum quod ille suaserit. In- obtulit eam imperii partem, quae citra E duciae igitur pangendae sunt,cum possunt,quae Pliratem erat. non imprudens, inquam, risi d p conditionem librentur,quibus ad ρο- Luccessum parem non habuit:dum ni veniatur ad scedera. stricte ea seruanda ; de cum ijs iustitia. Iustitia ct pax osculata sunt. rnus Pelleo iuueni non sufficit orbis. Hal. 8 . nisi ea negata numquam ad pign Quod si Regibus luberet nonnumquam sedi- rationes, aut rcyaes lias veniendum. numqu1siosos subditos non dico ut putridum mem- committendum,ut aliquide Pace/Foederibus brum abscindere, sed de sormula imperii quae- violetur. nisi quael vitari non potest premat ne-dam remittere, non tot miltrones bello absu- cessitas. caque rei tantae , quae stridore, cui merentur, dum post tot unguinis fusi maria goor,horrore Delonae sit digna. nullum littus spectant. Esto iusta Regum ar- Igitur de singulis paulo propri)s dispici mafuerint: prudenter quaedam contemnum mu,; taue inprimis de foederibus in nere. . tur,quae summis impendiis vix aliquando, aut quae publicae sit ni muentione quoties inter . . inumquam recuperantur. Prudenter Augustus ila Pryncis si papulivst , aut belli duce, Pacis- ω-isi
cogitauit de coercendo intra terminos Impe- cuntur. ι. Gulient. . D. re M. Pr ncipes atquς eina inu
r de negligendis etiam prouinciis iam vittis: popu i de causa seu fine belli, de pace, eiusque prudenter Romani Britanniam subiugantes, in ditionibus: minoresque potastates, de iis muro continuo insulam intersecuerunt,partem quae in bellum Prendum, ductumve perti- alteram extra fines tuos statuentes. Chinenses nent. de prioribus illud Salustri; m/ris , Ni Tartariam muro a prouincia tua separarunt, y t ς r Φfusi Meta populi ininsu nurum quamquam partem illius iure belli obtinerent. Di frri. dc iterum de Principe apud cth ut reliquum corpus tranquillum secu- benς λm y Imῖς μεν per igit , videtur ρο-rumque foret. Multo ergo maxime prudenter μμ perct sis sinisu coim . dc de rieore Regiae potestatis conceditur aliquid Φtorum S.tultius; Qναm paceni a. Asu- ci quo cetera Guentur secure,de mutuis incom- My Sco/Iμ intito secerat , scua modis no quissentur. Spectauit id apud Dion. rq idit. Pol quam Maharbal Romanis qui- Augustus, ne si Imperitum diutare voluisset, id busti m absente Annibale vitam, abiture qiedi in .s tueretur, faciliks etiam partum amitte- cum sinsulis vcstimentis pertarisierat detinuitrer minui Curti' i. q. Praegraue imperium di se em A b. , qu si in potestate Maharbalis Dis est contulere, τιοι capere non possis. vi upue D ' iuxti x,st inconsulto fidem dare se dede nauigia , qua nistam excedunt ri regi non illiu ,qua ipsos ilinos, aut indemne; praesta- quae tum maxime locum habent, clim saucia ret. ratus x Muix Liuius, ringi- ber is fidei atque aegra Respublica , neque miles ad 'ni test. Ad eum modum vid inius na- manum. quam causa, facit coniurationis Ca- u dςdit , quae lioquin puluere incenso setilinariae Florus lib. I. quel in extremis mundi victoresque in certum interitum dedissent sib
silua esset, iudicio superiorum nautas militeiaque morti datos. Punicii sane religione fides
seruata est. aut enim restituere in eundem statum oportebat, aut pacti seruare,quibus erant
dediti,non ali 3s dedendi,nec impune morituri aut dedere paciscentes saltem: ut Romani Posthumium dediderunt, aliosque pacta non
Qua ex causa numquam probare potui,quod a regularibus aliquando quibusdam vidi usuris
snibus arm Romatia peregrinabantur. & Salustius: in Italia nullin exercitus. Cn. Pompeiin inextinnu terris bellum gerebat.
AD bella inserenda aeque ac propulsanda pari,ut si Superior multis promissis etiam im- . '- f foedera iniri solent:quin & pactis ad ea punitatis apostatam ad coenobium reuocasset; iesui eia finienda conceptis inseri , di pacem comitari. Prouincialis auctoritati suae assereret non prinis belli, i. Pax sanὸ nec caro nimis emi potest: nec dili- iudicatum , qui&carceri manciparet regressu. enter nimis.dum habetur,coli,atque observa' non ea fide regressurum. De summa igiturm i Fini, ille est. duo bellum omne dirigitur, potestate populi, Principumve, quibus mili-
quo absoluitur. ' , tant , delitare belli Duces nihil possunt: ea
genea. Ad eam viam sternunt induciae. quemὸd- possunt , sine quibus bellum rei e gerere modum prologi Bellonae sunt pignorationes, non possunt. Ini su populi, inquit Posthumius, repraesaliae,& qualescumque pacis publicae Vio' nego quisquam sanciri posse quod populum teneat. lationes. hisce igitur omnis obstruenda via est, verum cui iurisdictio data est, ea quoque ne qua in bellum deuoluatur Respublica, in- concessa esse videntur, sine quibus iurisdictio duciae ambabus ulnis amplectendae semper si explicari non potest. l. cui. D. de iurisd. om. non morandi, sallendique causa offerantur) ut Iud. de intra eos terminos Principem popu- per eas ad pacis azyla ingressus detur. compes- luindue obligat, ut institor dominum. t. s. D. cenda petulantia ' et' '-Drurientes manus, ac Diti ii, σα h
170쪽
Tt quoniam fortuna & occasio magnae sunt mitterent. ut vasallus, qui cum hoste domini I. arbitrae bellorum, quae perire pollunt,du Prin- pascisci si nudo cadit. Hi tu dedi ceps consulitur, aut populus ; dubitare non in Roges, Principesque,qui pleno iure regnant, r. tionem ae- portet, belli Ducibus esse concessum in dedi- Populiq; liberi, per te maioremve partem con- Qui en cipiunt; O tionem accipere, vita, bonis, libertate siluis ci- uabcre toedera possunt , regnum populum ve qui certisues, urbes,Oppida, castra, exercitus: caeterum Oblig re. qui certis legibus regnant, more ma- U R mictui. de iam victis, superatis, deditis, statuere non iorum, atque ex gentis instituto contrahunt, S 'possunt. iam ea extra belli ductium constituta sis gzntemque ut obligent . risunt. adeoque pura deditio si fiat, ad arbitrium Praesertim si eiusmodi scedera ineant, quae . Principis omnia deuoluit. de praeda tamen di- inaequalia non tantum sint,sed di Imperii im- I '. uidenda post conflictum statuere solent. cui minutionem aliquam redoleant. ut in foedere mori ea ratio suffragatur,ne sui saepe accidit in Carthaginenti secundo cum Romanis, ne illi tium media victoria ad praedam dilabantur milites, bellum iacerent iniussit populi Romani. nam quam re confecta non sperarent. ideoque ne vi- Oxinde Carthaginenses Romanis ex foederectoi ta ob praedam e inanibus elabatur, eorum morem gerebant, ut loquitur Appianus. sic &quar in praeda sunt promissio,& post conflictu Liuius ι. 9. Theates Apuli impetrauerunt, ra. diuisio ad Duces pertinere censenda est. quia se retur, neque ut a quo tamen faedere , sed usine ea militem in disciplina,& victoriam con- iu ditione papulι Romani eruent. Sic & ratio clientinere non possent. telae, pensionis,tributi, libertatem non aufert, Denique Duces obligare se, militem,& pro- sed obscurat admodum dignitatem , adeoque uinciales quibus praesunt, possunt intra ea,quae ad primos gradus inaequatium foederum perab ijs possunt imperari, & prodesse ijs , eaque tinet. quae lunt utilia. stipulari; nocere non possunt Sine imminutione etiam Imperij sunt onera 9 extra ea,quae imperio eorum continentur. tam manentia,quam transitoria,lde dandis ob 'ξ,qualio Principem ergo suum S populum obligant sidibus, praestandis auxiliis, soluendis stipen-'' . in i is, quae mandatis eorum continentur, aut dijs, moenibus diruendis, finibus non munienti. Ib communes guntium legς Ducibus Permittunt; dis, atque imperio ac maiestate comiter coleniti ita, ae Is modum quo initi Or per eum Oblig/tur, dὸ, s quanquam nec hoc libertatem tollit, deses comunes, quem rei suae praeposuit, ex quomodo uti cum proxime ad priorum naturam accedit, ι.7άγ. etiam contra eo contraheretur palam prolcripsit. ι.cuicumque cultu. in hostibus dc amicis quos pars altera v q. non tamen. D. de inst. aa. l. sed si .*. de quo θ q. lit habendis. nam pactio de cummunibus h μ' 's' 'prohibere ιρrsriptum kidem. Vnde belli Uu- stibus & amicis habendis ut Annibal cumces, si intra id, quod habent communes, aut Mδcedonibus conuenerat, hostium hostes eri- notae palam sui populi leges, contrahant; obli- in M, exceptu Regibuι iuuatibns,o portubus qui-gant Principem suum,etiam contra arcana man- ι sum foedus nobis in amicitia est.) ad aequaliaciata. quanquam ob horum contemptum pu- s dera pertinet; praesertim inter aeque poten-niri illi possint. extra leges quas diximus, vel teszalioquin proportione geometrica inter di Lmandata publica non obligant. ut ratiocinatur pares aliqua aequalitas seruatur. Sic foedus vi bene apud Romanos Pol thumius. Hosti nihil detur fuit leRomanorum cum Iuda Machabro,stu'Ondistu, ciuem neminem pro nobis stondere ius quod ex tabulis recitatur praeclare conceptum Iisis, nihil erga νοbis nec nobiscum est, quibuι nihil Macbab. lib. I. U. 8Ted magis fraternum Iudς
mandastu , nec cum Samnitibus cum quibu4 mbit rum cum Spartiatis. Maia ab .lιb. a. cap. ia. Plura
egistu Sed quaeritur an pro iussu silentium pon sunt utriusque generis in libris Machaba orsi. simus interpretari' & negat Grotius δε bess.l. 2. Aciquale maxime foedus significat conuem io. cap.is .in v. nisi aliud acccsserit post notitiam, tiονι legibus suisquisque riuat.non idem ut pri. Faei libi ea quo pactio positive probata censeatur. ubi iti- uileg ijs, nam priuilegium sonat superioris in- tio aequaliadem docet quando Principes suorum Ducum dultum. quod ideoque Principes beneficentia induviii. pacta improbant, quatenus hi teneantur ad id sponte dare lubentes volunt,pacto nolunt.sii ex quod interest, bonorum , corporisve deditio- pacto datum est , ad arbitrium reuocatio non pacta a Rege nem. ut Fabius Max. cum pactum eius Sena- pertinet, ut eius quod sola munificentia. qua da improbatur tus improbauit, fundum vendidit, pretium re alibi. sed in hac materia placent Principibus hosti soluit. Samnites Brutulum Papium de- priuilegia, quia eis Supremitatem deferuntidendum censuerunt, Romani ut mox diximus Principes pacis foedera , praesertim aequalia II. Posthumium volentem suadentemque. qua facilius ineunt, de restituendis captiuis, merci- Qualia deditione defungitur alia obligationePrinceps. monijs permittendis, securitate mutua, de ve- Θ, 'Caeterum icedera quamuis soli regulariter ctigalibus non soluendis, aut non augendis, contrahant, qui ius maiestatis habent, tamen quam aut sint impraetentiarum, aut non vltra non sunt excludendi clui regalia pridem usur- certam quantitatem. - parunt. ut multi hodie qui pro supremis sege- Belli foedera, quibus populum ad ea obli runt Principes, Liberae Ciuitates, & Status gent, dissicilius sine populi,Ordinumve consi malia Me eotiti. Imperii; ut Hanslatici: quique pene in sua po- lio, atque assensu Prinoipes ineunt. ex pace ae Mui testate sunt, non tantum cum Principibus & quali manifesta commoda ; ex belli societate Statibus Imperii, sed etiam cum exteris in de- saepe qui socium defendit, in se hostem auertit; sensionem mutuam : non contra Imperat non sine popularis seditionis periculo: prae- rem,aut Imperium. nam ii in maiestatem com- serrim si Princeps non pleno iure regnat. Foedera